Amendementen concept verkiezingsprogrammaprogramma Op het concept verkiezingsprogramma, dat op 4 november naar de leden werd gemaild, kwamen in totaal 16 amendementen binnen. Deze zijn in een gezamenlijke vergadering van de programmacommissie en het bestuur besproken. Naar aanleiding daarvan volgt onderstaand overzicht met een pre-advies van het bestuur. De amendementen zullen tezamen met het concept verkiezingsprogramma in stemming worden gebracht op de ledenvergadering van 16 december 2015. Amendement 1 (Gerwi Temmink) Inleiding tekst Meer specifiek: de titel van het verkiezingsprogramma Regelnummer: 5 Alles groen en wel? Alles groen en wel! Al in een eerdere reactie heb ik aangegeven de titel wat twijfelachtig te vinden. Zeker met een vraagteken. Mijn voorstel is minimaal een uitroepteken als signaal dat ons programma staat voor groen en wel(zijn). Daarover hebben wij geen twijfels toch? Bovendien zou je hier een missie/subtitel aan toe kunnen voegen m.i., bijvoorbeeld de landelijke kreet die op 2 dec. a.s. uit de hoge hoed komt in Utrecht? Of iets van #MeerMensenMilieu. Niet overnemen. Het programma is zo geschreven dat er zo min mogelijk uitroeptekens in staan, bovendien is nog lang niet alles groen en wel in de provincie. Daarnaast is de gedachtegang dat het vraagteken uitlokt tot gesprek. Amendement 2 (Gerwi Temmink) Inleiding tekst Slotregels Regelnummers: 43/44 (en voor toevoeging r. 45) in slotregel evt. toevoegen na de slotregel als afsluiting inleiding Bestaande tekst concept verkiezingsprogramma: Waar nodig uiterst kritisch, of juist ondersteunend
Waar nodig uiterst kritisch, waar mogelijk juist ondersteunend Formulering loopt m.i. beter op deze manier. Na die laatste regel dan nog toevoegen: Kortom: GroenLinks Zeeland staat voor Groen en Wel! (al of niet gevolgd door de missie vanuit Utrecht). Overnemen Amendement 3 (Gerwi Temmink) Hoofdstuk 1 De Mensen 1. Allerlei zorgtaken Regelnummer: 60 (en voor toevoeging 61) op het gebied van zorg geen plaats meer. op het gebied van zorg niet direct plaats meer. GroenLinks acht het mogelijk dat er in de toekomst voor de provincie een toezichthoudende rol komt als het om de zorgtaken van de gemeenten gaat (zoals nu ook bij financiën). De vervanging heeft te maken met de zin die ik graag toegevoegd zou willen zien. Niet overnemen. We kiezen er nu voor duidelijk aan te geven dat de gemeenten geen taak meer hebben. Amendement 4 (Henk Struijk) Hoofdstuk 1 De Mensen Tekst paragraaf 4. Bereikbaarheid en Openbaar Vervoer Regelnummers : 97 t/m 101 Versterking van een goede treinverbinding naar bestemmingen buiten Zeeland is belangrijk, net als de terugkeer van de Intercity. Zeeland heeft veel te bieden als woonplek voor werkers in de Randstad; wij willen die aantrekkelijkheid uitbuiten. Ons pleidooi geldt ook voor de instandhouding van het fietsvoetveer Vlissingen-Breskens. Het zoeken naar creatieve vormen van (openbaar) vervoer over het water behoort wat GroenLinks betreft tot de mogelijkheden.
Versterking van een goede treinverbinding naar bestemmingen buiten Zeeland is belangrijk, net als de terugkeer van de Intercity als uitbreiding op het vigerende voorzieningenniveau. Zeeland heeft veel te bieden als woonplek voor werkers in de Randstad; wij willen die aantrekkelijkheid uitbuiten. Geld is schaars en het totale OV budget loopt terug. Ons pleidooi geldt voor het opheffen van het fietsvoetveer Vlissingen-Breskens. Met het budget van het fietsvoetveer kan wat GroenLinks betreft een hoogfrequente betrouwbare busverbinding worden geboden tussen West Zeeuws-Vlaanderen en de rest van Zeeland. Het budget voor het fietsvoetveer bedraagt in 2015 zo n 4 milj. Daar kunnen 44.000 DRU s busvervoer voor worden geboden. Ongeveer de helft voor een goede verbinding van West Zeeuws-Vlaanderen naar Vlissingen. Met de resterende DRU s kunnen kernen worden bediend die in 2015 uit de boot vallen. Tabel 1 Exploitatievergoeding per concessie ( x 1.000) Jaar Noord- Zeeland Midden- Zeeland Zeeuws- Vlaanderen Fast Ferry Totaal Index (2005=100) Index BDU (2005=100) 2005 4.049 4.584 4.478 2.389 15.500 100,0 100,0 2006 4.097 5.065 4.549 2.703 16.414 105,9 101,0 2007 3.904 5.825 4.397 3.006 17.132 110,5 103,0 2008 4.148 5.851 4.272 3.012 17.283 111,5 106,5 2009 3.926 8.165 4.458 3.336 19.885 128,3 109,5 2010 4.348 8.619 4.581 3.236 20.784 134,1 111,3 2011 3.965 8.729 4.776 2.817 20.287 130,1 113,3 2012 4.301 9.230 4.861 2.768 21.080 136,0 115,7 2013 4.452 9.255 2015 14.700 4.000 18.700 Niet overnemen. Dit is een principiële koerswijziging, die niet via een amendement geregeld kan worden. Over de inhoud kan -vóór de volgende concessie- zeker worden gediscussieerd
Amendement 5 (Gerwi Temmink) Hoofdstuk 1 De Mensen 8. Veiligheid Regelnummers: 190/191 (en 192 voor de toevoeging) Minstens één keer per zittingsperiode zou de Veiligheidsregio door een onafhankelijke deskundige moeten laten beoordelen of GroenLinks vindt dat minstens één keer per zittingsperiode de Veiligheidsregio door een onafhankelijke deskundige moet laten beoordelen of in r. 192 (op terreinen als mankracht, deskundigheid, organiserend vermogen, Gewenste tekst organiserend vermogen, communicatie, materieel) De vervanging draagt volgens mij krachtiger uit wat wij willen. In regel 192 communicatie als een van de te beoordelen criteria toevoegen heb ik bewust gedaan omdat uit de media blijkt dat juist op dit onderdeel bij overheid/politie/ambulance/brandweer etc. nog lang niet alles goed gaat. Overnemen. Amendement 6 (Gerwi Temmink) Hoofdstuk 2 Ecologie Alles hangt met elkaar samen Regelnummer: 227 op het gebied van milieu, infrastructuur, waterbeheer op het gebied van milieu, economie, leefbaarheid, infrastructuur, waterbeheer Juist op het terrein van de twee toegevoegde woorden is sprake van alles hangt met elkaar samen, vooral hier dus sprake van samenhang met ecologie m.i. Deels overnemen, economie wel, leefbaarheid niet. Leefbaarheid is vooral een beleidsterm uit het gemeentelijk domein.
Amendement 7 Gerwi Temmink) Hoofdstuk 2 Ecologie 5. Natuur en landschap Regelnummer: 314 terwijl ook andere sectoren en belanghebbenden worden betrokken terwijl ook andere sectoren waaronder de landbouw met het oog op agrarisch natuurbeheer - en belanghebbenden worden betrokken Juist de landbouw even apart aanhalen m.i. want dit is sector die a) anders moet gaan opereren (meer duurzaam, zilte teelt, meer direct van land naar klant etc.) en die b) als agrarisch natuurbeheerder van waarde kan zijn voor de hier bedoelde veranderingen/doelstellingen. Niet overnemen, medegebruik geldt alle sectoren. Amendement 8 (Leo Adriaanse) Hoofdstuk 2 Ecologie 6 Delta en Deltawateren Regelnummers: 335 t/m 338 GroenLinks wil geen verdere ingrepen in het Schelde-estuarium, dus ook nadrukkelijk niet in de Westerschelde. Elke menselijke aantasting van het Schelde-estuarium, hoe klein ook, leidt tot negatieve effecten. Aangetoond is dat het systeem gevoelig is en dat er momenteel geen sprake is van een robuust estuariumsysteem. Daarom pleiten wij voor een moratorium op ingrepen die het estuarium aantasten. Het Schelde-estuarium is een door de mens en natuurlijke processen gevormd gebied. GroenLinks wil in overleg met alle bewoners en gebruikers van dit prachtige gebied - op basis van een goed begrip van wat er allemaal speelt van Gent tot voorbij Vlissingen - een nieuwe koers met bijbehorende concrete maatregelen ontwikkelen. Want er is nu geen sprake van een robuuste ecologische toestand. Een nieuwe koers voor duurzame ontwikkeling van het Schelde-estuarium die de veiligheid dient en een blijvend goed milieu met bijbehorende natuurwaarden en een mooi landschap creëert. Een koers waarin de economie nu en op de lange termijn goed kan gedijen (havens, landbouw, visserij, recreatie) op basis van de ecosysteemdiensten die het estuarium levert. De huidige tekst geeft de indruk alleen zaken niet te willen. Daar komen we niet verder mee. Er wordt dagelijks met beheermaatregelen in het estuarium ingegrepen (baggeren en storten van sediment, vooroeverbestortingen, etc.). Graag een formulering die de juiste richting aangeeft voor te treffen inrichtings-
en beheermaatregelen (duurzame ontwikkeling) en het juiste proces (samen met alle partijen de verantwoordelijkheid nemen op basis van aanwezige kennis en inzichten). De voorgestelde nieuwe tekst sluit ook goed aan op de tekstregels 364-366. Overnemen met weglating van de laatste zin Een koers waarin de economie nu en op de lange termijn goed kan gedijen (havens, landbouw, visserij, recreatie) op basis van de ecosysteemdiensten die het estuarium levert. Deze zin zal juist discussie opleveren in plaats van uitnodigen tot gesprek. Amendement 9 (Gerwi Temmink) 3. Energie, -hergebruik en opwekking Regelnummer: 378 en energie uit algen. De mogelijkheden en energie uit algen of planten. De mogelijkheden Juist Zeeland is het gebied in Nederland waar praktisch alle vormen van duurzame energie mogelijk zijn. Het verdient aanbeveling er hier zoveel mogelijk te noemen. Mede ook met kansen op nader onderzoek. Ook van belang voor onderwijssector en kennisoverdracht in aansluiting op paragraaf 2. Bij geslaagde experimenten als bv. de getijdestroom komen stromen Chinezen om onze kennis te kopen.. Vandaar ook mijn pleidooi dat de provincie alles in het werk zal stellen om een (filiaal) van een kenniscentrum duurzame energie te realiseren in Nederland (zie ander amendement). Overnemen Amendement 10 (Gerwi Temmink) 3. Energie, -hergebruik en opwekking Regelnummer: 381 voor breed en diepgaand onderzoek, al of niet internationaal georiënteerd. Wat GroenLinks betreft gaat de provincie alles in het werk stellen om een (filiaal van een) kenniscentrum voor duurzame energie gerealiseerd te krijgen in Zeeland in samenwerking met belanghebbenden vanuit overheden, het bedrijfsleven, het onderwijs, Delta N.V en andere belangstellenden. Terecht gaat de tekst uit van dat Zeeland het gebied bij uitstek is voor veel vormen van duurzame energie. Zowel in opwekken als in (her)gebruik. Een kenniscentrum voor (duurzame) energie al is het maar als filiaal
van bestaande kenniscentra met het oog voor die extra kansen rond duurzame energie zet Zeeland op de kaart. Trekt jongeren, biedt kansen voor onderwijs (HBO,MBO, Universiteit Wageningen bv.) en kan ook nog eens pijler zijn om (later) deze kennis te verkopen. Ik zie de Chinezen al komen om de getijdencentrale te bezichtigen en de kennis daarvoor te kopen. Overnemen Amendement 11 (Gerwi Temmink) 8. Havens en industrie Regelnummer: 462 hier liggen kansen voor mensen, en dus voor de Zeeuwse samenleving. GroenLinks doelt hierbij ook op kansen voor mensen die anders begaafd zijn. Met passende begeleiding liggen hier reële mogelijkheden zo is gebleken. Voor GroenLinks telt en doet iedereen mee. We zijn niet voor niets een rood-groene partij. Oog voor elkaar, oog voor de zorgen in de zorg, maar ook kansen zien in duurzame innovaties en altijd op zoek naar samenhang. Dit is m.i. een mooie toevoeging waarmee bovenstaande invalshoeken bewaarheid worden. (Al in ontwikkeling/uitvoering op Schouwen-Duiveland met de groene energie coöperatie). Niet overnemen. Door deze tekst worden mensen in een uitzonderingspositie geplaatst, en dat is niet wenselijk. Amendement 12 (Gerwi Temmink) 12. Voedselvoorziening en landbouw Regelnummer: 507 Hoofdstructuur (EHS) die zo zorgvuldig tot stand is gekomen en die wij in stand willen houden, of liever uitbreiden. GroenLinks zet in dit licht wel in op: direct van het land naar de klant, meer verbouw lokale streekproducten en agrarisch natuurbeheer. De toevoegingen lijken mij voorbeelden, die voor zich spreken en aansluiten op de rest van de teksten uit deze en eerdere paragrafen van dit verkiezingsprogramma.
Niet overnemen. Programma spreekt zich duidelijk uit voor verbreding landbouw richting groen. Amendement 13 (Janine Cooijmans) 13. Dierenwelzijn Regelnummer: 511 GroenLinks wil het welzijn van dieren verbeteren) regel 512 (nieuwe alinea) De provincie geeft in haar eigen dierlijke consumptie het goede voorbeeld door te kiezen voor biologische of vegetarische producten. Ze vraagt bedrijven en instellingen die provinciale steun krijgen hetzelfde te doen. We moeten als GroenLinks laten zien dat we diervriendelijk zijn en dierenwelzijn ook bij ons op de agenda staat. Dat mag nog iets meer tot uitdrukking komen in ons verkiezingsprogramma. Gewijzigd overnemen, dierlijke consumptie vervangen door inkoop van producten van dierlijke oorsprong verder ongewijzigd. Amendement 14 (Janine Cooijmans) 13. Dierenwelzijn Regelnummer: 517 GroenLinks betreft stoppen we met de intensieve veehouderij. (nieuwe alinea) Grondgebondenheid van melkveebedrijven wordt door de provincie zo gedefinieerd dat weidegang verplicht is voor al het vee, gedurende minimaal 120 dagen per jaar en 6 uur per dag. Melkveebedrijven mogen alleen verbouwen of uitbreiden als ze hun koeien weiden. We moeten als GroenLinks laten zien dat we diervriendelijk zijn en dierenwelzijn ook bij ons op de agenda staat. Dat mag nog iets meer tot uitdrukking komen in ons verkiezingsprogramma. Niet overnemen. De oorspronkelijke tekst en de voorafgaande regels zijn duidelijk, GroenLinks is tegen intensieve veehouderij. Handhaving van het voorgestelde is slecht of niet haalbaar.
Amendement 15 (Janine Cooijmans) 13. Dierenwelzijn Regelnummer: 517 (nieuwe alinea) De provincie stimuleert dat veehouderijbedrijven zich openstellen voor publiek middels open dagen, zichtstallen, webcams e.d. Ook geeft de provincie in haar eigen dierlijke consumptie het goede voorbeeld door te kiezen voor biologische of vegetarische producten. Ze vraagt bedrijven en instellingen die provinciale steun krijgen hetzelfde te doen. We moeten als GroenLinks laten zien dat we diervriendelijk zijn en dierenwelzijn ook bij ons op de agenda staat. Dat mag nog iets meer tot uitdrukking komen in ons verkiezingsprogramma. Niet overnemen, het lijkt op controle. Het tweede gedeelte is al benoemd in amendement 13. Amendement 16 (Janine Cooijmans) 13. Dierenwelzijn Regelnummer: 523 en rust voor trekganzen in de wintermaanden van 1 november tot 1 maart (vervolgen op regel 523) De provincie maakt het hele jaar door gebruik van opvanggebieden voor ganzen. We moeten als GroenLinks laten zien dat we diervriendelijk zijn en dierenwelzijn ook bij ons op de agenda staat. Dat mag nog iets meer tot uitdrukking komen in ons verkiezingsprogramma. Overnemen. In de aangewezen gebieden mag niet gejaagd worden.