ACCOUNTANT WORDEN 2013-2014 magazine over accountancy HOEVEEL MUZIEK ZIT ER IN EEN DANCE FLOOR? MICHEL SMIT EN CHRIS TIMMAN OVER DE ONTWIKKELING VAN EEN NIEUW PRODUCT 3500 JAREN Van de ene studie naar de andere Ik kom op de mooiste plekken Slimmer studeren doe je zo De geschiedenis van de accountancy
ACCOUNTANT WORDEN IS EEN UITGAVE VAN DE NBA, DE NEDERLANDSE BEROEPSORGANISATIE VAN ACCOUNTANTS. NBA, POSTBUS 7984, 1008 AD AMSTERDAM REDACTIE NBA: JUDITH LIEVERSE ARA: MIKE DEMELINNE, AUDREY VAN REIJSWOUD ART DIRECTION: LEON BOUWMAN, MARCO ARKEMA COPY: FRANK VAN VENROOIJ FOTOGRAFIE: OSCAR SEIJKENS ACCOUNTANT WORDEN KWAM TOT STAND NAAR EEN IDEE VAN ARA M/V EN NBA. 2013-2014. AAN DE INHOUD KUNNEN GEEN RECHTEN WORDEN ONTLEEND. Misstappen en fraudes: lid van de Accountantskamer 10 Het accountantsberoep in cijfers 20 Vijf redenen om bij een studievereniging te gaan 30 Kruip in de huid van een accountant 32 Laat je inspireren! Bij een nieuw schooljaar hoort een nieuw magazine. Voor jou is dit misschien de eerste keer dat je dit blad ziet, voor ons is het alweer het 14e magazine over het accountantsberoep. Een beroep dat zo afwisselend en dynamisch is dat we genoeg inspiratie hebben voor nog veel meer nummers. Voor ons staat elk magazine in het teken van inspiratie. Inspirerend is bijvoorbeeld het interview met Stefan Knapen. Hij is niet alleen student, maar ook een specialist in lifehacks voor studenten. Hij geeft je enkele tips om slimmer te studeren en beter met je tijd en energie om te gaan. Wie denkt dat alle accountants hetzelfde werk doen, kan zich laten inspireren door de verschillende interviews met accountants. Geen twee carrières zijn gelijk. De een reist de hele wereld over voor zijn werk (zie blz. 8), de ander bouwt een indrukwekkende carrière op vanuit Limburg (zie blz. 10). Of lees wat de rol was van de accountant bij de totstandkoming van Energy Floors, een bedrijf dat dansvloeren maakt die elektriciteit opwekken door de beweging van dansende mensen. Twijfel je om over te stappen naar een andere studie, bijvoorbeeld van Bedrijfseconomie naar Accountancy? Laat je dan inspireren door de verhalen van studenten die je voorgingen. Je leest het op bladzijde 16. Wil je na het lezen van dit magazine nog meer inspiratie opdoen om accountant te worden? Bezoek dan onze website accountantworden.nl, volg ons op @wordaccountant en praat mee op onze facebookpagina! MILKA m.lesparre@nba.nl JUDITH j.lieverse@nba.nl 2
HOE HOUD JE INVESTERINGEN IN DE ZORG FINANCIEEL GEZOND? Stichting CuraMare is een zorgconcern in de provincie Zuid-Holland. Zij bezit onder meer een ziekenhuis, diverse verzorgings- en verpleeghuizen en biedt thuiszorg. Enkele jaren geleden besloot de stichting om het ziekenhuis uit te breiden. Dit was een flinke operatie waarbij specialis tische hulp van een accountant nodig was. We spraken erover met bestuursvoorzitter Koos Moerland en drs. Richard Eveleens RA. 3
4
LINKS: DE ACCOUNTANT Richard Eveleens, partner Ernst&Young Den Haag RECHTS: DE BESLISSER Koos Moerland, voorzitter Raad van Bestuur CuraMare Waarom moest het ziekenhuis eigenlijk uitbreiden? KOOS MOERLAND: Het Van Weel- Bethesda Ziekenhuis in Dirksland is een van de kleinste medische centra van het land. Maar het heeft een belangrijke functie voor de regio. Het probleem was dat we de mensen uit de regio een breed pakket aan medische diensten wilden bieden. Maar omdat we weinig patiënten hadden, was bijvoorbeeld een intensive care relatief duur. Om een breed aanbod betaalbaar te houden, moesten we veel planbare zorg binnenhalen. Dat konden we alleen bereiken door ons werkgebied te vergroten. Een andere reden om te groeien had te maken met de bezetting per vakgroep. Zo hadden we ooit twee gynaecologen. Dat is te weinig. Je kunt dan niet garanderen dat er op elk moment één aanwezig is op de afdeling Verloskunde, daarvoor heb je minstens vijf gynaecologen nodig. Vanwege deze redenen werd het tijd om verder uit te breiden. Konden jullie er niet voor kiezen om bepaalde zorg niet meer aan te bieden? KOOS MOERLAND: Dat deden we al. Voor bepaalde specialistische handelingen, verwijzen we patiënten naar andere ziekenhuizen. Zo doen we geen maagkankeroperaties, maar kunnen patiënten wel bij ons terecht voor de diagnose, analyse, chemokuur en nazorg. In het algemeen is 80% van de zorg in ziekenhuizen basiszorg. De overige 20% is topklinische zorg die slechts in enkele ziekenhuizen wordt aan geboden. Wij richten ons op die basiszorg, want je kunt niet overal goed in zijn. Waaruit bestond de uitbreiding precies? KOOS MOERLAND: We hebben de endoscopie-afdeling vergroot, een vierde operatiekamer gebouwd, Alle uitbreidingsplannen hebben we verwerkt in een businesscase. Deze hebben we door de accountant laten checken. het aantal bedden voor de dagbehandeling vergroot en het MC Brielle gebouwd. Het MC Brielle was overigens geen initiatief van ons. We zijn benaderd door de huisartsen uit die buurt. Zij wilden samen een nieuwe locatie betrekken en Medisch Centrum Brielle In het MC Brielle komen meerdere soorten zorg bij elkaar in één gebouw, waaronder huisartsen, ziekenhuisspecialisten, tandartsen en een apotheek. Zorgverleners kunnen sneller en gemakkelijker van elkaars expertise gebruikmaken. Mensen uit de buurt vinden meer zorg dicht bij huis. zouden daar het liefst meer diensten aanbieden. Dus ook tandheelkundige zorg, fysiotherapie en bepaalde ziekenhuiszorg. Wat was de toegevoegde waarde van de accountant? KOOS MOERLAND: Alle uitbreidingsplannen hebben we verwerkt in een businesscase. Op basis hiervan moesten andere partijen beslissingen maken. Zorgverzekeraars moesten ervan overtuigd zijn dat we goede zorg zouden bieden voor een goede prijs. En de bank moest besluiten of ze ons geld zouden lenen. Deze businesscase hebben we door de accountant laten checken. RICHARD EVELEENS: Het is redelijk nieuw dat ziekenhuizen businesscases opstellen. Vroeger waren de eisen minder streng. Nu worden ver uitgewerkte businesscases geëist. Hierin gaat het ziekenhuis onder meer in op de maatschappelijke aspecten, de terugverdientijd en de risico s. 5
Hoe check je zo n businesscase? RICHARD EVELEENS: Een businesscase bestaat uit verschillende rubrieken. Per rubriek kijken we vooral naar de relevante financiële aspecten. We bekijken de aannames die gedaan worden. Waar komen die vandaan? Wat zijn de risico s? Is bij de berekening wel de juiste systematiek gebruikt? Wordt er bijvoorbeeld wel voldoende rekening gehouden met overheidsbezuinigingen en ontwikkelingen in regelgeving? Kloppen de afschrijvingstermijnen voor medische apparatuur wel? Of moet apparatuur sneller worden afgeschreven in verband met wijzigingen in de kapitaallastenvergoeding? Waarin verschilde dit werk van de normale controle? RICHARD EVELEENS: Dit is duidelijk advieswerk, maar het ligt wel in het verlengde van de controle. De kennis die wij hebben van de organisatie, is nodig om de vinger op de zere plek te kunnen leggen. Is de businesscase bijvoorbeeld niet in tegenspraak met de meerjarenbegroting? Stel dat in de begroting een daling van de productie wordt voorspeld, dan strookt dat niet met de bouw van een vierde operatiekamer. Dat zou tenslotte op meer productie wijzen. Een verkeerde investering kan desastreuze gevolgen hebben voor een ziekenhuis. Richard, heb je ook andere ziekenhuizen als klant? RICHARD EVELEENS: Ja, dat is echt mijn specialisme. Mijn klantenpakket bestaat voor circa 80% uit zorgverzekeraars, cure en care instellingen. Met betrekking tot cure instellingen ben ik zowel accountant van universitaire ziekenhuizen, topklinische ziekenhuizen en algemene ziekenhuizen. Dat is ook nodig om voldoende kennis Een verkeerde investering kan desastreuze gevolgen hebben voor een ziekenhuis van de sector op te doen. Alleen dan kan ik klanten optimaal van dienst zijn. Er gebeurt ontzettend veel in de zorg. Geweldige innovaties, ambitieuze bezuinigingen, systeemwijzigingen, complexe verslaggevingsvraagstukken, fraude, je komt echt alles tegen. Maar het mooiste vind ik het wereldje zelf. Als ik een vergadering heb met een Raad van Toezicht van een ziekenhuis, kom ik vaak bewust te vroeg zodat ik een kwartiertje in de hal kan zitten en de sfeer kan proeven. Ik heb toch het gevoel dat ik indirect een bijdrage lever aan de gezondheid in Nederland. Wat viel je tegen in het hele traject? KOOS MOERLAND: De moeite die het kostte om de financiering rond te krijgen bij de bank. De uitbreidingsplannen kostten 10 miljoen euro, waarvan we 8 miljoen moesten lenen. De bank stelde veel eisen, maar uiteindelijk zijn we eruit gekomen. Hoe kijken jullie terug op het project? RICHARD EVELEENS: Het is heel leuk om betrokken te worden bij zulke essentiële uitbreidingen van een ziekenhuis en om met veel verschillende mensen te spreken. Het heeft me nog meer inzicht gegeven in wat er speelt in het Van Weel-Bethesda Ziekenhuis. KOOS MOERLAND: Ik kijk er heel positief op terug. Alle uitbreidingen zijn een succes. Het MC Brielle staat er nu ongeveer een jaar en het gaat goed. De productie neemt toe en het marktaandeel groeit. Er zit eigenlijk altijd wel een aantal mensen te wachten om geholpen te worden. www.ey.nl www.curamare.nl 6
Marjon van Wijk leeftijd 29 jaar opleiding 3e jaar praktijkopleiding kantoor alfa accountants groningen, www.alfa.nl functie klantbeheerder woonplaats leermens hobby sporten, winkelen leasewagen volkswagen crosspolo lievelingseten pasta lievelingsboek alles van karin slaughter, marion pauw, saskia noort AA In de praktijk zijn communicatieve en commerciële vaardigheden enorm belangrijk OP DE LADDER STARTER MIDCAREER TOPCAREER Waar ben je nu mee bezig? Ik heb mijn eigen klantenpakket. Ik ben voor hen het eerste aanspreekpunt, dus ik word regelmatig gebeld met vragen. Dat loopt van financieringsaanvragen tot de vraag of het gunstig is om een elektrische bedrijfsauto te kopen. Indien mogelijk los ik het zelf op en anders schakel ik een collega in. Daarnaast houd ik me bezig met de werkprocessen op kantoor. Ik probeer die te stroomlijnen zodat we meer productie kunnen draaien. Waarom heb je gekozen voor accountancy? Ik ben begonnen met de studie Psychologie, maar ik kwam er na anderhalf jaar achter dat ik dat vreselijk vond. Veel te theoretisch. Ik zocht iets compleet anders en vooral een stuk tastbaarder. Accountancy is leuk omdat je met mensen én met cijfers om moet gaan. Ik ben nog steeds geïnteresseerd in het gedrag van mensen, maar gebruik dat nu meer in mijn contacten met klanten. ding en de praktijk? In de praktijk zijn communicatieve en commerciële vaardigheden enorm belangrijk. Als je niet goed kunt communiceren, kun je nooit het vertrouwen van klanten winnen. Op de opleiding wordt hier, volgens mij ten onrechte, te weinig aandacht aan besteed. Welke veranderingen zie je in het vak? Ik heb het idee dat klanten minder trouw zijn. Het is dus van nog meer belang om je werk goed te doen, goed te communiceren en commercieel te zijn. Daarnaast gaat het steeds minder om de jaarrekening. Goede advisering, gebaseerd op tussentijdse rapportages, wordt steeds belangrijker. Waar ben je trots op? Ik ben best trots op wat ik heb bereikt en op de klantenportefeuille die ik heb opgebouwd. Ik ben Alfa Accountants dan ook dankbaar dat ze mij daar de kans voor hebben gegeven. Wat vond je het grootste verschil tussen de oplei Waar zie je jezelf over 10 jaar? Dan heb ik mijn AA titel en bedien grotere klanten. Hopelijk heb ik dan een leidinggevende functie. De dingen die ik nu naast mijn werk doe, zoals ambassadeur zijn voor de NBA, doe ik dan nog steeds. 7
Na het werk even naar de Grand Prix Formule 1 van Maleisië SCHIPHOL - Joko Tenthof van Noorden RA (33) is begin 2013 begonnen als audit principal bij Exact. Ongeveer de helft van zijn tijd reist hij de wereld over om vestigingen te bezoeken. Hij overnacht in hotels, eet in restaurants en heeft niet meer spullen bij zich dan er in een koffer passen. Sommige mensen vinden zo n reizend bestaan vreselijk. Joko geniet ervan. Ik hoef het huis niet schoon te maken en geen boodschappen te doen. Heerlijk. 8 Joko is dolenthousiast over het accountancyberoep. Toch was accountancy niet zijn eerste studiekeuze. Ik wilde arts worden, vertelt hij. Ik werd uitgeloot voor medicijnen en besloot Bedrijfskunde te gaan studeren. In eerste instantie om een jaar te overbruggen, maar ik verloor mijn hart aan de wereld van financiën. Het mooiste aan het beroep vindt Joko de breedte ervan. Een vak beheersen wil eigenlijk zeggen dat je een kunstje kent. Het kunstje van een accountant is interessant omdat je het zo breed in kunt zetten. Ik heb Bedrijfskunde, rechten én accountancy gestudeerd. Ik had ook jurist of controller kunnen worden. Maar als jurist ben je het grootste deel van je tijd bezig met het opstellen van contracten. Als registercontroller houd je je eigenlijk alleen bezig met financiën. Als accountant ben je bezig met economische, juridische én procesmatige aspecten. Je bent heel breed inzetbaar. Dit bleek wel toen ik bij Robeco werkte. Ik heb daar elf jaar gezeten en vijf verschillende functies gehad. Kijken naar risico s Ik maak deel uit van een audit team van drie man, ik ben plaatsvervangend hoofd. Simpel gezegd houden we ons bezig met risico s. Exact bestaat uit drie business units, waarvan er één bestaat uit een aantal dochterondernemingen. Het bedrijf heeft vestigingen in 16 landen. Al die verschillende activiteiten en bedrijfsonderdelen zijn op hun eigen manier georganiseerd en lopen hun eigen risico s. Wij brengen in kaart welke risico s ze lopen. Denk aan de kans op productiefouten, grote afhankelijkheid van een leverancier of onduidelijkheid over de manier van administreren. Aan de hand hiervan stellen we een audit plan op. Hierin staat wat we willen gaan onderzoeken. Hoe is de omzet verantwoord? Wat was de impact van een ontslagronde? Enzovoorts. Dan voeren we het onderzoek uit of laten het uitvoeren. Tot slot bespreken we onze bevindingen en doen voorstellen tot verbetering. Van begin tot eind loopt zo n traject ongeveer een maand. Niet voor iedereen Joko reist erg veel voor zijn werk. De afgelopen twee maanden
exact.nl was hij slechts drie weken in Nederland. Hij is het gewend. In mijn vorige baan bij Robeco reisde ik ook al veel. Ik vond dat heerlijk, maar mijn toenmalige vriendin dacht daar anders over. Mijn huidige vriendin woont in Ankara, om elkaar eens per maand te zien reis ik dus sowieso al veel. Als er privé veel van je gevraagd wordt, kun je dit niet doen. Van Istanbul tot Boston Ik zie op dit moment niet alleen veel steden, maar kom ook nog eens op de mooiste plekken. De vestigingen van Exact zitten namelijk nooit op een afgelegen industrieterrein in een buitenwijk, maar heel centraal. Over zijn mooiste reisbestemmingen hoeft Joko niet lang na te denken. Istanbul en Barcelona staan voor mij op één. Die steden zijn zo ontzettend mooi. In Amerika vind ik Boston geweldig. Het aristocratische, Engelse sfeertje dat er hangt, is prachtig. New York is natuurlijk mooi, maar je komt er niet snel met mensen in gesprek. Boston is meer een studentenstad en je hebt er snel aanspraak. Reizen geeft rust Voor sommigen is een reizend bestaan vreselijk, maar gek genoeg geeft het hem rust, vertelt Joko. Er is niets om me af te leiden, ik hoef me alleen maar te focussen op mijn werk en op leuke dingen. Ik hoef het huis niet schoon te maken en geen boodschappen te doen. Dat doet het hotel. Heerlijk. Het geeft me een gevoel van vrijheid dat ik anders zou missen. Omdat je er niets anders tussendoor doet, is de looptijd van een audit in het buitenland gemiddeld korter. In Nederland ben je snel één tot twee maanden bezig, nu doen we het vaak in twee tot drie weken. Natuurlijk is het hard werken, maar meestal heb ik genoeg Istanbul en Barcelona staan voor mij op 1 tijd om ook nog leuke dingen te doen. Ik kom net uit Kuala Lumpur. Daar ben ik nog naar de Grand Prix Formule 1 geweest. Regelmatig plak ik ook een weekend aan een reis. Na een bezoek aan Canada ben ik naar de Niagara Falls geweest. 9
Accountants zijn ook maar mensen KERKRADE - Marjo Homminga AA heeft er een flinke carrière op zitten. Ze is 55 jaar en werkt al sinds haar zeventiende. De eerste jaren bij enkele kleine accountantskantoren, daarna voor zichzelf. Begin volgend jaar bestaat Accountantskantoor Homminga in Kerkrade alweer 25 jaar. Sinds 2010 is Marjo lid van de Accountantskamer, de instantie die klachten tegen accountants behandelt. Ik ben een echte workaholic, vertelt Marjo. Alleen het werk op kantoor was voor mij dan ook niet genoeg. Ik heb er altijd veel naast gedaan. Besturen, commissies, werk voor de beroepsorganisatie. Dat kon gemakkelijk omdat ik alleenstaand ben. Ik had nooit behoefte aan een druk privéleven, mijn werk is mijn passie. Toch kan Marjo zich voorstellen dat ze het ooit rustiger aan gaat doen. Twee jaar terug kreeg ik gezondheidsproblemen. Daarna ben ik er wel iets anders tegenaan gaan kijken. Niet omdat ik het niet meer aan zou kunnen, maar vooral omdat het vak is veranderd. Wet- en regelgeving zijn veel strenger geworden. Daardoor kun je minder en dat maakt het voor mij minder leuk. Daar komt bij dat de samenleving steeds minder accepteert dat mensen alles opzij- zetten voor hun werk. Vooral voor jonge mensen is een privéleven even belangrijk als een carrière. Boegbeeld voor het beroep Mede door haar werkzaamheden voor de beroepsorganisatie kreeg Marjo een goede naam. Toen er een plek vrijkwam in de Accountantskamer werd zij gevraagd om daar zitting in te nemen. De twijfel om deze uitdaging aan te gaan was van korte duur. De benoeming tot rechterlijk lid verliep heel officieel: Toenmalig minister Jan-Kees de Jager heeft advies uitgebracht aan de voormalige Koningin en die heeft mijn benoeming bekrachtigd. Om benoemd te worden is het belangrijk dat je veel kennis hebt van vaktechniek, dat je empathisch bent en onafhankelijk. Natuurlijk moet je ook bekend staan als een integer en oprecht persoon. Je moet een soort boegbeeld zijn voor het beroep. Je moet een soort boegbeeld zijn voor het beroep 10
www.accountantskamer.eu Een tijdrovende bezigheid Gemiddeld rijd ik twee keer per maand op en neer naar Zwolle. Op één zittingsdag worden meestal drie zaken behandeld. De Accountantskamer beschikt over negen accountants en we verdelen de werklast. Echt grote zaken, zoals de Vestia- of Ahold-affaires, vergen meerdere zittingsdagen. Gemiddeld doe ik zo n 40 zaken per jaar. Per zaak ben je best veel tijd kwijt: inlezen, voorbereiden, de zittingsdag zelf en dan nog de uitspraak controleren en redigeren. Voor het geld moet je dit niet doen. Je krijgt slechts een kleine vergoeding. Het is een erebaan. PE-punten en echtscheidingen Wat voor zaken behandelt de Accountantskamer eigenlijk? Dat kan van alles zijn. Van onbewuste misstappen tot grote fraudes. Regelmatig draait het om PE- punten: heeft een accountant genoeg gedaan aan zijn permanente educatieverplichting, is hij op de hoogte van de laatste regels en ontwikkelingen? Ook zijn er redelijk wat klachten rondom echtscheidingen. Als een ondernemer gaat scheiden, kan de accountant meestal niet langer beide echtgenoten adviseren. Daarnaast heeft hij ook een zorgplicht en mag niet zomaar partij kiezen. Dit gaat helaas nog vaak fout. Onder de accountants die voor moeten komen, vind je allerhande types: Sommigen barsten in tranen uit en betreuren hun handelwijze. Ik had nooit behoefte aan een druk privéleven, mijn werk is mijn passie Anderen vertrekken geen spier terwijl ze glashard staan te liegen. Wat dat betreft zijn accountants ook maar mensen. De vinger op de zere plek Het gaat erom te ontdekken waar het om draait in een zaak. Om de vinger op de zere plek te leggen. Sommige accountants denken dat we net zolang zoeken tot we een foutje hebben gevonden, maar dat is echt niet zo. De leden van de Accountantskamer zijn betrokken en zeer zorgvuldig. We verklaren veel klachten ongegrond. Toch komt het voor dat accountants ver over de schreef gaan: Het meest geschrokken ben ik van een zaak rondom de overname van een kantoor. De nieuwe eigenaren hadden afluisterapparatuur geplaatst in de kamer van een voormalige partner. Die zaak heeft ook de krant gehaald. 11
A LIFE Martine Cranendonk RA leeftijd 36 jaar kantoor baker tilly berk, utrecht, www.bakertillyberk.nl functie manager bureau vaktechniek accountants woonplaats uithoorn hobby yoga, lezen, tennis leasewagen seat altea xl lievelingseten boerenkool met worst lievelingsboek het drama ahold van jeroen smit OP DE LADDER STARTER MIDCAREER TOPCAREER Ik wilde eigenlijk tandarts worden, maar werd daarvoor uitgeloot Waar ben je nu mee bezig? Ik ontwikkel applicaties die onze accountants gebruiken bij het samenstellen en controleren. Met deze applicaties weten ze in elke stap van het proces wat ze moeten doen en hoe ze aan wet- en regelgeving voldoen. Ik ben de verbinding, de linking pin, tussen de mensen uit de praktijk en de programmeurs. Waarom heb je gekozen voor accountancy? Ik wilde eigenlijk tandarts worden, maar werd daarvoor uitgeloot. Omdat ik rekenen zo leuk vond, ben ik Accountancy gaan studeren. Het is wel grappig dat ik in de praktijk eigenlijk nooit meer reken. Wat vond je het grootste verschil tussen de opleiding en de praktijk? De praktijk is geen multiple choice en het gaat nooit zoals in de lesboeken. Er komt bijvoorbeeld ook emotie bij kijken. Je moet het ook leuk vinden om daarmee om te gaan. En je moet het leren. Hoe je je rug recht houdt tegenover een moeilijke klant, haal je nu eenmaal niet uit een boek. Welke veranderingen zie je in het vak? Door alle schandalen is het vertrouwen van de maatschappij in ons beroep geschaad. Dat vertrouwen terugkrijgen is een van de belangrijkste opgaven. Daarom zien we ook steeds meer regulering, niet alleen nationaal, maar ook Europees en globaal. Waar ben je trots op? Ik ben er trots op dat ik accountant ben. Als accountant heb je tenslotte toch een flinke studie achter de rug. Een studie die volgens mij niet zwaar is vanwege de moeilijkheidsgraad, maar vanwege de hoeveelheid werk. Dat heb ik toch maar mooi afgerond. Waar zie je jezelf over 10 jaar? Ik ben geen carrièretijger, maar ik hou wel van een uitdaging. Ik doe veel naast mijn werk. Zo zit ik in de Commissie Eindtermen Accountantsopleiding en ben ik ambassadeur voor het beroep. Maar ook binnen ons bedrijf wil ik graag meer doen. In het verleden hield ik me bijvoorbeeld bezig met recruitment. Zolang mijn kind jong is, doe ik het echter een beetje rustig aan. 12
ZÓ STUDEER JE SLIMMER STEFAN KNAPEN, een Geneeskundestudent van 22 jaar, is zojuist begonnen met zijn coschappen. Studeren gaat hem gemakkelijk af. Dat komt omdat hij verschillende trucs toepast om efficiënter met zijn tijd om te gaan. Om slimmer te werken en te studeren. Deze lifehacks deelt hij op trainingen en via zijn weblog studysuccessful.com. Wij vroegen hem naar zijn belangrijkste tips. 13
Gebruik de 80/20-regel Het Pareto-principe, de regel dat 20% van de oorzaken zorgt voor 80% van de uitkomsten, geldt ook voor studies. 20% van de stof die voor een tentamen is behandeld, is goed voor 80% van het cijfer. De kunst is dus om erachter te komen wat die 20% is en je daarop te concentreren. Bedenk eerst wat belangrijk is voordat je een heel boek van buiten leert. Bekijk de jaarplannen van de opleiding, hierin wordt vaak duidelijk omschreven wat je aan het einde van een vak moet weten. Oude tentamens geven je ook een goede indruk van de hoofd- en bijzaken. Leer op je eigen manier Iedereen studeert op een andere manier. De een pikt het meest op van een college, de ander door het lezen van een boek. Zelf ben ik heel visueel ingesteld, vertelt Stefan, een schematische weergave van een proces snap ik dus beter dan een tekst. Als ik iets uit kan tekenen, leer ik het sneller. Kortom, kijk hoe jij het best informatie opneemt en bouw dat uit. DE MEESTE MENSEN WILLEN JE GRAAG HELPEN Doe powernaps Moeite om je ogen open te houden in de bibliotheek? Een kort slaapje helpt. Maar dan moet je zo n powernap wel goed uitvoeren. Het belangrijkste is om niet in een diepe slaap te komen. Slaap niet langer dan 20 minuten, anders word je alleen maar vermoeider wakker. 1. Doe alleen een powernap als je echt slaap hebt. 2. Zet je wekker op 20 minuten en ga slapen. Als het kan liggend. 3. Niet snoozen! Sta op als de wekker gaat, loop een rondje en drink wat. 14
www.studysuccessful.com www.lifehacking.nl EEN POWERNAP DUURT NOOIT LANGER DAN 20 MINUTEN Koop een kookwekker Iedereen heeft weleens moeite om zich te concentreren. Zeker langere tijd achter elkaar. Dat er elke drie minuten een nieuw bericht op je telefoon verschijnt, helpt natuurlijk niet. De Pomodoro techniek helpt je om je langere tijd achter elkaar te concentreren. Het werkt als volgt: Kies een taak, bijvoorbeeld het lezen van een hoofdstuk. Zet een kookwekker op 25 minuten. Werk 25 minuten keihard. Ontspan jezelf 5 minuten. Zing een lied, loop een rondje of speel een computerspelletje. Als het maar niet langer duurt dan 5 minuten. Check niet je mail of je Facebook. Herhaal dit vier keer. Na vier keer 25 minuten werken, heb je een langere pauze van 25 minuten verdiend. Bouw gewoontes op Routines kosten weinig energie. Als je gewend bent om direct na het eten af te wassen, kost dat geen enkele moeite. Maar als je jezelf er elke keer weer toe moet zetten, is het een rotkarwei. Leer jezelf daarom bewust dagelijkse routines aan. Na gemiddeld 30 dagen zitten ze in je systeem en hoef je er niet meer over na te denken. Zelf ben ik begonnen met de gewoonte om mijn bed s morgens op te maken, vertelt Stefan. Weinig moeite, groot plezier. De belangrijkste regel bij het aanleren van gewoontes: houd ze altijd vol. Eén keer missen kan, maar twee keer overslaan komt neer op opgeven. Misbruik je status als student De meeste mensen willen je graag helpen en fouten worden je makkelijk vergeven. Op sneakers en een spijkerbroek een bezoekje brengen aan het hoofdkantoor van een bank? Niemand kijkt gek op, je bent tenslotte een student. Advies vragen over een werkstuk aan een medewerker van de Belastingdienst? Omdat je student bent, is er een grote kans dat hij even vergeet hoe druk hij het heeft. Zelf heb ik mijn studievereniging geholpen met het regelen van sprekers voor een lezing. We wisten toppers te strikken die normaal tienduizenden euro s vragen voor een lezing. Omdat we studenten waren, kwamen ze voor een bos bloemen en een fles wijn. 15
OVER OVERSTAPPEN 16 Er zijn veel routes die naar de accountantstitel leiden. En voor menig student begint die route bij een andere opleiding. Hoe gaat zo n overstap in zijn werk? W at zijn de problemen die het oplevert? Of zijn er juist ook voordelen? We vroegen het enkele overstappers. YANIEKE SLUMP DEED EERST bachelor International Business en Management Inhalen en overslaan Overstappen naar een andere studie betekent over het algemeen ook overstappen naar een ander lesprogramma, met andere vakken en een andere indeling van het studiejaar. Yanieke Slump bedacht na haar bachelor International Business en Management dat ze toch liever accountant wilde worden: Toen ik overstapte, heb ik samen met de opleidingscoördinator naar mijn vakkenpakket gekeken. Ik kon heel wat vrijstellingen krijgen. Dat was fijn, maar ik kon wel merken dat ik soms wat voorkennis miste. Een vak als Boekhouden II heb ik niet in één keer gehaald omdat ik Boekhouden I nooit gehad heb. De opleidingen Bedrijfseconomie en Accountancy liggen inhoudelijk dicht bij elkaar. Toch gaat de overstap ook dan niet altijd soepel. Voormalig BE-student Henk Hoekstra, De overstap van BE naar AC zou makkelijk moeten zijn, maar na een jaar Accountancy stapte ik ook nog over naar een andere hogeschool. Dat betekende dat lesprogramma s niet goed op elkaar aansloten en ik veel vakken moest inhalen. Win informatie in Als er één ding is waar alle overstappers het over eens zijn, is het wel dat het belangrijk is om veel informatie in te winnen voordat je overstapt. Henk Hoekstra: Als overstapper kom je niet in een gespreid bedje terecht. Je moet proactief zijn. Een opleidingscoördinator kan je helpen, maar je moet wel zelf op hem afstappen. Wees daarom actief. Maak plannen en houd je daaraan. Laat je niet afschepen en blijf bellen, blijf om informatie vragen. De beste manier om iets te weten te komen over Accountancy is waarschijnlijk door het zelf te ervaren. Yanieke Slump: Probeer als het mogelijk is alvast een paar vakken te volgen, dan weet je direct of de studie echt iets voor je is. Bastiaan van Gurp rondde eerst de studie Bedrijfseconomie af voor hij overstapte. Hij sluit zich hierbij aan: Ik zou BE-studenten aanraden om stage te lopen bij een accountantskantoor. Als ik dit in het derde jaar van mijn studie HENK HOEKSTRA DEED EERST Bedrijfseconomie
17
18 BASTIAAN VAN GURP DEED EERST Bedrijfseconomie had gedaan, dan zou ik waarschijnlijk al in het vierde jaar zijn overgestapt. Dat had me veel tijd en moeite gescheeld. Iedere opleiding is anders... Waar elke overstapper mee te maken krijgt, zijn verschillen in werkwijze, een andere sfeer en andere mensen. Vergeleken met Bedrijfseconomie vinden de meeste mensen Accountancy wat zwaarder. Yanieke Slump: Als ik bij International Business en Management maar genoeg stampte, dan haalde ik het wel. Je kreeg veel multiple choice-vragen op tentamens. Bij Accountancy is dat anders. Je moet het echt snappen en je krijgt veel open vragen. Dat heeft ook een voordeel: als je het eenmaal snapt, onthoud je het ook beter. Henk Hoekstra bevestigt dit: BE ers zijn vaak wat rustiger en behoudender. Van Accountancy studenten wordt meer gevraagd. Volgens Bastiaan van Gurp zijn Accountancy-studenten dan ook vaak wat serieuzer. Omdat de accountancyopleidingen vaak wat kleiner zijn, is de sfeer anders dan bij een brede opleiding als Bedrijfseconomie. Yanieke Slump: Ik kom de Accountancy- professoren vaker tegen en ze weten wie ik ben.... en iedere opleiding ook De verschillen die er zijn tussen studies, zijn er ook tussen opleidingen. Alper Polat rondde eerst de mbo-opleiding Audiovisuele Vormgeving en Animatie af en ging toen Accountancy studeren aan de HES/HVA. Na een jaar stapte hij over naar de Haagse Hogeschool: De verschillen waren groot. Mijn mbo-opleiding was echt creatief, heel vrij. De HES/HVA was mij te groot. Als je een docent zocht, werd je doorverwezen of je kon gewoon niemand vinden. De docenten waren wel goed, maar het programma was iets minder gestructureerd. Op de Haagse Hogeschool is het allemaal wat kleiner, toegankelijker en informeler. Dat bevalt mij stukken beter. Voordelen van overstappen Hoewel overstappen vaak wat studievertraging oplevert, zou het ook voordelen kunnen hebben. De ervaring met een andere opleiding geeft je tenslotte extra kennis. Volgens Bastiaan van Gurp die eerst Bedrijfseconomie studeerde, moet je dat niet overdrijven: Of ik tijdens mijn studie voordeel had van mijn BE-achtergrond betwijfel ik. Misschien had ik iets meer inzicht in de organisatiestructuur van bedrijven. Het voordeel valt in ieder geval wel mee, zoveel breder is de opleiding BE niet. Tegelijkertijd heb ik geen spijt van mijn keuze. Ik heb nu een breder CV. Een goede keus Waar de studiekeuze voor veel scholieren toch een soort gok is, kiezen overstappers vaak veel bewuster. Wij hoorden dan ook alleen enthousiaste verhalen. Yanieke Slump: Voor mijn kansen op een baan was het slim om over te stappen. Er zijn heel veel IB&Mstudenten en om kans te maken op de arbeidsmarkt, moet je opvallen, bijvoorbeeld door extra werkzaamheden op je CV te hebben. Voor Accountancy-studenten is er meer werk. Voor mensen die denken over een overstap heeft ALPER POLAT DEED EERST mbo-opleiding Audiovisuele Vormgeving en Animatie Alper Polat tenslotte een tip: Sta niet te lang stil bij wat studievertraging. Leuk is het niet, maar het is ook geen ramp. En ik denk dat het voor je carrière beter is om een specifieke studie te kiezen dan een heel algemene, zoals MER (Mana gement, Economie en Recht).
Je moet tegenwoordig wel iets weten van automatisering om een klant echt goed te helpen Jeremy van Putten AA leeftijd 34 kantoor hermans en partners accountants en adviseurs, gorinchem, www.henp.nl functie relatiebeheerder woonplaats oud-beijerland hobby voetbal leaseauto renault mégane lievelingseten aziatisch, chinees lievelingsboek op dit moment de economie van goed en kwaad van tomáš sedlácek OP DE LADDER STARTER MIDCAREER TOPCAREER AA Waar ben je nu mee bezig? Volgende week ga ik op vakantie, dus ben ik deze week vooral zaken aan het afronden. Vandaag leg ik de laatste hand aan enkele jaarrekeningen en moet ik wat overleggen met een notaris over een juridische fusie. Wat is voor jou de kick van dit beroep? Allereerst de afwisseling. Geen dag is hetzelfde. Daarnaast is het vak enorm in ontwikkeling. Daardoor is het meer dan ooit belangrijk om goed te communiceren en op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen. Zo moet je tegenwoordig wel iets weten van automatisering om een klant echt goed van dienst te kunnen zijn. Wat is de beste tip die je ooit kreeg? Focus, focus, focus! Tijdens de Praktijkopleiding kwam ik erachter dat het belangrijk is om je opleiding goed te doorlopen. Als je voor 5,5 jes gaat, dan kom je jezelf op een bepaald moment tegen. Ik moest theorie die ik vergeten was weer opnieuw lezen. Dus concentreer je op je opleiding en zet andere dingen even op een laag pitje. Wat is je grootste blunder? In het begin van mijn carrière ben ik een afspraak met een belangrijke klant niet nagekomen. Ik heb toen flink de wind van voren gekregen van mijn baas. Op dat moment ben ik me gaan realiseren hoe enorm belangrijk nauwkeurigheid is in dit beroep. Waar zie je jezelf over 10 jaar? Ik zou dan het liefst verantwoordelijk zijn voor een accountantskantoor, als partner of als zelfstandig ondernemer. Ik adviseer dagelijks ondernemers en ik zou graag zelf ervaren hoe het is om te ondernemen. Heb je een lifehacking-tip? In Outlook kun je regels instellen. Zo komen binnenkomende e-mails direct in een mapje terecht en niet in je inbox. Zeker voor nieuwsbrieven vind ik dit makkelijk. Als ik mijn mail open, zie ik alleen de belangrijke berichten. Waar ben je trots op? Als ik een klant begeleid en zie dat het gaat draaien, dat mijn adviezen in goede aarde vallen en resultaat opleveren, daar krijg ik wel een trots gevoel van. 19
Het Accountancyberoep in cijfers 5 particulier Opleidingen hbo 17 universiteit 8 RA 560 AA 313 46,97 Gemiddelde leeftijd 20 STUDIEDUUR RA Universiteit, bachelor of science: 3 jaar Master of science: 1 jaar Postmaster: 2 jaar Praktijkopleiding: 3 jaar Totaal 9 jaar INGESCHREVEN STUDENTEN Top 4-kantoren 4.265 fte 664,4 miljoen AA Hbo, bachelor: Postbachelor: Praktijkopleiding: Totaal Gemiddeld salaris Assistent Accountant 2.000 2.500 Startend Accountant 3.200 3.700 Gevorderd Accountant 4.000 5.000 Senior 5.000 7.500 4 jaar 1,5 jaar 3 jaar 8,5 jaar 3.610 fte 655,5 miljoen RA 14.636 AA 6.505 3.739 fte 653,1 miljoen Aantal AA s en RA s 4.472 fte 632,0 miljoen PwC KPMG EY Deloitte