Sterrenwerk Taal (W)onderwater voor 10-12 jaar
1 Merkwaardige dieren, die Asteroidea! 5 werkwoorden? Hahaha! Werkwoorden. Altijd bruisend, nietwaar? Zo bruisend zelfs dat ze uit de zinnen verdwenen zijn. Vis de werkwoorden uit de kader en zet ze in de juiste vorm op de juiste plaats op de schrijflijnen. aanwandelen brullen komen leren opkijken zijn antwoorden gooien zitten moeten zijn Een wat oudere man rustig bij een riviertje en zijn hengel in het water. Even later er een politieagent. De agent al van ver: Mijnheer, het hier verboden om te vissen!! De oude man en : Meneer de agent, ik helemáál niet aan het vissen, ik mijn worm hoe die zwemmen! 6 leven in het water Naast de zee -ster leven er nog heel wat andere vreemde zee - dieren in het water. Ontcijfer de woorden in de armen van de zeester. Maak dan een samenstelling met zee. Zo verkrijg je telkens de naam van een dier. Noteer elk woord bij de passende tekening. (Ken je de dieren niet? Opzoeken op het net of in een woordenboek is niet verboden!) Let op: wordt het woord met of zonder koppelteken geschreven? eeroonnh nmoeoan deen ainlgp aerdd ala oetrt aarsb eegl oantfli aaankstlk eko
4 Mythes, legenden, sprookjes en sagen 1 Het monster van Loch Ness Tekstsoort: Het Monster van Loch Ness is een dier dat in het Loch Ness, een groot, diep meer (loch) in Schotland, zou leven. Het monster wordt ook wel Nessie genoemd. Er bestaan vele onduidelijke foto's van, maar zijn bestaan is nooit duidelijk aangetoond. Mensen die het dier zouden gezien hebben, zeggen dat het zeker 5 meter lang is. De meeste mensen schatten dat het dier tussen de 12 en 15 meter lang is. Velen beweren ook dat Nessie een bult op de rug heeft, maar anderen menen twee of drie bulten gezien te hebben. Ook wordt vaak gezegd dat het dier een slangachtige hals, van ongeveer 2 meter lang heeft. Sommigen denken dat Nessie een soort van plesiosaurus is, die zich in Loch Ness gevestigd heeft. Eén 'Nessie' zou het natuurlijk geen 65 miljoen jaar volhouden om zich te laten zien aan de mens, dus zouden ze zich in stand hebben moeten houden in een waarschijnlijk kleine populatie. De term monster werd voor het eerst gebruikt door Alex Campbell op 2 mei 1933. De oudste waarneming is terug te vinden in Life of St. Columba van Adomnán, geschreven ergens in de zevende eeuw. Volgens Adomnán was het monster in het jaar 564 gezien door de priester Sint-Columba. De hedendaagse interesse in het monster ontstond in 1933, toen meerdere mensen het monster beweerden te hebben gezien. De eersten die met het verhaal kwamen, was het echtpaar Van Praet, die op 22 juli 1933 het monster meenden te zien. Volgens hun verhaal hadden ze een monster de weg zien oversteken met een beest in zijn bek. Het monster sprong vervolgens in het meer. Het bericht van de twee haalde de voorpagina van de krant, en was daarmee een wereldprimeur. In augustus 1933 kwam Arthur Grant met het verhaal dat hij het beest bijna zou hebben geschept met zijn motorfiets. Eveneens in 1933 beweerde een huishoudster genaamd Margaret Munro het monster gedurende 20 minuten te hebben gezien. In mei 1943 zou C. B. Farrel van de Royal Observer Corps zijn afgeleid van zijn taak omdat hij het monster zag. In december 1954 zag de bemanning van de vissersboot Rival III een vreemd groot object op hun sonar. Er is veel onderzoek naar dit monster gedaan. Zo zijn in 1987 twintig boten vijf dagen lang op zoek naar dit monster gegaan. Uiteindelijk hebben de opvarenden drie bewegende objecten gevonden, op een diepte van 150 tot 180 meter. Wegens geldgebrek moest de expeditie echter worden stopgezet. 2 Het mirakelkruis van Damme Tekstsoort: In de 12de eeuw haalden vissers uit Damme (bij Brugge) een kruis uit de zee. Na een tijd werden aan dat kruis miraculeuze krachten toegeschreven. Sinds vele eeuwen wordt het dan ook aanbeden. Niet minder dan zes mirakelen (waarvan er schilderijen in de kerk hangen) worden aan het kruis toegeschreven: een scheepsmaat die verrezen is, iemand die niet meer kon lopen werd weer gezond, een dood kind werd weer levend, een ziek kind werd genezen, een blinde kon weer zien en een jonge man die meer dan een jaar het bed niet uit kon, werd weer gezond. Tijdens de Beeldenstorm werd het kruis echter vernield en nadien vervangen door een nieuw. Dit heilige kruis bevindt zich in de kerk van Damme en wordt nog ieder jaar in een ommegang door de stad gedragen en ook in de Brugse Heilige Bloedprocessie wordt het meegedragen.
2 Onderzoek in de diepte 10 Enkel voor wie een zwemdiploma heeft! Red de werkwoorden: schrijf ze in de juiste vorm op de juiste plaats! arriveren - beginnen - bijkomen - blijven - bovenkomen - halen - hebben - huren kijken kunnen kunnen omkieperen - peddelen - springen - vragen - weten zeggen - zijn - zitten - zullen Een Belg een kano en ermee het water van een Nederlands meer op. Midden op het meer zijn kano. Het vaartuig ondersteboven op het wateroppervlak drijven. De man niet meer. Een tweetal omstanders in het water en de bewusteloze Belg naar de kant. Een van de mannen te beademen en reanimeren. De politie snel ter plaatse. De agenten in de natte binnenzak van de arme man. Daar een Belgische identiteitskaart en vijf zwemdiploma s in. Wanneer de Belg, een agent: Maar man, je jezelf niet redden? Je zomaar eventjes vijf zwemdiploma s! Awel, de Belg, ik niet dat die hier ook geldig zijn (Wanneer je een Vlaming, je overal het woord Belg of Belgisch(e) door Nederlander of Nederlandse vervangen, natuurlijk. En van het Nederlandse meer maak je dan een Belgisch. Welk woord je wellicht door Nou vervangen? Antwoord:.) 11 Een flauw raadsel (maar we kunnen het echt niet laten ) Ontcijfer eerst de noemvorm (hele werkwoord) van de werkwoorden. Vul dan de correcte vorm in. Wat (berugene) er als je een diploma in het water (oegoni)? MAAR IK HéB GEEN DIPLOMA! Dan (dweron) het een zwemdiploma.
2 Onderzoek in de diepte 5 Duik eerst even mee en vul de correcte werkwoordvorm in Natuurlijk (zijn) dit geen mop, maar (zijn) dit echt (gebeuren) Vraag (Weten) jij waarom een duiker achterwaarts in het water (vallen)? Antwoord (Mogen) hij voorover vallen, dan (liggen) hij in de boot 6 Duikerswoorden Zoek in het kader (horizontaal en verticaal) de begrippen die bij de omschrijvingen passen. Noteer ze. (Opgelet: er staan meer begrippen dan dat er omschrijvingen zijn!) Let speciaal op de juiste schrijfwijze! O N D E R W A T E R C A M E R A X D X K O R A A L R I F E S A B L M U P X L M Z E E P A A R D R Z Y A I L O P K I K V O R S M A N E I N K A V R S W H I U L M E Z X E U O E N F O C E A A N H P O L Y B A M R K M O P T S E A X C P O C E X E K T O C E A N O G R A A F X R W T L O S D U I K P A K O X C Y G C E O N X Q E R T Y U I P J K L X Y R K D D I E P Z E E T R O G X O I C P E R S L U C H T C I L I N D E R Iemand die de wetenschap van de zee beoefent: _ Camera waarmee men onder water kan fotograferen: Grote stolp waarin men onder water kan werken: _ Een vulkaan die niet meer werkt en die op de zeebodem ligt: Een lange diepe geul op de bodem van de oceaan: _ Duikfles: Een term die na de Tweede Wereldoorlog in gebruik kwam, voor duikers in strakke rubber duikpakken met zwemvliezen: Een meetinstrument waarmee de druk in de duikfles wordt gemeten:
4 Poëz(eez)ie(k) Je zou het gedicht een (modern) sonnet kunnen noemen. Wat is een sonnet? Zoek het eens op Noteer alleen de belangrijkste kenmerken. Vind je de kenmerken van het sonnet terug in het gedicht Duik? Het gedicht bevat eindrijm. Verbind de rijmwoorden met boogjes. Welk systeem merk je op? Als er een systeem, een regelmaat, in het eindrijm zit, noemen we dat een rijmschema. Dat kun je aanduiden met letters. De eerste klank noem je altijd A, de eerste klank die ervan afwijkt B, enzoverder. Vul het rijmschema verder aan: strofe 1 A B B strofe 2 C strofe 3 strofe 4 Vind je het gedicht misleidend? Waarom? EEN DICHTER VAART MET ZIJN POEZIE NAAR HET WERK.