G R A S S P O R T V E L D E N K L I M M E N G E M E E N T E V O E R E N D A A L
COLOFON Datum: 17 mei 2011 Status: Definitief Opgesteld door: BTL Advies b.v. voor: Gemeente Voerendaal p: Postbus 576 6180 AB Elsloo p: Postbus 23000 6367 ZG Voerendaal t: 046-436 08 50 t: 045-575 33 99 f: 046-436 14 67 f: 045-575 11 95 e: adviesstein@btl.nl e: info@voerendaal.nl w: www.btladvies.nl w: www.voerendaal.nl 2 G E M E E N T E V O E R E N D A A L, S P O R T V E L D K L I M M E N
INHOUDSOPGAVE Colofon 2 Inhoudsopgave 3 1 Inleiding 5 1.1 Aanleiding 5 1.2 Leeswijzer 5 2 Visie op de opdracht 7 2.1 Huidige situatie / inventarisatie 7 2.2 Kaders en randvoorwaarden 8 3 Scenario s 9 3.1 Ophogen grassportveld 9 3.1.1 Kosten 9 3.2 Zeven toplaag 9 3.2.1 Kosten 10 3.3 Ophogen grassportveld met teelaarde en lava 10 3.3.1 Kosten 10 3.4 Kunstgras 11 3.4.1 Kosten 11 4 Conclusie & aanbevelingen 12 4.1 Conclusie 12 4.2 Aanbevelingen 12 Bijlage 1 Kostenraming 13 3
4 G E M E E N T E V O E R E N D A A L, S P O R T V E L D K L I M M E N
1 INLEIDING 1.1 Aanleiding De grassportvelden te Klimmen zijn aangelegd op een voormalige mergelgroeve. De groeve die ontstaan is bij de winning van mergel is in gebruik geweest als stortplaats van huishoudelijk afval. Na sluiting van de stortplaats is deze afgedekt met afdekzand. De dikte van de de afdeklaag op het sportpark in Klimmen varieert tussen de 30 cm en 2 meter. Op verschillende voormalige stortlocaties in de provincie Limburg werd enkele jaren geleden ontdekt dat er problemen ontstonden m.b.t. de afdeklaag van deze stortlocaties. Naar aanleiding van deze problemen heeft de provincie Limburg een onderzoek ingesteld naar de mogelijke gezondheidsrisico's op deze voormalige stortlocaties. Zo ook op de voormalige stortlocatie in Klimmen waar de voetbalvelden van VV Klmmania TC zijn gehuisvest. Conclusie van het onderzoek van de provincie is dat er geen gezondheidsrisico's zijn voor de gebruikers van de sportvelden. Wel wordt geadviseerd op basis van het GGD rapport maatregelen te treffen om indirecte gezondheidsrisico's (contact met stortmateriaal zoals glasscherven) te minimaliseren. De problematiek van stortmateriaal aan de oppervlakte speelt vooral op het trainingsveld (zandveld). Hiernaast spelen de problemen van verzakkingen als gevolg van het inklinken van stortmateriaal op alle drie de aanwezige velden. 1.2 Leeswijzer Naar aanleiding van het advies van de provincie Limburg heeft BTL Advies in samenwerking met de gemeente Voerendaal een aantal scenario s opgesteld om verdere overlast van glasresten in het sportveld te voorkomen. In deze rapportage zijn de volgende scenario s verder uitgewerkt: 1. Ophogen met schone teelaarde; 2. Zeven toplaag; 3. Ophogen met schone teelaarde en lava 4. Aanleg kunstgrasmat. Bij het opstellen van de scenario s is een afweging gemaakt tussen de effectiviteit van de maatregelen in vergelijking met de randvoorwaarden van de gemeente Voerendaal, de wensen van de aanwezige voetbalclub en het benodigde budget voor het uitvoeren van de renovatie. Doel van bovenstaande scenario's is het voorkomen dat de gebruikers in contact kunnen komen met stortmateriaal. 5
6 G E M E E N T E V O E R E N D A A L, S P O R T V E L D K L I M M E N
2 VISIE OP DE OPDRACHT 2.1 Huidige situatie / inventarisatie Op het sportpark De Schrub te Klimmen is de plaatselijke voetbalverenging Klimmania TC gevestigd. Het sportcomplex bestaat naast een kantine met parkeerplaats, uit een hoofdveld, trainingsveld en wedstrijdveld. In naastgelegen afbeelding is de ligging van het trainingsveld (rode kader) opgenomen. Afb.1: Ligging trainingsveld (rode kader). Door de ligging van de grassportvelden op de voormalige stortplaats bevinden zich holle De sportvelden van de VV Klimmania TC zijn gehuisvest op de voormalige stortlocatie in Klimmen. Op deze voormalige stortlocatie is in het verleden voornamelijk huisvuil gestort. In het stortlichaam bevinden zich holle ruimtes. Deze ondergrondse ruimtes raken door infiltratie van regenwater in de loop der tijd langzaam gevuld met grond uit de afdeklaag. Door de geleidelijke opvulling van de holle ruimten ontstaan verzakkingen in de toplaag van de grassportvelden. Naast verzakkingen wordt op het centraal gelegen trainingsveld overlast ervaren van glasresten in de toplaag. Deze overlast manifesteert zich hoofdzakelijk na uitvoering van onderhoudswerkzaamheden op de velden of na een zware regenbui op het kaal gespeelde veld. De bodem rondom de glasresten wordt door infiltrerend regenwater meegevoerd. De glasresten zakken net zoals aanwezige stenen minder snel dan de bodem deeltjes waardoor deze steeds meer in de toplaag voorkomen en voor onveilige situaties zorgen. De exacte afkomst van het glas is onbekend. Enkele mogelijke oorzaken zijn: Bij de aanleg van de toplaag van het trainingsveld is teelaarde gebruikt. Deze teelaarde is mogelijk vervuild geweest met glasresten. Glasresten komen middels de werking van de ondergrond naar het maaiveld. Mogelijk achterblijven van glasresten op het veld na feesten. Aan de zuidzijde van het trainingsveld loopt een ondergrondse stroomkabel. Middels deze kabel wordt de verlichting op het hoofdveld van stroom voorzien. Vanwege de plaatselijke verzakkingen die optreden is de stroomkabel onder druk komen te liggen. Bij een eventuele verdere ophoging van het wedstrijdveld dient de stroomkabel dan ook verstevigd te worden. Aan de noordzijde van het trainingsveld zijn enkele inspectieputten aanwezig. Deze putten zijn aangesloten op het hoofdriool dat in oost westelijke richting onder het veld is gelegen. Het hoofdriool ligt op een diepte van circa 8 meter en vormt geen verdere belemmering bij mogelijke renovatiewerkzaamheden. De inspectieputten kunnen eventueel verdiept worden aangelegd. De aanwezigheid van overige kabels en leidingen is middels een oriënterende KLIC- melding onderzocht. Uit deze oriënterende KLIC- melding blijkt dat onder het trainingsveld geen overige kabels en leidingen aanwezig zijn. 7
2.2 Kaders en randvoorwaarden Om de overlast van glasresten in de toplaag te voorkomen dienen enkele renovatiewerkzaamheden te worden uitgevoerd. Bij het opstellen van de mogelijke scenario s zijn de volgende kaders en randvoorwaarden gehanteerd: Bespeelbaarheid van de het trainingsveld garanderen zodat overlast voor de club tot een minimum wordt beperkt; Structurele/ duurzame oplossing vinden voor de overlast van glasresten zodat de overlast middels een eenmalige renovatie wordt weggenomen en de kwaliteit van het sportveld kan worden gegarandeerd; Verzakkingen in het veld door nawerking/ nazakken van de deklaag wordt geaccepteerd. De ontstane verzakkingen worden indien noodzakelijk hersteld. In opdracht van de gemeente Voerendaal heeft in 2006 een grondmechanisch bodemonderzoek plaatsgevonden. In dit onderzoek zijn richtlijnen opgenomen voor het uitvoeren van grondverbetering. De in dit onderzoek opgenomen richtlijnen zijn dan ook richtinggevend bij de uitvoering. 8 G E M E E N T E V O E R E N D A A L, S P O R T V E L D K L I M M E N
3 SCENARIO S In dit hoofdstuk zijn een aantal mogelijke scenario s opgenomen voor het vermijden van overlast door glasresten. Na afweging van deze mogelijkheden is voor enkele scenario s een kostenberekening opgesteld.. 3.1 Ophogen grassportveld Het huidige trainingsveld wordt opgehoogd door een 30 centimeter dikke laag teelaarde aan te brengen. Onder de aangebrachte laag teelaarde wordt een geovlies aangebracht om te voorkomen dat aanwezig glas uit de ondergrond in de schone aangebrachte teelaarde komt. Voordelen: Er kan geen stortmateriaal (glasresten) vanuit de ondergrond in de bovenlaag meer komen, waardoor de kans op ongelukken met glasscherven tot het verleden behoort Nieuwe teelaarde vormt een goede basis voor de wortelvorming van het nieuw in te zaaien gras Werkzaamheden kunnen in een kort tijdsbestek worden uitgevoerd waardoor het trainingsveld zo kort mogelijk buiten gebruik is; Nadelen: Externe grond aankopen en aanvoeren Bewerkingsdiepte van groot onderhoud dient aangepast te worden aan de beperkte dikte van de toplaag; Door het ophogen van het trainingsveld dient er een nieuw toplaag aangelegd te worden ( verschalen, inzaaien); Naast het ophogen dienen extra maatregelen getroffen te worden zoals het verhogen/ verwerken van de bestaande inspectieputten en het versterken/ bemantelen van de aanwezige stroomkabel. 3.1.1 Kosten De kosten voor het ophogen van het sportveld met teelaarde komen overeen met scenario 3.3 ( 48.220,-) 3.2 Zeven toplaag In dit scenario wordt de toplaag van het trainingsveld tot 30 centimeter afgraven en door een zeefinstallatie ontdaan van verontreinigingen. Nadat de grond is ontgraven en is gezeefd wordt er een geovlies aangebracht om te zorgen dat eventuele glasresten in de ondergrond niet meer in de schone (gezeefde) grond kunnen komen Voordelen: Naast glas wordt ook het aanwezige plastic en stenen verwijderd uit de toplaag; Geen aankoop en aanvoer van externe grond nodig Nadelen: Het zeven van de toplaag dient bij voorkeur plaats te vinden op een extern terrein waarbij rekening gehouden moet worden met de overlast van stof. 9
Met het afgraven en vervolgens zeven van de toplaag wordt de bodemstructuur alsmede het bodemleven sterk verstoord. Deze verstoring heeft nadelige effecten voor het herstel van de grasmat. Na het zeven van de grond dient er een nieuw toplaag aangelegd te worden; Naast glasresten worden ook kleine steentjes verwijderd waardoor een monotone toplaag ontstaat. Voor het afgraven, zeven en terugbrengen is een fors grondverzet noodzakelijk. Om bederf van de huidige bodemstructuur te beperken is deugdelijke bescherming van de aan- en afvoerroute noodzakelijk. Door de grootschaligheid van de zeefinstallatie en de gevoeligheid van glasresten kunnen de aanwezige glasresten worden vermalen en alsnog in de toplaag terecht komen. 3.2.1 Kosten Vanwege de grootschaligheid van de ingreep in combinatie met bovengenoemde maatregelen is het zeven van de toplaag niet verder doorgerekend 3.3 Ophogen grassportveld met teelaarde en lava Bovenop de huidige toplaag wordt een geovlies aangebracht, waarna een 30 centimeter dik mengsel van teelaarde en lava wordt aangebracht. Met de doormenging van lava in de toplaag neemt de bespelingintensiteit en de stabiliteit van het veld toe. Met het toepassen van teelaarde vermengd met lava in de toplaag wordt het herstel van de grasmat bevorderd. Voordelen: Er kan geen stortmateriaal (glasresten) vanuit de ondergrond in de bovenlaag meer komen, waardoor de kans op ongelukken met glasscherven tot het verleden behoort Geen bewerkingen in de ondergrond waardoor er een stabiele ondergrond is voor de nieuwe opbouw; Nieuwe teelaarde in combinatie met lava vormt een goede basis voor de wortelvorming van het nieuw in te zaaien gras Werkzaamheden kunnen in een kort tijdsbestek worden uitgevoerd waardoor het trainingsveld zo kort mogelijk buiten gebruik is; Met de doormenging van lava kan het veld intensiever bespeeld worden. Nadelen: Aanvoer van materialen (lava + teelaarde) Externe grond aankopen en aanvoeren Bewerkingsdiepte van groot onderhoud dient aangepast te worden aan de beperkte dikte van de toplaag; Naast het ophogen dienen extra maatregelen getroffen te worden zoals het verhogen/ verwerken van de bestaande inspectieputten en het versterken/ bemantelen van de aanwezige stroomkabel. 3.3.1 Kosten De kosten voor het aanbrengen van een onderlaag en een nieuwe toplaag van teelaarde en lava zijn geraamd op 48.220,- Een meer uitgebreide raming van de kosten is opgenomen in bijlage 1 kostenraming 10 G E M E E N T E V O E R E N D A A L, S P O R T V E L D K L I M M E N
3.4 Kunstgras Door het trainingsveld te voorzien van een kunstgrasmat wordt het omhoogkomen van glasresten uit de huidige toplaag middels een geotextiel voorkomen. Voordelen: Er kan geen stortmateriaal (glasresten) vanuit de ondergrond in de bovenlaag meer komen, waardoor de kans op ongelukken met glasscherven tot het verleden behoort Speelintensiteit kan worden verhoogd; Specialistisch onderhoud kunstgrasmat noodzakelijk. Nadelen Kosten voor het aanleggen van kunstgrasvelden zijn hoger dan de kosten voor renovatie / aanleg van natuurgrasvelden; Door het ontbreken van een stabiele ondergrond bestaat de kans op verzakking van de kunstgrasconstructie; Specialistisch onderhoud kunstgrasmat noodzakelijk. Trainingsveld niet langer geschikt voor feesten. 3.4.1 Kosten De kosten voor het aanleggen zijn vanwege de beperkte toepasbaarheid op de lokale bodemopstandigheden niet verder doorgerekend. 11
4 CONCLUSIE & AANBEVELINGEN 4.1 Conclusie De provincie Limburg heeft onlangs een onderzoek laten uitvoeren naar de mogelijke gezondheidsrisico s op de voormalige stortlocatie in Klimmen waar de voetbalvelden van VV Klimmania TC zijn gehuisvest. Conclusie van dit onderzoek is dat er geen directe gezondheidsrisico's voor de gebruikers van de sportvelden zijn. Wel wordt op basis van het advies van de GGD geadviseerd om maatregelen te treffen waardoor de gebruiker niet meer in contact kan komen met stortmateriaal wat aan de oppervlakte komt (glasresten trainingsveld) Het voorkomen van contact tussen gebruiker en het aanwezige stortmateriaal in de afdeklaag van het trainingsveld kan op verschillende manieren worden bereikt. In deze rapportage zijn de volgende mogelijkheden opgenomen: 1. Ophogen grassportveld met teelaarde; 2. Zeven toplaag; 3. Ophogen grassportveld met teelaarde en lava; 4. Aanleg kunstgrasmat. 4.2 Aanbevelingen Na een globale verkenning van de mogelijkheden voor het verwijderen van stortmateriaal op het trainingsveld te Klimmen adviseren wij de gemeente Voerendaal het huidige sportveld op te hogen conform scenario 3. Het voordeel van scenario 3 t.o.v. scenario 1 is dat de toevoeging van lava zorgt voor een stabielere ondergrond. Verzakkingen als gevolg van inklinking stortmateriaal en belasting door onderhoudsmachines worden hierdoor beter opgevangen. Verder zorgt de toevoeging van lava voor een betere bewortelbare zone wat de kwaliteit van de grasmat verbeterd en waardoor het kaal spelen van het veld in de toekomst wordt voorkomen (bij gelijk blijven van de intensiteit). De kosten voor het aanbrengen van een mengsel van teelaarde en lava, incl. het doorzaaien van het trainingsveld zijn geraamd op 48.220,- 12 G E M E E N T E V O E R E N D A A L, S P O R T V E L D K L I M M E N
BIJLAGE 1 KOSTENRAMING 13