foto inzet: Staf de Roover
|
|
- Stefan Smet
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 foto inzet: Staf de Roover 1
2 2
3 3
4 4
5 Het woord grasland doet veronderstellen dat grassen het grootste aandeel van de vegetatie moeten vormen. Veelal is dit zo, maar er zijn graslanden waarin andere dan grassen op de voorgrond treden. Anderzijds worden de rietlanden, waar riet dominant is (ook een gras) gewoonlijk niet tot de graslanden gerekend maar wel tot de moerassen. 5
6 7
7 8
8 9
9 Dit boekje bestaat inmiddels (2012) ook in een recentere versie, die ook aandacht besteedt aan graslanden als habitat voor weidevogels: Schippers, Wim, Ingeborg Bax & Monte Gardenier Veldgids Ontwikkelen van Kruidenrijk Grasland. Ede: Aardewerk Advies. 10
10 Dit boekje bestaat inmiddels (2012) ook in een recentere versie, die ook aandacht besteedt aan graslanden als habitat voor weidevogels: Schippers, Wim, Ingeborg Bax & Monte Gardenier Veldgids Ontwikkelen van Kruidenrijk Grasland. Ede: Aardewerk Advies. 11
11 13
12 14
13 Ton ds/ha/jr = ton droge stof per hectare per jaar. Droge stof is de massa van maaisel als het maaisel, meestel gras, gedroogd is. 15
14 Ton ds/ha/jr = ton droge stof per hectare per jaar. Droge stof is de massa van maaisel als het maaisel, meestel gras, gedroogd is. 16
15 17
16 18
17 19
18 fases 0-2: gering aantal soorten hierin kunnen kruipende boterbloem, scherpe boterbloem en veldzuring mooi beeld geven, maar weinig karakteristiek voor bodem- en vochttoestand Als je, zoals vaak, een grasland in beheer krijgt dat nog niet top is, gaat het meestal om een fase 0 of 1 grasland. Dat willen we niet, dus moeten we stappen ondernemen om te geraken tot één van de botanische doelen: fases 4, 3 of 5. 20
19 Botanische doelen: fases 3-5 Let op: fase 5 is niet beter dan fase 3! Wélke fase je kan of wil bereiken heeft te maken met landschappelijke keuzes, haalbaarheid, historiek en abiotische omstandigheden. Je kan nu eenmaal geen schraalgrasland herstellen als het bodemwater nog véél te voedselrijk is. 21
20 22
21 Uitzicht: ruwe mozaïek Vooral grassen Grassen: Engels raaigras, ruw beemdgras, veldbeemdgras, fioringras, kropaar, beemdlangbloem, gestreepte witbol, grote vossenstaart Kruiden en bloemen: fase 0 + enkele pinksterbloem en veldzuring Gebruik: intensieve graasweiden 24
22 Uitzicht: ruwe mozaïek Vooral grassen Grassen: Engels raaigras, ruw beemdgras, veldbeemdgras, fioringras, kropaar, beemdlangbloem, gestreepte witbol, grote vossenstaart Kruiden en bloemen: fase 0 + enkele pinksterbloem en veldzuring Gebruik: intensieve graasweiden 25
23 in fase 2 wél enkele typische grassen: gestreepte witbol: veengrond, zandgrond grote vossenstaart: vochtig zandleem, leem en klei 26
24 27
25 28
26 Uitzicht: zelfde als fase 1 Grassen: 1 soort duidelijk die uitzicht bepaald, maar niet Engels raaigras Kruiden en bloemen: zelfde als fase 1 maar komen meer voor (bv. Pinksterbloem) 29
27 30
28 Kloksgewijs: Oranjetip, echte koekoeksbloem, gewone hoornbloem, kleine klaver, veldzuring. 31
29 Fase 3 grassen: rood zwenkgras, gewoon struisgras, gewoon reukgras nemen toe kruiden: scherpe boterbloem, pinksterbloem, gewone hoornbloem, smalle weegbree en veldzuring, echte koekoeksbloem, kleine klaver 32
30 Kloksgewijs: Oranjetip, echte koekoeksbloem, gewone hoornbloem, kleine klaver, veldzuring. 33
31 Kloksgewijs Rood zwenkgras, gewoon struisgras, slanke weegbree 34
32 35
33 36
34 grasklokje, muizenoortje, gewone brunel 37
35 38
36 39
37 Zeer oud boerengrasland. Nat schraalland is weinig productief en heeft een slappe, bijna moerasachtige bodem. Ze zijn daardoor slecht toegankelijk, kunnen s winters onder water staan maar drogen s zomers oppervlakkig uit. Beheer: jaarlijks hooien. Zo blijft het voedselarme karakter behouden. Grote variatie in types. Blauwgraslanden en kleine zeggenvegetaties worden tot nat schraalland gerekend. Hiermee in mozaïek: dotterbloemhooilanden en veldrusschraallanden. Deze worden ook tot nat schraalland gerekend. 40
38 Zeer oud boerengrasland. Nat schraalland is weinig productief en heeft een slappe, bijna moerasachtige bodem. Ze zijn daardoor slecht toegankelijk, kunnen s winters onder water staan maar drogen s zomers oppervlakkig uit. Beheer: jaarlijks hooien. Zo blijft het voedselarme karakter behouden. Grote variatie in types. Blauwgraslanden en kleine zeggenvegetaties worden tot nat schraalland gerekend. Hiermee in mozaïek: dotterbloemhooilanden en veldrusschraallanden. Deze worden ook tot nat schraalland gerekend. 41
39 Zeer oud boerengrasland. Nat schraalland is weinig productief en heeft een slappe, bijna moerasachtige bodem. Ze zijn daardoor slecht toegankelijk, kunnen s winters onder water staan maar drogen s zomers oppervlakkig uit. Beheer: jaarlijks hooien. Zo blijft het voedselarme karakter behouden. Grote variatie in types. Blauwgraslanden en kleine zeggenvegetaties worden tot nat schraalland gerekend. Hiermee in mozaïek: dotterbloemhooilanden en veldrusschraallanden. Deze worden ook tot nat schraalland gerekend. 42
40 Zeer oud boerengrasland. Nat schraalland is weinig productief en heeft een slappe, bijna moerasachtige bodem. Ze zijn daardoor slecht toegankelijk, kunnen s winters onder water staan maar drogen s zomers oppervlakkig uit. Beheer: jaarlijks hooien. Zo blijft het voedselarme karakter behouden. Grote variatie in types. Blauwgraslanden en kleine zeggenvegetaties worden tot nat schraalland gerekend. Hiermee in mozaïek: dotterbloemhooilanden en veldrusschraallanden. Deze worden ook tot nat schraalland gerekend. 43
41 44
42 46
43 47
44 48
45 49
46 Om fase 0 tot 2 graslanden te verschralen moeten we voedingsstoffen verwijderen. Dit kan door te maaien. Belangrijk hierbij is om op het juiste tijdstip te maaien. Hierbij geldt als regel om te maaien wanneer de meest dominante grassoort in zaad komt. Het is van bijzonder belang dat gras kort de winter in gaat (5 cm lang). Dit voorkomt strooiselopbouw. Wanneer gras niet gemaaid wordt, gaat het plat liggen en kunnen bepaalde soorten in het volgende groeiseizoen niet doorheen deze strooisellaag groeien. 50
47 51
48 52
49 53
50 Maaien half juni of begin juli resulteert in een vertraging van fase 2 bij sterk bemeste graslanden: derde maaibeurt begin oktober 54
51 >50% raaigras: eerste helft juni >50% ruw beemdgras: 20 mei >50% grote vossenstaart: 20 mei >50% geknikte vossenstaart: 20 mei >50% gestreepte witbol: eind mei/begin juni 55
52 >50% raaigras: eerste helft juni >50% ruw beemdgras: 20 mei >50% grote vossenstaart: 20 mei >50% geknikte vossenstaart: 20 mei >50% gestreepte witbol: eind mei/begin juni 56
53 57
54 58
55 59
56 60
57 61
58 62
59 63
60 64
61 65
62 66
63 67
64 68
65 69
66 Foto poel: Jens Verwaerde. Deze poel ligt in een ongeveer 15 hectare grote vallei (deels opgehoogd), die door ongeveer 5 Galloways wordt begraasd jaarrond. 70
67 Gallowayrunderen foto Wim Dirckx 71
68 Gallowayrunderen foto Wim Dirckx 72
69 Gallowayrunderen foto Wim Dirckx 73
70 74
71 Kort begraasd de winter in geeft ook andere dan grassen een kans om in de lente op te groeien. 75
72 76
73 77
74 78
75 79
76 80
77 81
Kruidenrijk gras voor de veehouderij
Kruidenrijk gras voor de veehouderij Slotsymposium praktijknetwerk Natuurlijk kruidenrijk gras voor de veehouderij Aanleg en beheer van kruidenrijk grasland Rob Geerts Wageningen 12 maart 2014 Inhoud van
Nadere informatieBeheer van kruidenrijk grasland. Eerste ervaringen uit Koeien en Kruiden. Goaitske Iepema
Beheer van kruidenrijk grasland Eerste ervaringen uit Koeien en Kruiden Goaitske Iepema Opbouw presentatie / leerdoelen Kruidenrijk grasland, wat verstaan we er onder? Afhankelijk van je doel en grondsoort
Nadere informatieCreëren kruidenrijkgrasland
Creëren kruidenrijkgrasland Nick van Eekeren Jan de Wit Projecten: Winst en Weidevogels, Koeien & Kruiden Partners: Van Hall Larenstein, VIC, PPP-Agro Kruidenrijk grasland op boerenland Vroeger extensieve
Nadere informatieSoortensamenstelling van de Kamgrasweiden
Soortensamenstelling van de Kamgrasweiden Grassen Kruiden Vlinderbloemigen Kamgras Madeliefje Witte klaver Engels raaigras Paardenbloem Rode klaver Beemdlangbloem Scherpe boterbloem Kleine klaver Ruw beemdgras
Nadere informatieBloemenweides rijkdom aan cases
inhoudstafel Bloemenweides rijkdom aan cases Basics Beheer 17 februari 2015 Groeninnovatieforum Basics < eindbeeld > Basics < communicatie naar burger > Dynamische beplanting met natuurlijke uitstraling
Nadere informatieDrasland. Groot Wilnis-Vinkeveen
Groot Wilnis-Vinkeveen Drasland in de Zouweboezem, provincie Zuid-Holland Bron: provincie Utrecht Drasland Drasland is niet bemest kruidenrijk hooiland dat maximaal 30 cm boven het oppervlaktewaterpeil
Nadere informatiePolder Stein, Reeuwijk; PKN-excursie; perceel oostelijk van kade Polder Kort Roggebroek
Vegetatieopnamen Kievitsbloem-associatie Polder Stein periode 1992-2012 2003 => Opnamenummer: 66108 Datum (jaar/maand/dag) : 2003/04/25 X-coordinaat : 113.098000 Y-coordinaat : 448.244000 Bloknummer :
Nadere informatieZuidrand Quick Scan 2011
Zuidrand Quick Scan 2011 KNNV afdeling Delfland Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus 133 2600 AC DELFT email: afdelingdelfland@knnv.nl www.knnv.nl/afdelingdelfland
Nadere informatieNatuurlijk kruidenrijk gras voor de veehouderij
Natuurlijk kruidenrijk gras voor de veehouderij De meerwaarde van kruiden voor biodiversiteit én vee Rob Geerts Weidevogelkennisdag Friesland Burgum, 7 maart 2013 Inhoud van deze presentatie Hernieuwde
Nadere informatieOeverplanten in Lelystad
Oeverplanten in Lelystad Inleiding Lelystad is rijk aan water. Binnen de bebouwde kom is een blauwe dooradering aanwezig van talloze wateren. Om de waterbergingscapaciteit te vergroten en de leefomgeving
Nadere informatieBeheer van een gangbaar graslandperceel
Graslandperceel Een graslandperceel heeft een vegetatie met vooral grassen, maar ook met meerjarige, overblijvende kruiden. Gangbaar beheerde percelen bestaan voor bijna 100% uit hoogproductieve grassen.
Nadere informatieOntwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Kruiden- en faunarijk grasland
Provincie Utrecht, afdeling FLO, team NEL, 5 februari 2015 is het basis-natuurgrasland. Het kan overal voorkomen op alle grondsoorten en bij alle grondwaterstanden, maar ziet er dan wel steeds anders uit.
Nadere informatieScreening ecologisch potentieel grasvlakken:
Studiegebied Biotechniek Campus Roeselare Wilgenstraat 32 8800 ROESELARE Screening ecologisch potentieel grasvlakken: Staden Bregt Roobroeck 2015 2 INLEIDING Deze studie kadert in de maatschappelijke dienstverlening
Nadere informatieBIJLAGE 5: Voorbeelden
BIJLAGE 5: Voorbeelden Hieronder worden twee uitgewerkte voorbeelden gegeven, de inschatting van de bedekkingen is fictief en is dus in de praktijk niet gebruikt als basis voor de BWK-typologie. Voorbeeld
Nadere informatieVan G7 was het met name het subtype: - G7b Matig voedselrijke tot voedselrijke, vochtige bodem; voedselrijk tot zeer voedselrijk
Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus 133 2600 AC DELFT afdelingdelfland@knnv.nl www.knnv.nl/afdelingdelfland twitter: KNNVafdDelfland facebook: KNNV-afdeling-Delfland
Nadere informatieOevers 2x maaien Oever 2
Oevers 2x maaien Oever 2 De vegetatie is rijk aan diverse soorten kruiden, zoals kattenstaart, grote waterweegbree en zwanebloem en behoort tot het Watertorkruidverbond (Oenanthion aquaticae). De vegetatie
Nadere informatieHet belang van kruiden en vlinderbloemigen in graslanden
Het belang van kruiden en vlinderbloemigen in graslanden Rob Geerts en Koos Verloop NVWV studiedag 17-4-2007 Landhorst NB Inhoud van deze presentatie Graslanden van vroeger en nu Mineralen en sporen in
Nadere informatieBermenplan Assen. Definitief
Definitief Opdrachtgever: Opdrachtgever: Gemeente Assen Gemeente Mevrouw Assen ing. M. van Lommel Mevrouw M. Postbus van Lommel 30018 Noordersingel 940033 RA Assen 9401 JW T Assen 0592-366911 F 0592-366595
Nadere informatieVoorwoord 5. Beleid 7 Hulpmiddelen 7 Gebruikers 8 Afbakening 8. DOELEN 9 Tussenfasen 10 Botanische doelen 10 GRASLANDTYPEN 10
Veldgids Ontwikkeling van botanisch waardevol grasland in West-Vlaanderen INHOUD Gebruikswijzer voorflap Voorwoord 5 1. DOEL VAN DE GIDS 7 Beleid 7 Hulpmiddelen 7 Gebruikers 8 Afbakening 8 2. BOTANISCH
Nadere informatiePaarden in bloemenweiden. Filippien Koornneef
Paarden in bloemenweiden Filippien Koornneef Subsidie voor natuurbeheer Twee verschillende regelingen Agrarisch natuurbeheer Particulier natuurbeheer Waarvoor subsidie ANLb? Pakketten: Kruidenrijk grasland
Nadere informatieResultaten botanische samenstelling. Gerjan Hilhorst KTC De Marke Hengelo
Resultaten botanische samenstelling Gerjan Hilhorst KTC De Marke Hengelo Resultaten Botanische samenstelling zode Wat is er gedaan? November 2014 op 18 bedrijven de botanische samenstelling beoordeelt
Nadere informatie75% Gezond gazon. Vlaamse tuinen en gazon Milieuvriendelijk beheer, zonder zorgen. Dit terwijl gazon. Gazon en herbiciden
Gezond gazon Vlaamse tuinen en gazon Milieuvriendelijk beheer, zonder zorgen 75% Oppervlakte Tijdsbesteding Groenresten Dit terwijl gazon arbeidsintensief is: wekelijks maaien, bemesten, sproeien in de
Nadere informatieOpzet. Streefbeelden Graslanden. Fasen van ontwikkeling. Hooilanden. Tussenfase 0: Raaigras-weide KNNV afdeling Delfland. Tussenfase 1: Grassen-mix
Opzet Streefbeelden Graslanden Wat is de doelstelling; Wat willen we er mee? Hooilanden Fasen van ontwikkeling Botanisch waardevolle graslanden De dominantfase als bottleneck Doelstelling bloemrijk: verschralen
Nadere informatieNieuwsbrief Plantenwerkgroep KNNV Regio Alkmaar
Nieuwsbrief Plantenwerkgroep KNNV Regio Alkmaar Twaalfde jaargang, no.2 17 mei 2014 Viaanse Molen De eerste excursie van de Plantenwerkgroep voerde naar het natuurgebiedje Viaanse Molen. Een gebied waar
Nadere informatieEcologisch bermbeheer
Ecologisch bermbeheer Bermbeheer -Onderhoud bomen en struiken snoeien, scheren, afzetten -Onderhoud grassen en kruidachtig gewas maaien, grazen -Onderhoud bodem plaggen, herstel na werkzaamheden ondergronds
Nadere informatieKruidenrijk gras voor de veehouderij
Kruidenrijk gras voor de veehouderij Waar hebben we het over en wat is hun meerwaarde? Rob Geerts en Hein Korevaar (met bijdrage van Wim Schippers) Themadag NVWV & Praktijknetwerk Natuurlijk kruidenrijk
Nadere informatieNieuwsbrief kruidenrijk grasland
Nieuwsbrief kruidenrijk grasland Juli 2019 Introductie Dit is de eerste nieuwsbrief over kruidenrijk grasland van drie agrarische collectieven uit Noord-Holland: Waterland en Dijken, Noord- Holland-Zuid
Nadere informatieOntwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: veel gestelde vragen
Provincie Utrecht, afdeling FLO, team NEL, 5 februari 2015 Inhoud 1 Definities... 1 2 Bemesten... 2 3 Uitmijnen... 2 4 Beweiden... 3 5 Maaifrequentie en maaitijdstip... 4 6 Inzaaien... 5 7 Pitrus... 5
Nadere informatieveldgids Beheer van water- en oeverplanten in het gebied van Waterschap De Dommel
veldgids Beheer van water- en oeverplanten in het gebied van Waterschap De Dommel Planten en beheer Deze gids is gemaakt voor afdeling Onderhoud van Waterschap De Dommel. Maar ook voor externe organisaties
Nadere informatie15 jaar vegetatieontwikkeling van de Foeperpot
30 15 jaar vegetatieontwikkeling van de Foeperpot De Werkgroep Milieubeheer heeft de Foeperpot sinds 1988 in beheer. Het ca. 2 ha groot natuurterreintje tussen de Lievensweg, Mansberg en de Gavinstraat
Nadere informatiePVM AKKERRANDENMENGSELS MATERIALEN. Telefoon 0316-248099 Telefax 0316-248083
PVM EENJARIG MENGSEL KRUIDENRIJKE ZOOM/BLOEMRIJK GRASLAND NR. 1 Doelsoort : Planten die van nature in Nederland op kleigronden voorkomen (=inheemse flora). Mengsel : Meerjarig mengsel met plantensoorten
Nadere informatieGrasland en Heide. Hoofdstuk 2.2 en 2.4
Grasland en Heide Hoofdstuk 2.2 en 2.4 Planning Grasland Voedselweb opdracht Heide Voedselweb opdracht Grasland Grasland is een gebied van enige omvang met een vegetatie die gedomineerd wordt door grassen
Nadere informatieVegetatie van Nederland
Vegetatie van Nederland Vegetatie van Nederland Met Bosanemoon: Zomereik Gewone es Klimop Eenbes Daslook Bosvergeet-mij-nietje Slanke sleutelbloem Met scherpe boterbloem Grote vossenstaart Gestreepte witbol
Nadere informatieGraslandvisie Oostelijke Vechtplassen
Graslandvisie Oostelijke Vechtplassen Bouwsteen Natuurvisie Oostelijke Vechtplassen en Naardermeer Esther Rust, Baukje Sijtsma, 2015 1 2 Graslandvisie Oostelijke Vechtplassen Bouwsteen Natuurvisie Oostelijke
Nadere informatieBloemenweides. Bloemenweides, kleurenpracht in een zee van groen
Bloemenweides Contactinfo, paswoord Wim Massant, inverde e-mail: wim.massant@vlaanderen.be Sleutelwoord website inverde, www.inverde.be: brunel Klik op het slotje brunel Types van grasland bloemenakker
Nadere informatieWeiden. Smakelijkheid en verteerbaarheid Doorschieten en rassen keuze
Weiden Smakelijkheid en verteerbaarheid Doorschieten en rassen keuze Grassoorten en -rassen doen er niet toe, het gaat om het juiste stadium van inscharen. Verschillen in VC-OS zijn klein tussen rassen
Nadere informatieKruidenrijk grasland. Meerwaarde voor vee, bedrijf en weidevogels. Rob Geerts ALV ANV De Amstel 3 april 2017
Kruidenrijk grasland Meerwaarde voor vee, bedrijf en weidevogels Rob Geerts ALV ANV De Amstel 3 april 2017 Inhoud van deze presentatie Kruidenrijk grasland, waar hebben we het over? Aanleg en ontwikkeling
Nadere informatieOnkruid in kassen Westland
Onkruid in kassen Westland C.J. Nonhof KNNV afdeling Delfland Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging KNNV afdeling Delfland Postbus 133 2600 AC DELFT afdelingdelfland@knnv.nl www.knnv.nl/afdelingdelfland
Nadere informatieKruidenrijk grasland. Meerwaarde voor vee, bedrijf en weidevogels. Rob Geerts & Jan Vrolijk Landelijke ANLb dag 7 april 2017 VHL Velp
Kruidenrijk grasland Meerwaarde voor vee, bedrijf en weidevogels Rob Geerts & Jan Vrolijk Landelijke ANLb dag 7 april 2017 VHL Velp Inhoud van deze presentatie Kruidenrijk grasland, waar hebben we het
Nadere informatie15/04/2016. Gezonde paarden in natuur(l)(r)ijk grasland. Inleiding/kaders/doelstelling. Afstemmen van behoeftes. Koeiengrasland. Een koe is geen paard
Gezonde paarden in natuur(l)(r)ijk grasland Inleiding/kaders/doelstelling Hoe kan dit samen gaan? 24 maart 2016, Gertjan Holshof, Idse Hoving Grasland typen Gras als paardenvoer Omschakeling Win-win situatie
Nadere informatie22/04/2016. Gezonde paarden in natuur(l)(r)ijk grasland. Inleiding/kaders/doelstelling. Afstemmen van behoeftes
Gezonde paarden in natuur(l)(r)ijk grasland Inleiding/kaders/doelstelling Hoe kan dit samen gaan? 24 maart 2016, Gertjan Holshof, Idse Hoving Grasland typen Gras als paardenvoer Omschakeling Win-win situatie
Nadere informatieDe vegetatiekartering ten behoeve van de graslandverbetering
De vegetatiekartering ten behoeve van de graslandverbetering TH. A. DE BOER, Proefstation foor de Akker- en Weidebouw. Wageningen. GEBRUIKSWAARDE VAN GRASLAND Wanneer men in een gebied de produktie-omstandigheden
Nadere informatieBermbesluit. Aard : Besluit van de Vlaamse regering Over : maatregelen inzake natuurbehoud op de bermen beheerd door publiekrechtelijke rechtspersonen
Bermbeheer Beveren Bermbesluit Aard : Besluit van de Vlaamse regering Over : maatregelen inzake natuurbehoud op de bermen beheerd door publiekrechtelijke rechtspersonen Datum : 27/06/1984 Pagina B.S. :13392
Nadere informatieAdvies: inzaai- en beheer kruidenrijk grasland voor weidevogels, Noord-Holland
Bunnik/Wageningen 16 augustus 2017 Advies: inzaai- en beheer kruidenrijk grasland voor weidevogels, Noord-Holland J. de Wit, W. Schippers, R.H.E.M. Geerts, J.P. Wagenaar en N. van Eekeren Vraagstelling
Nadere informatie1 N12.02 KRUIDEN- EN FAUNARIJK GRASLAND
1 N12.02 KRUIDEN- EN FAUNARIJK GRASLAND 1.1 BEHEERADVIES Dit beheeradvies beschrijft wat in het algemeen aan beheermaatregelen nodig is om het beheertype Kruiden en faunarijk grasland in stand te houden.
Nadere informatieBeleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015.
Beleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015. Natuurvriendelijk maaien is in 2015 opgestart en heeft zich steeds verder ontwikkeld. Het heeft geresulteerd in het onderstaande maaiplan dat in het voorjaar
Nadere informatieWaarde van kruidenrijk gras en inpassing in de bedrijfsvoering
Waarde van kruidenrijk gras en inpassing in de bedrijfsvoering Hein Korevaar Slotbijeenkomst Praktijknetwerk Natuurlijk kruidenrijk gras voor de veehouderij; Wageningen 12 maart 2014 Inhoud van presentatie
Nadere informatieMonitoring en beheer extensief beheerde grasvlakken en oevers in de gemeente Wageningen
Rapportage Monitoring en beheer extensief beheerde grasvlakken en oevers in de gemeente Wageningen Mei 2018 Ad Schoutens advies & begeleiding www.gebiedsuitvoerder.nl Tel. 06-119 272 83 Inhoud Inleiding
Nadere informatieEcologische bij-structuur: het beheer
Ecologische bij-structuur: het beheer Bijvriendelijk beheer = ecologisch beheer Verschralingsbeheer Aanleg Beheer gras en kruidachtige vegetatie Beheer ruigtekruiden Beheer houtachtige vegetatie Beheer
Nadere informatieSLOBKOUSNIEUWS 17 jrg7
SLOBKOUSNIEUWS 17 jrg7 De kop is er af! Na wat voorafgaand prospectie werk van Nicole en Ine trokken Nicole, Annemie, Isabelle, Guido, Paul, Harry, Jan, Luc & Luc, Pierre, Pat en de conservator van het
Nadere informatieOntwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Nat schraalland
Provincie Utrecht, afdeling FLO, team NEL, 5 februari 2015 Nat is zeer laagproductief hooiland op natte, onbemeste, basenrijke veen- en zandgrond dat gewoonlijk een keer per jaar worden gemaaid in de nazomer.
Nadere informatieHerintroductie van soorten door het opbrengen van maaisel. Marcel Horsthuis.
Marcel Horsthuis Inhoud - Aanleiding - Visie op herintroductie - Referentiebeelden en -gebieden - Uitvoeringsstrategie - Aan de slag in de terreinen Aanleiding Inrichting nieuwe natuur Herstel waterhuishouding
Nadere informatieOnderzoek naar beschermde soorten aan de Eikenlaan in Sleeuwijk
Onderzoek naar beschermde soorten aan de Eikenlaan in Sleeuwijk 15 mei 2013 zoon ecologie Colofon Titel Onderzoek naar beschermde soorten aan de Eikenlaan in Sleeuwijk Opdrachtgever mro Uitvoerder ZOON
Nadere informatieAdvies betreffende het bermbeheerplan van de stad Peer
Advies betreffende het bermbeheerplan van de stad Peer Nummer: INBO.A.2990 Datum advisering: 18 augustus 2014 Auteur: Contact: Jan Van Uytvanck Marijke Thoonen (marijke.thoonen@inbo.be) Kenmerk aanvraag:
Nadere informatieNatuurrijke bermen in Vijfheerenlanden. Dick Kerkhof Natuur en Vogelwacht De Vijfheerenlanden
Natuurrijke bermen in Vijfheerenlanden Dick Kerkhof Natuur en Vogelwacht De Vijfheerenlanden Uitgangspunt: herstel biodiversiteit Populatieherstel van streekeigen flora Spontaan gevestigde vegetatie is
Nadere informatieKruidenrijk Grasland in de melkveehouderij
Kruidenrijk Grasland in de melkveehouderij Dr. Ir. Wiepk Voskamp-Harkema Lector Duurzame melkveehouderij Leeuwarden, 11 juni 2018 Met dank aan Goaitske Iepema Hoe denk je over kruidenrijk grasland? Hoe
Nadere informatieAchtergrondinformatie
1 Achtergrondinformatie Planten groeien niet willekeurig door elkaar. Afhankelijk van verschillende milieufactoren (grondsoort, waterstand, zon, schaduw, betreding, bemesting, enz.) kunnen we verschillende
Nadere informatieMeer dan gras. Terreinstudie in de Bourgoyen
Meer dan gras Terreinstudie in de Bourgoyen Stad Gent - Educatieve Diensten - Natuur- en Milieucentrum De Bourgoyen - 2018 Driepikkelstraat 32, 9030 Mariakerke - ( 09 226 15 01-7 bourgoyen.educatie@stad.gent
Nadere informatieInventarisatie van ecologische waarden van het agrarisch natuurbeheer in Zeeland juni 2014
Inventarisatie van ecologische waarden van het agrarisch natuurbeheer in Zeeland juni 2014 Stichting Landschapsbeheer Zeeland Lucien Calle Sandra Dobbelaar Alex Wieland 15 juli 2014 1 Inhoud Inleiding...
Nadere informatieSLOBKOUSNIEUWS 26 jrg2
SLOBKOUSNIEUWS 26 jrg2 Met vriendelijke groeten Het wordt blijkbaar een gewoonte van de slobkousjes om te wachten tot ik er niet bij kan zijn om een record aantal waarnemingen te doen. Om nog wat zout
Nadere informatieHieronder volgen schematisch enkele gegevens omtrent gewassen die op de wildakker thuishoren: gewas zaaitijd overige aspecten
WILDWEIDE- WILDAKKERMENGSEL Het is wildbeheerders niet onbekend dat door het treffen van biotoopverbeterende maatregelen een structurele verbetering van het leefgebied van wild verkregen kan worden. Bij
Nadere informatieENERGIE UIT LANDSCHAPSONDERHOUD. Pieter Verdonckt Mathias D Hooghe
ENERGIE UIT LANDSCHAPSONDERHOUD Pieter Verdonckt Mathias D Hooghe Inhoud workshop Energie uit landschapsonderhoud landschapsonderhoud Energie uit maaisel Energie uit houtige biomassa Korte omloophout Energie
Nadere informatiePolderstudiedag. 15 november 2014
Polderstudiedag 15 november 2014 Historisch Permanent Grasland in de Kustpolders Wat is het, waar ligt het, veranderde het areaal? Kustpolderstudiedag, 15 november 2014, Oostende Maurice Hoffmann, Steven
Nadere informatienatuurbeheer Jens Verwaerde Natuurpunt CVN
natuurbeheer Jens Verwaerde Natuurpunt CVN indeling inleiding: voorstelling a geschiedenis van het natuurbeheer b - biotopen en soorten en hun beheer pauze c - beheer richt zich op de omgeving d - natuurbeheer
Nadere informatieDe waarden a1 tot en met b2 komen voor in de tabellen per natuurdoeltype op de navolgende bladzijden.
toelichting doelrealisatiefuncties natuur In de functies is op de horizontale as de waarde van de hydrologische variabele uitgezet (bijvoorbeeld de GVG), en op de verticale as de mate waarin de vegetatie
Nadere informatieInstrumentenkaart. Graslandsamenstelling
1 Graslandsamenstelling DOEL Door inzicht in de graslandsamenstelling kunt u biodiversiteit beter gaan benutten. Daardoor is besparing mogelijk op arbeid en gebruik van brandstof en bestrijdingsmiddelen.
Nadere informatieCOPYRIGHT. l Habitat verbeterende maatregelen voor aquatische. 02 juli Regiohoofd Veenweiden, Zuid-Hollands Landschap
Veldwerkplaats: l Habitat verbeterende maatregelen voor aquatische fauna in poldergebieden 02 juli 2009 Rudi Terlouw, Regiohoofd Veenweiden, Zuid-Hollands Landschap KRIMPENERWAARD Veenweidepolder van
Nadere informatieWetland. Groot Wilnis-Vinkeveen
Groot Wilnis-Vinkeveen Moeras met Lisdodde in de Krimpenerwaard Wetland Wetland is een mozaïek van open water, drijvende waterplanten, planten die met hun voeten in het water staan, riet dat in het water
Nadere informatie!"#$"%"&'&("#$')#!"#*"(!"$+%",-"."-$'&")## !"#$%"&&'(")*#+$,-#$("$+"./0*120"*($-).$13*1"#)-#($
$%&'&($')*($+%,-.-$'&) ()/&-(&(0%1( $%&&'()*+$,-$($+./0*120*($-).$13*1)-($ $ $ $%&'&($')*($+%,-.-$'&) ()/&-(&(0%1( $%&&'()*+$,-$($+./0*120*($-).$13*1)-( $ $ $ $ $ $ $ $ $ 45('-/02+,'6$ $ $ $ $ 7&2-/25'.&&6$$
Nadere informatieUitmijnen van voormalige landbouwgrond in het Drents- Friese Wold
Figuur 1. Overzicht van het Drent-Friese Wold. De landbouwenclave Oude Willem (rood omrand) ligt als een wig midden in het gebied. Uitmijnen van voormalige landbouwgrond in het Drents- Friese Wold Omvorming
Nadere informatienamens de Provincie Noord-Holland Twee percelen land aan de Kolhornerkade te Kolhorn
Westerterpweg 18 1774 NK Slootdorp Mobiel: 06-53275718 horstbv@planet.nl TE KOOP namens de Provincie Noord-Holland Twee percelen land aan de Kolhornerkade te Kolhorn Brochure Kolhornerkade te Kolhorn pagina
Nadere informatieDe biologische waarderingskaart en habitatkaart. Natuurmanagement: kaartmateriaal, BWK en Habitatkaart
De biologische waarderingskaart en habitatkaart Hoe zou je dit beschrijven? Hoe beschrijven? Biotische beschrijving: welke plantensoorten staan er? Abiotische beschrijving: wat is het waterregime, bodemtype,
Nadere informatieVeldwerkplaats dotterbloemgraslanden in de veenweiden. Bas van de Riet Landschap Noord-Holland 26 augustus 2010
Veldwerkplaats dotterbloemgraslanden in de veenweiden Bas van de Riet Landschap Noord-Holland 26 augustus 21 Overview Introductie: Introductie project waarheen met het veen? Korte schets: wat zijn dotterbloemgraslanden
Nadere informatiemaaibeheer GRAS EN HOOILAND Maximapark
maaibeheer GRAS EN HOOILAND Maximapark BEHEERTYPE GRAS HOOILAND 2X: 2x per jaar maaien en ruimen Meest voorkomende maairegiem op min of meer voedselrijk, vochthoudende grond op klei/leem. Bloemrijk en
Nadere informatieQUICKSCAN EDESEWEG 51 WEKEROM
QUICKSCAN EDESEWEG 51 WEKEROM Colofon Opdrachtgever: Tulp-Bijl B.V. Titel: Quickscan Edeseweg 51 Wekerom Status: Definitief Datum: Februari 2013 Auteur(s): Ir. M. van Os Foto s: M. van Os Kaartmateriaal:
Nadere informatie25 jaar Foeperpot, deel 1: de vegetatie
25 jaar Foeperpot, deel 1: de vegetatie Dit jaar is het 25 jaar geleden dat de Foeperpot als educatieve natuurweide ingericht werd. Sinds dat allereerste begin is de ontwikkeling van de begroeiing gevolgd
Nadere informatieSLOBKOUSNIEUWS 33 jrg6
SLOBKOUSNIEUWS 33 jrg6 In plaats van te gaan kanovaren trokken Isabelle, Guido, Tineke, Ine, Gerard, Yvonne, Jan, Nicole, Pat en Suze onder leiding van Luc stroomopwaarts langs de oever van de Dommel.
Nadere informatieT I I Grasbufferstroken
I Grasbufferstroken Grasbufferstroken Principe Een grasbufferstrook moet het afstromende water afremmen zodat het meegevoerde sediment in de strook wordt afgezet. Omdat de oppervlakte van de aaneengesloten
Nadere informatieVeldbezoeken Het gebied is op 16 juli 2014 bezocht door Menno Reemer (EIS) samen met Hendrik Baas (gemeente Zoetermeer).
Bijenvraagbaak casus 1: Zoetermeer Westerpark Menno Reemer (EIS Kenniscentrum Insecten) & Robbert Snep (Alterra) 6 oktober 2014 Vraagsteller: Hendrik Baas (Gemeente Zoetermeer) Gebied: Zoetermeer, Westerpark,
Nadere informatieFLORA- EN FAUNASCAN TERREIN VELDOVEN WINTERSWIJK
FLORA- EN FAUNASCAN TERREIN VELDOVEN WINTERSWIJK Colofon Opdrachtgever: Bureau Landweer Titel: Flora- en faunascan terrein veldoven Winterswijk Status: Definitief Datum: Augustus 2013 Auteur(s): Ir. M.
Nadere informatieDSV VitaHorse. Het uitgebalanceerde grasmengsel voor uw paard.
2017 DSV VitaHorse Het uitgebalanceerde grasmengsel voor uw paard www.dsv-zaden.nl Een drietal grasmengsels speciaal voor de paardenweide Paarden hebben een wezenlijk ander graasgedrag dan de meeste andere
Nadere informatieSLOBKOUSNIEUWS 25 jrg2
SLOBKOUSNIEUWS 25 jrg2 Dankzij de medewerking van bevoegd boswachter Vanessa Geenens bekwamen we de toelating van ANB om te gaan inventariseren in Lozerheide. Ze had me vorige week gemeld dat ze spijtig
Nadere informatieSinusbeheer. symposium Eindhoven 16 maart 2017
Sinusbeheer symposium Eindhoven 16 maart 2017 Waarschuwing! Niet voor gevoelige botanische terreinbeheerders! Oorsprong Sinusbeheer Ontwikkeld in verruigd en deels verbost reservaat De Venne in beheer
Nadere informatie15 ton ds. 7,5 ton ds. Bron: Opbrengst in kg ds per ha. kg meetmelk per ha
1 2 17500 Opbrengst in kg ds per ha 15000 12500 10000 7500 15 ton ds 7,5 ton ds 5000 0 5000 10000 15000 20000 25000 30000 35000 40000 kg meetmelk per ha Bron: 3 Onkruid Vers gras Verschil VEM (Voederwaarde)
Nadere informatieParticulier Natuurbeheer bloemrijk grasland in Groot Mijdrecht Noord-Oost
Particulier Natuurbeheer bloemrijk grasland in Groot Mijdrecht Noord-Oost De laatste jaren heeft de provincie in Groot Mijdrecht Noord-Oost gronden aangekocht voor de ontwikkeling van natuur. Natuurmonumenten
Nadere informatieMengselkeuzeschema Bermen en Dijken. Intensief Extensief Extensief beheer beheer beheer
GRASZADEN BERMEN EN DIJKEN Mengsel B 3 Low maintenance Bermen BTK 1100 D 1 D2 Engels raaigras - 10% 20% - 40% 10% Veldbeemd - 20% 40% 20% 25% 30% Rood zwenkgras 50% 30% 40% 60% 25% 60% Hardzwenkgras 45%
Nadere informatieZijn Limburgse bermen lokale natuurgebieden?
Zijn Limburgse bermen lokale natuurgebieden? Pilootproject 2016 Natuurwaarde van bermen in kaart brengen Samen met 5 proefgemeenten Bilzen, Gingelom, Lanaken, Riemst, Zutendaal 5 bermen per gemeente =
Nadere informatieRESTANT PRESENTATIES LEERLINGEN SOORTENKENNIS
RESTANT PRESENTATIES LEERLINGEN SOORTENKENNIS Milieu MO41B 2017-2018 KLEINE ZONNEDAUW (DROSERA INTERMEDIA) KENMERKEN SOORTNAAM Soortgroep/familie Hoofd-biotoop Uiterlijke kenmerken Extra foto s Zonnedauwfamilie
Nadere informatieOpzet veldexperimenten en effecten op bodemchemie
Effectief herstel kruiden- en faunarijk grasland in het droge zandlandschap OBN-2016-82-DZ Opzet veldexperimenten en effecten op bodemchemie Tom van den Broek Effectief herstel kruiden- en faunarijk grasland
Nadere informatieMateriaal is gewonnen uit sloten en greppels langs de volgende wegen bij Arrierveld: Arrierveldweg, Noordelijke Dwarsweg, Dwarsweg en Boekweitakkers
16-12-03 Inventarisatie slootmateriaal Bokashikuilen Fix 8 december 2016 Materiaal is gewonnen uit sloten en greppels langs de volgende wegen bij Arrierveld: Arrierveldweg, Noordelijke Dwarsweg, Dwarsweg
Nadere informatie' I 6300 HERZIEN VEGETATIEBEHEER VOOR DE KAVELS U 81 EN U 82 IN HET NATUURTERREIN "DE WILDWALLEN" door. J. Hoogesteger H.J. Drost
BIBLIOTHEEK RIJKSDII:rJ:jT VOOR oe IJSSECM~~~POLD RS W E R K D O C U M E N T HERZIEN VEGETATIEBEHEER VOOR DE KAVELS U 81 EN U 82 IN HET NATUURTERREIN "DE WILDWALLEN" door J. Hoogesteger H.J. Drost 1980-326
Nadere informatievoorlopig BEHEER- EN ONDERHOUDS- PLAN NATUURVRIENDELIJKE OEVERS
voorlopig BEHEER- EN ONDERHOUDS- PLAN NATUURVRIENDELIJKE OEVERS Archimedesweg 1 W.N. van der Heeden postadres: postbus 156 2300 AD Leiden telefoon (071) 3 063 063 Versie / Oplage: telefax (071) 5 123 916
Nadere informatieMEER DAN GRAS! Lieve Verhaeghe
161 MEER DAN GRAS! Lieve Verhaeghe Educatief medewerkster Natuur- en milieueducatief Centrum De Helix Grimminge - Geraardsbergen De leerlingen voeren in groepjes een biotoopstudie uit met als centraal
Nadere informatieBos/Bosplaats Perceelsnummer LH1 Bestandsnummer
Bos/Bosplaats Perceelsnummer LH1 Bestandsnummer B Grauwe els 40% B Zwarte els 10% K Grassen (Henna, Witbol, Raaigras) 30% K Braam 30% K Koninginnekruid 10% K Grote brandnetel 10% K Moerasspirea 4% K Gewone
Nadere informatieWerkbladen landschapsstudie
Werkbladen landschapsstudie Naam: Start aan Noteer en duid aan op je kaart: Bos plantage - weide akker bebouwing Op welke hoogte ligt?. Op welke hoogte ligt het kruispunt?. Welk is het verschil tussen
Nadere informatie