Plan Nashonal pa desaroyá Bario

Colofon Gobiernu di Kòrsou November 2011 1

Inhoudsopgave 1. Leeswijzer 3 2. Inleiding 7 3. Actie 9 3.1 Wonen en omgeving 9 3.1.1 Analyse 9 3.1.2 Ambities en doelen 9 3.1.3 Maatregelen: Wat gaan we doe om de zaken te verbeteren? 10 3.2 Werken en ondernemen 11 3.2.1 Analyse 11 3.2.2 Ambities en doelen 11 3.2.3 Maatregelen: Wat gaan we doe om de zaken te verbeteren? 12 3.3 Leren en opgroeien 12 3.3.1 Analyse 12 3.3.2 Ambities en doelen 13 3.3.3 Maatregelen: Wat gaan we doe om de zaken te verbeteren? 13 3.4 Familie en gezin 14 3.4.1 Analyse 14 3.4.2 Ambities en doelen 14 3.4.3 Maatregelen: Wat gaan we doe om de zaken te verbeteren? 14 3.5 Veiligheid en overlast 14 3.5.1 Analyse 14 3.5.2 Ambities en doelen 15 3.5.3 Maatregelen: Wat gaan we doe om de zaken te verbeteren? 15 3.6 Tim di Bario 16 4. Overzicht 17 4.1 Wonen en woonomgeving 17 4.2 Werken en ondernemen 18 4.3 Leren en opgroeien 18 4.4 Familie en gezin 18 4.5 Veiligheid en overlast 19 5. Literatuurlijst 20 6. Bijlage: Statistische gegevens zone; CBS 2001 2

1. Leeswijzer In dit document wordt het Plan di Akshon di Bario gepresenteerd. In de volgende hoofdstukken worden de plannen per wijk beschreven en toegelicht. Ieder plan is opgebouwd volgens hetzelfde stramien: - inleiding met een kort buurtprofiel - per pijler (wonen en woonomgeving, werken en ondernemen, leren en opgroeien, familie en gezin, veiligheid en overlast) worden de volgende punten uitgewerkt: o analyse (wat zijn de belangrijkste knelpunten en kansen op dit thema?) o ambities en doelen (wat willen we met deze wijk bereiken op dit thema?) o maatregelen (wat gaat we concreet doen om zaken op dit thema te verbeteren?) - totaaloverzicht financiën en projectenlijst - evt. geraadpleegde bronnen Proces Het Plan Nashonal pa desaroyá Bario (PNB) is hét nationale plan dat wijkontwikkeling als basis voor sociaal-economische ontwikkeling van dit land. PNB koppelt beleid en uitvoering van overheid, NGO s en bedrijfsleven aan de wensen uit de wijk. Per jaar worden er 15 wijken geselecteerd voor PNB. De aanpak van PNB is integraal en brengt de vraag van de bewoners en het aanbod van de samenleving bij elkaar. Het is tevens een manier om dichter bij de burger te komen, en te horen waar de prioriteiten van de overheid zouden moeten liggen. PNB stelt jaarlijks een Jaarprogramma op waarin de acties voor de 15 geselecteerde wijken beschreven, inclusief de benodigde budgetten. Aan de basis hiervan staat een analyse per wijk, een Plan di Akshond di Bario. Zo n Plan houdt u momenteel in uw handen. Om tot een goed, gedragen en effectief Plan te komen, was het nodig de wijkproblematiek scherper te definiëren alvorens met de wijk aan de slag te gaan. Een heldere probleemdefinitie moet verduidelijken of een wijk bijvoorbeeld nadrukkelijker kampt met sociale of juist fysieke problematiek. Dit heeft consequenties voor de wijkaanpak. In de plannen van de wijken is geprobeerd een heldere analyse te maken en een zo effectief mogelijke mix van maatregelen zo concreet mogelijk uit te werken. De plannen zijn tot stand gekomen in nauwe samenwerking met de wijkbewoners. Hiertoe zijn twee rondes van wijkbezoeken georganiseerd. De eerste ronde vond eind juni plaats. Ten behoeve van deze bijeenkomsten is een flyer ontwikkeld en is in de wijken geflyerd om een grote opkomst te genereren. De bijeenkomsten werden geleid door facilitators uit alle lagen van de samenleving: ambtenaren, mensen uit bedrijfsleven, NGO vrijwilligers, maar in ieder geval altijd personen met hart voor de wijk. Vervolgens zijn ze gekoppeld aan sleutelpersonen uit de 3

wijk. Samen hebben ze de opzet en inhoud van de bijeenkomst vorm gegeven. Daaraan lag een draaiboek ten grondslag, maar er was ruimte om maatwerk te leveren. Uit die eerste bijeenkomst volgde een analyse van de wijk. In een tweede ronde, die eind oktober plaatsvond zijn de resultaten van de analyse geverifieerd door de bewoners. Daar kwam ook weer veel waardevolle informatie naar boven als aanvulling op de bestaande plannen. Bewoners hebben verder prioriteringen aangegeven bij de acties uit de plannen. Als laatste is per wijk gepeild wie er zitting wil nemen in een Tim di Bario. De Tims di Bario worden samengesteld op basis van een aantal oriënterende gesprekken met sleutelfiguren in de wijk. De Tims bestaan doorgaans uit bewoners en de bewonersorganisatie, aangevuld met vertegenwoordigers van de diverse diensten (politie, DOW, DCE), de reclassering en beroepskrachten uit de wijk. De samenstelling kan wisselen, afhankelijk van de te bespreken onderwerpen. Zone vs. Wijk Het is van belang om te vermelden dat het binnen PNB gaat om wijkaanpak in de meest strikte en letterlijke zin van het woord. Curaçao kent vele manieren om gebieden geografisch in te delen. In de wijkaanpak worden regelmatig het indelingscriterium zone en wijk met elkaar verward. Conform de criteria van de voormalige DROV (waaraan PNB zich conformeert) is een zone een samenstelsel van een of meer wijken. De aanpak van PNB richt zich op een enkele wijk. In deze opzet bestaat Curaçao uit 65 zones, waarbinnen zich 270 wijken bevinden. De voornaamste reden om de focus te leggen op de wijk is om de beheersbaarheid van ingrepen te verhogen en daarmee ook de slaagkans te vergroten. De problematiek in de wijken is vaak meervoudig en complex. Het helpt dan om het actiegebied duidelijk te omkaderen, waardoor de voornaamste ontwikkelingen duidelijk naar voren komen en, belangrijker nog, ingrepen concreet en meetbaar worden. In de praktijk blijkt overigens dat de technische benadering van zones en wijken lang niet altijd aansluit bij de beleving van de wijkbewoner. Die heeft soms geen idee in welke wijk hij zich bevindt, of identificeert zich met een veel groter gebied (de zone, de regio en soms ook de parochie van de kerk). We hebben onze ogen daar niet voor gesloten: daar waar problemen aan de randen of net buiten de wijk spelen is toch gezocht naar een oplossing, vaak door de gemeenschappelijke problematiek van meerdere (nabije) wijken van PNB aan elkaar te verknopen. Bij dataverzameling ten behoeve van deze plannen bleek soms dat gegevens slechts op zone-niveau verkrijgbaar waren. We hebben ons uiterste best gedaan om toch uitspraken op wijkniveau te doen. Waar dit niet gelukt is, wordt uitdrukkelijk in de tekst vermeld dat het om gegevens op zone-niveau gaat. 4

Synergie PNB is in veel gevallen niet het bedenken van nieuwe projecten. Het gaat vaak om slim combineren van bestaande initiatieven, ze versnellen, of in een andere omgeving toepassen. Voor dit plan en het Jaarprogramma is elke keer actief gezocht naar effectieve samenwerking. Zowel bottom up als top down. In het overzichtsdocumenten zijn alle projecten die betrekking hebben op de wijk gecombineerd weergegeven. Het betreft hier ondermeer: 1. Plannen van wijkorganisaties en individuele wijkbewoners. Vaak zijn deze plannen spontaan aangedragen tijdens de wijkbijeenkomsten. In veel gevallen heeft indiening bij de overheid niet tot het gewenste resultaat geleid; 2. Beleid en uitvoeringstrajecten van de verschillende ministeries, zoals neergelegd in het Regeerprogramma en Akkoord. Daar waar mogelijk hebben we aan deze plannen een wijkfocus meegegeven. 3. NGO projecten. Via AMFO hebben we een overzicht van projecten die gefinancierd worden door hen. Wanneer ze overeen kwamen met de 15 geselecteerde wijken binnen PNB, of daar raakvlakken mee hadden, zijn ze genoemd in het overzicht. 4. SEI projecten. Via USONA zijn alle SEI projecten geselecteerd die een wijkgericht karakter hebben. 5. 10 de EU Fonds. De wijken van dit Fonds maken ook deel uit van PNB. In veel gevallen is de uitvoering via het 10 de EU Fonds al gestart, PNB legt de verbanden en geeft daar meer dimensies aan mee. Financiën In het actieplan, het totaaloverzicht en het investeringsprogramma 2012 vindt u de budgetten terug die nodig zijn om activiteiten in de wijk te realiseren. Soms betreft het een eenmalige investering, op andere momenten zijn kosten verspreid over meerdere jaren. Een duurzame ontwikkeling van de wijk staat aan de basis van elke overweging om te investeren: de kosten moeten dan ook zeker niet gezien worden als een incidentele storting van middelen binnen het tijdsbestek van een jaar. Diezelfde duurzaamheid staat ook aan de basis van de wijze waarop wij middelen voor PNB gezocht hebben. Op de eerste plaats is er gezocht naar een aansluiting bij bestaande middelen. Aanknopingspunt is ondermeer het Regeringsprogramma, waarin alle ministeries de acties voor de komende jaren vastgelegd hebben. PNB heeft een scan van alle wijkgerichte activiteiten binnen dat programma gemaakt. Voor de Plan di Bario s zijn de activiteiten van de ministeries 5

gekoppeld aan de behoeften uit de wijk. Zo ontstaat, ook budgettair, een inbedding van wijkbeleid die integraal is en een herkenbare plek heeft binnen elk ministerie. Het gaat hier dus niet om additionele kosten die voor PNB vrijgemaakt moeten worden: het zijn bestaande middelen die gealloceerd worden aan de PNB wijken, die ervoor zorgen dat ministerieel beleid een duurzame bijdrage levert aan de wijken. Voor de fondsen hebben we eenzelfde werkwijze toegepast. Ook daar is er geïnventariseerd wat USONA, AMFO, Reda Sosial en het 10 de EU Fonds momenteel in de wijken doet en hoe dat aansluit bij de actieplannen voor de 15 wijken. Ook die bedragen, die dus al gereserveerd zijn bij de fondsen, staan in het totaaloverzicht vermeld. Een gedeelte van het budget dat wij noodzakelijk achten voor een duurzame verbetering van de PNB wijken is dus al gereserveerd, of op een andere manier beschikbaar gesteld voor wijkontwikkeling. Het voornaamste werk ligt dus in het zodanig organiseren van de middelen zodat ze ook daadwerkelijk gebruikt worden voor het realiseren van acties. Daar waar geen middelen beschikbaar zijn, treedt het Fondo di Bario in werking. De additionele middelen hiervoor moeten de komende maanden beschikbaar komen door intensief te werven bij het bedrijfsleven en fondsen. 6

2. Inleiding De wijk Tera Kòrá behoort tot de gelijknamige zone en is ongeveer twintig minuten westelijk gelegen van Willemstad. Het behoort tot de regio Bandabou, het dunbevolkte, groene gedeelte van Curaçao. Het is feitelijk een overgangsgebied van het geürbaniseerde gebied rondom Willemstad richting het landelijke deel van het eiland. Tera Kòrá is een vrij nieuwe wijk, die in de jaren zeventig gebouwd wordt als gevolg van een spectaculaire groei van de bevolking. De jaren zeventig en later typeerden zich door een drang naar eigenheid. In de wijkontwikkeling probeerde men daardoor meer dan vroeger, uit te gaan van het tropische klimaat. Het was ook de tijd van intensieve volkswoningbouw en projecten voor de middenstand door woningbouwvereniging Fundashon Kas Popular, de FKP. Het grootste deel van de wijk bestaat uit volkswoningen in een grit gebouwd. De drukke weg naar Westpunt doorkruist Tera Kòrá. Om de weg heen zijn verschillende faciliteiten gelokaliseerd: een apotheek, twee scholen, een winkelcentrum en bakker, maar ook de kerk, een crèche en het buurtcentrum. 7

Tera Kòrá is voor veel bewoners een doorgangswijk. Veel mensen hebben geen band met het gebied en zien het als een eerste opstap richting een eigen woning. De meeste bewoners zijn forensen, mensen die een baan hebben in de stad en de wijk zien als een plek om uit te rusten. Veel van de bewoners komen niet uit het gebied zelf, en het gemiddelde opleidingsniveau ligt enigszins hoger dan in de rest van Bandabou. Het ligt ook op een andere manier tussen twee werelden in: ten oosten van Tera Kòrá ligt het welvarende Grote Berg, ten westen het dunbevolkte en minder vermogende Barber. Tera Kòrá behoort tot zone 12 en heeft een bevolkingsaantal van 3515 personen. De oppervlakte bedraagt 19,24 vierkante kilometer. Er stonden ten tijde van de census 2001 1063 woningen. 8

3. Acties 3.1 Wonen en woonomgeving 3.1.1 Analyse Na 1970 werd door Fundashon Kas Popular volkswoningen gebouwd in een aantal wijken waaronder Tera Kòrá. Men richtte zich toen voornamelijk op het bouwen van huizen er was weinig oog voor openbare voorzieningen als parken, sportvelden of andere trefpunten om het leefklimaat te verbeteren. (Bron: Integrale ontwikkeling van de Curaçaose buurten 2001, Blz. 8) De bewoners van Tera Kòrá zijn trots op hun wijk en wat ze tot nu toe bereikt hebben. Maar er ontbreken nog faciliteiten en sommige faciliteiten functioneren niet optimaal. De bewoners geven aan dat door slecht onderhouden van groenvoorziening de verkorte routes naar scholen waar de kinderen gebruik van maken, overwoekerd raken. In de wijk is er ook veel zwerfvuil (stortplekken), wat voor het een akelige aanblik zorgt (voornamelijk Kaya Bòksit). Er zijn geen voetpaden waar kinderen of andere voetgangers veilig gebruik van kunnen maken. Dit is een zeer onveilige situatie aangezien de automobilisten hier weinig tot geen rekening mee houden. Dit ( niet onderhouden) geldt ook voor de sportvoorzieningen en de Sentro di Bario in de wijk. Straatverlichting en verlichting rond en bij sportvoorzieningen ontbreken. De nadruk ligt in de wijk vooral op het onderhouden van de voorzieningen. Men ervaart ook voornamelijk de afstand naar de stad als een tekortkoming. Zo geven de wijkbewoners ook aan dat er een degelijke bushalte ontbreekt in hun wijk. Bewoners die gebruikmaken van openbaar vervoer hebben geen schuilplek als het regent of voor de felle zon ( Kaya Andasit). Er zijn veel wijkorganisaties bezig in de wijk en toch ontbreekt er enigszins een cohesie. Het samen werken heeft nog niet een belangrijke rol in de wijk. Daarom is er geopperd om een verzamelgebouw te hebben waar alle organisaties kunnen huisvesten, zo stimuleer je de samenwerking tussen de organisaties in de wijk. Bewoners vinden het ook belangrijk dat de bestaande wijkorganisaties meegenomen worden in het proces van Plan National. Tera Kòrá heeft een mooie mirador (uitkijkpost) die de wijkbewoners graag willen laten ontwikkelen om zo meer toeristen te kunnen krijgen in hun wijk. De problematiek vermeld in de 5 pijlers kan elkaar mogelijk overlappen en/of aanvullen. 9

3.1.2 Ambities en doelen Wijk opknappen en overzichtelijk maken door het onderhouden van groenvoorziening en opruimen van stortplekken; Bevorderen toegankelijkheid looproutes; Creëren en stimuleren van ontmoeting in de wijk; Opknappen en multifunctioneel maken van het buurtcentrum; Creëren van meerdere ontmoetings- en speelplekken en pleinen in de wijk; Parkeergelegenheid bij ontmoetings- en speelplekken creëren. 3.1.3 Maatregelen: wat gaan we doen om zaken te verbeteren? Wonen en woonomgeving Wat is het probleem? Wat is het doel? Wat willen we er aan doen? Geen onderhoud groenvoorziening en onkruid, veel illegale stortplekken ( vuil) Veel organisaties in de wijk, maar weinig animo van de wijkbewoners zelf. Wijk opknappen Overzichtelijkheid Bevorderen van toegankelijkheid looproutes. Sociale cohesie in de wijk bevorderen. Gebruik maken van kennis van de wijkbewoners om de leefbaarheid en betrokkenheid in de wijk te bevorderen. Creëren en stimuleren van ontmoeting in de wijk. Onderhouden van groenvoorzieningen door de dienst die hiervoor verantwoordelijk is. Selikor, DOW Organiseren van 4 wijkschoonmaak acties in 2012. Samen met bewoners bewustheid creëren voor het onderhouden van hun wijk. Alle actieve instanties in de wijk in kaart brengen en samenwerking stimuleren. Wijkbijeenkomsten en informatiesessies in 2012 organiseren. Verzorgen van een wijkkrant verspreid over 2012. Gemeenschappelijke ruimtes uitrusten met de nodige faciliteiten ( Buurtcentrum). Jongeren uit de wijk betrekken bij de werkzaamheden in de wijk. Buurtcentra niet operatief. Opknappen en multifunctioneel maken van het buurtcentrum Inventariseren wat de gebreken van het bestaande gebouw zijn en deze opknappen. Nagaan wat de uitbreidingsmogelijkheden zijn om het buurtcentrum multifunctioneel te maken. Uitbreidingsplan maken voor het buurtcentrum. 10

Pleinen in de wijk niet aantrekkelijk Creëren van meer ontmoetingsplekken in de wijk Bestaande pleinen functioneel maken door ontmoetingsplekken te creëren en in te richten. Op 4 bestaande pleinen speeltoestellen en skate/fiets voorzieningen plaatsen. Gebrek aan parkeerplaatsen bij recreatievelden in de wijk Het vervoer naar en van de wijk heeft geen structuur, is niet betrouwbaar en niet consequent. Het creëren van parkeerplaatsen. Bewoners van Tera Kòrá beter toegang en verbinding geven naar andere gebieden van het eiland. Nagaan bij DOW/DROV wat de mogelijkheden zijn voor het aanleggen van een parkeerplaats. Realisatie van 15 parkeerplekken bij Sentro di bario. Realisatie van 10 parkeerplekken bij recreatieveld in de wijk. Busbedrijf ABC en particulieren uitnodigen om de aansluiting en van Tera Kòrá en omgeving met de rest van het eiland te bespreken. Realiseren van 7 bushokjes in 2012 voor de wijk Tera Kòrá. 3.2 Werken en ondernemen 3.2.1 Analyse Uit de Census van januari 2001 blijkt dat minder dan 5% van de inwoners in Tera Kòrá toen een sociale uitkering hadden. De bewoners van Tera Kòrá bevestigen dit in de met hun gevoerde gesprekken. Werkloosheid in deze wijk heerst voornamelijk onder de jeugd. Ondernemingen in de wijk ontbreken en dit zou meer gestimuleerd moeten worden. Het aanbod in Tera Kòrá qua voorzieningen is vrij karig en eenzijdig. Tera Kòrá is bij uitstek een plek waar er meer economische ontwikkeling gestimuleerd moet worden. De markt staat op veel terreinen nog vrij open en er is fysiek genoeg ruimte voor ontwikkeling. De problematiek vermeld in de 5 pijlers kan elkaar mogelijk overlappen en/of aanvullen. 3.2.2 Ambities en doelen Stimuleren van kleine ondernemingen in de wijk; Bestaande bedrijven stimuleren om zich in Tera Kòrá en omgeving te vestigen; Sociale activering, jongeren en werklozen betrekken bij bijvoorbeeld: Schoonmaakacties. 11

3.2.3 Maatregelen: wat gaan we doen om zaken te verbeteren? Werken en ondernemen Wat is het probleem? Wat is het doel? Wat willen we er aan doen? Het ontbreken van kleine ondernemingen in de wijk. Te weinig wijkactiviteiten. Het creëren van meer werkgelegenheid door het stimuleren van kleine ondernemingen. Ondersteuning bieden aan vakkrachten bij het opzetten van hun eigen onderneming. Bedrijven stimuleren om zich in Tera Kòrá te vestigen, door de niche markt te belichten. 3.3 Leren en opgroeien 3.3.1 Analyse Het vraag en aanbod van de bestaande faciliteiten in de wijk voor jongeren en volwassen sluit niet op elkaar aan. Er zijn weinig activiteiten die in de wijk plaatsvinden voor de bewoners, hierdoor moeten de bewoners uit de wijk naar de stad. De bewoners hebben meer behoefte aan sportactiviteiten, workshops en specifieke activiteiten voor de meisjes uit de wijk. Zowel het voetbalveld als het honkbalveld zijn slecht onderhouden, waardoor men hier weinig tot geen gebruik van maakt. Ook de Sentro di Bario verkeert in slechte staat. Men ambieert een wijk waar zowel jongeren als volwassen samen kunnen komen op verschillende ontmoetingsplekken in de wijk, waar er een diversiteit aan activiteiten aangeboden kan worden. De volwassenen uit de wijk hebben ook weinig tot geen mogelijkheden om zich verder te ontwikkelen in de buurt ( denk hierbij aan cursussen, workshops, opleidingen etc). Er is behoefte aan meer dans en beweegactiviteiten in de Sentro di Bario voor de volwassenen ( in de avonduren). Jonge moeders hebben geen ruimte of activiteiten in de buurt waar ze tijd kunnen doorbrengen met hun kind(eren). De wijkbewoners hebben ook behoefte aan theateractiviteiten. Ondersteuning bieden aan het bestuur om dit te bewerkstelligen ( het opzetten van een activiteitenaanbod) heeft volgens de wijkbewoners prioriteit. Ook de scholen verkeren in slechte staat. Er zijn twee basisonderwijsscholen en twee funderend onderwijsscholen. Dichtstbijzijnde HAVO/VWO onderwijs is in Habaai of Groot kwartier, verder is er geen VSBO of SBO gevestigd in deze wijk. Dichtstbijzijnde VSBO is in Barber (1) en in Buena Vista (1). (Bron: www.gobiernu.an ) De problematiek vermeld in de 5 pijlers kan elkaar mogelijk overlappen en/of aanvullen. 12

3.3.2 Ambities en doelen Activiteiten aanbod creëren voor zowel jongeren als volwassenen; Het bevorderen, stimuleren en aanbieden van meer activiteiten op het gebied van zelfontwikkeling; Een sport- en ontmoetingsruimte/plein creëren voor zowel jongens als meisjes; Multifunctioneel clubhuis bouwen, waar ook andere wijkorganisaties gebruik van kunnen maken; Opknappen en onderhouden van zowel voetbalveld als honkbalveld; Bereik jongeren in de wijk vergroten. 3.3.3 Maatregelen: wat gaan we doen om zaken te verbeteren? Leren en opgroeien Wat is het probleem? Wat is het doel? Wat willen we er aan doen? Weinig tot geen speel-, recreatievoorzieningen in de wijk Geen activiteiten voor meisjes in de wijk Te weinig mogelijkheden voor naschoolse activiteiten, scholing en zelfontwikkeling. Sport mogelijkheden in de wijk zijn beperkt. Ruimte en activiteiten creëren voor jongeren en volwassenen. Een sport- en ontmoetingsruimte/plein voor zowel meisjes als jongens. Bevorderen, stimuleren en aanbieden van meer activiteiten op het gebied van zelfontwikkeling. Het opknappen en onderhouden van zowel een voetbalveld als honkbalveld. Bereik jongeren in de wijk vergroten, door ook s avonds te kunnen trainen. Buurtcentrum een belangrijke rol geven in het bieden van: - Programma voor jongeren - Programma voor ouderen - Wijkbijeenkomsten - Opvang voor kinderen Inrichting buitenruimte Sentro di bario Activiteitenbegeleider aannemen die samen met vrijwilligers uit de wijk het buurtcentrum draaiende houdt. Informatieve website voor het buurtcentrum met alle activiteiten en nieuws uit de wijk erop. Meer cursussen organiseren in de buurt voor volwassen. ( denk hierbij aan: computer les, taalles, naailes, assertiviteit, sollicitatie, etiquette etc.) Internetfaciliteiten beschikbaar stellen aan het publiek. Bestaand voetbalveld opknappen en onderhouden. Uitrusten met een kleedkamer en kantine. Bestaand honkbalveld opknappen en onderhouden. Uitrusten met kleedkamer en kantine. Verlichting plaatsen. 13

3.4 Familie en gezin 3.4.1 Analyse De wijkbewoners geven aan dat de problematiek van gezinnen vaak binnenshuis blijven en (als ze bestaan) moeilijk te traceren zijn. Men geeft aan dat het vertrouwen van de inwoners gewonnen kan worden door eerst alle materiële problematiek op te lossen. Men vindt het kwalijk dat de sociale controle en cohesie niet meer is zoals voorheen. Het aanspreken van een andermans kind op straat kan volgens de bewoners tegenwoordig niet meer. Hierdoor leeft iedereen voor zich en houdt iedereen zich bezig met hun eigen gezin/familie. Of er problemen zijn binnen een gezin kan daarom moeilijk aangekaart worden. De problematiek vermeld in de 5 pijlers kan elkaar mogelijk overlappen en/of aanvullen. 3.4.2 Ambities en doelen Sociale Cohesie ( controle) bevorderen in de wijk ( zie pijler 1). 3.4.3 Maatregelen: wat gaan we doen om zaken te verbeteren? Wat is het probleem? Geen sociale cohesie Wat is het doel? Familie en gezin Sociale cohesie in de wijk bevorderen. Wat willen we er aan doen? ( zie pijler 1) 3.5 Veiligheid en overlast 3.5.1 Analyse De wijkbewoners van Tera Kòrá ervaren de verkeersituaties in hun wijk als onveilig. Dit komt voornamelijk door het ontbreken van verlichting, voetpaden en verkeersdrempels. Automobilisten die gebruik maken van de hoofdstraat in Tera Kòrá richting Bandabou rijden heel hard, dit brengt niet alleen andere automobilisten in gevaar maar ook de voetgangers en bewoners van de wijk ( Kaya Ersilia en Kaya Piedra Natural). Men vindt het zorgelijk dat er geen veilige locatie is voor een Sentro i Kalamidat in het orkaanseizoen. Wijkbewoners gebruiken op dit moment een basisschool, die niet in fatsoenlijke staat verkeerd. Opvang bij deze basisschool geeft dus toch niet een veilig gevoel. Er is veel behoefte van wijkbewoners aan een politiepost in de wijk, die ook actief is in de wijk en waarvan de agenten zich laten zien. De uitgang van de wijk naar de hoofdweg van Tera Kòrá is zeer gevaarlijk. Volgens de wijkbewoners was sprake van de komst van een rotonde. Dit is echter niet meer gebeurd. 14

De problematiek vermeld in de 5 pijlers kan elkaar mogelijk overlappen en/of aanvullen. 3.5.2 Ambities en doelen Verlichting plaatsen voor alle sportvelden; Veiligheid van voetgangers en het verkeersveiligheid over het algemeen vergroten; Een betrouwbaar en veilig Sentro di Kalamidat creëren; Wijkveiligheid verbeteren. 3.5.3 Maatregelen: wat gaan we doen om zaken te verbeteren? Wat is het probleem? Gebrek aan verlichting bij parkeerplaatsen en sportvelden. Wat is het doel? Verlichting plaatsen voor alle sportvelden Veiligheid en overlast Wat willen we er aan doen? Realiseren van verlichting door DOW/DROV te benaderen. Gebrek aan voetpaden. Gebrek aan Sentro di kalamidat tijdens orkaanperiode. Gebrek aan politiebureau in de wijk. Veel ongelukken op de rijweg richting Banda Bou. Veiligheid van voetgangers verhogen. Een betrouwbaar en veilig Sentro di kalamidat creëren. Wijkveiligheid verbeteren Verkeersveiligheid verhogen. Aanleg van voetpaden op de drukke wegen in de wijk ( DOW en DROV). Buurtcentrum en/of een veilige locatie uitrusten als opvang voor de wijkbewoners bij calamiteiten. Duidelijk communiceren naar de wijk toe waar het is en wat men daar kan verwachten door middel van een folder. Meer blauw op straat in de wijk. Politiepost in de wijk plaatsen. (mogelijk een bestaande woning gebruiken). Aanleggen verkeersdrempels in de wijk om zo de snelheid van de automobilisten te verminderen. 15

3.6 Tim di Bario Zoals gezegd wordt er voor elke wijk van PNB een Tim di Bario samengesteld. Dit Tim di Bario monitort de vorderingen van de acties zoals vastgesteld in de Plan di Bario s en grijpt daar waar nodig in. Het Tim di Bario bestaat idealiter uit ongeveer 12 personen. De helft van het Tim bestaat uit wijkbewoners die zich tijdens de wijkrondes van PNB hebben opgegeven. De andere half bestaat uit vertegenwoordigers van (overheids)instanties die op enigerlei wijze een functionele link hebben met de voorgestelde acties in de wijk. Hieronder doen wij een suggestie welke instanties deel uit kunnen maken van het Tim di Bario voor deze wijk. Het Tim moet voor de start van de activiteiten in de wijk formeel samengesteld zijn. Wij doen overigens de suggestie om zo nauw mogelijk samen te werken met het X-team. Dit team, dat onder voorzitterschap staat van het OM, bestaat uit vertegenwoordigers van Justitie, Selikor, Milieudienst en SKS. Doelstelling is dat zij snel en effectief problemen op het gebied van overlast oplossen. Suggestie vertegenwoordigers instanties in Tim di Bario Tera Kora: 1. ROP/OW/Kadaster 2. Fundashon Kas Popular 3. Kas di Bario / YAVE 4. Departamentu Salu Hubenil / SIFMA 5. Fesebako 6. Sedreko 16

4. Overzicht 4.1 Wonen & Woonomgeving Pijler Projectnaam Project-omschrijving Project-eigenaar Raming Nafl. Financierder Wonen Ban hasi Schoonmaak en Land Curacao 100.000,00 GMN en & Tera Kòrá overzichtelijkheid in GMN en Selikor Selikor Woon- Limpi de wijk(onkruid, om- dichte begroeiing, geving afval) Reactiveren van een multifunctionele Sentro di Bario en versterken sociale cohesie Ontmoetingsplekken creëren. Pleinen en parken moderniseren Opknappen Sentro Mediko Creëren van parkeerplaatsen bij de recreatievelden Land Curacao SOAW Land Curaçao VVRP Particulieren actie Land Curacao VVRP 50.000,00 p/j SOAW Planning 2012 2012 t/m 2016 P.M. VVRP 2012 P.M. Particulieren 2012 actie 75.000,00 1 VVRP 2012 1 50 Á 1.500,00 nafl. parkeerplaatsen bedraagt 75.000,00 nafl. 17

4.2 Werk & ondernemen. Pijler Projectnaam Projectomschrijving Projecteigenaar Werk & onder-nemen Raming Nafl. Financierder x x x x x X 4.3. Leren & opgroeien. Planning Pijler Projectnaam Projectomschrijving Projecteigenaar Leren & Reactiveren van de Opgroeien Sentro di Bario en versterken sociale cohesie Naschoolse kinderopvang Renovatie sportfaciliteiten Onderhoudsplan sportfaciliteiten Terrein regelen voor de bouw van een nieuw Clubhuis voor de padvinderij Verlichting sportveld en parkeerplaatsen Land Curaçao OWCS Land Curaçao OWCS Land Curaçao OWCS of adopteerder Land Curaçao VVRP 3 Land Curaçao VVRP Raming Nafl. Financierder Planning P.M. OWCS 2012 10.000,00 OWCS 2012 1.000,00 p/j 2 OWCS of adopteerder Zie Woon & Woonomgeving 2012 e.v. 35.000,00 VVRP 2012 100.000,00 VVRP 2012 4.4 Familie & gezin. Pijler Projectnaam Projectomschrijving Projecteigenaar Familie & Gezin Raming Nafl. Financierder x x x x x X Planning 2 10% van de investering aan renovatie sportfaciliteiten. 3 Terrein dient geregeld te worden door VVRP. 18

4.5. Veiligheid & overlast. Pijler Projectnaam Projectomschrijving Projecteigenaar Raming Nafl. Financierder Planning Veiligheid & Overlast Infrastructuur incl. verlichting, voetpaden en riolering 4 Land Curaçao (VVRP) 10.000.000,00 5 VVRP 2012 Extra controles/ illegaliteit terugdringen door politie Land Curaçao(Mini -sterie van Justitie en VVRP) P.M. Ministerie van Justitie en VVRP 2012 Totaal benodigd voor de wijk Tera Kòrá: 10.371.000,00 + P.M. 4 Verspreid over een periode van 5 jaar. 5 Bedrag van 10.000.000,00 ref. Scharloo. 19

Literatuurlijst Alberto, F., & Toré, R. (2003). Ruimte voor de Jeugd. Boer, S. de (Z.D.). Curaçaose buurten met een sociaal-economische achterstand (Jaargang 5 nummer 2). Curaçao. Boersma, S. (Z.D.). Lopende projecten en budgetten. USONA afdeling SEI. Centraal Bureau voor de Statistiek Censusatlas. (2001). Curaçao Nederlandse Antillen. Centraal Bureau voor de Statistiek Zone aanduidingsblad. (2001). Curaçao Nederlandse Antillen. Grupo di Konsulta (2001). Integrale ontwikkeling van de Curaçaose buurten. Urgentie- en continuïteitsplan Janga, L. (Z.D.). Wijkontwikkeling op Curaçao. Janga, L., & Wallé, J.J. (2006). Historia di bario Kòrsou. DROV en SKC. Reda Sosial (1999). Pobresa Ban Atak é! Regeerakkoord Curaçao (2010-2014). Regeerprogramma Curaçao (2010-2014). SKC (2007-2009). Buurtprofielen. Weeber, L.,& Witteveen, L. (2010). Banda Bou, Alma di Kòrsou. Williams, G. (Z.D.). Projecten AMFO. AMFO. PP-kaarthouders : Huisartsen, website www.gobiernu.an Scholen op Curaçao gerubriceerd naar typen en wijken, website www.gobiernu.an 20