Nieuwjaarstoespraak Chris Buijink, voorzitter Nederlandse Vereniging van Banken, 13 januari 2014 (Gesproken woord geldt) Dames en heren, Banken zijn van belang voor de bloedsomloop voor het economisch verkeer. Nu denkt u: logisch dat hij dat zegt: de voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Banken. Dat klopt, ruim zeven maanden geleden ben ik Boele Staal opgevolgd. En het bevalt. Ik ben bij zestig van onze leden langs geweest en volgende maand hoop ik ze allemaal zo n 80 te hebben gehad. Een ronde die inspireert! Maar de zin die ik zojuist uitsprak, stond in een hoofdredactioneel commentaar in het Financieele Dagblad dat ik las in de kerstvakantie. De krant waarschuwde toezichthouders en politici om ervoor te waken dat na de kredietcrisis de balans niet te ver doorslaat en het bankieren verder aan banden wordt gelegd. Niet overdrijven met dijkverzwaring, stond erboven. Gustav Mahlerplein 29-35 1082 MS Amsterdam +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 1/8
Ik heb er maar even een tweet aan gewijd. Ik vond het een moedig commentaar. De onvrede was en is nog groot in de samenleving als het om banken gaat. Dat is begrijpelijk. Er ís ook veel misgegaan en banken hébben daaruit belangrijke lessen getrokken uit de crisis. En we zíjn er nog niet. Een van deze lessen het commentaar in het FD stipte het aan was het verhogen van kapitaalbuffers. De Nederlandse bankensector heeft de kapitaalratio verder versterkt en staat er in internationaal perspectief goed voor, schreef DNB in het Overzicht Financiële Stabiliteit afgelopen najaar. De risicogewogen kernkapitaalratio van de Nederlandse bankensector steeg in 2012 van 9,5 procent naar 11,5 procent. Hiermee bevindt de Nederlandse bankensector zich in de Europese voorhoede, aldus DNB. DNB heeft ook gezegd dat zij verwacht dat de komende stresstest dit jaar voor Nederlandse banken geen grote problemen zal opleveren. Deze levert in ieder geval wel een hoop werk op en zonder twijfel ook wat stress. Daarover straks meer. Met Basel III, bail in en de bankenunie de drie B s werken we aan vergroting van de stabiliteit van de bankensector en het voorkomen dat de belastingbetaler wordt aangesproken. Het is belangrijk dat in Europees, in internationaal verband te doen. Gustav Mahlerplein 29-35 1082 MS Amsterdam +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 2/8
Safety first, dat was een van de belangrijkste lessen van de kredietcrisis. Veel mensen denken dat banken dat vertalen door hun klanten het leven moeilijker te maken. Niets is minder waar. Ik was vorige maand op werkbezoek bij Rotterdamse bankiers. We bezochten diverse bedrijven in de maritieme en logistieke dienstverlening. Bedrijven om trots op te zijn. De innovatiemolens in de grootste haven van Europa draaien op volle toeren. De wereld verandert snel, strategische plannen moeten sneller dan ooit worden aangepast. Daar horen ook financieringsvraagstukken bij. De bedrijven in de haven en de banken werken goed samen en zijn elkaars sparringpartner. De bedrijven willen dat banken met hen meedenken over ondernemerschap en innovatie. Er staat ook veel op het spel als je schepen over de hele wereld hebt varen en je nadenkt over expansie. De ondernemers die wij bezochten, ervaren hun banken als echte partners vanuit een samenwerking gebaseerd op vertrouwen en gericht op de lange termijn. Ook de Rotterdamse bankiers zelf hebben zo hun zorgen. Zo vragen zij zich af wat het Europese toezicht op banken voor hen en hun klanten gaat betekenen. Gustav Mahlerplein 29-35 1082 MS Amsterdam +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 3/8
Hoe zij straks een internationaal toezichtsteam moeten uitleggen wat er lokaal speelt en hun klanten zouden moeten vertellen dat de banken door het toezicht minder flexibel worden. Aan het einde van de dag in Rotterdam sprak ik met een groep jonge bankiers. Wat mij opviel, was de trots op hun werk en hun bewuste keuze voor het bankiersvak. De verantwoordelijkheid en juist het directe klantcontact trokken hen daarin aan. Samen met klanten werken aan hun toekomst. Dat is superbelangrijk: dat jonge mensen hun toekomst blijven zien in het bankenvak. Dat is niet alleen van belang voor de arbeidsmarktpositie van de bankensector. Jonge mensen brengen een nieuw elan in de business. De klant staat bij deze jonge bankiers écht centraal. De samenwerking met de klant is gestoeld op vertrouwen, zeggen ze. Als je dat verbreekt, gooi je je eigen glazen in. En gelijk hebben ze. Toen ik vorig jaar aantrad als voorzitter van de NVB heb ik ook gezegd: het gaat om gedrag. De samenleving heeft behoefte aan merkbare verandering. Die verandering zo voelde ik in Rotterdam die voltrekt zich. Banken streven naar een dienstbare, stabiele en competitieve sector en we voeren een dialoog met onze stakeholders. Gustav Mahlerplein 29-35 1082 MS Amsterdam +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 4/8
Ik onderschrijf van harte de titel van een ander krantencommentaar van de afgelopen weken, in NRC Handelsblad: Laat banken ouderwets dienstbaar zijn in 2014. Door naar klanten te luisteren en er voor elkaar te zijn, keren we langzaam maar zeker het tij. Inderdaad: banken zíjn van belang voor de bloedsomloop van het economische verkeer, van de samenleving. Eventuele stremmingen daarin want die zijn er ook - sporen we op en proberen we weg te werken. Bij voorbeeld met interactieve informatiepunten voor restschulden bij hypotheken en financiering van het MKB. In het verlengde daarvan willen we vanuit de bankensector ondernemers coachen in het indienen van een kansrijke aanvraag voor een lening, in aanvulling op wat we al doen. Maar daar blijft het niet bij. Om de vernieuwing in de bankensector te schragen, presenteren wij binnenkort een nieuwe Code Banken, gedragsregels en een maatschappelijk statuut dat onze gemeenschappelijke waarden weergeeft. Om dat te bezegelen werken we dit jaar verder aan een bankierseed; een eed of belofte gekoppeld aan tuchtrecht om onze beloften niet vrijblijvend te laten zijn. Daarin is de Nederlandse bankensector uniek in de wereld. Gustav Mahlerplein 29-35 1082 MS Amsterdam +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 5/8
Jan Sijbrand, directeur toezicht bij DNB, voorspelde een grotere rapportagelast als de ECB het toezicht gaat houden en hogere kosten. Ik roep DNB en de minister van Financiën op dáár een dam tegen op te werpen! We vinden goed toezicht belangrijk. Een aantal nieuwe regels is onvermijdelijk, maar overdaad schaadt. Het moet werkbaar blijven voor banken. Hiervoor zal de NVB zich ook in 2014 sterk maken! Banken willen samen met andere bedrijven én consumenten werken aan een nieuwe toekomst van onze economie die zich kenmerkt door innovatie en praktische oplossingen. Een prachtig voorbeeld van samenwerking is het NL Ondernemersfonds dat banken en beleggers vanochtend op Beursplein 5 ten doop hebben gehouden. Een innovatieve manier om bedrijven door banken en institutionele beleggers samen van financiering te voorzien. Van groot belang als de economie straks weer aantrekt. Dank aan Cees Vermaas van Euronext en iedereen die hier meer dan een jaar aan gewerkt heeft. Een ander mooi voorbeeld van samenwerking kan ik u bij deze bekend maken. De banken en de Gezamenlijke Toonbankinstellingen (Detailhandel Nederland, Koninklijke Horeca Nederland en de Gezamenlijke Benzinebranches hebben Gustav Mahlerplein 29-35 1082 MS Amsterdam +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 6/8
een principeakkoord bereikt om het Nederlandse betalingsverkeer efficiënt te houden. Jacques Parson (bestuurslid Detailhandel Nederland), hier aanwezig, en ik hebben dit principeakkoord onlangs getekend. Door dit akkoord bespaart de Nederlandse samenleving jaarlijks 1 miljard euro ten opzichte van het Europese gemiddelde. Het principeakkoord bevat onder meer nieuwe afspraken over tariefgaranties en kortingen, met het oog op de overgang naar Europees betalingsverkeer en plannen om storingen in het betalingsverkeer te voorkomen. Afgesproken is deze hoofdlijnen voor 1 maart 2014 uit te werken in een nieuwe Nadere Overeenkomst bij het Convenant Betalingsverkeer uit 2005. Op dit moment wordt het akkoord besproken in de achterban. Vanaf 1 maart worden verdere mededelingen gedaan. Maar dan weet u het alvast. Ook een inspirerend initiatief tenslotte is de Week van het geld die in maart wordt gehouden en waarin naar verwachting bankiers weer enkele duizenden gastlessen zullen geven aan meer dan honderdduizend leerlingen op basisscholen. Bij de receptie van ons kantoor staat een teller van het aantal aanmeldingen van gastdocenten. Ik heb vanmiddag nog even gekeken en we zijn de duizend ruim gepasseerd, prachtig. Vorige Gustav Mahlerplein 29-35 1082 MS Amsterdam +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 7/8
keer eindigde de teller op ruim 3.000. Het zou mooi zijn als we dat weer halen! Ladies and gentlemen, The foreign banks in the Netherlands, branches and subsidiaries, are a vibrant group of members in our association. We value their presence and we value the cooperation with the Foreign Bankers Association. And I like to salute here the outgoing president of the FBA, Yves Sawaya. Yves chaired the FBA for many years. We thank him and wish him well. Later dit jaar vieren we als NVB ons 25-jarig bestaan. Hoe we dat gaan vieren, hoort u nog van ons. We willen dat in ieder geval midden in de samenleving doen. Bankieren midden in de samenleving. In het volle besef van onze verantwoordelijkheid naar die samenleving. Naar onze klanten, naar onze stakeholders en naar elkaar in onze bedrijven en in de sector. Dat is ook de betekenis van onze vereniging. Samen werken aan de vernieuwing in de sector. Inzet bij elke bank afzonderlijk is daarbij noodzakelijk. Het gedrag van één bank is bepalend voor het imago van de hele sector, van alle banken. Dit is een opdracht die we alleen samen tot een succes kunnen maken! Gelukkig nieuwjaar! Gustav Mahlerplein 29-35 1082 MS Amsterdam +31(0)20 55 02 888 www.nvb.nl 8/8