vba _beleggingsprofessionals JAARVERSLAG 2012/2013

JAARVERSLAG 2012/2013 opgericht 29 mei 1961 twee en vijftigste verenigingsjaar

JAARVERSLAG 2012/2013

Inhoudsopgave Samenstelling Bestuur en Commissies per 30 juni 2013...3 Verslag van het Bestuur....9 Verslag van de Penningmeester.... 11 Financieel verslag 2012/2013... 12 Verslag van de Kascommissie over het verenigingsjaar 2012-2013... 16 Verslag van de Programmacommissie over het verslagjaar 2012-2013... 17 Overzicht van het programmaseizoen 2012-2013... 19 Verslag van de Accountingcommissie... 21 Verslag van de Commissie Asset & Liability Management... 21 Verslag van de Commissie Risk Management...22 Verslag van de Commissie Duurzaam Beleggen...22 Verslag van de Behavioral Economics...23 Verslag van de Commissie Private Equity...23 Verslag van de Commissie Tactische Asset Allocatie....24 Verslag van de Commissie Vastgoed...24 Verslag van de Commissie Private Banking...25 Verslag van de Commissie Investment Performance Measurement...25 Verslag van de Dutch Commission on Bonds...25 Verslag van het Seniorenconvent....26 Verslag van de redactie van het VBA Journaal....27 Verslag van de Webredactie....28 Verslag van de Commissie Ethiek en Integriteit...28 Verslag van de Commissie Technische Analyse....29 Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau...30 Mutaties ledenbestand VBA (2012-2013).... 31 Overzicht Ereleden van de VBA... 37 Gedragscode VBA beleggingsprofessionals...38 2

Samenstelling Bestuur en Commissies per 30 juni 2013 Bestuur Functie Benoemd Prof.Dr. Alfred Slager RBA voorzitter jan 2013 Drs. Johan van der Ende secretaris nov 2011 Mr.Drs. Jos Keijzers RBA penningmeester nov 2007 Drs. Sjoerd Lont nov 2011 Drs. Ad van den Ouweland RBA nov 2007 Drs. Hikmet Sevdican RBA jan 2013 Drs. Anne-Marie Munnik RBA directeur (per 1 juli 2013) Irma Willemsen secretariaat Tuchtcommissie Drs. Berry Debrauwer Mr. Rob Kragten vacature voorzitter Commissie van Beroep Mr. Peter Wortel Drs. Hugo Haarbosch Dr. René Willemsen RBA voorzitter Programmacommissie Drs. Okko Rabeling RBA Drs. Han van Lamoen RBA Carla Buijink-Alderliesten RBA Drs. Muriël Freriksen RBA Drs. Haitse Hoos RBA Michel van Mazijk RBA Mr. Lex van der Sommen Daan van der Tuin Drs. Michel Wetser RBA Drs. W van der Zandt RBA voorzitter secretaris Accountingcommissie Drs. John van Scheijndel Drs. Hugo Haarbosch Drs. Wijnand Heineken RBA Henk Vierhout RBA Drs. Jan Vis MBA, CMC, RV voorzitter VBA vertegenwoordiging in de Raad voor de Jaarverslaggeving: Drs. Jan Vis MBA, CMC, RV VBA vertegenwoordiging in de Stichting voor de Jaarverslaggeving: Drs. Hugo Haarbosch 3

Commissie Asset & Liability Management Drs. Eric Mathijssen Drs. Helmut Cardon Drs. Eelco van Dijk RBA Drs. André Broersma CFA Dr. Jiajia Cui AAG Dr. Sibrand Drijver Drs. Twan van Erp Dr. Henk Hoek Drs. Patty Hofmans Niels Horst MSc Drs. Tjitsger Hulshoff RBA Drs. Anita Joosten Drs. Rianne Lemsom Drs. Jitzes Noorman RBA Drs. Thomas Pistorius RBA Drs. Frank Smeltink RBA Drs. Hen Veerman AAG RBA Dr. Peter Vlaar voorzitter 1e secretaris 2e secretaris Commissie Risk Management Drs. Berry Debrauwer Drs. John Oost AAG RBA Drs. Xavier de Baar RBA Drs. Alexander Beijer RA RBA Drs. Paul de Beus Drs. Ruud Burm Drs. Robert Daniëls Drs. Eelco van Dijk RBA Drs. Frans Dooren Drs. Michel Klaster Drs. Loranne van Lieshout Dr. Tjemme van der Meer Drs. Herialt Mens CFA Dr. Bob Out Drs. Thomas Pistorius Mr. Drs. Rob Schreur Drs. Tom Veerman AAG RBA Drs. Hen Veerman AAG RBA voorzitter secretaris geaffilieerd lid geaffilieerd lid geaffilieerd lid Commissie Duurzaam Beleggen Drs. Robert Klijn RBA Drs. David Richert RBA Hijn Bondrager RBA MC Drs. Nina Hodzic Martijn Huijnen Msc MA Drs. Dennis Siemelink RBA Berrie Verwey Drs. Masja Zandbergen RBA voorzitter secretaris 4

Commissie Behavioral Economics Jan van der Hout RBA Drs. Erik Aalbers RBA Drs. Annemiek van den Berg RBA Ivo Beumer RBA Drs. Patrick Bronger RBA Sander Epema MSc Drs. Jochen Harkema RBA Drs. Wim van Iersel RBA Marjo de Lange-van Egmond RBA Drs. Bram Willem Schulte RBA Drs. Arjen Vermaire RBA voorzitter Commissie Private Equity Drs. Lodewijk van Pol RBA Drs. E. Bus Drs. Remco Haaxman CFA Drs. Paul van Hastenberg RBA Drs. Jesse de Klerk CFA Arianne Leuftink Drs. Danny van Wijk RBA voorzitter Commissie Tactische Asset Allocatie Eelco Ubbels RBA Drs. Marcel van Ostaden RBA Drs. Marcel de Berg RBA Drs. Stijn de Bont CFA Drs. Rob Brand CMT FRM Drs. Patrick Bronger RBA Ir. Jeroen Gondrie Drs. Haitse Hoos RBA Drs. Lodewijk van der Kroft RBA Drs. Coen van de Laar RBA Drs. Bert Leffers RBA Drs. Loranne van Lieshout RBA Drs. Ivan Moen RBA Drs. Suzan Peeters Drs. Astrid Smit RBA voorzitter secretaris Commissie Vastgoed Drs. Maarten van der Spek RBA Peter de Haas MRE FRICS Casper Hesp MSc RBA Marieke van Kamp MSc Drs. Ernst-Jan de Leeuw RBA Drs. Harm-Zwier Medendorp RBA Ir. Egbert Nijmeijer Ir. Marleen Verhaegh RBA MSRE Maarten Vermeulen Rodney Zimmerman voorzitter secretaris 5

Commissie Private Banking Mr. Hans Volberda Dr. Paul Broholm Mr.drs. Rogier van Heyningen Drs. Nienke Kuppens voorzitter Commissie Investment Performance Measurement Erwin Jager CFA, CIPM voorzitter + RIPS-EMEA + GIPS Council lid Mark van Eijk David Janssen CFA Drs. Remco Stam Drs. Jan Visée Wouter Vos Dutch Commission on Bonds (DCB) Bestuursleden Drs. Kiemthin Tjong Tjin Joe RBA Drs. Jan Matthijssen RBA Drs. Bruus-Jan Willemsen RBA voorzitter vice-voorzitter secretaris Deelnemers Jurgen Aarts Drs. Wilfried Bolt Ing. Michiel de Bruin RBA Carla Buijink-Alderliesten RBA Drs. Eric Emmer RBA Ir. Jeroen Gondrie FRM Drs. Pieter de Graaf CFA Drs. Leo Houtekamer RBA Elise van Kalmthout-Papôt RBA Drs. Marco Kemper Drs. Bas van Rhijn Drs. Irene Ruis-Sijstermans RBA Arnold Salm Drs. William de Vries RBA Drs. Arno Blezer RBA André Broijl, MSc, CFA Sybo Bruinsma RA Drs. Rogier Crijns Drs. Ellen Engelhart RBA Drs. Henk van Gorkum Drs. Rolf-Pieter ter Horst RBA Dr. Patrick Houweling Drs. Erik Keller RBA Ing. Gerard Langerhorst Drs. Marc Rovers RBA Drs. Michel Salden RBA Drs. Rolf Vesters RBA Erelid Peter van der Linde Auditor Joep Knook Peter Nijsse 6

European Bond Commission (EBC) Deelnemers Drs. Kiemthin Tjong Tjin Joe RBA Drs. Bruus-Jan Willemsen RBA Drs. Jan Matthijssen RBA Drs. Rolf-Pieter ter Horst RBA Commissie Ethiek en Integriteit Dr. Alwin Oerlemans CFA FRM John van Beek Drs. Patrick Bronger RBA Ir. Philip Jan Looijen RBA Mr. Martijn Schoonhoven RBA voorzitter Commissie Technische Analyse Juus de Kempenaer Drs. Rob Brand CMT FRM voorzitter Kascommissie Henk Vierhout RBA Drs. Simon de Ridder RBA Drs. Peter Meulepas RBA voorzitter Seniorenconvent Drs. Jacques van den Berg RBA Carlo Bogerd voorzitter secretaris EFFAS Training and Qualification Commission Drs. Kees de Vaan RBA VBA vertegenwoordiging in DSI: Mr.Drs. Jos Keijzers RBA VBA Journaal Prof.Dr. Jaap Koelewijn Dr.ir. Gerben de Zwart CFA Drs. Huub van Capelleveen Drs. Dirk Gerritsen Dr. Jan Jaap Hazenberg RBA Drs. Ernst Hagen Mr.drs. Manon Hosemann Arianne Leuftink Drs. Jan Bertus Molenkamp RBA Drs. Gerard Roelofs MBA RBA FRM hoofdredacteur adjunct hoofdredacteur Webredactie Eelco Ubbels RBA Drs. Dirk Gerritsen Ronald Kok MSc RBA voorzitter 7

Curatorium Permanente Educatie Drs. Jan Overmeer Dr. Philip Stork Dr. Cees Dert Fons Lute RBA Drs. Pim Mol Drs. Hikmet Sevdican RBA Prof.Dr. Alfred Slager RBA voorzitter coördinator Bestuur van de Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau Prof.Dr. Alfred Slager RBA voorzitter Drs. Johan van der Ende Mr.Drs. Jos Keijzers RBA Drs. Sjoerd Lont Drs. Ad van den Ouweland RBA Drs. Hikmet Sevdican RBA Curatorium VU-VBA opleiding Investment Management Prof.Dr. Robert van de Meer voorzitter Dr. F.J. Ballendux Prof.Dr. Theo van der Nat Alex Otto RBA Drs. Hikmet Sevdican RBA Prof.Dr. Alfred Slager RBA Drs. Reinoud van Tets 8

Verslag van het Bestuur Welgeteld 24 bijeenkomsten met 1188 deelnemers, 5 Permanente Educatie bijeenkomsten met 101 cursisten, 4 uitgaves van het VBA Journaal en 3 grote congressen. Het afgelopen verslagjaar valt daarmee in droge cijfers samen te vatten, maar die doen geen recht aan de dynamiek en positieve ontwikkelingen die de VBA Beleggingsprofessionals doormaakt. De VBA is een groeiende vereniging, die daarmee haar platformfunctie voor de beleggingsprofessionals steeds weer waarmaakt. Die groei van de vereniging is een bijzondere ontwikkeling, zeker als men beseft dat de omvang van de financiële sector, het dagelijks werkveld van onze leden, een andere richting opgaat. Banken en verzekeraars versterken hun balansen en stoten ook activiteiten af, en het aantal werknemers in de financiële sector neemt flink af. Tegelijkertijd verandert de aard van de werkzaamheden. Deskundigheid van adviseurs wordt nog belangrijker om zowel de pensioenbestuurder als de private banking cliënt te helpen betere beslissingen te maken. Kennis over portefeuilleconstructie wordt aangevuld met inzichten hoe de portefeuille robuuster gemaakt kan worden voor financiële schokken, en beleggers staan voor de uitdaging om duurzaamheid en maatschappelijke investeringen verder en succesvol te integreren in het beleggingsproces. Dit zijn maar een paar terugkerende vragen waar VBA leden het afgelopen jaar in permanente educatie cursussen, bijeenkomsten of het VBA Journaal ervaringen gedeeld hebben, elkaar uitgedaagd hebben, en zo deze onderwerpen weer een stap verder gebracht hebben. Hoewel we het niet op de grote trom slaan, staat de vereniging midden in deze turbulente ontwikkelingen en draagt zij daar een positieve steen bij. Die bijdrage is sterk inhoudelijk gedreven, want dat ligt dicht bij het karakter van de vereniging. Tegelijkertijd is er de uitdaging dat de vereniging zichtbaarder wordt en voor een breder publiek inspeelt op de ontwikkelingen in de financiële sector, niet alleen om daar een positieve bijdrage aan te leveren, maar ook om zo de toegevoegde waarde voor de leden van een vereniging verder te vergroten. Het afgelopen verslagjaar hebben verschillende zaken ons als bestuur bezig gehouden. We hadden een strategisch plan ontwikkeld voor de periode 2012-2015. We zijn er ook mee aan de slag gegaan. Het strategisch plan is in drie onderwerpen samen te vatten: 1) Ledengroei om een voor de financiële sector relevante partij te zijn, maar ook een financieel gezonde organisatie, 2) Investeren in, en het aanbieden van hoogwaardige kennis en competentie ontwikkeling voor de leden zodat zij zich verder kunnen ontwikkelen in hun vakgebied, en 3) zichtbaarheid in debatten die de beleggingsprofessional raken. Qua ledengroei zijn wij verheugd dat in het verslagjaar 133 nieuwe leden voor het VBA gekozen hebben. Goed te vermelden is dat daarbij relatief veel jongere leden zijn. Deze trend willen we vasthouden; zo is in het verslagjaar een Jong-VBA werkgroep van start gegaan die onderwerpen wil oppakken die sterker spelen bij de jongere leden. De permanente educatie ontwikkelt zich ook steeds verder. De lat voor deskundigheid en competenties in de financiële sector wordt steeds hoger gelegd, enerzijds omdat dit beoogt bij te dragen aan het herstel van consumenten in bankiers en vermogensbeheerders, anderzijds omdat de complexiteit nieuwe uitdagingen biedt en onderzoek nieuwe inzichten. In het afgelopen jaar heeft inmiddels al ruim 1 op de 10 leden een permanente educatiemodule bezocht. In nauwe samenwerking met de VU is hiervoor een solide programma ontwikkeld waarmee actualisatie van kennis, nieuwe ontwikkelingen die het vak raken en helpen bij de ontwikkeling van competenties die de beleggingsprofessional verder helpen. Er is eveneens positief nieuws te melden over de VU-VBA opleiding. Het aantal inschrijvingen bedroeg in 2012-2013 het respectabel aantal van 32. Dit is verheugend, omdat de meeste studenten doorstromen naar de vereniging. De VU-opleiding heeft een goede academische reputatie in de beleggingssector, en ook treedt een aantal prominente VBA leden op als docent. De uitdaging voor de vereniging zal zijn om de banden met de opleiding op andere manieren te verstevigen, zoals scriptiebegeleidingen, mentoraten of actieve betrokkenheid bij cases. Ook het bestuur heeft zich verder ontwikkeld. Frans Mahieu trad begin januari af, en werd opgevolgd door Hikmet Sevdican. Eind december 2012 heeft voorzitter Hans de Ruiter aangegeven toe te zijn aan nieuwe uitdagingen. Onze dank gaat uit naar zijn sturende rol en enthousiasme waarmee hij de vereniging leidde en verder bracht tussen 2008 en 2012. Zijn veelzijdigheid blijkt ook uit zijn werk voor het rapport FTK, dit 9

werk is voor beleggers een richtsnoer die regelmatig geraadpleegd wordt. Het is aan het nieuwe bestuur om de kwaliteit van de interne organisatie verder uit te bouwen en daarnaast ook invulling te geven aan de externe zichtbaarheid van de vereniging. De vereniging kan daarbij bouwen op de voortreffelijke ondersteuning van Irma Willemsen bij het bureau. In de tweede helft van het verslagjaar heeft de vereniging het moeten stellen zonder directeur, wat duidelijk maakte dat voor het realiseren van onze ambities een directeur voor de vereniging noodzakelijk is. De bestuursleden hebben allemaal een groot commitment naar de vereniging, maar ontberen simpelweg de tijd om alle ambities om te zetten in concrete acties. Na een zorgvuldig proces waarbij we met veel gekwalificeerde kandidaten gesproken hebben is uiteindelijk de keuze van het bestuur gevallen op Anne-Marie Munnik. Zij is op 1 juli 2013 als directeur van de VBA van start is gegaan. Naast een uitgebreide achtergrond in de private banking en institutionele sector kent zij de vereniging ook goed, van 2003 tot 2008 was zij bestuurslid. Als bestuur prijzen we ons gelukkig met zo n sterke aanwinst voor de vereniging en wensen wij haar veel succes toe en een goede en prettige samenwerking met alle leden. Tot slot wil ik alle commissies en leden bedanken die zich in het afgelopen verslagjaar hebben ingezet voor de vereniging. De vereniging is van, voor en door leden. Zonder de inzet van onze leden kan de VBA niet functioneren. Wij zijn als bestuur dan ook zeer verheugd dat wij mogen rekenen op zoveel actieve leden, en hen kunnen ondersteunen in hun rol die zij in de VBA willen vervullen. Dat kan gaan om het ophalen of verder ontwikkelen van kennis, om vergroten van netwerken of het spelen van een actieve rol in de debatten die voor de beleggingsprofessionals van belang zijn voor een duurzame en florerende sector. Alfred Slager 10

Verslag van de Penningmeester In het jaarverslag treft u aan de jaarrekening van VBA beleggingsprofessionals en van de Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau; tevens is een geconsolideerd overzicht gemaakt. Tenslotte is de begroting voor het verenigingsjaar 2013-2014 bijgevoegd. Toelichting bij de jaarrekening 2012/2013 VBA en Opleidingsinstituut. Jaarrekening VBA 2012/2013 In het boekjaar is besloten om de balans op orde te brengen en om alleen voorzieningen op te nemen conform de richtlijnen voor de jaarverslaggeving. De voorziening algemeen zal dan ook met ingang van komend boekjaar worden opgeheven. Op verzoek van VBA heeft de belastingdienst aangegeven dat VBA niet belastingplichtig is inzake vennootschapsbelasting. Hierdoor heeft het opheffen van de voorziening geen financiële gevolgen voor VBA. Inkomsten 1. Contributie: De contributie inkomsten worden conservatief begroot op basis van het ledental aan het begin van het boekjaar (1152 betalende leden). De instroom van nieuwe leden in het boekjaar was hoger dan de uitstroom. In boekjaar 2012/2013 waren er 1184 betalende leden. Ultimo boekjaar nemen 15 pensioenfondsen diensten van de VBA af. 2. Bijeenkomsten: Per saldo komen de inkomsten van bijeenkomsten hoger uit dan begroot. 3. Vrijval voorziening Algemeen: Van de begrote voorziening is geen gebruik gemaakt, mede met het oog op de hierboven genoemde verandering. 4. Doorbelasting Bureau: De doorbelasting komt lager uit, aangezien de bureaukosten zelf ook lager uitkomen. Oorzaak is dat gedurende de tweede helft van het boekjaar geen directeur in dienst van VBA was. Dit was wel begroot. 5. Diverse baten: Een nota van het lustrum is niet ontvangen. Hierdoor ontstond een extra meevaller van EUR 8.800. Uitgaven 6. Publicaties/VBA Journaal: De begroting was gebaseerd op de uitgave van vorig boekjaar plus een extra uitgave (katern). Dit boekjaar zijn echter geen additionele rapporten of katernen uitgebracht, zodat de realisatie lager uitkwam. 7. Bureau: De kosten van het Bureau kwamen lager uit, doordat in de tweede helft van het boekjaar geen directeur in dienst van VBA was. 8. Website: Mede door het ontbreken van een directeur in de tweede helft van het boekjaar, zijn er minder werkzaamheden met betrekking tot de website uitgevoerd dan begroot. 9. PR + Marketing: Door het ontbreken van een directeur in de tweede helft van het boekjaar, zijn ook minder inspanningen gedaan voor PR + Marketing. Hierdoor zijn de kosten fors lager uitgevallen. 10. Niet aftrekbare voorbelasting: Dit zijn kosten die voorheen onder diverse lasten waren ondergebracht. De kosten die betrekking hebben op van omzetbelasting vrijgestelde inkomsten, kunnen niet als voorbelasting worden afgetrokken. 11. Diverse lasten: Tezamen met de niet aftrekbare voorbelasting zijn deze hoger dan begroot. Dit komt onder andere door een naheffing van de belastingdienst over vorige boekjaren (EUR 8.000) plus een advertentie voor een nieuwe directeur (EUR 3.000). Jaarrekening Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau 2012/2013 In het boekjaar is besloten om de balans op orde te brengen en om alleen voorzieningen op te nemen conform de richtlijnen voor de jaarverslaggeving. De voorziening algemeen zal dan ook met ingang van komend boekjaar worden opgeheven. Op verzoek van VBA heeft de belastingdienst aangegeven dat Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau niet belastingplichtig is inzake vennootschapsbelasting. Hierdoor heeft het opheffen van de voorziening geen financiële gevolgen voor de Stichting. Inkomsten 1. Royalties: Deze post betreft de (6%) royalties die de VBA ontvangt van de VU inzake de opleiding. In het betreffende boekjaar volgden meer studenten de opleiding dan verwacht. 2. De inkomsten Permanente Educatie zijn hoger doordat de PE bijeenkomsten goed bezocht worden. Uitgaven 3. Doorbelasting Bureau: De doorbelasting komt lager uit, aangezien de bureaukosten zelf ook lager uitkomen. Oorzaak is dat gedurende de tweede helft van het boekjaar geen directeur in dienst van VBA was. Dit was wel begroot. 4. Permanente Educatie: de uitgaven zijn lager dan begroot, maar in lijn met het vorige verenigingsjaar. 11

FINANCIEEL VERSLAG 2012/2013 Jaarrekening VBA 2011/2012 2012/2013 2012/2013 Inkomsten Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd Contributie 319.454 325.000 337.682 Rente 7.301 7.500 9.780 Bijeenkomsten 12.588 15.000 39.451 Publicaties 17.284 7.500 8.638 Vrijval Voorziening Algemeen 0 50.000 0 Doorbelasting Bureau 23.663 25.000 16.311 Diverse Baten 5.627 5.000 12.275 Totaal Inkomsten 385.918 435.000 424.137 Uitgaven Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd Bijeenkomsten 38.155 45.000 48.006 Bestuur 3.322 5.000 4.688 Publicaties/VBA Journaal 38.405 60.000 44.101 EFFAS/ACIIA 17.574 20.000 18.414 Bureau 211.087 225.000 140.918 Commissies 3.533 10.000 3.533 Website 6.188 12.500 2.511 PR + Marketing 27.789 40.000 8.826 Niet aftrekbare voorbelasting 0 0 10.268 Diverse Lasten 36.376 17.500 24.104 Totaal Uitgaven 382.428 435.000 305.370 Overschot/Tekort 3.489 0 118.767 Balans VBA per 30 juni 2013 ACTIVA 30-jun-11 30-jun-12 30-jun-13 Banktegoeden 533.486 512.460 614.137 Te vorderen contributie 0 0 300 Te vorderen Morreau 27.252 23.663 16.311 Debiteuren 10.412 9.138 23.238 571.150 545.260 653.986 PASSIVA Crediteuren 63.995 34.616 24.575 Voorziening Algemeen 232.500 0 0 Vermogen 274.655 510.644 629.411 571.150 545.260 653.986 12

Jaarrekening Opleidingsinstituut 2011/2012 2012/2013 2012/2013 Inkomsten Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd Royalties 14.492 15.000 19.049 Rente 5.184 4.000 7.482 Permanente Educatie 85.448 75.000 89.663 Diverse Baten 4.625 0 0 Totaal Inkomsten 109.748 94.000 116.194 Uitgaven Gerealiseerd Begroting Gerealiseerd Leerstoel VU 15.244 15.500 15.244 Diverse Lasten 1.249 0 204 Doorbelasting Bureau 23.663 25.000 16.311 Permanente Educatie 42.752 53.500 45.284 Totaal Uitgaven 82.908 94.000 77.043 Overschot/Tekort 26.840 0 39.150 Balans per 30 juni 2013 Opleidingsinstituut ACTIVA 30-jun-11 30-jun-12 30-jun-13 Banktegoeden 276.298 319.831 322.215 Debiteuren 15.116 14.607 19.669 291.414 334.438 341.883 PASSIVA Crediteuren 42.294 58.478 26.773 Voorziening Algemeen 8.000 0 0 Voorziening Permanente Educatie 5.000 0 0 Vermogen 236.120 275.960 315.110 291.414 334.438 341.883 13

Jaarrekening Geconsolideerd 2010/2011 2011/2012 2012/2013 Inkomsten Gerealiseerd Gerealiseerd Gerealiseerd Contributie 287.102 319.454 337.682 Royalties 15.116 14.492 19.049 Rente 15.172 12.485 17.262 Bijeenkomsten 27.455 12.588 39.451 Publicaties 30.890 17.284 8.638 Vrijval Voorziening Webiste 30.000 0 0 Vrijval Voorziening Lustrum 2011 20.000 0 0 Permanente Educatie 44.979 85.448 89.663 Diverse Baten 10.931 10.252 12.275 Totaal Inkomsten 481.645 472.003 524.020 Uitgaven Gerealiseerd Gerealiseerd Gerealiseerd Bijeenkomsten 39.753 38.155 48.006 Bestuur 4.690 3.322 4.688 Leerstoel VU 7.622 15.244 15.244 Publicaties/VBA Journaal 55.034 38.405 44.101 EFFAS/ACIIA 26.211 17.574 18.414 Bureau 193.992 211.087 140.918 Commissies 3.553 3.533 3.533 Website 24.618 6.188 2.511 Lustrum 2011 17.372 0 0 Permanente Educatie 24.290 42.752 45.284 PR + Marketing 57.395 27.789 8.826 Diverse Lasten 30.508 37.625 34.576 Totaal Uitgaven 485.038 441.674 366.101 Overschot/Tekort 3.393 30.329 157.919 Balans VBA per 30 juni 2013 ACTIVA 30-jun-11 30-jun-12 30-jun-13 Banktegoeden 809.784 832.291 936.352 Te vorderen contributie 0 0 300 Debiteuren 26.903 23.745 42.907 836.687 856.036 979.559 PASSIVA Crediteuren 80.412 69.432 35.038 Voorziening Algemeen 240.500 240.500 0 Voorziening Permanente Educatie 5.000 5.000 0 Vermogen 510.775 541.104 944.521 836.687 856.036 979.559 14

Begroting VBA 2012/2013 2013/2014 Inkomsten Begroting Begroting Contributie 325.000 340.000 Rente 7.500 7.000 Inkomsten Bijeenkomsten 15.000 20.000 Inkomsten Publicaties 7.500 7.500 Vrijval voorziening Algemeen 50.000 0 Doorbelasting Bureau 25.000 25.000 Diverse Baten 5.000 5.000 Totaal Inkomsten 435.000 404.500 Uitgaven Begroting Begroting Bijeenkomsten 45.000 65.000 Bestuur 5.000 5.000 Publicaties/VBA Journaal 60.000 60.000 EFFAS/ACIIA 20.000 20.000 Bureau 225.000 250.000 Commissies 10.000 10.000 Website 12.500 10.000 PR + Marketing 40.000 40.000 Diverse Lasten 17.500 20.000 Totaal Uitgaven 435.000 480.000 Overschot/Tekort 0 75.500 Begroting Opleidingsinstituut 2012/2013 2013/2014 Inkomsten Begroting Begroting Royalties 15.000 15.000 Rente 4.000 3.500 Inkomsten Permanente Educatie 75.000 85.000 Totaal Inkomsten 94.000 103.500 Uitgaven Begroting Begroting Leerstoel VU 15.500 15.500 Diverse Lasten 0 10.000 Doorbelasting Bureau 25.000 25.000 Uitgaven Permanente Educatie 53.500 90.000 Totaal Uitgaven 94.000 140.500 Overschot/Tekort 0 37.000 15

Verslag van de Kascommissie over het verenigingsjaar 2012-2013 Hierbij verklaren wij dat de staat van inkomsten en uitgaven van de VBA en van de Stichting VBA Opleidingsinstituut Morreau over het boekjaar 2012-2013 alsmede de beide balansen per 30 juni 2013 door ons werden gecontroleerd en akkoord bevonden. Amsterdam, september 2013 Henk Vierhout RBA, voorzitter Drs. Simon de Ridder RBA Drs. Peter Meulepas RBA 16

Verslag van de Programmacommissie over het verslagjaar 2012-2013 De Programmacommissie kijkt terug op een geslaagd bijeenkomstenjaar 2012-2013 waarbij, inclusief de events voor de jong-vbaers, in totaal 24 bijeenkomsten zijn georganiseerd. Wat het economisch en beursklimaat aangaat borduurde het afgelopen verslagjaar voort op de ontwikkelingen in voorgaande jaren. De centrale banken in de wereld speelden nog steeds een hoofdrol en elk woord van hun voorzitters had direct effect op de financiële markten. In Europa stak de onrust van de schuldencrises weer op en had een behoorlijke Cyperse kater tot gevolg. Daarnaast bleek ook de werkloosheid nog steeds, verder op te lopen. Zelfs de economieën van een aantal belangrijke opkomende landen als China en India presteerden duidelijk minder. Aan de andere kant van de oceaan leek echter het stof wat neer te dwarrelen. Het economisch klimaat in de VS kwam in duidelijk beter vaarwater terecht. Weliswaar vielen tegen het eind van het verslagjaar de woorden van Fed-voorzitter Bernanke verkeerd en kregen we met een kleine correctie te maken. Echter, in de eerste zes weken van het nieuwe jaar 2013-2014 begonnen beleggers er langzaam aan te wennen dat het in de VS langzaam maar zeker ten einde loopt met de kwantitatieve verruiming. In Europa is Mario Draghi echter nog niet zover. Per saldo waren de ontwikkelingen niet ongunstig voor de aandelenbeurzen maar de obligatiemarkten verging het minder goed. Bekende Amerikaanse beursindices bereikten nieuwe records en ook Europa liet zich niet onbetuigd. Zoals dit ook in het vorige verenigingsjaar 2011-2012 het geval was, stonden in het verenigingsjaar 2012-2013 de macro-economische ontwikkelingen in het middelpunt van de belangstelling bij onze leden. Dit was dan ook voor de Programmacommissie reden 6 bijeenkomsten hierover te organiseren waarbij dit verenigingsjaar de insteek was deze vanuit ietwat andere invalshoeken te belichten dan in voorgaande jaren. In september was de aftrap met de bijeenkomst The Sovereign debt crisis. Inmiddels was er weer één jaar verstreken maar deze problematiek was nog steeds actueel. In oktober was de bijeenkomst Verkiezingen in de Verenigde staten waarin de mogelijke economische effecten van de uitslag van de komende verkiezingen centraal stond. Dat overheden en particulieren zwaar in de schulden zitten, is bekend. In de bijeenkomst van december Deleveraging en de gevolgen daarvan voor valuta koersen en rentestanden passeerden verschillende toekomst scenario s de revue. In de bijeenkomst van januari Outlook & Convictions 2013, stond de rol van de centrale banken bij de economische ontwikkelingen en de meest verstandige asset allocatie in dergelijke situaties centraal. De economie van Japan is al decennia een speciaal geval: Vergrijzing, enorme besparingen, maar ook een gigantische staatsschuld. In het verleden heeft de Nikkei diverse malen koersstijgingen laten zien waarbij toen telkens de hoop was dat de Nikkei eindelijk afscheid had genomen van de lange periode van koersdalingen. Veelal was de periode van stijging van korte duur en sloeg weer om in een zijwaards en veelal dalend patroon. Echter vanaf eind 2012 is de Nikkei aan een stijging begonnen die zich dit keer toch echt leek door te zetten. Het toverwoord was: Abenomics. In de bijeenkomst Einde van deflatieperiode of einde van de neergaande cyclus? werd hierop in gegaan door een expert die al meer dan 20 jaar in Japan belegt. In de zesde en laatste bijeenkomst met een macro economische insteek bleven wij wat dichter bij huis en stond de Eurozone weer centraal. In de bijeenkomst The united states of the Eurozone gaf de spreker, oud medewerker van een centrale bank, de aanwezigen een unieke kijk achter de schermen over de effectiviteit van centrale banken in situaties waarin de tegenstellingen zo groot zijn als nu. De voor beleggers uiterst belangrijke De EMU staatsobligatiemarkt was de titel van een andere bijeenkomst. In vorige jaren gingen we al in op het feit dat de ene debiteur (Griekenland) de andere niet is (Duitsland). De ECB heeft er tot nu toe alles aan gedaan om de landen bij elkaar te houden maar of dit uiteindelijk gaat lukken en tegen welke prijs, daarover verschilden de meningen tijdens de bijeenkomst. Beleggen is niet alleen inspelen op de actualiteit maar ook over economische cycli heen kijken en positioneren voor de lange termijn kansen. Afrika is een van die lange termijn kansen en in de bijeenkomst Frontier Markets in Afrika: Lost versus Last Continent, de gap tussen perceptie en realiteit werd dit van verschillende invalshoeken belicht. In het Biotech seminar stond de dynamiek van beleggen in Biotech en een aantal specifieke kenmerken ervan centraal. De gevoeligheid van een stagnerende economische ontwikkeling zou wel eens flink lager kunnen liggen 17

voor die sector dan die voor het bedrijfsleven gemiddeld geldt en zo ook een lange termijn kans. Niet alleen de economie, ook de pensioenfondsen en pensioenen waren het afgelopen jaar wederom veelvuldig voorpaginanieuws en hadden daarmee de volle aandacht van de VBA. Risico management is niet meer weg te denken in de wereld van beleggingen, echter, deze kan een behoorlijk beslag leggen op organisaties. Grote organisaties hebben veelal meer middelen om hier invulling aan te geven dan de kleinere. In de september bijeenkomst Risicomanagement voor kleine en middelgrote pensioenfondsen en verzekeraars zijn daarom hierover best practises met elkaar uitgewisseld. In november was er weer de jaarlijkse VBA ALM conferentie. Dit keer was het thema ALM in zware tijden. In een dagvullend programma kwamen onder meer vergrijzing, deleveraging van banken, systeemrisico s, staatsschulden, extra return, rente-hedging, asset allocatie en regelgeving aan bod. Veel méér dan alleen de pensioenen zelf. Pensioenfondsen beleggen de toevertrouwde gelden en hierbij wordt in toenemende mate tegen ethische problemen aangelopen. In de bijeenkomst Van bommen tot bont, blijft die grens maar schuiven? werd nader op dit onderwerp ingegaan. Dit is het terrein van de sustainability, dat langzaam maar zeker een integraal onderdeel gaat worden van het beleggingsproces. Steeds duidelijker wordt echter dat het bestaande jaarverslag niet voldoet als communicatiemiddel naar de belanghebbenden van een onderneming. Belanghebbenden in de brede zin van het woord hebben behoefte aan een geïntegreerd rapport waarin de strategie, governance, performance en vooruitzichten van een onderneming op samenhangende wijze worden beschreven. In zo n rapport dient de onderneming te laten zien dat zij zich bewust is van haar plaats en rol in de samen leving en daar expliciet aandacht aan geeft. De bijeenkomst Integrated Reporting heeft de toekomst! gaf hiervoor interessante aanknopingspunten. andere succesvolle samenwerkingsbijeenkomsten dit verenigingsjaar waren het researchseminar met IPD en IVBN Wordt vastgoed nog wel gewaardeerd? en natuurlijk de samenwerking met het Actuarieel Genootschap voor het seminar Prudent Person. Naast het organiseren van bijeenkomsten waarin analyses worden gegeven van de economische ontwikkelingen en hoe de markten daarop reageren en/of zouden kunnen reageren is er dit jaar voor het eerst een begin gemaakt met participeren in discussies hoe invulling kan worden gegeven aan issues die de economische ontwikkelingen in de weg staan. Zo is er bijvoorbeeld sprake van een tegenstrijdigheid bij het verstrekken van kapitaal. Aan de ene kant wordt kapitaal bijzonder ruim verstrekt maar aan de ander kant ondervinden steeds meer bedrijven, veelal de wat kleinere, in toenemende mate problemen met het verkrijgen van kapitaal. Dit omdat banken bezig zijn hun balansen te verkorten en de rem zetten op de kredietverlening. Hoe deze bedrijven alsnog aan kapitaal zouden kunnen komen stond centraal in de bijeenkomst De rol van de beurs bij het aantrekken van risicokapitaal. Een ander aspect is innovatie. Vaak leveren innovaties ook een belangrijke bijdrage aan herstel en groei van de economie. Echter op welke manier zou dat in de financiële wereld kunnen worden vorm gegeven, waarin tevens ingespeeld wordt op de klant behoeften van morgen? Dit was de insteek van een andere bijeenkomst waarin de VBA faciliteerde. Zowel het VBA journaal stond volledig in het teken van Innovaties in retailbeleggen alsook het middagseminar Welke innovaties in retailbelegg(ing)en kunnen invulling geven aan de klantbehoeften van morgen. Dit was de eerste keer dat een event één op één aansloot op het thema van het VBA Journaal. De feedback was bijzonder positief en er zal worden getracht dit in komende jaren vaker op deze manier vorm te geven. Okko Rabeling, voorzitter Han van Lamoen, secretaris In het middag seminar Does Private Equity Deserve its Allocation in Investment Portfolio s stond de allocatie ervan in Investment portfolio s centraal. Vijf sprekers wisten dit vanuit verschillende invalshoeken te belichtten. Dit boeiende seminar werd georganiseerd in samenwerking met CFA en CAIA. Twee 18

Overzicht van het programmaseizoen 2012-2013 Bijeenkomst Datum Plaats Locatie The sovereign debt crisis: Placing a curb 5 september 2012 Amsterdam Rosarium on growth Sprekers: Anton Brender en Florence Pisan van Dexia Asset Management Jong VBA netwerk bijeenkomst 21 september 2012 Amsterdam HFC Risicomanagement voor kleine en middelgrote 27 september 2012 Utrecht Mediaplaza pensioenfondsen en verzekeraars Jaarbeurs Sprekers: Jean Frijns (dagvoorzitter), Sweder van Wijnbergen (gastspreker) Vivian van Ravenswaay, John van Scheijndel, Xavier de Baar, Hen Veerman, Tjitsger Hulshoff, Maarten Hoedjes, Thomas van Galen, Mark Willemse, Maarten Roest Researchseminar IPD/IVBN/VBA 2 oktober 2012 Amsterdam Rosarium Wordt vastgoed nog wel gewaardeerd? Sprekers: Rob van den Goorbergh, Arnoud Vlak, Paul Hilbers De rol van de beurs bij het aantrekken van 4 oktober 2012 Amsterdam Beursplein 5 risicokapitaal Spreker: Cees Vermaas, NYSE Euronext Verkiezingen in de Verenigde Staten: 18 oktober 2012 Amsterdam NYSE De invloed van de verwachte beleidskeuzes op Euronext de economie van de VS Spreker: Robert Wescott VBA 50 e Jaarvergadering en jaardiner 30 oktober 2012 Amsterdam IGC Gastspreker: Prof.dr. Michael Damm VBA ALM-conferentie 2012: 1 november 2012 Zeist Hotel Figi ALM in zware tijden Sprekers: Guus Boender (dagvoorzitter), Jitzes Noorman, Jelle van der Giessen, Willem Boeschoten, Knut Kjaer, Frank Smeltink, Toine van der Stee Biotech seminar Sprekers: Jan de Kerpel, 21 november 2012 Leiden BioPartner Willem van Weperen, Hans Schikan, Elizabeth Centrum Goodwin, Paul van Hastenberg Dutch Round Table on performance 28 november 2012 Amsterdam Rosarium measurement Sprekers: Patty Hofmans, Jed Schneider Deleveraging en de gevolgen daarvan 13 december 2012 Amsterdam Rosarium voor valuta koersen en rentestanden Spreker: Erward Markus van Interest & Currency Consultants 19

Bijeenkomst Datum Plaats Locatie VBA-AG seminar Prudent Person 19 december 2012 Utrecht Mini-seminar van Actuarieel Genootschap en VBA. Sprekers: Willem Eikelboom en Hans de Ruiter Jong VBA kerstbijeenkomst 14 december 2012 Amsterdam HFC Nieuwjaarsbijeenkomst + Sweepstake 2012 15 januari 2013 Amsterdam IGC Outlook & Convictions 2013: Reflation: Costs, 17 januari 2013 Amsterdam Rosarium Benefits and Asset Allocation consequences Sprekers: Patrice Gautry en Alan Mudie van Union Bancaire Privée Integrated Reporting heeft de toekomst! 21 februari 2013 Amsterdam Rosarium Sprekers: Marleen Janssen (moderator), Mark Brand, Ivar Smits, Guido Klüth, Herman Bots Japan: Eind van deflatieperiode of einde van 21 maart 2013 Amsterdam Rosarium neergaande cyclus? Spreker: Robert Brooke van Man GLG Jong VBA bijeenkomst 28 maart 2013 Amsterdam HFC Van bommen tot bont blijft die grens 12 april 2013 Amsterdam HFC maar schuiven? Sprekers: Martijn Huijnen, Auditorium Johan van der Ende, Masja Zandbergen, Mariëtte van den Hoven Frontier markets in Afrika: Lost versus 17 april 2013 Amsterdam Rosarium Last Continent, de gap tussen perceptie en realiteit Spreker: Jon Chew van Imara Asset Management De EMU staatsobligatiemarkt 26 april 2013 Amsterdam HFC Sprekers: Vincent Chaigneau, Michiel de Bruin, Auditorium Moritz Kraemer, Erik Wilders Welke innovaties in retailbelegg(ing)en 22 mei 2013 Amsterdam Rosarium kunnen invulling geven aan de klantbehoeften van morgen Sprekers: Jaap Koelewijn, René Frijters (KNAB) The United States of the Eurozone 12 juni 2013 Amsterdam Rosarium Spreker: Torgeir Høien van SKAGEN Does Private Equity Deserve its Allocation 18 juni 2013 Amsterdam Auditorium in Investment Portfolios? Private equity ABN AMRO conference georganiseerd door CFA, CAIA en VBA Sprekers: Tjarda Molenaar (dagvoorzitter), Dörte Höppner (moderator), Björn Tremmerie, Mark Burgbach, Ludovic Phalippou, Peter Corn 20

Verslag van de Accountingcommissie Verslag van de Commissie Asset & Liability Management In het afgesloten verenigingsjaar zijn er geen bijeenkomsten geweest van de Accountingcommissie. Wel heeft de Accountingcommissie bijgedragen aan een tweetal bijeenkomsten. Er is een middag georganiseerd met Eumedion, de NBA en Nyenrode. Het thema van deze middag was de kwaliteit van het Verslag van de Raad van Commissarissen in het Jaarbericht. Er was wederom een hoge opkomst en de discussie was levendig. Echter de belangstelling vanuit het VBA voor accountingonderwerpen blijft bescheiden, zoals verleden jaar ook in dit verslag werd opgemerkt. Natuurlijk kunnen we blijven mopperen over de matige belangstelling van VBA-leden, maar het is dan een schone taak van de Accountingcommissie om het onderwerp dusdanig levendig en interessant te maken waardoor leden geïnteresseerd raken. De thema s die de Accountingcommissie behandelt zijn belangrijk genoeg gezien de intensieve maatschappelijke discussie over onder andere de rol van externe accountants, corporate governance en waarderingsregels. Ook de verschaffers van informatie (ondernemingen) en regelgevers zijn zeer geïnteresseerd in de mening van analisten. Naast deze bijeenkomst is in het voorjaar samen met de commissie Duurzaam beleggen een middag georganiseerd over Integrated reporting. Een goed bezochte middag over een onderwerp in opkomst. Doelstelling van de middag was om analisten en vermogensbeheerders nadere informatie te geven over Integrated reporting (wat is het) en hoe zo n verslag gebruikt kan worden in de analyse van ondernemingen. Namens de VBA is Jan Vis lid van de Gebruikersdelegatie van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Als zodanig heeft de VBA inspraak bij het opstellen van richtlijnen die de kwaliteit van de jaarverslaggeving dienen te bevorderen. John van Scheijndel, voorzitter De Asset & Liability Management (ALM) commissie bestaat al enige tijd uit ca. 20 personen. Naast de meerderheid hiervan, die bestaat uit onderzoekers en beleidsmakers van pensioenfondsen, zijn consultancybedrijven, verzekeraars en banken in de ALMcommissie vertegenwoordigd. De samenstelling van de groep is dit jaar flink veranderd. Als nieuwe leden werden Patty Hofmans (PGGM), Jijia Cui (Shell), Anita Joosten (Philips) en Sibrand Drijver (als back-up voor Andre Broersma bij TKP) begroet. Na een zeer lange tijd deel van de commissie geweest te zijn, zijn Niels Kortleve (PGGM; tot 2012 ook voorzitter van de ALM commissie), Willem Boeschoten (Shell), Jeroen Rijk (PGGM), Jenze Sibma (TKP) en Guus Boender (Ortec) teruggetreden. De commissie komt frequent bijeen en voorbeelden van ALM-dialogen zijn: nieuwe generatie DC, IORP Solvency II (de update van de Europese pensioenrichtlijn) en sturen op risicobronnen. Tevens werd onlangs ook voor het eerst een gemeenschappelijke sessie met de VBA Risico Management commissie georganiseerd. Het jaarlijkse VBA ALM-congres met als thema ALM in zware tijden, verwijzend naar lagere ALM rendementsveronderstellingen, minder stabiele correlaties en grotere uitslagen in de rendementen die hoofdzakelijk een gevolg zijn van veranderingen in de economische omgeving, werd in november 2012 in Zeist georganiseerd. Ruim 150 beleggingsprofessionals waren aanwezig. Sprekers waren Jitzes Noorman (F&C), Willem Boeschoten (Shell), Jelle van der Giessen (ING Investment Management), Knut Kjaer (Trient), Frank Smelting (Achmea), Twan van Erp (Syntrus Achmea) en Toine van der Stee (Blue Sky Group) terwijl Guus Boender (Ortec Finance) als dagvoorzitter optrad. De VBA ALM-commissie is bezig met het programma voor het volgende ALM-congres dat op donderdag 7 november 2013 in Amsterdam zal plaatsvinden. Het thema van de dag zal zijn Wisselwerking markt en toezicht. De conferentie staat in het kader van de impact op het beleid van Institutionele Partijen van een stortvloed van nieuwe regelgeving zoals het nieuwe FTK, IORP II, Solvency II, Basel III, EMIR etc. Het programma is reeds op de VBA website te vinden. Sprekers vanuit Ortec, ING, LINK Analytics, TNO, F&C, PGGM, Nationale Nederlanden en Cardano hebben inmiddels toegezegd. 21

Voor 2014 plannen we binnen de ALM-commissie vele nieuwe discussies en hopen we de traditie om een ALM-congres met een actueel thema te organiseren in stand te kunnen houden. Helmut Cardon, secretaris VBA ALM commissie Verslag van de Commissie Risk Management het succesvolle ééndaags-symposium van september 2012. Aangaande het tweede thema is contact gezocht met de ALM-commissie en zal in september 2013 een gezamenlijke bijeenkomst van beide commissies plaatsvinden. Vanuit de doelstelling om haar kennis zoveel als mogelijk naar buiten uit te dragen heef één van de commissieleden (Paul de Beus) een module verzorgd binnen de Permanent Educatie van de vereniging onder de titel: ALM in een Solvency II wereld. Berry Debrauwer, voorzitter John Oost, secretaris De commissie komt een aantal keren per jaar bij elkaar voor afstemming en voor het inhoudelijk bespreken van diverse onderwerpen op het brede terrein van risk management, bij voorkeur door het houden van een presentatie door een lid van de commissie of een externe spreker. Naast fysieke bijeenkomsten wordt gebruik gemaakt van de LinkedIn Group Risk Management Nederland. In 2013 is besloten om onderscheid te maken tussen gewone leden en geaffilieerde leden. Geaffilieerde leden nemen niet deel aan de reguliere vergaderingen van de commissie, maar nemen kennis van het werk van de commissie, delen hun kennis met de commissie en kunnen deelnemen aan specifieke deelprojecten. Hiermee wil de commissie de toegang tot het werk van de commissie toegankelijker maken. Elk jaar kiest de commissie enkele onderwerpen die nader onderzocht worden. Voor 2012 heeft dit geresulteerd in een succesvol ééndaags-symposium over Risicomanagement voor kleine en middelgrote pensioenfondsen en verzekeraars dat is gehouden op 27 september 2012 en de publicatie van een artikel over een Onderzoek naar beleggingsprocessen bij Nederlandse vermogensbeheerders en pensioenfondsen in het winternummer 2012 van het VBA Journaal. Voor 2013 heeft de commissie gekozen om de volgende twee onderwerpen nader te onderzoeken: 1. Risk Appetite en Risk Budgetting en 2. ALM en integraal risicomanagement. Met betrekking tot het eerste onderwerp wil de commissie naar buiten treden met een kleine bijeenkomst dan wel met een opvolger van Verslag van de Commissie Duurzaam Beleggen Op 21 februari 2013 organiseerden de Commissie Duurzaam Beleggen en de Accountingcommissie een middag over Integrated Reporting. Dagvoorzitter was John van Scheijndel. Vertegenwoordigers van de International Integrated Reporting Council, APG, KPMG en DSM deden enthousiast hun verhaal en kwamen tot een levendige discussie met het publiek. Eén van de conclusies is dat een onderneming meer bruikbare informatie over ESG (milieu, sociaal en governance) activiteiten kan koppelen aan haar strategie en visie. De bijeenkomst in het Rosarium trok 47 bezoekers, waarvan 21 niet-leden. Van de bijeenkomst is een verslag verschenen in het VBA Journaal. Op 12 april 2013 organiseerde de Commissie Duurzaam Beleggen een symposium: Van bommen tot bont blijft die grens maar schuiven? Onder dagvoorzitterschap van Martijn Huijnen werd besproken waarom pensioenfondsen ethische keuzen maken, hoe ze dat doen en waar het ophoudt. Het seminar werd afgesloten met een paneldiscussie waaraan alle sprekers deelnamen. De bijeenkomst in het auditorium van het Symphony gebouw aan de Amsterdamse Zuidas had 70 deelnemers, waarvan 15 niet-leden. 22

De Commissie Duurzaam Beleggen bespreekt regelmatig de actuele ontwikkelingen en haar activiteiten in (telefonische) vergaderingen. Haar acht leden vertegenwoordigen vijf beleggers, twee consultants en een ESG research provider. De commissie streeft naar de integratie van duurzaam beleggen in de VU-VBA opleiding Investment Management en heeft aangeboden een praktijk dag te verzorgen. De commissie is in overleg met andere commissies om activiteiten samen te organiseren. Robert Klijn, voorzitter Verslag van de Behavioral Economics De commissie Behavioral Economics is in de loop van 2011 opgericht. Sociale, cognitieve en emotionele factoren hebben een overduidelijke invloed op consumenten- en investeerdergedrag en zijn dus van belang voor ons vakgebied. Gedurende de afgelopen 12 maanden is de commissie 6 keer bijeengekomen. Tijdens de bijeenkomsten wordt aan de hand van een artikel of een presentatie gediscussieerd over behavioral economics gerelateerde onderwerpen. Zo is gesproken over het Save More Tomorrow initiatief van Richard Thaler en Shlomo Benartzi. Zij stelden vast dat behavioral economics ingezet kan worden om werknemers meer en beter te laten sparen voor het pensioen. Andere onderwerpen die zijn besproken tijdens bijeenkomsten zijn het keuzegedrag van consumenten bij zorgpolissen en Charlie Munger s speech 24 Standard Causes of Human Misjudgement. Een bijeenkomst werd opgeluisterd door een externe spreker. Mark Schilstra presenteerde de uitkomsten van zijn scriptie over de val van Fortis vanuit het perspectief van behavioral finance. Komend jaar streeft de behavioral economics commissie ernaar om naast inspirerende bijeenkomsten ook een lezing voor de leden te organiseren en een artikel in het VBA journaal. Jan van der Hout, voorzitter Verslag van de Commissie Private Equity De commissie private equity heeft als primaire doelstelling kennis en informatie over private equity te structureren en te presenteren aan de leden van de VBA. Het afgelopen verenigingsjaar stond vooral in het teken van het seminar op 18 juni 2013 Does Private Equity Deserve its Allocation in Investment Portfolios? dat in samenwerking met CFA en CAIA werd georganiseerd op het hoofdkantoor van de ABN AMRO in Amsterdam. Onder leiding van de projectgroep die bestond uit Arianne Leuftink, Danny van Wijk en Jesse de Klerk van de VBA, alsmede Dirk Meuleman van CFA/CAIA is een zeer succesvol event georganiseerd waar ruim 160 gasten mochten worden verwelkomd. Het seminar werd ingeleid door de dagvoorzitter, Dörte Höppner van de European Venture Capital Associaition (EVCA). Diverse binnenlandse en internationale sprekers presenteerden vanuit zeer uiteenlopende invalshoeken het thema van de dag: niet alleen institutionele beleggers, maar ook family offices en private equity vermogensbeheerders brachten een visie op de toegevoegde waarde van private equity. De key note speech werd verzorgd door Ludovic Phalippou, een erkende academische expert, met vele publicaties op zijn naam, die al jarenlang onderzoek doet naar private equity. Pahlippou daagde de zaal uit met scherpe analyses en feitenonderzoek, waarbij de toegevoegde waarde van private equity juist in twijfel werd getrokken. Dat kon uiteraard niet onbeantwoord blijven en daarvoor werd ook ruimte geboden in een levendige paneldiscussie, tussen het publiek, Ludovic Phalippou en Peter Cornelius (senior strategist van Alpinvest) onder leiding van de dagvoorzitter Dörte Höpner. De feedback van het seminar was zeer goed en ongetwijfeld zal dit seminar een vervolg krijgen in 2014. Lodewijk van Pol, voorzitter 23

Verslag van de Commissie Tactische Asset Allocatie In het afgelopen jaar heeft de commissie een tweetal bijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten werden door de commissieleden goed bezocht. Asset Allocatie FNV Bondgenoten Bij deze bijeenkomst werd het document Beleggingsrisico s Aanpak voor het beheersen van de risico s in het beleggingsbeleid van pensioenfondsen besproken. Omdat een van de schrijvers ook lid van de TAA commissie is, werd duidelijk hoe het document tot stand kwam. De belangrijkste insteek om tot dit document te komen was schijndiversificatie. Om dit te voorkomen is gekozen om dieper in te gaan op de risicobronnen en hoe dit aan te pakken. Asset allocatie onder Solvency II Bij deze bijeenkomst werd specifiek ingegaan op de ervaring met Solvency II en in het bijzonder het effect op de asset allocatie. Zowel praktische als theoretische zaken passeerde de revue, wat leidde tot een interessantere bijeenkomst dan de titel doet vermoeden. Nieuw Event Doelstelling van de commissie is om ook een event te organiseren dat openstaat voor alle VBA leden. Het onderwerp is gekozen en aan de invulling wordt verder gewerkt. Naar aanleiding van het vorig jaar georganiseerde Risk Parity debat hebben zich twee nieuwe leden aangemeld. Eelco Ubbels, voorzitter Verslag van de Commissie Vastgoed De VBA Commissie Vastgoed is één van de vakinhoudelijke commissies van de VBA en stelt zich ten doel het kennisniveau omtrent vastgoed als beleggingscategorie te vergroten en te verspreiden binnen de VBA. Dit gebeurt vooral via bijeenkomsten, ronde tafel discussies, publicaties en de LinkedIn Group. Het afgelopen verslagjaar heeft de commissie wederom het research seminar georganiseerd in samenwerking met de IVBN en IPD. Het onderwerp was Wordt vastgoed nog wel gewaardeerd?, waarbij de titel zowel sloeg op de manier van waarderen van taxateurs en als op het huidige prijsniveau in verhouding tot andere beleggingscategorieën. De opkomst was zeer hoog en de discussie levendig, duidelijk aantonend dat het onderwerp leeft. Naar aanleiding van het discussiedocument Total Cost of Ownership van de AFM, heeft de commissie een reactie geformuleerd en overleg gevoerd met de AFM. De insteek van het gesprek was voornamelijk om kennis over vastgoedkosten te delen die via de commissie beschikbaar is en om die manier te zorgen dat de verschillende typen van vastgoedbeleggingen eerlijk worden vergeleken met betrekking tot de kosten. Dit initiatief werd zeer op prijs gesteld als wel de continuering van de discussie. Verder zijn we druk bezig met de voorbereidingen van een aantal seminars over zeer relevante topics, namelijk de kosten van vastgoed en de woningmarkt. Houd de VBA nieuwsbrief of de VBA vastgoedcommissie LinkedIn pagina in de gaten om op de hoogte te blijven van de nieuwe bijeenkomsten. Tot slot zijn we nog verheugd om te melden dat we een nieuwe enthousiaste vastgoedexpert hebben weten toe te voegen aan de commissie, namelijk Egbert Nijmeijer, werkzaam bij Kempen Capital Management. Tot de volgende bijeenkomst! Maarten van der Spek, voorzitter 24