Welk type sportclub ben jij? Vervolgonderzoek naar typologieën van sportclubs

Welk type sportclub ben jij? Vervolgonderzoek naar typologieën van sportclubs

Inhoudsopgave Abstract. Opbouw van het onderzoek. Inleiding 3. Doelstelling van het onderzoek 4. Fase 4. Typologieën 4.. Beschrijving van de types 4... Type 4... Type 4...3 Type 3 4...4 Type 4 4...5 Type 5 4.. Bepaling van de types 4. Inkorten oorspronkelijke vragenlijst 4.. Inkorten deel 4.. Inkorten deel 4... Betrouwbaarheid 4... Betrouwbaarheidsanalyses 4..3 Hervormen oorspronkelijke vragenlijst 4..3. Weglaten items 4..3. Drie onevenwichtige subschalen 4..3.3 Herschaling 4..3.4 Berekening types 4..3.4. Berekening voor één sportclub 4..3.4. Berekening voor meerdere sportclubs 4..4 Validiteit en bruikbaarheid 4..5 Besluit 5. Fase 5. Methode 5. De factoren 5.. Algemene clubgegevens 5.. De subschalen voor het bepalen van het type 5..3 Varia 4 6 7 8 9 9 9 9 0 0 0 0 3 4 6 7 7 9 9 4 5 6 6 7 7 7 8 8 8 8 8 9 Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be

5.3 Methodologie 5.3. Steekproef 5.3. Betrouwbaarheid nieuwe vragenlijst 5.3.3 Correlaties 5.4 Items per factor voor willen en kunnen 5.5 Codering en verwerking van het meetinstrument 5.6 Resultaten 5.6. Beschrijvende gegevens 5.6. Het Dynamo Project 5.6.3 Types en kwartielen 5.6.4 Scores per subschaal voor de gehele steekproef (n = 05) 5.6.5 Gegevens per juridische structuur, type en provincie 5.6.5. Juridische structuur 5.6.5.. Gemiddelde per subschaal voor een feitelijke Vereniging (een vereniging zonder juridische structuur) en vzw 5.6.5.. Verdeling van de types volgens juridische structuur 5.6.5..3 Vergelijking kennis van het Dynamo Project per juridische structuur 5.6.5. Per type 5.6.5.. Gemiddelde per subschaal per type 5.6.5.. Kennis van het Dynamo Project per type 5.6.5..3 Gebruik hulpmiddelen Dynamo Project per type 5.6.5.3 Per provincie 5.6.5.3. Gemiddelde per subschaal per provincie 5.6.5.3. Type per provincie 5.6.5.3.3 Kennis van het Dynamo Project per provincie 5.6.5.3.4 Gebruik hulpmiddelen Dynamo Project per provincie 5.6.6 Kruistabellen 5.6.7 Verschilanalyses 6. Conclusie 7. Referentie 8. Bijlage: de vragenlijst 9 34 34 34 36 38 4 4 46 49 50 50 50 50 5 5 53 53 54 54 55 55 56 58 59 60 69 77 79 80 Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 3

Abstract De onderzoeksgroep Sportmanagement, vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen, van de Universiteit Gent voerde in opdracht van het Dynamo Project, Vlaamse Sport Federatie, in 00 een initieel onderzoek naar typologieën van sportclubs. Een algemeen theoretisch model werd ontwikkeld dat geoperationaliseerd werd onder de vorm van een vragenlijst. De doelstelling was om een typologie te ontwikkelen dat als tool kon gehanteerd worden door verschillende sportactoren (de overheid, sportfederaties, sportdiensten, het Dynamo Project, ) om de eigen sportclubs in te delen in verschillende types. Op die manier konden de actoren hun beleid en dienstverlening efficiënter afstemmen op de verschillende soorten sportclubs. De indeling in types gebeurde aan de hand van scores op twee factoren, namelijk willen (ambitie) en kunnen (capaciteit). In april 0 startte een vervolg op dit onderzoek met een tweeledige doelstelling. Enerzijds de reeds ontwikkelde vragenlijst inkorten zodat het indelen van sportclubs in de verschillende types efficiënter kon gebeuren en de werklast van de betrokken clubs lager was. Anderzijds was het doel om deze nieuwe, verkorte vragenlijst af te nemen bij een representatieve steekproef van sportclubs. De eerste fase bestond er dus in om via statistische analyses te achterhalen welke items uit de vragenlijst konden weggelaten worden, met behoud van de betrouwbaarheid en validiteit. Betrouwbaarheidsanalyses, factoranalyses en discriminantanalyses werden uitgevoerd op de data die verzameld werd uit het vorig onderzoek. Op basis van de resultaten werd een wetenschappelijke getoetste verkorte vragenlijst opgemaakt. De verkorte vragenlijst bestaat uit 55 items, met zowel vragen die relevant zijn voor het indelen in types als vragen die informatie verzamelen, relevant voor overheden en federaties die professionele ondersteuning aanbieden aan de sportclubs. De vragenlijst bestaat uit volgende subschalen: accommodatie bestuur trainers beleid vrijwilligers jeugdwerking financiën externe focus. Elke subschaal bevat zowel stellingen voor de factor kunnen (capaciteit) als voor de factor willen (ambitie). Op basis van hun scores op de verschillende subschalen en de factor willen en kunnen, komen de sportclubs in type (willen en kunnen), type (willen en niet kunnen), type 3 (niet willen en kunnen) of type 4 (niet willen en niet kunnen) terecht. De indeling in types is dus gebaseerd op de scores van de verschillende subschalen die samen de factoren kunnen (capaciteit) en willen (ambitie) vormen. Echter, voor het indelen van één sportclub zal beroep gedaan worden op de indeling in kwartielen in plaats van de indeling in types. Zo kan de sportclub zich beter situeren ten opzichte van een gehele steekproef. Dit kan ook gevisualiseerd worden door middel van een roos waarop het gemiddelde op de factor kunnen en willen te zien is, samen met de gemiddelden van de gehele steekproef. Deze nieuwe vragenlijst werd in een tweede fase getest op een steekproef van 05 sportclubs uit verschillende sportfederaties en afkomstig uit verschillende provincies. Uit de resultaten komt naar voren dat de overgrote meerderheid van de sportclubs aangesloten is bij een sportfederatie, alsook dat het grootste deel een vzw is. Verder had ook meer dan de helft kennis van het Dynamo Project en werd het meest beroep gedaan op de brochures en documenten die ter beschikking worden gesteld. Tenslotte vertellen de resultaten dat de meeste sportclubs tot het type of sportclub behoren. Meer specifiek scoorden de sportclubs in onze steekproef algemeen hoog op alle subschalen, behalve voor de subschalen accommodatiekunnen, beleidkunnen en externe focus kunnen. Vandaar dat het algemeen percentage voor de factor willen hoger is dan voor de factor kunnen. Uit de verzamelde data werden ook resultaten per juridische structuur en provincie bekeken. Daaruit bleek dat sportclubs die een vzw zijn algemeen hoger scoren op de subschalen dan sportclubs die een feitelijke vereniging zijn. Hieruit volgt dat sportclubs die een vzw zijn zich grotendeels situeren bij het type sportclub dan sportclubs die een feitelijke vereniging zijn. Zij situeren zich voornamelijk bij het type en 4 sportclub. Tenslotte zijn sportclubs die een vzw zijn meer bekend met het Dynamo project en doen ze ook meer beroep op de hulpmiddelen die ter beschikking worden gesteld. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 4

De resultaten per provincie gaven aan dat voornamelijk de sportclubs uit West-Vlaanderen en Antwerpen hogere scores hadden op de subschalen en de sportclubs uit Oost-Vlaanderen de laagste scores had op alle subschalen. Verder hebben alle provincies, behalve Oost-Vlaanderen, de meeste sportclubs bij het type, gevolgd door het type sportclub. Voor Oost-Vlaanderen situeren de meeste sportclubs zich bij het type sportclub. Bovendien bevond het kleinste aantal sportclubs voor alle provincies zich bij het type 3. Wat de kennis van het Dynamo project betreft, zijn meer dan de helft van de sportclubs in alle provincies bekend met het Dynamo Project. Dit was echter het minst voor sportclubs uit West-Vlaanderen en Vlaams Brabant. Tenslotte kwam naar voren dat Oost-Vlaanderen het meest beroep deed op brochures en documenten, maakte Antwerpen het meeste gebruik van de opleidingen en deed West-Vlaanderen het meest beroep op een individuele maatopleiding. De verschilanalyses toonden aan dat sportclubs die aangesloten zijn bij een sportfederatie significant verschillen van sportclubs die niet aangesloten zijn bij een sportfederatie. De eerstgenoemde sportclubs zijn namelijk meer bereid tot veranderen (ambitie). Hetzelfde significante verschil werd gevonden tussen sportclubs die een vzw zijn en sportclubs die een feitelijke vereniging zijn. Sportclubs die een vzw zijn tonen eveneens meer bereidheid tot veranderen (ambitie). Verder kwam naar voren dat sportclubs uit West-Vlaanderen over meer capaciteit beschikken dan sportclubs uit Oost-Vlaanderen. Alsook werden significante verschillen gevonden rond de grootte van de sportclub. Sportclubs die meer dan 500 leden hebben zijn meer bereid tot veranderen dan sportclubs met een kleiner aantal leden. Tenslotte kwam naar voren dat sportclubs die kennis hebben van het Dynamo Project meer bereid zijn tot verandering (ambitie). Kortom, de resultaten geven aan dat sportclubs die aangesloten zijn bij een sportfederatie en beroep doen op het Dynamo Project hogere scores halen op de subschalen. De ondersteuning die ze krijgen van hun sportfederatie en de hulpmiddelen die het Dynamo Project aanbiedt, helpt hen in het verder besturen en organiseren van hun sportclub. Zoals de algemene scores op de verschillende subschalen en de resultaten van de verschilanalyses aangeven, kunnen de sportclubs uit deze steekproef hoofdzakelijk steun gebruiken op vlak van beleid en externe focus. Een opleiding of individuele maatbegeleiding van het Dynamo Project kunnen hierbij helpen. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 5

. Opbouw van het onderzoek Dit rapport kadert in het onderzoek omtrent typologieën van sportclubs dat door Philippe Muyters, Vlaams minister van Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke Ordening en Sport, is toegekend aan het Dynamo Project van de Vlaamse sportfederatie vzw. Het onderzoek werd uitgevoerd door de onderzoeksgroep Sportmanagement, Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen, Universiteit Gent, onder leiding van Prof dr. Annick Willem. Het gaat om een vervolg op het eerste onderzoek dat eveneens door de onderzoeksgroep Sportmanagement van de Universiteit Gent werd uitgevoerd in 00. In het eerste onderzoek werd een vragenlijst ontwikkeld, die peilt naar typologieën bij sportclubs, en afgenomen bij een grote testgroep. In dit rapport zal allereerst een korte inleiding gegeven worden waarin het vorig onderzoek wordt gekaderd alvorens het huidig onderzoek te bespreken. Vervolgens nemen we de doelstellingen door van het huidig onderzoek om over te gaan tot de verschillende fasen die tijdens het onderzoek werden doorlopen. Tot slot geven we een overzicht van de bekomen resultaten en geven we advies voor de verdere toekomst. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 6

. Inleiding De onderzoeksgroep Sportmanagement van de Universiteit Gent voerde i.o.v. het Dynamo Project van de Vlaamse Sportfederatie vzw in 00 een onderzoek naar typologieën van sportclubs. De doelstelling van het Dynamo Project was om op basis van het indelen van sportclubs in verschillende types, de managementondersteuning efficiënter te kunnen afstemmen op de noden van de sportclubs. Meer specifiek biedt het Dynamo Project ondersteuning op gebied van thema s zoals vzw-wetgeving, btw-wetgeving, de vrijwilligerswet, verzekeringen, sponsoring, boekhouding, De vier grote basisopdrachten binnen het Dynamo Project zijn dan ook: kennis en informatieverstrekking aanbieden van een helpdesk aanbieden van opleidingen en bijscholingen individuele maatbegeleiding Het indelen van sportclubs in verschillende types kan eveneens door verschillende sportactoren (de overheid, sportfederaties, sportdiensten, het Dynamo Project, ) als tool gehanteerd worden om de eigen sportclubs onder te verdelen in types. Op die manier kunnen de actoren hun beleid en dienstverlening efficiënter afstemmen op de verschillende soorten sportclubs. Bovendien kan het ook als instrument gebruikt worden om de problemen waarmee een sportclub te maken kan hebben in kaart te brengen. Elke partij die de typologie gebruikt moet hier een andere betekenis en waarde aan hechten. Het is aan de verschillende instanties om te bepalen in functie van welke doeleinden de typologie gebruikt kan worden en op welke manier die gehanteerd wordt. De doelstelling was dus om een zeer algemene typologie te ontwikkelen, die gebruikt kan worden door verschillende instanties en voor verschillende doeleinden. Het Dynamo Project wou dit onderzoek onderscheiden van bestaande typologieën door het een toekomstgericht karakter te geven, meer specifiek door aandacht te schenken aan de toekomstgerichte focus van sportclubs. De methode die hiervoor gehanteerd werd bestond uit het ontwikkelen van een theoretisch model dat vervolgens geoperationaliseerd werd onder de vorm van een vragenlijst. Deze vragenlijst werd vervolgens als test bij een steekproef afgenomen. Gezien dit een verkennend onderzoek was, beperkt in de tijd, was het niet mogelijk om tot een definitief en afgewerkt product te komen, namelijk een bruikbare vragenlijst. Vandaar dat er een bijkomend onderzoeksproject werd gedefinieerd. Dit bijkomend onderzoek startte in april 0 en had een tweeledige doelstelling, namelijk enerzijds de ontwikkelde vragenlijst inkorten en anderzijds deze verkorte vragenlijst opnieuw afnemen van een representatieve sample van Vlaamse sportclubs. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 7

3. Doelstelling van het onderzoek Het doel van het onderzoek is om verder te kunnen bouwen op het verkennend onderzoek naar typologieën, uitgevoerd in 00 door de Universiteit Gent in opdracht van het Dynamo Project. Het doel van het huidig project is dus om de ontwikkelde vragenlijst te verkorten zodat het indelen van sportclubs in de verschillende types efficiënter kan gebeuren en de werklast voor de betrokken sportclubs lager is. Hiervoor zal nagegeaan worden of de vragenlijst nog steeds betrouwbaar en valide is na het inkorten. Meer specifiek houdt dit in dat de data van het vorig onderzoek ter beschikking werd gesteld om statistische analyses uit te kunnen voeren en zo tot een beknoptere vragenlijst te komen. Vervolgens wordt de vernieuwde vragenlijst opnieuw afgenomen bij een steekproef Vlaamse sportclubs. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 8

4. Fase In dit onderdeel zullen we eerst kort de indeling in types herhalen, zoals bepaald in het verkennend onderzoek in 00 voorafgaand aan dit vervolgonderzoek. Vervolgens bespreken we fase één van het vervolgonderzoek, met name het verkorten van de oorspronkelijke vragenlijst. 4. Typologieën In de typologie werd er vertrokken vanuit volgende definitie: Een sportclub is een vereniging waar één of meerdere sporten of sportvormen worden beoefend in georganiseerd verband en waarvan het hoofddoel het op regelmatige basis aanbieden van recreatieve en/ of competitieve sportactiviteiten is. Die definitie is gebaseerd op de definitie van De Knop (00, p.3): Een sportclub is een vereniging met sportieve en sociale motieven waar één of meerdere sporten of sportvormen worden beoefend in georganiseerd verband en waar er al dan niet wordt deelgenomen aan officiële wedstrijden. Het gaat dus om een ruime definitie waarbij de kenmerken georganiseerd verband, op regelmatige basis en hoofddoel = recreatieve en/of competitieve sportactiviteiten essentiële kenmerken zijn. Een eerste indeling van de sportclubs betreft non-profit versus profit, waarbij de focus van de verdere indeling gelegd werd op de eerste groep. Een tweede indeling situeert zich op vlak van open sportclub versus gesloten sportclub. Hierbij bedoelt men met een open sportclub de veranderingsgezindheid of de wil om te veranderen. Een gesloten sportclub, daarentegen, is een behoudsgezinde sportclub of een sportclub die geen intentie tot verandering toont. Tenslotte is er nog een derde indeling die zich situeert op vlak van capaciteit versus onvoldoende capaciteit. Immers, naast een eventuele intentie tot verandering is het bezitten van de nodige middelen een cruciale factor in de realisatie daarvan. Met de sleutelwoorden WILLEN (bereidheid tot veranderen) en KUNNEN (capaciteit van de sportclub) werd de basis voor de indeling van de 5 types sportclubs geïdentificeerd. 4.. Beschrijving van de types 4... Type Een type sportclub is een non-profit, open en veranderingsgezinde sportclub met voldoende capaciteit. Dergelijk sportclubs hebben niet als doel winst te genereren. Het zijn sportclubs met voldoende capaciteit waardoor alles draait zoals het ongeveer zou moeten draaien. Er zijn bijvoorbeeld geen fundamentele problemen op vlak van accommodatie, financiën, vrijwilligersbeleid. Er zijn voldoende bestuursleden en trainers en deze voeren hun taken naar behoren uit. Desondanks doet de sportclub continu inspanningen om die aspecten te blijven verbeteren om vooruit te blijven gaan. De sportclub is ambitieus, open en veranderingsgezind. De bestuursleden willen zich blijvend bijscholen. Verder werkt de sportclub samen met de gemeente, met andere sportclubs en/of met scholen, worden er activiteiten georganiseerd en worden er acties gedaan om meer leden te werven. Dat type sportclub staat open voor iedereen ongeacht leeftijd, geslacht, etniciteit. Kortom, het is een open sportclub die geen fundamentele problemen kent. De omschrijving neigt echter naar het ideaaltype. Elke sportclub die onder type valt, heeft wel te kampen met één of meerdere problemen. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 9

4... Type Een type sportclub is een non-profit, open en veranderingsgezinde sportclub met onvoldoende capaciteit. Dat soort sportclub heeft niet als doel winst te genereren. De sportclubs hebben te kampen met een aantal fundamentele problemen, waardoor ze onvoldoende capaciteit hebben om te veranderen of te vernieuwen. Die problemen kunnen zich situeren op vlak van vrijwilligers, accommodatie, bestuursleden, trainers, financiën, maar de sportclubs willen er alles aan doen om die problemen weg te werken. Er worden inspanningen geleverd om te verbeteren en vooruit te gaan. De sportclub is open, ambitieus en veranderingsgezind. Verder staat dit type sportclub open om opleidingen te volgen, samen te werken met gemeente, met andere sportclubs en met scholen, activiteiten te organiseren en acties te doen om meer leden te werven. Dit type sportclub staat open voor iedereen ongeacht leeftijd, geslacht en etniciteit. Kortom, het is een sportclub die wil veranderen, maar met een aantal belemmeringen kampt waardoor ze afgeremd wordt om vooruit te gaan. 4...3 Type 3 Een type 3 sportclub is een non-profit, gesloten sportclub met voldoende capaciteit. Dat soort sportclub heeft niet als doel winst te genereren. Het zijn sportclubs met voldoende capaciteit waardoor alles draait zoals het ongeveer zou moeten draaien. Er zijn geen fundamentele problemen op vlak van accommodatie, financiën, vrijwilligersbeleid (bijvoorbeeld voldoende bestuursleden en trainers) en de bestuursleden voeren hun taken naar behoren uit. Aangezien alles goed draait, vindt dat soort sportclub het niet nodig om veranderingen aan te brengen om de werking van de sportclub te versterken. De sportclub wil geen extra inspanningen doen om andere doelgroepen aan te werven. Samenwerken met andere sportclubs of met scholen zegt hen niet zo veel. Elk jaar hetzelfde stramien volgen, is goed voor die sportclubs. Ze willen daar liever niet te veel verandering in brengen. Het is een gesloten en behoudsgezinde sportclub. 4...4 Type 4 Een type 4 sportclub is een non-profit, gesloten sportclub met onvoldoende capaciteit. Dat soort sportclub heeft niet als doel winst te genereren. De sportclubs hebben te kampen met een aantal fundamentele problemen, waardoor ze onvoldoende capaciteit hebben om te veranderen en te vernieuwen. Die problemen kunnen zich situeren op vlak van vrijwilligers, accommodatie, bestuursleden, trainers, financiën, Maar het bestuur van dat type sportclub is niet geneigd om veel inspanningen te doen om te veranderen en te verbeteren. Ze willen bijvoorbeeld geen extra inspanningen doen om andere doelgroepen aan te werven. Samenwerken met andere sportclubs of met scholen zegt hen niet zo veel. Elk jaar hetzelfde stramien volgens, is goed voor die sportclubs. Ze willen daar liever niet te veel verandering in brengen. Het is een gesloten en behoudsgezinde sportclub. 4...5 Type 5 Een type 5 sportclub is een profit sportclub. Die sportclubs streven commerciële doeleinden na en willen winst genereren. Het zijn echter wel sportclubs die normaal gezien over voldoende capaciteit beschikken. Profit sportclubs hebben vaak professionele en betaalde werknemers in dienst, waardoor ze over de noodzakelijke competenties voor het uitoefenen van hun taak beschikken. Op financieel vlak zijn die sportclubs normaal gezien winstgevend. Ze halen hun financiële middelen uit onder andere lidgelden, sponsoring en inkomsten uit de cafetaria. Dit soort sportclubs hebben vaak hun eigen, kwalitatieve accommodatie en hebben voldoende competente trainers. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 0

TYPE TYPE TYPE 3 TYPE 4 TYPE 5 NON-PROFIT NON-PROFIT NON-PROFIT NON-PROFIT PROFIT OPEN sportclub levert inspanningen om continu vooruit te blijven gaan ambitieus en veranderingsgezind staat open voor samenwerking OPEN sportclub levert inspanningen om continu vooruit te blijven gaan ambitieus en veranderingsgezind staat open voor samenwerking GESLOTEN behoudsgezind sportclub vindt het niet nodig om veranderingen aan te brengen sportclub staat niet open voor samenwerking GESLOTEN behoudsgezind sportclub vindt het niet nodig om veranderingen aan te brengen sportclub staat niet open voor samenwerking normaal gezien voldoende capaciteit vaak professionele betaalde werknemers in dienst financieel normaal gezien winstgevend staat open voor elke doelgroep CAPACITEIT accommodatie - financiën - vrijwilligersbeleid: geen fundamentele problemen voldoende & competente bestuursleden en trainers staat open voor elke doelgroep ONVOLDOENDE CAPACITEIT Er zijn problemen op vlak van bv. vrijwilligers - accommodatie - bestuur - trainers - financiën -... elk jaar hetzelfde stramien volgen is goed CAPACITEIT accommodatie - financiën - vrijwilligersbeleid: geen fundamentele problemen voldoende & competente bestuursleden en trainers elk jaar hetzelfde stramien volgen is goed ONVOLDOENDE CAPACITEIT Er zijn problemen op vlak van bv. vrijwilligers - accommodatie - bestuur - trainers - financiën -... vaak eigen accommodatie Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be

4.. Bepaling van de types Zoals in de inleiding te lezen was, werd de typologie ontwikkeld onder de vorm van een theoretisch model. De volgende fase bestond erin om een meetinstrument te ontwikkelen en het theoretisch model te operationaliseren. Om dit te kunnen verwezenlijken werden de factoren bepaald op basis waarvan de sportclubs ingedeeld kunnen worden, om daarna de items voor elke factor onder de vorm van stellingen te formuleren. Volgende factoren zijn relevant om het willen van een sportclub te meten: accommodatie bestuur trainers beleid vrijwilligers jeugdwerking communicatie externe focus Volgende factoren zijn relevant om het kunnen van een sportclub te meten: accommodatie bestuur trainers beleid vrijwilligers jeugdwerking financiën communicatie De vragenlijst bestaat dus uit 9 subschalen die telkens willen en/of kunnen bevragen (zie bijlage op Cd-ROM). Deze vragenlijst werd vervolgens getest op verschillende sportclubs, met als eindfase het afnemen op een grote steekproef. Om tot de indeling in types te komen, worden eerst de gemiddelden per factor voor willen en kunnen berekend. Vervolgens berekent men het algemeen gemiddelde voor kunnen en willen en zet men deze scores om naar percentages. Op basis van de cut-off score (70%) worden de sportclubs ingedeeld in de types. Het type 5 sportclub wordt niet langer in rekening gebracht omdat de focus ligt op de non-profit clubs. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be

Hieronder volgt een voorbeeld: WILLEN KUNNEN Accommodatie Bv. 5 Bv. 3 Bestuur Bv. 3.67 Bv. Trainers Bv. 3 Bv. 3. Beleid Bv. Bv. 3. Vrijwilligers Bv. 4.5 Bv..4 Jeugd Bv. 3.5 Bv. 4. Financiën / Bv. 5 Communicatie Bv. 4.5 Bv. 3 Externe focus Bv. / WILLEN KUNNEN Algemeen gemiddeld 3.45 3.55 Somscore 40 Percentage 69 7 Percentage voor willen / kunnen Interpretatie < 60% De sportclub scoort onvoldoende voor willen / kunnen 60% - 69% De sportclub heeft de neiging tot willen / kunnen 70% - 85% De sportclub scoort voldoende voor willen / kunnen > 85% De sportclub scoort uitmuntend voor willen / kunnen Clubs met een hoge score (boven 70%) op beide ("willen" en "kunnen") worden als type beschouwd. Clubs die laag scoren op beide zijn type 4. Type 3 bestaat uit clubs met een score hoger dan 70 voor "kunnen" maar lager dan 70 voor "willen". Clubs van type hebben een hoge score voor "willen" maar een lage voor "kunnen". 4. Inkorten oorspronkelijke vragenlijst De oorspronkelijke vragenlijst kan ingedeeld worden in twee delen. Enerzijds bestaat de vragenlijst uit items voor de 9 subschalen die WILLEN en KUNNEN meten (deel ). Anderzijds zijn nog heel wat items opgenomen die nuttige bijkomende info verstrekken over de clubs maar die niet noodzakelijk zijn voor het bepalen van de types (deel ). Allereerst wordt deel van het inkorten van de vragenlijst besproken omdat kort de bijkomende informatie kan besproken worden. Vervolgens bespreken we deel van het inkorten van de vragenlijst, waarin statistische analyses aan bod komen. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 3

4.. Inkorten deel Het inkorten van dit deel van de vragenlijst werd beslist door de stuurgroep en besproken tijdens de bijeenkomst van het begeleidingscomité op 8 mei 0. Niet essentiële zaken werden verwijderd uit de vragenlijst. Bijkomende informatie die niet relevant is voor het bepalen van het type, maar belangrijk is om efficiënte ondersteuning te kunnen bieden aan sportclubs, werd toegevoegd. Men kwam tot het besluit om volgende items uit de vragenlijst te verwijderen: Hoeveel bestuursleden telt uw sportclub? Hoeveel personen van onderstaande categorieën zijn momenteel lid van uw sportclub? Wat is de evolutie van het aantal leden over de voorbije 3 jaar? Heeft de sportclub een ledenstop? Accommodatie: maakt uw sportclub gebruik van sportinfrastructuur voor het beoefenen van de sport? Trainers: over hoeveel trainers beschikt uw sportclub? Trainers: over hoeveel gediplomeerde trainers beschikt uw sportclub? Jeugd: heeft uw sportclub jeugdleden (tot 8 jaar)? Financiën: kan u van onderstaande inkomsten het procentueel aandeel t.o.v. de totale inkomsten aanduiden Varia: Hoe zou u zelf u sportclub als organisatie omschrijven? Hoe ziet u de toekomst van uw sportclub? Wat zijn volgens u de sterkste punten van uw sportclub? Wat zijn volgens u de zwakste punten van uw sportclub? Waarvoor wil de sportclub in de toekomst actief inspanningen doen? Wat is volgens u het grootste probleem binnen de sportclub? Bij welk type sportclub sluit uw sportclub het meest aan? Onder welk type sportclub zou u graag hebben dat uw sportclub valt in de toekomst? Volgende items bleven in de vragenlijst: Naam van de sportclub Is uw sportclub aangesloten bij een sportfederatie? Indien ja, bij welke sportfederatie? Indien nee, welke sporttak wordt er beoefend binnen de sportclub? Wat is uw functie binnen de sportclub? Welke juridische structuur heeft uw sportclub? Hoeveel leden telt uw sportclub? Op welke manier zou uw sportclub bijgestaan willen worden? Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 4

Tot slot werden volgende items toegevoegd aan de vragenlijst: Postcode? Kent u het Dynamo Project? Indien ja: -Heeft u reeds brochures/documenten besteld bij het Dynamo Project? Ja/neen -Heeft u reeds opleidingen bij het Dynamo Project gevolgd? Ja/neen -Heeft u reeds een individuele maatopleiding genoten van het Dynamo Project? Ja/neen Op welke manier zou uw sportclub bijgestaan willen worden? Waaraan heeft uw sportclub nood? (meerdere antwoorden mogelijk) Op bestuurlijke vlak: -Boekhoudprogramma -Boekhoudkundige regels van een vzw -Hulp bij het maken van de website -Opmaak van een sponsordossier -Opmaak van een beleidsplan -Opmaak van een begroting -Opmaak van een huidhoudelijk reglement -Opmaak van een organogram -Hulp bij de vzw-wetgeving -Hulp bij de btw-wetgeving -Hulp bij de vrijwilligerswetgeving -Begeleiding rond fusies of splitsingen -Doorlichting van de structuur van de club -Audit van de sportclub -Marketing van de sportclub -Ledenwerving verbeteren -Vrijwilligers zoeken en vinden -Vrijwilligers motiveren -Verzekeringen voor de sportclub -Andere:.. Over welke onderwerpen zou u graag een opleiding/bijscholing/vorming volgen? (meerdere antwoorden mogelijk) Boekhouding van een vzw Coachen en motiveren van medewerkers Communicatiemanagement Competentiemanagement De kleine sportclub en mediakanalen Emotionele en sociale intelligentie Eventmanagement Ethiek in de sportclub Fiscaliteit (BTW) in sportclubs Fusies en splitsingen van de vzw-sportclubs Interne & externe communicatie Leiderschap in sportclubbestuur Marketing en sponsormogelijkheden voor de sportclub Netwerking voor je sportclub Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 5

Opstellen van een beleidsplan Preventieaanpak van alcohol en drugs Subsidiemogelijkheden Toelichting bij relevante wetten en decreten Vergadertechnieken Verzekeringen Vzw-wetgeving voor sportclubs Website-ontwikkeling Zoeken en vinden van vrijwilligers Motiveren van vrijwilligers Ander onderwerp: Zou u graag hebben dat uw sportclub individueel bijgestaan wordt door een expert? Neen Ja Indien ja, mijn sportclub is geïnteresseerd in individuele maatbegeleiding voor: De boekhouding Opmaak van de website Sponsoring Opmaak van een beleidsplan Opmaak van een begroting Opmaak van een huishoudelijk reglement Opmaak van organogram Omschakeling van feitelijke verenigingen naar vzw De btw wetgeving Fusie of splitsing van de sportclub Doorlichting van de structuur van de club Audit van de sportclub Marketing van de sportclub Andere:.. Bijkomende vraag: De sportclub is bereid om extra inspanningen te doen (financieel en/of door mankracht) om ) allochtonen ) kansarmen 3) personen met een handicap 4) senioren te rekruteren (gescoord op een Likertschaal) 4.. Inkorten deel Het inkorten van deel van de vragenlijst betreft enkel de items die nodig zijn voor het bepalen van het type. Het gaat om items die hoofdzakelijk gescoord worden op een Likertschaal. De andere bijkomende informatieve items, die besproken werden in deel zijn hier niet relevant. Bij het inkorten van de vragenlijst dienen we rekening te houden met het feit dat een goed meetinstrument tegemoet moet komen aan drie criteria, namelijk validiteit, betrouwbaarheid en praktische bruikbaarheid. Deze criteria kunnen we verder opsplitsen in externe validiteit, interne validiteit, stabiliteit, interne consistentie, equivalentie, efficiënt in afname, gebruiksgemak en interpreteerbaarheid. In Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 6

deze fase van het proces hebben we ons voornamelijk gefocust op de betrouwbaarheid, waarna we in overleg het criterium praktische bruikbaarheid hebben besproken. De andere criteria komen later nog aan bod. Dit deel biedt een overzicht van de analyses die werden uitgevoerd om tot de nieuwe vragenlijst te komen en suggesties rond toekomstige verwerking. 4... Betrouwbaarheid Met betrouwbaarheid bedoelt men of het meetinstrument betrouwbare meetresultaten geeft. Bijvoorbeeld één zelfde product moet bij meerdere wegingen op dezelfde weegschaal tot hetzelfde gewicht leiden. Toegepast op de vragenlijst van de typologieën betekent dit bijvoorbeeld dat wanneer we meerdere keren de vragenlijst zouden afnemen bij een zelfde club we steeds tot hetzelfde type moeten komen. 4... Betrouwbaarheidsanalyses De dataset van het vorig onderzoek (n = 393) werd gebruikt om de betrouwbaarheidsanalyses uit te voeren, zodat sportclubs niet opnieuw belast werden met een vragenlijst. Idealiter hebben we een verkorte vragenlijst die een even betrouwbaar resultaat geeft als de lange versie. Hiervoor wordt de betrouwbaarheid berekend via Cronbach s alpha analyse. De volgende alinea geeft een beschrijving van deze analyses. Een eerste analyse ging na wat het effect is van het verwijderen van items uit de vragenlijst op de indeling in types. Kortom, nagaan wat de gevoeligheid van de classificatie van de vragenlijst is. Om dit te onderzoeken werd eerst de betrouwbaarheid per subschaal (vb. accommodatie) berekend. Daarna werd gekeken welke items konden verwijderd worden zonder de huidige Cronbach s alpha teveel te veranderen. In deze eerste fase werden van de originele 0 items een 0-tal items weggelaten (bijlage op Cd-ROM) om te testen wat het effect was op de indeling in types. Daarna werden een 60-tal cases at random uit de database (n = 393) genomen waarbij de items zoals aangegeven in de analyse werden weggelaten. Er werd gekeken of elke case nog steeds tot hetzelfde type sportclub behoorde als voordien. Dit houdt in dat opnieuw de gemiddelden voor alle subschalen en per factor (willen en kunnen) berekend werden op basis van de nieuwe vragenlijst (nu bestaande uit 8 items). Vervolgens werd het algemeen gemiddelde voor willen en kunnen berekend, alsook de percentages. De indeling in types kon zo opnieuw gebeuren. Zoals te zien is in tabel, blijkt dat ongeveer 9 van de 60 cases ( 5%) met de aangepaste vragenlijst bij een ander type sportclub terecht komt. Dit is een aanzienlijk percentage maar inherent aan classificaties waarbij een absoluut afkappunt moet worden gekozen. Het is echter daarom uiterst belangrijk om ook naar de onderliggende waarden te kijken en de scores op de verschillende variabelen. Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 7

Tabel : Vergelijking sample (n = 60) met steekproef (n = 393) Case Percentage kunnen steekproef (%) 7,7 68,3 69,48 78,83 65,00 69,43 78,8 67,40 58,85 67,45 70,83 83,9 8,98 79,79 6,6 73,89 6,44 7,8 74,40 67, 68,8 76,9 83,7 6,50 63,00 83,67 6,73 6,5 68,33 93,04 9,0 74,0 69,48 58,54 56,8 6,7 64,08 69,67 54,79 Percentage kunnen sample (%) 74,87 68,00 7,50 77,44 64,00 68,4 77,30 7,00 63,00 69,74 68,50 84, 84,50 8,00 60,56 75,79 6,6 7,63 78,89 64,44 7,67 75,63 84,00 65,56 63,57 83,08 6,05 64,00 70,00 94,74 97,7 75,79 7,50 60,50 57,84 59,47 64,57 68,95 50,77 Percentage willen steekproef (%) 77,96 70,95 80,83 86,36 89,5 73,04 6,40 84,58 57,55 70,00 65,0 77,65 78,80 80,49 70,4 78,0 7,00 78,75 74,04 77,4 7,77 77,9 73,6 55,8 68,4 65,00 60,87 68,89 73,60 80,00 70,70 75,60 83,0 7,06 67,3 7,67 74,35 74,9 65, Percentage willen sample (%) 80,50 69,38 8,58 86,86 9, 70,8 6,00 89,47 56,9 73,00 66,00 80,80 83,00 84,5 75,6 80,00 7,50 77,89 76, 77,95 77,30 80,53 73,5 5,35 69,66 64,38 50,67 69,44 73,00 8,50 75,5 74,50 83,00 68, 66,45 74, 75,00 76,50 6,78 Type steekproef Type sample 3 4 5 6 7 8 9 0 3 4 5 6 7 8 9 0 3 4 5 6 7 8 9 30 3 3 33 34 35 36 37 38 39 3 4 3 4 4 3 4 4 4 4 4 3 4 4 4 4 3 4 4 4 4 4 Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 8

40 4 4 43 44 45 46 47 48 49 50 5 5 53 54 55 56 57 58 59 60 73,7 68,54 89,7 69,79 63,8 50,90 6,07 85, 8,78 64,68 64,58 75, 73,0 67, 7,60 73,96 70, 6,8 70,00 7,74 73,8 77,4 68,50 87,00 73,50 63,6 54,9 64,0 83,6 85,79 6,05 65,00 76,00 74,86 67, 74,63 74,50 7, 6,07 70,00 76,00 77,7 86,50 75,9 73,33 8,08 78, 66,34 77,73 94,35 89,5 70, 68,00 77,60 69,78 75, 87,50 8,04 83,9 57, 80,00 76,96 73,33 87,33 79,49 78,00 86,3 8,4 65,6 8,8 96,76 99,38 70,7 69,7 80,50 69,4 76,57 88,95 85,3 8,67 57,65 8,74 78,33 73,89 4 4 3 4 4 4 3 4 Er werden diverse bijkomende analyses gedaan om de gevoeligheid van de classificatie na te gaan en eventueel aan te passen. Zo werden meerdere betrouwbaarheidanalyses gedaan waarbij items of subschalen werden weggelaten, werd een discriminantanalyse uitgevoerd en werd een andere berekening van de types overwogen of aanpassingen van de afkapwaarden. Zie bijlage 3 (Cd ROM) voor de diverse analyses. Uit de betrouwbaarheidsanalyses kwam naar voren dat elke verandering aan de vragenlijst kan leiden tot het indelen van minstens sportclub in een ander type. Dit heeft voornamelijk te maken met het feit dat een kritische grens (70%) moet worden gekozen en cases (sportclubs) net onder of boven die grens scoren. De discriminantanalyse elimineerde teveel items waardoor geen informatie per subschaal meer mogelijk was. Een actor die de vragenlijst gebruikt kan zo geen informatie meer opvragen per subschaal die hij/zij relevant vindt. De berekening van de types of het aanpassen van de afkapwaarden komt later aan bod. De resultaten van de verschillende analyses geven aan dat de beste manier voor het elimineren van items uit de originele vragenlijst deze via betrouwbaarheidsanalyses is. Op die manier bekomt men nog een gemiddelde score per subschaal. 4..3 Hervormen oorspronkelijke vragenlijst 4..3. Weglaten items Het weglaten van items uit de oorspronkelijke vragenlijst wordt, zoals voordien aangegeven, gebaseerd op betrouwbaarheidsanalyses. Tabel toont een overzicht van de Cronbach s alpha analyses met de scores en de items die werden weggelaten. Hoe hoger de alphawaarde, hoe hoger de betrouwbaarheid maar vaak kunnen dan minder items worden weggelaten. Een grens van 0.7 is echter aan- Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 9

vaardbaar en geeft een betrouwbare schaal met een beperkt aantal items. Maar een schaal dient minstens uit drie items te bestaan. De items die in het vet staan konden weg gelaten worden, wat een nieuwe Cronbach s alpha geeft (aangegeven in het lichtgroen). De oorspronkelijke betrouwbaarheid wordt weergegeven in het groen. Tabel : Overzicht resultaten betrouwbaarheidsanalyses op basis van de steekproef (n = 393) Factor Items Cronbach s alpha (α) Accommodatie KUNNEN Bestuur WILLEN KUNNEN WILLEN V: De sportclub beschikt over voldoende sportaccommodatie om alle trainingen voor het huidige aantal leden te laten plaatsvinden. V: De sportclub beschikt over voldoende sportaccommodatie om alle competenties voor het huidige aantal leden te laten plaatsvinden. V3: De sportclub beschikt over voldoende uren in de sportaccommodatie voor het huidig aantal leden. V4: Met de huidige hoeveelheid sportinfrastructuur kunnen we meer leden aan. V5: Als de sportclub te weinig infrastructuur heeft, zal ze meer trainingen aanbieden als meer sportinfrastructuur/meer uren in de infrastructuur ter beschikking zouden zijn. V6: De sportclub zal actief meer leden werven als meer sportinfrastructuur/ meer uren in de infrastructuur ter beschikking zouden zijn V7: De sportclub is bereid om extra inspanningen te doen (financieel en/of door mankracht) om te verbeteren op gebied van accommodatie of om de bestaande accommodatie te behouden. V8: De sportclub beschikt over voldoende bestuursleden om alle taken naar behoren uit te voeren. V9: Er zijn bestuursleden die niet over de juiste competenties voor het uitoefenen van hun taak beschikken. V0: Er wordt een afgebakende taakverdeling gehanteerd (elk bestuurslid heeft zijn eigen taken). V: Sommige bestuursleden voeren veel meer taken uit dan andere bestuursleden, waardoor de werking van de sportclub sterk afhankelijk is van die personen. V: Het bestuur beschikt over de juiste competenties voor het voeren van de boekhouding. V3: Het bestuur beschikt over de juiste competenties voor het werven van sponsoring. V4: Het bestuur beschikt over de juiste competenties voor de organisatie van de activiteiten (competities/tornooien/clubactiviteiten/evenementen) V5: Het bestuur beschikt over de juiste competenties voor de communicatie (opmaken van de website/clubblad/versturen van nieuwsbrieven). V6: Het is noodzakelijk dat de bestuursleden zich bijscholen. V7: De bestuursleden worden gestimuleerd om opleidingen/bijscholingen te volgen. 0,79 (n=333) 0,79 (n=339) 0,7 (n=336) 0,70 (n=354) 0,69 (n=363) Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 0

V8: De sportclub is bereid om de gevolgde opleidingen/bijscholingen van de bestuursleden te vergoeden. V9: De werking van de sportclub wordt jaarlijks geëvalueerd met de bedoeling om die elk jaar te verbeteren. V0: De sportclub neemt deel aan initiatieven van derden (bv. Week van de Sportclub georganiseerd door de sportdienst, sport op school, ). V: De sportclub werkt samen met het onderwijs (bv. de sportclub geeft initiatielessen op scholen). V: Het huidig bestuur klampt vast aan traditionele ideeën. V3: De huidige bestuursleden werven actief jongere personen in het bestuur aan. V4: De sportclub werkt samen met andere sportclubs. V5: De sportclub doet inspanningen om meer leden te rekruteren (bv. gratis initiaties, verdelen van affiches/flyers). V6: De sportclub rekruteert actief leden van andere leeftijdsgroepen (bv. jeugd, senioren, ) V7: De sportclub wil meer sportevenementen organiseren. V8: In de nabije toekomst (minder dan 3 jaar) willen wij graag ons sportaanbod: V9: In de nabije toekomst (minder dan 3 jaar) willen wij het managementniveau van het bestuur: Trainers KUNNEN V30: De sportclub beschikt over voldoende trainers. V3: De trainers beschikken over de juiste competenties voor het uitoefenen van hun taak door relevante ervaring. V3: De trainers beschikken over de juiste competenties voor het uitoefenen van hun taak door relevant diploma. V33: Elk jaar moet de sportclub veel moeite doen om trainers aan te werven. WILLEN V34: Het bestuur stimuleert de trainers om opleidingen/bijscholingen te volgen (bv. een VTS-cursus). V35: De trainers zijn bereid om opleidingen/bijscholingen te volgen met de bedoeling om meer competenties te verwerven in de toekomst. V36: De sportclub is bereid om extra inspanningen te doen (financieel en/of d.m.v. mankracht) om continu te verbeteren op gebied van de trainers. Beleid KUNNEN V37: De sportclub heeft een uitgeschreven beleidsplan (o.a. met visie en missie) op lange termijn (ongeveer 3 jaar). V38: De sportclub heeft voor het komende jaar een uitgewerkt werkingsplan/beleidsplan. V39: De sportclub stelt jaarlijks de begroting op voor het volgend jaar. V40: De sportclub gebruikt een boekhoudprogramma (kan ook een zelf uitgewerkt systeem zijn). V4: De sportclub beheert op een gestructureerde wijze het ledenbestand. V4: De sportclub heeft een huishoudelijk reglement. 0,7 (n=33) 0,70 (n=357) 0,83 (n=37) 0,84 (n=378) 0,84 (n=376) 0,7 (n=36) 0,7 (n=368) Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be

Vrijwilligers KUNNEN WILLEN Jeugd KUNNEN WILLEN Financiën KUNNEN V43: De sportclub beschikt over een uitgewerkt sponsordossier. V44: De sportclub heeft een organogram (schematisch overzicht van alle medewerkers binnen de organisatie). V53: De sportclub kan een beroep doen op voldoende vrijwilligers voor de kantine (bv. bediening bar). V54: De sportclub kan voldoende vrijwilligers inschakelen bij evenementen. V55: De sportclub heeft voldoende vrijwilligers voor ondersteuning bij wedstrijden. V56: De sportclub heeft voldoende vrijwilligers voor arbitrage. V57: De sportclub heeft voldoende vrijwilligers voor de dagdagelijkse werking van de club (bv. het wassen van de truitjes, het onderhouden van de terreinen). V58: De sportclub doet actief inspanningen om jaarlijks voldoende vrijwilligers ter beschikking te hebben. V59: De sportclub beloont de vrijwilligers voor de geleverde inspanningen (bv. een etentje, een vergoeding). V60: De sportclub is bereid om extra inspanningen te doen (financieel en/of door mankracht) om continu te verbeteren op gebied van de vrijwilligers. V6: De sportclub heeft een jeugdsportbeleidsplan V63: De sportclub biedt aparte trainingen voor de jeugd aan. V64: De sportclub heeft voldoende jeugdtrainers. V65: De jeugdtrainers beschikken over de juiste competenties voor het uitoefenen van hun taak door relevante ervaring. V66: De jeugdtrainers beschikken over de juiste competenties voor het uitoefenen van hun taak door relevant diploma. V67: Er is een jeugdsportcommissie binnen de sportclub. V68: Er is een jeugdsportcoördinator aangesteld. V69: In bestuursvergaderingen wordt er speciale aandacht aan de jeugd geschonken. V70: De sportclub kan meer jeugd aan met het huidig aantal trainers. V7: Elk jaar moet de sportclub veel moeite doen om jeugdtrainers aan te werven. V6: Indien Neen: Wil uw sportclub actief inspanningen doen om jeugdleden te rekruteren? V7: De sportclub is bereid om extra inspanningen te doen (financieel en/of door mankracht) om te verbeteren op vlak van het jeugdsportbeleid. V73: De sportclub is bereid om extra inspanningen te doen (financieel en/of door mankracht) om jeugdleden te behouden. V74: De sportclub is bereid om extra inspanningen te doen (financieel en/of door mankracht) om nieuwe jeugdleden aan te werven. V75: Hoe zou u de huidige financiële situatie van uw sportclub vandaag omschrijven? 0,8 (n=364) 0,74 (n=369) 0,66 (n=374) 0,66 (n=374) 0,80 (n=30) Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be

V76: De huidige financiële situatie van onze sportclub is ten opzichte van 3 jaar geleden V77: De sportclub heeft momenteel voldoende financiële middelen om haar beleid uit te voeren. V78: Huidige financiële moeilijkheden belemmeren de werking van onze sportclub V79: De financiële situatie van de sportclub laat het toe om nieuwe initiatieven te lanceren. V80: De sportclub heeft een reserve opgebouwd voor onverwachte tegenslagen. V8: De sportclub krijgt het financieel moeilijk als de sponsors wegvallen. Communicatie V8: Hoe frequent verstuurt uw sportclub informatie naar de leden? KUNNEN V83: Via welke communicatiekanalen worden de leden op de hoogte gehouden? V84: Er is een goede communicatie binnen het bestuur. V85: Er is een goede communicatie tussen bestuur en trainers. V86: De sportclub voert een doordacht communicatiebeleid. WILLEN V87: De sportclub wil extra inspanningen doen (financieel en/of d.m.v. mankracht) om het communicatiebeleid in de toekomst te verbeteren. Externe focus WILLEN V88: Personen met een handicap (mentaal en/of fysiek) kunnen actief de sport beoefenen in onze sportclub. V89: Allochtonen kunnen actief de sport beoefenen in onze sportclub. V90: De sportclub heeft een actief beleid m.b.t. de communicatie met (de ouders van) allochtone sporters. V9: Kansarmen kunnen actief de sport beoefenen in onze sportclub via een sociaal tarief. V9: Senioren kunnen actief de sport beoefenen in onze sportclub. V93: De sportclub is bereid om extra inspanningen te doen (financieel en/of door mankracht) om andere doelgroepen (personen met een handicap, kansarmen, allochtonen) te rekruteren. V94: De sportclub is enkel toegankelijk voor personen met een bepaalde sociale status. V95: De sportclub organiseert eigen sportkampen, evenementen, (buitenlandse) stages, V96: De sportclub organiseert niet-sportieve clubactiviteiten om de sociale contacten onder de leden te bevorderen (bv. filmavond, uitstappen). V97: Er is een goede sfeer in onze sportclub. V98: Er heerst een goede sfeer binnen het bestuur. V99: De sportclub kan beschikken over een locatie waar er activiteiten/vergaderingen kunnen doorgaan (dit kan bv. een clubhuis zijn). V00: In de sportclub wordt er actief gewerkt aan fair play. V0: De sportclub stelt zijn deuren open voor iedereen ongeacht leeftijd, geslacht, etniciteit, niveau (Sport voor Allen). V0: In de sportclub wordt er actief gewerkt aan gezondheid. 0,8 (n=365) 0,83 (n=380) 0,50 (n=375) 0,75 (n=340) 0,69 (n=366) Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 3

De totale vragenlijst voor het bepalen van de types bestaat nu nog uit 53 items. Er zijn dus van de oorspronkelijke 0 items, 49 items verwijderd op basis van de betrouwbaarheidsanalyse. Accommodatie bevat nu nog 6 items, bestuur 0 items, trainers 6 items, beleid 6 items, vrijwilligers 6 items, jeugd 6 items, financiën 3 items, communicatie 5 items en externe focus 5 items. 4..3. Drie onevenwichtige subschalen Er zijn drie subschalen die verschillen van de andere subschalen, namelijk financiën, externe focus en communicatie. Financiën peilt enkel naar de factor kunnen in tegenstelling tot de andere subschalen. Hetzelfde geldt voor externe focus, maar dit dan enkel voor de factor willen. Het algemeen voorstel was om deze subschalen uit te breiden met telkens 5 items per factor die ontbrak. Zo kan er na betrouwbaarheidsanalyse de beste drie items over gehouden worden. De aanpassing van deze subschalen is niet noodzakelijk voor het bepalen van de typologie maar naar interpretatie en voorstelling van de resultaten is dit te verkiezen. Bovendien houdt het meer mogelijkheden in voor het latere gebruik van de vragenlijst, bijvoorbeeld wanneer een bepaalde federatie specifiek zou geïnteresseerd zijn in de variabele financiën willen. Allereerst werd de uitbreiding van de subschaal financiën besproken. Dit leverde volgende items op: Tabel 3: Nieuwe items subschaal financiën WILLEN V: De sportclub wil extra energie stoppen in het actief zoeken naar sponsors. V: De sportclub is bereid extra inspanningen te doen om hogere subsidies te verkrijgen van de overheid. V3: De sportclub is bereid om bijkomende activiteiten te organiseren zodat de sportclub meer financiële ademruimte heeft. V4: De sportclub is bereid gedurende het jaar de in- en uitgaven strikt bij te houden. V5: De sportclub is bereid in het belang van de sportclub financiële beslissingen te nemen die onpopulair zijn op korte termijn. Vervolgens werden 5 nieuwe items voor de subschaal externe focus geformuleerd. Er werd eveneens besloten om de overgebleven items (na de betrouwbaarheidsanalyse) te gebruiken als items die peilen naar de factor kunnen. Zowel kunnen als willen bevragen nu rond doelgroepen, het sociale aspect en maatschappelijke thema s (gezondheid, milieu, mobiliteit, ). Tabel 4: Nieuwe items subschaal externe focus KUNNEN V: Personen met een handicap (mentaal en/of fysiek) kunnen actief de sport beoefenen in onze sportclub. V: De sportclub heeft een actief beleid m.b.t. de communicatie met verschillende doelgroepen (vb. allochtonen, kansarmen, ). V3: Kansarmen kunnen actief de sport beoefenen in onze sportclub via een sociaal tarief. V4: De sportclub organiseert niet-sportieve clubactiviteiten om de sociale contacten onder de leden te bevorderen (bv. Filmavond, uitstappen). V5: In de sportclub wordt er actief gewerkt rond maatschappelijke thema s (gezondheid, milieu, mobiliteit, ). Vlaamse Sportfederatie vzw Zuiderlaan 3-9000 Gent T+3 9 43 90 F +3 9 43 99 info@vlaamsesportfederatie.be - www.vlaamsesportfederatie.be 4