TRENDS & MOMENTUM 14 juni 2016 door LOEF Technische Analyse Samenvatting In het eerste kwartaal van 2015 was de stemming onder Europese aandelenbeleggers optimistisch tot zelfs euforisch in april. De grote koersval in augustus leidde tot bezorgdheid, terwijl de opleving in oktober bij nader inzien een ontkenningsfase bleek. Hierop volgde de angstfase in februari van dit jaar. Het koersherstel lijkt na de koersdalingen in de afgelopen week te anticiperen op de volgende fase, waarin wanhoop mag worden verwacht. De voorpagina van het Duitse weekblad Der Spiegel smeekt de Britse kiezer om aan boord van de Europese Unie te blijven. De Europese aandelenindices anticiperen echter op een Brexit -uitslag, omdat het proces van hogere bodems in de beurskoersen is afgebroken. De trends zijn nu weer bearish voor zowel de kortetermijn (KT) als langetermijn (LT). Aandelen Instrument Name koers trend DMI ST KT KT SMA W LT LT SMA AEX-Index 428.20 bearish 425.78 m 440.06 458.02 m 430.72 CAC 40 INDEX 4227.02 bearish 4227.02 m 4367.56 4607.69 m 4347.38 XETRA DAX PF 9657.44 bearish 9484.75 m 9970.41 10474.38 m 9794.65 STXE 50 PR 2733.09 bearish 2707.30 m 2825.52 2954.33 m 2815.91 AEX CAC-40 DJ Eurostoxx 50 Xetra DAX Bij het opstellen van deze technische marktupdate op 14 juni zakken de AEX-index en CAC-40 onder de bodemniveaus van maart dit jaar en testen de DJ Eurostoxx 50 en DAX-index deze bodemniveaus. Het simpele feit dat eind mei van dit jaar er geen hogere koersniveaus op indexniveau werden bereikt boven de koerstoppen van april getuigt van haast bij verkopers om de koerswinsten veilig te stellen. Dat de bodemniveaus van mei niet opnieuw tot terugkerende vraag heeft geleid, wijst op afnemende bereidheid om weer in de markt te stappen. Een nieuwe dalingsfase ligt nu op de loer. 1
DJ INDU AVERAGE 17732.48 neutral 17331.07 k 17819.53 18167.63 k 17189.28 S&P 500 INDEX 2079.06 neutral 2022.49 k 2093.33 2120.55 k 2010.64 NASDAQ 100 4422.76 neutral 4282.00 k 4476.54 4574.38 m 4341.37 MKT VOLTLTY NDX 20.97 bullish 12.50 k 16.15 21.01 k 17.85 Dow Jones Average CBOE VIX Nasdaq-100 S&P 500 De aandelenbeleggers op Wall Street hebben de opgelopen koersschade in de eerste twee maanden van dit jaar in het tweede kwartaal ingelopen, maar besluiten nu om pas op de plaats te maken. In de Dow Jones Industrials Average tekent zich een consolidatiefase af onder de top van april. Ook in de Nasdaq-100 index tekent zich nu een lagere koerstop af. Beide lagere toppen wijken in negatieve zin af van de hogere top die de S&P 500 index weet te realiseren. Deze divergentie in marktgedrag waarschuwt voor gebrek aan consensus over de kansen op een voortzetting van de ingezette koersstijgingen. De plotselinge stijging van de CBOE Volatility Index (VIX) wijst tegelijkertijd in een vraag naar bescherming via de oplopende premies in de optieprijzen op de Chicago Board Options Exchange. Anders gezegd, op Wall Street begint men nu rekening te houden met toenemende onrust. Vooralsnog hoeft dit niet te leiden tot verkooppaniek, maar het is wel raadzaam om de recente bodemniveaus in de aandelenindices die in de maand mei zijn gezet nu als stoploss-grens te hanteren om positief te blijven. Een daling onder de bodemniveaus zou immers gebrek aan vertrouwen illustreren. 2
FOREX EUR= 1.1266 bullish + 1.1096 k 1.1249 1.1614 k 1.1175 PREC.M.XAU= 1279.19 bullish 1199.60 k 1252.31 1303.60 k 1220.44 PREC.M.XAG= 17.34 bullish + 14.75 k 16.82 18.01 k 15.77 BRENT CRUDE JUL6 49.97 bullish + 37.27 k 49.87 52.86 k 41.00 LIGHT CRUDE JUN6 48.43 neutral 35.24 k 48.86 51.67 k 39.38 Zilverprijs (Prec.M.XAG=) Goudprijs (Prec.M.XAU=) Brent Oil WTI Crude Oil EUR/USD De edele metalen zilver en goud maken aanstalten voor een nieuwe rallyfase. De prijs van Brent Oil heeft 61,8% van de koersdaling vanaf de top vorig jaar ingelopen (= Fibonacci-retracement). Hoewel de trend nog opwaarts is, kan een beperkte prijsdaling inzetten (koersdoel WTI-Crude Oil $ 42). De euro wint vooralsnog in 2016 gaandeweg aan kracht ten opzichte van de US dollar (boven $ 1,11). 3
ABN AMRO GROUP 17.39 bearish 16.99 k 17.80 19.25 m 18.20 AEGON 3.94 bearish - 3.90 m 4.25 5.41 m 4.75 AHOLD KON 19.45 bearish 18.61 k 19.88 20.81 m 19.72 AIR FRANCE - KLM 6.41 bearish - 6.40 m 6.90 8.66 m 7.70 ALTICE A 14.44 neutral 12.51 m 14.97 16.95 k 14.06 APERAM 34.03 neutral 30.86 k 34.78 36.79 k 32.25 ARCADIS 14.21 bearish 13.73 m 14.74 17.08 m 14.96 ARCELORMITTAL 4.56 bullish 3.46 k 4.54 5.44 k 3.71 ASML HOLDING 85.49 neutral 79.50 k 87.61 90.67 k 83.61 BAM GROEP KON 3.72 bearish 3.67 m 3.97 4.40 m 4.25 BE SEMICONDUCTOR 24.19 neutral 22.43 m 24.85 26.70 k 22.22 DELTA LLOYD 3.93 bearish 3.85 m 4.22 4.89 m 4.14 EURONAV 8.75 bearish 8.60 m 9.02 10.89 m 9.48 FACEBOOK INC A 113.95 neutral 106.31 m 117.11 121.08 k 110.54 FAGRON 7.79 neutral 5.09 k 7.90 8.45 k 6.21 FUGRO 16.10 neutral 15.65 m 16.40 19.50 k 15.77 GALAPAGOS 47.91 neutral 36.20 k 50.30 53.70 m 43.00 GEMALTO 52.30 bearish - 51.70 m 54.11 65.88 m 57.26 GENMAB 1131.00 neutral 811.00 k 1177.50 1294.00 k 926.67 HEINEKEN 79.37 neutral 77.15 m 81.93 86.95 k 78.78 ING GROEP 9.97 bearish 9.96 m 10.62 11.55 m 10.76 KBC GROEP 50.07 neutral 44.51 k 52.08 53.88 m 49.49 KPN KON 3.33 bearish 3.33 m 3.47 3.71 m 3.45 OCI 12.50 bearish - 11.45 m 12.73 18.69 m 15.92 PHILIPS KON 22.50 bearish 21.98 m 23.37 25.60 m 23.50 POSTNL 3.83 neutral 3.52 k 3.91 4.20 k 3.60 RANDSTAD 43.76 bearish - 43.67 m 46.09 49.84 m 47.32 ROYAL DUTCH SH A 22.61 bullish 20.33 k 22.35 23.70 k 21.25 SBM OFFSHORE 10.98 neutral 10.39 k 10.93 12.29 m 11.28 TOMTOM N.V. 7.52 bearish 7.16 m 7.82 9.07 m 8.31 VOLKSWAGEN VZ 120.63 neutral 101.34 m 128.18 138.90 m 115.87 VOPAK 45.49 neutral 42.55 m 46.48 49.18 k 43.21 Instrument Name koers trend DMI ST KT KT SMA W LT LT SMA AMAZON COM 715.24 neutral 538.58 k 717.73 731.50 k 616.52 APPLE INC 97.34 bearish 89.47 k 98.61 112.39 m 99.65 FACEBOOK INC A 113.95 neutral 106.31 m 117.11 121.08 k 110.54 NETFLIX INC 93.85 bearish 85.74 k 97.62 111.85 m 97.07 TESLA MOTORS 217.87 neutral 203.66 m 219.67 269.34 m 212.81 KLEUREN IN DE GRAFIEK Donkergroen Lichtgroen Rood Oranje Blauw Paars Geel Zwart Blauwe lijn Rode lijn TECHNISCHE ANALYSE INTERPRETATIE - stijgende trend (long of positief of bullish) - technische correctie binnen stijgende trend (correctiefase) - dalende trend (short of negatief of bearish) - technisch koersherstel binnen dalende trend (herstelfase) - sterk opwaarts momentum tijdens stijgende trend (rallying conditie) - sterk neerwaarts momentum tijdens dalende trend (crashing conditie) - overdrijvingsfase (= overspannen situatie, hoog risico trendomslag) - overgangsfase tussen stijgende en dalende trend en vice versa - 4-weeks simpel gemiddelde (SMA) - 24-weeks simpel gemiddelde (SMA) 4
LEGENDA TRENDOVERZICHTEN & INTERPRETATIE Koers = laatste koersnotering bij het filteren van het beleggingsuniversum Trend = bullish (= stijgende trend), bearish (= dalende trend), neutral (= neutraal) Bullish = beurskoers > 4 weeks SMA en 4 SMA > 24 weeks SMA (= positief) Bearish = beurskoers < 4 weeks SMA en 4 weeks SMA < 24 weeks SMA (negatief) Neutral = indien condities bearish of bullish niet van toepassing (overgangsfase) ST = indicatieve steun o.b.v. 13-weeks dieptepunt in de afgelopen 13 handelsweken W = indicatieve weerstand o.b.v. 13-weeks dieptepunt in de afgelopen 13 handelsweken KT = richting (hellingshoek) van het 4-weeks SMA LT = richting (hellingshoek) van het 24-weeks SMA KT SMA = 4-weeks SMA LT SMA = 24-weeks SMA DMI = Directional Movement Indicator (blauw = rally / paars = crash) DISCLAIMER Dit document is uitsluitend voor informatieve doeleinden bedoeld en bevat op geen enkele wijze een financieel, fiscaal, juridisch of ander advies. De informatie, grafieken, cijfers, meningen of commentaren die dit document bevat zijn gegeven uitsluitend op indicatieve titel en bevatten geen aanbod, aanleiding of uitnodiging tot aanschaf of verkoop van beursproducten van Commerzbank. Deze presentatie heeft geen enkele contractuele waarde. Commerzbank en/of LOEF Technische Analyse kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor enig verlies of schade direct of indirect voortvloeiend uit de bestudering of het gebruik van dit document. Als u de beursproducten van Commerzbank wenst aan te schaffen of meer informatie daarover wenst, gelieve contact op te nemen met uw gebruikelijke financiële intermediair. 5