ENERGIE UIT LANDSCHAPSONDERHOUD Pieter Verdonckt Mathias D Hooghe
Inhoud workshop Energie uit landschapsonderhoud landschapsonderhoud Energie uit maaisel Energie uit houtige biomassa Korte omloophout
Energie uit maaisel Mathias D Hooghe
Problematiek Toenemende oppervlakte aan natuurgebieden en bermbeheer Bij onderhoud komt veel maaisel vrij Hoge prijs voor verwerking
Momenteel Maaisel niet altijd nuttig verwerkt Toenemende vraag naar biomassa voor energieproductie vanuit de landbouwsector Samenwerking mogelijk tussen landbouw en natuur
Samenwerking tussen landbouw en natuur Terreinbeheerders (natuurbeheerders & overheden) maaien = belangrijke beheerinstrument => Natuurpunt: + 14500 ton DS gras/j ANB: + 35000 ton DS gras/j Bermen: 35000 à 70000 ton DS gras/j compostering > 30 /ton afvoer weegt vandaag zwaar door in beheerkosten? Composteerders (40-tal installaties) op vandaag enige verwerkingstechniek robuuste techniek eisen kwaliteit maaisel beperkt onvoldoende capaciteit Vergisters (+-29 installaties agrarisch & industrieel) sterke interesse in vergistbare stromen kwaliteit maaisel en type conservering bepalende factoren technische aanpassing van installaties eventueel noodzakelijk 6
Knelpunten bij afzet naar vergisting Logistiek Gras verhakselen Aangepaste machines Gras inkuilen vers aanvoeren Transport Invloed maaitijdstip op biogasopbrengst Zeer veel variatie in type vegetatie Effect op vergistingspotentieel?
Knelpunten bij afzet naar vergisting Technische toepasbaarheid in vergisters Gras geeft potentiële problemen inzake Drijflaagvorming in reactor Taaie grasvezels rond bewegende onderdelen Inbreng van sediment in de reactor Vervuiling maaisel Wetgeving? Gras als landbouwgewas vs gras als afvalproduct 60-40 regel 8
Maaisel versus energiegewassen Nadeel maaisel Lagere energieopbrengst t.o.v energiegewassen Voordeel maaisel Geen energieinput Potentieel Goedkopere grondstof Geen extra druk op landbouwgrond
Foutieve inkuiling Opbrengst biogas per vegetatietype (Nm³/ton VM) 200,0 180,0 160,0 140,0 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 0,0 174,6 mooi natuurgrasland 184,7 151,0 135,8 138,2 126,8 105,0 waterbies pitrus riet lisdodde distels Gras Gistel
Pilootproject POVLT: Vergistbaarheid van natuurgras. 10 ton natuurgras uit Lichtervelde (perceel ANB) Cirkelmaaien (12/06) +verhakselen(14/06) Ingekuild op site Beitem 11
Foto s grasland: Pilootproject POVLT
Pilootproject POVLT Samenstelling grasland Huwynsbossen Italiaans raaigras (Lolium multiflorum) Dominant Kropaar (Dactylis glomerata) verspreid Ruw beemdgras (Poa trivialis) verspreid Geknikte vossenstaart (Alopecurus geniculatus) verspreid Engels raaigras (Lolium perenne) verspreid Ridderzuring (Rumex obtusifolius) verspreid Rode klaver (Trifolium pratense) Verspreid Speerdistel (Cirsium vulgare) schaars Grote vossenstaart (Alopecurus pratensis) schaars Kruipende boterbloem (Ranunculus repens) schaars
Foto s hakselen Pilootproject POVLT
Foto s inkuilen Pilootproject POVLT
Pilootproject POVLT Vergisten van natuurgras in demovergister POVLT Co-vergisting van mest, maïs en natuurgras. Impact van oogst en bewaartechnieken op vergistbaarheid van natuurgras via inkuilproeven Maaitijdstip Haksellengte Tijd tss maaien en afvoeren, Behandeling biomassa
Doel: Pilootproject POVLT Inkuilproeven Impact van een aantal oogst- en bewaartechnieken op de vergistbaarheid van natuurgras meten. Opmerking: dit protocol spitst zich zeer specifiek op één uniforme partij natuurgras. Het in kaart brengen van het biogaspotentieel van verschillende plantensoorten of vegetatietypes valt buiten dit specifieke protocol. Dit aspect wordt wel door andere partners in het project Graskracht onderzocht.
Pilootproject POVLT Protocol Parameter Obj nr Omschrijving Specificaties Oogsttijdstip ifv gewasstand. 10 dagen vóór en ná de geplande maaibeurt wordt een staal genomen op het perceel om de impact van het maaitijdstip op de biogasopbrengst in kaart te brengen. 1 2 10 dagen voor oogst Op gepland oogsttijdstip Beperkt voordrogen na maaien. Gelijke haksellengte voor alle 3 10 dagen na oogst oogsttijdstippen respecteren (hakselaar POVLT) Deeltjesgrootte De met de hakselaar bekomen haksellengte wordt vergeleken met niet verkleind en met handmatig extra verkleind Duur tussen maaien en inkuilen Onmiddellijk inkuilen wordt vergeleken met enkele dagen laten liggen open gespreid of in hopen Voorbehandeling Nakijken of een inkuiladditief een mogelijks positief effect heeft op de vergistbaarheid 4 Niet verkleind Beperkt voordrogen na maaien 5 Verkleind loonwerker Beperkt voordrogen na maaien 6 Gras uitgespreid 4 dagen laten liggen op het terrein 7 Gras in een hoop 4 dagen laten liggen op het terrein 8 Behandeld met Microferm (micro-org preparaat) Kalk 9 Behandelen met Kalk na uitkuilen Alles op haksellengte hakselaar POVLT Beperkt voordrogen na maaien Haksellengte hakselaar POVLT