Recron en Gastvrij Nederland - Recreantenatlas 1
Voorwoord RecRon is in 2008 gestart met Gastvrij nederland. Het onderzoek Gastvrij nederland bracht fundamentele vragen en opgaven voor de hele verblijfsrecreatiesector aan het licht. In de Gastvrij nederland Innovatiecampagne zijn de wensen van de nederlandse vakantieganger verder benoemd en tot op bedrijfsniveau uitgewerkt. De Recreantenatlas bundelt onderzoek, kennis en tips bij het creëren van een bijzonder en onderscheidend verblijf voor de vakantieganger. COLOFON Onderzoeksbureau The SmartAgent company Dodeweg 6a 3832 Rc Leusden 0333-30 33 11 info@smartagent.nl www.smartagent.nl Onderzoek Gastvrij Nederland onder leiding van Ilse Michiels 0651-33 85 66 michiels@recron.nl www.gastvrijnederland.net http://gastvrijnederland.blogspot.com De vakantieganger kijkt en zoekt immers steeds kritischer naar de bij hem passende vakantiebeleving. De persoonlijke vakantiebeleving is de door de gast ervaren combinatie van presentatie, locatie, accommodatie, animatie en communicatie van een bedrijf. Het succes van een bedrijf of bedrijfsformule wordt in belangrijke mate bepaald door de mate waarin de verwachtingen en ervaringen van de gast op elkaar aansluiten. Hoe beter dat het geval is, hoe sterker het verhaal ( = de beleving) die de gasten met zich meenemen en weer thuis uitdragen. en hoe meer tevreden gasten, hoe meer positieve mond-tot-mond reclame, hoe groter het bedrijfsrendement. om u en andere recreatieondernemers te helpen bij het creëren van een bijzonder en onderscheidend verhaal, investeert Gastvrij nederland in zowel onderzoek en kennis als advies en ondersteuning. Zo is nu ook het Gastvrij nederland onderzoek gekoppeld aan het continu Vakantie onderzoek van nbtc-nipo Research. Dit met als doel de beschrijving van de vakantiewensen en -voorkeuren van de Gastvrij nederland belevingswerelden, uit te breiden met de beschrijving en meting van het vakantiegedrag. Zo kunt u zich nog verder verdiepen in de Gastvrij nederland belevingswerelden. Moge deze kennis u van nut zijn bij het realiseren van uw bedrijfsdoelstellingen. Veel succes en plezier in het ondernemen met Gastvrij nederland, Joep Thönissen, directeur RecRon en Ilse Michiels, projectverantwoordelijke Gastvrij nederland NBTC-NIPO research onder leiding van Kees van der Most Postbus 458 2260 MG Leidschendam Tel. 070-3705294 www.nbtcniporesearch.nl Vormgeving en productie Reprovinci BV Postbus 18, 2870 AA Schoonhoven Achterwetering 31 2871 RK Schoonhoven 0182-38 42 33 info@reprovinci.nl www.reprovinci.nl 2 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 3
Inhoud Inleiding 5 1. Aantallen vakanties van Nederlanders en per Gastvrij Nederland segment 6 Totaal aantal vakanties in 2008 en 2009 Totaal aantal toeristische vakanties in nederland in 2008 en 2009 Totaal aantal vakanties per Gastvrij nederland segment Totaal aantal toeristische vakanties in nederland per Gastvrij nederland segment Totaal aantal kampeer- en bungalowvakanties in nederland per Gastvrij nederland segment 2. Bezoek aan toeristengebieden in Nederland 12 Totaal aantal bezoeken toeristengebieden in 2008 en 2009 Groei in bezoek aan toeristengebieden Totaal aantal bezoeken toeristengebieden per Gastvrij nederland segment De verhouding voor de verschillende toeristengebieden per Gastvrij nederland segment 3. Vertrekmaand vakantie per Gastvrij Nederland segment 18 4. Vakantiekenmerken per Gastvrij Nederland segment 20 Vakantieduur, vervoer, verblijf per segment Vakantiebestemming per segment Reisgezelschap en activiteiten per segment 5. Het klantbeslisproces per Gastvrij Nederland segment 46 Vooraf inwinnen van informatie per Gastvrij nederland segment Boekingsprocedure per Gastvrij nederland segment organisatiegraad Boekingsinstantie Wijze van boeken Periode van boeken 6. Uitgaven aan de vakantie per Gastvrij Nederland segment 52 Leeswijzer Wat is een index? een indexcijfer is een getal in de vorm van een percentage dat de verhouding uitdrukt van een grootheid tot een referentiewaarde. U vindt in deze rapportage vaak indexcijfers omdat dit de groei of afname aantoont. een indexcijfer hoger dan 100 geeft een groei aan en een indexcijfer lager dan 100 geeft een afname aan. Bij een indexcijfer gelijk aan 100, is de grootheid gelijk aan de referentiewaarde. Voorbeeld: Het aantal vakanties van nederlanders in nederland heeft in 2009 index 102,9. Dit wil zeggen dat als we het aantal vakanties in nederland in 2009 tegenover het aantal vakanties in nederland in 2008 plaatsen, we op + 102,90 komen. Met andere woorden: in 2009 is het aantal 2,9 procent hoger dan in 2008. Stel dat het indexcijfer 90 zou bedragen, dan zou het aantal vakanties in nederland zijn afgenomen met 10%. In hoofdstuk vier vergelijken we elke Gastvrij nederland doelgroep met de gemiddelde nederlandse vakantieganger. Daarbij worden vaak percentages vergeleken. Het indexcijfer geeft dan aan hoe het percentage dat de betreffende doelgroep scoort staat in verhouding tot het percentage dat de gemiddelde nederlandse vakantieganger scoort. een indexcijfer hoger dan 100 betekent dat de betreffende doelgroep hoger scoort dan de gemiddelde nederlandse vakantieganger, een indexcijfer lager dan 100 betekent dat de betreffende doelgroep lager scoort dan de gemiddelde nederlandse vakantieganger. Benaming segmenten Voor het gemak worden in de tabellen en grafieken de vijf Gastvrij nederland belevingswerelden aangeduid als paars, geel, lime, aqua en groen of simpelweg de passende kleur. Voor een goed begrip van de belevingswerelden, kunt u dit rapport best als aanvulling lezen op de Recreantenatlas. Inleiding Gastvrij Nederland Onderzoek In 2008 heeft RecRon door The SmartAgent company een grootschalig onderzoek laten uitvoeren naar de wensen en behoeften van de nederlandse vakantiegangers. Uit het onderzoek is gebleken dat vakantie voor de nederlanders een individueel bepaald karakter kent. Iedereen viert vakantie op haar of zijn eigen manier, maar hierin zijn zeker overeenkomsten te vinden, die een vakantiebeleving kunnen typeren. Het Gastvrij nederland model laat zien dat er vijf belevingswerelden te onderscheiden zijn, waarin de nederlandse vakantieganger zich begeeft. Deze belevingswerelden worden getypeerd als avontuurlijk paars, uitbundig geel, gezellig lime, ingetogen aqua en rustig groen. Deze belevingswerelden en andere onderzoeksresultaten zijn beschreven in de Recreantenatlas (te bestellen op www.gastvrijnederland.net). Koppeling Gastvrij Nederland Continu Vakantie Onderzoek In 2009 is het Gastvrij nederland onderzoek voor de eerste keer gekoppeld aan het continu Vakantie onderzoek (cvo) van nbtc-nipo Research (een gezamenlijk initiatief van TnS nipo en het nederlands Bureau voor Toerisme & congressen). Dit met als doel de beschrijving van de vakantiewensen en -voorkeuren van de Gastvrij nederland belevingswerelden, uit te breiden met de beschrijving en meting van het vakantiegedrag. Het cvo wordt gehouden onder jaarlijks 6.500 personen, representatief voor de nederlandse bevolking en afkomstig uit het consumentenpanel van het marktonderzoeksbureau TnS-nIPo. Voor het cvo wordt gewerkt met een panelopzet. Dit houdt in dat er naar gestreefd wordt om de deelnemers aan het cvo zo lang mogelijk aan dit onderzoek deel te laten nemen. Het langlopend onderzoek brengt niet alleen de trends en ontwikkelingen goed in kaart, het zorgt eveneens voor een sterke betrouwbaarheid en validiteit van de onderzoeksresultaten. De deelnemers krijgen vier keer per jaar een vragenlijst, waarin hun vakantiegedrag (lang/kort, binnen-/buitenland) wordt geïnventariseerd. De steekproef is voldoende om over specifieke deelsegmenten (bezoekers van kampeer- en bungalowparkaccommodaties of regio s binnen nederland) uitspraken te kunnen doen. Rapportage Aan het cvo 2008 en 2009 zijn met succes de vijf recreantensegmenten van Gastvrij nederland gekoppeld. De belangrijkste resultaten, de vergelijking van de data tussen 2008 en 2009, de totale ontwikkeling van het aantal vakanties in nederland en de ontwikkeling van de vijf Gastvrij nederland segmenten over de periode 2008-2009 zijn gebundeld in deze rapportage. Deze rapportage is uitgebreid met wat extra tekst en uitleg, met het oog op een groot en vlot gebruiksgemak in de praktijk. Deze ledenrapportage bevat een samenvatting van de cvo rapportage. Voor meer details verwijzen wij naar de uitgebreide rapportage. Technische verantwoording In 2008 is aan alle cvo deelnemers van 18 jaar en ouder een verkorte BSR segmentatie module voorgelegd. op basis van deze module zijn de Gastvrij nederland recreantensegmenten bepaald. In 2008 zijn er 6721 records aangeleverd; in 2009 waren dat er 6750. In 2008 kon aan 5266 panelleden een BSR code worden toegekend; in 2009 waren dit er 4685. In totaal zijn er 4943 panelleden die in beide jaren voorkomen. De onderwerpen in deze rapportage: Aantallen vakanties Factsheets per Gastvrij nederland segment Klantbeslisproces Uitgaven vakantie 4 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 5
1.2 Hoeveel toeristische vakanties zijn er in Nederland doorgebracht in 2008 en 2009? 1.1 Wat is het totaal aantal vakanties in 2008 en 2009? 1. Aantallen vakanties van Nederlanders per Gastvrij Nederland segment Aantal vakanties (absolute aantallen) 2008 2009 Index toe / afname absoluut Totaal aantal vakanties Nederland 17.300.000 17.800.000 102,9 500.000 Totaal aantal toeristische vakanties 13.600.000 13.900.000 102,2 300.000 Totaal aantal vaste standplaatsvakanties 3.700.000 3.900.000 105,4 200.000 Antwoord: Het totaal aantal toeristische vakanties in nederland is in 2009 toegenomen, namelijk met 2,2% (index 102,2). 1.3 Hoe verhouden het aantal vakanties in kampeer/huisje/bungalow zich tegenover het aantal vakanties in overige accommodaties? Aantal vakanties (absolute aantallen) 2008 2009 Index toe / afname absoluut Totaal aantal vakanties Nederland 17.300.000 17.800.000 102,9 500.000 Totaal aantal toeristische vakanties 13.600.000 13.900.000 102,2 300.000 Totaal aantal vaste standplaatsvakanties 3.700.000 3.900.000 105,4 200.000 Aantal vakanties (absolute aantallen) 2008 2009 Index toe / afname absoluut Totaal aantal vakanties 35.800.000 17.820.000 101,1 400.000 Totaal aantal vakanties nederland 17.300.000 2.160.000 102,9 500.000 Totaal aantal vakanties buitenland 18.500.000 1.970.000 99,5-100.000 2008 2009 Index toe / afname absoluut Totaal aantal toeristische vakanties in Nederland 13.600.000 13.900.000 102,2 300.000 Kampeer/huisje/bungalow 8.000.000 8.400.000 105,0 400.000 overige accomodaties 5.600.000 5.500.000 98,2-100.000 Antwoord: Het totaal aantal vakanties van nederlanders in binnen- en buitenland is toegenomen met 1,1%. (index 101,1) Het aantal vakanties van nederlanders in nederland is in 2009 sterker gegroeid, namelijk met 2,9% ( index 102,9) Antwoord: ook het aantal vaste standplaatsvakanties in nederland is toegenomen, namelijk met 5,4% (index 105,4). Van alle toeristische vakanties in nederland is het aantal kampeervakanties/in huisje of bungalow toegenomen met maar liefst 5%. Het aantal vakanties in overige accommodaties is afgenomen, namelijk met 1,8% (index 98,2). 6 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 7
1.4 Hoe ontwikkelen de Gastvrij Nederland recreatiesegmenten zich in 2008 en 2009? 1.5 Wat zijn de totale vakanties en vakanties per Gastvrij Nederland segment naar Nederlandse campings en bungalowparken in 2008 en 2009? Ontwikkeling van de Gastvrij Nederland recreatiesegmenten in 2008 en 2009 10,0 8,0 6,0 4,0 +6% 9,0 +4% 4,8 +4% 9,1-4% 3,7-1% 4,9-2,3-10% 5,8-7% 3,3 +4% 7,4 +4% 4,2 Totaal 2009 Buitenland 2009 nederland 2009 Verdeling Gastvrij Nederland segmenten van de vakanties in Nederland naar campings en bungalowparken 15,5% 2008 Totaal 11.700.000 vakanties 17,8% 14,9% 20,9% 30,9% 12,8% 2009 Totaal 12.300.000 vakanties 18,1% 13,6% 22,7% 32,8% 2,0 +9% 4,1 +11% 5,8-3% 2,6-14% 2,5 +4% 3,2 0,0 Geel Lime Groen Aqua Paars Vakanties in Nederland en naar het buitenland ( absoluut x 1 miljoen) Groei t.o.v 2008 Antwoord: Het totaal aantal vakanties naar campings en bungalowparken in nederland is in 2009 gegroeid naar 12,3 miljoen. Vooral de Gastvrij nederland segmenten uitbundig geel en gezellig lime hebben bijgedragen aan deze groei. Ingetogen aqua heeft in totaliteit de nederlandse campings en bungalowparken in 2009 minder bezocht dan in 2008. Antwoord: Als we kijken naar alle vakanties in 2009, dan valt op dat recreanten uit de belevingswerelden uitbundig geel, gezellig lime en avontuurlijk paars in 2009 in het algemeen vaker op vakantie zijn geweest ten opzichte van 2008. Recreanten hebben in 2009 meer vakanties in eigen land doorgebracht (zie 1.1 totaal aantal vakanties in 2008 en 2009). Hier zien we dat het de belevingswerelden gezellig lime, uitbundig geel en avontuurlijk paars zijn die vaker in eigen land op vakantie zijn gegaan. opvallend is de positie voor de recreanten in de uitbundig gele en avontuurlijk paarse belevingswereld. Hier zien we dat zowel het aantal binnenlandse als het aantal buitenlandse vakanties is toegenomen. De recreanten uit de gezellig lime belevingswereld zijn vooral vaker in nederland gebleven. Het aantal buitenlandse vakanties nam hier met maar liefst 4% af. 8 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 9
1.6 Wat is het totale aandeel en het aandeel per Gastvrij Nederland segment van zowel kampeer- als bungalowvakanties in Nederland voor 2009? De vakanties naar bungalowparken en campings 2009 10,000 8,000 8,391 6,000 4,000 5,652 Kampeervakantie (incl.seizoensplaatsen) Bungalowparkvakantie Totaal kampeer- en bungalowparkvakantie 2,739 2,730 2,000 2,007 1,827 1,379 1,401 1,198 1,055 903 880 901 628 665 318 391 499 Totaal Geel Lime Groen Aqua Paars Totaal aantallen voor 2009 (vakantie *1000) Antwoord: De bovenstaande grafiek toont dat rustig groen relatief vaak voor een bungalowvakantie kiest en minder vaak voor een kampeervakantie. Voor avontuurlijk paars liggen de verhoudingen anders. Daar is de hoeveelheid kampeervakanties in verhouding tot de bungalowvakanties hoger, dan bij de rustig groene groep. Zo kan men ook voor de andere Gastvrij nederland segmenten aflezen hoeveel voor kampeer- of bungalowvakanties wordt gekozen. Voor parken die zich richten op rustig groen betekent dit dat het belangrijk is over voldoende bungalows te beschikken. Parken die zich richten op avontuurlijk paars hebben juist wat meer kampeerplekken nodig. 10 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 11
2.1 Hoe vaak werd een toeristengebied bezocht in 2008 en 2009? 2. Bezoek aan toeristengebieden per Gastvrij Nederland segment Meer bezocht in % Minder bezocht in % 2008 2009 2008 2009 Totaal 17.330.000 17.820.000 Totaal 17.330.000 17.820.000 noordzeebadplaatsen 1.940.000 2.160.000 West- en Midden-Brabant 1.640.000 1.670.000 11,2% 12,1% 9,5% 9,4% Veluwe en Veluwerand 1.880.000 1.970.000 Twente, Salland en Vechtstreek 1.320.000 1.330.000 10,8% 11,1% 7,6% 7,5% Groningse, Friese en Drentse zandgronden 1.820.000 1.910.000 Waddeneilanden 1.100.000 1.110.000 10,5% 10,7% 6,3% 6,2% oost-brabant, noord- en Midden- Limburg, Rijk van nijmegen 1.710.000 1.930.000 Zuid-Limburg 990.000 940.000 9,9% 10,8% 5,7% 5,3% Gelders rivierengebied 140.000 150.000 Ijsselmeerkust 910.000 900.000 0,8% 0,8% 5,3% 5,1% Hollands-Utrechtse meren 60.000 160.000 Deltagebied 800.000 730.000 0,3% 0,9% 4,6% 4,1% overig nederland 1.090.000 1.130.000 Achterhoek 700.000 610.000 Toeristengebieden in Nederland 2008 versus 2009 Antwoord: Zie tabel hierboven. 6,3% 6,3% 4,0% 3,4% Meren in Groningen,Friesland en noordwest-overijssel 510.000 450.000 Amsterdam, Rotterdam, Den Haag Leeswijzer: Bezoek aan de toeristisch recreatieve regio s in nederland. Links staan de regio s die relatief meer bezocht zijn, rechts de regio s die in 2009 relatief minder zijn bezocht. Zowel de absolute aantallen, als het aandeel van de regio in totaal nederland zijn weergegeven. Voor deze tabel is gekeken naar alle vakanties in nederland. De tabel geeft hiermee aan hoe interessant een gebied in de ogen van de nederlandse recreant is. Het totaal aantal vakanties in nederland is in 2009 gestegen. Als het percentage gelijk gebleven is, is de regio net zo hard gegroeid als het landelijke totaal. Regio s die ook in percentage stijgen zijn dus in 2009 relatief sterk gegroeid. 2,9% 2,5% en Utrecht 360.000 330.000 2,1% 1,9% Utrechtse Heuvelrug en t Gooi 360.000 310.000 2,1% 1,7% 12 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 13
2.2 Wat zijn de ontwikkelingen in het aantal bezoeken en per toeristengebied voor 2008-2009? 2.3.1 Wat is het totaal aantal recreanten in Nederland, per toeristengebied en per Gastvrij Nederland segment in 2009? De ontwikkelingen 2008-2009 in aantal bezoeken en per toeristengebied Totaal aantal recreanten in Nederland, per toeristengebied en per Gastvrij Nederland segment in 2009 Achterhoek Deltagebied Meren in Groningen, Friesland en noordwest-overijssel Zuid-Limburg Utrechtse Heuvelrug en t Gooi Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht Ijsselmeerkust Waddeneilanden Gelders rivierengebied Twente, Salland en Vechtstreek West- en Midden-Brabant overig nederland Veluwe en Veluwerand Groningse, Friese en Drentse zandgronden Hollands-Utrechtse meren oost-brabant, noord-/midden-limburg, Rijk van nijmegen noordzeebadplaatsen Totaal -8-7 -5-5 -5-3 -1 1 1 2 3 4 9 9 10-10 0 10 20 30 40 50 22 22 49 Totaal 2009 Geel Lime Groen Aqua Paars Totaal 17.820.000 4.130.000 5.430.000 2.570.000 2.510.000 3.180.000 Waddeneilanden 1.110.000 340.000 280.000 150.000 160.000 180.000 Meren in Groningen, Friesland en noordwest-overijssel 450.000 100.000 150.000 60.000 50.000 90.000 noordzeebadplaatsen 2.160.000 450.000 620.000 320.000 360.000 420.000 IJsselmeerkust 900.000 230.000 250.000 110.000 170.000 140.000 Hollands-Utrechtse meren 160.000 30.000 40.000 50.000 10.000 30.000 Gelders rivierengebied 150.000 30.000 50.000 20.000 20.000 20.000 Deltagebied 730.000 170.000 230.000 90.000 100.000 130.000 Groningse, Friese en Drentse zandgronden 1.910.000 430.000 680.000 280.000 210.000 310.000 Twente, Salland en Vechtstreek 1.330.000 300.000 370.000 190.000 210.000 270.000 Achterhoek 610.000 90.000 190.000 50.000 150.000 130.000 Veluwe en Veluwerand 1.970.000 440.000 650.000 360.000 260.000 270.000 Utrechtse Heuvelrug en t Gooi 310.000 60.000 110.000 30.000 40.000 70.000 Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht 330.000 80.000 80.000 60.000 50.000 60.000 oost-brabant, noord- en Midden Limburg en Rijk van nijmegen 1.930.000 500.000 570.000 320.000 220.000 320.000 West- en Midden-Brabant 1.670.000 400.000 560.000 220.000 200.000 290.000 Zuid-Limburg 940.000 260.000 250.000 120.000 140.000 160.000 overig nederland 1.130.000 220.000 340.000 130.000 160.000 280.000 Verschil 2008-2009 (*10.000) Antwoord: Zie tabel hierboven. Leeswijzer: Per toeristengebied is af te lezen hoeveel meer of minder gasten een bezoek brachten. Voorbeeld: In de Achterhoek zijn er in 2009, 80.000 minder bezoekers geweest ten opzichte van 2008, terwijl de noordzee badplaatsen in 2009 in populariteit zijn toegenomen met een stijging van 22.000 bezoekers ten opzichte van 2008. Toeristengebieden per segment in 2009 Antwoord: Zie volgende pagina (toelichting). 14 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 15
2.3.2 Wat is het verschil ten opzichte van 2008 met betrekking tot het aantal recreanten in Nederland, per toeristengebied en Gastvrij Nederland segment? Verschil in aantal recreanten in Nederland, per toeristengebied en per Gastvrij Nederland segment 2009 t.o.v. 2008 2.4 Wat is het percentage recreanten per toeristengebied en Gastvrij Nederland segment voor 2009? De Gastvrij Nederland segmenten en de verhoudingen voor de verschillende toeristengebieden Totaal Waddeneilanden Meren in Groningen, Friesland en noordwest-overijssel noordzeebadplaatsen IJsselmeerkust Hollands-Utrechtse meren Gelders rivierengebied Deltagebied Groningse, Friese en Drentse zandgronden Twente, Salland en Vechtstreek Achterhoek Veluwe en Veluwerand Utrechtse Heuvelrug en t Gooi Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht oost-brabant, noord- en Midden Limburg en Rijk van nijmegen West- en Midden-Brabant Zuid-Limburg overig nederland Totaal Geel Lime Groen Aqua Paars 490.000 350.000 520.000-70.000-420.000 110.000 10.000 60.000-10.000 - -20.000-10.000-60.000 10.000-60.000-20.000-20.000 20.000 220.000 10.000 130.000 20.000 20.000 50.000-10.000 30.000 50.000 10.000-90.000-100.000-30.000 50.000-20.000 10.000-30.000 - -10.000-10.000-70.000 - -70.000-30.000-30.000 90.000-140.000-20.000-60.000 30.000 10.000 30.000-40.000 20.000 10.000 - -90.000-10.000 50.000-40.000-20.000-60.000 90.000 80.000 20.000 20.000-10.000-10.000-50.000-20.000 30.000-80.000-20.000-30.000 - - 20.000-50.000-220.000 90.000 40.000 110.000 - -10.000 30.000 60.000 100.000-30.000-110.000 10.000-50.000 20.000 10.000-30.000-30.000-20.000 40.000-80.000-80.000-20.000 50.000 Totaal 2009 Geel Lime Groen Aqua Paars Landelijke verhouding 100% 23% 30% 14% 14% 18% Waddeneilanden 100% 31% 25% 13% 15% 16% Meren in Groningen, Friesland en noordwest-overijssel 100% 23% 34% 14% 10% 19% noordzeebadplaatsen 100% 21% 28% 15% 16% 19% IJsselmeerkust 100% 25% 28% 12% 19% 16% Hollands-Utrechtse meren 100% 19% 23% 33% 8% 17% Gelders rivierengebied 100% 23% 34% 15% 13% 14% Deltagebied 100% 24% 32% 13% 13% 18% Groningse, Friese en Drentse zandgronden 100% 22% 36% 14% 11% 16% Twente, Salland en Vechtstreek 100% 23% 28% 14% 16% 20% Achterhoek 100% 15% 32% 8% 24% 21% Veluwe en Veluwerand 100% 22% 33% 18% 13% 14% Utrechtse Heuvelrug en t Gooi 100% 19% 36% 10% 13% 23% Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht 100% 23% 25% 18% 16% 17% oost-brabant, noord- en Midden Limburg en Rijk van nijmegen 100% 26% 29% 17% 11% 17% West- en Midden-Brabant 100% 24% 33% 13% 12% 17% Zuid-Limburg 100% 28% 27% 13% 15% 17% overig nederland 100% 19% 30% 11% 14% 25% Toeristengebieden per segment verschil 2009-2008 Aanvulling bij tabel 2.3.1 en 2.3.2 Antwoord: Zie tabel hierboven. Leeswijzer: In de eerste tabel is af te lezen door hoeveel gasten per belevingswereld elk toeristengebied is bezocht. In de tweede tabel is per toeristengebied af te lezen hoeveel meer of minder gasten per belevingswereld een bezoek gebracht hebben. Voorbeeld: 1.110.000 recreanten zijn in 2009 naar de Waddeneilanden gekomen. 340.000 recreanten uit deze groep kunnen we rekenen tot de uitbundig gele belevingswereld. Dit aantal lag 60.000 recreanten hoger dan in 2008. Toeristengebieden per segment bezocht in 2009 in % Antwoord: Zie tabel hierboven. Leeswijzer: In deze tabel is af te lezen hoe de Gastvrij nederland segmenten zich verhouden tegenover elkaar, per toeristengebied. Voorbeeld: van alle recreanten die naar de Waddeneilanden zijn gegaan, kunnen we 31% rekenen tot de uitbundig gele belevingswereld. Dit is duidelijk meer dan de landelijke verhoudingen (23%). 16 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 17
3.1 In welke maand gaat de recreant weg voor een toeristische vakantie in Nederland? Vakantiemaanden in Nederland per Gastvrij Nederland segment 225 200 175 150 125 100 75 50 3. Vertrekmaand vakantie per Gastvrij Nederland segment 25 okt-o8 Antwoord: Zie tabel hierboven. nov-o8 dec-o8 jan-o9 feb-o9 mrt-o9 apr-o9 mei-o9 jun-o9 jul-o9 aug-o9 sep-o9 Leeswijzer: In de bovenstaande grafiek wordt een index weergegeven ten opzichte van het gemiddelde voor een jaar: wie komt in een bepaalde maand relatief vaker of minder vaak? De periode mei tot en met augustus zijn de echte vakantie maanden. In deze periode liggen alle indexen boven het maandgemiddelde. Juni is nog een relatief rustige periode ( weinig schoolvakanties ). Deze grafiek geeft verder weer, welke segmenten in een bepaalde maand relatief vaker op vakantie gaan. Zo kiezen de recreanten uit de ingetogen aqua belevingswereld relatief vaak voor een vakantie in december, en komen recreanten uit de avontuurlijk paarse belevingswereld ook relatief vaak in mei. 18 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 19
4.1 Wat zijn de vakantiekenmerken voor de uitbundig gele groep? 4.1.1 Vakantieduur, vertrekmaand, logiesvorm en het vervoersmiddel In het onderstaande overzicht is er gekeken naar de vakantieduur, vervoer en verblijf van de uitbundig gele gast. 4. Vakantiekenmerken per Gastvrij Nederland segment In dit onderdeel worden er per vakantiekenmerk drie factsheets getoond met informatie over de vakanties van de verschillende Gastvrij nederland belevingsegmenten. Hierbij is de selectie gemaakt voor de nederlandse toeristische vakanties, in een huisje/bungalow of op een kampeerplaats. De volgende kenmerken zijn opgenomen in de factsheets: Uitbundig Geel Vakantieduur, vervoer en verblijf Vakantieduur (aantal nachten) Vertrekmaand Uitbundig Geel Nederland Index Uitbundig Geel index 1 nacht 2,7% 2,2% 123 okt-08 119 2 nachten 17,5% 14,4% 122 nov-08 58 3 nachten 21,6% 20,4% 106 Dec-08 80 4 nachten 18,4% 18,3% 101 Jan-09 40 5 nachten 5,2% 4,9% 106 Feb-09 65 6 nachten 3,3% 3,8% 87 Mar-09 89 7-10 nachten 21,0% 23,1% 91 Apr-09 78 11-14 nachten 6,3% 8,4% 75 Mei-09 164 15-17 nachten 0,9% 1,0% 90 Jun-09 116 18-21 nachten 1,6% 1,7% 94 Jul-09 164 22 nachten of meer 1,5% 1,8% 83 Aug-09 132 Sep-09 96 Logiesvorm Vervoersmiddel Uitbundig Geel Nederland Index Uitbundig Geel Nederland Index Zomerhuisje of vakantiebungalow, Auto in een park met meerdere huisjes 64,1% 62,3% 103 van uzelf of geleend 90,4% 91,9% 98 Tourcaravan, vouwcaravan, vouwwagen camper / kampeerauto; niet op vaste seizoen- of jaarplaats 11,1% 13,3% 83 van uzelf of geleend 2,9% 2,7% 107 Tent/ bungelowtent Trein 2,6% 2,1% 124 niet op vaste seizoen- of jaarplaats 10,9% 9,0% 121 Auto; gehuurd 1,3% 1,0% 130 Zomerhuisje of vakantiebungalow Fiets 0,6% 1,1% 55 niet in een park met meerdere huisjes 4,6% 5,1% 90 Stacaravan 4,0% 5,2% 77 camper 3,0% 2,8% 107 Tent, tourcaravan, vouwwagen op vaste seizoen- of jaarplaats 2,3% 2,2% 105 a) vakantieduur, vertrekmaand, logiesvorm, vervoersmiddel; b) verblijfsomgeving, toeristengebied, provincie; c) aantal personen, samenstelling reisgezelschap, tochtjes, bezoekjes, ondernomen activiteiten. 20 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 21
Aanvulling bij tabel 4.1.1 Hoe lang blijven de uitbundig gele vakantiegangers in Nederland en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? Als we naar de absolute cijfers kijken, dan zien we dat uitbundig geel voornamelijk kiest voor een verblijf van 3 of 7-10 nachten. Als we naar de indexcijfers kijken en uitbundig geel vergelijken met de gemiddelde nederlandse recreant, zien we dat uitbundig geel meer voor 1, 2,3 of 5 nachten kiest. Wat zijn/is de populaire vertrekmaand(en) voor de uitbundig gele groep ten opzichte van 2008? De maanden mei en juli zijn met het hoogste indexcijfer van 164 de meest populaire vakantieperiodes van de uitbundig gele gast. Dit is ook te verklaren omdat uitbundig gele gasten vaak met een gezelschap erop uit trekken. Voor velen zijn mei en juli de vakantiemaanden. De maand januari is bij de uitbundig gele groep het minst in trek. In wat voor soort logiesvormen verblijft de uitbundig gele groep en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? De uitbundig gele gast tref je meest in een zomerhuisje of vakantiebungalow in een park met meerdere huisjes. een verklaring zou kunnen zijn, dat de uitbundig gele groep liever met een gezelschap weg gaat en daarbij ook het comfort van een bungalow opzoekt. Vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger, kiest uitbundig geel meer voor een tent/bungalowtent niet op vaste seizoen- of jaarplaats. En wat voor vervoersmiddel gebruikt de uitbundig gele vakantieganger wanneer hij of zij op vakantie gaat? Het liefst gaat de uitbundig gele gast met de auto op vakantie, dit is gemakkelijk vooral wanneer men met een gezelschap erop uittrekt. een uitbundig gele gast zal zelden met de fiets op vakantie gaan. 4.1.2 Vakantiebestemming In het onderstaande overzicht is er gekeken naar de verblijfsomgeving, toeristengebieden en de provincies. Uitbundig Geel Vakantiebestemming Verblijfsomgeving Toeristengebieden Uitbundig Geel Nederland Index Uitbundig Geel Nederland Index Bos en/of heide 43,6% 46,9% 93 oost-brabant, noord- en Strand, zee, duinen 23,5% 22,1% 106 Midden-Limburg, Rijk van nijmegen 15,5% 15,5% 100 Platteland, polder e.d. 14,5% 14,2% 102 Groningse, Friese en Drentse Meren, plassen, rivieren, kanalen e.d. 6,4% 6,7% 96 zandgronden 13,1% 13,3% 98 Heuvellandschap 6,2% 5,9% 105 noordzeebadplaatsen 12,1% 11,7% 103 Stad 2,6% 2,0% 130 Veluwe en Veluwerand 10,9% 11,6% 94 Anders 3,1% 2,2% 141 Waddeneilanden 9,7% 7,0% 139 Provincies West- en Midden-Brabant 8,4% 9,0% 93 Uitbundig Geel Nederland Index Twente, Sallant en Vechtstreek 7,7% 7,8% 99 Limburg 18,7% 16,3% 102 IJsselmeerkust 6,8% 5,5% 124 Gelderland 15,7% 16,9% 93 Zuid-Limburg 4,7% 3,9% 121 Drenthe 12,4% 12,1% 102 Deltagebied 3,3% 3,8% 87 noord-brabant 11,0% 11,4% 96 Achterhoek 2,6% 3,4% 76 noord-holland 10,0% 9,3% 108 overig nederland 2,3% 3,4% 68 overijssel 8,5% 8,3% 102 Meren in Groningen, Friesland Zeeland 8,0% 9,1% 88 en noordwest-overijssel 1,1% 1,4% 79 Friesland 6,8% 5,8% 117 Utrechtse Heuvelrug en t Gooi 0,9% 1,3% 69 Zuid-Holland 4,8% 4,2% 114 Flevoland 4,4% 3,4% 129 Utrecht 1,0% 1,7% 59 Groningen 0,8% 1,6% 50 Wat voor soort verblijfsomgeving zoekt de uitbundig gele gast op en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? 43% van de uitbundig gele gasten viert het liefst vakantie in een bos of heide omgeving, maar vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger ligt dit percentage wel lager. Vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger kiest uitbundig geel meer voor andere vakantiebestemmingen en de stad. Welke toeristengebieden zoekt de uitbundig gele gast op en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? De regio s oost-brabant, noord- en Midden-Limburg, Rijk van nijmegen trekken de uitbundig gele gast het meest aan. Wel laten de cijfers zien dat de uitbundig gele gasten vaker naar de Waddeneilanden vertrekken dan de gemiddelde nederlandse vakantieganger. In welke provincies viert de uitbundig gele gast vakantie en hoe verhoudt het vakantiegedrag zich in vergelijking tot 2008? De uitbundig gele gast viert het liefst vakantie in Limburg, Gelderland of Drenthe, maar vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger kiest uitbundig geel meer voor Flevoland, Friesland of Zuid-Holland. 22 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 23
Uitbundig Geel 4.1.3 Reisgezelschap en ondernomen activiteiten In het onderstaande overzicht is er gekeken naar het reisgezelschap en ondernomen activiteiten van de uitbundig gele gast. Reisgezelschap en ondernomen activiteiten Aantal personen reisgezelschap Bezoekjes afgelegd Uitbundig Geel Nederland Index Uitbundig Geel Nederland Index Alleen (1 persoon) 4,5% 5,7% 79 natuurreservaat, natuurgebied 25,5% 29,3% 87 2 personen 19,6% 21,7% 90 Strand 22,7% 21,1% 108 3 personen 10,9% 9,2% 118 Bezienswaardige gebouwen 15,8% 16,9% 93 4 personen 22,8% 24,7% 92 Pretpark/attractiepark 11,9% 12,8% 93 5 personen 11,3% 11,1% 102 Dierenpark/ safaripark / dolfinarium 10,8% 10,8% 100 6 personen 9,7% 9,1% 107 Museum/oudheidskamer 7,3% 9,3% 78 7 personen 5,1% 3,9% 131 Folkloristisch evenement 3,3% 3,8% 87 Meer dan 7 personen 16,2% 14,7% 110 Sportevenement 2,8% 2,4% 117 Samenstelling reisgezelschap Theater/schouwburg/ concertgebouw/bioscoop 2,3% 1,3% 177 Bloemenpark, -tuin/botanische tuin 1,7% 2,4% 71 Geen van deze 35,5% 35,1% 101 Activiteiten ondernomen Uitbundig Geel Nederland Index Uitbundig Geel Nederland Index Alleen 4,5% 5,7% 79 Uit eten gaan (in restaurant) 64,5% 61,4% 105 Alleen met partner 16,1% 18,6% 87 Wandelingen maken 59,7% 61,5% 97 Groep, alleen 16+ 26,2% 19,4% 135 Zwemmen 53,0% 54,5% 97 Groep, jongste kind <16 53,2% 56,3% 94 Funshopping 40,6% 39,0% 104 Tochtjes ondernomen Zonnebaden 13,3% 13,3% 100 Uitbundig Geel Nederland Index Uitgaan (café / disco) 9,4% 7,1% 132 Auto 59,2% 61,2% 97 Vissen 3,7% 3,8% 97 Fiets 30,1% 31,7% 95 Paardrijden, ponyrijden 3,7% 2,7% 137 Rondvaartboot 3,7% 4,0% 93 Roeien / kanoën 3,2% 2,2% 145 Bus / trein 2,8% 3,0% 93 Tennis / squash 2,3% 1,9% 121 Geen van deze 26,4% 24,4% 108 Golf 0,8% 1,0% 80 Geen van deze 7,3% 6,7% 109 Uit hoeveel personen bestaat het reisgezelschap van de uitbundig gele vakantieganger? Bijna 23% van de uitbundig gele vakantiegangers gaat het liefst met vier personen op vakantie. Alleen ligt dit percentage wel lager dan het landelijke gemiddelde. De uitbundig gele gast vertrekt wel vaker met een gezelschap van 7 personen dan het landelijke gemiddelde laat zien. Dit is wellicht ook te verklaren omdat de uitbundig gele vakantieganger het liefst met een groter gezelschap op vakantie gaat. Wat is de samenstelling van het reisgezelschap van de uitbundig gele gast? 53,2% van de uitbundig gele gasten gaat graag weg met gezelschap, waarbij het jongste kind jonger is dan 16 jaar. Maar dit wordt minder gekozen dan door de gemiddelde nederlandse vakantieganger. 26,2% van de uitbundig gele gasten gaat ook weg samen met een gezelschap waarvan iedereen ouder dan 16 jaar is en dit percentage ligt veel hoger dan het landelijke gemiddelde. Welke tochtjes worden er door de uitbundig gele gast ondernomen? De uitbundig gele gast gaat liefst met de auto op pad, maar de fiets is ook erg populair. Met de bus of de trein eropuit wordt nauwelijks gedaan.en blijkbaar onderneemt 26% van de uitbundig gele gasten op een andere manier dagtochten en dit percentage ligt boven het landelijke gemiddelde. Welke bezoekjes worden er door de uitbundig gele gast afgelegd? opvallend is dat 35% van de uitbundig gele gasten geen één van deze bezoeken aflegt. Hieruit zou geconcludeerd kunnen worden, dat de uitbundig gele gast liever zelf activiteiten onderneemt dan gelegenheden bezoeken of dat de uitbundig gele gast niet wordt aangesproken door de standaard bezoeken en meer op zoek is naar iets bijzonders. Welke activiteiten worden er ondernomen door de uitbundig gele gast? Lekker uit eten, een wandeling maken, zwemmen of fun shoppen zijn de meest favoriete activiteiten van de uitbundig gele gast. Maar activiteiten zoals paardrijden, roeien, kanoën, uitgaan of tennissen, zijn bij de uitbundig gele gast wel populairder dan bij de gemiddelde nederlandse vakantieganger. 24 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 25
4.2 Wat zijn de vakantiekenmerken voor de gezellig lime groep? 4.2.1 Vakantieduur, vertrekmaand, logiesvorm en het vervoersmiddel In het onderstaande overzicht is er gekeken naar de vakantieduur, vervoer en verblijf van de gezellig lime gast. Hoe lang blijven de gezellig lime vakantiegangers in Nederland en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? Gezellig lime vakantiegangers gaan in eigen land het liefst 7 tot 10 nachten op vakantie. De verblijfsduur 15-17 nachten kent het grootste verschil met de verblijfsduur van het landelijk gemiddelde in eigen land (hoogste indexcijfer), al is het absolute percentage voor deze verblijfsduur maar 1,3%. Wat zijn/is de populaire vertrekmaand(en) voor de gezellig lime groep ten opzichte van 2008? De maanden mei, juli en augustus blijven het meest populair en de maand januari is het minst in trek bij de gezellig lime gast. Gezellig Lime Vakantieduur, vervoer en verblijf Vakantieduur (aantal nachten) Vertrekmaand Gezellig Lime Nederland Index Gezellig Lime index 1 nacht 0,8% 2,2% 36 okt-08 94 2 nachten 12,5% 14,4% 87 nov-08 67 3 nachten 19,6% 20,4% 96 Dec-08 70 4 nachten 18,5% 18,3% 101 Jan-09 41 5 nachten 5,0% 4,9% 102 Feb-09 66 6 nachten 4,1% 3,8% 108 Mar-09 70 7-10 nachten 24,2% 23,1% 105 Apr-09 76 11-14 nachten 9,9% 8,4% 118 Mei-09 160 15-17 nachten 1,3% 1,0% 130 Jun-09 114 18-21 nachten 2,1% 1,7% 124 Jul-09 187 22 nachten of meer 2,0% 1,8% 111 Aug-09 166 Sep-09 90 Logiesvorm Vervoersmiddel Gezellig Lime Nederland Index Gezellig Lime Nederland Index Zomerhuisje of vakantiebungalow, Auto in een park met meerdere huisjes 62,2% 62,3% 100 van uzelf of geleend 94,4% 91,9% 103 Tourcaravan, vouwcaravan, vouwwagen camper / kampeerauto; niet op vaste seizoen- of jaarplaats 14,7% 13,3% 111 van uzelf of geleend 2,5% 2,7% 93 Tent/ bungelowtent Trein 1,5% 2,1% 71 niet op vaste seizoen- of jaarplaats 7,1% 9,0% 79 Fiets 0,5% 1,1% 45 Stacaravan 5,9% 5,2% 113 Auto; gehuurd 0,4% 1,0% 40 Zomerhuisje of vakantiebungalow niet in een park met meerdere huisjes 4,7% 5,1% 92 camper 2,5% 2,8% 89 Tent, tourcaravan, vouwwagen op vaste seizoen- of jaarplaats 2,9% 2,2% 132 In wat voor soort logiesvormen verblijft de gezellig lime groep en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? De gezellig lime gast verblijft het liefst in een zomerhuisje, of vakantiebungalow in een park met meerdere huisjes. een klein percentage van de gezellig lime gasten vertrekt met een tent, tourcaravan of vouwwagen naar een vaste seizoen- of jaarplaats, maar deze groep doet dit wel vaker dan het landelijke gemiddelde. En wat voor vervoersmiddel gebruikt de gezellig lime recreant wanneer hij of zij op vakantie gaat? 98% van de gezellig lime gasten gaat graag met eigen of geleende auto op vakantie. 26 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 27
4.2.2 Vakantiebestemming In het onderstaande overzicht is er gekeken naar de verblijfsomgeving, toeristengebieden en de provincies. 4.2.3 Reisgezelschap en ondernomen activiteiten In het onderstaande overzicht is er gekeken naar het reisgezelschap en ondernomen activiteiten van de gezellig lime gast. Gezellig Lime Vakantiebestemming Verblijfsomgeving Toeristengebieden Gezellig Lime Nederland Index Gezellig Lime Nederland Index Bos en/of heide 48,8% 46,9% 104 Groningse, Friese en Drentse Strand, zee, duinen 20,2% 22,1% 91 zandgronden 15,2% 13,3% 114 Platteland, polder e.d. 14,6% 14,2% 103 oost-brabant, noord- en Meren, plassen, rivieren, kanalen e.d. 6,7% 6,7% 100 Midden-Limburg, Rijk van nijmegen 14,9% 15,5% 96 Heuvellandschap 5,6% 5,9% 95 Veluwe en Veluwerand 12,1% 11,6% 104 Stad 1,3% 2,0% 65 noordzeebadplaatsen 10,6% 11,7% 91 Anders 2,8% 2,2% 127 West- en Midden-Brabant 9,2% 9,0% 102 Provincies Twente, Sallant en Vechtstreek 8,7% 7,8% 112 Gezellig Lime Nederland Index IJsselmeerkust 5,1% 5,5% 93 Gelderland 17,5% 16,9% 104 Waddeneilanden 5,0% 7,0% 71 Limburg 16,3% 16,3% 100 Deltagebied 4,4% 3,8% 116 Drenthe 13,3% 12,1% 110 Zuid-Limburg 3,9% 3,9% 100 noord-brabant 11,5% 11,4% 101 Achterhoek 3,8% 3,4% 112 Zeeland 9,7% 9,1% 107 overig nederland 3,6% 3,4% 106 overijssel 9,2% 8,3% 111 Meren in Groningen, Friesland noord-holland 8,4% 9,3% 90 en noordwest-overijssel 1,2% 1,4% 86 Friesland 4,4% 5,8% 76 Utrechtse Heuvelrug en t Gooi 1,2% 1,3% 92 Zuid-Holland 3,6% 4,2% 86 Flevoland 2,6% 3,4% 76 Groningen 2,0% 1,6% 125 Utrecht 1,5% 1,7% 88 Wat voor soort verblijfsomgeving zoekt de gezellig lime gast op en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? De gezellig lime vakantieganger zoekt graag een bos of heideomgeving op, de stad is het minst in trek bij de gezellig lime gasten. opvallend is dat de gezellig lime vakantieganger vaker andere soorten verblijfsomgevingen opzoekt dan het landelijke gemiddelde. Gezellig Lime Reisgezelschap en ondernomen activiteiten Aantal personen reisgezelschap Bezoekjes afgelegd Gezellig Lime Nederland Index Gezellig Lime Nederland Index Alleen (1 persoon) 7,0% 5,7% 123 natuurreservaat, natuurgebied 28,8% 29,3% 98 2 personen 21,6% 21,7% 100 Strand 20,3% 21,1% 96 3 personen 8,4% 9,2% 91 Bezienswaardige gebouwen 17,4% 16,9% 103 4 personen 24,4% 24,7% 99 Pretpark/attractiepark 13,8% 12,8% 108 5 personen 12,6% 11,1% 114 Dierenpark/ safaripark / dolfinarium 11,4% 10,8% 106 6 personen 9,7% 9,1% 107 Museum/oudheidskamer 9,1% 9,3% 98 7 personen 2,6% 3,9% 67 Folkloristisch evenement 4,3% 3,8% 113 Meer dan 7 personen 13,7% 14,7% 93 Bloemenpark, -tuin/botanische tuin 2,9% 2,4% 121 Sportevenement 2,0% 2,4% 83 Theater/schouwburg/ concertgebouw/bioscoop 0,8% 1,3% 62 Geen van deze 33,6% 35,1% 96 Samenstelling reisgezelschap Activiteiten ondernomen Gezellig Lime Nederland Index Gezellig Lime Nederland Index Alleen 7,0% 5,7% 123 Wandelingen maken 64,1% 61,5% 104 Alleen met partner 19,3% 18,6% 104 Uit eten gaan (in restaurant) 60,1% 61,4% 98 Groep, alleen 16+ 16,1% 19,4% 83 Zwemmen 57,8% 54,5% 106 Groep, jongste kind <16 57,6% 56,3% 102 Funshopping 43,5% 39,0% 112 Tochtjes ondernomen Zonnebaden 14,3% 13,3% 108 Gezellig Lime Nederland Index Uitgaan (café / disco) 4,2% 7,1% 59 Auto 66,3% 61,2% 108 Vissen 3,9% 3,8% 103 Fiets 31,5% 31,7% 99 Paardrijden, ponyrijden 2,2% 2,7% 81 Rondvaartboot 4,5% 4,0% 113 Roeien / kanoën 1,8% 2,2% 82 Bus / trein 3,0% 3,0% 100 Tennis / squash 1,2% 1,9% 63 Geen van deze 20,3% 24,4% 83 Golf 0,8% 1,0% 80 Geen van deze 6,0% 6,7% 90 Welke toeristengebieden zoekt de gezellig lime gast op en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? Groningse, Friese en Drentse zandgronden zijn het meest geliefd bij de gezellig lime gasten en ook meer dan bij de gemiddelde nederlandse vakantieganger. Meren in Groningen, Friesland en noordwest-overijssel en de Utrechtse Heuvelrug en t Gooi zijn het minst populair. In welke provincies viert de gezellig lime gast vakantie en hoe verhoudt het vakantiegedrag zich in vergelijking tot 2008? De gezellig lime gast viert het liefst vakantie in Gelderland, Limburg en Drenthe, maar de gezellig lime groep gaat vaker naar Groningen dan het landelijke gemiddelde. Utrecht is daarentegen het minst populair. 28 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 29
Aanvulling bij tabel 4.2.3 Uit hoeveel personen bestaat het reisgezelschap van de gezellig lime vakantieganger? De gezellig lime vakantieganger gaat het liefst met 4 personen op vakantie, dit is ongeveer gelijk aan het landelijke gemiddelde. opvallend is dat vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger, gezellig lime veel kiest om alleen op vakantie te gaan. Wat is de samenstelling van het reisgezelschap van de gezellig lime gast? De gezellig lime gast gaat graag weg met een gezelschap, waarbij het jongste kind jonger is dan 16 jaar. 4.3 Wat zijn de vakantiekenmerken voor de rustig groene groep? 4.3.1 Vakantieduur, vertrekmaand, logiesvorm en het vervoersmiddel In het onderstaande overzicht is er gekeken naar de vakantieduur, vervoer en verblijf van de rustig groene gast. Welke tochtjes worden er door de gezellig lime gast ondernomen? De gezellig lime gast gaat het liefst met de auto op pad, maar de fiets is ook erg populair. Tochtjes ondernemen met de bus of de trein wordt nauwelijks gedaan. Welke bezoekjes worden er door de gezellig lime gast afgelegd? opvallend is dat 33% van de gezellig lime gasten geen van de genoemde bezoeken aflegt. Het bezoeken van bloemenparken of botanische tuinen wordt door de gezellig lime gast vaker gedaan dan het landelijke gemiddelde. Welke activiteiten worden er ondernomen door de gezellig lime gast? een wandeling maken, uit eten, zwemmen of fun shopping zijn de meest favoriete activiteiten van de gezellig lime gast. Golfen is het minst populair. Rustig Groen Vakantieduur, vervoer en verblijf Vakantieduur (aantal nachten) Vertrekmaand Rustig Groen Nederland Index Rustig Groen index 1 nacht 3,2% 2,2% 145 okt-08 86 2 nachten 12,3% 14,4% 85 nov-08 79 3 nachten 20,7% 20,4% 101 Dec-08 82 4 nachten 17,3% 18,3% 95 Jan-09 56 5 nachten 3,5% 4,9% 71 Feb-09 71 6 nachten 4,2% 3,8% 111 Mar-09 59 7-10 nachten 24,1% 23,1% 104 Apr-09 79 11-14 nachten 10,2% 8,4% 121 Mei-09 132 15-17 nachten 1,3% 1,0% 130 Jun-09 97 18-21 nachten 1,8% 1,7% 106 Jul-09 186 22 nachten of meer 1,4% 1,8% 78 Aug-09 152 Sep-09 120 Logiesvorm Vervoersmiddel Rustig Groen Nederland Index Rustig Groen Nederland Index Zomerhuisje of vakantiebungalow, Auto in een park met meerdere huisjes 69,7% 62,3% 112 van uzelf of geleend 91,3% 91,9% 99 Tourcaravan, vouwcaravan, vouwwagen Auto; gehuurd 2,5% 1,0% 250 niet op vaste seizoen- of jaarplaats 12,0% 13,3% 90 camper / kampeerauto; Stacaravan 5,3% 5,2% 102 van uzelf of geleend 2,4% 2,7% 89 Tent/ bungelowtent Trein 2,8% 2,1% 133 niet op vaste seizoen- of jaarplaats 5,0% 9,0% 56 Fiets 0,7% 1,1% 64 Zomerhuisje of vakantiebungalow niet in een park met meerdere huisjes 3,8% 5,1% 75 camper 2,4% 2,8% 86 Tent, tourcaravan, vouwwagen op vaste seizoen- of jaarplaats 1,8% 2,2% 82 30 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 31
Aanvulling bij tabel 4.3.1 Hoe lang blijven de rustig groene vakantiegangers in Nederland en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? Rustig groene vakantiegangers gaan in eigen land het liefst 7 tot 10 nachten op vakantie en dit wordt ook meer gekozen door rustig groen dan door de gemiddelde nederlandse vakantieganger. Verder vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger, kiest de rustig groene vakantieganger veel voor een vakantieduur van 1 nacht, 15 tot 17 nachten of 11 tot 14 nachten en weinig voor een vakantieduur van 2 of 5 nachten. Wat zijn/is de populaire vertrekmaand(en) voor de rustig groene groep ten opzichte van 2008? opvallend is dat de maand juli het meest populair is voor de rustig groene groep. Maar ook de maanden mei, augustus en september zijn populair bij deze groep. De rustige maanden in het voor- en naseizoen zijn opmerkelijk genoeg minder in trek bij de rustig groene vakantieganger. In wat voor soort logiesvormen verblijft de rustig groene groep en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? De rustig groene gast verblijft het liefst in een zomerhuisje of vakantiebungalow in een park met meerdere huisjes en deze groep kiest hier ook vaker voor dan het landelijke gemiddelde. een tent, tourcaravan, vouwwagen op vaste seizoen- of jaarplaats spreekt de rustig groene gast het minst aan. een verklaring zou kunnen zijn dat de rustig groene vakantieganger liever voor het comfort van een vakantiehuisje kiest dan dat van een tent, tourcaravan of vouwwagen. En wat voor vervoersmiddel gebruikt de rustig groene recreant wanneer hij of zij op vakantie gaat? 91% van de rustig groene gasten gaat graag met eigen of geleende auto op vakantie. opvallend is dat de rustig groene groep veel vaker een auto huurt dan het landelijke gemiddelde. 4.3.2 Vakantiebestemming In het onderstaande overzicht is er gekeken naar de verblijfsomgeving, toeristengebieden en de provincies. Rustig Groen Vakantiebestemming Verblijfsomgeving Toeristengebieden Rustig Groen Nederland Index Rustig Groen Nederland Index Bos en/of heide 46,1% 46,9% 98 oost-brabant, noord- en Strand, zee, duinen 23,8% 22,1% 108 Midden-Limburg, Rijk van nijmegen 17,3% 15,5% 112 Platteland, polder e.d. 14,1% 14,2% 99 noordzeebadplaatsen 14,8% 11,7% 126 Meren, plassen, rivieren, kanalen e.d. 7,5% 6,7% 112 Veluwe en Veluwerand 14,4% 11,6% 124 Heuvellandschap 5,2% 5,9% 88 West- en Midden-Brabant 9,9% 9,0% 110 Stad 2,3% 2,0% 115 Groningse, Friese en Drentse Anders 0,9% 2,2% 41 zandgronden 9,8% 13,3% 74 Provincies Twente, Sallant en Vechtstreek 8,5% 7,8% 109 Rustig Groen Nederland Index Waddeneilanden 5,6% 7,0% 80 Gelderland 18,5% 16,9% 109 IJsselmeerkust 5,2% 5,5% 95 Limburg 15,6% 16,3% 96 overig nederland 4,3% 3,4% 126 noord-brabant 12,9% 11,4% 113 Achterhoek 2,6% 3,4% 76 Zeeland 10,7% 9,1% 118 Deltagebied 2,3% 3,8% 61 Drenthe 8,7% 12,1% 72 Zuid-Limburg 2,1% 3,9% 54 noord-holland 8,7% 9,3% 94 Meren in Groningen, Friesland overijssel 8,7% 8,3% 105 en noordwest-overijssel 1,5% 1,4% 107 Friesland 6,6% 5,8% 114 Utrechtse Heuvelrug en t Gooi 1,0% 1,3% 77 Zuid-Holland 3,3% 4,2% 79 Flevoland 3,3% 3,4% 87 Groningen 1,8% 1,6% 113 Utrecht 1,3% 1,7% 76 Wat voor soort verblijfsomgeving zoekt de rustig groene gast op en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? De rustig groene vakantieganger zoekt graag een bos of heide omgeving op. Hoewel maar 2,3% van de rustig groene groep een stad als vakantiebestemming opzoekt, kiest deze groep hier wel vaker voor dan het landelijke gemiddelde. Welke toeristengebieden zoekt de rustig groene gast op en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? oost-brabant, noord- en Midden- Limburg, zijn het meest geliefd bij de rustig groene gasten. De Utrechtse Heuvelrug en t Gooi zijn de minst populaire bestemmingen. In welke provincies viert de rustig groene gast vakantie en hoe verhoudt het vakantiegedrag zich in vergelijking tot 2008? De rustig groene gast viert het liefst vakantie in Gelderland, Limburg en noord-brabant, maar het percentage vakanties in Zeeland is bij de rustig groene groep hoger dan het landelijke gemiddelde. 32 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 33
4.3.3 Reisgezelschap en ondernomen activiteiten In het onderstaande overzicht is er gekeken naar het reisgezelschap en ondernomen activiteiten van de rustig groene gast. Uit hoeveel personen bestaat het reisgezelschap van de rustig groene vakantieganger? De rustig groene vakantieganger gaat het liefst met 2 personen op vakantie, maar vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger, kiest rustig groen veel voor een reisgezelschap van 3 personen en weinig voor een reisgezelschap van 1 of meer dan 7 personen. Rustig Groen Reisgezelschap en ondernomen activiteiten Aantal personen reisgezelschap Bezoekjes afgelegd Rustig Groen Nederland Index Rustig Groen Nederland Index Alleen (1 persoon) 4,8% 5,7% 84 natuurreservaat, natuurgebied 29,3% 29,3% 100 2 personen 26,9% 21,7% 124 Strand 22,0% 21,1% 104 3 personen 12,9% 9,2% 140 Bezienswaardige gebouwen 14,4% 16,9% 85 4 personen 24,1% 24,7% 88 Pretpark/attractiepark 12,8% 12,8% 100 5 personen 8,6% 11,1% 77 Dierenpark/ safaripark / dolfinarium 10,0% 10,8% 93 6 personen 8,0% 9,1% 88 Museum/oudheidskamer 8,6% 9,3% 92 7 personen 4,6% 3,9% 118 Folkloristisch evenement 3,8% 3,8% 100 Meer dan 7 personen 10,1% 14,7% 69 Bloemenpark, -tuin/botanische tuin 2,3% 2,4% 96 Sportevenement 1,9% 2,4% 79 Theater/schouwburg/ concertgebouw/bioscoop 1,2% 1,3% 92 Geen van deze 38,1% 35,1% 109 Samenstelling reisgezelschap Activiteiten ondernomen Rustig Groen Nederland Index Rustig Groen Nederland Index Alleen 4,8% 5,7% 84 Uit eten gaan (in restaurant) 60,9% 61,4% 99 Alleen met partner 24,2% 18,6% 130 Wandelingen maken 60,7% 61,5% 99 Groep, alleen 16+ 20,8% 19,4% 107 Zwemmen 52,0% 54,5% 95 Groep, jongste kind <16 50,3% 56,3% 89 Funshopping 37,9% 39,0% 97 Tochtjes ondernomen Zonnebaden 14,7% 13,3% 111 Rustig Groen Nederland Index Uitgaan (café / disco) 5,6% 7,1% 79 Auto 60,8% 61,2% 99 Vissen 4,7% 3,8% 124 Fiets 30,0% 31,7% 95 Paardrijden, ponyrijden 3,1% 2,7% 115 Rondvaartboot 3,6% 4,0% 90 Roeien / kanoën 1,9% 2,2% 86 Bus / trein 3,2% 3,0% 107 Tennis / squash 1,7% 1,9% 89 Geen van deze 26,3% 24,4% 108 Golf 1,4% 1,0% 140 Geen van deze 5,8% 6,7% 87 Wat is de samenstelling van het reisgezelschap van de rustig groene gast? De rustig groene gast gaat graag weg met een gezelschap, waarbij het jongste kind jonger is dan 16 jaar, maar kiest hier minder voor dan de gemiddelde nederlandse vakantieganger. Alleen met de partner op vakantie gaan is ook geliefd bij de rustig groene vakantieganger en meer dan bij de gemiddelde nederlandse vakantieganger. Welke tochtjes worden er door de rustig groene gast ondernomen? De rustig groene gast gaat het liefst weg met de auto, maar de fiets is ook erg populair. De bus of de trein of een rondvaartboot is het minst geliefd. Welke bezoekjes worden er door de rustig groene gast afgelegd? opvallend is dat 38% van de rustig groene gasten geen van de genoemde bezoeken aflegt. Van de bezoekjes die wel worden afgelegd, zijn bezoekjes aan het natuurreservaat, natuurgebied of het strand het meest in trek van de rustig groene gast. Welke activiteiten worden er ondernomen door de rustig groene gast? Lekker uit eten, een wandeling maken, zwemmen of fun shopping zijn de meest favoriete activiteiten van de rustig groene gast. Golfen is het minst populair. 34 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 35
Ingetogen Aqua 4.4 Wat zijn de vakantiekenmerken voor de ingetogen aqua groep? 4.4.1 Vakantieduur, vertrekmaand, logiesvorm en het vervoersmiddel In het onderstaande overzicht is er gekeken naar de vakantieduur, vervoer en verblijf van de ingetogen aqua gast. Vakantieduur, vervoer en verblijf Vakantieduur (aantal nachten) Vertrekmaand Ingetogen Aqua Nederland Index Ingetogen Aqua index 1 nacht 2,1% 2,2% 95 okt-08 86 2 nachten 13,1% 14,4% 91 nov-08 55 3 nachten 19,6% 20,4% 96 Dec-08 106 4 nachten 19,7% 18,3% 108 Jan-09 38 5 nachten 5,5% 4,9% 112 Feb-09 64 6 nachten 3,7% 3,8% 97 Mar-09 76 7-10 nachten 24,3% 23,1% 105 Apr-09 83 11-14 nachten 7,3% 8,4% 87 Mei-09 139 15-17 nachten 1,1% 1,0% 110 Jun-09 136 18-21 nachten 1,5% 1,7% 88 Jul-09 173 22 nachten of meer 2,1% 1,8% 117 Aug-09 158 Logiesvorm Zomerhuisje of vakantiebungalow, Sep-09 86 Vervoersmiddel Ingetogen Aqua Nederland Index Ingetogen Aqua Nederland Index in een park met meerdere huisjes 55,9% 62,3% 90 van uzelf of geleend 90,1% 91,9% 98 Tourcaravan, vouwcaravan, vouwwagen Auto camper / kampeerauto; niet op vaste seizoen- of jaarplaats 17,0% 13,3% 128 van uzelf of geleend 4,6% 2,7% 170 Tent/ bungelowtent Trein 2,3% 2,1% 110 niet op vaste seizoen- of jaarplaats 8,6% 9,0% 96 Fiets 0,9% 1,1% 82 Zomerhuisje of vakantiebungalow Auto; gehuurd 0,9% 1,0% 90 niet in een park met meerdere huisjes 7,1% 5,1% 139 Stacaravan 5,2% 5,2% 100 camper 4,5% 2,8% 161 Tent, tourcaravan, vouwwagen op vaste seizoen- of jaarplaats 1,8% 2,2% 82 Hoe lang blijven de ingetogen aqua vakantiegangers in Nederland en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? Ingetogen aqua vakantiegangers gaan in eigen land het liefst 7 tot 10 nachten op vakantie. een vakantieduur van 5 of 22 nachten of meer ligt een stuk hoger dan de landelijke gemiddelden. Wat zijn/is de populaire vertrekmaand(en) voor de ingetogen aqua groep ten opzichte van 2008? opvallend is dat de maanden mei, juni, juli en augustus het meest populair zijn bij de ingetogen aqua groep. In wat voor soort logiesvormen verblijft de ingetogen aqua groep en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? De ingetogen aqua gast verblijft het liefst in een zomerhuisje of vakantiebungalow in een park met meerdere huisjes, maar doet dit minder graag dan de gemiddelde nederlandse vakantieganger. Vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger, verblijft de ingetogen aqua gast liever in een tourcaravan, vouwcaravan, vouwwagen die op een niet vaste seizoen- of jaarplaats en in een zomerhuisje of vakantiebungalow dat niet in een park met meerdere huisjes staat. En wat voor vervoersmiddel gebruikt de ingetogen aqua recreant wanneer hij of zij op vakantie gaat? 90% van de ingetogen aqua gasten gaat graag met eigen of geleende auto op vakantie. Maar op vakantie gaan met een camper of kampeerauto scoort bij de ingetogen aqua gast hoger dan bij de gemiddelde nederlandse gast. 36 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 37
4.4.2 Vakantiebestemming In het onderstaande overzicht is er gekeken naar de verblijfsomgeving, toeristengebieden en de provincies. 4.4.3 Reisgezelschap en ondernomen activiteiten In het onderstaande overzicht is er gekeken naar het reisgezelschap en ondernomen activiteiten van de ingetogen aqua gast. Ingetogen Aqua Vakantiebestemming Verblijfsomgeving Toeristengebieden Ingetogen Aqua Nederland Index Ingetogen Aqua Nederland Index Bos en/of heide 48,2% 46,9% 103 oost-brabant, noord- en Strand, zee, duinen 24,4% 22,1% 110 Midden-Limburg, Rijk van nijmegen 13,0% 15,5% 84 Platteland, polder e.d. 11,2% 14,2% 79 noordzeebadplaatsen 12,3% 11,7% 105 Heuvellandschap 6,6% 5,9% 112 Groningse, Friese en Drentse Meren, plassen, rivieren, kanalen e.d. 6,5% 6,7% 97 zandgronden 11,9% 13,3% 89 Stad 1,5% 2,0% 75 Veluwe en Veluwerand 11,1% 11,6% 96 Anders 1,4% 2,2% 64 West- en Midden-Brabant 9,6% 9,0% 107 Provincies Waddeneilanden 8,5% 7,0% 121 Ingetogen Aqua Nederland Index Twente, Sallant en Vechtstreek 7,5% 7,8% 96 Gelderland 17,2% 16,9% 102 IJsselmeerkust 5,7% 5,5% 104 Limburg 14,5% 16,3% 89 Zuid-Limburg 5,0% 3,9% 128 noord-brabant 11,8% 11,4% 104 Achterhoek 4,2% 3,4% 124 Drenthe 11,8% 12,1% 96 Deltagebied 3,8% 3,8% 100 noord-holland 10,5% 9,3% 113 overig nederland 3,3% 3,4% 97 Zeeland 8,7% 9,1% 96 Meren in Groningen, Friesland overijssel 7,9% 8,3% 95 en noordwest-overijssel 1,8% 1,4% 129 Friesland 6,6% 5,8% 114 Utrechtse Heuvelrug en t Gooi 0,8% 1,3% 62 Zuid-Holland 4,2% 4,2% 100 Flevoland 3,9% 3,4% 115 Utrecht 2,0% 1,7% 118 Groningen 1,1% 1,6% 69 Wat voor soort verblijfsomgeving zoekt de ingetogen aqua gast op en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? De ingetogen aqua gast zoekt graag een bos of heide omgeving op, de stedelijke omgeving is het minst in trek bij de ingetogen aqua gasten. Vergeleken met de gemiddelde nederlandse vakantieganger kiest de ingetogen aqua vakantieganger meer voor strand, zee, duinen en een heuvellandschap. Ingetogen Aqua Reisgezelschap en ondernomen activiteiten Aantal personen reisgezelschap Bezoekjes afgelegd Ingetogen Aqua Nederland Index Ingetogen Aqua Nederland Index Alleen (1 persoon) 5,3% 5,7% 93 natuurreservaat, natuurgebied 30,0% 29,3% 102 2 personen 25,9% 21,7% 119 Strand 20,5% 21,1% 97 3 personen 4,6% 9,2% 50 Bezienswaardige gebouwen 19,3% 16,9% 114 4 personen 22,1% 24,7% 89 Museum/oudheidskamer 12,6% 9,3% 135 5 personen 10,5% 11,1% 95 Pretpark/attractiepark 9,9% 12,8% 77 6 personen 9,0% 9,1% 99 Dierenpark/ safaripark / dolfinarium 8,3% 10,8% 77 7 personen 5,2% 3,9% 133 Folkloristisch evenement 4,6% 3,8% 121 Meer dan 7 personen 17,3% 14,7% 118 Sportevenement 4,0% 2,4% 167 Bloemenpark, -tuin/botanische tuin 2,3% 2,4% 96 Theater/schouwburg/ concertgebouw/bioscoop 1,5% 1,3% 115 Geen van deze 33,5% 35,1% 95 Samenstelling reisgezelschap Activiteiten ondernomen Ingetogen Aqua Nederland Index Ingetogen Aqua Nederland Index Alleen 5,3% 5,7% 93 Uit eten gaan (in restaurant) 60,5% 61,4% 99 Alleen met partner 21,4% 18,6% 115 Wandelingen maken 57,8% 61,5% 94 Groep, alleen 16+ 20,6% 19,4% 106 Zwemmen 46,7% 54,5% 86 Groep, jongste kind <16 52,7% 56,3% 94 Funshopping 31,9% 39,0% 82 Tochtjes ondernomen Uitgaan (café / disco) 10,5% 7,1% 148 Ingetogen Aqua Nederland Index Zonnebaden 9,4% 13,3% 71 Auto 56,4% 61,2% 92 Vissen 3,3% 3,8% 87 Fiets 35,8% 31,7% 113 Tennis / squash 2,8% 1,9% 147 Rondvaartboot 3,3% 4,0% 83 Paardrijden, ponyrijden 1,7% 2,7% 63 Bus / trein 1,7% 3,0% 57 Roeien / kanoën 1,3% 2,2% 59 Geen van deze 25,3% 24,4% 104 Golf 0,7% 1,0% 70 Geen van deze 9,4% 6,7% 140 Welke toeristengebieden zoekt de ingetogen aqua gast op en wat is de verhouding ten opzichte van 2008? oost-brabant, noord- en Midden- Limburg, Rijk van nijmegen en noordzee badplaatsen spreken de ingetogen aqua gast het meest aan. noordwest-overijssel en Zuid-Limburg liggen boven het landelijke gemiddelde. Utrechtse Heuvelrug en t Gooi zijn het minst in trek bij de ingetogen aqua gast. In welke provincies viert de ingetogen aqua gast vakantie en hoe verhoudt het vakantiegedrag zich in vergelijking tot 2008? Gelderland, Limburg, noord-brabant en Drenthe, zijn het meest geliefd bij de ingetogen aqua gasten. Groningen is het minst populair. 38 RecRon Gastvrij en Gastvrij nederland nederland cvo - rapportage Recreantenatlas 2009 39