Toelichting Begroting 2015 Stichting Openbaar Onderwijs Land van Altena November 2014
Hoofdstuk: Inleiding Inhoudsopgave Inleiding... 2 1. Toelichting resultaat... 4 2. Besluiten... 6 3. Aandachtspunten begroting... 7 2
Hoofdstuk: Inleiding Inleiding Voor u ligt de jaarbegroting 2015 van SOO Land van Altena. De komende periode is onzeker als gevolg van een aantal ontwikkelingen, landelijk maar ook regionaal. Landelijke ontwikkelingen Basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs zijn per 1 januari 2015 volledig verantwoordelijk voor het onderhoud van de buitenkant van schoolgebouwen. Daarvoor ontvangen wij 13,33 per vierkante meter van de overheid. Doordat besturen per 1 januari 2015 verantwoordelijk zijn voor buitenonderhoud gebouwen, zal de meer jaren onderhoudsplanning (MOP) moeten worden geactualiseerd. De leerlingendaling zet verder voort. Landelijk maar vooral regionaal en in het bijzonder bij onze stichting. Dit heeft behoorlijke gevolgen voor de bekostiging, gemiddeld wordt voor 1 leerling ongeveer 5.000 ontvangen. Bij een terugloop in leerlingenaantal dient de formatie hierop aangepast te worden. Vanuit het Nationaal Onderwijsakkoord (herfstakkoord, lenteakkoord, bestuursakkoord) is toegezegd dat er extra middelen aan het onderwijs worden toegekend. De PO Raad adviseert 60 per leerling te begroten als netto extra middelen. Deze middelen zijn ook in deze begroting verwerkt. Daarnaast ontvangen besturen nog gelden, maar deze zijn hebben een vaste bestemming vanuit het Bestuursakkoord. Per 1 augustus 2015 worden de gevolgen van Passend onderwijs financieel voelbaar voor besturen. De middelen worden dan via het Samenwerkingsverband verstrekt op basis van arrangementen. Per 1 januari 2015 is een stijging voorzien van de (sociale) premies. Per saldo betreft het hier een stijging van 0,35%. Met name de stijging van de premie Participatiefonds ligt hieraan ten grondslag. Dit als gevolg van een stijging van het aantal werkloosheidsuitkeringen in het Primair Onderwijs. 3
Hoofdstuk: Hoe is het bij SOO Land van Altena? Bovenstaande ontwikkelingen maken het voor SOO Land van Altena voor 2015 weer een uitdaging om een passende begroting op te stellen. Voor 2015 is onderstaande begroting van toepassing, waarbij de werkelijke cijfers van 2013 en de begroting van 2014 voor de volledigheid zijn toegevoegd: Werkelijk Begroting Begroting 2013 2014 2015 EXPLOITATIESALDO 296.072 97.557-214 Leerlingaantal 833 801 771 1-10-2012 1-10-2013 1-10-2014 Het positieve resultaat van 2013 is veroorzaakt door de middelen vanuit het Onderhandelaarsakkoord. 1. Toelichting resultaat Exploitatieoverzicht (verdicht) Stg Openb Onderw Land v Altena Werkelijk Begroting Begroting 2013 2014 2015 3.1 (Rijks)bijdragen OCW 4.386.490 4.054.385 4.050.806 3.2 Overige overheidsbijdragen 133.160 - - 3.5 Overige baten 85.695 62.768 22.650 3.5 Private baten - - - Totaal BATEN 4.605.345 4.117.153 4.073.456 4.1 Personele lasten 3.654.021 3.425.200 3.337.500 4.2 Afschrijvingen 115.659 128.633 117.209 4.3 Huisvestingslasten 40.010 274.750 292.375 4.4 Instellingslasten 509.334 392.590 332.620 4.5 Leermiddelen - - - 4.5 Private lasten - - - Totaal LASTEN 4.319.024 4.221.173 4.079.705 Saldo BATEN en LASTEN 286.321 104.020-6.249-5.1 Financiële baten 11.946 9.547 9.547 5.2 Financiële lasten 2.195 3.084 3.084 Saldo FINANCIËLE BATEN en LASTEN 9.751 6.463 6.463 EXPLOITATIESALDO 296.072 97.557-214 Leerlingaantal 833 801 771 1-10-2012 1-10-2013 1-10-2014 4
Hoofdstuk: Toelichting resultaat Het saldo voor 2015 is tot stand gekomen door: Baten: Als gevolg van een daling van het leerlingaantal door de noodgedwongen sluiting van de Regenboog Dussen en de nadelige verhouding onderbouw/bovenbouw ontvangt SOO Land van Altena minder lumpsum en budget P&A. Bij een daling van 30 leerlingen (van 801 naar 771) ontvangt het bestuur ongeveer 53.000 minder aan lumpsum en budget P&A. Doordat besturen in het PO per 1-1-2015 verantwoordelijk zijn voor het buitenonderhoud van de gebouwen is 13,33 per m2 extra ontvangen. Voor SOO Land van Altena betekent dit ongeveer 39.000 extra baten. Vanuit het Nationaal Onderwijs Akkoord ontvangt het bestuur ongeveer 46.000 aan extra baten. Dit is op basis van advies PO Raad ( 60 per leerling netto nieuw geld). In verband met passend onderwijs, is het uitgangspunt dat er in 2015 geen baten van het Samenwerkingsverband komen, ongeveer 34.000 minder aan baten. In verband met passend onderwijs is het uitgangspunt dat er tot en met juli 2015 nog middelen komen voor de zogenaamde Rugzakken (LGF). Daarna komt er niets meer. Daling van ongeveer 29.000 aan baten. Lasten: Voor 2015 is een eigen bijdrage voor het bestuur van 1,5% op de loonkosten opgenomen voor stijging van (sociale) premies: 47.000. Dit is mede opgenomen vanwege het bekostigen van de vervangers voor rechtspositioneel verlof. Vanaf 2015 vervalt bij het Vervangingsfonds de optie dit te declareren. Als gevolg van een daling in formatie per 1 augustus 2013 is sprake van een daling van salarislasten van ongeveer 20.000 in 2015 ten opzichte van begroting 2014. (Hierbij is reeds rekening gehouden met een stijging van indirecte loonkosten van 1,5% ( 47.000). Overige personele lasten zijn in vergelijking met 2014 ongeveer 67.000 lager begroot. Dit komt met name doordat er geen interne in en uitleen meer is. Dit dient in principe binnen de formatie te worden opgelost (voorheen extra inzet bij Rugzak leerlingen). Daarnaast vervalt ook een groot deel van het extern personeel. Afschrijvingen zijn ongeveer 11.000 lager begroot. De afschrijvingslasten zijn momenteel op basis van leerlingaantallen verhoudingsgewijs verdeeld. Dit doet geen recht aan de werkelijke situatie. Daartoe dient in het voorjaar van 2015 een nadere analyse plaats te vinden om de afschrijvingen juist te boeken. Huisvestingslasten worden ongeveer 18.000 hoger begroot dan in 2014, dit komt doordat er voor buitenonderhoud, naast de extra inkomsten, ook extra gedoteerd dient te worden voor buitenonderhoud. Overige Instellingslasten worden ongeveer 60.000 lager begroot dan in 2014. Er wordt minder uitgegeven aan ICT lasten en Leermiddelen. 5
Hoofdstuk: Besluiten Kengetallen Balans Stg Openb Onderw Land v Altena Begroot Begroting 2014 2015 Kengetallen Streefwaarden Liquiditeit 3 2 Solvabiliteit 1 66% 66% Solvabiliteit 2 71% 69% Kapitalisatiefactor 36% 34% Rentabiliteit -2% 0% De kengetallen laten een relatief gezonde situatie zien. Het bestuur is in staat om zowel op korte (liquiditeit) als lange (solvabiliteit) termijn aan haar schulden te voldoen. De commissie Don heeft middels de Kapitalisatiefactor een kengetal geïntroduceerd om te beoordelen of mogelijk sprake is van overreserves. De kapitalisatiefactor meet het verband tussen de hoeveelheid kapitaal die een bestuur gebruikt voor zijn activiteiten en de jaarlijkse inkomsten. Achterliggende gedachte is dat relatief veel uitgaven ten opzichte van de inkomsten erop kan duiden dat een bestuur te veel middelen inzet om zijn activiteiten te realiseren. Het kapitaal dat vastligt in gebouwen en terreinen wordt niet in deze berekening meegenomen. De volgende signaleringsgrens heeft de Commissie vastgesteld: Kapitalisatiefactor PO excl. gebouwen en terreinen: ondergrens geen, bovengrens 35-60% (van groot naar klein ( 5 miljoen) bestuur) De kapitalisatiefactor van SOO Land van Altena is in 2015 34%. Dit ligt net onder ondergrens van 35. Meerjarenperspectief In het meerjarenperspectief 2016 en 2017 blijkt dat SOO Land van Altena verder dient te bezuinigen. Opgemerkt zij wel dat het meerjarenperspectief tot stand is gekomen onder de volgende cijfermatige condities: aan de batenkant is slechts rekening gehouden met wat op dit moment zeker is (terughoudend begroot), aan de lastenkant zijn alle posten gelijk gehouden met uitzondering van de personeelslasten. Hierin zijn de al bekende ophogingen verwerkt. 2. Besluiten In het begrote resultaat 2015 is reeds rekening gehouden met een aantal maatregelen. De besluiten die voor 2015 genomen zijn staan hieronder vermeld: De vacatureruimte die ontstaat bij natuurlijk verloop wordt in principe niet her bezet; Het niet inhuren van personeel voor extra (rugzak)formatie; 6
Hoofdstuk: Aandachtspunten begroting Het verlagen van materiële lasten met 60.000; Het opnemen van een bedrag van 25.000 voor outplacement; mede om onderstaande te kunnen realiseren; Dalen van formatie in overeenstemming met de leerlingaantallen met 7 fte, waarvan 3,5 fte bezuinigd wordt door de tijdelijke arbeidscontracten niet te verlengen en/of de tijdelijke uitbreidingen niet door te zetten en waarvan 3,5 fte bezuinigd wordt door ontslag op individuele grondslag; Het bedrag van ongeveer 40.000 dat in depot staat bij onze advocaat in verband met de rechtszaak teen Prosco/Vizyr in te zetten voor personele fricties op het moment dat dit bedrag vrij valt (dit is te voorzien in de loop van 2015). 3. Aandachtspunten begroting In dit hoofdstuk wordt een aantal aandachtspunten benoemd welke van invloed zijn op het resultaat en een mogelijk risico kunnen zijn. Verhouding kleine scholen toeslag op de baten van de totale begroting; Leeftijdsopbouw in relatie tot BAPO; Verhouding onderbouw/bovenbouw leerlingen Klein bestuursbureau met sobere contracten met externe dienstverleners, met als risico dat bij aanvullende opdrachten steeds aanvullend gefactureerd zal worden Enkele scholen zullen de komende jaren onder de opheffingsnorm blijven of komen. Zich oriënterende ouders zouden zich hierdoor kunnen laten afschrikken en nu al kiezen voor een andere school, waardoor het neerwaartse effect versterkt wordt. Dit kan forse financiële consequenties hebben. Kleine scholentoeslag op schoolniveau: Er wordt voor schooljaar 2015-2016 ruim 239.000 ontvangen aan kleine scholentoeslag. Dat is 8,5% van de totale baten. Indien deze gelden door het ministerie een andere bestemming krijgen is dit een behoorlijk risico voor SOO Land van Altena. Voorlopig is toegezegd dat deze middelen voor de kleine scholen behouden blijven. Leeftijdsopbouw in relatie tot BAPO: Jaarlijks legt het bestuur 12.000 toe op de BAPO regeling. In de nieuwe cao primair onderwijs is de regeling weliswaar afgeschaft, maar werknemers die al gebruikt maakten van de BAPO hebben overgangsrechten. Verhouding onderbouw/bovenbouw leerlingen Er wordt voor onderbouwleerlingen ruim 1.000 per leerling meer ontvangen dan voor een bovenbouw leerling. Bij SOO Land van Altena is 44% van de leerlingen een onderbouw leerling. Dit is minder dan de helft en kan bij weinig instroom in de onderbouw een risico zijn. 7