Welbevindentherapie Positieve psychologie in de praktijk Prof. dr. E.T. Bohlmeijer Dr. L. Christenhusz Dr. P. Meulenbeek VCGT 2015
Programma 1. Achtergrond & relevantie welbevindentherapie en positieve psychologie (Ernst) 2. Opbouw & uitvoering welbevindentherapie (Lieke) 3. Casuïstiek (Peter)
Center for ehealth & Wellbeing Research www.cewr.nl Watch The Positive Psychology & Technology Lab in 90 seconds - Centre for ehealth by University of Twente: https://vimeo.com/129191697
Exercise
What is well-being and why is it relevant?
Emotional well-being
Psychological well-being
Social well-being
Flourishing At least 1 item emotional well-being and at least 6 items psychological wellbeing and/or social wellbeing often or very often in the past month.
People who flourish are 7 times less likely to have a depression 10 years later (Wood & Joseph, 2010). have the lowest risk of cardiovasculair disease, lowest number of chronic diseases and lower health care utilization (Keyes, 2005). have fewer conduct problems as youths (Keyes, 2006).
Well-being interventions 1. Comprehensive well-being interventions, e.g. wellbeing therapy or positive therapy 2. Dual continuum interventions, e.g. acceptance and commitment therapy 3. Single positive interventions within illness-oriented interventions
Dit is jouw leven
Welbevindentherapie, hoe maak ik cliënten weerbaarder?
Nabespreking geef jezelf een break Zelf compassie (p 117 Dit is jouw leven) Leg kort uit welke situatie het meest weerspiegelt dat je vriendelijk bent geweest tegen jezelf / de ander Reflecteer met je buur wat dit met jezelf of de ander deed. Hoe voelde je jezelf, reflecteer op de goedheid in jezelf Wat zegt deze situatie over jezelf?
Relevantie Welbevinden Therapie -Twee-continuamodel van Keyes (2005): geestelijke gezondheid en geestelijke ziekte zijn twee onafhankelijke dimensies. -Klachtreductie + Welbevinden = (positieve) geestelijke gezondheid oftewel herstel -Huidige behandelingen volgens de GGZ richtlijnen zijn slechts gericht op klachtreductie.. -> WBT voorziet in dit vacuüm!
Theorie (2) Psychologisch Zelfacceptatie Positieve relaties Autonomie Omgevingsbeheersing Doel in het leven Persoonlijke groei Sociaal Emotioneel Welbevindentherapie (PGGS) Ryff (1989) &Westerhof en Keyes (2005) &Fava, G.A., & Ruini, C. (2003)
VORM WBT - 8 sessies à 45 minuten, individueel, om de week -Sessie 1 & 2; - Psycho-educatie - Domeinbepaling (maximaal 2 domeinen van (beperkt) psychologisch welbevinden -> Gemeten met de PGGS (domeinen van Ryff) - Identificeren episodes van welbevinden & gedachten die welbevinden onderbreken -Sessie 3 t/m 5; 1e domein PGGS -Sessie 6 t/m 8; 2e domein PGGS -Middel; Dit is jouw leven -Therapeutische houding; Focus op positieve ervaringen, bestendigen i.p.v veranderen 29 29
DOEL(GROEP) WBT Doel: - Bevorderen psychologisch welbevinden (-> geestelijke gezondheid / herstel) - Terugvalpreventie Doelgroep: - Transdiagnostisch, geen specifieke doelgroep Plaats in de Geestelijke gezondheidszorg: Mn. Preventief of na reguliere behandelingen
Waarom zouden we dit doen? - Positieve geestelijke gezondheid kan ook via de beïnvloeding van welbevinden in plaats van klachten plaatsvinden. WBT is transdiagnostisch toe te passen - Welbevindentherapie helpt mensen zich niet meer als patiënt te beschouwen - Welbevindentherapie maakt mensen weerbaarder en geeft ze de kans te floreren in hun leven - De vorm pas binnen de basis GGZ qua formule (doel en tijdsbesteding). Daarbij is de switch van een op verandering gerichte focus naar een focus op positieve waarden en ervaringen noodzakelijk
Oefening Wens jezelf iets goeds toe p 114 Dit is jouw leven
Ontwikkelingen en Case report
Giovanni A. Fava
EABCT conferentie Den Haag
Fava Einstein
Fava Einstein
The Godfather of WBT
The Godfather of WBT
The Godfather of WBT
Voorbeeld van een oefening De Drie goede dingen oefening is bedoeld om voor een toename van geluk en een gevoel van welbevinden Elke avond voordat je gaat slapen: 1. Denk aan drie goede dingen die op die dag zijn gebeurd 2. Schrijf ze op 3. Reflecteer op waarom ze zijn gebeurd Deze oefening is wetenschappelijk effectief gebleken
Voorbeeld van een oefening Denk aan een recente situatie waarin iets vervelends gebeurde en jij kon het verhelpen of hanteren Het kan een kleine gebeurtenis zijn Denk erover in de vorm van een verhaal met een duidelijk begin, midden en een positief eind Neem vijf minuten de tijd om erover na te denken
Voorbeeld van een oefening Wat voor gevoel krijg je erbij? Wat maakte dat jij de situatie aankon? Wat betekent deze ervaring voor je? Wat zegt dit over je positieve (karakter)eigenschappen?
Voorbeeld van een oefening -Oma-
Case report
Focus op positieve ervaringen
Ryff s Scales of Psychological Well-being Lage scores op: - Zelfacceptatie - Doelen in leven
Zelfacceptatie
Zelfcompassie
Doelen in het leven
Socialiseren
Welbevindentherapie Voor Na
Welbevindentherapie Voor Na 56
Bijeffecten? Voor Na 57
Risico - Oplossing - Onrealistische verwachtingen - Optimale balans functioneren - Negeren van het negatieve - Integratie
Welbevinden
Welbevindentherapie in Nederland - Effectiviteit - Acceptability - Implementatie
Dank voor jullie aandacht Een artikel over Well-being therapy in the Netherlands is in 2015 gepubliceerd in het tijdschrift: Psychotherapy and Psychosomatics Contact p.a.m.meulenbeek@utwente.nl