Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 G.H. van der Wilt Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) 6 oktober 2009 In opdracht van de gemeente Vlaardingen

Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) Auteur: G.H. van der Wilt Project: 09-3111 Adres: Goudsesingel 78, 3011 KD Rotterdam Postbus 21323, 3001 AH Rotterdam Telefoon: (010) 267 1500 Telefax: (010) 267 1501 E-mail: infocos@sdr.rotterdam.nl Website: www.cos.rotterdam.nl 2 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

INHOUD Samenvatting en conclusies 5 1 Inleiding 9 1.1 Werking woonruimteverdelingssysteem 9 1.2 Leeswijzer 9 2 Woningvraag 11 2.1 Actieven in Vlaardingen 11 3 Woningaanbod 13 3.1 Aanbod in Vlaardingen 13 3.2 Gebruikte aanbiedingscategorieën 14 4 Vraag-aanbodverhouding 17 4.1 Vraagdruk 17 4.2 Marktdruk 18 5 Verhuringen 23 5.1 Benodigde inschrijfduur 23 5.2 Verhuringen naar bezettingsnorm 27 5.3 Verhuringen aan de aandachtsgroep 28 6 Slaagkansen 31 6.1 Slaagkansen per regiogemeente 31 6.2 Slaagkans per groep woningzoekenden 32 6.3 Ontwikkeling van de slaagkans 33 7 Verhuisbewegingen 37 Bijlagen 7.1 Herkomst van alle geslaagden 37 7.2 Herkomst geslaagden naar status 38 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 3

4 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

Samenvatting en conclusies De gemeente Vlaardingen heeft het Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) voor het tweede achtereenvolgende jaar gevraagd een rapportage te maken over de resultaten van de woonruimteverdeling via het aanbodmodel in Vlaardingen. De voorliggende rapportage handelt over de resultaten van de woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008. De resultaten uit deze rapportage worden vergeleken met de resultaten uit 2007. Daarnaast zijn van enkele kerngegevens tijdreeksen weergegeven vanaf 2005 (het jaar waarin de Overeenkomst Woonruimteverdeling in de stadsregio Rotterdam van kracht is geworden) of eerder. Woningvraag Het aantal actief woningzoekenden in Vlaardingen lag in 2008 rond de 12.500. Dat zijn ruim 600 woningzoekenden minder dan in 2007. Sinds 2005 is sprake van een geleidelijke daling van het aantal actief woningzoekenden. Ten opzichte van de jaarlijkse afname van het aantal actief woningzoekenden tussen 2005 en 2007 is de afname in 2008 ongeveer gehalveerd. 20.000 16.000 12.000 8.000 16.122 14.770 13.254 12.592 4.000 0 2005 2006 2007 2008 In 2008 waren iets meer actief woningzoekenden doorstromer (52%) dan starter (48%). Net als in 2007 woonde 27% van de actief woningzoekenden al in Vlaardingen en kwam het grootste deel (59%) uit één van de andere gemeenten binnen de stadsregio Rotterdam. Tweederde van de woningzoekenden behoorde tot de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid. Iets meer dan de helft van de actieven (52%) was alleenstaand, één op de tien woningzoekenden behoorde tot een huishouden van 4 of meer personen. Van alle actief woningzoekenden had 7% een voorrangspositie (op basis van urgentieverklaring of stadsvernieuwing). Woningaanbod In 2008 werden in Vlaardingen 1.118 woningen aangeboden via advertenties in de krant en op internet én via directe bemiddeling. Dat zijn 176 woningen minder dan in 2007, toen 1.294 woningen werden aangeboden. Het woningaanbod in Vlaardingen laat vanaf 2005 een schommelend beeld zien: na een stijging van het woningaanbod volgt weer een daling. De verschillen blijven binnen een marge van 250 woningen. Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 5

1.400 1.200 1.000 800 1.274 1.068 1.294 1.118 600 400 200 0 2005 2006 2007 2008 Van alle aangeboden woningen in 2008 had 89% een huurprijs tot de bereikbaarheidsgrens, was 37% een flatwoning zonder lift en 27% een flatwoning met lift, had 64% maximaal 3 kamers en 3% 5 of meer kamers en kwam meer dan de helft (55%) van het aanbod uit twee wijken (Holy-Zuid en Westwijk). 45% van alle aangeboden woningen is voorwaardenvrij aangeboden, wat wil zeggen dat ze zonder passendheidseisen in de krant en op internet zijn geadverteerd. Daarnaast is 34% direct bemiddeld, is 13% aangeboden via volkshuisvestelijk labelen en is 8% aangeboden via lokaal maatwerk. Ten opzichte van 2007 is het percentage directe bemiddelingen met 8% toegenomen; aanbiedingen via volkshuisvestelijk labelen kwamen minder vaak voor. Vraag-aanbodverhouding De verhouding tussen de vraag naar en het aanbod van woningen wordt uitgedrukt via de marktdruk. Deze indicator geeft weer hoeveel woningzoekenden er gemiddeld in de rij stonden voor elke geadverteerde woning. In 2008 bedroeg de marktdruk in Vlaardingen 12. Daarmee is de daling van de marktdruk, die zich vanaf 2005 voordeed (voorlopig) tot een halt gekomen. Een verklaring hiervoor is dat het aantal actief woningzoekenden in 2008 verhoudingsgewijs minder is afgenomen dan het aantal aangeboden woningen. 25 20 15 18 16 10 11 12 5 0 2005 2006 2007 2008 6 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

Het gemiddeld aantal reacties van woningzoekenden op een advertentie van een woning uit de bereikbare sector wordt weergegeven door de vraagdruk. Die bedroeg in 2008 101, wat betekent dat er gemiddeld 101 reacties binnenkwamen op een advertentie voor een corporatiewoning in Vlaardingen. Ten opzichte van 2007 is sprake van een stijging van gemiddeld 7 reacties per advertentie. Verhuringen Ruim tweederde (68%) van alle verhuringen in Vlaardingen in 2008 is naar iemand uit de aandachtsgroep gegaan. Van alle woningen die qua huurprijs voor de aandachtsgroep bestemd waren (dat wil zeggen met een huurprijs tot de aftoppingsgrens) is 71% verhuurd aan iemand uit de aandachtsgroep. Van het aanbod met een hogere huurprijs is 40% naar iemand uit de aandachtsgroep gegaan. Dit percentage is sinds 2005 met maar liefst 18% gestegen. Op basis van de inschrijfduur van de geslaagde woningzoekenden kan een beeld worden geschetst van de wachttijd op de sociale huurwoningmarkt in Vlaardingen. Daarbij is de inschrijfduur overigens niet per definitie de periode dat een woningzoekende actief aan het zoeken is; veel woningzoekenden schrijven zich uit voorzorg in om inschrijfduur te sparen. Gemiddeld genomen stonden geslaagde reguliere woningzoekenden in 2008 39 maanden ingeschreven op het moment dat hun (nieuwe) huurcontract inging. Dat komt neer op ongeveer 3,3 jaar. In 2007 was dit nog 45 maanden (bijna 4 jaar). Reguliere woningzoekenden in de leeftijd van 23 tot en met 54 jaar, woningzoekenden met een huishouden van 2 tot en met 4 personen en woningzoekenden die niet tot de aandachtsgroep behoorden hadden in 2008 een langere inschrijfduur nodig dan gemiddeld. Slaagkansen Woningzoekenden op de woningmarkt in Vlaardingen hadden in 2008 een slaagkans van 5,2%, exact dezelfde slaagkans als in 2007. Dat betekent dat per kwartaal ongeveer één op de twintig actief woningzoekenden een sociale huurwoning in Vlaardingen heeft gevonden. Na Rotterdam had Vlaardingen in 2008 de hoogste slaagkans van de grootstedelijke gemeenten. Naar kenmerken van de woningzoekenden waren de verschillen in slaagkans als volgt: Doorstromers hadden een hogere slaagkans dan starters; het verschil tussen deze twee groepen was 2,9% De aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid had een slaagkans die 0,6% lager was dan de slaagkans van de niet-aandachtsgroep Vierpersoonshuishoudens hadden de hoogste slaagkans, huishoudens bestaande uit 5 of meer personen hadden de laagste slaagkans De slaagkans neemt toe naarmate de leeftijd van de woningzoekende stijgt: jongeren (tot en met 22 jaar) hadden een slaagkans van 1,9%, ouderen (75+) hadden een slaagkans van 31,7% Lokale woningzoekenden hadden een slaagkans die meer dan 7 keer zo hoog lag als de slaagkans van woningzoekenden die van buiten Vlaardingen kwamen Verhuisbewegingen 79% van alle geslaagde woningzoekenden in 2008 was afkomstig uit Vlaardingen zelf. Dat is een stijging van 8% ten opzichte van 2007, wat betekent dat de woningmarkt in Vlaardingen in Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 7

2008 lokaler georiënteerd was. Van de geslaagde woningzoekenden die nog niet in Vlaardingen woonden, kwam ongeveer de helft uit Rotterdam; 4% kwam van buiten de stadsregio Rotterdam. De wijk Ambacht / Babberspolder was het meest lokaal georiënteerd: niet alleen kwam 90% van de geslaagde woningzoekenden in deze wijk al uit Vlaardingen, ook kwam meer dan de helft van de geslaagden (56%) uit de wijk zelf. In de overige wijken varieerde het percentage geslaagde woningzoekenden dat al in die wijk woonde van 9% (Rivierzone) tot 42% (Centrum / Indische buurt). Slotbeschouwing Het lijkt er op dat de sociale huurwoningmarkt in Vlaardingen zich in 2008 heeft geconsolideerd ten opzichte van 2007. Hoewel het aantal woningzoekenden minder hard is gedaald dat de voorgaande jaren, is het aantal aangeboden woningen, na een stijging in 2007, in 2008 juist weer gedaald. De daling van de marktdruk, die tot en met 2007 zichtbaar was, is tot een halt gekomen, wat betekent dat de wachtrij voor een corporatiewoning in Vlaardingen ongeveer even lang is gebleven als een jaar geleden. De slaagkans over heel 2008 is zelfs exact gelijk aan die over heel 2007: 5,2%. 8 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

1 Inleiding De gemeente Vlaardingen en de lokale partijen hebben behoefte aan een uitgebreide rapportage over de resultaten van de woonruimteverdeling via het aanbodmodel in Vlaardingen. De gemeente heeft daartoe het Centrum voor Onderzoek en Statistiek (COS) gevraagd voor het tweede opeenvolgende jaar een dergelijke rapportage te maken. In de voorliggende rapportage worden de resultaten van de woonruimteverdeling in Vlaardingen over het jaar 2008 behandeld. De rapportage is analoog aan de eerder verschenen rapportage over het jaar 2007 en zal ook enkele vergelijkingen met die rapportage bevatten. Voor het schetsen van een ontwikkeling in de tijd wordt van enkele kerngegevens een tijdreeks opgenomen vanaf 2005 (het jaar waarin de Overeenkomst Woonruimteverdeling in de stadsregio Rotterdam van kracht is geworden) of eerder. 1.1 Werking woonruimteverdelingssysteem De woningen in Vlaardingen worden verdeeld via het aanbodmodel. Dit woonruimteverdelingssysteem werkt als volgt: Woningcorporaties adverteren hun vrijgekomen woningen in een krant en via internet Woningzoekenden kunnen hun belangstelling voor een sociale huurwoning tonen door hierop te reageren (met een woonbon of via internet) Van de reacties op de geadverteerde woningen worden kandidatenlijsten gemaakt. Sinds 2005 wordt daarbij voor starters en doorstromers op de woningmarkt hetzelfde rangordecriterium gebruikt, namelijk inschrijfduur. De woningzoekende met de langste inschrijfduur eindigt bovenaan, degene met de kortste inschrijfduur onderaan Corporaties werken de kandidatenlijsten op volgorde af totdat een huurder is gevonden 1.2 Leeswijzer In deze rapportage worden achtereenvolgens de volgende onderwerpen besproken: 1. Woningvraag: omvang en kenmerken van de groep actief woningzoekenden die reageren op het woningaanbod in de gemeente Vlaardingen. De kenmerken die worden onderscheiden zijn: starter/doorstromer, leeftijd, huishoudensgrootte, inkomen, voorrangspositie en herkomst (Vlaardingen/elders) 2. Woningaanbod: omvang en kenmerken van het woningaanbod in Vlaardingen. Daarin wordt onderscheid gemaakt in het aanbod onder en boven de aftoppingsgrens voor huurtoeslag en naar woningtype, kamertal en wijk. Ook wordt gekeken in welke aanbiedingscategorieën het aanbod is aangeboden 3. Vraag-aanbodverhouding: twee indicatoren die inzicht bieden in de populariteit van marktsegmenten: de vraagdruk (gemiddeld aan reacties per advertentie) en de marktdruk (gemiddeld aantal woningzoekenden per aangeboden woning). In beide gevallen wordt onderscheid gemaakt naar huurprijs, woningtype, kamertal en wijk 4. Verhuringen: hier wordt beschreven aan welke woningzoekenden woningen zijn verhuurd en welke gemiddelde inschrijfduur de geslaagde woningzoekenden hadden. Daarnaast wordt weergegeven wat de gemiddelde inschrijfduur van geslaagde woningzoekenden was per aanbiedingscategorie. Tenslotte wordt weergegeven in Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 9

welke mate het aanbod onder de aftoppingsgrens is verhuurd aan huishoudens uit de aandachtsgroep 5. Slaagkansen: slaagkansen van de woningzoekenden, weergegeven op basis van de berekeningen die zijn gemaakt voor de kwartaalmonitor Kans van Slagen 1 6. Verhuisbewegingen: hier wordt beschreven wat de herkomst van geslaagde woningzoekenden is en naar welke wijk in Vlaardingen zij zijn verhuisd. Daarbij wordt onderscheid gemaakt naar reguliere woningzoekenden en voorrangskandidaten 1 In de rapportagereeks Monitor woonruimteverdeling stadsregio Rotterdam van het COS zijn inmiddels publicaties verschenen over de jaren 2005 tot en met 2008. 10 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

2 Woningvraag Met het aanbodmodel als woonruimteverdelingssysteem wordt van woningzoekenden een actieve rol verwacht bij het zoeken naar een (nieuwe) woning. Woningzoekenden moeten zelf in de gaten houden welke woningen corporaties in de woonkrant en op internet te huur aanbieden. Bij belangstelling voor een woning moeten ze hun interesse kenbaar maken door een woonbon op te sturen of te reageren via internet. In dit hoofdstuk wordt gekeken naar de omvang en de kenmerken van de groep actief woningzoekenden die in 2008 hebben gereageerd op het woningaanbod in de gemeente Vlaardingen. 2.1 Actieven in Vlaardingen In 2008 waren ongeveer 12.500 woningzoekenden actief op zoek naar een sociale huurwoning in Vlaardingen. In vergelijking met 2007 waren dat er ruim 600 minder. Woningzoekenden kunnen in meerdere gemeenten tegelijk actief op zoek zijn naar een woning. Ze worden meegeteld als woningzoekende in Vlaardingen als ze in 2008 minimaal 1 woonbon voor een Vlaardingse sociale huurwoning hebben ingestuurd of via internet op tenminste één Vlaardingse woning hebben gereageerd. De ontwikkeling van het totaal aantal actief woningzoekenden op de sociale huurwoningmarkt in Vlaardingen sinds 2005 is in figuur 2.1 in beeld gebracht. In de figuur is duidelijk te zien dat het aantal actieven in Vlaardingen sinds 2005 geleidelijk afneemt. Wel is de jaarlijkse afname van het aantal actief woningzoekenden in 2008 ongeveer gehalveerd ten opzichte van de jaarlijkse afname tussen 2005 en 2007. Figuur 2.1 Ontwikkeling van het aantal actief woningzoekenden in Vlaardingen, 2005 2008 20.000 16.000 12.000 8.000 16.122 14.770 13.254 12.592 4.000 0 2005 2006 2007 2008 In figuur 2.2 is de samenstelling van de actief woningzoekenden weergegeven, waarbij, naast het totaal, ook een uitsplitsing is gemaakt naar starters en doorstromers. De samenstelling van de totale groep actief woningzoekenden in Vlaardingen in 2008 was als volgt: 48% was starter op de sociale huurwoningmarkt, 52% liet een sociale huurwoning achter en was zodoende doorstromer 27% van alle actieven kwam uit Vlaardingen, 59% woonde niet in Vlaardingen maar wel in de stadsregio Rotterdam en 14% kwam van buiten de stadsregio Rotterdam Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 11

66% van de actieven behoorde tot de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid; 29% behoorde tot de niet-aandachtsgroep. Van 5% van de actief woningzoekenden was het inkomen onbekend 52% van de woningzoekenden was alleenstaand, 10% behoorde tot een huishouden van 4 of meer personen 19% van de actief woningzoekenden was niet ouder dan 22 jaar, 71% was tussen de 22 en 55 jaar en 11% was 55 jaar of ouder 93% van de actieven had geen voorrang op de woningmarkt, 2% was urgent en 5% was stadsvernieuwingskandidaat Figuur 2.2 Kenmerken van starters, doorstromers en de totale groep actief woningzoekenden op de sociale huurwoningmarkt in Vlaardingen in 2008 Doorstromers Starters Totaal Aandachtsgroep 3.681 61% 4.653 71% 8.334 66% Niet-aandachtsgroep 2.179 36% 1.475 22% 3.654 29% Onbekend 135 2% 469 7% 604 5% tot en met 22 jaar 323 5% 2.073 31% 2.396 19% 23-34 jaar 2.331 39% 3.032 46% 5.363 43% 35-54 jaar 2.238 37% 1.296 20% 3.534 28% 55-74 jaar 900 15% 179 3% 1.079 9% 75 jaar en ouder 203 3% 16 0% 219 2% onbekend 0 0% 1 0% 1 0% 1 persoon 2.173 36% 4.369 66% 6.542 52% 2 personen 1.740 29% 1452 22% 3.192 25% 3 personen 1.068 18% 499 8% 1.567 12% 4 personen 664 11% 206 3% 870 7% 5 en meer personen 350 6% 71 1% 421 3% onbekend 0 0% 0% 0% geen voorrang 5.217 87% 6.485 98% 11.702 93% urgent 172 3% 98 1% 270 2% sv-kandidaat 606 10% 14 0% 620 5% Vlaardingen 2.033 34% 1.307 20% 3.340 27% rest SRR 3.131 52% 4.345 66% 7.476 59% elders 831 14% 945 14% 1.776 14% onbekend 0 0% 0 0% 0 0% Totaal 2008 5.995 48% 6.597 52% 12.592 100% Totaal 2007 6.556 49% 6.698 51% 13.254 100% Totaal 2006 6.645 45% 8.125 55% 14.770 100% Totaal 2005 7.200 45% 8.922 55% 16.122 100% Starters op de woningmarkt in Vlaardingen waren in 2008 vaker dan doorstromers jong (77% tot 35 jaar) en alleenstaand (66%). Daarnaast zaten starters vaker dan doorstromers in de aandachtsgroep en kwamen ze vaker dan doorstromers van buiten Vlaardingen. 12 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

3 Woningaanbod Sinds de invoering van het aanbodmodel bieden corporaties hun beschikbare woningen te huur aan in een woonkrant en via internet. Overigens worden niet alle vrijgekomen woningen geadverteerd; sommige woningen worden buiten de krant en internet om via directe bemiddeling aangeboden, aan urgenten en herhuisvestingskandidaten. In dit hoofdstuk worden de kenmerken van de corporatiewoningen die in 2008 zijn aangeboden via advertenties én via directe bemiddeling beschreven. Daarnaast wordt ook aandacht besteed aan de wijze waarop corporaties de woningen hebben aangeboden: in advertenties met of zonder voorwaarden voor woningzoekenden of via directe bemiddeling. 3.1 Aanbod in Vlaardingen In 2008 zijn in Vlaardingen 1.118 corporatiewoningen aangeboden via advertenties in de krant en op internet én via directe bemiddeling. Dat zijn 176 woningen minder dan in 2007. In figuur 3.1 is te zien dat het woningaanbod in Vlaardingen vanaf 2005 schommelt, maar dat de verschillen binnen een marge van ongeveer 250 woningen blijven. Figuur 3.1 Ontwikkeling van het woningaanbod in Vlaardingen, 2005 2008 1.400 1.200 1.000 800 1.274 1.068 1.294 1.118 600 400 200 0 2005 2006 2007 2008 Het aanbod in 2008 had de volgende kenmerken: 89% had een huurprijs tot de bereikbaarheidsgrens 1, 11% had een huurprijs vanaf de bereikbaarheidsgrens 37% van het aanbod betrof een flatwoning zonder lift, 27% betrof een flatwoning met lift. Daarnaast was 13% een aangepaste- of ouderenwoning, 9% een eengezinswoning, 7% benedenwoning en nog eens 7% bovenwoning/maisonnette 64% van het aanbod had maximaal 3 kamers, 29% had 4 kamers en 3% had 5 of meer kamers 34% van het aanbod was gelegen in de wijk Holy-Zuid. In Westwijk lag 21% van het 1 De bereikbaarheidsgrens is voor woningen met 1 t/m 3 kamers gelijk aan de aftoppingsgrens voor 1 tot 2- persoonshuishoudens ( 491,64 vóór 1 juli 2008 en 499,51 ná 1 juli 2008); voor woningen met 4 of meer kamers geldt de aftoppingsgrens voor 3+persoonshuishoudens ( 526,89 vóór 1 juli 2008 en 535,33 ná 1 juli 2008) als bereibaarheidsgrens. Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 13

aanbod en in Centrum/Indische buurt lag 17% van het aanbod. In Rivierzone en Oostwijk lag minder dan 10% van het aanbod Bovenstaande cijfers zijn terug te vinden in figuur 3.2. Hierin staan de kenmerken van de aangeboden woningen ook uitgesplitst naar aanbod tot de bereikbaarheidsgrens en aanbod vanaf de bereikbaarheidsgrens. In het duurderde segment zijn relatief gezien meer eengezinswoningen, aangepaste-/ouderenwoningen en grote woningen (vanaf 4 kamers) aangeboden. In het goedkopere segment zijn juist meer flatwoningen (met en zonder lift) en kleinere woningen (maximaal 3 kamers) aangeboden. Figuur 3.2 Aanbiedingen van corporatiewoningen in Vlaardingen naar kenmerken van de woning in 2008 tot bereikbaarheidsgrens vanaf bereikbaarheidsgrens Totaal tot jongeren/kwaliteitskortingsgrens 255 26% 0 0% 255 23% tot aftoppingsgrens 1-2phh 711 72% 0 0% 711 64% tot aftoppingsgrens 3+phh 22 2% 42 33% 64 6% tot huurprijsgrens 0 0% 72 56% 72 6% vanaf huurprijsgrens 0 0% 14 11% 14 1% onbekend 2 0% 0 0% 2 0% Eengezins 50 5% 51 40% 101 9% Flat met lift 275 28% 24 19% 299 27% Flat zonder lift 407 41% 6 5% 413 37% Benedenwoning 80 8% 3 2% 83 7% Bovenwoning/maisonnette 67 7% 11 9% 78 7% 55+/service/miva 111 11% 33 26% 144 13% onbekend 0 0% 0 0% 0 0% 1-2 kamers 231 23% 2 2% 233 21% 3 kamers 449 45% 30 23% 479 43% 4 kamers 251 25% 68 53% 319 29% 5+ kamers 9 1% 28 22% 37 3% onbekend 50 5% 0 0% 50 4% Centrum / Indische buurt 164 17% 26 20% 190 17% Westwijk 227 23% 7 5% 234 21% Rivierzone 18 2% 6 5% 24 2% Oostwijk 69 7% 1 1% 70 6% Ambacht / Babberspolder 106 11% 9 7% 115 10% Holy-Zuid 315 32% 61 48% 376 34% Holy-Noord 91 9% 18 14% 109 10% onbekend 0 0% 0 0% 0 0% Totaal / rij-% 990 89% 128 11% 1.118 100% 3.2 Gebruikte aanbiedingscategorieën Sinds de regionale Overeenkomst Woonruimteverdeling in de stadsregio Rotterdam van kracht is geworden per 1 januari 2005, kunnen corporaties hun woningen op verschillende manieren 14 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

aanbieden. Daarbij worden de volgende ijkpunten gehanteerd: minimaal 40% voorwaardenvrij: deze woningen worden via de media van het regionale aanbodmodel aangeboden zonder passendheidscriteria maximaal 25% directe bemiddeling: deze woningen worden buiten de media van het aanbodmodel aangeboden. In het algemeen gaat het hier om verhuringen aan de zogenaamde 2 e en 3 e fase urgenten, 2 e fase herhuisvestingskandidaten (zoals svkandidaten) en aan bijzondere groepen, zoals statushouders maximaal 15% lokaal maatwerk: deze woningen worden met specifieke passendheidscriteria aangeboden via de media van het regionale aanbodmodel op grond van leefbaarheid, wijk- of buurtbinding, beheersaspecten of woonzorgprojecten maximaal 20% volkshuisvestelijk labelen: deze woningen worden via de media van het aanbodmodel aangeboden, maar zijn voorzien van een label voor een specifieke leeftijdsgroep (jongeren of ouderen), of van passendheidscriteria (huishoudensomvang, inkomenseisen). Bij de wijziging van de Overeenkomst per 1 juli 2006 is deze mogelijkheid in plaats gekomen van het labelen voor ouderen of grote gezinnen. Figuur 3.3 illustreert op welke wijze de corporaties hun beschikbare woningen in Vlaardingen hebben aangeboden in 2008. Uit de figuur blijkt dat in Vlaardingen in 2008 alleen aan het ijkpunt directe bemiddeling niet is voldaan: 34% van het aanbod is direct bemiddeld, terwijl het ijkpunt 25% als maximum stelt. Ten opzichte van 2007 is het percentage voorwaardenvrij en via lokaal maatwerk aangeboden woningen zo goed als gelijk gebleven (2007 respectievelijk 46% en 9%). Het percentage woningen dat is aangeboden via directe bemiddeling is met 8% toegenomen. Het percentage woningen dat is aangeboden via volkshuisvestelijk labelen is met 6% afgenomen. Figuur 3.3 Aanbiedingen van corporatiewoningen in Vlaardingen naar aanbodcategorieën in 2008 Volkshuisvestelijk labelen; 13% Lokaal maatw erk; 8% Voorw aardevrij; 45% Directe bemiddeling; 34% Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 15

16 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

4 Vraag-aanbodverhouding In dit hoofdstuk wordt gekeken naar twee indicatoren die inzicht bieden in de populariteit van marktsegmenten. Via de vraagdruk kan de verhouding tussen de vraag naar en het aanbod van sociale huurwoningen inzichtelijk worden gemaakt. Daarnaast wordt gekeken naar de marktdruk, ook een indicator voor de vraag-aanbodverhouding. Corporaties kunnen beide indicatoren gebruiken bij hun verhuurbeleid en strategisch voorraadbeleid, omdat beide indicatoren inzicht geven in de populariteit van marktsegmenten die worden aangeboden. Overigens wordt zowel de vraag- als marktdruk beïnvloed door de toepassing van passendheidseisen bij het aanbieden van woningen, zoals dat gebeurt bij lokaal maatwerk en volkshuisvestelijk labelen. 4.1 Vraagdruk De vraagdruk geeft weer hoeveel reacties er gemiddeld op een advertentie van een sociale huurwoning zijn gekomen. De definitie van vraagdruk luidt als volgt: het gemiddeld aantal reacties van woningzoekenden op een advertentie van een woning uit de bereikbare sector (exclusief ouderen- en mivawoningen) Woningen die zijn gereserveerd voor senioren en minder validen worden dus buiten beschouwing gelaten, omdat op deze woningen maar een deel van de woningzoekenden kan reageren en deze groepen woningzoekenden bovendien een afwijkend reactiepatroon vertonen. Als deze woningen meegenomen zouden worden bij de berekening van de vraagdruk zou een vertekend beeld kunnen ontstaan, bijvoorbeeld in gebieden met veel 55- plus en servicewoningen. In 2008 kwamen er gemiddeld 101 reacties binnen op een advertentie voor een corporatiewoning in Vlaardingen. Ten opzichte van 2007 is dat een stijging van 7 reacties per advertentie. Wanneer het woningaanbod in marktsegmenten wordt onderscheiden, dan ontstaat het volgende beeld van de vraagdruk in 2008: Naar type woning bezien zijn eengezinswoningen en benedenwoningen het meest gewild. Gemiddeld leverde een advertentie voor een eengezinswoning 176 reacties op en een advertentie voor een benedenwoning 175. Advertenties voor bovenwoningen/maisonnettes leverden gemiddeld 148 reacties op. Flatwoningen met en zonder lift leverden gemiddeld genomen veel minder reacties op: respectievelijk 64 en 90 Advertenties voor woningen met 3 kamers leverden de meeste reacties op: gemiddeld 113. Woningen met meer of minder dan 3 kamers leverden gemiddeld genomen minder reacties op dan de totaal gemiddelde vraagdruk in Vlaardingen Naar ligging van de woning bezien zijn er drie wijken die een hogere vraagdruk kenden dan gemiddeld in heel Vlaardingen. Het gaat om Oostwijk (164), Centrum/Indische buurt (154) en Rivierzone (118). Advertenties voor woningen in Holy-Noord leverden ongeveer net zoveel reacties op (102) als gemiddeld in Vlaardingen, in de andere wijken bleef het gemiddeld aantal reacties daar onder. Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 17

In vergelijking met 2007 toont de vraagdruk naar woningtype hetzelfde beeld. Het enige verschil is dat in 2007 bovenwoningen/maisonnettes meer reacties opleverden dan benedenwoningen, terwijl dat is 2008 omgekeerd was. Naar woninggrootte bezien leverden 4- kamerwoningen in 2007 de meeste reacties op, in 2008 waren dat dus 3-kamerwoningen. Naar ligging leverden woningen in Oostwijk en Centrum/Indische buurt ook in 2007 de meeste reacties op. Opvallend is, dat aangeboden woningen in Rivierzone in 2008 gemiddeld maar liefst 118 reacties opleverden, terwijl aangeboden woningen in Rivierzone in 2007 gemiddeld slechts 25 reacties opleverden. Het blijkt dat één (van de drie) aangeboden woningen maar liefst 331 reacties opleverde. Zonder deze uitschieter zou het gemiddeld aantal reacties op aangeboden woningen in Rivierzone in 2008 rond de 10 uitkomen. Figuur 4.1 Vraagdruk en aantal advertenties van bereikbaar aanbod (exclusief ouderen- en mivawoningen) in Vlaardingen naar woningtype, kamertal en wijk in 2008 Vraagdruk Aantal advertenties Eengezinswoning 176 31 Flat met lift 64 165 Flat zonder lift 90 286 Benedenwoning 175 57 Bovenwoning / maisonnette 148 60 1 en 2 kamers 83 105 3 kamers 113 286 4 kamers 97 199 5 of meer kamers 54 9 Centrum / Indische buurt 154 104 Westwijk 75 144 Rivierzone 118 3 Oostwijk 164 60 Ambacht / Babberspolder 89 72 Holy-Zuid 72 154 Holy-Noord 102 62 Totaal 2008 101 599 Totaal 2007 94 820 4.2 Marktdruk De marktdruk geeft aan hoeveel woningzoekenden er gemiddeld waren voor elke geadverteerde woning. Bij de berekening van de marktdruk worden alleen verhuringen van woningen die op de krant en via internet zijn aangeboden meegenomen. Directe bemiddelingen buiten de krant om tellen niet mee. De definitie van marktdruk luidt als volgt: het aantal woningzoekenden dat gereageerd heeft op verhuurde woningen (per marktsegment) gedeeld door het aantal verhuurde woningen (per marktsegment), uitgedrukt als het gemiddeld aantal woningzoekenden per verhuurde woning Het aantal woningzoekenden wordt daarbij gewogen door middel van aggregatie op het niveau waaraan de marktdruk refereert. Het gaat hier om het meten van de populariteit van een 18 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

marktsegment in termen van het aantal woningzoekenden dat zich aandient voor beschikbaar aanbod. Dat betekent dat een woningzoekende die negen reacties instuurt voor liftwoningen, slechtst geteld wordt als één woningzoekende voor liftwoningen, maar dat deze woningzoekende ook als één woningzoekende meetelt voor zijn ene reactie op een benedenwoning. Verschillen in het aantal reacties dat iemand instuurt zijn bij deze berekening dus uitgeschakeld. Dit verklaart ook waarom de totale marktdruk in Vlaardingen vaak lager is dan de marktdruk per segment. In 2008 stonden er voor elke (via de krant en internet) verhuurde corporatiewoning in Vlaardingen gemiddeld 12 woningzoekenden in de rij. Dat is 1 meer dan in 2007, toen gemiddeld 11 woningzoekenden in de rij stonden. De daling van de marktdruk in Vlaardingen die de laatste jaren zichtbaar was, is daarmee tot een halt gekomen (figuur 4.2). Figuur 4.2 Ontwikkeling marktdruk Vlaardingen, 2005 2008 25 20 15 18 16 10 11 12 5 0 2005 2006 2007 2008 Regionaal gezien had Vlaardingen in 2008 niet de laagste marktdruk, maar ook zeker niet de hoogste. De grootstedelijke gemeente Rotterdam en de groeistedelijke gemeenten Hellevoetsluis, Spijkenisse, Rozenburg en Ridderkerk hadden een lagere marktdruk, de grootstedelijke gemeenten Schiedam en Maassluis en de groeistedelijke gemeente Capelle aan den IJssel hadden een hogere marktdruk. Van de kleinstedelijke gemeenten waren er twee met een lagere markdruk dan Vlaardingen: Krimpen aan den IJssel en Lansingerland. De overige kleinstedelijke gemeenten hadden een (veel) hogere marktdruk dan Vlaardingen. In figuur 4.3 is de marktdruk voor Vlaardingen in 2008 per marktsegment weergegeven. Het beeld is als volgt: De wachtrij was met respectievelijk 14 en 15 personen het kortst voor woningen met een huurprijs tot de aftoppingsgrens voor 1- tot 2-persoonshuishoudens en voor woningen met een huurprijs vanaf de huurprijsgrens. Met gemiddeld 38 personen was de wachtrij het langst voor woningen met een aftoppingsgrens voor 3+ persoonshuishoudens. Voor woningen met een huurprijs tot de jongeren/kwaliteitskortingsgrens stonden gemiddeld 21 personen in de rij en voor woningen met een huurprijs tot de huurprijsgrens gemiddeld 20 Naar type woning bezien was de wachtrij het langst voor benedenwoningen: gemiddeld waren er 62 belangstellenden voor zo n woning. Ook bovenwoningen (57 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 19

wachtenden ) en eengezinswoningen (42 wachtenden ) konden op veel belangstelling rekenen. Met 5 personen was de wachtrij voor aangepaste- of ouderenwoningen het kortst Naar kamertal bezien loopt de wachtrij op met het stijgen van het aantal kamers: 15 wachtenden voor een woning met 1 of 2 kamers, 18 voor een woning met 3 kamers, 21 voor een woning met 4 kamers en 32 voor een woning met 5 of meer kamers Voor alle duidelijkheid: een woningzoekende staat in meer wachtrijen tegelijk, als deze op woningen uit verschillende huurprijsklassen en/of van verschillende typen en/of grootten heeft gereageerd. Het beeld van de marktdruk per marktsegment in 2008 zoals dat hierboven geschetst is en in figuur 4.3 is te zien, wijkt in algemene zin nauwelijks af van het beeld uit 2007. Wat betreft woningtype en kamertal is het beeld (afgezien van de hoogte van de marktdruk) zelfs exact hetzelfde. Alleen naar huurprijs zijn er een paar kleine verschillen: in 2007 hadden woningen met een huurprijs tot de huurprijsgrens de hoogste marktdruk, gevolgd door woningen met een huurprijs tot de aftoppingsgrens voor 3+ persoonshuishoudens. In 2008 had die laatste categorie juist de hoogste marktdruk. Figuur 4.3 Marktdruk op verhuringen (via de krant en internet) in Vlaardingen naar huurprijs, woningtype en kamertal in 2008 70 60 50 62 57 40 30 20 10 0 38 21 20 14 15 42 12 17 5 15 18 21 32 tot jongeren/kwaliteits kortingsgrens tot aftoppingsgrens 1-2phh tot aftoppingsgrens 3+phh tot huurprijsgrens vanaf huurprijsgrens Eengezins Flat met lift Flat zonder lift Benedenwoning Bovenwoning/maisonnette 55+/service/miva 1-2 kamers 3 kamers 4 kamers 5+ kamers Huurprijs Type Kamertal In figuur 4.4 is de marktdruk in Vlaardingen in 2008 per wijk weergegeven. Een korte uitleg hierbij is noodzakelijk. De marktdruk voor Vlaardingen die eerder in dit hoofdstuk werd gepresenteerd is niet het gemiddelde van de marktdruk in de wijken. Dit komt doordat woningzoekenden die op aanbod in meer dan één wijk reageren, in elke wijk waar zij reageren als actief woningzoekende worden geteld, terwijl zij op het niveau van de gemeente Vlaardingen slechts één keer meetellen. Deze dubbeltellingen aan de vraagzijde (woningzoekenden) komen aan de aanbodzijde (verhuringen) niet voor, waardoor de marktdruk op wijkniveau (bijna) altijd hoger is dan op gemeentelijk niveau. Het beeld van de marktdruk op 20 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

wijkniveau maakt alleen een onderlinge vergelijking mogelijk van de marktsituatie binnen Vlaardingen. Uit de figuur blijkt dat de vraag-aanbodverhouding in 2008 het minst gunstig was voor woningen in Oostwijk. De marktdruk kwam hier uit op 63. Hier stonden bijna 30 woningzoekenden meer in de rij dan in de op één na populairste wijk: Centrum/Indische buurt (36). In Holy-Noord en Ambacht/Babberspolder stonden gemiddeld respectievelijk 34 en 30 woningzoekenden in de rij. In Rivierzone waren dat er 22, in Westwijk 19 en in Holy-Zuid 12. Het beeld uit figuur 4.4 komt in grote lijnen overeen met het beeld uit 2007. Figuur 4.4 Marktdruk op verhuringen (via de krant en internet) per wijk in Vlaardingen in 2008 110 100 90 80 70 60 50 63 40 30 20 10 0 36 Centrum / Indische buurt 19 22 Westw ijk Rivierzone Oostw ijk Ambacht / Babberspolder 30 12 Holy-Zuid 34 Holy-Noord Wijken Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 21

22 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

5 Verhuringen Een belangrijke vereiste voor een goed functionerend aanbodmodel is transparantie van de woningmarkt voor woningzoekenden. Met behulp van een volledig overzicht van het beschikbare aanbod en de voorwaarden die er aan verbonden zijn, kunnen woningzoekenden hun keuze bepalen. Daarbij kunnen ze hun eigen kansen inschatten door in de verantwoordingstabel in de krant of op internet te volgen hoeveel woningzoekenden reageren op soortgelijke woningen en welke inschrijfduur de uiteindelijke huurder er voor nodig heeft gehad. In dit hoofdstuk wordt gekeken naar de inschrijfduur van woningzoekenden die in 2008 een woning hebben gevonden. Daarnaast wordt gekeken in welke mate woningen passend zijn verhuurd, qua huurprijs en inkomen. 5.1 Benodigde inschrijfduur In deze paragraaf geven we inzicht in de gemiddelde inschrijfduur die geslaagde woningzoekenden hadden bij het ingaan van hun (nieuwe) huurcontract. Hieruit kan grofweg worden afgeleid hoe lang het duurde om aan bod te komen. Het is daarmee een indicatie van de wachttijd voor woonruimte. Het is ook niet meer dan een indicatie, omdat de benodigde inschrijfduur niet betekent dat een woningzoekende ook al zo lang serieus aan het zoeken is geweest; velen reageren maar af en toe en staan vooral ingeschreven om inschrijfduur op te bouwen. Succes op de woningmarkt hangt mede af van het zoekgedrag van woningzoekenden: of men vaak reageert op woningen, of men reageert op schaarse woningen of juist op minder populaire woningen, of men veel eisen aan de gewenste woning stelt of juist met alles genoegen neemt zijn daarbij enkele kritische succesfactoren. In de figuren 5.1 en 5.2 is een overzicht opgenomen van de gemiddelde inschrijfduur van de geslaagde woningzoekenden in 2008. We maken daarbij een onderscheid naar kenmerken van de woningzoekenden (figuur 5.1) en naar kenmerken van de verhuurde woningen (figuur 5.2). Urgenten en stadsvernieuwingskandidaten zijn, vanwege hun voorrangspositie, buiten beschouwing gelaten. De gepresenteerde cijfers hebben dus betrekking op de wachttijd voor reguliere woningzoekenden. In 2008 stonden geslaagde woningzoekenden ongeveer 3,3 jaar (39 maanden) ingeschreven bij Woonnet Rijnmond op het moment dat hun (nieuwe) huurcontract inging. Van de woningzoekenden die al in Vlaardingen woonden stonden starters gemiddeld 7 maanden korter ingeschreven dan doorstromers. Bij woningzoekenden die van buiten Vlaardingen kwamen, is dat verschil minder groot: slechts 1 maand. Tussen doorstromers uit Vlaardingen en doorstromers van elders bestond er een verschil van 3 maanden, waarbij doorstromers van elders langer moesten wachten. Tussen starters uit Vlaardingen en starters van elders bedroeg het verschil 9 maanden, waarbij de laatste groep het langste moest wachten. In de figuur zijn de groepen woningzoekenden die langer ingeschreven stonden dan gemiddeld rood gearceerd. Zo is te zien dat zes groepen doorstromers uit Vlaardingen langer ingeschreven stonden dan gemiddeld. Het gaat om woningzoekenden in de leeftijd van 23 tot en met 34 jaar en van 35 tot en met 54 jaar (42 en 49 maanden), woningzoekenden met een huishouden bestaande uit 2, 3 of 4 personen (42, 49 en 52 maanden) en woningzoekenden die niet tot de aandachtsgroep behoorden (47 maanden). Bij starters uit Vlaardingen ging het om Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 23

vier groepen woningzoekenden. Bij woningzoekenden die van buiten Vlaardingen kwamen waren er bij de doorstromers zes groepen woningzoekenden die langer dan gemiddeld ingeschreven stonden op het moment dat het huurcontract inging en bij de starters 4 groepen. Doorstromende woningzoekenden met een huishouden van 4 personen stonden met gemiddeld 66 maanden inschrijfduur maar liefst 22 maanden langer ingeschreven dan gemiddeld. Figuur 5.1 Gemiddelde inschrijfduur in maanden van geslaagde reguliere woningzoekenden naar kenmerken van het huishouden in Vlaardingen in 2008 Woningzoekenden die langer dan gemiddeld ingeschreven stonden, zijn rood gearceerd. Voorbeeld: de gemiddelde inschrijfduur van doorstromers uit Vlaardingen was in 2008 41 maanden. Doorstromers uit Vlaardingen in de leeftijdscategorie van 35 tot 54 jaar stonden gemiddeld 49 maanden ingeschreven en zijn dus rood gearceerd Vlaardingen Elders Totaal Doorstromers Starters Doorstromers Starters tot en met 22 jaar 29 45 35 31 23-34 jaar 42 41 48 47 44 35-54 jaar 49 26 62 42 42 55-74 jaar 40 24 25 14 35 75 jaar en ouder 31 10 6 27 1 persoon 34 33 44 44 37 2 personen 42 44 35 35 41 3 personen 49 40 42 42 44 4 personen 52 25 66 46 47 5 en meer personen 41 16 56 27 39 Onbekend 37 16 28 26 25 Aandachtsgroep 37 34 46 43 38 Niet-aandachtsgroep 47 42 42 47 45 Totaal 2008 41 34 44 43 39 Totaal 2007 46 40 57 46 45 Woningzoekenden die in 2008 in Vlaardingen een huurwoning betrokken, stonden het langst ingeschreven voor een eengezinswoning: gemiddeld 54 maanden, ofwel 4,5 jaar. Daarnaast kenden ook woningen met een huurprijs tot de aftoppingsgrens voor 3+ persoonshuishoudens, benenden- en bovenwoningen/maisonnettes en woningen in Oostwijk een gemiddeld benodigde inschrijfduur van 4 jaar of meer. Voor eenkamerwoningen was de gemiddeld benodigde inschrijfduur met 23 maanden het kortst. Voor aangepaste-/ouderenwoningen, tweekamerwoningen en voor woningen in Holy- Zuid had geen enkele groep woningzoekenden een langere inschrijfduur nodig dan gemiddeld voor de totale groep woningzoekenden waartoe zij behoorden. 24 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

Figuur 5.2 Gemiddelde inschrijfduur in maanden van geslaagde reguliere woningzoekenden naar kenmerken van de woning in Vlaardingen in 2008 Woningtypen waarvoor woningzoekenden langer dan gemiddeld ingeschreven moesten staan, zijn rood gearceerd. Voorbeeld: de gemiddelde inschrijfduur van starters uit Vlaardingen in 2008 was 34 maanden. Voor een driekamerwoning stonden starters uit Vlaardingen gemiddeld 42 maanden ingeschreven. Deze categorie is dus rood gearceerd Vlaardingen Elders Totaal Doorstromers Starters Doorstromers Starters tot jongeren/kwaliteitskortingsgrens 35 31 46 36 34 tot aftoppingsgrens 1-2phh 40 37 46 49 41 tot aftoppingsgrens 3+phh 47 52 45 92 49 tot huurprijsgrens 50 41 22 34 46 vanaf huurprijsgrens 31 29 52 31 Eengezinswoning 52 58 64 54 Flat met lift 38 36 39 41 38 Flat zonder lift 37 34 49 44 39 Benedenwoning 41 44 80 57 49 Bovenwoning/maisonnette 42 43 58 62 48 55+/service/miva 39 9 25 3 29 1 kamer 38 16 68 23 23 2 kamers 23 33 32 34 31 3 kamers 43 42 53 49 45 4 kamers 49 33 36 48 43 5 en meer kamers 44 39 52 34 44 Centrum / Indische buurt 54 33 66 47 45 Westwijk 42 29 39 41 36 Rivierzone 43 39 9 1 36 Oostwijk 46 47 56 52 49 Ambacht / Babberspolder 41 40 66 36 40 Holy-Zuid 37 31 41 39 36 Holy-Noord 39 41 44 58 44 Totaal 2008 41 34 44 43 39 Totaal 2007 46 40 57 46 45 Behalve naar de benodigde gemiddelde inschrijfduur, naar kenmerken van de woningzoekenden en naar kenmerken van de verhuurde woningen, is ook gekeken naar de inschrijfduur in klassen naar woningmarktstatus, verder uitgesplitst naar herkomst en woningmarktpositie van de geslaagde woningzoekenden (figuur 5.3). In 2008 stond 43% van alle geslaagde woningzoekenden in Vlaardingen (dus ook voorrangskandidaten) tussen de 2 en 5 jaar ingeschreven. 42% stond minder dan 2 jaar ingeschreven, 14% tussen de 5 en 10 jaar en 2% tussen de 10 en 20 jaar. Tussen urgenten en sv-kandidaten enerzijds en reguliere woningzoekenden anderzijds bestaat een wezenlijk verschil: (veel) meer dan de helft van urgenten en sv-kandidaten stond in 2008 maximaal 2 jaar ingeschreven, terwijl van de reguliere woningzoekenden (veel) meer dan de Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 25

helft minimaal 2 jaar stond ingeschreven. Tussen urgenten uit Vlaardingen en urgenten van elders bestonden nauwelijks verschillen in de inschrijfduur. Tussen sv-kandidaten uit Vlaardingen en sv-kandidaten van elders waren die er wel: sv-kandidaten uit Vlaardingen stonden relatief gezien wat langer ingeschreven dan sv-kandidaten van elders. Overigens gaat het bij die laatste groep om een zeer klein aantal verhuringen in vergelijking met het aantal verhuringen aan sv-kandidaten uit Vlaardingen (13 om 316). Een meerderheid van alle geslaagde reguliere woningzoekenden, starter of doorstromer, afkomstig uit Vlaardingen of niet, stond op het moment van slagen tussen de 2 en 5 jaar ingeschreven. Bij doorstromers van elders is dit percentage het hoogst (58%), bij doorstromers uit Vlaardingen het laagst (43%). Van de doorstromende woningzoekenden uit Vlaardingen stond 4% tussen de 10 en 20 jaar ingeschreven, bij de starters uit Vlaardingen stond niemand zo lang ingeschreven. Bij woningzoekenden van buiten Vlaardingen bedroegen deze percentages respectievelijk 2% en 1%. Geen enkele geslaagde woningzoekende stond langer dan 20 jaar ingeschreven. Bij deze tabel moet worden opgemerkt dat de percentages in een aantal gevallen betrekking hebben op (zeer) weinig verhuringen. De uitkomsten zijn daarom vooral indicatief van aard. Figuur 5.3 Inschrijfduur in klassen naar woningmarktstatus, verder uitgesplitst naar herkomst en woningmarktpositie in Vlaardingen in 2008 Status urgenten sv-kandidaten regulieren totaal Herkomst Vlaardingen Elders Vlaardingen Elders Vlaardingen Elders Woningmarktpositie doorstromers starters doorstomers starters minder dan twee jaar 71% 70% 53% 62% 36% 37% 21% 24% 42% tussen 2 en 5 jaar 27% 30% 34% 31% 43% 51% 58% 51% 43% tussen 5 en 10 jaar 2% 0% 10% 8% 18% 12% 19% 25% 14% tussen 10 en 20 jaar 0% 0% 2% 0% 4% 0% 2% 1% 2% langer dan 20 jaar 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% 0% totaal aantal verhuringen* 49 20 316 13 245 220 52 138 1.053 gemiddeld 2008 19 18 29 23 41 34 44 43 39 gemiddeld 2007 38 28 32 24 46 40 57 46 45 * 14 verhuringen waarbij de inschrijfduur van de woningzoekende onbekend is, zijn achterwege gelaten in de tabel Tenslotte is ook nog gekeken naar de gemiddelde inschrijfduur van geslaagde woningzoekenden naar categorie waarin de verhuurde woning is aangeboden (figuur 5.4). Ook in deze figuur is een onderverdeling gemaakt naar herkomst en woningmarktpositie. Woningzoekenden die zijn geslaagd in een woning die voorwaardenvrij is aangeboden, stonden gemiddeld 39 maanden ingeschreven. Geslaagden in een woning die via directe bemiddeling is verhuurd stonden gemiddeld het kortste ingeschreven: 29 maanden. Voor woningen die zijn aangeboden via volkshuisvestelijk labelen was een gemiddelde inschrijfduur van 42 maanden nodig, voor woningen die zijn aangeboden via lokaal maatwerk was gemiddeld 43 maanden inschrijfduur nodig. 26 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

De verhuringen via lokaal maatwerk zijn verder uitgesplitst naar lokaal maatwerkcode. In de tabel zijn ook voor de verhuringen in deze afzonderlijke categorieën de gemiddelde inschrijfduren opgenomen. Let wel dat het hier om een zeer klein aantal verhuringen gaat. Figuur 5.4 Gemiddelde inschrijfduur in maanden naar aanbiedingscategorie in Vlaardingen in 2008 Vlaardingen Elders Totaal Doorstromers Starters Doorstromers Starters Voorwaardevrij 31 43 41 53 39 Directe bemiddeling 29 14 19 15 29 Volkshuisvestelijk labelen 46 35 34 43 42 Lokaal maatwerk 58 34 56 7 43 Lokaal maatwerkcode: 601 - Vld B1 Gezin met kinderen 55 55 100 56 603 - Vld B3 Kwetsbare gebieden 90 38 51 3 38 604 - Vld B4 Spec. Cpx (DB) 149 17 22 8 18 605 - Vld B5 Jongeren 29 29 607 - Vld B7 Aanleunwon. (DB) Totaal 2008 34 32 37 41 35 Totaal 2007 41 38 53 45 42 5.2 Verhuringen naar bezettingsnorm Bij de verhuringen golden tot 2005 de regels uit de huisvestingsverordening over de zogenaamde bezettingsnorm: er was een relatie vastgelegd tussen het aantal personen in een huishouden en het daarbij toegestane aantal kamers van de woning. Deze regelgeving was bedoeld om een rechtvaardige en doelmatige woonruimteverdeling te bewerkstelligen. Sinds de Overeenkomst Woonruimteverdeling in de stadsregio van kracht is geworden in 2005, gelden echter andere regels. Sindsdien is een deel van het aanbod vrijgelaten : minimaal 40% dient voorwaardevrij geadverteerd te worden, wat betekent dat iedereen op deze woningen kan reageren, ongeacht de hoogte van het inkomen of de omvang van het huishouden. In figuur 5.5 zijn alle verhuringen in Vlaardingen in 2008 uitgesplitst naar kamertal én huishoudensomvang van de nieuwe huurders. De vroeger gehanteerde bezettingsnorm is ter illustratie grijs gearceerd (waarbij moet worden aangetekend dat voor elke huishoudensomvang alleen een bovengrens is vastgelegd; zo mag een huishouden van 5 personen dus in principe ook in een woning met 3 kamers wonen, hoewel dat uit beheeroogpunt meestal niet wenselijk is, want dat zijn maar 2 slaapkamers voor 5 personen. Als de bezettingsnorm nog zou gelden, dan zouden in 2008 142 woningen niet conform aan deze norm zijn verhuurd. Dat komt neer op 14% van alle verhuringen. Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 27

Figuur 5.5 Verhuringen van corporatiewoningen in Vlaardingen in 2008 volgens de bezettingsnorm Verhuurde woningen Nieuwe huurders van woningen 1-2 kamers 3 kamers 4 kamers 5+ kamers Totaal 1 persoon 209 269 68 1 547 2 personen 30 84 59 2 175 3 personen 4 80 65 0 149 4 personen 0 27 60 12 99 5 en meer personen 0 2 32 13 47 Totaal 243 462 284 28 1.017 * 50 woningen met een onbekend kamertal zijn achterwege gelaten in de tabel 5.3 Verhuringen aan de aandachtsgroep De huisvesting van de aandachtsgroep (zoals in 1990 geïntroduceerd in de (rijks-)nota Volkshuisvesting in de jaren negentig) speelt nog steeds een belangrijke rol in het overleg tussen de gemeenten en de corporaties. In deze paragraaf staan de verhuringen aan de aandachtsgroep in Vlaardingen in 2008 centraal. Van de geslaagde woningzoekenden die behoren tot de aandachtsgroep van het volkshuisvestingsbeleid is 94% terechtgekomen in voor hen bestemd aanbod (dat wil zeggen met een huurprijs onder de aftoppingsgrens). Dat is een daling van 3% ten opzichte van 2007, toen nog 97% van de aandachtsgroep terecht kwam in voor hen bestemd aanbod. Wanneer we kijken naar alle verhuringen van woningen die qua huurprijs voor de aandachtsgroep bestemd zijn, dan blijkt dat 71% van die woningen in 2008 naar woningzoekenden uit de aandachtsgroep is gegaan. Dat is minder dan in 2007, toen 75% van alle woningen die qua huurprijs bestemd waren voor de aandachtsgroep ook aan deze groep werd verhuurd. Van woningen met een huurprijs vanaf de aftoppingsgrens is 40% naar iemand uit de aandachtsgroep gegaan. Dit percentage is de afgelopen jaren flink gestegen, van 22% in 2005 naar 25% in 2006 naar 34% in 2007 en nu dus naar 40%. Van alle verhuringen in Vlaardingen in 2008 is 68% naar iemand uit de aandachtsgroep gegaan. Ten opzichte van de voorgaande jaren (2006: 72%, 2007: 73%) is dit percentage weer wat gedaald. Zie figuur 5.6 op de volgende pagina voor een compleet overzicht. 28 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

Figuur 5.6 Verhuringen naar huurprijs aan de aandachtsgroep en niet-aandachtsgroep in Vlaardingen in 2008* Verhuringen met huurprijs onder aftoppingsgrens Verhuringen met huurprijs vanaf aftoppingsgrens aantal* Alle verhuringen Aan aandachtsgroep 642 38 680 Aan niet-aandachtsgroep 260 58 318 Aan aandachtsgroep 94% 6% 100% Aan niet-aandachtsgroep 82% 18% 100% rij% Kolom% Aan aandachtsgroep 71% 40% 68% Aan niet-aandachtsgroep 29% 60% 32% * verhuurde woningen met een onbekende huurprijs en geslaagden met een onbekend inkomen zijn niet meegenomen in de berekeningen voor de bovenstaande tabel. Dit was het geval bij 69 verhuringen. Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 29

30 Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008

6 Slaagkansen De slaagkans geeft weer welk aandeel van de woningzoekenden met succes heeft deelgenomen aan het aanbodmodel en een corporatiewoning in Vlaardingen heeft verkregen. De slaagkans wordt beïnvloed door de omvang van het beschikbare aanbod én de omvang van de groep woningzoekenden. De hier gepresenteerde slaagkansen zijn gebaseerd op de kwartaalrapportages Kans van Slagen. Monitor woonruimteverdeling stadsregio Rotterdam (COS, 2008, 2009). De slaagkans in 2008 is het gemiddelde van de kwartaalslaagkansen in dat jaar (zie opmerking volgende pagina). 6.1 Slaagkansen per regiogemeente In figuur 6.1 is de slaagkans opgenomen per regiogemeente in 2008. Woningzoekenden op de woningmarkt in Vlaardingen hadden in 2008, net als in 2007, een slaagkans van 5,2%. Dit betekent dat elk kwartaal ongeveer één op de twintig woningzoekenden een sociale huurwoning in Vlaardingen heeft gevonden. Van de grootstedelijke gemeenten had in 2008 alleen Rotterdam een hogere slaagkans dan Vlaardingen. In de meeste groeistedelijke gemeenten was de slaagkans hoger dan in Vlaardingen, in de meeste kleinstedelijke gemeenten was deze juist lager. Figuur 6.1 Slaagkans per regiogemeente in 2008 Rotterdam 7,9% Kleinstedelijk Groeistedelijk Grootstedelijk Schiedam Vlaardingen Maassluis Capelle a/d IJssel Hellevoetsluis Spijkenisse Rozenburg Ridderkerk Krimpen a/d IJssel Albrandsw aard Barendrecht Lansingerland Brielle Hoek van Holland 3,5% 5,2% 5,1% 4,7% 6,5% 7,7% 6,0% 1,9 % 3,0% 5,6% 2,4% 2,3% 11,8 % Bernisse 4,9% Westvoorne 3,1% 0% 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% 16% 18% Woonruimteverdeling in Vlaardingen in 2008 31