TWEEJAARLIJKS CONGRES VOOR SPORTGENEESKUNDE & SPORTWETENSCHAPPEN Georganiseerd door de Vlaamse Vereniging voor Sportgeneeskunde en Sportwetenschappen In samenwerking met Brucosport & Limcosport Acute aanpak & locomotorische urgenties in de sport Zaterdag 17 maart 2012 Het Pand, Gent PROGRAMMA
BESTUUR VAN DE VLAAMSE VERENIGING VOOR SPORTGENEESKUNDE EN SPORTWETENSCHAPPEN (VVS) Voorzitter: Secretaris: Penningmeester: Luc Vanden Bossche Jan De Neve Jan Gielen Leden: Wim Daveloose Guido Deschutter Johan Jespers Sophie Lambrecht Jan Mathieu Romain Meeusen Paul Nijs Jan Olbrecht Koen Peers Koen Scheerlinck Kris Vandecasteele Dirk Vissers Frank Wezenbeek ORGANISATIE IN SAMENWERKING MET BRUCOSPORT & LIMCOSPORT CONGRESORGANISATOR & VVS SECRETARIAAT MEDICONGRESS Kloosterstraat 5 B-9960 Assenede Tel: +32 9 344 39 59 Fax: +32 9 344 40 10 E-mail: vvs@medicongress.com Web: www.medicongress.com 2
WELKOM Met groot genoegen verwelkomen wij u op het tweejaarlijkse Congres voor Sportgeneeskunde en Sportwetenschappen, dat we organiseren in samenwerking met Brucosport, Limcosport en de Vlaamse universiteiten. Het programma biedt u de mogelijkheid om vanuit verschillende wetenschappelijke invalshoeken uw sportmedische kennis bij te schaven en ervaringen uit te wisselen met gerenommeerde sprekers. Om het belang van het multidisciplinaire aspect van de sportgeneeskunde te onderstrepen, opteerden wij voor het thema: De acute aanpak en de locomotorische urgenties in de sport. Sportjournalist Tom Boudeweel zal aan de hand van echte casussen Sport en Medische wereld tot één woord modereren en dit op basis van de ervaringen van een aantal nog actieve topsporters. Onze eregast dr. D Hooghe zal deze dag met een slotlezing afsluiten. We wensen u een aangename en leerrijke congresdag toe. Luc Vanden Bossche Voorzitter 3
OCHTENDPROGRAMMA: ACUTE AANPAK IN DE SPORT VOORZITTER: LUC VANDEN BOSSCHE 08.50 Verwelkoming Prof. dr. Luc Vanden Bossche, Voorzitter VVS 09.00 Voorwoord Prof. dr. Guy Vanderstraeten, Decaan Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Universiteit Gent 09.20 Hyperacute problemen bij sportongevallen Prof. dr. Peter De Paepe, urgentiearts, UZ Gent 09.40 Acute aanpak en preventie van neurotraumata in de sport Prof. dr. Bart Depreitere, neurochirurg, UZ Leuven 10.00 Mijn ervaringen vanuit de praktijk Kurt Hovelijnck, wielrenner 10.15 Panelgesprek Moderator: Tom Boudeweel, journalist 10.30 Koffie en bezoek aan de stands VOORZITTER: JAN DE NEVE 11.00 Aanpak en preventie van acute cardiologische problemen in de sport Dr. Els Vandecasteele, UZ Gent 11.20 Aanpak en preventie van acute pneumologische problemen in de sport Prof. dr. Eric Derom, dr. Thomas Malfait, UZ Gent 11.40 Aanpak en preventie van acute metabole problemen en doping in de sport Dr. Jan Verstuyft, UZ Gent & Centrum voor Sportgeneeskunde 12.00 Panelgesprek Moderator: Tom Boudeweel, journalist Iljo Keisse, wielrenner 12.30 Lunch en bezoek aan de stands 4
NAMIDDAGPROGRAMMA: LOCOMOTORISCHE URGENTIES VOORZITTER: KOEN SCHEERLINCK 14.00 Acute aanpak en preventie van enkeltraumata in de sport Prof. dr. Philip Roosen, Revaki Gent 14.20 Acute aanpak en preventie van schoudertraumata in de sport Prof. dr. Lieven De Wilde, orthopedist, UZ Gent 14.40 Acute aanpak en preventie van spierletsels in de sport Maarten Thysen, sportkinesitherapeut, K.U.Leuven 15.00 Acute aanpak en preventie van ligamentaire letsels ter hoogte van de knie in de sport Prof. dr. Jan Victor, orthopedist, UZ Gent 15.20 Ervaringen vanuit de praktijk Christophe Lepoint, voetballer / Georges Leekens, trainer Nationale ploeg 15.40 Panelgesprek Moderator: Tom Boudeweel, journalist 16.00 Slotlezing: blessurepreventie FIFA Eregast: dr. Michel D Hooghe 16.30 Afsluitende drink 5
REGISTRATIE Registratiegelden Vanaf 01/02/2012 Lid 100,00 Niet-Lid* 180,00 Student*, ** 110,00 *Registratie als Niet-Lid of als Student omvat lidmaatschap van de VVS voor het jaar 2012. **Studenten moeten verplicht een kopie van hun studentenkaart sturen naar Medicongress (zie hoger), zoniet wordt het Niet-Lid bedrag aangerekend. De toegang tot de wetenschappelijke sessies en de tentoonstelling, evenals de koffiepauzes, de lunch en de afsluitende drink zijn inbegrepen in de registratie. Annulering Deelnemers die hun inschrijving wensen te annuleren kunnen dit doen tot 15 februari en ontvangen een teruggave van 50% van de betaalde registratiegelden. Bij annulering na 15 februari wordt het registratiegeld niet terugbetaald. Een naamsverandering kan steeds worden doorgegeven tegen de prijs van 25 euro. Alle annuleringen moeten schriftelijk worden doorgegeven. ALGEMENE INFORMATIE Locatie Het Pand Onderbergen 1, 9000 Gent Tel: +32 (0)9 264 83 05 Bereikbaarheid Het Pand is gelegen in het hart van Gent, naast de St. Michielskerk. U kunt de tram nemen vanuit het St. Pietersstation (tram 1) met halte op de Korenmarkt waar u de brug oversteekt (St. Michielshelling). Aan de kerk gaat u naar links en u vindt Het Pand vlak om de hoek. Parkeren kan in de St. Michielsparking (volg signalisatie P7 Parking St. Michiels). Deze parking is gelegen vlak tegenover Het Pand. Taal Alle voordrachten worden in het Nederlands gegeven. Accreditering Een aanvraag voor accreditering wordt ingediend door de organisatoren. Alle deelnemers ontvangen een certificaat van aanwezigheid aan de registratiebalie. Aansprakelijkheid Noch de organisatoren, noch de VVS kunnen aansprakelijk worden gesteld voor persoonlijke of materiële schade en/of verlies of ongevallen van welke aard ook, opgelopen tijdens het congres. 6 Contact: VVS Secretariaat Medicongress - VVS@medicongress.com
DANKWOORD We danken de volgende firma's voor hun steun aan het Tweejaarlijkse Congres voor Sportgeneeskunde & Sportwetenschappen: Biocodex Benelux DJO Global Etixx Sports Nutrition Grünenthal nv Gymna nv Heel Belgium nv Incorpore Technologies J. Story Scientia Lameris Group nv Madaus Pharma nv Methapharma Naqi Belgium nv Ortho-Medico nv Samcon Technische Orthopedie België Tramedico TRB Chemedica AG Trenker Pharma Onze speciale dank gaat uit naar de firma Technische Orthopedie België (TOB), die de lunch aanbiedt: www.vvsport.be 7
Donacom 30 zakjes = 1 maand behandeling 18,00 Donacom 90 zakjes = 3 maanden behandeling 39,95 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Donacom 1178 mg poeder voor drank. 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Eén zakje bevat 1178 mg glucosamine (als 1884 mg glucosaminesulfaatnatriumchloride en equivalent aan 1500 mg glucosaminesulfaat). Hulpstoffen: aspartaam (E951), macrogol 4000, citroenzuur, watervrij (E330), sorbitol (E420). 3. FARMACEUTISCHE VORM Poeder voor drank, zakje. Kristallijn poeder, lichtcrème van kleur, geurloos in zakjes voor gebruik als enkele dosis. 4.1 Therapeutische indicaties Verlichting van symptomen bij milde tot matige osteoarthritis in de knie. 4.2 Dosering en wijze van toediening De inhoud van één zakje (overeenkomend met 1178 mg glucosamine) dient in een glas water (ca. 250 ml) opgelost en eenmaal daags, bij voorkeur tijdens een maaltijd, ingenomen te worden. Glucosamine is niet geïndiceerd voor het behandelen van acute pijnlijke symptomen. Verlichting van symptomen (met name pijnverlichting) kan soms pas na een behandeling van een aantal weken of zelfs langer worden ondervonden. Wanneer er na 2-3 maanden geen verlichting van de symptomen wordt opgemerkt, dient verdere behandeling met glucosamine opnieuw geëvalueerd te worden. Aanvullende informatie over speciale populaties Bejaarden Dosisaanpassing is niet noodzakelijk bij het behandelen van bejaarde patiënten. Nier- en/of leverinsuffi ciëntie Daar er geen onderzoek is gedaan bij patiënten met nier- en/of leverinsuffi ciëntie, kan men geen dosisaanbevelingen doen (zie rubriek 4.4). Kinderen en adolescenten Glucosamine dient niet te worden gebruikt bij kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar (zie rubriek 4.4). 4.3 Contra-indicaties Bekende overgevoeligheid voor glucosamine of voor een van de hulpstoffen. Daar het werkzame bestanddeel wordt verkregen van schaaldieren, dient Donacom niet te worden gegeven aan patiënten die allergisch zijn voor schaaldieren. 4.4 Bijzondere waarschuwingen en voorzorgen bij gebruik Om gewrichtsaandoeningen waarvoor andere behandelingen dienen te worden overwogen uit te sluiten, dient contact te worden opgenomen met een arts. Men dient voorzichtig te zijn met het behandelen van patiënten met diabetes mellitus. Bij het begin van de behandeling kan een nauwkeurigere controle van de bloedsuikerspiegels noodzakelijk zijn. Er zijn geen speciale onderzoeken gedaan bij patiënten met nier- of leverinsuffi ciëntie. Het toxicologische en farmacokinetische profi el van het product geeft geen beperkingen aan voor deze patiënten. Toediening aan patiënten met ernstige lever- of nierinsuffi ciëntie dient echter onder medisch toezicht plaats te vinden. Daar de veiligheid en werkzaamheid niet zijn vastgesteld, dient glucosamine niet te worden gebruikt bij kinderen en adolescenten jonger dan 18 jaar. Bij astmapatiënten dient het product voorzichtig gebruikt te worden aangezien deze patiënten meer vatbaar kunnen zijn om een allergische reactie t.o.v. glucosamine te ontwikkelen, met een mogelijke verslechtering van symptomen. Dit geneesmiddel bevat 2028,5 mg sorbitol per dosis. Patiënten met zeldzame erfelijke problemen van fructose-intolerantie mogen dit geneesmiddel niet innemen. Donacom bevat aspartaam, een bron van fenylalanine. Kan schadelijk zijn voor mensen met fenylketonurie. Dit geneesmiddel bevat 6,57 mmol natrium per dosis. Hiermee dient rekening te worden gehouden door patiënten met een gecontroleerd natriumdieet. 4.5 Interacties met andere geneesmiddelen en andere vormen van interactie Gegevens over mogelijke geneesmiddeleninteracties met glucosamine zijn beperkt, maar er is verhoogde INR met coumarineanticoagulantia (warfarine en acenocoumarol) gemeld. Patiënten die worden behandeld met coumarineanticoagulantia dienen daarom nauwlettend opgevolgd te worden bij het starten of stoppen van behandeling met glucosamine. De enige originele EBM glucosamine!* De rationele keuze... details diamond graphite make the DIFFERENCE *Cochrane Database of Syst Rev 2009. Towheed et al. Glucosamine therapy for treating osteoarthritis. Gelijktijdige behandeling met glucosamine kan de absorptie en de serumconcentratie van tetracyclines doen toenemen, maar de klinische relevantie van deze interactie is waarschijnlijk beperkt. Wegens de beperkte documentatie over mogelijke interacties met andere geneesmiddelen met glucosamine moet men zich in het algemeen bewust zijn van de gewijzigde reactie of concentratie van of gelijktijdig gebruikte medicijnen. De fysisch-chemische en farmacokinetische eigenschappen van glucosaminesulfaat suggereren echter een laag interactiepotentieel. Glucosaminesulfaat hindert noch induceert de belangrijkste menselijke CYP450-enzymes. De samenstelling wedijvert niet met absorptiemechanismen en bindt na absorptie niet aan plasmaproteïnes. Ten slotte is het onwaarschijnlijk dat zijn metabolische bestemming als endogene substantie verwerkt in proteoglycanen of afgebroken onafhankelijk van het cytochroomsysteem, interacties met andere geneesmiddelen op zal wekken. 4.6 Bijwerkingen De vaker opgemerkte bijwerkingen die verband houden met de behandeling met glucosamine zijn misselijkheid, buikpijn, dyspepsia, opgeblazen gevoel, constipatie en diarree. Bovendien werden hoofdpijn, vermoeidheid, slaperigheid, huiduitslag, jeuk, erytheem en opvlieging gemeld. De gemelde bijwerkingen zijn gewoonlijk gematigd en voorbijgaand. Bijwerkingen zijn gegroepeerd op basis van de internationaal overeengekomen volgorde van belangrijkheid systeem/orgaanklasse (SOC) MedDRA-classifi catie. In elke SOC werden bijwerkingen geclassifi ceerd volgens de frequentie van het optreden ervan. In elke frequentieklasse worden de bijwerkingen gemeld in afnemende volgorde van ernst. Zeer vaak ( 1/10): geen. Vaak ( 1/100, 1/10): zenuwstelsel-aandoeningen: hoofdpijn, slaperigheid, vermoeidheid; maagdarmstelsel-aandoeningen: misselijkheid, buikpijn, dyspepsie, opgeblazen gevoel, diarree, constipatie. Soms ( 1/1.000, 1/100): huid- en onderhuid-aandoeningen: huiduitslag, pruritus, erytheem, opvlieging. Zelden ( 1/10.000, 1/1.000): geen. Zeer zelden ( 1/10.000): geen. Niet bekend (frequentie kan met de beschikbare gegevens niet worden bepaald): immuunsysteem-aandoeningen: allergische reacties; zenuwstelsel- aandoeningen: duizeligheid; oog-aandoeningen: gezichtsstoornissen; maagdarmstelsel-aandoeningen: braken; huid- en onderhuidaandoeningen: haarverlies, angioedeem, netelroos; algemene aandoeningen en toedieningsplaats-stoornissen: oedeem/ perifeer oedeem. 5. HOUDER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN ROTTAPHARM Ltd Damastown Industrial Park Mulhuddart, Dublin 15 - Ierland 6. NUMMER VAN DE VERGUNNING VOOR HET IN DE HANDEL BRENGEN BE280436 7. Afl everingswijze: Geneesmiddel niet op medisch voorschrift DATUM VAN HERZIENING VAN DE TEKST: 10/2011. donacom_a5-20120223.indd 1 23/02/2012 12:19:59