WIE HET WEET MAG HET ZEGGEN ATRIUM ONDERWEG

WIE HET WEET MAG HET ZEGGEN ATRIUM ONDERWEG

1. WIE HET WEET MAG HET ZEGGEN Een klein boekje om samen mee te bouwen aan groots onderwijs. Dat was het idee binnen Atrium. Een boekje dat verslag doet van een ontdekkingsreis op zoek naar een algemeen directeur. Een reis waarin het ging over broeden scharrelen en zwermen. Waarin behalve de zoektocht en het vinden van die algemeen directeur een grote groep mensen binnen Atrium langs bijzondere onderwerpen en thema s is gereisd en deze met elkaar heeft verkend. Een reis, die ook een soort van trektocht bleek van A naar Ergens. En waar we verslag van wilden doen. Soort van reisverhaal, maar dan anders. Een reisverhaal waarvan we vooral hopen dat het uitnodigt tot nog meer reizigers en nieuwe bestemmingen. Je zou het ook een Bronnenboek voor het Strategisch beleid van Atrium als Onderwijs Organisatie kunnen noemen. Of voertuig om met elkaar van gedachten te wisselen over waar naartoe Atrium onderweg is. Waar jij als professional, als mens, als ouder, als kind een iets mee in handen hebt dat je verder op weg helpt. Voor Atrium kun je trouwens ook wij lezen. Of ons. Of samen. Of misschien wel ik. Wij, de Mee Makers hopen dat het uitnodigt tot het verder vervolgen van die ontdekkingsreis. En beseffen ook dat het een Boekje is dat wellicht anders is dan dat je gewend bent. Anders in de zin van vaag misschien. Of anders in de zin van huh #waargaatditnouover? Het kan ook zijn Anders in de zin van leuk. Of Verrassend. Of Eindelijk lees ik eens iets waar ik me helemaal in kan vinden. Of juist helemaal niet mijn stijl. Wie heeft dit nu bedacht? Wie het weet mag het zeggen? En wie weet het dan? Nou. Jij misschien wel?! In dit boekje een eerste voorzet met de wens dat dit uitnodigt tot meerdere voetstappen om samen als Atrium, De Toekomst mee te maken. Namens alle Mee Makers Yvonne de Haas, Algemeen directeur 3

2. HOE HET BEGON Binnen Atrium ging men op zoek naar een nieuwe Algemeen Directeur. Er moest een competentie profiel komen, een advertentie en een wervingsprocedure. In dit geheel werd door het bestuur de wens uitgesproken om zoveel mogelijk mensen binnen Atrium te betrekken. Om het nu eens niet te doen met vijf mensen in de sollicitatie procedure, maar om de betrokkenheid groot te maken en de bijeenkomsten zo aantrekkelijk mogelijk. Dat je behalve bezig zijn met het vinden van een nieuwe directeur, ook inspiratie op doet over onderwijs, over organiseren, over leiderschap over. De bijeenkomsten waarin we het profiel gingen bouwen noemden we de Broedplaats. Een Broedplaats volgens het boek van Peter Camp De Broedfactor, dat gaat over hoe je betrokkenheid en vernieuwing aanwakkert in organisaties. En dat doe je dus door het werken volgens de principe van broedfactoren. Huh? Kijk, dit is het Idee Het onderwijs is vanuit het verleden altijd gedomineerd door lineaire concepten en modellen die hun oorsprong hadden als voorbereiding op een industriële samenleving. Dit lineaire industriële denken zit diep in onze genen en dus ook in die van onze professionals verankerd. Mensen zijn gewend om te werken vanuit vastgestelde grenzen en kaders. Vanuit een gedachte dat de wereld maakbaar en bepaald is. Inmiddels komen we er steeds meer achter dat in onze nieuwe wereld voor succesvol leren en organiseren nieuwe kennis en vaardigheden van belang zijn. Voor dit leren zijn andere competenties van belang dan kennisoverdracht. Het gaat dan veel meer over zaken als je nek uit durven steken, durven experimenteren, zelf initiatief nemen, betrokkenheid hebben bij een groter geheel. Die betrokkenheid, bezieling, enthousiasme, gedrevenheid en sfeer breng je niet tot stand met regels, instructie en blauwdrukken. Wel in lichte organisatievormen, die al werkende ontstaan met actieve mensen die 4

speelruimte en handelingsvrijheid nemen. Geen vergaderingen maar Broedplaatsen, waarin mensen samen broeden en scharrelen. Waardoor beweging natuurlijk uitzwermt in de rest van de organisatie. Want mensen in Broedplaatsen zijn nieuwsgierig en gedreven. Ze zetten door en houden hun rug recht. Ze tonen voorbeeldgedrag. Er komen onverwachte allianties tot stand en de samenwerking is informeel. De groepen zijn gemengd, niet gericht op functie of status. We werkten dus ook in de Broedplaats bij Atrium volgens de 9 principes Onderzoek verschillende opties Organiseer op een andere manier Laat mensen vrijbuiten Schep informele ontmoetingsplaatsen Verbind mensen met elkaar Laat mensen samen creëren Ga op ontdekkingsreis Wissel kennis en ervaring uit Stimuleer gezonde bemoeizucht In de Broedplaats zwermden elke keer zo n 30 tot 40 mensen in en uit. Leerkrachten, directeuren, bestuursleden, OOP, ouders, IB-ers. Gemengde groepen dus. En dat bracht heel veel interessante gesprekken op gang. Over de maatschappij, over onderwijs, over organiseren, over leiderschap, over talent ontwikkeling over Zo interessant dat toen het profiel was geschreven, en de advertentie tekst opgesteld en de algemeen directeur uiteindelijk middels een heel innovatief wervingstraject was gevonden, mensen niet wilden dat de sessies ophielden. De Broedplaats moest door gaan, dus we gingen verder. Wat we doen en gedaan hebben beschrijven de volgende hoofdstukken. Het begint met Wat we in de Wereld Zien. 5

3. WAT WE IN DE WERELD ZIEN In bijna geen enkel beroep sta je zo in het midden van de maatschappij als bij het Onderwijs. Ons onderwijs bereid kinderen voor op de maatschappij is een zin die in bijna elk schoolplan, op elke website van scholen te lezen is. De wereld. De maatschappij. Dat zijn nogal grote begrippen. In het dagelijks werk op school en in de klas ben je daar niet alle momenten van de dag mee bezig. Dan vragen dagelijkse zaken je aandacht. Je handelt vanuit ervaring, kennis en gevoel op de dingen die in de klas, de school, het dorp, het land gebeuren. En ook is het goed om met elkaar De wereld en De maatschappij ook in een groter perspectief te beschouwen. Iemand die daar een inspirerend verhaal over heeft gehouden is Tex Gunning. Hij schetst in zijn verhaal beelden, bewegingen en ontwikkelingen die in de verschillende broedplaats sessies aan de orde zijn geweest. En waarvan we binnen Atrium denken dat deze mogelijk als een soort van (moreel) Kompas zouden kunnen dienen waarmee we met elkaar de richting bepalen. Of in elk geval als uitgangspunt voor gesprekken kunnen dienen over bewegingen die we waarnemen in de wereld. De wereld waarin onze kinderen opgroeien is een andere dan die waar wij zelf in zijn opgegroeid. Dat is natuurlijk altijd het geval, maar het lijkt alsof de wereld zich op dit moment op een keerpunt bevindt. Het keerpunt tussen een Oud wereldbeeld, gericht op hard werken, je best doen op school, geld verdienen en bijdragen aan economische groei. En het Nieuwe wereldbeeld waarin deze waarden misschien niet langer houdbaar zijn. Sommige mensen noemen dat crisis. Economische crisis, energie crisis, klimaat crisis. De kranten staan er bol van. Op het journaal zien onze kinderen allerlei complexe wereldproblemen voorbij komen. En wij als volwassenen hebben daar ook nog geen antwoorden op. In plaats van crisis zou je ook van transformatie of verandering kunnen spreken. Naast al die crisis blijken we als mensen dezelfde behoeften aan waarden te hebben, we willen een waardevol leven leiden dat meer waarde omvat dan economische waarde alleen. Die aandacht voor nieuwe waarde zie je in de wereld steeds meer terugkomen in termen van duurzaamheid, gemeenschapszin, zingeving, inspiratie, motivatie en gelukkig zijn. Als we vanuit die waarden werken en leven, en ons onderwijs en leren inrichten volgens die waarden zou de toekomst er wel eens anders uit kunnen gaan zien.. Citaat Nivoz-lezing van Tex Gunning 6

Wij leiden onze kinderen op voor een toekomst die we nog niet kennen. In zijn artikel schrijft Gunning dat het onderwijs kinderen op lijkt te leiden om SUCCESVOL te worden in de wereld van gisteren. En dat de verandering is dat we kinderen willen opleiden om GELUKKIG te worden in een wereld van morgen. Dezelfde woorden waarin Sir Ken Robinson zijn TEDtalk begint. Wij leiden kinderen op voor een toekomst die we nog niet kennen. Waarvan we geen idee hebben hoe ie er uit zal zien. Een toekomst die wij niet zullen zien, maar zij wel. In de Broedplaats sessies hebben we (niet toevallig) filmfragmenten met elkaar bekeken die ons iets vertellen over bovengeschetste wereld in beweging. Het zijn filmfragmenten die nog niet tot onze eigen opleidings programma s behoorden maar die in onderwijs land wel steeds meer een plek verwerven, waardoor mensen zich laten inspireren in hun denken over onderwijs. Waarlangs je met elkaar van gedachten kunt wisselen over HET onderwijs, DE school en Je eigen opdracht als professional hierin. Het is goed om af en toe je dagelijkse praktijk vanuit een groter perspectief te kunnen beschouwen. Met je hoofd in de wolken om weer met je voeten in de klei te kunnen. Vision of K-12 students http://www.youtube. com/watch?v=_a - zvcjfwf8 Shift Happens h t t p : / / w w w. youtube.com/ watch?v=0bnribr4ysi Sir Ken Robinson h t t p : / / w w w. youtube.com/ watch?v=ig9ce55wbty 7

4. WELKE BETEKENIS DIT HEEFT VOOR ONS ONDERWIJS Met het veranderende wereldbeeld voor ogen hebben we in de Broedplaats een opdracht voor ons onderwijs geformuleerd. Die opdracht was bedoeld om aan de nieuwe algemeen directeur duidelijk te maken waar Atrium met haar onderwijs voor staat en gaat. Tegelijkertijd ont-dekten we dat door samen een beeld te proberen vormen over goed onderwijs, we ook weer samen op weg waren naar die inrichting en vormgeving van dat onderwijs. Ook hier geldt weer dat het niet zo is dat deze definitie een eindpunt is. Het is eerder een aangrijpingspunt om met elkaar te beginnen, of bezig te zijn met waar je al bezig was. Om te kijken waar je de focus wil leggen met elkaar. Wat een woord als Opbrengstgerichtheid in essentie betekent. Gaat het over de opbrengsten van Rekenen en Taal? Over creativiteit? Over Welbevinden? Er zijn geen eenduidige antwoorden. Wel richtingen die we binnen de broedplaats verder met elkaar wilden verkennen toen we met de mensen daar tot onderstaande woorden kwamen. Atrium gaat voor goed onderwijs dat als opbrengst gelukkige leerlingen heeft. Atrium wil een emotionele band met kinderen aangaan waarin we ze stimuleren te worden wie ze zijn. Mensen binnen Atrium vinden het belangrijk dat er zoveel mogelijk uit kinderen gehaald wordt. We willen de lat hoog leggen, gaan voor vakmanschap en kwaliteit. Schoonheid en talent ontwikkelen betekent ook hard trainen en moeilijke momenten doormaken. We willen dat kinderen daarbij gezien worden in hun talent, hun kracht en dat uitgegaan wordt van een kind in zijn totaliteit. We willen juist kijken naar de specialiteit van kinderen, ook als ze anders zijn. Iedereen moet een plek kunnen krijgen aan die tafel. Misschien wel als held op een podium gezet worden. Daarbij realiseren we ons dat we onze kinderen opleiden voor de toekomst die wij nog niet kennen. En dat we zelf soms nog met beelden en eigen ervaringen vanuit geschiedenis en verleden lesgeven. Genoeg Uitdaging dus. 8

Die uitdaging willen mensen ook concreet en inhoudelijk vormgeven. Woorden alleen zijn niet genoeg. Mensen hebben ook ideeën en beelden hoe ze dit willen doen. Hoe haal je het beste uit kinderen? Hoe doe jij dat in je klas? Wat vind je dat er beter kan? Of meer? Ben je een kwalitatief goede school als je cito-eindscore goed is? Bied je kwaliteit als je ook als school in creativiteit uitblinkt? Bieden we alle kinderen genoeg als het gaat om meervoudige intelligentie? Is er uitdaging voor denkers, voor doeners, voor dansers? Is ons onderwijs dan niet eenzijdig gericht op die linkerhersenhelft (taal rekenen cognitie). In veel gesprekken met leerkrachten werd het verlangen aangegeven om meer met die rechterhersenhelft te willen. Met creativiteit, gevoel, speelsheid. En daarin ook te ervaren hoe moeilijk het is om daar tijd en ruimte voor te maken. Want er MOET ook veel. Er MOET geleerd worden. Het is onderwijs. Toch?! En als het gaat over die toekomst die we nog niet kennen, hoe gaan we dan bijvoorbeeld om met Social Media? Met Internet? Hoe krijgen we zelf toegang tot die wereld? Hoe bieden we onze kinderen de toegang tot die wereld. Of zoals in de BroedPlaats Onderwijs2.0 duidelijk werd. Onze kinderen behoren inmiddels van de groepen 1 tot en met 8 tot de zogenaamde generatie Z, de Digital Natives, kinderen die allemaal in de wereld van internet opgroeien. En eerlijk gezegd is dat een wereld die voor veel van ons volwassenen nogal onoverzichtelijk is. Bedreigend ook soms ervaren we vanuit alle cursussen die ons aangereikt worden over VEILIG internet gebruik. In de broedplaats ontdekten we ook dat je over INSPIREREND en LEREND internet kunt werken. En dat er ook binnen Atrium professionals rondlopen die wel deel uit maken van die Digitale Generatie. Mooi om hier samen in op te trekken. We weten niet hoe de toekomst van ons onderwijs er uit ziet. Maar wel dat ie Fantastisch is, was een uitspraak die een positieve energie geeft in die nog spannende wereld. En ook goed om te ervaren dat de geschiedenis en het verleden van ons onderwijs niet helemaal onbruikbaar is, mocht je dat bijna gaan denken in al dat bewegen richting ANDERS en TOEKOMST. Theo Thijssen schreef het immers al in 19 in DE gelukkige Klas Er is op de wereld maar een ding werkelijk en dat is DE liefde 9

5. DAT WE WILLEN ORGANISEREN VANUIT AANDACHT IN PLAATS VAN REGELS Als Atrium vorm je met elkaar een organisatie. Een organisatie is de verzameling mensen die met elkaar zaken regelt. Soms lijkt DE organisatie een organisme op zich. DE organisatie zegt, het MOET van DE organisatie. Best moeilijk om daar grip op te hebben. In een van de sessies hebben we het ook over verschillende manieren van organiseren gehad. Ook weer in het licht van het veranderende wereldbeeld. En in de lijn met de waarden die je belangrijk vindt voor je onderwijs, dien je ook je eigen organisatie op dezelfde manier in te richten. Grappig dat wanneer je het over het HOE van de Organisatie hebt, mensen heel vaak heel goed aan kunnen geven hoe je het NIET geregeld wil hebben. Een organisatie kan lastig zijn. Organisatie anarchist Henk Hogeweg was gast in een van onze sessies en koos als insteek Geloof vooral niet wat ik te vertellen heb, maar wees bereid het te onderzoeken. Aan de hand van zijn verhaal verkenden mensen wat ze belangrijk vinden hoe het met elkaar te organiseren binnen Atrium. In die verkenning bespraken we met elkaar langs drie lijnen (wat is goed en moet blijven-wat wil je niet meer- wat wil je juist meer in de toekomst) wat we van Atrium als organisatie verlangden. Eigenlijk wat we van ons zelf als mensen binnen Atrium verlangen. Van leerkrachten, de algemeen directeur, directeuren, ouders, bestuursleden, leerlingen.. Uiteindelijk kwamen we met elkaar tot een volgende mogelijke richting. 10

Atrium is een kleinschalige organisatie met zes scholen die elk een Eigen Gezicht hebben. Die kleinschaligheid, betrokkenheid en korte lijnen is een groot goed binnen de organisatie. Bij Atrium drijft de organisatie niet op regels maar op principes en context. Immers, als je de regels volgt doe je niets fout, de vraag blijft of je dan wel de goede dingen doet. De goede dingen doen, er toe doen, mensen in hun kracht organiseren is een belangrijke organisatie waarde. Atrium wil graag dat er verbinding is en blijft tussen alle partners binnen de organisatie dat er echt gebruik wordt gemaakt van elkaar professionele Talent. Met dat talent mag wel wat meer vooropgelopen gaan worden. De bescheidenheid, het Kan Niet denken wil men graag om zetten en doorzetten in een beweging van innovatie en vernieuwing. Misschien eens wat meer out of the box denken, een meer onderzoekende houding naar wat ook nog allemaal mogelijk is. Mensen willen Atrium graag positioneren als organisatie waar je trots op bent, waar je met plezier je professie uitoefent. Wie het weet mag het zeggen, in plaats van wie de baas is mag het zeggen is de Rijnlandse organisatie regel. De manier waarop we met elkaar het Wervingstraject van de algemeen directeur hebben georganiseerd was eigenlijk een prachtig voorbeeld van kleinschaligheid, korte lijnen, eigen gezicht, buiten de regels, grote betrokkenheid van 60 mensen, verbinding, gebruik maken van talent, out of the box.. Iets om met recht trots op te zijn. Mooi om de komende tijd met elkaar meer organisatie en organiseer successen met elkaar neer te zetten. En ongetwijfeld zijn er die al op verschillende plekken. De kunst is alleen om ze even In het Licht te zetten. 11

6. DOOR RUIMTE TE GEVEN AAN HET ONT-WIKKELEN VAN TALENT Als het over onderwijs gaat, valt ook vaak het woord TALENT. We willen talenten ontwikkelen bij kinderen, leerkrachten in hun talent zetten, we willen leiding gevende die ruimte geven aan talent. Atrium en Talent waren vanaf het begin van de broedplaats begrippen die op een of andere manier verbonden waren. Waar mensen iets mee hadden. Iets mee wilden Talent ontwikkeling is binnen de broedplaats dan ook een thema geweest dat meerdere keren onderwerp was. In eerste instantie Het Talent waarover de Algemeen directeur moest beschikken. Het leiding kunnen geven aan Talent. Atrium zoekt een algemeen directeur met levenswijsheid, een evenwichtig, inspirerend, intelligent en toegewijd mens. Iemand die houdt van kleinschaligheid en in staat is daarbij over de hekjes te blijven kijken. Een echt mens met ongetwijfeld eigenaardige karaktertrekken als fanatisme, ongeduld of pietluttigheid.. Belangrijk is de gerichtheid op het delen van verantwoordelijkheid en het bevorderen van eigenaarschap bij de ander. Een leidinggevende die houdt van organiseren van activiteiten die ertoe leiden dat de ander in beweging komt, dat er creativiteit loskomt die de organisatie beter maakt. Een algemeen directeur die zich thuis voelt in zichzelf en in onze hier beschreven omgeving. Bovenstaande tekst lijkt alleen geschreven te zijn voor DE Leidinggevende van Atrium. Maar we constateerden al snel dat de woorden precies zo gelden voor alle professionals binnen de organisatie. We willen immers ook graag evenwichtige en inspirerende leerkrachten (zijn) die houden van kleinschaligheid en over hekjes kijken. Leerkrachten die gericht zijn op het delen van verantwoordelijkheid en bevorderen van eigenaarschap, bij leerlingen. Professionals die zorgen dat er creativiteit loskomt. Be The Change you want to see in The World, is een uitspraak van Gandhi die hier mooi bij aansluit misschien. Dat maakte ook dat we in een bijeenkomst Be The Change you want to see in The World. - Gandhi 12

aandacht gaven aan het eigen Talent. Hoe je zelf als professional, als mens ruimte maakt voor je eigen Talent. Hoe dat eigenlijk werkt bij je zelf. Hoe je was als kind bijvoorbeeld en wat je toen graag deed, geeft je bijvoorbeeld inzicht in of en hoe je je eigen talent vandaag de dag inzet. Als leerkracht ben je zo bezig met het Talent van kinderen, het is eigenlijk ook niet de gewoonte om met je eigen Talent op het podium te staan. Terwijl we hebben ervaren dat als je dit doet, het een enorme boost aan kwaliteit, energie en inspiratie geeft. Niet alleen voor je zelf, ook voor anderen. Ook voor je organisatie. En natuurlijk ook voor kinderen. Om voor/in je Talent te gaan staan is LEF nodig. Zoals Vera de Bree zingt in het lied van Karin Bloemen. Iedere dag heb je opnieuw de keus. Reik niet naar de Hemel, maar haal hem naar je toe. In het fragment van Marc Lammers de Hockeycoach geeft hij zijn visie op talentontwikkeling. Hoe je je spelers in staat stelt om goud te behalen. Dat gebeurde toen hij besefte dat je ze niet moet laten oefenen waar ze NIET goed in zijn. Maar vraagt waar ze aangespeeld willen worden. En dan dat Talent laat excelleren. Gelukkig zijn in je talent is Je droom mogen leven. In het onderwijs willen we kinderen helpen hun dromen waar te maken. Bij TEDx YOuth ontdekten we hoe kinderen hun dromen kunnen waarmaken. Hoe je Talent van kinderen aanboort, ruimte geeft. Filmpje Marc Lammers http://www.youtube.com/watch?v=_ tuahxnzjxi TEDxYouth Theme Song http://www.youtube.com/ watch?v=3m_faokxvfa 13

Hoe geef je kinderen letterlijk een podium was het thema van de broedsessie over TedxYouth, een event dat mondiaal en landelijk plaatsvindt en kinderen op het podium hun verhaal over hun specifieke talent vertellen. De beste sprekers van de wereld geven de presentatie van hun leven in 18 minuten. En al die fragmenten zijn te vinden op ted.com, ook de fragmenten waarin kinderen hun verhaal doen. Of waarin het verhaal over kinderen en leren gaat. In die verhalen werd steeds duidelijk dat als we het over Talent ontwikkeling van kinderen hebben en we voorbeelden van uitzonderlijk Talent bekeken. Dit Talent meestal niet ging over goed zijn in taal, rekenen, lezen, wiskunde. In elk geval niet over afzonderlijke in hokjes afgebakende vaardigheden. Bij TEDxYouth gaat veel meer over kinderen die initiatiefnemers, gangmakers, zingevers en veranderaars zijn. Elk op een eigen manier. Het was boeiend om eens met het oog voor uitzonderlijk talent naar de kracht van kinderen te kijken. In de sessie maakte het bij mensen los dat we binnen Atrium (nog) meer willen doen met dat Talent van kinderen. Adora Svitak - Wat volwassenen van kinderen kunnen leren http://www.youtube.com/ watch?v=ig9ce55wbty 14

7. GEVOED DOOR INSPIRATIE EN IMPULSEN VAN ALLERLEI AARD Het is best moeilijk om iets Kleins te willen maken. Een leuk Boekje en tegelijkertijd zoveel mogelijke GROOTSE bronnen willen delen die ook voorbij zijn gekomen in de verschillende broedplaatsen. 15

Bronnen die we willen delen omdat ze inspiratie en energie geven. Bronnen waarvan we denken dat ze bijdragen in professionaliteit en vakmanschap en dus kwaliteit van onderwijs. Zo hier en daar kwamen ze als eens in de tekst langs. 01 Japanse Levensles 02 Children Full of Life 03 Duurzaam Leren en Ontwikkelen Hier nog een rijtje met inspirerende Films. Voor een regenachtige dag op school. Of om een teamvergadering eens heel anders te beginnen. Of h t t p : / / w w w. youtube.com/ watch?v=xpjmajaknto h t t p : / / w w w. youtube.com/ watch?v=armp8tfs9is h t t p : / / w w w. youtube.com/ watch?v=o6wfvb8wcsg 16

04 Kinderen met een Label 05 Norwegian Dream over inclusief onderwijs 06 07 Fun stairs Station Antwerpen gaat uit zijn dak h t t p : / / w w w. youtube.com/ watch?v=wv49rfo1ckq h t t p : / / w w w. youtube.com/ watch?v=sted7kdtjsk h t t p : / / w w w. youtube.com/ watch?v=sbyymar3bds http://www.youtube. com/watch?v=0ue3cnu_ rty 17

8. ALS ATRIUM DE TOEKOMST MEE TE MAKEN Zwerm. Een zwerm omvat een groot aantal gelijksoortige en vrijelijk bewegende eenheden. Er zijn weinig regels; wat zou je allemaal moeten afspreken. De eenheden kunnen geheel zelfstandig snel op elkaar en de omgeving reageren. Er is veel aandacht anders vlieg je tegen de ander aan. En wie het weet mag het zeggen. Hun gedrag is niet te simuleren, als je doet alsof je kunt vliegen heb je een probleem in de zwerm. Maar de eenheden ontwikkelen toch een soort gelijkloop; een nieuwe eenheid en een samenhangend groter geheel, van een hogere orde. Dit Boekje gaat over Broeden, Scharrelen en Zwermen. Over mooi onderwijs dat je met elkaar organiseert. Over een mooie organisatie waarin je kleinschalig met elkaar tot grootse dingen komt. We hopen dat de uitnodiging om mee te reizen je aanspreekt. Dat je weet dat ook jij van harte welkom bent om eens zo n Broedsessie bij te wonen. Er staan in elk geval weer Broedplaatsen gepland. Bijvoorbeeld over Passend Onderwijs. Of Onderwijs dat Past. Het is maar vanuit welke kant je kijkt. En er zijn inmiddels ook wat #atrium mensen verschenen op Twitter. En we willen verder met Nieuwe Media op school. En met Creatief Talent in Ateliers; De Atrium Talentdagen zijn al voorbij gekomen. En we denken na over hoe je uitdagende leeromgevingen inrichting. Of onze scholen misschien wel eens een Make Over kunnen gebruiken. En En het kan ook maar zo zijn dat jij zelf met een idee rondloopt dat je al langer wil uitvoeren. Of dat er een groep is die al bezig is met uitwerking van iets prachtigs dat met heel Atrium gedeeld kan worden. Of Wie het weet mag het zeggen! 18 Atrium, 13 januari 2012

ATRIUM de MEE MAKERS Broedplaats en Tekst Sandra van Kolfschoten, MEESTERSadvies impulsers Guido Crolla - denkbeeldhouwer Ron van Gils - ronvangils.nl Henk Hogeweg - henkhogeweg.wordpress.com Evelyne Peeters - TEDXyouth.nl Harriet Kollen - Bloei-factor.nl Dieter Mockelman - dieter.nl ontwerp Leroy Sileon - fasenul.nl 19

ATRIUM ONDERWEG