PEER MEDIATION regio Vlaanderen Liv Van Hyfte Dag van de opvoeder K.U.Leuven Kulak Kortrijk donderdag 9 februari 2012 ism Art De Co Prima - Klima Doelstelling Alternatieven voor geweld ontwikkelen vaardigheden ontwikkelen verantwoordeljkheden van lln vergroten het sociale klimaat versterken Bemiddeling in de school Bouwstenen van geweldpreventie 1
bemiddeling in de School... slecht 1 bouwsteen van geweldpreventie in de school Stellingen geweld verschijningsvormen van geweld Ijsbergmodel lichamelijke-materiële beschadigingen wapenbezit afperssing Racistisch geweld slaan schelden storen uitsluiten boksen zaken wegnemen pesten ontmoedigen aan de haren trekken beledigen iemand opwachten spuwen trappen slaan ergeren uitdagen bespotten Geweldpreventie Preventie: uitgangspunten Bewuster omgaan met conflicten kan je de ppt nog eens sturen kan ik hem vanhier uit aanpassen versterken van vaardigheden ervaringsgericht leren lange termijn denken doel: sociaal klimaat verbeteren 2
Geweldpreventie Bouwstenen geweldpreventie Interventie in acute situaties consensus over regels Trainingsraum sociale vaardigheden ouderstraining: sterke ouders sterke kinderen anti-geweld-training voor leerlingen bemiddeling Wat hebben ze nu weer uitgevonden? Niks nieuw.wel een overtuiging Jongeren kunnen goed bemiddelen! Uitgebreid pakket sociale vaardigheden Wadatte? PEERGROUP? Peermediation: 3e graad leerlingen gaan bemiddelen bij 1e en 2e graad Bemiddeling door een neutrale derde Doel : gemeenschappelijke oplossing win-win 3
Hoe ziet een bemiddeling eruit? 1. Bemiddeling inleiden: neutraliteit, vrijwillig, rollen, gespreksregels 2. Standpunten verklaren: herhalen, samenvatten, navragen, gemeenschappelijkheden en verschillen 3. Conflict verduidelijken: gevoelens,motieven, 4. Gemeenschappelijk naar oplossingen zoeken: zelf laten zoeken 5. Overeenkomst treffen: op papier Hoe verloopt dit? Informatiemoment alle leerkrachten? Opleiding leerlingen Voorstelling ( video ) Selectie? Training 16 * 1.5 u Selectie Presentatie 1e - 2e graad Bemiddelingsruimte Hoe ziet de opleiding eruit? Sterk pakket vaardigheden Sociale, communicatie- en conflictvaardigheden Voorbeeldgroep in de school : representatief ( niet enkel de watjes en sissies ) - Actief leren in een groep - Getuigschrift: tewerkstelling - Persoonsvorming 4
En wat winnen we daarbij? Op korte termijn : opstart, organisatie, een extra werkruimte, enige soepelheid? Op lange termijn : winst in leerlingenbetrokkenheid, minder overlast van dagdagelijkse prullen, naambekendheid, Een nog beter leefklimaat, jongeren die in de wereld staan met een gezonde dosis vaardigheden Een opleiding voor de leerkrachten 8 dagen training Je wordt bemiddelaar en tariner van het project 2 lkr per school Intensief maar waardevol, het is een keuze van de school! Reeds 10 jaar ervaring 2 trainingen per jaar in Vlaanderen Wat zit in de opleiding? Conflicten: hoe zien ze eruit, welke types bestaan er, wat kan ik nog wanneer doen, hoe aanpakken? Communicatie: lichaamstaal, ik bood - schappen, actief luisteren, valkuilen, gecontroleerde dialoog, ontgiften Bemiddeling Groepswerk groepsdynamica Train de trainer 5
Conflicten Conflict Als men in het chinees het word conflict schrijft gebruikt men daar twee karakters voor. Het ene verwijst naar gevaar en et andere naar kans. Heb ik een conflict of heeft het conflict mij - 9 fasen model Welk conflicttype ben ikzelf? De mens in conflict 6
Communicatie 5 axioma s (grondstellingen) Communiceren doe je altijd Je spreekt altijd dubbel Ieder zijn waarheid Met of zonder woorden Wie heeft het voor het zeggen Het vier-orenmodel Zakelijk het licht staat op groen mannen Zelfopenbaring ik ben gehaast Oproep geef gas Relatie je hebt mijn hulp nodig vrouwen 7
1.Sussen, kalmeren, geruststellen het geweten in slaap sussen zelfverloochening paaien, in de gunst komen, slijmen,zich verontschuldigen,zich zelf wegcijferen, kleiner maken hulpeloos ja knikken psychosomatiek : overgeven basisgevoel :aub, zie me graag, zonder jou ben ik niets, bevestiging, nodig hebben 2.Aanklagen afweren van de andere persoon, niet toelaten - afweren, iemand buitensluiten fouten bij andere zoeken, als dictator optreden, zich hard op stellen,- anderen tot het uiterste drijven,- veralgemenen altijd, nooit - vloeken en beledigen psychosomatiek:- spierspanning Basisgevoel:Ik ben eenzaam maar machtig. pas op als je anders ben dan ik het wil - 3. Rationaliseren Zichzelf en anderen verloochenen zich abstract en droog, toonloos uiten,- betweterigheid, onbeweeglijk en onpartijdig blijven,- raad geven: gevoelens wegcijferen door,raadgevingen te geven op een belerende manier,- iemand uithoren, onmenselijk veel analyseren psychosomatiek: hoofdpijn Bbasisgevoel ik voel me overgeleverd 4.Afleiden zichzelf, anderen en de situatie verloochenenzinloos, naast de kwestie praten, ongepaste opmerkingen maken, overbeweeglijkheid, overacting,- thema veranderen om te vluchten, lachen wanneer het niet past, wegkijken en doen of je iets anders aan het doen bent psychosomatiek: leegte, leeg gevoel Bbasisgevoel: ik hoor nergens thuis De 12 strijd-valkuilen 1. kritiek-valkuil 2. troost-valkuil 3. goedkeurings-valkuil 4. dreig-valkuil 5. de argumenten-valkuil 6. spot-valkuil 7. analyse-valkuil 8. beslissers-valkuil 9. vraag-valkuil 10. moraal-kuil 11. verwaandheids-valkuil 12. advies/raadgeving-valkuil Effectieve communicatie Communicatiebevorderende houding De in volgende beschreven grondhoudingen zijn noodzakelijk voor een effectieve en succesvolle communicatie Ik ben voor mezelf verantwoordelijk Ik draag de verantwoordelijkheid voor wat ik voel denk,hoe ik handel en wat ik krijg Al mijn gevoelens zijn ok Voelen is niet onmiddellijk handelen, daartussen ligt beslissingsspeelruimte:ik toon en beleef mijn gevoelens, tot zover ik zelf wil Ik ben vrij en ok zoals ik ben Ik vraag en verzoek om die dingen die ik zou willen. Ik beslis in vrijheid of ik neen zeg. Mijn fouten, zwakke punten, hiaten in mijn kennis zijn ok en horen mij toe Ik ben belangrijk Ik mag mezelf graag zien, en leven en tots zijn op mezelf, me belangrijk voelen. Ik heb het recht om goed te leven, omdat ik ben Ik accepteer anderen Verscheidenheid bevordert groei en rijping, doordat ik die verscheidenheid waarneem en erken Wij veranderen Menselijk leven is enkel te verstaan als een proces, ook onze waarneming verandert, is in beweging 8
Peer mediation: 5 stappen (CMGJ) Bemiddeling inleiden: neutraliteit, vrijwillig, rollen, gespreksregels Standpunten: verklaren, herhalen, samenvatten, navragen, Conflict verduidelijken: gevoelens, motieven Gemeenschappelijk naar oplossingen zoeken: zelf laten zoeken Overeenkomst treffen: op papier 9
Gefaseerd werken Intake Probleem Informatie Opties Onderhandelen Besluit Naleving 1.Bemiddeling Inleiden Doel verduidelijken Regels overlopen en afspreken Commitment vragen Verantwoordelijkheden Geheimhouding Akkoordverklaring Informatie Welke info is er nodig? Bespreken van alle informatie en uitgangspunten Akkoordverklaring met aanwezige informatie 10
Probleem Verleden Wat ging fout/goed/erkenning Wat is het op te lossen probleem? Pendelcommunicatie Luisteren (en kijken) Samenvatten Andere partij, 2.Standpunten Feiten? Wat is er volgens jou gebeurd? ( hoe zie jij het?) Telkens samenvatten (en neutraliseren) Jouw oordeel uitschakelen Vraag om te spreken in de ik-vorm (i.p.v. De jij vorm) Waken over gespreksregels (uitz. Tenzij het de toenadering versterkt) Herverwoorden, parafraseren, herhalen Hardop inleven: benoem wat je ziet. Pendelcommunicatie Bemiddelaar: vertelt u eens. Partij A vertelt Bemiddelaar: Dank u wel (STOPPEN) Dus u zegt/ dus volgens u/ dus in uw opinie (SAMENVATTEN) Dank u wel, dan ga ik nu over naar (UITSCHAKELEN/LUISTERSTAND + INSCHAKELEN/PRAATSTAND Partij B vertelt.(3x) 11
De Pendelaar Niet begrijpen Goed loensen Structuur systematisch toepassen Bondig samenvatten Ook gevoel benoemen Escalerende termen niet herhalen Saai, klinisch en zakelijk Wees ervan bewust dat er op jouw non verbaal gedrag gelet wordt Punt voor punt Herverwoorden, parafraseren, herhalen, door vragen Als ik goed geluisterd heb Als ik het goed heb Kan ik het zo formuleren dat Als ik het met mijn woorden zeg Als ik het zo hoor ben je Klopt dat? Kun je daar iets meer over zeggen? Hoe moet ik dat zien? 3.Conflict verduidelijken Onder het conflict zit vaak een gebrek aan (h) erkenning. 1e schil: standpunten 2e schil: gedachten, interpretaties,overtuigingen 3e schil: emoties en gevoelens 4e schil: zorgen behoeften 5e schil: wensen. Waar gaat het werkelijk om? persoonlijke en gemeenschappelijke belangen van partijen 12
Opties Brainstorm Welke opties vallen bij alle partijen gezamenlijk af Akkoordverklaring over mogelijke opties 4.Gemeenschappelijk zoeken naar oplossingen Nooit zelf met oplossingen komen! Stel open vragen? Wat lost dat op voor jou? Wat is er dan veranderd als? Wat is de meerwaarde? Hoe zie jij dat concreet? Waarom vragen beperken. (roept verantwoording op) Gemeenschappelijk zoeken naar oplossingen Oplossingen toetsen naar haalbaarheid Praktisch, emotioneel, Oplossing is een rekbaar begrip Bv.elkaar een tijd niet zien. Bv. We laten het zoals het is en wachten af. Handen schudden en zand erover!? 13
Onderhandelen Welke belangen zijn gemeenschappelijk Opties Oplossing Akkoordverklaring over de oplossing 3 stelregels Lazy: Laat de anderen het werk doen En? Gaat het een beetje zo? Gaat het thuis ook zo? (intuïtie) Stupid : Speel de stomme, je weet niks Homeless: Je hoort in geen van beide kampen thuis (and hard of hearing) Overeenkomst treffen Akkoordverklaring Op papier! Gemeenschappelijk gedragen en concrete formulering. Timing. Check plannen 14
Naleving Wat is wel/niet nageleefd. Plannen voor verdere acties Akkoordverklaring over te nemen acties. Regels Mediation in beeld Afspraken Gevoelens Oplossing Feiten Haalbaar Wensen en belangen Niet haalbaar Mediator actief Mediator passief Rol van de bemiddelaar Onpartijdig Procesbewaker Moderator Herverwoorder 15
Schakelen Wanneer naar de volgende fase? Moeilijkheden? Eén advies: terugschakelen Geen paniek: t is hun proces EuregioKonekt Inschrijvingen of info over verdere trainingen Vermesen Erwin, 0498/148.762 www.peermediation.be 16