Nieuwsbrief RUD Groningen, nr. 4

Nieuwsbrief RUD Groningen, nr. 4 Sybilla Dekker: de kracht van Groningen is de samenwerking tussen provincie en gemeenten Mevrouw Sybilla Dekker is het bestuurlijk boegbeeld van het landelijke programma voor de vorming van de RUD s: het Programma Uitvoering met Ambitie (PUmA). In die rol maakt zij een rondtour langs alle provincies (in haar woorden de Dekker-tour) om de bestuurders te wijzen op het nut en de noodzaak van de vorming van de RUD s. Op woensdag 20 april bezocht zij Groningen en ging zij in gesprek met de gedeputeerde Milieu van de provincie en de wethouders van de gemeenten. In een presentatie zette mevrouw Dekker het traject nog eens uiteen. Het startpunt van dit dossier is de Wabo, één loket en één bevoegd gezag. Daarnaast hebben een aantal calamiteiten er ons toe gebracht om de organisatie van de uitvoering kritisch tegen het licht te houden. Ervaring bij deze calamiteiten is dat er altijd naar de bestuurders wordt gekeken. Daarom dienen bestuurders zich af te vragen of zij als bevoegd gezag wel een goede counterpart kunnen zijn voor bedrijven en burgers. Moet je als gemeente wel alles zelf willen doen om je rol als bevoegd gezag waar te maken? Zij benadrukte: U blijft immers ook het bevoegd gezag als taken elders, in de RUD, worden belegd. Mevrouw Dekker adviseerde de bestuurders om een stip op de horizon te bepalen. Zij is wel helder in hoe zij dat in de regio Groningen ziet. Zij kan zich niet kan voorstellen dat er meer RUD s binnen de provincie ontstaan, gezien de relatief beperkte complexiteit van de bedrijvigheid in de veiligheidsregio Groningen. Op vragen over vorm en plaats van de RUD reageerde zij duidelijk: U als bestuurders moet eerst kiezen voor de organisatie: één RUD in Groningen. Alle overige vragen over vorm en plaats zijn daarvan een uitwerking, maar moeten niet afleiden van de hoofdvraag. Mevrouw Dekker uitte haar waardering voor de manier waarop in Groningen wordt samengewerkt tussen gemeenten en de provincie en ziet in deze gezamenlijkheid ook de kracht voor de toekomst. Ook de aanpak vanuit de inhoud spreekt haar aan, daarvoor doen wij het tenslotte! 1_ Nieuwsbrief RUD Groningen - nr. 4

Mevrouw Dekker is voorstander van het beleggen van meer taken in de RUD, omdat dit tot nog meer kwaliteitsvoordelen leidt. Maar zo zegt zij: Laat dit vooral een organisch proces zijn. Er werd aandacht gevraagd voor de praktische uitvoerbaarheid. Een dienst op afstand betekent een andere rol voor de gemeenten en de provincie: die van opdrachtgever en opdrachtnemer. Dit vraagt een omslag bij de betrokken organisaties. Mevrouw Dekker beaamde dit en voegde toe dat dit een uniek organisatieontwikkelingstraject is waarbij veel partijen zijn betrokken. Zij benadrukte ook het belang om de rol van gemeenten en provincie als werkgever goed mee te nemen in de discussie. Bestuurders dringen er op aan dat de korting van 100 miljoen die het Rijk op dit dossier wil inboeken van tafel gaat. In het concept-bestuursakkoord tussen het Rijk, IPO en de VNG is deze 100 miljoen niet langer aan de orde, maar zolang dit akkoord niet getekend wordt, is er onduidelijkheid. Bovendien werkt deze opstelling van het Rijk niet stimulerend. Mevrouw Dekker onderschrijft het signaal en noemt de opstelling van het Rijk niet handig. Bestuurders dringen aan op het accepteren van de Groningse maat. De Groningse maat onderschrijft grotendeels de KPMG-kwaliteitscriteria en stelt aanpassingen voor die gaan over: het aantal mensen dat een taak moet uitvoeren voor de continuïteit; de hoeveelheid mensen die in opleiding moeten zijn; de opleidingseisen (HBO/MBO/specifieke opleidingen). Mevrouw Dekker kan zich goed voorstellen dat er voor de Groningse situatie een aantal aanpassingen gewenst zijn en als dit in de Groningse maat goed onderbouwd is, kan zij zich niet voorstellen wat daar mis mee is. U geeft hiermee een signaal af waar u in Groningen voor staat. 2_ Nieuwsbrief RUD Groningen - nr. 4

Knopen in plaats van knippen De vorming van een RUD heeft gevolgen voor de latende organisaties. Daarom is er een werkgroep aan de slag gegaan om de issues die spelen bij de latende organisaties te benoemen. De werkgroep brengt de gevolgen en de mogelijke oplossingsrichtingen in kaart en bespreekt die 2 mei met gemeentesecretarissen en de provinciesecretaris. Jan van Dijk, projectleider van de werkgroep, en Frank Moree, adviseur bedrijfsvoering bij de gemeente Hoogezand-Sappemeer, lichten toe. Moree: De essentie van onze rol als werkgroep is een degelijke analyse. Waar moeten de latende organisaties aan denken als straks de RUD een feit is. Op grond van de analyse dragen we oplossingsrichtingen aan. Daarbij is het wel belangrijk dat we met concrete zaken komen die ruimte laten voor iedere afzonderlijke organisatie. Gemeenten en provincie moeten de ruimte hebben om maatregelen te nemen die passend zijn voor hun specifieke situatie. Van Dijk: In ieder geval is duidelijk dat voor goede samenwerking binnen de RUD borging van de communicatie- en informatiestromen essentieel is. Moree: Ook is het een feit dat de RUD bevoegdheid en uitvoering van VTH-taken uit elkaar trekt. Daardoor is taakversterking nodig binnen de latende organisatie op gebied van frontoffice/kcc, opdrachtverlening en monitoring. Dat zit niet in fte s maar meer op taak en inhoud. Opdracht en regie is een nieuwe taak, hiervoor is bij de latende organisatie expertise nodig De invoering van de RUD vraagt om een knoop in de werkprocessen en niet om een knip. De gemeenten en de provincie moeten die knoop zelf organiseren. Het lijkt in eerste instantie redelijk simpel, zegt Moree. Maar nu wij twee keer bij elkaar zijn geweest, blijkt het toch wat complexer. Wij merken dat er verschillende beelden leven die nog niet eerder met elkaar zijn afgestemd. De RUD klinkt als een black box maar we ontdekten dat de RUD in feite onze eigen organisatie is die volledig transparant kan zijn. 3_ Nieuwsbrief RUD Groningen - nr. 4

Ook zijn de meest gemeenten volop in ontwikkeling. We moeten bezuinigen en er komen rijkstaken naar ons toe. De RUD is niet de enige verandering. Dat vraagt voor de gemeente een herbezinning van haar rol. De gemeente zal steeds meer een regiefunctie moeten gaan vervullen. In die zin gaat het niet om een geïsoleerde discussie, voegt Van Dijk toe. Het past in de veranderende visie op de rol van de gemeente. Kwaliteitsverbetering gaat in het geval van de RUD gepaard met schaalvergroting en voor de gemeente en provincie is het zaak daar grip op te houden. Van Dijk: Eigenlijk draait het allemaal om vertrouwen en samenwerken. Vertrouwen in de RUD en vertrouwen in de latende organisatie. Iedere organisatie houdt zijn bevoegdheden en besteedt het werk uit. Daarbij is het essentieel dat je er als organisatie op vertrouwt dat het werk goed gebeurt. Dat vraagt om een transparante manier van werken vanuit een gelijkwaardige positie. Met de RUD ontstaat een ring van latende organisaties die elkaar ook moet weten te vinden, samenwerken om de RUD zo efficiënt mogelijk te laten functioneren. We hebben elkaar meer dan ooit nodig. Het gaat erom dat we leren om buiten de eigen organisatie te denken, over onze grenzen heen durven kijken. En dan is de RUD geen bedreiging, maar een prachtige kans! De werkgroep bestaat uit: Jan van Dijk, projectleider Theo Moltmaker Bos, gemeente Stadskanaal Wietse van der Bijl, gemeente Eemsmond of Frits Terpstra, gemeente Delfzijl Matthijs Drenth, gemeente Haren Frank Moree, adviseur bedrijfsvoering gemeente Hoogezand-Sappemeer Jannes Schoemaker, gemeente Groningen Josée Woertman, plaatsvervangend hoofd afdeling Milieubeleid provincie Groningen Klankbordgroep gemeentesecretarissen en provinciesecretaris: Lenie Kootstra, gemeentesecretaris Zuidhorn, aanspreekpunt Herman Groothuis, gemeentesecretaris Oldambt Joep Hoedjes, gemeentesecretaris Ten Boer Jelmer Mulder, gemeentesecretaris Appingedam Maarten Ruijs, gemeentesecretaris Groningen Frank Wiertz, gemeentesecretaris Hoogezand-Sappemeer Henk Jan Bolding, provinciesecretaris Stand van zaken Tijdens de Tweede Bestuursconferentie RUD op 4 maart zijn door conferentievoorzitter Jan Bessembinders de volgende conclusies getrokken: een meerderheid van de gemeenten is voor het beleggen van alle milieutaken in de RUD; de meeste partijen kiezen voor Eén RUD of een RUD met meerdere vestigingen; de gemeente Groningen, de DEAL-gemeenten en de provincie hebben verschillende beelden bij de organisatievorm. Afgesproken is dat die drie partijen op korte termijn overleg hebben over de organisatievorm. In de periode na 4 maart hebben er meerdere gesprekken plaatsgevonden tussen genoemde partijen, in verschillende samenstellingen (bestuurlijk of ambtelijk, gezamenlijk, afzonderlijk of tussen twee partijen). De bestuurlijke gesprekken en een gesprek met de secretarissen hebben onder leiding gestaan van Jan Bessembinders in zijn rol als bestuurlijk opdrachtgever namens de gemeenten. Gedeputeerde Slager als bestuurlijk opdrachtgever namens de provincie heeft gekozen voor zijn rol als belangenbehartiger van de 4_ Nieuwsbrief RUD Groningen - nr. 4

provincie om dubbele petten te voorkomen. Inzet bij de gesprekken is een breder draagvlak te verwerven voor de conclusies van de bestuursconferentie (één RUD met alle milieutaken en als juridische vorm een gemeenschappelijke regeling). Op 16 maart heeft de projectleider Dick Bresser verslag gedaan aan de gemeentesecretarissen van de tot dan gevoerde gesprekken en op 21 maart heeft Jan Bessembinders dit gedaan in het VGGportefeuillehoudersoverleg. Daarna zijn er nog diverse gesprekken gevoerd. De discussie spitst zich enerzijds toe op de bestuurlijke en ambtelijke sturing van de RUD en anderzijds op de positionering van de werkorganisatie VTH-DEAL. De verdere invulling van de RUD staat gepland in de volgende projectfasen, waarin de regeling en het implementatieplan (inclusief de bestuurlijke en ambtelijke sturing) worden opgesteld. Nu de discussie over de sturing van de RUD eerder plaatsvindt dan gepland, is besloten om die discussie naar voren te halen, zodat de besluitvorming over het takenpakket en de organisatievorm er niet door wordt belemmerd. Bovendien krijgen alle partijen duidelijkheid over de uiteindelijke juridische vorm voordat zij hun keuze voor de organisatievorm van de RUD en in samenhang daarmee de taken, die zij in de RUD willen inbrengen, maken. In de gesprekken die de afgelopen weken zijn gevoerd, is dat herhaaldelijk naar voren gebracht. Daarom hebben de bestuurlijke opdrachtgevers de projectleider verzocht om een verkenning te maken van de sturingsvarianten voor de RUD. Een werkgroep van terzake deskundigen van gemeenten en provincie gaat daar op korte termijn mee aan de slag en rapporteert hier medio mei over aan het Bestuurlijk overleg RUD VGG - provincie. Daarna wordt het concept-advies over het takenpakket en de organisatievorm van de RUD opgesteld en in procedure gebracht. Dat betekent dat dat advies achtereenvolgens wordt besproken in de projectgroep, de Broederschap van gemeentesecretarissen, de klankbordgroep, het VGG-portefeuillehoudersoverleg Ruimte en Wonen, Milieu en Mobiliteit en met de provincie. Tot slot wordt het advies vastgesteld door het Bestuurlijk overleg RUD VGG - provincie. Vervolgens wordt het advies ter instemming naar de colleges van B&W en GS gestuurd. De verwachting is dat dat nog voor de zomervakantie gebeurt. De gemeenten en de provincie hebben dan 10 weken (exclusief de zomervakantie) om het Bestuurlijk overleg RUD VGG - provincie hun mening te geven. Op korte termijn wordt het concept-eindbericht aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu over het regionaal maatwerk en het bottom up-proces in procedure gebracht, omdat dat bericht uiterlijk 31 mei in zijn bezit moet zijn. Tussenbericht en eindbericht In het bestuurlijk overleg tussen VROM, IPO, VNG en Unie van Waterschappen op 16 februari zijn afspraken gemaakt over de vorming van de RUD s. Hierbij is overeengekomen dat de provinciale regisseurs eind maart een tussenbericht en eind mei een eindbericht over het regionaal maatwerk en het bottom up-proces aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, de heer Atsma, sturen. Tussenbericht Op 30 maart 2011 hebben Gedeputeerde Staten en het bestuur van de Vereniging van Groninger Gemeenten gezamenlijk het tussenbericht verstuurd om te benadrukken dat de vorming van de RUD als een samenwerkingsproces wordt gezien. In het tussenbericht is de conclusie van de bestuursconferentie van 4 maart 2011 verwoord. Het merendeel van de partijen is voorstander van het beleggen van het hele milieutakenpakket bij een regionale uitvoeringsdienst. Een aantal gemeenten wil 5_ Nieuwsbrief RUD Groningen - nr. 4

het basistakenpakket inbrengen en enkele gemeenten willen zelfs het hele Wabotakenpakket beleggen in de regionale uitvoeringsdienst. Het merendeel van de partijen is voorstander van één regionale uitvoeringsdienst met één of meer vestigingen. Vier gemeenten hebben een voorkeur voor twee RUD s. Aan de staatssecretaris is daarnaast aangegeven dat er nog geen eensluidend beeld is over de organisatievorm, de juridische vorm van de samenwerking en de ambtelijke organisatie en dat wij hierover nog in gesprek zijn. De tussenberichten van alle provincies zijn online gezet en in te zien via onderstaande link. www.uitvoeringmetambitie.nl/ezine/maildocs/ezine_preview.php?id=16 Eindbericht Eind mei komt al aardig dichterbij en het eindbericht moet daarom ook in procedure worden gebracht. Ten opzichte van het tussenbericht is nu duidelijk dat er breed draagvlak is voor de vorming van één RUD in de veiligheidsregio Groningen en dat het merendeel van de partijen hierin het gehele milieutakenpakket wil onderbrengen. De komende periode wordt benut om het sturingsmodel verder uit te werken. Hiervoor staan twee opties open, of een openbaar lichaam ingevolge de Wet gemeenschappelijke regeling of een gastheerconstructie. De uitwerking hiervan wordt voor de zomer afgerond, waarna de officiële besluitvorming kan plaatsvinden. In het eindbericht zal de laatste stand van zaken worden opgenomen. In het tussenbericht is ingegaan op de Groningse maat. Ook in het eindbericht zullen wij duidelijk maken dat wij de KPMG-kwaliteitscriteria grotendeels onderschrijven en op een aantal punten aanpassingen voorstellen. Zie over de Groningse maat ook het artikel over het bezoek van mevrouw Dekker. Mark Boumans nieuw bestuurlijk opdrachtgever RUD 6_ Nieuwsbrief RUD Groningen - nr. 4

In de spiegel kijken!! In opdracht van het landelijk Programma Uitvoering met Ambitie is een instrument ontwikkeld waarmee organisaties met VTH-taken zichzelf kunnen beoordelen. Deze zelfbeoordeling vindt plaats op verschillende deskundigheidgebieden en op het gebied van beleid- en verantwoordingcycli (procescriteria). Met het instrument kan men de eigen organisatie vergelijken en beoordelen op de KPMG-kwaliteitscriteria. Voor de deskundigheidsgebieden worden voorwaarden gesteld aan aantallen fte s voor bepaalde taken, de frequentie waarmee bepaalde taken worden uitgevoerd, het opleidingsniveau en ervaring van de medewerkers. Op procescriteria kunnen organisaties zichzelf beoordelen op de mate en volledigheid waarmee beleid- en verantwoordingcycli in de organisatie zijn geïmplementeerd en verankerd. Gemeenten en provincie hebben er in Groningen voor gekozen een gezamenlijke invulsessie te houden. Ten eerste omdat twee kerngroepleden les hebben gehad in het invullen van het instrument. Ten tweede om zoveel mogelijk met de partijen tot een eenduidige interpretatie en invulling te komen. De opkomst was verheugend groot, bijna alle organisaties waren vertegenwoordigd. Uiteraard leverden de kwaliteitscriteria discussies op. In de praktijk bleek het ondoenlijk het hele instrument volledig in te vullen. Kortom; huiswerk! Waarbij de beoordeling de verantwoordelijkheid van de betreffende organisatie blijft. Wel hebben we een aantal afspraken gemaakt naar aanleiding van de sessies. Zo vullen we de evaluatie in op de pagina s die op dit moment alleen nog intern zichtbaar zijn. De uitdraaien worden in de projectgroep besproken om organisaties onderling te vergelijken en om de uitkomsten te vergelijken met eerdere uitkomsten (november 2010). Colofon Nieuwsbrief project RUD Groningen 1e jaargang nr. 4, april 2011 Verschijningsfrequentie Eén keer per zes weken Redactieadres Marianne Fokkinga m.fokkinga@provinciegroningen.nl Redactie Kerngroep RUD. De kerngroep bestaat uit Dick Bresser, projectleider Marianne Fokkinga, projectondersteuner Liesbeth Groote Schaarsberg, projectdeskundige VGG Jan van Dijk, projectdeskundige provincie Tekstbijdragen Dick Bresser Liesbeth Groote Schaarsberg Jan van Dijk Hanneke Huls Vormgeving Geeke Voortman, Wie Maakt Het Foto s Dick Bresser Aan-/afmelden Marianne Fokkinga m.fokkinga@provinciegroningen.nl 7_ Nieuwsbrief RUD Groningen - nr. 4