Jaarverslag 2014-2015 Regionaal Bureau Leerplicht/RMC Oosterschelderegio 1
2
Jaarverslag RBL Oosterschelderegio 2014-2015 Inleiding Op 1 april 2015 bestond het RBL 5 jaar. We hebben dit gevierd met een feestelijke bijeenkomst in de grote kerk in Goes, met inspirerende sprekers, muziek van jongeren en met de mensen met wie we samenwerken. Het 5 jarig bestaan gaf aanleiding om terug te blikken. Wat hebben we bereikt in die 5 jaar? Een greep hier uit: Van leerplicht naar het recht op onderwijs. We ondersteunen en begeleiden kinderen en jongeren (en hun ouders) om hun recht op onderwijs zo goed mogelijk gestalte te geven. We zijn een organisatie voor de 7 gemeenten in de Oosterschelderegio die alle leerlingen en jongeren van 5 tot 23 jaar in beeld heeft. Leerplicht en rmctrajectbegeleiding sluiten naadloos op elkaar aan. Alle scholen voor p.o., v.o. en mbo hebben een vaste contactpersoon (leerplichtambtenaar of trajectbegeleider). We werken preventief; samen met de scholen hebben we beginnend verzuim in beeld. Als voorbode van mogelijke latere uitval onderzoeken we wat de reden is van verzuim en treffen we maatregelen om te zorgen dat het verzuim stopt. Curatief als het moet; als er geen oplossing in het vrijwillige kader wordt gerealiseerd, kunnen we handhaven via een proces-verbaal en komt de zaak voor de rechter. Op het mbo hebben we naast de aanpak van verzuim van leerplichtige leerlingen, samen met de mbo s, ingezet op verzuim van leerlingen van 18 +. De uitval in deze groep was hoog. Het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters (jongeren die gedurende het schooljaar uitvallen en niet weer terugkeren naar school) daalt nog steeds ieder jaar. We werken samen met de scholen en met de partners uit de domeinen werk en inkomen, zorg, politie en justitie om een sluitend vangnet te realiseren voor alle kinderen en jongeren. We hebben de thuiszitters in beeld en zoeken samen met ouders, scholen en andere betrokkenen naar een oplossing om te zorgen dat een kind weer naar school gaat. We zetten extra in op jongeren in een kwetsbare positie; jongeren die vaak een combinatie nodig hebben van onderwijs, zorg en/of dagbesteding. We werken nauw samen met de RBL s uit Walcheren en Zeeuws-Vlaanderen om Zeeuws breed onze aanpak op elkaar af te stemmen. Afgelopen jaar zijn er veel ontwikkelingen geweest die van invloed zijn op het werk van het RBL; passend onderwijs, de jeugdzorg naar de gemeenten, de participatiewet, etc. Bij alles wat we doen om kinderen en jongeren hun recht op onderwijs zo goed mogelijk te laten verzilveren, is het steeds duidelijker dat we dit alleen maar kunnen als we de schotten tussen de verschillende domeinen weten te slechten. Een kind wordt niet iemand anders als hij/zij de school uitloopt en naar huis gaat of met vrienden gaat spelen. De kinderen en jongeren die bij ons worden aangemeld vanwege verzuim/ schooluitval hebben bijna allemaal problemen op meerdere gebieden. Vaak is het nodig om creatieve oplossingen te zoeken om te voorkomen dat een jongere uitvalt. We hebben hard gewerkt de afgelopen 5 jaar en hebben nog steeds een enthousiast en bevlogen team om hier de komende jaren mee door te gaan. Ien Blaasse 3
4
Cijfers en grafieken 1. Het totaal aantal leerlingen en jongeren die horen tot de doelgroep van het RBL zijn de leerplichtige leerlingen, de kwalificatieplichtige leerlingen en de 18 plus jongeren zonder startkwalificatie. In totaal zijn dit 30.637 kinderen en jongeren. In de tabel met aantal begeleide leerlingen zien we dat er 1822 kinderen en jongeren door ons zijn begeleid tijdens dit schooljaar. Dat is bijna 6 procent van de totale populatie. Leerlingen 0-23 jaar op 1 augustus 2015 Leerplichtstatus op 01-08-2015 4 jaar of jonger Leerplichtig Kwalificatieplichtig 18-plus, zonder startkwalificatie 18-plus, met startkwalificatie Leerplichtstatus op 01-08-2015: aantal leerlingen Gemeente 4 jaar of jonger 18-plus zonder start-kwalificatie 18-plus met start-kwalificatie Totaal Tholen 1197 4037 713 530 1077 7554 Goes 1288 4844 939 726 1133 8930 Borsele 958 3483 625 395 839 6300 Leerplichtig Kwalificatieplichtig Schouwen- 1137 4237 818 614 1041 7847 Duiveland Reimerswaal 1239 3888 582 479 910 7098 Kapelle 552 2016 367 190 461 3586 Noord- 266 842 171 141 178 1598 Beveland Totaal 6637 23347 4215 3075 5639 42913 5
Leeftijdsverdeling Oosterschelderegio 01-08-2015 2. We zien in de totale populatie een afname van 934 jongeren ten opzichte van 2010. Dit is een afname met ongeveer 2 procent. Aangezien het RBL zich met 6 procent van het totaal aantal kinderen en jongeren bezig houdt, is dat voor onze caseload een afname van ongeveer 0,14 procent. Daarnaast neemt de zwaarte van de problematiek van de jongeren die we begeleiden de afgelopen jaren alleen maar toe. Totaal aantal jongeren 0 23 jaar per gemeente op 1 augustus gemeente 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Tholen 7963 7815 7956 7702 7638 7554 Schouwen-Duiveland 7905 8064 8333 8157 7948 7847 Reimerswaal 6920 7086 7233 7034 7041 7098 Noord-Beveland 1818 1729 1697 1686 1622 1598 Kapelle 3712 3728 3748 3562 3600 3586 Goes 9311 9539 9533 9111 9133 8930 Borsele 6718 6769 6760 6440 6421 6300 Totaal Oosterschelderegio 43847 44730 45360 43692 43403 42913 3. Het aantal processen verbaal voor signaal verzuim (dit is verzuim wat vaak door een samengaan van problemen wordt veroorzaakt) is tijdens dit schooljaar aanzienlijk minder geworden dan alle voorgaande jaren. Dit heeft te maken met onze inzet op preventie en ook met het landelijke beleid van de Raad voor de Kinderbescherming, waarbij handhaven/ het 6
opmaken van een proces verbaal bij zorgelijk verzuim echt wordt gezien als een laatste middel, als zorg en hulp in het vrijwillige kader niet lukt. Dit strookt met de aanpak die het RBL heeft ingezet. Dit komt ook tot uiting in de toename van het aantal HALT processen verbaal; een verdubbeling ten opzichte van het jaar daarvoor. Een HALT maatregel wordt met name bij beginnend verzuim toegepast om te voorkomen dat het van kwaad tot erger gaat. Processen verbaal 2011 2012, 2012-2013, 2013-2014 en 2015 PV s Signaal verzuim Luxe verzuim Absoluut verzuim totaal PV's Halt 11-12 12-13 13-14 14-15 11-12 12-13 13-14 14-15 11-12 12-13 13-14 14-15 11-12 12-13 13-14 14-15 11-12 12-13 13-14 14-15 Borsele 1 5 2 3 2 3 0 2 0 0 0 0 3 8 2 5 9 3 4 9 Goes 14 13 12 2 11 4 6 4 1 1 0 0 25 18 18 6 13 12 5 17 Kapelle 1 2 1 1 0 8 1 1 0 0 0 0 1 10 2 2 1 4 0 5 Noord- Beveland Reimerswaal Schouwen Duiveland 3 2 2 2 0 0 0 0 0 0 0 0 3 2 2 2 1 0 1 0 2 5 6 5 3 4 6 7 4 2 1 0 9 11 13 12 6 2 7 6 4 8 9 2 9 9 8 11 0 0 1 0 13 17 18 13 3 2 4 8 Tholen 8 9 5 8 6 3 3 4 2 2 1 0 16 14 9 12 0 3 3 5 Totaal 33 44 37 23 31 31 24 29 6 5 3 0 70 80 64 52 33 26 24 50 Totaal processen verbaal 2014 2015 7
4. Er is een afname van het aantal verzuimmeldingen, van 1355 vorig jaar naar 1233 dit schooljaar. Een mogelijke verklaring hiervoor is tweeledig: doordat we op het mbo samen met de scholen bovenop het verzuim zitten, is er de afgelopen jaren een toename geweest van het aantal verzuimmeldingen. Aan de ene kant leidt onze aanpak tot minder verzuim. De andere kant is echter dat het (vermoedelijk ongeoorloofde) ziekteverzuim wel toeneemt. Om die reden is er inmiddels een pilot gestart waarbij Scalda, GGD en RBL samenwerken om ook dit verzuim aan te pakken. Totaal aantal verzuimmeldingen 2014 2015 per gemeente sector Borsele Goes Kapelle PO VO MBO Totaal Aantal verzuim Aantal verzuim Aantal verzuim Aantal verzuim Noord- Reimers- Schouwen Beveland waal Duiveland Tholen Totaal 5 10 3 2 5 14 10 49 100 167 46 26 125 101 69 634 72 153 46 26 65 115 73 550 177 330 95 54 195 230 152 1233 8
5. Het aantal begeleide leerlingen is met meer dan 100 toegenomen. Dit is o.a. te verklaren door de extra inzet van de trajectbegeleider voor jongeren in een kwetsbare positie, die in oktober 2014 begonnen is. Daarnaast wordt er door de scholen steeds vroeger en beter gemeld. 2014 2015 Door ons begeleide leerlingen per gemeente: leeftijd Borsele Goes Kapelle Noord- Reimers- Schouwen Beveland waal Duiveland Tholen Totaal 5 t/m 12 12 21 3 3 13 21 10 83 13 t/m 17 118 204 57 34 133 131 109 786 18 t/m 23 109 292 54 46 106 193 153 953 Totaal 239 517 114 83 242 355 272 1822 Percentage per gemeente 13.1% 28.3% 6.3% 4.6% 13.3% 19.5% 14.9% 100% 9
6. Definitie van een thuiszitter: Een leerplichtige of kwalificatieplichtige leerling die ingeschreven staat op een school en de school langer dan 4 weken zonder geldige reden niet bezoekt. Een leerling aan wie een vrijstelling is verleend hoort niet tot deze groep. We houden vanuit het RBL de lijst bij met leerlingen die thuiszitten. Met het Samenwerkingsverband v.o. wordt deze lijst voortdurend gemonitord. Scholen zijn de eerstverantwoordelijke waar het gaat om een thuiszittende leerling. Vaak is er sprake van complexe problematiek. Om een oplossing te vinden voor een thuiszittende leerling vindt er per situatie overleg plaats tussen school, ouders, RBL en jeugdhulp/ CJG. Soms is er tijdelijk eerst iets anders nodig dan school om te zorgen dat een leerling weer naar school kan. THUISZITTERS (speciaal) basisonderwijs (voortgezet) speciaal onderwijs voortgezet onderwijs middelbaar beroeps onderwijs TOTAAL OOSTERSCHELDEREGIO bij aanvang van schooljaar 1 10 6 7 nieuwe gevallen daarna 0 7 8 9 langer dan 3 maanden 1 9 7 8 18 jaar geworden 0 0 0 7 opgelost 1 12 11 8 actueel aantal thuiszitters 0 5 3 1 THOLEN bij aanvang van schooljaar 0 0 2 1 nieuwe gevallen daarna 0 0 0 0 langer dan 3 maanden 0 0 0 0 18 jaar geworden 0 0 0 0 opgelost 0 0 2 1 actueel aantal thuiszitters 0 0 0 0 BORSELE bij aanvang van schooljaar 0 3 0 0 nieuwe gevallen daarna 0 2 1 2 langer dan 3 maanden 0 3 1 1 18 jaar geworden 0 0 0 1 opgelost 0 3 1 1 actueel aantal thuiszitters 0 2 0 0 GOES bij aanvang van schooljaar 0 5 1 2 nieuwe gevallen daarna 0 1 2 2 langer dan 3 maanden 0 3 2 3 18 jaar geworden 0 0 0 2 opgelost 0 3 2 2 actueel aantal thuiszitters 0 3 1 0 10
KAPELLE bij aanvang van schooljaar 0 0 1 0 nieuwe gevallen daarna 0 0 1 2 langer dan 3 maanden 0 0 1 2 18 jaar geworden 0 0 0 1 opgelost 0 0 1 1 actueel aantal thuiszitters 0 0 1 0 NOORD-BEVELAND bij aanvang van schooljaar 0 1 0 0 nieuwe gevallen daarna 0 0 0 2 langer dan 3 maanden 0 1 0 2 18 jaar geworden 0 0 0 1 opgelost 0 1 0 1 actueel aantal thuiszitters 0 0 0 0 REIMERSWAAL bij aanvang van schooljaar 1 1 2 2 nieuwe gevallen daarna 0 1 0 0 langer dan 3 maanden 1 1 2 0 18 jaar geworden 0 0 0 1 opgelost 1 2 2 1 actueel aantal thuiszitters 0 0 0 0 SCHOUWEN-DUIVELAND bij aanvang van schooljaar 0 0 0 2 nieuwe gevallen daarna 0 3 4 1 langer dan 3 maanden 0 1 1 0 18 jaar geworden 0 0 0 1 opgelost 0 3 3 1 actueel aantal thuiszitters 0 0 1 1 11