V.u.: Simonne Daems Kameinestraat 35 2440 Geel 014/588456 waaiburg@dewaaiburg.be Jaarlijkse publicatie Jaargang 14 DE WAAIBURG VZW NIEUWSBRIEF 2013 Voorwoord 2013 is weer al even voorbij maar een terugblik kan nooit kwaad. Vandaar deze zoveelste nieuwsbrief. Zoals in 2012 deed het ICT gebeuren verder zijn opmars (en iedereen marcheerde mee of moest wel). Het heeft zeker op verschillende vlakken zijn meerwaarde; denken we maar aan het registreren van van alles en nog wat. Ook de eenvormigheid die we zo toch wel meer krijgen over de organisatie heen, is zeker belangrijk. Verder dachten wij ons toch stilaan te moeten voorbereiden op de integrale jeugdhulp. We volgden studiedagen. We bekeken de dossiers van het comité voor bijzondere jeugdzorg om na te gaan of er al dan niet maatschappelijke noodzaak aanwezig was met als gevolg dat er al dan niet nog een consulent het dossier zou volgen. We vulden de moduledatabank in. En nu het zover is zijn er nog heel wat zaken die nog niet duidelijk zijn of nog niet lopen zoals zou moeten. Dus dit zal in 2014 nog heel wat verdere opvolging vragen. Ook hadden we het EMK (experimenteel modulair kader) vanaf 01/01/13. Dit bracht voor ons niet zo een grote omwenteling teweeg wat de organisatie betreft. Financieel moeten we het nog even verder bekijken na de afsluiting van het boekjaar. Verder hebben we veel nagedacht hoe we met de organisatie toch nog meer multifunctioneel kunnen werken. We hebben al een plan maar de uitvoering vraagt meer dan alleen maar een plan op papier. Volgend jaar meer hierover. Reageren op dit werkingsverslag kan altijd via waaiburg@dewaaiburg.be of telefonisch 014/588456 In dit nummer: De Waaiburg 1 Werking van de bestuursorganen in 2013 Residentieel algemeen 4 De Leeuwerik 5 t Spoor 6 Pitstop 8 Dagcentra algemeen 10 Dagcentrum Parkoers 11 Dagcentrum Jan Rap 12 Dagcentrum Kameleon 13 Thuisbegeleiding 14 Elektronisch dossier.. (voor de believers onder ons) of hoe we minder willen schrijven maar efficiënter, hoe we meer registreren maar efficiënter, hoe we een dossier in elke afdeling of werkvorm op dezelfde manier opbouwen dus efficiënter en het zo ook makkelijker kunnen doorgeven aan een andere afdeling wanneer dit nodig is dus efficiënter. Een lange titel om maar te zeggen dat we heel wat voordelen zien aan een elektronisch dossier. Toch zijn er ook wel verzuchtingen. Niet elke werkvorm vindt het even bruikbaar. Niet elke afdeling is er even handig in om het te gebruiken en houden toch nog bijvoorbeeld een papieren agenda bij (wat natuurlijk geen probleem is). Sommige afdelingen vinden het dubbel werk omdat ze tijdens een contextbegeleiding toch nog hun schrift meenemen (wat natuurlijk ook geen probleem is). Bij evaluaties zijn er al heel wat aanpassingen gebeurd en dit blijven we ook opvolgen. Heel het ICT gebeuren vraagt niet alleen een inspanning van de medewerkers maar ook op financieel vlak vraagt dit de nodige middelen en dat is niet altijd evident. Maar dat blijven we ook opvolgen.. 2
Raad Van Bestuur Pagina 2 Werking van de bestuursorganen in 2013 De Raad van Bestuur vergaderde 9 maal in 2013 en hield twee werkvergaderingen over het masterplan infrastructuur. (29 feb en 27 nov) De Algemene Vergadering vergaderde in april. 18 juni 2013 De RvB beslist dat de verenigingen die nog lokalen van het schooltje gebruiken worden opgezegd. Elke vergadering van de Raad van Bestuur begint met de opvolging van de vorige vergadering. Telkens komen ook personeelszaken aan bod: landingsbanen, vervangingen, geplande aanwervingen, evaluatie van de sollicitatiegesprekken en toelichting bij de weerhouden kandidaten. Hier volgt een overzicht van de andere belangrijke besprekingen van de Raad van Bestuur: 15 januari 2013 De RvB evalueert de afhandeling van de erfenis van mevrouw Jeanne Verbist. 19 februari 2013 Ingrid Baeyens licht het gebruik toe van het elektronisch dossier dat sinds 1 januari in gebruik is genomen; dit is een redelijk gebruiksvriendelijk elektronisch dossier. De RvB bespreekt uitvoerig de praktische infrastructuur-problemen op de Waaiburg. 26 maart 2013 Voorbereiding van de algemene vergadering met toelichting over het financieel verslag door Lief Tielemans. Overleg met de Geelse Huisvestingsmaatschappij die interesse heeft in samenwerking in een bouwproject aan de Kameinestraat. 13 augustus 2013 Voorbereiding van het gesprek met Jules Boven over het masterplan. Bezettingsgraad van het 2 de kwartaal besproken. 17 september 2013 De Rvb wordt volledig gewijd aan het definiëren van de prioriteiten die een rol spelen bij het opmaken van een masterplan. 22 oktober 2013 De nieuwe regeling voor overheidsopdrachten voor vzw s wordt toegelicht. 17 december 2013 We bespreken een stappenplan om architect aan te duiden. De algemene vergadering vergaderde op 16 april 2013. 21 mei 2013 We hebben een uur besteed aan overleg met een architectenbureau over de mogelijkheden en problemen in verband met het masterplan. De RvB evalueert het nieuwe financieringssysteem dat vanaf 1 januari is ingevoerd in de organisaties voor jeugdzorg. Werkingsverslag 2012 Financieel verslag 2012 Algemene vergadering verleent kwijting aan de leden van de raad van bestuur voor activiteiten en verrichtingen van 2012. Simonne geeft toelichting bij het dossier Integrale jeugdhulp.
Pagina 3 Algemeen voor de Waaiburg Signs of safety de implementatie van een denkkader Het oplossingsgericht werken, het thema veiligheid in gezinnen, signs of safety, vanuit verschillende hoeken kwamen ideeën, methodieken, soorten vragen en nog zoveel meer op ons af. Iedereen was er op zijn of haar manier mee aan de slag en in 2012 stond het maandelijks op de agenda van de NPW, een interne werkgroep. Vanuit zowat alle afdelingen kwam de vraag naar meer en we besloten om intern een driedaagse vorming te organiseren. Medewerkers van vzw Sporen brachten in september oktober de driedaagse training Opgroeien in veiligheid voor een aantal medewerkers uit alle afdelingen. Hierna volgde voor al onze medewerkers een introduc e en momenteel zijn we in de fase van het oefenen. We zien het als een leerproces; de kunst is klein beginnen en het dan uitbreiden en vooral : heel veel oefenen! Signs of safety gaat om een benaderingswijze, geen methode. De basis is een rela e tot stand krijgen. En dat doe je niet wanneer je binnenkomt in de rol van expert. Wel : door vragen te stellen, die mensen aan het denken zet. Of zoals Wim Braemse het op een studiedag verwoordde : Signs of safety gaat over partnerschap opbouwen én tegelijk kordaat omgaan met veiligheidsaspecten. We maakten de keuze om voor heel de organisa e in te ze en op de implementa e omdat we van mening zijn dat het denkkader helemaal aansluit bij onze manier van werken met kinderen, ouders en gezinnen en we dus helemaal niet van 0 op de schaal van 0 tot 10 star en. Het sluit namelijk perfect aan bij wat we zien als onze grootste kracht, namelijk verbinding maken met cliënten vanuit oprechte interesse, aandacht voor het posi eve en een open communica e in een verstaanbare taal. Wat levert het ons op? Het brengt samenhang en structuur in onze manier van werken, gelijkvormigheid in dossiers en een gemeenschappelijke taal over de werkvormen en afdelingen heen. Verder zijn we voorstander van transparant werken en dwingt het model ons nog meer om te praten mét cliënten in plaats van over cliënten. We plaatsen ons momenteel op een 6,5 7 op de schaal en hopen volgende nieuwsbrief op 10 te staan! Wat is daarvoor nodig? Oefenen, heel veel oefenen. Sinds 2008 gaat er 2 keer per jaar een groepsprogramma triple p door. In het voorjaar voor ouders van jonge kinderen, in het najaar voor ouders van eners. We vroegen aan de ouders of ze voor ons een getuigenis wilden schrijven. Mijn vriend en ik gingen er met gemengde gevoelens naartoe. Ik verwach e veel te veel in zijn opzicht en hij verwach e veel te weinig in mijn opzicht : ) Na de 1ste sessie werd het al snel duidelijk dat wij niet de enigen waren met problemen in huis. Het deed in zekere zin deugd te horen dat men dochter al bij al nog best meeviel met haar grillen en weerspannigheid ten opzichte van ons. Al snel begon ik jdens de eerste sessie zo bekende anekdotes te horen en noteerde met een glimlach alle ps en trics die de ouders boven hadden gehaald om het in de hand te houden. Week na week keek ik zo uit naar woensdag om weer verschillende dingen te horen te krijgen en deze dan ook thuis uit te proberen. Het werkte dan ook nog eens! : ) Ik voelde me week na week beter in men lijf en sterker worden. Na het persoonlijke onderhoud was ik toch lichtjes geschrokken van de uitslag van de vragenlijst die we voordien hadden moeten invullen. Ik leunde aan bij ZEER depressief en mijn vriend had nog alles onder controle. Achteraf gezien was het ook zo dat voor de sessies begonnen ik er ook helemaal doorzat. 6 sessies later zijn ik en men vriend als koppel er sterker uitgekomen en weten we ons mannetje te staan als men dochter a omt met moeilijke vragen. Triple P is een echte aanrader voor elk gezin, jong of oud, 5 of 1 kind, alleenstaande of nog getrouwd. Niet twijfelen gewoon inschrijven. Yves en Vanessa
Residentieel Algemeen Pagina 4 Ervaringsleren Sedert meerdere jaren is het ervaringsleren binnen uiteenlopende werkdomeinen een sterke opmars aan het maken. We denken maar aan de talloze mogelijkheden rond teambuilding en outdoor training. Binnen de huidige trend van het ervaren is er ook binnen de bijzondere jeugdzorg veel initiatief om hier verder mee aan de slag te gaan. En wordt dit ingezet in de begeleiding van kwetsbare jongeren en hun omgeving. In bepaalde voorzieningen waaronder de gemeenschapsinstelling van Mol is het één van pijlers binnen hun werking. Het heeft daar vaak al zijn meerwaarde bewezen. Begin 2012 ontstond ook binnen De Waaiburg een nieuwe werkgroep omtrent ervaringsleren. De bedoeling van deze werkgroep was te bekijken hoe we binnen de organisatie reeds zaken doen rond ervaringsleren, ideeën uit te wisselen en te bekijken waar we het binnen onze mogelijkheden nog meer kunnen inzetten om dit verder uit te bouwen. We zitten hierbij nog in het beginstadia maar we merken op dat we door het aanbieden van ervaringsgerichte activiteiten, het voor jongeren gemakkelijker is om los te komen uit hun veilige en gekende omgeving. Het maakt het mogelijk om vervolgens met uiteenlopende thema s aan de slag te gaan. Ervaring: E igenaar worden van het geleerde. R ekening houden met eigen mogelijkheden en beperkingen. V ertrouwen opbouwen. A nders zijn, maar daarom niet minder. R aad op mensenmaat I edereen bepaalt, heeft zelf in de hand hoeveel men uit de ervaring halen wil N og meer van dat. G roeizone na comfortzone Bezettingscijfers 2013 120 100 80 % 60 40 20 0 jan feb maa apr mei juni juli aug sept okt nov dec leeuwerik 85,33 90,9 90,9 90,9 93,5 92,42 96,77 89,4 81,8 81,8 84,8 90,9 spoor 90,9 87,3 91,9 95,45 91,1 91,06 95,45 96 95,5 91,8 91,9 81,7 pitstop 80,64 77,7 84,9 84,61 96 100 100 110 103 92,3 104 89,6 totaal 85,62 85,3 89,23 90,32 93,53 94,49 97,4 98,46 93,43 88,63 93,56 87,4
Pagina 5 De Leeuwerik RESIDENTIEEL Ervaringsleren in een afdeling voor jonge kinderen en hun gezin In De Leeuwerik besloten we om het ervaringsleren in de ruime zin van de betekenis extra te gaan inzetten. Het was iets nieuws dat momenteel bij ons nog binnen een experimenteel kader zit. Maar uit ervaring blijkt; al doende leert men. Ervaringsleren; leren door te ervaren. Iedereen kan er zich wel een voorstelling van maken wat dit allemaal zou kunnen inhouden. Het kan heel ruim bekeken worden en een zeer brede invulling krijgen. Wat voor de ene ervaringsleren is, kan het voor de andere weer net niet zijn. Ervaringsleren gaat verder dan gewoon samen iets doen. Al kan samen iets doen ook al een ervaring op zich zijn als het een bewustmakingsproces op gang brengt. Het ervaringsleren werd maandelijks als punt geagendeerd gedurende de wekelijkse teamvergadering van De Leeuwerik. Het was de bedoeling om te kijken waar naar de groep toe, individueel naar de jongeren of in bepaalde gezinnen het ervaringsleren kon worden ingezet. Tijdens de wekelijks groepsactiviteiten en de sociale vaardigheidstraining werd het ervaringsleren bewust en doelgericht ingezet. Zo werd het o.a. gebruikt om groepssfeer bevorderend te werken. We zochten naar een ervaringsgerichte dialoog om elkaar beter te begrijpen, respectvoller en verdraagzamer met elkaar om te gaan. Een onderdeel binnen het ervaringsleren is de reflectie, de transfer naar alledaagse en herkenbare situaties. Wat ik door te ervaren geleerd heb, waar kan ik dit meer gaan inzetten in het dagdagelijkse leven. Deze reflectie, transfer gebeurde in de leefgroep aan de hand van de methodiek axenroos, maar ook al doende door de kinderen en jongeren zich creatief te laten uiten door bijvoorbeeld iets te maken. Ook voor ons jaarlijks kamp zochten we naar ervaringsgerichte activiteiten. Het ervaringsleren wordt vaak geassocieerd met outdooractiviteiten zoals klimmen, staptochten roeien, enz. maar het dient niet steeds in deze vorm plaats te vinden. In de leeuwerik startten we met het moestuin tuinieren. Hier konden elementen gelinkt worden met het ervaringsleren. Dit zal in het komende voorjaar en de zomer ook worden verder gezet. Het ervaringsleren pasten we ook toe binnen een gezinscontext. Het voornaamste doel was de betrokkenen positieve ervaringen te laten opdoen en broerversterkend te werken. Concreet kreeg dit vorm door gerichte activiteiten te doen in thema s die de betrokkenen aanspraken. Dit gebeurde telkens op locatie en op vaste momenten waarbij men op een gepaste manier werd uitgedaagd. Het slagen van de opdracht, het positieve gevoel, kortom een succeservaring was voor de betrokkenen vaak al een beloning op zich. Men werd vragende partij naar meer van dat. Men mag dit zeker niet zien als een groots iets. Het zat vaak in kleine zaken en het proces dat de jongeren doormaakten. Hulpverlenen is ook vertrouwen opbouwen en zo stelselmatig iets in beweging krijgen en verder op zoek gaan naar uitdagingen. Nog maar kort geleden zijn we gestart met de ouders om de andere kinderen in het samengestelde gezin er geleidelijk aan ook in te betrekken. Dit gebeurt via kleine gerichte activiteiten en opdrachten om de gezinscohesie te bevorderen. Door een aangepaste sfeer te creëren, hen samen iets te laten doen en te komen tot een gezamenlijk doel ontstaat er een positiever wij gevoel. Vervolgens worden er dan linken gelegd naar de thuisomgeving. In 2014 gaan we het ervaringsleren trachten verder vorm te geven, uit te diepen en te verfijnen. We gaan op zoek naar nieuwe initiatieven en bouwen het bestaande verder methodisch uit om er nog meer uit te halen. Ideeën en voorstellen zijn altijd welkom. Laat het ons maar weten. In september 2013 kwamen we met personen uit verschillende voorzieningen en organisaties samen voor een intervisie dag rond ervaringsleren. Het was boeiend om de diverse initiatieven en ervaringen uit te wisselen. Een belangrijk aspect draaide rond veiligheid. We maakten zelf ook kennis met een hoogte parkoers voor rolstoelgebruikers. Het was een leerrijke ervaring en een mogelijkheid om met jongeren en hun gezinnen ook te ondernemen. In september 2014 komen we terug samen om verder informatie uit te wisselen over het ervaringsleren. Spreuken, levenswijsheden omtrent ervaring, Om even bij stil te staan. Kostbaar is de wijsheid die door ervaring wordt verkregen. (R. Ascham) Iets dat deel uit is gaan maken van onze ervaring is nooit weg. (William Ellery Channing, Amerikaans minister 1780-1842) Ervaring doet men meestal op uit onervarenheid. (Johan Goudsblom, Nederlands socioloog 1932) Ervaring is niet wat een mens overkomt. Het is wat een mens doet met wat hem overkomt. (Aldous Huxley, Engels schrijver 1894-1963) Ervaring is wat je bezit, kort nadat je het nodig had. (R. Vervoort) De mens heeft drie wegen om verstandig te handelen: ten eerste door na te denken, ten tweede door te imiteren en ten derde door ervaring. De laatste is het pijnlijkst. (Kong-Foe-Tse)
Pagina 6 t Spoor RESIDENTIEEL Groepsraad Liefste begeleiding, pfff alweer ne maandagavond, wééral tijd voor een leuke activiteit?! Karting, neen, te duur zekers Bowlen HA oersaai. of wér ne cinéma? NEEN liever niet, da hemme we al gehad Beste jongeren, jullie hebben gelijk onze activiteiten zitten op hun gat! Oftewel zijn jullie best verwend, veruit van content of geen nieuwigheidje meer gewend? Maar de komende periode zullen we samen bezinnen en nieuwe activiteiten verzinnen. Iets maatschappelijks, ervaringsgericht en goedkoop, lijken ideaal om mee te beginnen. Seg begeleidster! Leg is uit! als t niks ke mag gaan kosten, hoe wilde da dan realiseren Ahha om met onze groep... onder één groot thema van alles gaan uit te proberen! Een mix van ontspannen, oefenen, ervaren, beleven en reflecteren. Om er in het beste geval nog iets voor jezelf uit te leren. Wilt da nu zegge da we niks leuk nie meer gaan doen? Integendeel mannekes de groep wordt dikke fun!!! En bijkomend in uw voordeel krijg je voor de activiteiten in het netwerk nu nog aparte poen.. En zo kreeg ons activiteitenaanbod in de leefgroep het voorbije jaar een centrale rol. We vonden trouwens allemaal dat onze activiteiten wat vernieuwing konden gebruiken. Dat de activiteiten wekelijks op maandagavond zouden doorgaan was geweten, maar ons aanbod zouden we in een geheel nieuw jasje steken. Overenthousiast dat we hieraan zijn begonnen, konden we niet anders dan het jasje helemaal binnenste buiten te keren. De wildste ideeën, de strafste theorieën, SMART doelstellingen, niets mag en zou ontbreken in ons vernieuwd concept Ambitieus zoals we zijn, willen we onze activiteiten een tikkeltje ervaringsgericht, het is ontspannend, leerrijk en de jongeren zien eveneens dat zo n activiteit niet persé veel moet kosten! Als het kan brengen we hun iets bij over zichzelf en hun bredere omgeving, de maatschappij, tijdens een groepsraad hoort hun inspraak en mening er dan zeker bij!!! Jullie verlangen wel veel ineens...? reageerden enkele studenten uit Hasselt toen ze beseften dat dit idee (=projectvraag) hun uitdaging van t jaar ging worden. Gelukkig werkte ons enthousiasme zo aanstekelijk dat een tof studentengroepje (VSPW Hasselt) geprikkeld geraakte om het nieuw concept theoretisch mee te onderbouwden en tot actie over te gaan. Des-al-niette min willen we ook alle andere afdelingen van de Waaiburg even bedanken, waar we tot op heden steeds beroep op mogen doen om interessante ideeën mee te pikken. Hoewel de opstart van ons concept nog niet zo ver achter ons ligt, kunnen we al tevreden terugblikken op enkele succesverhalen. Ik hoor onze jongeren o.m. nog napraten over de avond dat we hen aan levende lijve armoede lieten ervaren; op hun bord niet meer als een droge boterham, geen douche want het sanitair is afgesloten, enkel een fiets als vervoer, enz. Ter compensatie werden ze de avond nadien overdreven verwend als rijkeluiskindjes tot butlers die de wc-deur gingen open doen. Een ex-stagiaire die met z n tarotkaarten de toekomst van de jongeren kwam voorspellen, een foto-zoektocht naar de kinderfoto s van hun begeleiding, een live blik op ieders persoonlijke toekomst adhv nieuwe multimedia, enz. zijn andere hoogtepunten onder het thema voeger en nu. Een gevarieerd aanbod van activiteiten staat dus onder één groot hoofdthema (Low-budget, Multimedia, Vroeger en nu, ) dat we gedurende een langere periode aanhouden als rode draad.
Pagina 7 t Spoor (2) RESIDENTIEEL Fietstocht zomer 2013 27 augustus 2013, 8u30u... het begin van een driedaags avontuur! Aangezien het succes van de fietstocht in 2011, besloten we de uitdaging opnieuw aan te gaan. We gingen van start met een fotozoektocht te fiets doorheen Geel. Zo kreeg iedereen rustig de kans om kennis te maken met zijn bes- te vriend (vijand?) voor de komende drie dagen, de fiets! Al snel bleek dat dit niet zo vanzelfsprekend was... Na ongeveer anderhalfuur was de eerste kapotte fiets een feit. Gelukkig konden we rekenen op de goede service van het fietsenatelier, zodat we met goede moed onze tocht konden verder zetten. Vanuit Geel fietsten we, langs Kasterlee, door tot in Retie. Zo kwamen we uiteindelijk aan op onze bestemming, een oude boerderij, waar we hartelijk werden ontvangen door de twee bewoners. De oude schuur werd omgebouwd tot slaapruimte en fietsen op stal gezet. Een verfrissende duik in het zwembad, ontspannen in de jacuzzi, waterspelletjes à volonté, een ritje op de tractor, lekker eten,... Kortom, alles om onze batterijen terug volledig op te laden! Met een groep gemotiveerde en enthousiaste jongeren fietsten we, gedurende drie dagen, doorheen de Kempen. Deze tocht verliep niet altijd vlekkeloos: spierpijn, kwetsuren, verloren rijden,.. we maakten het allemaal mee! Maar met een grote dosis doorzettingsvermogen, samenwerking en plezier haalden we de 150 km. Het team in de kijker In september 2013 stelden we de vraag aan VSPW Hasselt om een teamdag voor ons in elkaar te steken die ons als team een boost kon geven. Na enkele samenkomsten in Hasselt mocht het resultaat gezien worden en hebben we een positieve, ontspannende en leerrijke teamdag mogen beleven. Het programma zag er als volgt uit : 9.00h : De teamleden van t Spoor worden opgehaald in de voorziening 10.00h : Aankomst in natuurdomein De Liereman en vertrek wandeling AI, eerste methodiek vanuit de visie van Appreciative Inquiry (AI). In kleine groepjes kregen we opdrachten en vragen mbt gehaalde doelen, hoogtepunten in je werk, droomvragen,.. 12.00h : Aankomst wandeling en pannenkoeken in plaatselijk scoutslokaal 13.00h : Reflectie AI: Op zoek naar de succesfactor. Onze succesfactor was : Passie 15.00h : MBTI (Meyers Briggs Type Indicator): Met MBTI krijg je inzicht in je eigen voorkeuren (types) en die van je team. We wisselden t.o.v. elkaar uit wat het ene type nodig had van het andere type om goed te functioneren. 17.15h : Tarotkaarten : Dat sluit zowel aan op de AI als op de MBTI en geeft het project een ludieke toets. 18.00h : Afsluiting van de dag met korte evaluatie van een zeer geslaagde teamdag. De studenten rondden het project af met een projectwerk waarin alle methodieken en de volledige uitwerking van de teamdag terug te vinden zijn; een aanrader voor alle teams!!!
RESIDENTIEEL Pitstop Pagina 8 CBAW ers aan het woord : Even voor alle duidelijkheid : de benaming BZW (begeleid zelfstandig wonen) bestaat officieel niet meer. We spreken nu over CBAW, wat staat voor contextbegeleiding autonoom wonen. In de Pitstop werden afgelopen jaar 10 jongeren in CBAW begeleid, allemaal +18-jarigen. We vroegen aan hen of ze een artikeltje wilden schrijven voor onze nieuwsbrief en enkelen van hen voegden de daad bij het woord. Ik ben R., ik ben 19 jaar en heb anderhalf jaar in de Pitstop gezeten. Ik ben nu sinds 4 maanden in BZW. Ik word begeleid door Bieke en het gaat allemaal goed en wel. Natuurlijk sprak mij dit helemaal niet aan in het begin, tot ik uiteindelijk een duwtje in de rug kreeg en toen ging het wel. Hetgeen met alleen wonen waar je komt voor te staan, is dat je natuurlijk helemaal verantwoordelijk bent voor je eigen kosten, kook, poets, enz en aan het begin is dit niet simpel, maar eens dat je eraan begint dan valt dit dik mee. Financieel heb ik zelf aan het begin heel veel moeite mee gehad want toen ik in de Pitstop zat, had ik wekelijks genoeg geld over en kon ik het dus aan het andere dingen uitgeven, maar nu dat ik alleen woon is dat dus niet het geval. De begeleiding in de Pitstop was aan het begin even wennen. Ik kreeg wel een warm welkom en aan het begin kookte de begeleiding met me samen, ze leerden mij sparen en lekker koken en ook wekelijks herinnerde zij mij aan om schoon te maken. Ik had na de Pitstop een appartement aangeboden gekregen via een sociaal bouwmaatschappij en die heb ik ook aangenomen. Mooi appartement heb ik nu dankzij familie van mijn beste vriend die mij geholpen hebben. Kort na dat ik alleen woonde ben ik samen met Bieke, Carolien en mensen die ik goed kende en dierbaar voor me zijn samen gaan zitten en heb van hun sindsdien ook heel veel hulp gekregen. Ze hebben me goed geholpen en het alleen wonen is nu gemakkelijker geworden. Om te beginnen wil ik zeggen dat mensen niet te snel moeten zeggen 'ik wil alleen gaan wonen'. Het is zeker zwaarder dan verwacht. Zeker in combinatie met school. Langs de andere kant ben ik wel blij dat ik het overwogen heb. Het is een kwestie van sterk te blijven en goed te plannen. Wat doe ik dan en wat doe ik dan niet. Je moet het zeker zelf willen anders gaat het vanzelfsprekend niet lukken. Zelfstandigheid is een vereiste. Iedereen kan het, leren 'alleen wonen' is de boodschap!
RESIDENTIEEL Pitstop(2) Pagina 9 Geweldloos verzet als interventie Eind 2012 hadden we een interne vorming Geweldloos verzet door Jan Hoet van Leren Overleven. Geweldloos verzet (Non Violent Resistance of NVR) is een benadering geïnspireerd door methoden en principes van geweldloos verzet in de sociaal-politieke arena. Deze benadering ondersteunt ouders, hulpverleners en de samenleving in het weerstaan van agressief, gewelddadig en zelfdestructief gedrag van jongeren. In het werken met jongeren en hun gezinnen op de Pitstop ervaren we soms dat relaties (jongere ouders maar ook jongere begeleiders) ontaarden in escalaties en machtsstrijd. Complementaire en symmetrische escalaties wisselen elkaar af. De actie van de een roept een gelijksoortige reactie van de ander op (symmetrisch), anderzijds leiden bedreigingen en eisen van jongeren soms tot toegeeflijkheid wat het eisend en dreigend gedrag van de jongere weer doet toenemen (complementair). Wanneer jongeren naar de Pitstop komen is er vaak al heel wat vooraf gegaan. Wanneer we in escalatiecirkels terecht komen, niemand nog een uitweg ziet, iedereen voornamelijk onmacht ervaart geeft dit vaak aanleiding tot discussies binnen het team over de aanpak. Ouders en begeleiders schommelen tussen extreme posities, raken opgesplitst in 2 kampen : de zachte lijn waarin men gedrag probeert te begrijpen en te verklaren vs de harde lijn waarbij de roep klinkt van discipline, sancties en negatieve gevolgen. En nog vaker wisselt onze lijn van week tot week. Hoe kunnen de principes van geweldloos verzet ons helpen om uit de escalatiecirkels en machtsstrijd te stappen en hoe kunnen we ouders daarin meekrijgen? Enkele zaken die ons hierbij helpen : We benoemen elke vorm van agressie en geweld. Dan doen we namelijk al iets anders dan wat gezinnen vaak zelf doen (niets doen, zwijgen, geweld met geweld beantwoorden, ). Hulpbronnen zijn noodzakelijk. We zeggen aan ouders : je kunt het niet alleen. Haim Omer : het is niet belangrijk om te winnen, het is belangrijk om vol te houden. Hij gaat in tegen de gedachte dat er maar 2 mogelijkheden zijn; winnen of verliezen; het gaat om volhouden. We gaan op zoek met ouders naar een manier om passend aanwezig te zijn in het leven van hun kind. We vragen ouders om zelf geen geweld te gebruiken, in welke vorm ook. De focus ligt op zelfcontrole : je kan het gedrag van de jongere niet controleren, je kan alleen je eigen gedrag bepalen en zelf als ouder/ begeleider besluiten niet langer deel te nemen aan de gekende destructieve escalatiecirkels. M.a.w. we gaan aan de slag met ouders, we gaan van ouders een engagement vragen. Verzoeningsgebaren zijn belangrijk. Soms kiezen ouders ervoor geen contact meer te hebben met hun zoon of dochter. We proberen de deur op een kier te houden. Momenteel zijn we bij 2 jongeren (en hun netwerk) aan de slag met Geweldloos Verzet. De ervaring leert dat ouders het aanvankelijk vreemd vinden dat de focus in de begeleiding ligt op hun houding en zelfcontrole, dat we van hen een engagement vragen. Het zoeken naar een passende manier om aanwezig te zijn in het leven van hun kind is wat aansluit bij de vraag van ouders. Wat we zelf nog als moeilijk ervaren is het installeren van een steunend netwerk bij ouders. Verder is er de ervaring dat voor een goede implementatie van belang is dat we een manier vinden om het gedachtegoed levendig te houden. Zoals Jan Hoet het verwoordde : we zijn allemaal nog opgevoed in de oude autoriteit, het vraagt van ons een andere wijze van kijken en denken dan wat we gewoon zijn. Het is niet belangrijk om te winnen, het is belangrijk om vol te houden Haim Omer
Pagina 10 Dagcentra Algemeen Dagbegeleiding in groep; wat moet het minimaal zijn? Het zijn woelige tijden in het landschap van de bijzondere jeugdzorg! Het afgelopen jaar werden we klaargestoomd voor de integrale jeugdhulp, gingen we van start binnen het experimenteel modulair kader, registreerden we allerlei zaken (waarvan het nut misschien nog moet blijken?, ). Eén ding leverde dit registreren echter op: een debat over Wat is er minimaal nodig om te kunnen spreken van dagbegeleiding in groep? Het debat hierrond werd geopend naar aanleiding van de benuttingscijfers van de dagcentra. Wat blijkt uit al het registreren? De bezettingsgraad binnen de dagcentra ligt hoog, maar het aantal aanwezigheden (= benutting) in de groep scoort maar gemiddeld. Ook wij, vanuit de Waaiburg, zitten in deze tendens. Vanuit het Vlaams Samenwerkingsverband van de Dagcentra (VSD) kwam er een oproep om hierover in gesprek te gaan en ideeën uit te wisselen, om tot een minimale definitie te komen. De meningen bleken echter verdeeld en heel wat discussiepunten bleven onbeantwoord: Moeten jongeren bij de start 5 dagen komen? Of kan er hier van afgeweken worden? En met welke reden dan? Kan dagbegeleiding in groep ook het inzetten van enkele deelfacetten zijn (bv.: enkel komen voor huiswerkbegeleiding? Enkel komen voor IB?)? Zorg op maat is een hot item; maar wat is net zorg op maat? Hoe ver kan hier in gegaan worden binnen de dagbegeleiding? Gaat dit dan ten koste van de groepswerking? Het VSD hee zich echter geëngageerd om alle meningen en bedenkingen te verzamelen en te bundelen. Deze inbreng zullen ze meenemen in het formuleren van een geactualiseerde visietekst over dagbegeleiding in groep. Over één punt was er echter beduidend een gelijkgestemdheid: dagbegeleiding in groep biedt echt wel zijn meerwaarde. Jongeren zien groeien, leren samenwerken met anderen, sociale vaardigheden zien ontwikkelen is onlosmakelijk verbonden met de kracht van dagbegeleiding. Is dit geen sterkte die we moeten behouden en blijven op maliseren op ieders maat? Bezettingscijfers 2013 120 100 80 % 60 40 20 0 jan feb ma apr mei juni juli aug sep okt nov dec parkoers 91,7 87,8 86,3 100 100 100 94,9 91,7 98,9 91,7 95,6 99,2 jan rap 61,3 75 83 85 87 85 83,9 94 87 96,5 100 106 kameleon 92,3 90,9 79,7 86,9 84,6 91,5 88,6 85,4 96,2 88,6 92,8 83,6 totaal 81,8 84,6 83 90,6 90,5 92,2 89,1 90,4 94 92,3 96,1 96,3 De beze ng voor de drie dagcentra in 2013 ziet er als volgt uit: voor Parkoers gemiddeld 94,8%, voor Jan Rap gemiddeld 87% en voor Kameleon gemiddeld 88,4%. Voor de drie dagcentra samen betekent dit een gemiddelde beze ng van 90%. Dit ligt iets hoger dan het cijfer in 2012.
DAGCENTRA Dagcentrum Parkoers - Geel Pagina 11 Parkoers in cijfers?! 2013 was het jaar van vele cijfers. Aantonen wat je als begeleider met cliënten doet, hoe je dit doet, hoe vaak en hoe lang je dit doet We streven als begeleider allemaal naar een kwalita eve en effec eve hulpverlening en dit zelfs zo efficiënt mogelijk. Maar hoe kan je dit allemaal aantonen door middel van cijfers? We hebben er als team vaak over gediscussieerd Vanuit onze organisa e kregen we bovendien de opdracht om een bepaald aspect van onze hulpverlening te gaan meten en vervolgens van naderbij te bekijken. Als team besloten we om voor onszelf na te gaan op welke manier en hoe vaak we onze jongeren betrekken in de contextbegeleiding. We registreerden van augustus tot en met december via een zelf ontworpen excel document en kwamen tot de volgende vaststellingen: We betrekken elke jongere zeer gericht in iedere contextbegeleiding. De intensiteit ervan is meestal a ankelijk van de begeleidingsdoelen en is voor iedere jongere anders. We betrekken de jongeren op verschillende manieren in de contextbegeleiding: individuele gesprekken met de jongere op het dagcentrum of in de thuiscontext, gezamenlijke gesprekken tussen de ouder(s) en de jongere, overlegmomenten met de school waar op vraag van ons de jongere bij aanwezig is indien dit belangrijk is, overlegmomenten met de consulent waar iedere jongere in elke begeleiding een duidelijke rol hee en tot slot bieden we in onze groepsbegeleiding d.m.v. dagdagelijkse bezigheden of een specifiek aanbod kansen aan jongeren om zich verder te kunnen ontplooien. De meest ingeze e methodieken die we hiervoor gebruikten zijn: verbale gesprekken, duplo methodiek, videohometraining, spelmethodieken, ervaringsleren methodiek, werkboeken, internet en intensieve huiswerkbegeleiding. Bij het begin van iedere begeleiding wordt er met de jongere een kwaliteitenspel gespeeld om krachten en werkpunten in kaart te brengen. Dit wordt ook geregeld geëvalueerd. Ook vinden wij als dagcentrum Parkoers onze groepsbegeleiding erg belangrijk om jongeren en hun gezin iets te leren en persoonlijke groei van de betrokken par jen te s muleren. We steken veel energie in onze groepsbegeleiding en proberen voor iedere jongere het aanbod aantrekkelijk te maken. Het afgelopen jaar hebben wij ondermeer d.m.v. themaweken gewerkt om een aantal maatschappelijke thema s aan te raken. Zo deden we met de jongeren allerlei ac viteiten jdens de week van pesten, kregen de ouders speciale bedankjes jdens de week van de opvoeding en deden we ac viteiten met de ouders en de jongeren jdens de week van de armoede. Verder hebben ook de jongeren de handen uit de mouwen moeten steken en creëerden we samen een groentetuintje dat vervolgens voor inspira e zorgde jdens het budgetkoken (de jongeren die jdens vakan eperiodes samen budgetvriendelijk leren koken). Wist je dat de begeleiders en de jongeren op Parkoers helemaal in de ban waren van de Rode Duivels? Wist je dat onze jongeren een pronos ek mochten invullen om de uitslagen van de verschillende wedstrijden te voorspellen? Wist je dat de winnaar van elke pronos ek ook een mooie prijs kon winnen? Wist je dat het team van Parkoers ondertussen ervaren is in het organiseren van halloween tochten? Wist je dat een aantal jongeren en begeleiders van Parkoers echte survival specialisten zijn? Wist je dat de meeste begeleid(st)ers van Parkoers niet kunnen leven zonder een GPS?
Pagina 12 Dagcentrum Jan Rap - Mol DAGCENTRA Het structuurbord Elke avond konden we ons bij aankomst van de kinderen aan dezelfde vragenreeks verwachten: Welke begeleidsters zijn er vandaag? En morgen? En wie komt er vandaag? Is het waar dat zij morgen niet moet komen? Een kapo e grammofoon was er niets tegen! Toch moesten wij bekennen dat wij als begeleiders ook op onze uurrooster moesten kijken om te weten met welke collega we op dienst zouden zijn. Waarom zouden we de jongeren dan niet zo n rooster geven? Dit alles hee geleid tot het intreden van ons structuurbord. Dit bord gee een overzicht over heel de week. De jongeren kunnen zien welke begeleiding aanwezig is op welke dag, hoe de structuur van de dag eruit ziet, welke jongeren er aanwezig zijn en welk taakje ze hebben. Daarnaast wordt IB of bepaalde ac viteiten zoals ervaringsleren en Komen Eten vermeld op dit bord. De naamkaartjes hebben we al snel vervangen door foto s: wat duidelijker en kleuriger is. Als de dagwijzer nog op de vorige dag hangt of er springt ineens een begeleidster binnen die niet op het bord Activiteit hangt, wijzen de kinderen ons hierop. Ook nieuwe kinderen die een rondleiding krijgen in ons dagcentrum houden halt bij het bord. Voor ons hét bewijs dat dit bord zijn nut hee. Werken en begeleid worden binnen het EMK, of het Experimenteel Modulair Kader.. Wij weten er (bijna) alles van Als dagcentrum kunnen we de module contextbegeleiding en module dagbegeleiding in groep inze en. Maar in 2013 hebben we dankzij een vlo e samenwerking met de andere afdelingen van de Waaiburg gebruik kunnen maken van de andere modules, die wij als dagcentrum niet zelf kunnen aanbieden. Zo konden jongeren, die wegens verschillende omstandigheden een korte periode niet meer thuis konden wonen, jdelijk opgevangen worden in een residen ële afdeling. Anderzijds boden we ook dagopvang voor kinderen die door de thuisbegeleidingsdienst begeleid werden en waarbij omwille van gezinsomstandigheden jdelijke dagopvang van de kinderen aangewezen was. Nog een andere situa e was dat de contextbegeleiding door de thuisbegeleidingsdienst bleef gebeuren, ook al was de begeleiding naar het dagcentrum overgeschakeld. Onze ervaringen met deze manier van werken zijn zeker posi ef. We ervaren echter dat gebruik maken van deze mogelijkheden een zekere flexibiliteit en ruimdenkendheid van mensen vraagt; zowel van de begeleiders als van de gezinnen die begeleid worden. Het is immers niet zo evident om gedurende een korte periode een deel van een begeleidingspakket over te nemen. Toch is het grote voordeel dat in dergelijke situa es niet steeds moet gewisseld worden van contextbegeleider. Voor alle duidelijkheid: wij zijn zeker voorstanders van deze manier van werken! Komen spelen? Neen, komen eten! Af en toe kregen we wel eens opmerkingen waaruit bleek dat kinderen het dagcentrum soms zien als komen spelen. Hier moesten we natuurlijk een mouw aan passen! Ervaringsleren leek ons hiervoor de oplossing. Al doende leert men is een goede defini e voor ervaringsleren. We willen de kinderen, spelenderwijs, zelf ervaringen laten opdoen waardoor ze iets leren. Vanaf 1 juli 2013 hebben we dagelijks cijfers bijgehouden om nadien te concluderen hoe vaak we dit gedaan hebben. Aan de cijfers merkten we dat dit vaak niet is doorgegaan omwille van onvoorziene afwezigheden van kinderen, huiswerk dat lang duurde, individuele gesprekken die voorrang kregen, enz. De intrede van Komen Eten in de herfstvakan e was dan ook een schot in de roos. Alleen of per twee stelden de kinderen een menu samen, gingen ze winkelen voor de ingrediënten en bereidden hun maal jd voor de rest van de groep en begeleiding. Naast het leren en plezier van koken ontdekken, kregen de kinderen er nog een heleboel complimenten bovenop: complimenten zoals origineel gerecht of mmmmmm. Een leuke ervaring! Toch viel Komen Eten bijna in het water in de kerstvakan e door veel afwezigheden van de kinderen. We konden dit voorkomen door Komen Eten een nieuw leven in te blazen: in plaats van te koken voor de groep, mochten twee kinderen koken voor hun eigen gezin. En alweer met succes! Het bleek op deze manier een fijn middel te zijn om te werken aan verbinding! Ons voornemen voor 2014 is dan ook om meer in te ze en op ervaringsleren en dit in al zijn mogelijkheden.
DAGCENTRA Dagcentrum Kameleon - Herentals Pagina 13 Een moeder over haar ervaring met Kameleon... Thuisbegeleiding had niet veel soelaas gebracht in onze thuissitua e en daarom gingen we van start met begeleiding door dagcentrum Kameleon. Eerste opvallend feit was de ruimte le erlijk en figuurlijk die er kwam voor mij als alleenstaande ouder: thuiskomen na een drukke en hec sche dag en niet direct een enerdochter rondom je hebben die op allerlei manieren je aandacht opeiste. Het was een goede zaak om even op je posi even te komen en rus g de overgang te kunnen maken van je werknaar je thuissitua e. Het bijna wekelijkse gesprek met de begeleidster was posi ef op verschillende gebieden: niet alleen kan je op dat moment je verhaal doen maar samen kan je proberen op verschillende manieren naar zaken te kijken. Want met twee weet je immers meer dan alleen! We hadden niet al jd dezelfde mening over bepaalde zaken maar dat hoe ook niet. Gedurende onze begeleidingsperiode bleek echter op een bepaald moment dat ook deze vorm van begeleiding niet voldoende was om de thuissitua e te verbeteren. Het was wel een grote stap in de goede rich ng om onze situa e te veranderen. Het is een periode met veel ups en downs geweest maar één die boeiend en leerrijk voor mij is geweest, bedankt Kameleon! Registreren; het is me wat! We zijn gestart met het in kaart brengen van de studiebegeleiding aan de hand van een registra elijst met als doel om studiebegeleiding bewuster in te ze en. We merkten immers dat we studie meestal overnemen op het dagcentrum en ouders weinig betrekken. Tegen het afronden van de begeleiding maken we wel de transfer naar de context. We willen de studie meer doelgericht in de contextbegeleiding inze en. Inmiddels komen we tot de conclusie dat de overgrote meerderheid van de jongeren nog steeds zijn huiswerk op het dag centrum maakt. Het registreren hee onvoldoende verandering gebracht maar ons wel alert gehouden en gemaakt dat we zijn blijven nadenken hoe we studie meer kunnen delen met de context. Mogelijke ac es : Studie en verwach ngen kri scher bekijken bij de intake fase, Ouders meer betrekken bij de studie op het dagcentrum, Jongeren die thuis studie maken vroeger laten vertrekken, Studiemomenten verdelen tussen thuis en dc met als doel zicht krijgen op en trainen van ouderlijke vaardigheden. De ervaringstocht naar de Biesbosch (natuurreservaat in Nederland) voor het 2 e jaar op rij doorging. Deze keer werd het een succesvolle samenwerking tussen Parkoers, De Leeuwerik en Kameleon. We begin november opnieuw een dienstenoverleg organiseerden. We kregen veel reac e op onze uitnodiging en mochten een ental samenwerkingspartners verwelkomen. We na vele jaren onze coördinator, maar vooral onze fijne collega Ingrid zagen vertrekken naar de centrale, om daar vanaf nu de taak van administra ef medewerker op zich te nemen. Maar, we zijn maar wat blij dat we haar nog regelma g tegen het lijf lopen. We na 1,5 jaar afscheid moesten nemen van Jasmine, die nu het team van Parkoers hee versterkt! Charlo e in 2013 haar Video hometraining (VHT) succesvol hee afgerond, en er nu op Waaiburg niveau een heuse VHT werkgroep is ontstaan. We ook in 2013 weer elke vakan e een super geslaagde gezinsac viteit hebben georganiseerd: van een smakelijke barbecue tot een leuke bingo!
Pagina 14 Ter inleiding Thuisbegeleiding 2013: het laatste jaar zonder echte toegangspoort, het laatste volledige jaar met een comité voor bijzondere jeugdbijstand, of was het zorg, het laatste jaar waarin we zeker waren dat er altijd een consulent achter ons zou staan als we hem nodig hadden. Ook een jaar waar er wel of niet moest gebinct worden, een jaar waarin er wel of niet een geharmoniseerd kwaliteitsdecreet zou komen, een jaar waarin we eindelijk het effect van thuisbegeleiding zouden kennen, een jaar waarin we ons volop gingen voorbereiden op de komst van de toegangspoort: moesten we nu wel of niet onze modules uitschrijven, moesten we nu wel of niet kiezen voor rechtstreeks toegankelijk thuisbegeleiding; excuseer; mobiele begeleiding of neen contextbegeleiding moesten we vanaf 2013 zeggen. Het minste dat je kan zeggen is dat er eindelijk beweging in de zaak begon te komen. Misschien gaat het er in 2014 echt wel van komen. Eerlijk gezegd: ze zouden al met stevige plannen moeten komen om ons nog te kunnen overtuigen dat er nu op de werkvloer echt iets gaat veranderen. Maar ze hebben ons overtuigd en misschien geloven we er ondertussen ook in. En dan begint het natuurlijk spannend te worden voor 2014: gaan we nu verplicht rechtstreeks toegankelijk moeten werken, hoe zit het met dat A en M-document, zijn niet al onze tussenkomsten maatschappelijk noodzakelijk, kunnen we nog eens uitbreiding krijgen, hoe past dit alles nog in de MFC-principes, waar we zo voor gevochten hebben, wat nu met de wachtlijsten,...???? Dus veel bezorgdheden, onzekerheden, maar ook geloof in mogelijkheden. Misschien maar best dat we onze bijdrage in deze nieuwsbrief maar bij het vertrouwde houden. Veilige bakens zijn voor iedereen belangrijk, ook voor ons. 2014 lijkt in ieder geval een jaar om naar uit te kijken, een jaar waarvan we later van zullen zeggen: wij waren er bij en hebben het mee vorm gegeven. Tevredenheidsmeting Zo blijkt dat de gezinnen volgende zaken als positief ervaren: inspraak van de gezinsleden, ondersteuning bij contacten met andere diensten en het gevoel dat ze steeds kunnen rekenen op de dienst. Naar goede gewoonte hebben we ook het voorbije jaar weer aandacht besteed aan de tevredenheid over onze thuisbegeleidingsdienst. Om een beeld te krijgen van wat gezinnen als goede en minder goede zaken in de begeleiding ervaren, hebben we verschillende manieren om onze gezinnen te bevragen. Zo is er de jaarlijkse participatieraad waarop we ouders en jongeren uitnodigen om aan de hand van stellingen hun mening te geven. Vragen die dan gesteld worden gaan over onze manier van werken, de bereikbaarheid, de verslagen enzovoort. Een andere bevraging wordt door de stagiaire georganiseerd. Zo is Rebecca het voorbije jaar bij vier gezinnen waar de begeleiding gestopt is, terug op bezoek geweest. De gezinnen vertelden dan over hun ervaringen. Een laatste manier om aan tevredenheidsmeting te doen is via vragenlijsten die we opsturen in het begin van de begeleiding en op het einde. Aan de hand van deze verschillende manieren verzamelen we heel wat informatie. Zo blijkt dat de gezinnen volgende zaken als positief ervaren: inspraak van de gezinsleden, ondersteuning bij contacten met andere diensten en het gevoel dat ze steeds kunnen rekenen op de dienst. Zo werd er verteld dat de begeleiders rekening proberen te houden met het hele gezin en goed toelichten wat er in de begeleiding zal gebeuren of waarrond er gewerkt wordt. Daarnaast zijn er ook enkele aandachtpunten waarbij gezinnen aangeven dat er verbetering mogelijk is. Een voorbeeld hiervan is dat er werd aangehaald dat het niet altijd even duidelijk is wat de rol van de cobegeleider is. Ook is het voor de gezinnen vaak moeilijk dat de begeleiding stopt: ze willen graag dat dit geleidelijk aan gebeurt en dat er nazorg voorzien wordt. Een ander punt waar de begeleiders ook rekening mee kunnen houden is dat gezinnen aangeven dat er meer dingen samen gedaan mogen worden in plaats van steeds gesprekken te organiseren. Het algemene beeld dat wij uit deze tevredenheidsmetingen opmaken is dat de meeste gezinnen tevreden zijn over de werking van de thuisbegeleidingsdienst. Op de werkpunten die werden meegegeven trachten we dan ook zeker het komende jaar extra in te zetten. Op deze manier willen we er toe bijdragen dat we van een positieve samenwerking met de gezinnen kunnen spreken!
THUISBEGELEDIING Pagina 15 Werken rond communicatie met jongeren Een nieuw jaar, een nieuw concept. Het leek ons een goed idee om een concreet pakket uit te werken rond communicatie tussen ouders en jongeren. Meer en meer kregen we aanmeldingen van dossiers waar het op dit gebied serieus mis liep. We hadden veel ideeën en een aantal methodieken in ons achterhoofd, maar het dan nog op papier krijgen was een andere zaak. Het uiteindelijke resultaat is een uitgewerkt pakket waarin we stapsgewijs werken aan het verbeteren van de communicatie tussen ouders en jongeren. De rode draad binnen elke begeleiding : Ouders en hun tiener kunnen zelfstandig afspraken maken en onderhandelen met elkaar. In 3 stappen werken we rond dit thema. Allereerst gaan we samen met de ouders en jongere bepalen rond welk thema we gaan werken. Daarna gaan we door middel van concrete methodieken en oefeningen leren afspraken maken met elkaar. Het gebruik van video, oefeningen rond het trainen in het luisteren naar elkaar, het geven van IKboodschappen, zijn een kleine opsomming van gebruikte methodieken. Als laatste is het de bedoeling dat ze zelfstandig afspraken kunnen maken met elkaar. Dit alles moet afgewerkt worden binnen de 6 maanden. Het is voor ons ook een andere manier van werken, maar de ervaring zal ons leren of dit goede resultaten oplevert of niet. We houden jullie op de hoogte! Kids skills Centraal staat één heel belangrijk idee: kinderen kunnen praktisch alle problemen overwinnen door nieuwe vaardigheden aan te leren. In 2013 maken we kennis met Kids Skills. Deze oplossingsgerichte methodiek is ontwikkeld door de Finse psychiater Ben Furman en is bedoeld voor kinderen tot 12 jaar. Centraal staat één heel belangrijk idee: kinderen kunnen praktisch alle problemen overwinnen door nieuwe vaardigheden aan te leren. Als eerste van 15 achtereenvolgende stappen gaan we na welke vaardigheid het kind moet leren om het probleem te overwinnen. Verder bekijken we samen de voordelen van het leren van deze vaardigheid en geven we ze een naam. Vervolgens vragen we een aantal mensen om te supporteren voor het kind en plannen we samen hoe we het gaan vieren wanneer het kind de vaardigheid beheerst. En dan is het oefenen geblazen: we bekijken samen hoe, waar, wanneer en met wie het kind de vaardigheid gaat oefenen. We staan tevens stil bij mogelijke tegenslag: we vragen het kind zelf hoe het wil dat anderen reageren als het zijn vaardigheid eventjes vergeet. Tot slot vieren we dat het gelukt is en denken we al eens na over de volgende vaardigheid die het kind op deze manier gaat leren! Hoewel het werken met Kids Skills nog relatief nieuw is binnen Aandacht, konden we toch al een aantal succesverhalen optekenen. Bijvoorbeeld: We leerden een kind de Lady-cool, waardoor ze minder lang discussieert met haar moeder en de leerkracht. Een andere jongere leerde zich op een kwartier klaarmaken om te gaan slapen.
THUISBEGELEIDING Pagina 16 De cijfers Het moet ons even van het hart. Voor de eerste keer in het bestaan van deze nieuwsbrief moeten we in gebreke blijven met het weergeven van cijfers. We kunnen enkel de meest basale cijfers geven en die vind je hieronder terug. Andere jaren slaagden we er echter in om de cijfers van het voorbije jaar meer gedetailleerd weer te geven. Dit jaar is ons dat niet gelukt. Heeft dit te maken met aftakeling van verwerkingscapaciteit van de coördinator of zijn er nog andere factoren die mogelijks een rol spelen? De coördinator denkt in ieder geval dat laatste. De tendens om steeds meer cijfers te genereren en de drang om steeds meer aantoonbaarheid te vragen van het werk, is op papier een zeer verdedigbaar beleid. Echter, als dat op geen enkele manier gecompenseerd wordt met extra mankracht, kan dit alleen maar waargemaakt worden door ander werk niet te doen of in minder tijd te doen. En dit soort keuzes maken, impliceert ook steeds inboeten ogv kwaliteit. Of dat beleid dan nog zo verdedigbaar is, willen we betwijfelen. Om aan te tonen dat we toch niet zo kort door de bocht gaan door dit te stellen: We werden een hele tijd geleden uitgenodigd/verplicht om mee te werken aan een effectstudie. We hebben daarvoor allerlei extra werk geleverd, maar de return was bijzonder pover. Wat was nu eigenlijk de conclusie? Brussel vraagt om aan te tonen hoeveel uren per week wij aan contextbegeleiding doen. Een zeer relevante vraag, maar ten koste van wat gaat de tijd die we daaraan moeten besteden? Allicht ten koste van uren contextbegeleiding. Een degelijke kwaliteitswerking vraagt dat we met effectindicatoren te werken, meetbare effecten. Geweldig boeiend en leerrijk, maar opnieuw: ten koste van wat gaat dit en wat levert het ons finaal op? Een elektronisch dossier is DE hype van de afgelopen jaren. Maar voor thuisbegeleiding voelt dit alleen maar aan als dubbel en zuiver bijkomend werk. Is de kwaliteit daarmee verbeterd? Voor beleidsmakers wel, voor gezinnen allicht niet. We durven amper vooruit kijken naar het extra administratief werk dat onze richting uitkomt door de toegangspoort (A en M-documenten), maar opnieuw krijgen we daar geen extra middelen voor. Maar ondanks alles: toch enkele cijfers: bezettingspercentage 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 bezettingsgraad maanden In 2013 hebben we in totaal 53 gezinnen begeleid, waarvan 21 kortdurende begeleidingen en 32 integrale begeleidingen. Integrale begeleidingen We hebben 10 begeleidingen afgesloten. We hebben 16 begeleidingen opgestart. We hebben 11 gezinnen een heel jaar lang begeleid; dus noch opgestart noch afgesloten in 2013 Kortdurende begeleidingen We hebben 12 begeleidingen afgesloten We hebben 15 begeleidingen opgestart Wist je dat?? Filemaker, cloud, presa (uurregistratie), hebben ondertussen geen geheimen meer voor ons. Ons team evolueert stilaan van potlood-generatie naar pc-generatie! Het afgelopen jaar hadden we een zomerse én constructieve teamdag waarin we een heel aantal overkoepelende thema s besproken hebben. Onze collega Lien ons vorig jaar tijdelijk heeft verlaten om een andere collega in ziekteverlof te vervangen. We hopen dat ze ons team snel terug vervoegt! We toch wel met ietwat knikkende knieën uitkijken naar de hervormingen binnen de integrale jeugdhulp die vanaf maart zullen ingaan.