Copyright 2007 Egemin International NV Validatie Stoomautoclaven CSA slide 1 version 1. Validatie van stoomautoclaven

Vergelijkbare documenten
Validatie autoclaaf T O M K E R K H O F S, B U S I N E S S D E V E L O P M E N T L I F E S C I E N C E S

Waterstofperoxide-sterilisatie

Verificatie van Onderzoeksgegevens. Een internationaal perspectief. Jean-Paul Eycken. FormaliS. EPD-Dag Amsterdam, NL 12 juni 2008

Sterilisatortesten. Henk Ras Sales Manager. Tuttnauer Europe B.V.

Is elke validatie wel gelijk?

Gelijkwaardigheid van niet-geaccrediteerde laboratoria (conform NEN-EN ISO/IEC 17025)

Validatie van stoomsterilisatoren

RISICO MANAGEMENT, BASIS PRINCIPES

Een andere manier van

EN voor instrumentenwasmachines met thermische desinfectie. installatie, validatie, maar wat dan?

Lessen te leren uit de Farma wereld. Arjan Roovers Managing Consultant

Validatie bij Terumo Europe NV

Kwalificeren van meetcentra. Assessment Meetproces by Carl Zeiss

Kalibreren van meetapparatuur

GAMP Toegepast op de DeskTopXorter Besturing DeskTopXorter

BELEID EN LEIDRADEN BETREFFENDE HERLEIDBAARHEID VAN MEETRESULTATEN

IGZ-KNMP Veldnorm GDS

Draadloze procescontrole met ebro dataloggers

Kalibratie van laboratoriumapparatuur van productiecontrolelaboratoria overeenkomstig NEN-EN-932-5

Kwaliteitsgroep VSZ Antwerpen. 16 december 2006

Validatie van Sterrad 100S conform NEN EN ISO 14937

Totstandkoming en status van het toelichtend document T046 (Medische laboratoria, toelichting op de EN ISO 15189:2012)

Beoordelingsrapport Construction Product Regulation* * CPR - REGULATION (EU) No 305/2011

Service catalogus. Service en kalibratie dienst

Hans Jurgen Kroon Industrial HVAC Control Solutions

NEN-EN-ISO 15189:2012 Medische laboratoria. Isala

Aan welke vereisten rond GMP dient een Medical Device Manufacturer te voldoen? Hoe gaan we te werk bij de certificatie?

1. Introductie. Testo SE & Co. KGaA,Webinar coldchain calibration, 1000mw-oa, , vertrouwelijkheid 1

Het EPD, hoe deal ik ermee? NVFG - Nederlandse Vereniging voor Farmaceutische Geneeskunde. CRA dag 25 april 2013

AANVULLEND AANVRAAGFORMULIER TESTEN. RvA-F004-1-NL

Beoordelingsrapport Construction Product Regulation* * CPR - REGULATION (EU) No 305/2011

Hoe nauwkeurig zijn uw meetwaarden? Certifiëring ISO / DKD. Kalibratie. Betouwbaarheid. Zekerheid. Ervaring

Beoordelingsprogramma REOB Onderhoudsbedrijf CCV-certificatieschema Onderhoud Blusmiddelen versie 4.0

Beoordelingsrapport Construction Product Regulation* * CPR - REGULATION (EU) No 305/2011

Beoordelingsrapport Construction Product Regulation* * CPR - REGULATION (EU) No 305/2011

Service catalogus. Serviceafdeling en geaccrediteerde kalibratie dienst

Software Processen. Ian Sommerville 2004 Software Engineering, 7th edition. Chapter 4 Slide 1. Het software proces

Validatie van was- en desinfectietoestellen, een hele uitdaging.

Beoordelingsrapport Construction Product Regulation* * CPR - REGULATION (EU) No 305/2011

Reiniging en Desinfectie. HGR 9256 Good practices voor sterilisatie van medische hulpmiddelen

Alles wat bijdraagt of afbreuk zou kunnen doen aan de productkwaliteit of het proces CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE

Handboek Voedselveiligheid. Vereniging van Nederlandse Voedselbanken. Bijlage B KOELKETEN BEWAKING

SECUTEST BASE VEILIGHEIDS BASE10 DE NIEUWE SECUTEST VEILIG EN EFFICIËNT TESTEN VAN ELEKTRISCHE ARBEIDSMIDDELEN

Stichting Trainingen Infectie Preventie. Disclosure slide

BEOORDELINGSRICHTLIJN voor het HortiQ kwaliteitssysteemcertificaat voor BEDRIJVEN IN DE KASSENBOUWSECTOR

Alles wat bijdraagt of afbreuk zou kunnen doen aan de productkwaliteit of het proces CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE

PEMS KWALITEIT EISEN. Predictive Emission Monitoring Systems

AANVULLEND AANVRAAGFORMULIER KALIBRATIE. RvA-F003-NL

De totstandkoming van de nieuwe versie van de NEN-EN-ISO/IEC en de high lights

Software Test Plan. Yannick Verschueren

G v THE CALIBRATION COMPANY WAARDE VAN ALL-IN SERVICE

Kwaliteitsmanagement

Software Test Plan. Yannick Verschueren

Requirements Traceability. Marcel de Baas, Jan Bank, Edwin Buisman, Frits Jacobs, Kitty Spaas, Erik Venema, Arno Zandman

CLEANROOMVALIDATIE DOEL & METHODE

KWALIFICATIE/ VALIDATIE VAN DIALYSE WATER INSTALLATIES

1 Protocol voor het reinigen, desinfecteren en steriliseren van leeninstrumenten

15 e Nationale Cleanroomdag NORMEN

Voeler ingang van de ilog recorder. Stop de temperatuurvoeler

SYNLAB ANALYTICS & SERVICES B.V. WOTS

DE GOEDE LABORATORIUMPRAKTIJK UW CONTROLELIJST VOOR ONDERZOEK EN ONTWIKKELING CONFORM GLP

Syfadis Suite. LMS & Talent applicatie

HET IA-VAKBLAD VOOR NEDERLAND EN BELGIE 61STE JAARGANG Nimendus denienis eosa. Nimendus denienis eosa

Alles in één hand. Keuringen & kalibraties

Advies en projectmanagement Industriële automatisering. Palaemon. Diensten en referenties. Introductie van Palaemon Frans Kleisman

"Baselines: eigenwijsheid of wijsheid?"

Meting ter plaatse van temperatuur, ph, elektrische geleidbaarheid, opgeloste zuurstof, vrije chloor en gebonden chloor

Introductie IP-Solutions Uw Technisch Management service provider

Product Quality Management, onze toekomst René Tuinhout

Requirements Management Werkgroep Traceability

Commissioning én Kwalificatie? Geen dubbel werk!

De Helixtest. Toekomst of historie?

Voeler ingang van de ilog recorder. Stop de temperatuurvoeler

GAMP 5, wat is er nieuw?

Uitbesteding van processen

Protocol voor de handmatige voorontsmetting/-reiniging en de sterilisatie van sleutels SATELEC

Mijn verweer in een zaak en punt conformiteitsbeoordeling

Quality Heating elektrische vloerverwarming

Race om nauwkeurigheid

Waarom testen? Het draait allemaal om: - winst marge - klant tevredenheid - product inzicht (van productie tot eind gebruiker)

Bedrijfscontinuïteit met behulp van een BCMS

LOTO Win Your Life! Luc Royens Preventieadviseur Mei 2019

Specificaties van een Drukmeting Nader bekeken.

KALIBRATIE THERMOMETERS MET VOELER. Versie 07 Datum van toepassing

De laatste ontwikkelingen op het gebied van NEN-EN normering de nieuwe norm is compleet

CERTIFICERING NEN 7510

Voorbeeld kalibratie procedure voor drukmeters

Datum Oktober 2017 GASTEC QA ALGEMENE EISEN

Kalibratie Certificaat

WEGWIJS IN DE: PROCESBEHEERSING VALIDATIE BORGING

Kennismaking met de inhoud van ISO 9001

2 e webinar herziening ISO 14001

Hartelijk welkom! DNV GL 2016 SAFER, SMARTER, GREENER

Mappingsrapport. Omschrijving. Klant. Klant SAP Nr. Aangeraden datum voor volgende validatie : 1/08/2017 1/08/2016. Mapping Nr

Flowcontrole. 6 e SFERD symposium. Breukelen, 17 september Ing. Jan Jacob Patijn. q u a l i t y i n v a l i d a t i o n

Sterilisatie van Phaco-handstukken, onder welke hoek? Ralph van Wezel, ziekenhuisapotheker/dsmh

DRAADLOZE ROOK EN HITTE DETECTOR MSD300_NL 03/12

Welkom op de training: Werking van een Stoom sterilisator

Proefstand (testservice)

Transcriptie:

Validatie Stoomautoclaven CSA slide 1 version 1 Validatie van stoomautoclaven

Validatie van Stoomautoclaven Introductie Definitie Validatie Normen Praktijk Kalibratie Aandachtspunten title slide 2 version

group... uw Life Science Partner Antwerpen 1947 Headquarters title slide 3 version

Egemin Consulting geeft professioneel cgmp-advies aan de life science industry (Pharma,Biotech,Medical Devices,Ziekenhuizen,Laboratoria..) en haar supply chain partners. VALIDATION & COMPLIANCE Expert Team We hebben 58 mensen die enkel bezig zijn met validatieprojecten, zowel in Vlaanderen, Wallonië, Nederland en Zwitserland title slide 4 version

Validatie & Compliance Supplier audits cgmp Compliance assessments Risico analyses (CA, FMEA, Hazop, ) Uitwerken van compliance programma s over: Validatie, CSV, VMP 21 CFR Part 11 Training Systeem testen Commissioning & Qualification Project Management title slide 5 version

Validatie & Compliance Schrijven van procedures over: gebruik, testen, onderhoud, kalibratie, backup en recovery, Domeinen: Facilities Equipment Labo Computer systemen Reiniging (thermische) processen Methoden Computerised System Part Part 11 11 Validation Consulting Equipment Validation Project Management Cleaning Validation Process Validation title slide 6 version

Referenties Johnson & Johnson: Janssen Pharmaceutica (B) Cilag (CH) Centocor (NL) Cordis (NL) Pharmacia (Pfizer) Alcon Innogenetics Baxter CAF-DCF (Red Cross) Schering-Plough Labo Organon (NL) Rode Kruis Vlaanderen (BTC) Merck Sharp & Dohme SGS Biopharma Bio Rad RSL Terumo Europe Helvoet Pharma Laboratoires Serono Ion Beam Application. title slide 7 version

Marc van Daele 15 jaar ervaring in validatie Eerste kennismaking bij Griffith Micro Science (latere Sterigenics) als uitvoerder van bestaande protocols voor ETO-sterilisatie Later rapporteren van uitgevoerde protocols Implementatie van een MES systeem Transfer van produktie van Herentals naar Verviers Sinds ± 5 jaar in dienst bij Egemin Consulting Reeds 3 jaar projectleider bij Schering Plough voor een remediatieproject van Computer Systemen Verantwoordelijke Thermische Validatie bij Egemin Consulting title slide 8 version

Maintain Retire Operational Use Concept Phase Project & Quality Plan Change Control Process Validation User / Process Needs cgxp Regulations Criticality Analysis User Requirements Performance Qualification Concept Functional Specifications Technical Design Installation Qualification Operational Qualification Risk Risk Based Based Approach Approach Sequential Sequential course course Change Change Control Control Deviation Deviation Tracking Tracking Build Traceability Traceability Engineering Realisation Commissioning Operational use title slide 9 version

Wat is de definitie van Validatie Establish documented evidence which provides a high degree of assurance that a specific process will consistently produce a product meeting its predetermined specifications and quality attributes. Met gedocumenteerd bewijs aantonen dat met een hoge grens van waarschijnlijkheid aantoont dat een specifiek proces op herhaalbare wijze een product produceert dat voldoet aan vooraf bepaalde specificaties en kwaliteitsnormen title slide 10 version

Wat is de definitie van Validatie Met gedocumenteerd bewijs aantonen dat met een hoge grens van waarschijnlijkheid aantoont dat een specifiek proces op herhaalbare wijze een product produceert dat voldoet aan vooraf bepaalde specificaties en kwaliteitsnormen title slide 11 version

Wat is de definitie van Validatie Met gedocumenteerd bewijs aantonen dat met een hoge grens van waarschijnlijkheid aantoont dat een specifiek proces op herhaalbare wijze een product produceert dat voldoet aan vooraf bepaalde specificaties en kwaliteitsnormen title slide 12 version

Wat is de definitie van Validatie Met gedocumenteerd bewijs aantonen dat met een hoge grens van waarschijnlijkheid aantoont dat een specifiek proces op herhaalbare wijze een product produceert dat voldoet aan vooraf bepaalde specificaties en kwaliteitsnormen title slide 13 version

Wat is de definitie van Validatie Met gedocumenteerd bewijs aantonen dat met een hoge grens van waarschijnlijkheid aantoont dat een specifiek proces op herhaalbare wijze een product produceert dat voldoet aan vooraf bepaalde specificaties en kwaliteitsnormen title slide 14 version

Wat is de definitie van Validatie Met gedocumenteerd bewijs aantonen dat met een hoge grens van waarschijnlijkheid aantoont dat een specifiek proces op herhaalbare wijze een product produceert dat voldoet aan vooraf bepaalde specificaties en kwaliteitsnormen title slide 15 version

EN 258 EN 554 wordt vervangen door ISO 17665-1 Aanbevelingen Sterilisatie Ziekenhuizen title slide 16 version

EN 258: Handelt over het toestel Vooral bedoelt als norm voor fabrikant Beschrijft onder meer aan welke eisen een autoclaaf dient te voldoen Welke de eigenschappen dienen te zijn van de meetinstrumenten Eisen van de stoomkwaliteit en hoe men deze kan testen Voorbeelden van testen en acceptatiecriteria om aan deze norm te voldoen Bowie & Dick test Vacuüm test Lege kamer studie Gebruik: Typisch een norm waaraan de leverancier dient te voldoen en welke door hem dient aangetoond title slide 17 version

ISO - 17665-1 ( vervangt EN 554 ): Handelt over de sterilisatieprocessen Vooral bedoelt als norm voor validatie en dagelijks gebruik Beschrijft onder meer aan welke eisen een autoclaaf dient te voldoen voor dagelijks gebruik Hoe men de processen dient te valideren Voorbeelden van testen om aan deze norm te voldoen Thermische validatie van de sterilisatieprocessen Gebruik: Typisch een norm waaraan de gebruiker dient te voldoen en welke door hem dient aangetoond (de gebruiker beslist welke processen hij wenst te gebruiken) title slide 18 version

ISO - 17665-1: Periodieke testen, kalibraties, onderhoudstaken en her-kwalificatie op gespecificeerde intervallen zullen beoordeeld worden. Omgeving waar de produkten voorafgaand worden behandeld zal periodiek worden beoordeeld Wanneer gebruikt gemaakt wordt van Vacuüm systemen, dient op regelmatige tijdstippen een lektest uitgevoerd Wanneer het sterilisatieproces gebruikt maakt van het verwijderen van lucht om een snel en efficiënt proces te verkrijgen dient men op regelmatige tijdstippen een stoom penetratietest uit te voeren. title slide 19 version

ISO-17665-1 Kalibratie: De accuraatheid en betrouwbaarheid van elk meetinstrument gebruikt voor controle, indicatie, en registratie dient periodiek te worden gecontroleerd Onderhoud: Preventief onderhoud dient te worden voorzien ten opzichte van gedocumenteerde procedures Herkwalificatie: herkwalificatie van een sterilisatieproces zal worden uitgevoerd op vastgestelde tijdstippen of na aanpassingen aan verpakking en/of de installatie title slide 20 version

ISO - 17665-1: Alle gebruikte testinstrumenten dienen gekalibreerd te zijn en traceerbaar naar een nationale standaard De status van de kalibratie dient geverifieerd voor aanvang van de validatie Het te controleren toestel dient gekalibreerd te zijn voor aanvang van de validatie De te steriliseren ladingen en de wijze van verpakken dienen vast te staan De procesparameters dienen gekend te zijn Een lege kamer studie dient gekend te zijn Het aantal te gebruiken sensoren dient gekend te zijn Minstens drie runs voor elk te gebruiken sterilisatieproces De moeilijkst te steriliseren lading title slide 21 version

Protocol Identificatie van het toestel Verantwoordelijkheden Welke Programma s men gaat valideren Aantal cycli per programma Doel en beschrijving van de testen Acceptatiecriteria Ondertekend door auteur en verantwoordelijke van de afdeling title slide 22 version

Meetapparatuur Thermokoppels Voordeel: direkte uitlezing via Kaye Val 2000 Nadeel: inbrengen via doorgang in de autoclaaf Premium Ultra Premium Kapton (hoge temp tot 300 C) Stand Alone Devices Programmeerbaar Draadloos title slide 23 version

title slide 24 version

Opzetten van set-up van het testmateriaal voor de studie: Duidelijke link met het protocol of toestel Unieke identificatie van thermokoppels Indien mogelijk defineer de gewenste berekeningen (vb min-max) geef de correcte Kalibratiepunten aan.(hoog, laag en check) geef de stabilisatiecriteria aan (vb: 0,012 voor IRTD, 0,2 voor de TH) specifieer de afwijkingscriteria (vb: 1 C ongecalibreerd, 0,5 gecalibreerd) Specifieer de meetinterval (vb: elke 30 seconden = afhankelijk van geheugen) title slide 25 version

Prekalibratie: voor aanvang van de studie 3 punts kalibratie Iets onder laagste temperatuur Iets boven hoogste temperatuur Controle op setpunt van het te testen toestel Kalibratie aan de hand van een IRTD (Intelligent Resistance Temperature Device) IRTD Jaarlijks ijk-certificaat toevoegen, NIST traceable gekalibreerd (National Institute of Standards and Technology) Uitprint van het kalibratie-rapport toevoegen aan het dossier. title slide 26 version

Plaatsen van de thermokoppels: Via een toegangspoort Steeds één op dezelfde plaats als sonde in afvoer (= sturing) Minimum: Diagonaal in de hoeken, centraal in het middelpunt Aandacht voor eventuele worst case scenario s Niet rechtstreeks aan de wand plaatsen, steeds ±1 cm van de muur. Noteer welke thermokoppel op welke plaats Verifeer of er eventueel locaties zijn waar extra aandacht dient besteed. title slide 27 version

Lektest na inbrengen van de thermokoppels De druk mag ten hoogste 1,3 mbar/minuut (0,13 kpa/min) toenemen Bowie & Dick test De meter moet volledig gelijkmatig kleuren volgens pren 867-3 Lege Kamer Studie per gebruikte temperatuur title slide 28 version

3 maal belading per gebruikt programma 1. Bij de start van de sterilisatiefase mag de doorwarmtijd niet meer dan 15 seconden bedragen voor sterilisatiekamers met een laadruimte tot 800L. 2. De temperatuur in de volle kamer tijdens de sterilisatiefase moet binnen de volgende grenzen blijven [(T instelparameter sterilisatie) < T kamer < T instelparameter sterilisatie + 3 C]. 3. Voor de lege kamer bedraagt de temperatuurschommeling op elke locatie minder dan 1 C. 4. De gemiddelde afwijking tussen minimum en maximum temperatuur in de kamer bedraagt tijdens de sterilisatiefase niet meer dan 2 C [(Tkamer max. Tkamer min.) < 2 C]. 5. Stoom heeft een temperatuur binnen het sterilisatie temperatuur bereik en is conform de stoomdruk title slide 29 version

Atmosferische druk Start en einde van sterilisatie Einde cyclus Vacuüm en spoelingen Spoelen en drogen title slide 30 version

140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 TC01 TC02 TC03 TC04 TC05 TC06 TC07 TC08 TC09 TC10 TC11 TC12 20,00 0,00 7:55:12 8:02:24 8:09:36 8:16:48 8:24:00 8:31:12 8:38:24 8:45:36 8:52:48 title slide 31 version

140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 TC01 TC02 TC03 TC04 TC05 TC06 TC07 TC08 TC09 TC10 TC11 TC12 20,00 0,00 8:28:30 8:29:00 8:29:30 8:30:00 8:30:30 8:30:32 8:31:00 8:31:04 8:31:30 8:32:00 8:32:30 8:33:00 8:33:30 8:34:00 8:34:30 8:35:00 8:35:30 8:36:00 8:36:30 8:37:00 8:37:30 8:38:00 8:38:30 8:39:00 8:39:30 title slide 32 version

10 9 8 7 6 5 4 3 TC01 01 TC01 02 TC01 03 TC01 04 TC01 05 TC01 06 TC01 07 TC01 08 TC01 09 TC01 10 TC01 11 TC01 12 2 1 0 8:18:30 8:19:30 8:20:30 8:21:30 8:22:30 8:23:30 8:24:30 8:25:28 8:26:00 8:27:00 8:28:00 8:29:00 8:30:00 8:30:32 8:31:04 8:32:00 8:33:00 8:34:00 8:35:00 8:36:00 8:37:00 8:38:00 8:39:00 8:40:00 8:41:00 8:42:00 8:43:00 8:44:00 8:45:00 8:46:00 8:47:00 8:48:00 title slide 33 version

Inhoud Rapport: Identificatie van het uitgevoerde protocol Identificatie van het geteste toestel Kalibratiecertificaten van testapparatuur Opsomming van de uitgevoerde testen Beoordeling van de bekomen resultaten Alle resultaten in bijlage Alle gegevens in het rapport volgens fallen file principe Ondertekend door auteur en verantwoordelijke van de afdeling title slide 34 version

Kan er een verdedigbaar proces of produkt certificaat bestaan zonder de meetzekerheid van een uitgebreid kalibratie programma? m.a.w Meten = weten : Ben ik er wel zeker van dat de temperatuur in mijn autoclaaf 121,1 C bedraagt? Hoe zeker? title slide 35 version

KALIBRATIE = een relatie vastleggen tussen een gemeten of geregelde waarde van een meetsysteem en de gekende waarde van een meetstandaard, al of niet gevolgd door een corrigerende of correctieve maatregel, dit om veiligheidkritikaliteit, productkwaliteit of andere reden. title slide 36 version

Het bepalen van de afwijking van een meetmiddel, standaard of het vaststellen van de waarde van een referentiemateriaal door middel van een vergelijking met een primaire standaard. Het vergelijken van een meetinstrument met gekende nauwkeurigheid met een ander meet instrument met minder nauwkeurigheid. Het vaststellen van de afwijkingen van een meetinstrument. title slide 37 version

Kalibratie is niet alleen aantonen dat de toekomst correct gemeten wordt, kalibratie gaat ook kijken naar het verleden... Kalibratie? AFWIJKING Kalibratie Tijdsas Justeren Het verrichten van handelingen nodig om het meetmiddel of referentiemateriaal zodanig nauwkeurig te laten functioneren dat het geschikt is voor het gebruiksdoel. Systematisch de meetfout verwijderen title slide 38 version

Ijken Het vaststellen of het meetmiddel, meetsysteem of refentiemateriaal geheel voldoet aan de bij de aard van het onderzoek behorende en op het tijdstip van de vaststelling geldende wettelijke voorschriften, mogelijk resulterend in het waarmerken van het geijkte door middel van het aanbrengen van een ijkmerk. Het verifiëren of een meetmiddel aan wettelijke toleranties voldoet. Het resultaat is: het meetmiddel voldoet wel of niet aan de vereiste toleranties. title slide 39 version

Herleidbaarheid (sketen) - Een kalibratiestandaard moet herleidbaar zijn naar een primaire standaard, waarbij de meetonzekerheid in de kalibratieresultaten moet worden verantwoord. - De herleidsbaarheidsketen is een systeem van standaarden die afgeleid zijn van een nationale standaard. - Naarmate hoger in de keten, hebben deze standaarden een nauwkeurigheid die een factor hoger ligt dan de standaarden eronder. - Standaarden zullen steeds een nauwkeurigheidsgraad hebben die een factor hoger ligt dan het te kalibreren meetinstrument. title slide 40 version

- Spoor naar een primaire standaard moet aantoonbaar zijn: metrologische structuur : Nationale Standaard Referentiestandaard Meetmiddel Meetinstrument title slide 41 version

Mogelijke aanpassingen met validatie-impact Vervanging van delen met impact op een proces parameter Vervanging van delen met impact op mogelijke lekken Vervanging van delen homogeniteit in de sterilisatiekamer Nieuwe hard of software Aanpassingen aan parameters Aanpassingen aan het onderhoudsprogramma Aanpassingen aan verpakking of verpakkingsprocedure Aanpassingen aan de ladingsconfiguratie Toevoeging van specifieke nieuwe materialen title slide 42 version

Initiële validatie steeds laten uitvoeren Wanneer er aanpassingen zijn aan de installatie en/of de verpakking hervalideren Twee of driejaarlijks laten hervalideren (best na onderhoudsbeurt) In het onderhoud ook kalibratie laten voorzien van alle kritische meetinstrumenten Controle van de uitgevoerde programma s dient dagelijks te gebeuren title slide 43 version