Samenvatting Gemeente Hoogeveen Gemeente Hoogeveen Resultaten Najaar 2010 Najaar 2013
Voorwoord Afgelopen najaar heeft Hoogeveen voor de vierde keer deelgenomen aan de benchmark Waarstaatjegemeente najaar 2013 ( PON/Deloitte/ KING). De benchmark bestaat uit twee onderdelen: een Klanttevredenheidsonderzoek (afgenomen bij klanten aan de balie) en een burgerpeiling (steekproef onder de inwoners). Borging resultaten Waarstaatjegemeente najaar 2013 Eerst wordt een korte samenvatting van het instrument gegeven. De benchmarkresultaten zijn gegroepeerd in zgn. Burgerrollen, de basis van het instrument. Elke burgerrol of onderdeel daarvan hebben we ter beoordeling gekoppeld aan een of meerdere van jullie programma s of aan het cluster Werk, Zorg en Dienstverlening (idem vorige keren) (zie bovenin elke burgerrol, de eerste kolom). Wij verwachten dat de Trojka s van deze programma s hun feedback geven. 2 Andere programma s mogen natuurlijk ook een reactie geven op de resultaten of conclusies op het terrein van andere programma s. Zeker als jullie vinden dat de betreffende rol of indicator verkeerd is toebedeeld. Voor de volledigheid is het integrale (concept) rapport CONCEPT_WSJG_PON_DELOITTE_NJ13.pdf is als naslagwerk bijgevoegd. In kolom 2 staan de resultaten van de vorige deelname (najaar 2010). In kolom 3 staan de resultaten van de huidige deelname (najaar 2010). In kolom 4 staan de resultaten van de benchmarkgemeenten (gemeenten > 50.000 inwoners, die in 2012 en 2013 hebben deelgenomen. In kolom 5 is kort weergegeven welke kant de ontwikkeling per indicator op gaat. In kolom 6 staat hoe Hoogeveen zich verhoudt tot haar benchmarkgemeenten. Een suggestie is te kijken naar de uitkomsten van ander vergelijkend onderzoek, zoals de Omnibusenquête of Smederijen enquête of kijk naar wat er over het onderwerp wordt gezegd in de Staat van Hoogeveen (dat is in deze fase dus nog niet gedaan; kan ik evt. bij behulpzaam zijn) (http://www.hoogeveen.nl/bestuur_en_organisatie/feiten_en_cijfers).
Een lager rapportcijfer krijgt waarschijnlijk meer (negatieve) aandacht en is een goede argumentatie of wat we hier aan gaan doen van nog meer gewicht. Hierbij zouden ons gemeenten die beter presteren op een bepaald thema ons hierbij van dienst kunnen zijn. Het is per slot van rekening niet voor niets een benchmark! 3
Nieuw instrument tevredenheid met de gemeentelijke uitgaven In de bijlage wordt aan de rol van de burger als belastingbetaler een nieuwe en nuttige invulling gegeven (nb dit instrument is nog in ontwikkeling). Wat vinden de belastingbetalers belangrijke thema s en vindt de gemeente, gezien de bestedingen op de thema s, deze even belangrijk? De mening van de burger is niet de enige graadmeter van de financiële inzet die gemeenten plegen. Om een indicatie te krijgen van hoe belangrijk een gemeente een bepaald thema vindt, wordt gekeken naar de extra materiële inzet van de gemeente. Dit wordt gedaan door de begrote netto uitgaven van de gemeente af te zetten tegen een bepaald ijkpunt, gebaseerd op de systematiek van Informatie Financiën Lokale en provinciale Overheden (IFLO). Een gemeente krijgt op deze manier voor ieder thema twee uitkomsten aan de hand van deze tekens. Door ze te combineren kunnen gemeenten zien of hun financiële uitgaven op de thema s passen bij de prioriteiten van de belastingbetalers. Interessant in verkiezingstijd! De Wolden Van belang hierbij is op te merken dat de gemeente De Wolden ook in deze ronde heeft meegedaan (benchmark gemeenten aantal inwoners <25.000!). Dit rapport biedt de nodige aanknopingspunten om van elkaar te leren (kwartiermakers). 4 1 Inleiding Hoogeveen heeft in het najaar van 2013 voor de derde keer meegedaan aan de benchmark Waarstaatjegemeente.nl (voorheen Staat van de Gemeente). De voorlaatste keer is al weer 3 jaar geleden (najaar 2010). In principe doen we om de twee jaar mee, maar in 2012 hebben we voorrang gaven aan het Smederijen onderzoek. Een benchmark geeft een indicatie, niets meer en niets minder, van de prestaties van een gemeente. Dit kan zijn in een bepaalde tijdsperiode waarin is deelgenomen en in relatie tot andere, vergelijkbare gemeenten, in een bepaald jaar van deelname. Waarstaatjegemeente.nl is hét platform voor gemeentelijke prestatievergelijking Op de website www.waarstaatjegemeente.nl worden zowel feitelijke prestatiecijfers als oordelen van burgers ontsloten. Door het feitelijke met het subjectieve aan te vullen, en andersom, zouden gemeenten beter in staat zijn om hun prestaties in de juiste context te bezien.
Er worden 6 burgerrollen onderscheiden: de burger als kiezer, als klant, als onderdaan, als partner, als wijkbewoner en als belastingbetaler. Iedere burgerrol krijgt een totaalcijfer, dat is samengesteld op basis van verschillende indicatoren. Deze indicatoren zijn vaak weer samengesteld op basis van gegevens afkomstig uit twee vragenlijsten voor burgers: een burgerpeiling (vergelijkbaar met de Omnibusenquête) en een Klanttevredenheidsonderzoek (aan de balie Gemeentewinkel en het Werkplein). Doel van het burgerrollenonderzoek: Eenvoudig en op hoofdlijnen Verantwoording naar burger Vergelijkbaarheid door standaardisatie De burger als kiezer De burger als kiezer is de burger die politiek wordt gerepresenteerd en die een bepaalde kwaliteit van politiek en bestuur mag verwachten. Als prestatie is omschreven dat de gemeente goed luistert naar haar inwoners, een duidelijke visie heeft op de toekomst en waar maakt wat ze belooft. 5 De burger als klant De burger als klant is de burger die recht heeft op een behoorlijke kwaliteit van dienstverlening. Als prestatie is omschreven dat de openingstijden van het loket voldoende zijn, een klant niet lang hoeft te wachten, dat een burger vakkundig wordt geholpen in een goed verzorgd gemeentekantoor, dat de prijs van diensten redelijk is en dat de gemeentelijke website voldoende en duidelijke informatie geeft. De burger als onderdaan De burger als onderdaan heeft recht op kwaliteit van orde en gezag. Als prestatie is omschreven dat het in de gemeente voldoende veilig is op straat, de veiligheid door gemeente en politie goed wordt aangepakt, dat regels duidelijk zijn en niet in strijd met elkaar en dat deze regels goed gehandhaafd worden. De burger als partner De burger als partner heeft recht op kwaliteit van beleid en wil serieus genomen worden in het kader van de beleidsontwikkeling van de gemeente. De vraag is of de gemeente haar beleid interactief ontwikkelt, samen met inwoners, instellingen en bedrijven.
De burger als wijkbewoner De burger als wijkbewoner heeft recht op kwaliteit van zijn leefomgeving. Deze dient prettig en schoon te zijn, met allerhande voorzieningen binnen bereik. Als prestatie is omschreven dat er voldoende en goede voorzieningen in de wijk en de gemeente zijn, dat er voldoende openbaar groen is, de wijk er schoon en opgeruimd uitziet, er voldoende woningen zijn, de gemeente goed bereikbaar is met auto en openbaar vervoer, dat er voldoende wegen en fietspaden zijn en dat de verkeersveiligheid goed in orde is. De burger als belastingbetaler De burger als belastingbetaler heeft recht op verantwoordelijke besteding van de middelen. Als prestatie is omschreven dat de burger zijn gemeentelijke belastingheffing positief waardeert ten opzichte van de door de gemeente geleverde prestaties. Deze rol is op het moment in ontwikkeling (KING). 6 Onderhavige rapportage betreft alleen de oordelen van burgers. In eerdere benchmarks werden de rapportcijfers ook gebaseerd op een vragenlijst aan de gemeenten zelf en landelijk verzamelde data. De benchmark staat onder toezicht van KING. Zij adviseren gemeenten deze onderzoeken minimaal eens per twee jaar uit te voeren. Hoogeveen heeft nu vier keer meegedaan: najaar 2007, 2008, 2010 en 2013. Vergelijking geschiedt tussen 2013 en 2010, omdat daarvoor veel veranderingen hebben plaatsgevonden (zie hiervoor Rapportage Deelname Hoogeveen Benchmark Waarstaatjegemeente.nl najaar 2010, Onderzoek&Statistiek, 2011). Doorontwikkeling De doorontwikkeling van Waarstaatjegemeente.nl is, net als het beheer, ook in handen van KING. Om het instrument beter aan te laten sluiten op de huidige ontwikkelingen waar gemeenten mee te maken hebben, heeft het instrument vanaf 2014 een nieuwe invulling gekregen van KING. In plaats van burgerrollen gaat het instrument uit van een aantal maatschappelijke thema s. Door middel van eenprioriteitenmatrix wordt het voor gemeenten inzichtelijk op welke thema s ze hun aandacht moeten vestigen. De nieuwe vragenlijst die vanaf janauri 2014 beschikbaar is, is te vinden op onze website onder Het projct / Vernieuwingen KING. Het PON en Deloitte blijven naast de nieuwe invulling ook de oude variant van Waarstaatjegemeente.nl Burgerrollen uitvoeren. Om ook deze variant nog beter op de behoeften van gemeenten aan te laten sluiten zullen de burgerrollen in de toekomst uitgebreid worden met meer interessante stuurinformatie. Beoordeling resultaten
De resultaten kunnen op twee niveaus worden besproken: - Op het niveau van de burgerrollen, hierin worden een aantal samenhangende indicatoren gegroepeerd en tot 1 cijfer samengevat. Dit rapportcijfer is dus nogal grof, maar geeft wel een goed overall overzicht van de stand van zaken van de betreffende burgerrol. - Fijnmaziger is het de resultaten op het niveau van de afzonderlijke indicatoren of nog meer op de antwoorden op de onderliggende vragen bekijken. Dit laatste geeft vanzelfsprekend meer inzicht Omdat het rapportcijfer gebaseerd is op een beperkte hoeveelheid indicatoren, is het een benadering van de werkelijkheid en niet een exacte afspiegeling ervan. Waarstaatjegemeente.nl Burgerrollen is dus een instrument dat op hoofdlijnen indicaties geeft voor het functioneren van uw gemeente. 7
2 De resultaten naar burgerrol Nb Voor de volledigheid is het integrale (concept) rapport CONCEPT_WSJG_PON_DELOITTE_NJ13.pdf is als naslagwerk bijgevoegd. Let wel: dit document is onder embargo tot 26 maart! Rapportcijfer Programma Bestuurt DE BURGER ALS KIEZER KIEZER: Als kiezer heb ik invloed op wat er in de gemeente gebeurt KIEZER: Ik voel mij vertegenwoordigd door de gemeenteraad KIEZER: Ik heb vertrouwen in burgemeester en wethouders KIEZER: Burgemeester en wethouders maken hun beloften waar 2010 2013 5,8 5,6 6,4 5,6 Gem. gemeenten > 50.000 inwoners 2012 en 2013 Verschil 2013 tov 2010 Verschil t.o.v. Gem.gemeenten 5,7 5,7-0,1 5,6 5,5 = 6,6 6,4 +0,2 5,9 5,8 +0,3 KIEZER: De gemeente wordt goed bestuurd 6,3 6,4 6,3 +0,1 +0,1 Totaalrapportcijfer burger als KIEZER (5 indicatoren) 5,9 6,0 5,9 +0,1 = +0,1 +0,2 +0,1 +0,1 8
Bestuurt en cluster WZD 2010 2013 DE BURGER ALS KLANT KLANT: Oordeel bezoeker openingstijden gemeentehuis KLANT: Oordeel bezoeker over wachttijd voor het loket KLANT: Oordeel bezoeker vriendelijkheid medewerker KLANT: Oordeel bezoeker verzorgdheid medewerker KLANT: Oordeel bezoeker inleving medewerker Gem. gemeenten > 50.000 inwoners 2012 en 2013 Verschil 2013 tov 2010 Verschil t.o.v. Gem.gemeenten 7,6 6,8 7,6-0,8-0,8 8,1 7,8 8,1-0,3-0,3 8,5 8,4 8,5-0,1-0,1 8,4 8,5 8,4 +0,1 = 8,2 8,3 8,3 +0,1 = KLANT: Oordeel bezoeker deskundigheid 8,4 8,4 8,4 = = KLANT: Oordeel bezoeker doorlooptijd 8,0 8,0 8,0 = = KLANT: Oordeel bezoeker duidelijkheid informatie 8,3 8,4 8,3 +0,1 +0,1 KLANT: Bereikbaarheid gemeentehuis 8,0 7,8 7,8-0,2 = KLANT: Parkeergelegenheid gemeentehuis 7,2 7,7 7,0 +0,5 +0,7 KLANT: Overzichtelijkheid gemeentehuis 7,6 7,9 7,8 +0,3 +0,1 KLANT: Bewegwijzering gemeentehuis 7,4 8,0 7,7 +0,6 +0,3 KLANT: Wachtruimte gemeentehuis 7,7 7,8 8,0 +0,1-0,2 KLANT: Privacy gemeentehuis 7,2 7,5 7,7 +0,3-0,2 KLANT: Oordeel bezoeker over prijs dienstverlening 6,0 6,2 6,3 +0,2-0,1 9
KLANT: De gemeente geeft in het algemeen duidelijke informatie KLANT: Ik kan gemakkelijk aan gemeentelijke informatie komen KLANT: De gemeentelijke informatie via de lokale kranten is goed KLANT: De informatie op de gemeentelijke website is goed 7,0 7,0 7,0 = = 7,1 7,1 7,1 = = 7,4 7,4 7,3 = +0,1 7,1 7,1 7,1 = = 10 Totaalrapportcijfer burger als KLANT (19 indicatoren) 7,6 7,7 7,7 +0,1 = Het cijfer waarop de doelstelling van de klanttevredenheid is niet op bovenstaande cijfers of totaal cijfer gebaseerd. De doelstelling is gebaseerd op het rapportcijfer dat de klant als totaalcijfer zelf heeft gegeven. Dit is een 7,9 in 2013 en was een 7,8 in 2010: dus een toename met 0,1 punt. Het benchmarkcijfer was ook een 7,8.
Veilig; Bestuurt; Wijken en Dorpen; cluster WZD 2010 2013 Gem. gemeenten > 50.000 inwoners 2012 en 2013 Verschil 2013 tov 2010 Verschil t.o.v. Gem.gemeenten DE BURGER ALS ONDERDAAN ONDERDAAN: De veiligheid in uw buurt 6,8 7,1 6,8 +0,3 +0,3 ONDERDAAN: De gemeente heeft aandacht voor het verbeteren van 6,4 6,5 6,5 +0,1 = leefbaarheid en veiligheid in de buurt ONDERDAAN: De gemeente informeert de buurt over de aanpak van leefbaarheid en 6,1 6,1 6,2 = -0,1 veiligheid in de buurt ONDERDAAN: De gemeente betrekt de buurt bij de aanpak van leefbaarheid en 6,0 6,1 6,0 +0,1 +0,1 veiligheid in de buurt ONDERDAAN: De gemeente is bereikbaar voor meldingen en klachten over 6,4 6,7 6,6 +0,3 +0,1 onveiligheid en overlast in de buurt ONDERDAAN: De gemeente reageert op meldingen en klachten over onveiligheid en 5,7 6,3 6,1 +0,6 +0,2 overlast in de buurt ONDERDAAN: De gemeente doet wat ze zegt bij het verbeteren van leefbaarheid en veiligheid in uw buurt 5,5 6,2 5,9 +0,7 +0,3 ONDERDAAN: De leefbaarheid in uw buurt 7,3 7,4 7,3 +0,1 +0,1 ONDERDAAN: De gemeente heeft duidelijke regels, verordeningen 6,6 6,7 6,7 +0,1 = ONDERDAAN: Op een aantal terreinen ontbreken gemeentelijke regels 5,6 5,7 5,7 +0,1 = 11
ONDERDAAN: Een burger in onze gemeente heeft te maken met tegenstrijdige gemeentelijke regels ONDERDAAN: De gemeente controleert en handhaaft deze regels goed 5,7 5,9 5,9 +0,2 = 5,9 6,1 6,1 +0,2 = Totaalrapportcijfer burger als ONDERDAAN (12 indicatoren) 6,2 6,4 6,4 +0,2, = 12
Bestuurt 2010 2013 DE BURGER ALS PARTNER PARTNER: Burgers worden voldoende betrokken bij totstandkoming van gemeentelijke plannen PARTNER: De gemeente is geïnteresseerd in de mening van haar burgers PARTNER: Er zijn voldoende mogelijkheden tot inspraak op gemeentelijke plannen PARTNER: Burgers worden voldoende betrokken bij de uitvoering van gemeentelijke plannen PARTNER: Burgers hebben voldoende invloed op datgene wat de gemeente doet Totaalrapportcijfer burger als PARTNER (5 indicatoren) Gem. gemeenten > 50.000 inwoners 2012 en 2013 Verschil 2013 tov 2010 Verschil t.o.v. Gem.gemeenten 5,7 5,6 5,7-0,1-0,1 6,1 6,1 6,2 = -0,1 6,0 5,9 5,9-0,1 = 5,7 5,6 5,6-0,1 = 5,2 5,3 5,3 +0,1 = 5,7 5,7 5,7 = = 13
DE BURGER ALS WIJKBEWONER Wijken en dorpen, Duurzaamheid en Mobiliteit, Meedoen, Onwikkelt, Talentontwikkeling 2010 2013 Gem. gemeenten > 50.000 inwoners 2012 en 2013 Verschil 2013 tov 2010 Verschil t.o.v. Gem.gemeenten WIJKBEWONER: Uw woonomgeving 7,4 7,6 7,4 +0,2 +0,2 WIJKBEWONER: De leefbaarheid in uw buurt 7,3 7,4 7,3 +0,1 +0,1 WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Winkels voor dagelijkse boodschappen 8,1 8,2 7,9 +0,1 +0,3 WIJKBEWONER: In de buurt zijn goede speelplekken voor kinderen 7,2 7,2 6,9 = +0,3 WIJKBEWONER: In de buurt is het buiten goed verlicht 7,4 7,4 7,4 = = WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Basisonderwijs 8,1 8,1 7,9 = +0,2 WIJKBEWONER: In de buurt zijn de wegen, paden en pleintjes goed onderhouden 6,3 6,6 6,6 +0,3 = WIJKBEWONER: In de buurt zijn goede voorzieningen voor jongeren 5,2 5,3 5,2 +0,1 +0,1 WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Het totale winkelaanbod 7,9 7,8 7,7-0,1 +0,1 WIJKBEWONER: Tevredenheid over: De uitgaansmogelijkheden, horeca en 7,1 7,1 6,9 = +0,2 dergelijke WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Het aanbod van culturele voorzieningen 7,3 7,3 6,9 = +0,4 WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Het 7,6 7,7 7,5 +0,1 +0,2 14
aanbod van verenigingen, clubs, cursussen en dergelijke WIJKBEWONER: Tevredenheid over: De sportvoorzieningen WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Het onderwijs in het algemeen WIJKBEWONER: Tevredenheid over: De gezondheidszorgvoorzieningen in het algemeen WIJKBEWONER: Tevredenheid over: De welzijnsvoorzieningen (zoals een buurthuis of jongerencentrum) WIJKBEWONER: In de buurt zijn perken, plantsoenen en parken goed onderhouden WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Het schoonhouden van uw buurt WIJKBEWONER: Tevredenheid over: De wijze waarop het afval wordt ingezameld WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Bereikbaarheid van de buurt met de auto WIJKBEWONER: Tevredenheid over: De parkeermogelijkheden in de buurt WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Het openbaar vervoer in de buurt WIJKBEWONER: Tevredenheid over: De parkeermogelijkheden in de gemeente WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Het openbaar vervoer in de gemeente WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Het onderhoud van wegen en fietspaden 7,7 7,9 7,6 +0,2 +0,3 7,4 7,8 7,5 +0,4 +0,3 7,7 7,8 7,4 +0,1 +0,4 6,3 6,7 6,2 +0,4 +0,5 6,4 6,6 6,7 +0,2-0,1 6,6 6,7 6,7 +0,1 = 7,5 7,7 7,7 +0,2 = 7,7 7,9 7,8 +0,2 +0,1 6,5 6,6 6,5 +0,1 +0,1 6,7 6,5 6,9-0,2-0,4 6,5 6,6 6,4 +0,1 +0,2 6,7 6,7 6,9 = -0,2 6,3 6,8 6,8 +0,5 = WIJKBEWONER: Tevredenheid over: De 6,5 6,8 6,7 +0,3 +0,1 15
verkeersveiligheid in de gemeente WIJKBEWONER: Tevredenheid over: Verkeersveiligheid in uw buurt Totaalrapportcijfer burger als WIJKBEWONER (27 indicatoren) 6,4 6,5 6,4 +0,1 +0,1 7,0 7,2 7,0 +0,2 +0,2 Bestuurt DE BURGER ALS BELASTINGBETALER BELASTINGBETALER: Ik krijg voldoende terug voor mijn belastinggeld Gem. gemeenten > 50.000 inwoners Verschil t.o.v. Gem.gemeenten 2010 2013 2012 en 2013 Korte analyse O&S + feedback 5,6 5,8 5,8 +0,2 = 16
Bijlage (nb dit instrument is nieuw en is in ontwikkeling) Belastingbetaler: nieuwe en nuttige invulling Al enige tijd bestond er over de invulling van de burger als belastingbetaler onduidelijkheid. KING geeft deze rol niet langer een eigen rapportcijfer omdat de gegevens voor een deel feitelijk zijn en hierdoor niet door iedereen berekend kunnen worden, want niet iedereen beschikt over deze gegevens. Verder geven ze onvoldoende zicht op het burgeroordeel. PON en Deloitte heeft besloten een met een nieuwe vraag in de vragenlijst burgers te bevragen over hun oordeel waar (extra) middelen van gemeenten aan moeten worden besteed. Deze oordelen worden vervolgens afgezet tegen de financiële werkelijkheid. In het voorjaar van 2010 is deze methode aan een 11-tal gemeenten voorgelegd. Uit de evaluatie met deze pilotgemeenten blijkt dat de uitkomsten erg nuttig zijn; ze geven zowel de burgermening, de financiële situatie, en het verschil tussen de keuzes van de gemeente en de burger weer. De nieuwe invulling zet de prioriteiten van belastingbetalers op een twaalftal beleidsthema s naast die van de besteding van de gemeente op deze thema s in relatie tot de landelijke norm. Wat vinden de belastingbetalers belangrijke thema s en vindt de gemeente, gezien de bestedingen op de thema s, deze even belangrijk? Prioriteiten die wel of niet met elkaar overeenkomen kunnen input bieden voor gemeentelijke kerntakendiscussies. Naast het wel of niet overeenkomen van prioriteiten wordt ook duidelijk of de belastingbetalers tevreden zijn met wijze waarop de gemeente haar taken op deze beleidsthema s uitvoert. Want ook al komen prioriteiten niet overeen, als inwoners tevreden zijn met de gemeentelijke uitvoering van taken op een bepaald thema, dan doet de gemeente het op dat thema blijkbaar toch goed. 17 Beleidsprioriteiten burgers Om de mening van burgers over de gemeentelijke bestedingen te peilen, is aan de Burgerpeiling een extra vraag toegevoegd (zie de vragenlijst in bijlage D, vraag 16). In deze vraag moeten burgers aangeven welke gemeentelijke thema s zij belangrijk vinden. Dit doen ze door uit twaalf gemeentelijke
thema s vijf thema s te kiezen die zij het meest belangrijk vinden. We berekenen hoeveel procent van de respondenten een bepaald thema aanvinken en delen de thema s als volgt in: Tevredenheid burgers Om de mening van belastingbetalers over de uitvoering van gemeentelijke taken te peilen, is aan de Burgerpeiling een extra vraag toegevoegd (zie de vragenlijst in bijlage D, vraag 17). In deze vraag moeten zij aangeven in hoeverre zij tevreden zijn met de uitvoering van de gemeentelijke 18 taken op de 12 beleidsvelden. Uitgaven van gemeenten ten opzichte van IFLO norm. De mening van de burger is niet de enige graadmeter van de financiële inzet die gemeenten plegen. Om een indicatie te krijgen van hoe belangrijk een gemeente een bepaald thema vindt, wordt gekeken naar de extra materiële inzet van de gemeente. Dit doen we door de begrote netto uitgaven van de gemeente af te zetten tegen een bepaald ijkpunt, gebaseerd op de systematiek van Informatie Financiën Lokale en provinciale Overheden (IFLO). In de systematiek van IFLO (bron: Begrotingsanalyse 2012, www.rijksoverheid.nl) wordt per gemeente berekend hoeveel het ministerie van BZK verwacht dat een gemeente per thema uitgeeft, en worden gemeenten ingedeeld bij soortgenoten die qua sociale structuur en centrumfunctie overeenkomen. De gemeenten (exclusief de grote vier) zijn daarbij ingedeeld in groepen.
De afwijking van de begrotingscijfers ten opzichte van het ijkpunt (IFLO soortgenoot) levert vervolgens een uitkomst op. Wanneer een gemeente minimaal 10% meer geld uitgeeft aan een thema dan vinden we dat de gemeente een hogere financiële prioriteit aan dit thema geeft dan verwacht zou kunnen worden op basis van het ijkpunt. De uitgaven ten opzichte van de norm geven we weer door middel van dezelfde tekens als bij de prioriteit van burgers, zodat ze makkelijk met elkaar te vergelijken zijn. Resultaat Een gemeente krijgt op deze manier voor ieder thema twee uitkomsten aan de hand van deze tekens. Door ze te combineren kunnen gemeenten zien of hun financiële uitgaven op de thema s passen bij de prioriteiten van de belastingbetalers. Omdat het niet altijd slecht hoeft te zijn als deze twee niet met elkaar overeenkomen, geven we hier verder geen oordeel over. Door de twee scores ook naast de tevredenheid van burgers te leggen krijgt de gemeente een globaal beeld van hun normatieve uitgaven op dit thema, de prioriteit die inwoners aan het thema geven en hoe tevreden zij zijn met de uitgaven van de gemeente op dit thema. De tabellen komen er als volgt uit te zien (voorbeeld): 19
20
Resultaten Hoogeveen Hoogeveen Tevredenheid Beleidsvelden % dat thema in top 5 heeft Nb de laatste kolom verschijnt niet in de eindrapportage. Prioriteit belasting betaler Uitgaven t.o.v. IFLO norm Percentage t.o.v. IFLO norm 6,6 K Veiligheid 78,6%?? -10% 6,8 K Maatschappelijke 59,8%?? 13% zorg 7,2 J Reiniging 53,3%?? 180% 6,2 K Werk en inkomen 53,3%?? 6% 5,7 K Economie 51,1%?? -1323% 6,7 K Openbare ruimte 39,6%?? 4% 7,0 J Educatie 38,8%?? -20% 7,4 J Bevolkingszaken 34,9%?? -10% 6,9 K Milieu 26,0%?? -10% 6,6 K Kunst en 22,7%?? 2% ontspanning 6,2 K Bouwen 20,5%?? 82% 6,4 K Oudheid 6,3%?? -77% 21
De gemeente Hoogeveen geeft op de thema's Reiniging, Veiligheid, Maatschappelije zorg en bouwen, meer uit dan op basis van de IFLO norm zou worden verwacht. Op de thema s onderwijs, economie, monumenten, bevolkingszaken en educatie geven we minder uit. Vanuit de burgers perspectief hebben de volgende thema's prioriteit, namelijk Veiligheid, Maatschappelijke zorg en Reiniging. (nb in de eindversie van het rapport worden geen IFLO percentages genoemd). 22
Hoogeveen Beleidsvelden Zeer tevreden Tevreden Neutraal Ontevreden Zeer ontevreden Weet niet / geen mening N % % % % % % Veiligheid 367 2 41 33 11 3 9 Maatschappelijke zorg 364 1 36 32 6 1 23 Reiniging 369 3 58 22 8 2 7 23 Werk en inkomen 364 0 23 22 13 3 38 Economie 364 0 20 29 16 7 28 Openbare ruimte 363 1 39 34 7 2 16 Educatie 358 1 36 25 5 1 33 Bevolkingszaken 366 4 55 19 3 1 18 Milieu 366 1 40 36 3 1 19 Kunst en ontspanning 362 1 28 34 6 1 29 Bouwen 361 1 24 37 13 2 23 Monumenten en musea 364 2 20 36 7 2 34