WWW.VBNET.NL. Tophypotheken aan banden. Axa Retirement scope. Beleggen B uit Wfd. Schenk eens een huis. 96e jaargang 2 maart 2006 nr.

Onafhankelijk verzekeringsmagazine sinds 1910 WWW.VBNET.NL Tophypotheken aan banden Axa Retirement scope Beleggen B uit Wfd André Bastiaans (BAE)... consument wil juist wel integraal advies Schenk eens een huis 96e jaargang 2 maart 2006 nr. 5 Het Verzekeringsblad verschijnt elke veertien dagen op donderdag

Den Haag bepaalt, De Amersfoortse vertaalt. WIA Vaste Aanvulling AOV Dé oplossing voor een vaste aanvulling op de WIA- uitkering van arbeidsongeschikte werknemers. Met de WIA Vaste Aanvulling AOV van De Amersfoortse biedt uw relatie zijn werknemers een gegarandeerde inkomensaanvulling bij arbeidsongeschiktheid. Ongeacht of de werknemer zijn restverdiencapaciteit benut en ongeacht het soort WIA-uitkering, ontvangt de werknemer een uitkering die gebaseerd is op een vast percentage van zijn salaris. Uw relatie biedt zijn werknemers met de WIA Vaste Aanvulling AOV inkomenszekerheid in periodes dat het even tegenzit. De WIA Vaste Aanvulling AOV van De Inkomensverzekeraar van ondernemend Nederland, is dan ook een waardevolle secundaire arbeidsvoorwaarde. Wijs uw relatie daarom op de positieve effecten van deze verzekering. De Amersfoortse ondersteunt u bij uw marktbewerking. Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met uw accountmanager of kijk op ons Extranet, via www.amersfoortse.nl. De Amersfoortse. De Inkomensverzekeraar van ondernemend Nederland.

colofon hoofdredactioneel hoofdredactie Jan Aikens en Eckhardt Dulfer redacteuren Rienk Andriessen, Alex Klein, Wouter van Kooten (eindred.), Elly Gravendeel (red.ass.) redactie Postbus 23, 7400 GA Deventer, tel. 0570-647730, fax 0570-647815, e-mail vbredactie@kluwer.nl, internet www.vbnet.nl vragen van abonnees worden gratis beantwoord uitgave van Kluwer, Postbus 23, 7400 GA Deventer, tel. 0570-648999 marketing Claudia Simoons (adverteerders), Marjolein Spronk (abonnees) abonnementen en verzending Kluwer Afdeling Klantcontacten, Postbus 878, 7400 AW Deventer, tel. 0570-673444, automatische bestellijn tel. 0570-673511, fax 0570-691555 e-mail info@kluwer.nl abonnementsprijs 2006 91,50 incl. btw. Collectieve abonnementen meer dan 20 exemplaren 10% reductie. Losse nummers 5,90 excl. btw; VB-interactief Gidsen 11,25 excl. btw. Annulering abonnement is mogelijk tot 3 maanden voor het begin nieuwe abonnementsperiode advertenties Kluwer, Postbus 23, 7400 GA Deventer. Advertentie acquisitie: Erik Meester, Marieke van der Veer, tel. 0570-648912, fax 0570-619179, e-mail emeester@kluwer.nl Media order: Toos Schurink, tel. 0570-648685, fax 0570-649819, sluitingsdatum: dinsdag 9 dagen voor het verschijnen. Zet- en lithokosten worden doorberekend ontwerp Finedesign concept en ontwerpbureau Bno, Deventer vormgeving Mediabuilders, Zutphen druk Plantijn Casparie Den Haag ISSN 0165-7909 Kluwer BV legt uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-) overeenkomst. De gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. Red lining Foei, u discrimineert. U wilt al geen brandende huizen verzekeren en nu komt daar nog bij dat u bij het verstrekken van hypotheken ook al kieskeurig bent ten aanzien van de postcodes van sommige wijken. U kent die wel. Pim Fortuyn noemde ze no go area s. Gerrit Zalm, de minister van Financiën, wil nu een eind maken aan die discriminatoire praktijken en eist dat de door het Contactorgaan Hypothecair Financiers al sinds 2004 aangekondigde maatregelen aan hun Gedragscode worden toegevoegd. Hypotheekverstrekkers dienen risico s te beoordelen op basis van de kwaliteit van de debiteur (de financiële positie van de consument en diens antecedenten ten aanzien van fraude) en de kwaliteit van het onderpand, maant de minister de geldverstrekkers. Willen ze niet luisteren en gaan ze niet zelf orde op zaken stellen, dan komt de minister met wettelijke maatregelen. Zoals wij onze Gerrit kennen, zal hij ook zeker doen wat hij niet laten kan. Met de dooddoener dat de locatie van het pand de kwaliteit bepaalt en dat de minister dat ook donders goed zal weten, wil ik zijn betoog niet afdoen. Maatschappelijk gezien valt op zijn argumenten namelijk weinig af te dingen. De mogelijkheid een eigen woning te bezitten wordt in Nederland als een groot goed beschouwd, schrijft de minister in zijn brief aan de Kamer (zie pagina 11 van dit nummer). Aan het eigenwoningbezit zijn meerdere voordelen verbonden, onder andere ten aanzien van de zeggenschap en verantwoordelijkheid voor de woning en de betrokkenheid bij de buurt of wijk. Dit is zeker in de stadswijken van belang. De spijker op zijn kop. Eigenwoningbezit kan een wereld van verschil maken voor een stadswijk. Zeker met de uiteindelijk onvermijdelijke liberalisering van de huurmarkt en de aanstaande uitverkoop van grote contingenten aan huurwoningen kunnen wijken door een groter eigen woningbezit precies de goede kant op kantelen. Het gaat dan juist om die wijken die nu door hun postcode bij tal van publieke en private organisaties met rood gemarkeerd staan. Ongeacht het feit of de klant nu Ahmed of Klaas heet. De minister wil een eind maken aan deze red lining. De bedoelde wijken kunnen een financiële injectie zeker goed gebruiken, maar de minister wijst wel in de verkeerde richting als het om de verstrekker van het medicijn gaat. Laat de regering eerst maar eens werk maken van de veiligheid en leefbaarheid van die wijken. Dan volgen de hypotheekverstrekkers vanzelf. Ze zullen in de rij staan, want zo werkt de markt. De concurrentie is groot. De minister weet dat. Hij was immers de man die de beloning rondom het verstrekken van hypotheken perverse prikkels noemde. Kennelijk zijn die prikkels nu ook weer niet zo sterk dat adviseurs en hypotheekgeldverstrekkers massaal achterstandswijken in trekken om hypotheken af sluiten. Daar moet dus echt wat aan de hand zijn. Kennelijk werkt de NHG in de probleemwijken niet voldoende als bescherming van de belangen van de geldverstrekkers. Waarom niet? Omdat de markt niet zit te wachten op de fase die aan het beroep op de NHG vooraf gaat. Incassoproblemen, verplichte verkopen enzovoort. Daar zijn de meeste bedrijven niet op ingericht. De waardeontwikkeling van de onderpanden in de slechte wijken is verder een te grote gok. De hypotheekbedrijven mogen de effecten van die gok op de waardeontwikkeling van hun portefeuille niet als extra risico dragen. Simpelweg, omdat het vaak hun eigen geld niet is. De kwaliteit van de portefeuille bepaalt weer de voorwaarden waarop geld op de kapitaalmarkt wordt ingekocht. Zo houden we de prijzen laag in ons land. In grote lijnen werkt dat zo, maar er zijn al uitzonderingen. Elq is daar een voorbeeld van. Aan de hogere risico s die Elq wil dragen hangt een passend prijskaartje en hun bedrijfsvoering is juist wel ingericht om met lastige debiteurs om te gaan. Ik kan de minister verzekeren, dat de hele markt alles wat die jongens doen met een loep volgen. Zeker nu de Elq Welqom Hypotheek als het beste product van 2006 is gekozen, kunnen we rekenen op vergelijkbare initiatieven. En dat moet goed nieuws zijn voor Klaas, Ahmed en Gerrit. Eckhardt Dulfer edulfer@kluwer.nl nummer 5-2 maart 2006 3

inhoud 11 16 20 22 28 32 Tophypotheek aan banden Na uitspraken van Wellink en Kamervragen over het verstrekken van tophypotheken heeft minister Zalm een aantal maatregelen aangekondigd die het verstrekken van tophypotheken moeten beperken. Het Contactorgaan Hypothecair Financiers (CHF) zal in de Gedragscode Hypothecaire Financieringen die maatregelen opnemen. VB-gesprek met André Bastiaans Gedreven door het vak, zo kun je André Bastiaans, oprichter van de BAE Groep, wel bestempelen. Meedeinen op hypes uit het nieuwe tijdperk doet hij niet, wel het in ere houden van de waarden waarop deze branche zich baseert. Bastiaans is ervan overtuigd dat de markt het intermediair in 2006 volop kansen biedt. Nieuwe verjaringsgevaren Het nieuwe verzekeringsrecht brengt verandering in de verjaringstermijnen. En bovendien een ander beginmoment waarop de verjaring gaat lopen. Maar er verandert meer. De wijzigingen op het gebied van de verjaring (en stuiting) bij verzekeringen, zijn belangrijk genoeg om daar even stil bij te staan. Waarschuwt Tirza Hekster. Pluim voor zorgverzekeraars Dick van Boven stapte uit de intercity richting de basisverzekering. Hij gaf ongezouten zijn kritiek op de Haagse zorgperikelen, maar bekijkt de introductie van het zorgstelsel vanaf de zijlijn. Het meeste gaat goed, de basisverzekering op zich is ook geen wereldwonder. De echte problemen zitten in de marge van het nieuwe zorgstelsel. Jaap Oudijk over marktonderzoek In de rubriek MV&D! laat Jaap Oudijk, directeur marketing & communicatie Generali verzekeringsgroep, de voordelen zien van consumentenonderzoek. Wat hem betreft zijn de resultaten van marktonderzoek voor het intermediair geen ver van het bed show maar een belangrijk moment om van de consument te leren. Buurman moet wel doorwerken Hoogopgeleiden geven het groene licht voor doorwerken na hun pensionering. Hierbij geldt echter wel het statement voor een ander en niet voor mij. Uit de tweede editie van de AXA Retirement Scope wordt onder meer duidelijk dat juist de hoogopgeleiden het vaakst gebruik maken van de mogelijkheid eerder te stoppen met werken. Rubrieken Hoofdredactioneel 3 Nieuws 6 Onder meer: - Beleggen B uit Wfd - Lijfrentes niet afkopen Hypotheken 11 Onder meer: - Tophyptheken aan banden - Onderzoek Independer - Winnaar Hypotheekproduct Estate planning 14 - Schenken van het huis Jurisprudentie 20 Zorg 22 - Dick van Boven even terug Wfd 24 Onder meer: - Referent storm in glas water Met name(n) 25 Onder meer: - John Pennink directeur StFD MV&D! 28 - Wat de consument beter weet dan u Jaap Oudijk Preventie 30 - Beveiliging van jachten Pensioen 32 - Axa Riterement scope Fiscaal 34 Onder meer: - Het eigen huis Nieuw ingeschreven 39 Verzekerend buitenland 41 Dat is ook waar 44 Barbier 46 nummer 5-2 maart 2006 5

nieuws Beleggen A alleen voor leven; Beleggen B verdwijnt uit Wfd Modules wijzigen; deskundigheidseis blijft De Beleggingsmodule B wordt volledig uit de Wfd-regeling verwijderd. De module Beleggen A blijft alleen verplicht voor bemiddelaars en adviseurs die actief zijn op het vakgebied levensverzekeringen. Deze module wordt ingetrokken voor hypotheken en consumentenkrediet. De huidige verplichte deskundigheidsmodules Beleggen A en Beleggen B, zoals die zijn geformuleerd in het Besluit financiële dienstverlening blijken strijdig te zijn met de nieuwe Europese Richtlijn MiFID (Markets in Financial Instruments Directive, ofwel Richtlijn betreffende markten voor financiële instrumenten). De activiteit beleggingsadvies gaat namelijk onder deze richtlijn vallen. Daardoor is het Ministerie van Financiën gedwongen deze opleidingsmodules als verplichting te laten vallen, met één uitzondering: om levensverzekeringen te mogen verkopen of erover te adviseren, blijft de module Beleggen A verplicht. De nieuwe richtlijn is bedoeld om het werk van effecteninstellingen beter te reguleren en hun functioneren transparanter te maken. De richtlijn stelt bovendien concrete eisen aan effecteninstellingen over de manier waarop zij zich moeten gedragen om hun werk zo goed mogelijk uit te voeren en de integriteit en transparantie naar hun klanten en de markt toe te kunnen waarborgen. In deze richtlijn, die in 2007 in nationale wetgeving wordt omgezet, wordt het begrip beleggingsdiensten uitgebreid naar beleggingsadvies. Hierdoor komen activiteiten van financiële ondernemingen die beleggingsadvies aanbieden, ook als het slechts een nevenactiviteit is, onder de reikwijdte van de richtlijn MiFID - die op dit punt één op één wordt omgezet in nationale wetgeving - te vallen. Anders dan de Wfd stelt MiFID geen eisen aan de deskundigheid van klantmedewerkers en feitelijk leidinggevenden. Om te voorkomen dat de Wfd strijdig is met de richtlijn, heeft het ministerie besloten op de kortst mogelijke termijn de deskundigheidseisen voor klantmedewerkers en feitelijk leidinggevenden op het terrein van beleggingsadvies te wijzigen. Dit betekent dat de deskundigheidsmodule B volledig wordt ingetrokken. De module Beleggen A wordt ingetrokken voor hypotheken en consumentenkrediet. Voor levensverzekeringen, al dan niet in combinatie met een ander product, blijft de verplichting om module Beleggen A te behalen onverkort van kracht, omdat de Richtlijn MiFID niet van toepassing is op deze producten. De wijziging zal op korte termijn worden ingevoerd door aanpassing van de Vrijstellingsregeling Wfd, en daarna op basis van de Wet op het financieel toezicht worden vastgelegd. Deskundigheidseis blijft Deze wijzigingen betekenen niet, dat feitelijk leidinggevenden en klantmedewerkers niet meer over voldoende deskundigheid hoeven te beschikken. Die regel blijft onverkort van kracht. Alleen vervalt de eis dat deze deskundigheid aangetoond moet worden door middel van een diploma met betrekking tot deze modules. Desalniettemin beveelt het Ministerie van Financiën de kantoren die in de genoemde marktsectoren actief zijn, sterk aan de eindtermen als leidraad te nemen bij het waarborgen van de deskundigheid van medewerkers en gebruik te maken van het cursusaanbod dat hiervoor op markt beschikbaar is. Dit is en blijft immers de eenvoudigste weg om in het kader van het toezicht waar te maken dat de financiële dienstverlening op voldoende deskundige wijze geschiedt. De MiFID-deskundigheidseisen voor bestuurders van een financiële onderneming die beleggingsdiensten aanbiedt, komen wel overeen met die van de Wfd. Wilma de Bruijn: Lijfrentes premievrij maken is nergens voor nodig! Afhankelijk van de administratieve inrichting bij verzekeraars is het premievrij maken van lopende lijfrenteverzekeringen die als doel hebben om eerder te kunnen stoppen met werken nergens voor nodig. Dit ondanks de veranderende wetgeving die sinds 1 januari 2006 van kracht is. Meent Wilma de Bruijn, directeur Verkoop van Avéro Achmea. Zij reageert hiermee op de vele signalen uit de markt dat veel consumenten na de invoering van de wet VPL niet weten wat zij moeten doen met de verschillende vormen van lijfrentes die in de afgelopen jaren zijn afgesloten. (Overbruggingslijfrente, Oudedagslijfrente, Tijdelijke Oudedagslijfrente). Voor lijfrenteverzekeringen staat de overheid het niet langer toe dat premies die betaald worden voor het opbouwen van een overbruggingslijfrente bij de aangifte Inkomstenbelasting in aanmerking komen voor aftrekbare premies. De overheid heeft bepaald dat alles wat de consument tot 1 januari 2006 heeft opgebouwd ook in de toekomst gebruikt mag worden voor een overbruggingslijfrente. Ook het toekomstige rendement op dit gedeelte mag gebruikt worden voor een overbruggingslijfrente. Bovendien heeft de overheid bepaald dat de consument nog steeds kan blijven sparen voor de oudedagslijfrente. De Bruijn: Deze oudedagslijfrente mag op ieder willekeurig moment ingaan. Om aanspraken op de overbruggingslijfrente ook voor de toekomst te waarborgen is het dus niet nodig om de verzekering te beëindigen of premievrij te maken. Bij het premievrij maken van een lijfrenteverzekering wordt de premiebetaling voor de polis stopgezet, maar blijft de polis zelf tot aan de einddatum bestaan. Het gevolg hiervan is dat, indien de consument de polis premievrij maakt, er geen premie meer in mindering kan worden gebracht op het inkomen bij de aangifte Inkomstenbelasting. Daarnaast vindt er, afhankelijk van de soort verzekering die de consument heeft, een kostenverrekening of een verlaging van het verzekerd kapitaal plaats. Of bij iedere verzekeraar de door de Bruijn aanbevolen methode geldt, is nog maar de vraag. Per polis dient de mogelijkheid onderzocht te worden. 6

nieuws AXA-stelling ontdaan van nuance Komt u voor het AD-artikel? vraagt de receptionist bij AXA. De uitspraken van directeur marketing & distributie Alexander van Loon hebben blijkbaar veel teweeggebracht. De aanleiding was het internationale pensioenonderzoek door AXA, de Retirement Scope, die door alle commotie naar de achtergrond is verschoven. Net als in 2004 heeft AXA Group eind vorig jaar in veertien landen bij tienduizend mensen onderzoek gedaan onder werkenden en gepensioneerden in Europa, Noord- Amerika, Australië en Hong Kong. Met dit onderzoek wil de verzekeraar inzicht krijgen in de pensioenbeleving van de consumenten. Omdat AXA zich graag profileert als de internationale pensioenspecialist, krijgt het onderzoek in alle landen veel publiciteit. Zo kon men in ons land in december onder meer op BNR-radio horen over De bestedingen aan kerstcadeaus en kort daarna kreeg het onderwerp Doorwerken na 65-jarige leeftijd media-aandacht. Enige weken geleden was de boodschap: De Nederlander negeert gevolgen ongezonde levensstijl, want het bewustzijn van de gevolgen van roken, alcohol of eetgewoonte is in Nederland het laagst van alle onderzochte landen. De berichtgeving in de algemene pers wekte echter de indruk dat AXA vond dat mensen die bewust ongezond leven, de hogere kosten van de gezondheidszorg zelf maar moeten betalen. Voor een verzekeraar die zelf geen zorgverzekeringen (meer) voert een opmerkelijke uitspraak. De bron van het nieuws hierover was een interview met Van Loon in het AD, gevolgd door een interview in NOVA. Dit is door de overige pers overgenomen en uitvergroot. Het item haalde zelfs de column van Carrie in Kopspijkers, als mijnheer Fietsslot. AXA wilde de discussie aanzwengelen. Dat is gelukt, maar helaas is de discussie van alle nuance ontdaan. Van Loon: Het was vooral een persoonlijke voorzet naar de overheid om zich met dit onderwerp op een andere manier bezig te gaan houden. Minder algemene preventiecampagnes en een meer persoonlijke benadering. Verder vinden wij dat iedereen zijn eigen verantwoordelijkheid heeft ten aanzien van zijn persoonlijke gezondheidssituatie. Wij wilden op deze wijze bijdragen aan de bewustwording van de consequenties van een ongezonde levensstijl en mensen prikkelen hierover na te denken. Door alle commotie rond Van Loon s uitspraken, gaat het allang niet meer over de Retirement Scope, en dat is jammer. Want de uitkomsten zijn interessant. Een van de uitkomsten is dat de Nederlander, internationaal gezien, het meest bereid is om na de pensionering te blijven werken. Ook blijkt dat de Nederlander internationaal gezien, een zeer goed pensioeninkomen heeft. Voor meer uitkomsten van de Retirement Scope, zie pagina 32. BTW-uitspraak van de Hoge Raad De Hoge Raad heeft op 10 februari 2006 een voor de verzekeringspraktijk belangrijk arrest gewezen. Met name voor gevolmachtigd agenten die zich opwerpen als service provider heeft dit arrest grote gevolgen. Het door de Hoge Raad gewezen arrest is geheel in lijn met een eerdere zogenaamde prejudiciële beslissing van het Europese Hof van Justitie. Het Hof verklaarde voor recht dat backofficeactiviteiten, bestaande in het tegen vergoeding verlenen van diensten aan een verzekeringsonderneming, geen handelingen zijn ter zake van met verzekering samenhangende diensten verricht door een assurantiemakelaar of een verzekeringsagent, in de zin van de voor assurantietussenpersonen geldende BTW-vrijstelling. De Hoge Raad spreekt zich niet uit over de de overwegingen die het Hof tot deze uitspraak hebben gebracht. Deze overwegingen zijn dat de BTW-vrijstelling voor verzekeringstussenpersonen slechts geldt, indien de betreffende dienstverlener de vrijheid van keuze van verzekeraar én klantencontact heeft en zich daarbij daadwerkelijk bezighoudt met verzekeringsbemiddelingsactiviteiten. (bron: www.assurantietermen.nl) Winst ING stijgt, omzet NN daalt De winst van de ING Groep steeg vorig jaar met meer dan 25% tot 7210 miljoen euro. De winst voor belasting steeg met 19,4% tot 8506 miljoen. De inkomsten uit de bankdivisie stegen met 11,4. dat uit levensverzekeringen met 12,5%. De winst voor belasting uit verzekeringen steeg in Europa met 25,4% tot 2021 en in Amerika met 23,6% tot 1979 miljoen euro. De totale winst voor belasting uit verzekeringen steeg met 11,5% tot 3975 miljoen euro. De nettowinst uit verzekeringen daalde met 2,4% tot 3268 miljoen euro. De winst uit het bancaire kanaal steeg met 27,2% tot 4531 miljoen, de grootse stijging liet retailbanking (o.a. Postbank en ING Bank) zien met 55% tot 1815 miljoen. De netto bankwinst steeg met liefst 63,8% tot 3942 miljoen. De winst voor belasting uit het Nederlandse verzekeringsbedrijf was 1589 miljoen euro, ruim 23% meer dan in 2004. Deze winst dankt ING voor een groot deel aan het levensbedrijf, dat een stijging van 20% liet zien en daardoor op 1220 miljoen euro uitkwam. Het premie-inkomen uit levensverzekeringen daalde met 6,4% tot 5449 miljoen euro. Deze daling komt voor rekening van Nationale-Nederlanden. Als oorzaak worden de lagere inkomsten uit de collectieve markt en uit koopsommen genoemd. De omzet uit leven bij RVS steeg 4,4%. De nieuwe periodieke levenproductie daalde van 178 miljoen tot 168 miljoen. De nieuwe koopsommenproductie daalde van 1709 tot 1413 miljoen euro. De winst uit schade bedroeg 369 miljoen (+35,2%). Het premie-inkomen uit schade daalde met 3% tot 1642 miljoen, hoofdzakelijk vanwege terugbetaalde WAO-gatpremies. De winst voor belasting uit de banken steeg met 27,1% tot 1387 miljoen, vooral dankzij de hypotheek- en spaarmarkt. De hypotheekportefeuille (particulier) steeg met 10,5 miljard tot 91,5 miljard. Ontslagkosten De kosten stegen in Nederland met 8,2%. Als redenen noemt ING de nieuwe CAO, de IT-kosten bij N-N en ING Investment Management (waaronder 23 miljoen voor verbetering van de gedeelde IT-organisatie) en als laatste voert ING 39 miljoen op aan kosten voor ontslagpremies. Bij Nationale-Nederlanden stegen de kosten met 7,2% als gevolg van ITkosten en ontslagpremies. De afname van het aantal medewerkers bij NN loopt volgens plan, per eind 2005 was de reductie 500 man. Het aantal uitzendkrachten was gedaald van 1460 tot 840. nummer 5-2 maart 2006 7

nieuws Fort Dearborn Life Insurance Company, een dochter van Health Care Service Corporation, is toegetreden tot het Swiss Life Network. Het internationale netwerk van Zwitserleven bestaat nu uit 51 partners in 67 landen en regio s. Het Swiss Life Network is gespecialiseerd in pensioenvoorzieningen voor multinationals. Het Bedrijfszorgbestand van VGZ-IZA-Trias is gedurende het afgelopen jaar met 76 contracten en 44.000 werknemers toegenomen tot 270 contracten en 136.000 werknemers. De dienstverlening is gericht op het voorkomen en beperken van verzuim bij bedrijven. De Van Ameyde Groep gaat haar rechtsbijstandspecialisten van Europrotector voorstellen aan het intermediair. De letselschade-experts trekken dit jaar wekelijks het land in om assurantietussenpersonen op de hoogte te brengen van de laatste ontwikkelingen op letselschadegebied en de dienstverlening van Europrotector. HDI Pensionsmanagement (onderdeel van de Talanx group, de op twee na grootste Duitse verzekeringsgroep) is toegetreden tot het AEGON Pension Network. Het netwerk is in 2005 door AEGON en La Mondiale opgezet om grensoverschrijdende collectieve pensioenoplossingen te bieden aan multinationals. De fusie tussen Interpolis en Achmea zal de komende drie jaar ten koste gaan van 2.500 à 3.000 van de ruim 19.000 formatieplaatsen. Een groot deel daarvan wordt opgevangen door natuurlijk verloop, aldus de fusiepartners. BAVAM helpt al veertig jaar bij hoofdpijn Wat is er nu zo bijzonder aan het gegeven dat een merk veertig jaar bestaat? Voor ons is dat bijzonder omdat wij met dit merk als eerste op de Nederlandse markt zijn gekomen in 1965. Daarnaast is het ook iets om trots op te zijn als je merknaam wordt gebruikt als soortnaam. De aspirine van Bayer is ook geworden tot een soortnaam voor pijnstillers en Bavam helpt tenslotte ook bij bepaalde vormen Willem Pel van hoofdpijn. Soms zegt wel eens iemand tegen mij dat zijn Bavampolis loopt bij Schouten en anders dan u misschien denkt ben ik ook dan een beetje trots. Dat verklapte Willem Pel in zijn inleiding tijdens de goed bevolkte jubileumbijeenkomst, daarna ging de loftrompet weer in de kast. Ik wil niet in zelfgenoegzaamheid wegdromen want niet voor iedereen is het feest. Zo kreeg ik eind januari een handgeschreven brief van een assurantiebemiddelaar die schreef: gezien de wet Wfd verdwijnt al mijn werkplezier alsmede de levensvatbaarheid van onze onderneming. Daarom hebben wij onze portefeuille op 30 december verkocht en kunt u onze polis per die datum als beëindigd beschouwen. Maar voor de overigen, u dus, is het Wfd-feest pas net begonnen. En omdat Bavam vanaf het eerste begin meer pretendeerde te zijn dan alleen een verzekeraar wil ik met u nog even stilstaan bij ons bestaansrecht. Bavam pretendeert meer te zijn dan alleen maar een verzekering ter bescherming van het vermogen van de verzekerde. Bavam is daarnaast ook de dominee en de onderwijzer waarbij u aan kunt kloppen als u bang bent dat er iets verkeerd zou kunnen gaan, die u vermaant als het niet goed is gegaan, u voorhoudt hoe het beter zou kunnen en vervolgens tracht de veroorzaakte schade met enige financiële pleisters weer goed te maken. Soms zijn dat buitengewoon kostbare pleisters kan ik u vertellen. Gelukkig gaat het meestal goed, zeg ik wel schertsend, met de nadruk op gelukkig. In de veertig jaar dat Bavam in allerlei vormen eerste hulp bij ongelukken bood kreeg het begrip aansprakelijk een nieuwe invulling. Zorgplicht, een woord dat in 1966 nog niet in het naslagwerk Haverkorn Van Rijsewijk voorkwam, heeft juist alles te maken met houding en optreden. Sommigen denken dat zorgplicht is uitgevonden in het kader van de Wfd maar niets is minder waar. Ook de toelichting bij de WAB heeft het er al over dat de taak van de tussenpersoon niet eindigt nadat de verzekering is afgesloten en in de rechtspraak van de afgelopen twintig jaar is daar steeds nauwkeuriger invulling aan gegeven. Een invulling die gemakkelijker wordt naarmate uw relaties ook totaalrelatie zijn, dat heeft dus niet alleen commercieel zo zijn voordelen. Kennis van de materie is daarbij van groot belang maar nog belangrijker is kennis van hetgeen u niet weet, daar moet u ook best voor uit kunnen komen. De klanten vinden het niet zo erg als u ze vertelt dat u de oplossing voor hun probleem niet meteen weet maar dat u op zoek zult gaan naar een vakspecialist die misschien wel met een oplossing kan komen. Sommige problemen zijn ook niet op te lossen en het is goed dat de klant dat weet. Ondernemen is risico s nemen. Pel gaf op originele wijze aan waar de grenzen van de risico s liggen. Don t drive faster than your guardian angel can fly. Veel belangstelling voor Beleggen A Dat er bij het professionele assurantie-intermediair een grote kennisbehoefte is op het adviesterrein van beleggen blijkt wel uit de belangstelling voor opleidingen waarin beleggen de hoofdmoot vormt. Dit jaar natuurlijk veel belangstelling voor de leermodule Supplement Beleggen A: een noodzakelijk aanvullende Wfd-module voor de onderdelen Verzekeringen Leven en Hypotheken. Meer dan tweehonderd adviseurs volgden de gratis driedaagse cursus Beleggen voor de financieel adviseur van WestlandUtrecht. Daarin werden de adviseurs voorbereid om aan de nieuwe Wfd-richtlijnen te voldoen. Door het overweldigende aantal aanmeldingen voor de cursus besloot het bedrijf om ook in het eerste kwartaal van dit jaar extra cursusdagen aan te bieden. De laatste deelnemers deden op 1 maart examen. Allianz Nederland Levensverzekering introduceerde in januari haar nieuwe opleidingsprogramma voor het voorjaar 2006. Ook hier aan belangstelling voor de ééndaagse opleiding Supplement Beleggen A geen gebrek. Nog geen week na het verschijnen van de opleidingsgids zijn de geplande groepen vol en moeten er extra groepen worden ingepland. In 2005 volgden bijna duizend deelnemers de in totaal meer dan twintig verschillende opleidingen van deze levensverzekeraar. Ook de door Legal & General aangeboden opleidingsmodule Beleggen A kon rekenen op een grote belangstelling vanuit haar intermediaire relaties. (zie ook pagina 6) 8

nieuws Prijzenregen Morningstar en S&P Morningstar en S&P deelden afgelopen weken beide hun jaarlijkse prijzen uit voor de beste beleggingsfondsen en beleggingsinstellingen. De vraag naar prijzenkasten steeg navenant. De uitreiking van de vierde versie van de Standard & Poor s CASH Fund Awards stonden vorige week op de agenda in het Okura Hotel. Net als vorige jaren was het een lange zit. Het grote aantal awards dat te verdelen is, zorgt wel voor een redelijk gevulde zaal. Voor bijna alle bezoekers is er immers wel een prijs, maar de aandacht van het publiek zakt vaak te ver weg om van een geanimeerde avond te kunnen spreken. De organisatie zou er goed aan doen om het aantal categorieën te beperken. Aan één tafel verslapte de aandacht echter niet. Fidelity sleepte de ene prijs na de andere binnen. Daar gingen drie groepsprijzen naar toe, één jaar, drie jaar en vijf jaar in de categorie Larger. Sinds de start in 2003 van de S&P Fund Awards in Nederland werd Fidelity in zowel 2003, 2004, 2005 als 2006 al elf keer tot Best Large Group uitgeroepen in Nederland. Mike Nikou, topman voor de Benelux en Skandinavië: Voor Fidelity is dit de erkenning van de beleggingsresultaten van haar fondsen voor zowel 1, 3 als 5 jaar. Beleggers vragen steeds vaker naar harde bewijzen van de kwaliteit en prestaties van een beleggingsfonds. De S&P/Cash Fund Awards voor onze gehele range en dat over de verschillende perioden, tonen aan dat Fidelity s consistente aandacht voor het echte potentieel van elke individuele onderneming leidt tot uitstekende resultaten voor onze beleggers, in welke marktsituatie dan ook. De beleggers zijn voor ons pas de echte winnaars! De ambities voor Fidelity op onze markt zijn een plek te verwerven in de top tien. We mikken per land niet op een absoluut bedrag, legt Nikou uit. We willen in ieder land waar we actief zijn een plaats op de ranglijst vanaf pakweg nummer zes. De vermogensbeheerder zit in de vijftien jaar dat hij actief is in ons land op de rand van de top tien. Toch is de naamsbekendheid bij het publiek nog uiterst klein. Dat gaat dit jaar veranderen. Fidelity zal zich in allerlei uitingen meer aan het publiek laten zien. Één van de activiteiten is het partnership met Only Friends, een Amsterdams project om gehandicapte sporters een eigen accommodatie te bieden. Achmea werd in de race als beste fondsenhuis over de afgelopen drie jaar beloond met een tweede plaats achter Vanguard. Directievoorzitter Rolf Hof van Achmea Bank verklaart de waardering van het fonds door het evenwichtige productaanbod en de gerealiseerde performance. Het productaanbod bestaat uit een Nederlandsen Euro aandelenfonds, een Euro obligatiefonds en meerdere uitgebalanceerde mixfondsen van aandelen en obligaties. De beleggingsresultaten komen tot stand op basis van een lange termijn beleggingsbeleid met een specifiek analyse beleid. Als trend in 2006 verwacht Achmea Bank een duidelijke toenemende vraag naar beleggingsfondsen. Het is voor ons een duidelijk teken dat het vertrouwen in de beleggingsfondsen echt in de lift zit, zegt Hof. Consistente performance De Holland Beleggingsgroep (onderdeel van Allianz Nederland Groep) kreeg als specialist de groepsprijs voor één jaar. Holland Beleggingsgroep beste vermogensbeheerder over 2005! Eric Schneijdenberg: Holland Beleggingsgroep onderscheidt zich al jaren door consistent bovengemiddelde resultaten. Dit blijkt ook nu weer uit onafhankelijk onderzoek. En daar zijn we trots op! AEGON Asset Management kreeg ook als specialist de groepsprijs voor 5 jaar en verder drie Awards voor obligatiefondsen over de periode 1, 3 en 5 jaar. Volgens het juryrapport heeft AEGON met zijn beleggingsfondsen een zeer consistente performance behaald in de betreffende periode. Dit resultaat is te danken geweest aan de discipline van strakke, doordachte processen en aan de creativiteit van kleine, slagvaardige teams van beleggers. Bij de fondsen (één jaar) waren er prijzen voor AXA Rosenberg en ABN AMRO. Drie jaar ook de Bank en het Delta Deelnemingen Fonds, die ook in de categorie vijf jaar een award kreeg. De publieksprijs ging net als vorig jaar naar de ING. Ook de FD Morningstar Awards 2005 kende maar liefst dertien prijzen. Het programma rondom de prijsuitreiking leunde prettig op Aad Jacobs, oud-voorzitter Raad van Bestuur van de ING. Hij laakte de kortetermijnvisie van beleggers en sprak zijn zorg uit over de filialisering van Nederland. Veel bedrijven verlaten Nederland en houden uitverkoop aan buitenlandse investeerders. En dat laten wij kennelijk gewoon gebeuren, verzuchtte juist de oud-ing-topman. Belangrijke prijzen waren er voor het Orange Deelnemingen Fund (Aandelen Nederland) en ING (Aandelen wereldwijd). ABN AMRO (Obligaties high yield/emerging) AXA Rosenberg (Aandelen Azië), Fidelity (Mixfondsen), ING (Innovatief fonds). Behalve in de categorie Innovatief fonds (NL), gelden kwantitatieve objectieve criteria, daarbij spelen de rendementen over 2005 enerzijds en de rendements-risico verhouding over een periode van drie jaar binnen de categorie anderzijds, een voorname rol. De verkrijgbaarheid van een fonds in Nederland is een vereiste. GENERALI AandelenFondsen De beleggingsfondsen Generali deden het goed in 2005. Het AandelenFonds en het AandelenFonds Nederland noteerden koersstijgingen van respectievelijk 29,7% en 29,1% (AEX-index 25,5%, Midkap-index 26,8%). Het AandelenFonds Europa kwam 22,9% (Dow Jones Euro Stoxx 50 Price Index 21,3%). Het Generali FinancieelFonds Europa zette het beste beentje voor en steeg met 30,0%. ADP verkoopt Claims Services Automatic Data Processing (ADP) verkoopt haar Claims Services activiteiten (CSG) aan Solera. Solera is gespecialiseerd in consulting, outsourced services en strategic technology solutions. ADP Business Services Group B.V. (eigenaar van een groot deel van ABZ) en haar dochtervennootschappen maken eveneens deel uit van de overname. ADP verwacht dat de transactie binnen negentig dagen zal worden afgerond, afhankelijk van de normale formaliteiten zoals goedkeuringen van mededingingsinstanties. Reden tot de verkoop was dat claims services niet tot de kernactiviteiten van ADP behoorde. Solera zag daar juist een groeimarkt in. Erica Prins, woordvoerster van ADP Nederland, benadrukte voor Het VB dat de exnetcompany (ooit deel van ABZ en de plaats waar brancheinitiatieven is ondergebracht) niet in de verkoop betrokken is. Dat was en blijft een eigen entiteit. Tony Aquila, Chief Executive Officer van Solera en voormalig COO van Mitchell International zal CSG, als onderdeel van Solera, gaan leiden. nummer 5-2 maart 2006 9

nieuws Het uitvaartconcept Pimp my grave van Nationaal Spaarfonds is heengegaan. Muziekzender MTV eist de rechten op van alles wat begint met Pimp my. De verzekeraar lanceerde direct een nieuwe kreet met canyoudigit.nl. Wat volgt: Hole in one voor de senioren? K(ist)3 voor de kleuters? Voogd & Voogd breidt het elektronisch aanvragen (Eaanvraag) voor particuliere schadeproducten uit met 16 verschillende verzekeringsproducten van 18 maatschappijen. De nieuwe release van CCS Level-7 is door het SIVI gecertificeerd voor de functies Offerteaanvraag en Offerte naar Polisaanvraag. Fortis heeft 100% van het aandelenkapitaal overgenomen van twee Hongaarse leasebedrijven. Innotrade Leasing Rt. richt zich voornamelijk op kleine bedrijven en Takleasing Rt., heeft zich gespecialiseerd in financiële en vastgoedlease. Bureau D & O heeft wederom een onderzoek gehouden onder assurantiekantoren naar de prestaties van systeemhuizen en het gebruik van automatiseringstoepassingen. De rapportage wordt naar verwachting in april uitgebracht. Delta Lloyd zal ook dit jaar optreden als hoofdsponsor van de HISWA. De watersportbeurs wordt gehouden van 28 februari tot en met 5 maart 2006 in de Amsterdamse RAI. Frank de Jong realistisch over levensloop bij Kassa Wie wil gaan sparen om later zijn pensioen aan te kunnen vullen, komt al gauw bij de lijfrentepolis uit, want dat levert belastingvoordeel op. Maar het is wel een dure oplossing er blijft heel wat geld achter bij de verzekeraar en de tussenpersoon. Sinds 1 januari is er een veel goedkoper alternatief: de levenslooprekening. Maar de meeste assurantieadviseurs houden vast aan de lijfrente-oplossing. Frank de Jong Zo kennen wij onze Felix Meurders, ankerman van Kassa. Zeker als hij later in het programma concludeert dat het verschil in provisie tussen beide regelingen bepalend is voor de keuze voor lijfrente. Kassa vroeg, gewapend met de verborgen camera, als mystery shoppers tien verzekeringsadviseurs naar hun advies over een aanvulling van hun oudedagsregeling. Een minderheid van de kantoren adviseerde de levensloop, één kantoor rekende uit dat noch lijfrente, noch levensloop noodzakelijk was. Door het wegvallen van rente en aflossing van de eigen woning zou de klant niets voelen van zijn pensioentekort. De meesten brachten de levensloopregeling echter niet ter sprake. Zeven van de tien kozen voor de lijfrente. De argumenten waren soms bedenkelijk. De levensloop is uitgesteld. En: Het rendement op een lijfrente is hoger. Frank de Jong (NVA) schoof aan tafel om een reactie te geven op het filmpje. Veel ruimte kreeg hij niet, ondank zijn realisme en zijn openheid. Die moet terug naar de schoolbank, was zijn commentaar op de collega, die dacht dat de levensloop is uitgesteld. Zijn betoog dat een ander advies dan een advies op provisiebasis ook geld kost, ging verloren in de verwijten richting het intermediair. Voorspelbaar, maar toch vermeldenswaardig, want ten eerste vindt Het VB het een enorme stap in de goede richting dat de stoel bij Kassa niet leeg bleef, zoals tot op heden meestal het geval was. Na een evaluatie heeft de NVA besloten deze lijn vast te houden. Niet komen is slecht voor het imago, wel komen is ruimte scheppen om de gewenste transparantie te realiseren. Naast de prima actie van Frank de Jong is de uitzending van Kassa ook vermeldenswaardig, omdat we vorige week de eerste cijfers zagen over de resultaten van de levensloop tot nu toe. Levensloop wordt fiasco, kopte een landelijk krant op de voorpagina. Minder dan tien procent van de werknemers heeft een regeling getroffen, bleek de conclusie in meerdere media. Banken en verzekeraars spraken hun teleurstelling uit over de eerste resultaten. Is dat niet wat voorbarig? Binnenkort aan het eind van dit kwartaal zal zeker ruim tien procent van de werknemers wel een regeling hebben lopen. Is dat dan slecht voor een productintroductie? Tien procent van je markt pakken in drie maanden? Dat wordt alleen overtroffen door de introductie van de Senseo. In dezelfde ochtendkrant lezen we dat Norbert Schultz (de inmiddels gepensioneerde directeur Leven van Winterthur) vindt dat de regeling nog te onbekend is. Verder spreekt hij zijn vrees uit dat het eigen spaarpotje van de werknemers in de toekomst wel eens leeggeroofd kan worden als arbeidsongeschiktheidsdekking of gaat gelden als WW. Al eerder mompelden velen in de branche dat ook het succes van de levensloopregeling een bedreiging voor die regeling kan zijn. Dat leerde ons spaarloon al eerder. Is lijfrente niet veel toekomstbestendiger? Bij Kassa ging het daar niet over. Tussenpersonen die niet zo enthousiast zijn over de levensloop begrijpen wij best, zeker als ze dat centraal zetten in hun advies. Verkeersslachtoffers zitten vaak met financiële vragen Naast informatie over de medische gevolgen van een ongeval zijn slachtoffers van een verkeersongeval veelal ook naarstig op zoek naar informatie over de financiële consequenties van een ongeval. Meest gezocht werd naar onderwerpen als smartengeld (vergoeding voor het slachtoffer) en affectieschade (vergoeding voor verwanten van een slachtoffer). Daarnaast zoekt men veelvuldig naar mogelijkheden om schade te verhalen. Daarbij gaat het niet alleen om schade aan auto of fiets, maar bijvoorbeeld ook om inkomstenderving. Dat blijkt uit de ervaringen van het Nationaal Platform Personenschade met de internetsite www.verkeersongeval.nl. De site werd in 2005 door meer dan vijftigduizend mensen bezocht en is een initiatief van het NPP, waarin ook het Verbond van Verzekeraars, Slachtofferhulp Nederland, de ANWB, letselschadebehandelaars en medisch adviseurs zijn vertegenwoordigd. Volmacht AXA voor ING Assurantiekantoren Noordborgh (Heerhugowaard), Census (Sneek) en Ridderpoort (Ridderkerk) verwierven een volmacht van AXA. De kantoren behoren tot ING Assurantiekantoren. Voor de particuliere schadeverzekeringen heeft de groep een pool opgericht met AXA als leader en het Privé Pakket van AXA als basis. De volmachtkantoren brengen het Privé Pakket onder hun eigen label op de markt. Andere volmachtgevers in de pool zijn Aegon, Delta Lloyd, Europeesche, Fortis ASR en Nationale Nederlanden. 10

hypotheken Gedragscode legt tophypotheken aan banden Na uitspraken van Wellink (DNB) en de kamervragen van Heemskerk en Crone over het verstrekken van tophypotheken heeft minister Zalm in een brief aan de Tweede Kamer een aantal maatregelen aangekondigd die het verstrekken van tophypotheken moeten beperken. Het Contactorgaan Hypothecair Financiers (CHF) zal in de Gedragscode Hypothecaire Financieringen die maatregelen opnemen. Naast het aftoppen van de schulden eist Zalm ook toegang tot de leenmarkt voor de onderkant van de markt. De minister laakt in zijn brief de discriminatie bij de verstrekking van hypotheken, waaronder die op grond van postcode (redlining) en achternaam. Hij wijst op de eigen verantwoordelijk van de sector om zelf maatregelen te nemen, anders komt hij met wetgeving. De minister onderscheidt twee hoofdrisico s die gekoppeld zijn aan de hypothecaire financiering van de eigen woning. Het vermogensrisico, vanuit het perspectief van een individueel huishouden gaat het hierbij voornamelijk om de kans dat de markt- of verkoopwaarde van de koopwoning lager is dan de op dat moment uitstaande hypotheekschuld (negatief eigen vermogen). Dit brengt een risico op een restschuld met zich mee, en de betalingsrisico s, ofwel het risico dat een huishouden niet meer kan voldoen aan de financiële verplichtingen die het is aangegaan voor de aanschaf van het eigen huis. In de gedragscode komen de volgende maatregelen met betrekking tot het vermogensrisico. De hypotheekverstrekkers moeten de consument vóór het afsluiten van een hypothecaire overeenkomst waarvan de lening groter is dan de marktwaarde van het huis waarschuwen voor de aanwezigheid en omvang van het risico op een restschuld. Renteschok Bij de bepaling van de leencapaciteit wordt door de sector uitgegaan van ten minste de lasten behorende bij een 30-jarige annuïtaire lening. Uitgaande van deze 30-jarige annuïtaire lening, wordt met het inkomen, een woonlastpercentage en een toetsrente, door hypotheekverstrekkers berekend wat de leencapaciteit is van een consument en hoe hoog de maximale hypotheek is die kan worden verstrekt. Afhankelijk van de hoogte van het inkomen is het verantwoord dat huishoudens 22% tot 30% van het besteedbaar inkomen (inkomen na aftrek van belastingen en premies) aan hypotheeklasten betalen. Deze budgettaire ruimte heeft het NIBUD berekend na aftrek van normale dagelijkse uitgaven, zoals voedsel, kleding, telefoon, gezondheidszorg, etc. Volgens de Autoriteit Financiële Markten geeft een groep van naar schatting 180.000 huishoudens bij de huidige rente gemiddeld tussen de 30% en 40% van het besteedbaar inkomen uit aan hypotheeklasten en ondervinden deze huishoudens daardoor betalingsproblemen. Om dit in de toekomst te voorkomen en een buffer in te bouwen om eventuele schommelingen in het inkomen en/of de woonlasten op te kunnen vangen zal de onderstaande tweede maatregel worden genomen. Hypotheekverstrekkers zullen bij de verstrekking van hypotheken gebruikmaken van vaste woonlastpercentages gebaseerd op de berekeningen van het NIBUD/NHG. Als beveiliging van de renteschok wil de minister de volgende maatregel. Bij een rentevastperiode van 10 (i.p.v. de huidige 5) jaar of korter, zullen hypotheekverstrekkers een toetsrente hanteren die hoort bij een hypothecaire financiering met een rentevastperiode van 10 (i.p.v. de huidige 5) jaar plus een opslag. Bij de bepaling van de leencapaciteit bij een rentevastperiode van 10 jaar of langer zal de hypotheekverstrekker toetsen op basis van de bij die rentevaste periode horende rente. Dicriminatie Naar aanleiding van de discussie over discriminatie bij de verstrekking van hypotheken op grond van de postcode of de achternaam van een consument heeft het Contactorgaan Hypothecair Financiers in 2004 aangekondigd dat zij aan hun Gedragscode zullen toevoegen dat hypotheekverstrekkers elke aanvraag voor een hypotheek individueel beoordelen op basis van de kwaliteit van de debiteur (de financiële positie van de consument en diens antecedenten ten aanzien van fraude) en de kwaliteit van het onderpand. Aan deze toezegging is tot op heden nog geen gestalte gegeven. Ik vind het belangrijk om elke vorm van discriminatie bij het verstrekken van hypotheken een halt toe te roepen en verwacht dan ook van de sector dat zij op korte termijn maatregelen neemt om elke vorm van discriminatie in het hypotheekverstrekkingproces uit te sluiten. Het Contactorgaan Hypothecair Financiers heeft inmiddels bevestigd de benodigde maatregelen alsnog op korte termijn te zullen nemen. Met het nemen van deze maatregelen neemt de sector haar maatschappelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van het beperken van de financiële kwetsbaarheid van Nederlandse huishoudens. Volgend op de benodigde uitvoeringstermijn zullen de maatregelen ten aanzien van tophypotheken na de zomer van 2006 in werking treden. De maatregelen ter voorkoming van discriminatie worden dit voorjaar van kracht. Mochten de door de hypotheekverstrekkers aangekondigde maatregelen niet het gewenste effect hebben, dan zullen wettelijke maatregelen worden overwogen. Maximale Hypotheek Calculator Amedia Amedia introduceert de Maximale Hypotheek Calculator. Via deze online tool kunnen consumenten een berekening maken van het maximaal te lenen hypotheekbedrag. Tussenpersonen kunnen de tool via hun eigen website beschikbaar stellen voor consumenten. Na het invullen van de contactgegevens wordt er ter bevestiging een e-mail verstuurd naar de tussenpersoon. Naast de contactgegevens worden ook de rekengegevens (in XML en HTML-formaat) meegestuurd. Met deze informatie kan de tussenpersoon actie ondernemen en leads genereren. Gebruikers van het softwarepakket DIAS van Amedia kunnen de gegevens uit het bestand direct importeren in de backoffice. De Calculator werkt met circa 40 producten van diverse hypotheekverstrekkers in Nederland. Meer omzet voor Meeùs door Meeuwis Het afgelopen jaar heeft Meeùs Makelaars de omzet met 10% zien toenemen ten opzichte van 2004. Volgens Jan Willem van den Bos, directeur Onroerend Goed van Meeùs, droeg de zes jaar geleden geïntroduceerde Meeùs Methode voor Makelaardij wederom een forse steen bij aan deze omzetstijging. Daarnaast heeft de landelijke promotiecampagne met Guus Meeuwis de naamsbekendheid van het bedrijf bij het publiek positief beïnvloed. nummer 5-2 maart 2006 11

hypotheken Lokale hypotheekadviseur wint van keten Consumenten gaven in een onderzoek van Independer aan dat als ze een hypotheek willen afsluiten, ze in het algemeen tevreden zijn over het advies van makelaar of hypotheekketen, maar vooral over het advies van de lokale tussenpersoon. De bank scoort aanzienlijk lager. Eigen onderzoek van Het VB ondersteunt deze conclusie. Independer vraagt de bezoekers van de website naar hun tevredenheid over hypotheekadviseurs. Sitebezoekers die een vergelijking voor hypotheken maken of gebruik maken van de mogelijkheid van een Second Opinion worden op de volgende punten gemeten over de tevredenheid over de adviseur. Deskundigheid van de adviseur, telefonische bereikbaarheid, het nakomen van afspraken, sfeer tijdens het adviesgesprek en de inhoud van het aanbod of de ontvangen offerte. Plus de slotvraag: Zou u, gezien uw ervaringen, een volgende keer weer naar deze adviseur gaan? De meting omvat 17.706 bezoekers die hun adviseur hebben beoordeeld. Zij noemden bijna 100 verschillende organisaties. De plaatselijke tussenpersonen die niet aan een keten gebonden zijn, zijn in dit onderzoek in één categorie ondergebracht. In totaal waren er voor 33 verschillende organisaties voldoende waarnemingen om een betrouwbaar resultaat te kunnen tonen. De Rabobank is door de meeste respondenten beoordeeld (16%), gevolgd door de plaatselijke tussenpersoon (10%) en de Hypotheker (9%). Het meest kritisch zijn consumenten over de inhoud van het aanbod of de offerte. Gemiddeld gaf de consument hiervoor een 6,6 (schaal van 1-10). De sfeer tijdens het adviesgesprek kreeg de hoogste waardering (7,5). Overall scoort de hypotheekadviseur een ruime voldoende. De plaatselijke tussenpersoon scoort op alle punten het best in de ogen van de consument, gevolgd door de NVM-makelaar en de tussenpersoon van Univé. Over Frisia Financieringen was men het minst tevreden. Laag was ook de waardering voor de adviseur van de Vereniging Eigen Huis. De conclusie dat het lokale intermediair als beste uit de bus komt is na alle negatieve publiciteit een mooie uitkomst. We willen het feestje niet bederven, maar we stellen wel dat de klanten hier en daar ook aanbieders beoordeelden als adviseur. Zo zien we een beoordeling over de sfeer van het gesprek bij de adviseur van Nationale- Nederlanden. We hopen dat Independer hier nog eens induikt om het onderzoek te verbeteren. Aanbrengformules hypotheken van start Op 1 maart is de Nationale Hypotheek Desk van start gegaan. De service- en inkooporganisatie biedt een Wfd-paraplu aan tussenpersonen die geen Wfd-vergunning voor bemiddeling in hypothecair krediet zullen aanvragen of die gedurende de overgangsperiode niet zullen voldoen aan de deskundigheidseisen. Op basis van een aanbrengvergoeding van 0,3% tot 0,5% van de hypotheekhoofdsom brengt de tussenpersoon zijn klant aan en zal het advies, het beheer en de zorgplicht worden overgenomen door De Nationale Hypotheek Desk. Het bedrijf benadrukt dat het hier niet gaat om tussenpersonen die helemaal geen Wfd-vergunning hebben. Ook tussenpersonen met een juiste Wfd-vergunning kunnen hun advieswerkzaamheden en beheer van het hypotheekdossier overdragen. Dit tegen een afsluitprovisie van tussen de 0,5% en 1%. Ook Geldshop.nl introduceert een aanbrengformule voor hypotheken en kredieten. Voor de praktische invulling van de samenwerking kan het intermediair kiezen uit een banner, button of doorlink op de eigen site of een webmodule waarmee de beschikbaar gestelde hypotheeksoftware in de eigen site kan worden geladen. Via het extranet van Geldshop.nl kunnen tussenpersonen hun aangebrachte orders volgen en rapportages genereren. WelQom hypotheekproduct van het jaar Effect gaat samenwerken met Financiële Inkoop Desk. De financiële dienstverlener Effect gaat een samenwerking aan met de Financiële Inkoopdesk. Effect is een samenwerking van tien zelfstandige kantoren. Financiële Inkoop Desk ondersteunt ruim tweehonderd zelfstandige assurantie- en hypotheekkantoren bij de inkoop van financiële producten. De Financiële Inkoop Desk levert producten vaktechnische ondersteuning en opleidingen. De samenwerking moet de klanten en kantoren een verdere professionalisering bieden, aldus Jan Werkman, directeur van Effect Nederland. Binnen onze advisering trachten we zo goed mogelijk in te spelen op de persoonlijke situatie van de klant. Om dit te realiseren willen we gebruikmaken van een zo breed mogelijk pakket aan hypotheken en aanverwante producten. En moeten we continue op de hoogte blijven van nieuwe ontwikkelingen. Financiële Inkoop Desk kan ons hierbij uitstekend van dienst zijn. We verwachten veel van de samenwerking. GMAC Hypotheken/De Hypotheker, ELQ Hypotheken en Diverse aanbieders vertegenwoordigd door Hypotrust waren dit jaar de genomineerden voor AHet beste Hypotheekproduct van het jaar.@ Na presentaties van Martin Koot (Meer Mogelijk Hypotheek), Ebbo de Jong (WelQom) en David Jongeleen (Vari-LimietRente) zaagde de Advisory Board (met onder andere Arno Manschot Paul, Huijsmans en Jan van Lierop) de drie genomineerden door op zoek naar zwakke punten in hun betoog of in het product. Aansluitend stemde de zaal in het voordeel van WelQom Hypotheek van Elq. Ebbo de Jong, Directeur Marketing & Sales van ELQ Hypotheken reageerde even kort als helder: A Wat leuk! Wij vinden dat we innovatief zijn, dat we de markt vergroten maar het blijft een verkiezing en je blijft afhankelijk van de kiesmannen. Ebbo de Jong 12

zo kan het ook: een hypotheek die uw 50 + -klanten blij maakt SNS Extra Inkomen Hypotheek Vijftig-plussers hebben vaak hun hele leven hard gewerkt. Nu zijn ze op een leeftijd dat ze kunnen gaan genieten. Maar voor mensen die gewend zijn te werken, is het soms niet makkelijk om geld uit te geven. Gelukkig kunt u ze nu over die drempel heen helpen. Adviseer uw oudere klanten een SNS Extra Inkomen Hypotheek. Daarmee verzilveren ze de overwaarde van hun huis, zonder het huis te hoeven verkopen. Zo krijgen ze dus extra geld om extra van het leven te gaan genieten. Tegen bijzonder gunstige voorwaarden. Wie wordt daar nou niet blij van? Neem voor meer informatie contact op met uw accountmanager bij SNS Bank of kijk op snsbank.nl/ intermediair Intermediair worden van SNS Bank? Bel 030-299 77 00.

estate planning Schenken van de eigen woning: de voor- en nadelen Eind 2005 was bijna 33% van alle Nederlanders 50 jaar of ouder. Met andere woorden: ruim 5 miljoen inwoners. Hoewel niet bekend is hoeveel van deze mensen een eigen woning hebben is er wel een landelijk percentage bekend. Bijna 55% van de Nederlanders heeft een eigen woning. In het huidige kabinetsbeleid is zelfs opgenomen dat dit percentage rond 2010 op 68% moet liggen. Stel dat 1 miljoen 50-plussers een eigen woning hebben en dat de gemiddelde overwaarde van die woning (werkelijke waarde minus resterende hypotheekschuld) 200.000 bedraagt. Dat betekent dat de komende jaren een bedrag van 1 miljoen x 200.000= 200.000.000.000 vererft. Voorwaar geen gering bedrag en zeker een reden om na te denken hoe de successierechten kunnen worden beperkt. Een van de manieren om de successierechten te beperken is om de eigen woning vast over te dragen aan de volgende generatie. Daarmee kan de toekomstige waardestijging vast bij deze generatie plaatsvinden. Zelfs bij de huidige waardestijgingen van de eigen woning van 4% per jaar is dit voor een woning van 250.000 over een periode van 10 jaar een waardestijging van bijna 50%. Peter en Rianne van der Lugt Peter (60) en Rianne (60) van der Lugt zijn gehuwd in gemeenschap van goederen en hebben twee kinderen. Beide kinderen zijn het huis uit. De oudste (Joke) is gehuwd en heeft inmiddels een kind van 1 jaar. Karin woont zelfstandig en is werkzaam in de ICT-wereld. Peter en Rianne hebben een eigen woning met een WOZ-waarde van 250.000 en een hypotheek van 150.000. Daarnaast loopt er een kapitaalverzekering (geen kew) met een looptijd van 20 jaar. De expiratiedatum is 1 juni 2007. Op die datum valt er 150.000 vrij. Zij vragen zich af of het schenken van hun woning een mogelijkheid geeft om successierechten te besparen. In beginsel is dit mogelijk. Ze hebben dan drie mogelijkheden. 1. Verkoop onder voorbehoud van een huurrecht. 2. Schenken onder voorbehoud van een woonrecht. 3. Verkoop van het bloot-eigendom met geleidelijke schenking van de koopsom. Vooraf moeten Peter en Rianne zich realiseren dat verkoop of schenking van de woning bij de kinderen leidt tot een bezitting voor de kinderen in box 3. Hiertegenover staat, bij verkoop, de schuld aan de ouders, dus per saldo zullen zij weinig belasting betalen. Bij Peter en Rianne echter ontstaat bij verkoop een vordering (op de kinderen) in box 3. Doordat Peter en Rianne geen eigen woning meer hebben is de rente over de hypotheekschuld niet meer aftrekbaar. Dit kan vanaf 1 juni 2007 anders liggen, als zij de expirerende kapitaalverzekering gebruiken om de hypotheekschuld af te lossen. De eventuele waardestijging na de overdracht van de woning komt aan de kinderen toe. Verkoop onder voorbehoud van een huurrecht Deze vorm is het eenvoudigst. De woning wordt verkocht voor 250.000. In dit geval betalen de ouders een normale huur aan de kinderen. De kinderen ontvangen de huur onbelast in box 3.Deze methode leidt bij overlijden van de ouders niet tot betaling van successierecht. De kinderen hebben het pand immers al. De kinderen blijven de koopsom schuldig en betalen periodiek rente aan hun ouders. Deze rente is voor de kinderen niet aftrekbaar en bij de ouders niet belast. Over de waarde dient bij de overdracht zes procent overdrachtsbelasting te worden betaald. Voor de waarde van de woning die via schenking wordt verkregen moet worden uitgegaan van de waarde in vrij opleverbare staat. Er geldt geen waardedruk wegens eigen bewoning. De eigen bewoning kan betrekking hebben op bewoning door de erflater, de schenker of de verkrijger. Als de bewoning echter berust op een geformaliseerd woonrecht, bijvoorbeeld een huurrecht, mag wel rekening worden gehouden met een waardedrukkend effect. Dit laatste lijdt weer uitzondering als de verkrijger de woning huurt van de erflater of schenker, omdat door vererving of schenking het huurcontract teniet gaat. Schenken onder voorbehoud van een woonrecht De bloot-eigendom van de woning wordt geschonken terwijl de ouders het levenslang recht van bewoning of het vruchtgebruik krijgen. Meestal wordt afgesproken dat alle kosten van onderhoud, reparatie en belastingen voor rekening van de ouders blijven. Het verschil tussen een levenslang recht en het vruchtgebruik is dat het levenslange recht eindigt op het moment dat de ouders de woning verlaten. Bij het vruchtgebruik kunnen zij de woning ook verhuren of vervangen door een andere woning. De waarde van het bloot-eigendom voor het schenkingsrecht is afhankelijk van de leeftijd van de ouders. Aangezien Peter en Rianne beiden 60 jaar zijn en het gebruiksrecht van 2 levens afhankelijk is vindt een leeftijdsterugstelling plaats van 5 jaar. De waarde van het recht van gebruik en bewoning bedraagt dan 6% (art. 21, lid 8 SW) van de waarde in het economisch verkeer ad 250.000. Dus 250.000 x 6%, te vermenigvuldigen met kapitalisatiefactor 11, resulterend in 165.000. Aangezien de kinderen de woning verwerven onder de drukkende factor van het recht van gebruik en bewoning, bedraagt de waarde van het door hen verkregen bloot eigendom derhalve 250.000 -/- 165.000 is 85.000. Bij schenking van het huis moeten de kinderen schenkingsrecht betalen over de waarde van het pand. Heffing van overdrachtsbelasting blijft achterwege, mits er maar schenkingsrecht wordt betaald dat ten minste zes procent van de waarde bedraagt. Het schenken van het huis of de eerder genoemde verkoop, gevolgd door een eenmalige kwijtschelding van de koopsom, moet gebeuren aan àlle kinderen. Zijn één of meer kinderen hier niet bij betrokken, dan kan dat onder het huidige erfrecht voor problemen zorgen na het overlijden van de schenker. Geschonken vermogen kan na het overlijden van de schenker als het ware teruggehaald worden als door de schenking de legitieme portie van één of meer (klein)kinderen wordt beknot. Verkoop van het bloot-eigendom met geleidelijke schenking van de koopsom. De ouders verkopen de bloot-eigendom aan de kinderen. De prijs is 14

estate planning lager dan 350.000, omdat de ouders het vruchtgebruik voorbehouden. De kinderen blijven de koopprijs schuldig. Deze schulden worden jaarlijks voor een deel kwijtgescholden. Hiermee wordt het schenkingsrecht zo veel mogelijk voorkomen. Wel zullen de kinderen bij het overlijden ook weer successierecht verschuldigd zijn over de aangroei van bloot-eigendom naar vol eigendom. Over de waarde van de blote eigendom zijn de kinderen bij de verkrijging daarvan éénmalig zes procent overdrachtsbelasting verschuldigd. Schenken of toch niet? Bij het bespreken van deze mogelijkheden moet de adviseur zich in de eerste plaats bedenken dat het verkopen of het schenken van de eigen woning zeer gevoelig ligt. Er spelen allerlei emotionele factoren een rol. Ouders doen in het algemeen niet makkelijk afstand van hun eigen woning. Peter en Rianne hebben hierover nagedacht en hebben hier geen moeite mee. Vervolgens rijst de vraag of er wel belasting wordt bespaard. Er zal zeker successierecht worden bespaard. Hiertegenover staat echter een zwaardere heffing bij de inkomstenbelasting. Het feest begint met de overdacht van het huis. Daarmee besparen de kinderen successierechten (in de toekomst). Peter en Rianne besparen zich niets. Zij moeten zelfs extra inkomstenbelasting betalen over hun woning. Als de woning niet wordt verkocht hoeven zij bij aflossing van de hypotheekschuld, middels de kapitaalverzekering, geen eigenwoningforfait meer aan te geven. Bij schenking of verkoop hebben zij een woonrecht, een recht van vruchtgebruik of een vordering in box 3. Gedurende een langere periode dienen zij over de waarde hiervan 1,2% belasting te betalen. Bij een waarde van het vruchtgebruik van 165.000 bedraagt dat 1.980 per jaar. Bij de kinderen zal de waarde van het bloot-eigendom van 2 x 42.500 (deels) onder het heffingsvrij vermogen vallen. Ten slotte Het schenken (van de waarde) van de woning heeft veel haken en ogen. Het kan een aantrekkelijke gedachte zijn. Vooral in de situatie dat er veel overwaarde in de woning besloten zit of dat er op een aanzienlijke waardestijging wordt gehoopt. Reken echter goed na of de verwachte besparingen in het successierecht opwegen tegen de hogere lasten in de inkomstenbelasting. Indien in het voorbeeld Peter en Rianne nog vijftien jaar leven bedraagt de verschuldigde inkomstenbelasting in box 3 alleen al 15 x 1.980 = 29.700. Dit moet dan goed worden gemaakt door de besparing op de successierechten. Verder is een belangrijk aandachtspunt aan wie wordt verkocht en aan wie wordt geschonken. Als Joke in gemeenschap van goederen gehuwd is zal het pand in mede-eigendom van haar man komen. Bij een eventuele scheiding kan dit niet gewenst zijn. Zorg er verder voor dat eventuele schenkingen buiten de gemeenschap van Joke en haar man vallen. In plaats van verkoop van het woonhuis kan ervoor worden gekozen de woning zelf te schenken. Het voordeel hiervan is dat de schenker aan de schenking een uitsluitingsclausule kan verbinden. Hij mag bepalen dat de eigendom van het huis alleen toebehoort aan de eigen kinderen, ook al zijn zij in algehele gemeenschap van goederen getrouwd. De koude kant (schoonzoon, schoondochter) heeft ook het nakijken wat de waardestijging betreft. Doordat er steeds delen van het huis worden geschonken moet elk jaar de notaris worden bezocht. Dit brengt extra kosten met zich mee. Drs J.E. van den Berg Mr T.C. Hoogwout Luisterboek notaris Van Mourik Voor een belangrijk deel van de Nederlanders ligt de drempel hoog om naar de notaris te stappen, zo blijkt uit onderzoek en in de praktijk. Veel mensen weten niet goed voor welke zaken ze zoal bij de notaris terecht kunnen. Men associeert de notaris met het verzorgen van een akte en in mindere mate met bijvoorbeeld het geven van een gedegen en vroegtijdig advies dat problemen in de toekomst voorkomt of belasting bespaart. In een onnodig groot deel van de kwesties die de notaris uiteindelijk onder ogen krijgt, blijkt het spreekwoord Men dempt de put van toepassing. De projectgroep Levenszaken goed geregeld presenteert een serie luisterboeken met de titel Het woord is aan. In het eerste deel staan notariële aangelegenheden centraal. Prof. mr. Martin Jan van Mourik praat de luisteraar letterlijk bij met voorbeelden vanuit zijn alledaagse praktijk. Hoe voorkom je ruzie met de buren over de erfafscheiding, regel je het onderling partnerschap of organiseer je de nalatenschap het beste? (Uitgeverij Bzztôh, ISBN 90 4530791 X, prijs 12,95) www.jobsverzekerd.nl De exclusieve jobsite voor de Nederlandse verzekeringswereld. powered by nummer 5-2 maart 2006 15

interview De consument is juist uit op integraal advies Natuurlijk kunnen de bemiddelaars gebruik maken van ons volmachtbedrijf. Maar het is niet meer en ook niet minder dan een faciliteit die wij bieden. Als we de nadruk daarop zouden leggen, dan betekent dat automatisch dat we een selectie van maatschappijen maken of, met andere woorden, dat we bepaalde aanbieders uitsluiten en dat doen we niet. door Jan Aikens foto s: Ton Oosterhout De dynamiek binnen de verzekeringsbedrijfstak is bijzonder groot, maar er zijn ook zaken die de afgelopen vijftien jaar niet of nauwelijks zijn veranderd. Mijn verhaal is eigenlijk in grote lijnen nog hetzelfde als eind jaren tachtig, begin jaren negentig, blikt André J.C. Bastiaans terug naar het moment dat hij zijn BAE Groep oprichtte. In die tijd kwamen de NBVA-leden uit de regio Eindhoven elke maand bij elkaar om de actuele ontwikkelingen te bespreken. We zagen toen een trend die onze toekomst minder zonnig zou kunnen maken, namelijk de constante groei van de maatschappijen. Zij namen in grootte toe door overnames en fusies. Doordat deze kolossen gingen segmenteren, werden de relatief kleinere bemiddelingskantoren gedwongen om te kiezen voor een paar aanbieders. Dat staat haaks op hun onafhankelijkheid. Althans, zo heb ik dat toen met mijn assurantiekantoor ervaren en mijn mede NBVA-leden in de regio zagen het niet anders. Wij vonden dat we een antwoord moesten vinden op de vorming van de machtsblokken van de aanbieders. André Bastiaans, die bepaald geen man is die het bij woorden laat, startte een organisatie, die geen inkoopcombinatie mag heten en evenmin een postenbank. Natuurlijk heeft de BAE Groep deze kenmerken in zich, maar dat staat niet voorop. Wat dan wel? De intermediair een zodanige service te bieden waardoor hij zich volslagen onafhankelijk kan bezighouden met zijn kernactiviteiten, namelijk zo rendabel mogelijk adviseren en bemiddelen. En wat die service dan concreet inhoudt, bepaalt de deelnemer zelf. Die kan via ons de polissen onderbrengen bij zo n 125 aanbieders.hij bespaart in elk geval op zijn administratie door het brede André Bastiaans (50) wijdde in 1973 zijn afstudeerscriptie van Economisch Lyceum aan het opzetten van een eigen bedrijf en bracht die kennis meteen in de praktijk door het oprichten van Bastiaans Assurantiën. Hij hield kantoor in het huis van zijn ouders en verplaatste dat na zijn huwelijk met Coby (met wie hij nu ruim 25 jaar getrouwd is), naar de echtelijke woning. In het midden van de jaren tachtig kocht hij de naastgelegen kavel en bouwde daar zijn eerste bedrijfspand. De BAE Groep is nu gevestigd in een Eindhovens pand waar eerst de Philips Veiligheidsdienst twintig jaar zetelde. Na tien jaar dienst gedaan te hebben als politiebureau vormt het nu inmiddels ook tien jaar het vertrouwde decor van onder meer de Nieuw(s)jaarmarkt, een jaarlijks terugkerend evenement, waar aanbieders en BAE-deelnemers elkaar treffen. André schakelt zijn hele familie in om de rekeningen-courant en agentenadministratie bij te houden. Zowel de dochters Sandra en Linda als zoon Alex zijn regelmatig achter de bureaus te vinden en sinds 1995 wordt het bedrijf mede geleid door jongste broer Nico. De opvolging zal dus geen probleem geven? Dat weet je nooit. Mijn ouders gingen er ook van uit dat ik in hun slagersvak zou doorgaan. Ik zal mijn kinderen niet dwingen. Misschien is het wel een teken dat Sandra (21) die van kind af aan tandarts wilde worden die studie heeft ingeruild voor economie en veel van haar vrije tijd op kantoor doorbrengt. Niet echt wonderlijk voor een dame die zo nu en dan als baby in de la van een dossierkast werd gelegd als haar ouders in het kantoor alle zeilen moesten bijzetten. 16

interview aanbod op het gebied van leven, schade, hypotheken en andere financiële diensten. Dus toch een inkooporganisatie? In dat geval wel, ja, maar desgewenst gaat onze dienstverlening veel verder. Ik noem het uit handen nemen van de incasso of zelfs van de gehele administratie. De bemiddelaar kan aan ons de polisadministratie uitbesteden of de schadeafwikkeling aan ons overlaten, maar ook kunnen we gezamenlijke marktbewerkingsacties voorbereiden en uitvoeren. Daarnaast maken we ook op andere gebieden gebruik van onze schaalgrootte. Zo kunnen we onze deelnemers gunstige voorwaarden bieden voor het volgen van cursussen, het aanschaffen van software, het laten ontwikkelen van websites en ga zo maar door. Behoud het goede Het verhaal achter het opstarten van BAE heeft inderdaad nog niets aan actualiteit ingeboet. Aan het indikken van het aantal aanbieders lijkt nog geen eind te zijn gekomen. Bastiaans slaat die ontwikkeling nog steeds met zorg gade. Voor mijn part noemen ze me behoudend, maar ik zeg het toch: De assurantiebedrijfstak heeft in Nederland een mooie traditie. De waarden waarop de branche zich baseert moet je in ere houden. Ons systeem fungeert, als de uitwassen zijn uitgeroeid, heel goed en dat komt niet in het minst door het pluriforme aanbod. Daarom hoop ik echt dat er verder niet al te veel fusies meer zullen plaatsvinden. Het aanbod is in vergelijking met zo n tien jaar geleden al behoorlijk kleiner geworden. Daar komt bij dat het voor het intermediair nog lastiger wordt een evenwaardige zakenpartner te zijn, wanneer de concerns nog groter worden. Laat de onderlinge verhouding alsjeblieft zoals die was. Veel van deze filosofie is terug te vinden in de wijze waarop Bastiaans zijn groep heeft georganiseerd. De schaalgrootte die wij dankzij onze deelnemers hebben, zorgt ervoor dat we een volwaardige partner zijn van 125 aanbieders. Daar profiteren de maatschappijen van omdat zij werken met één agentschap. En de deelnemers behouden hun volledige zelfstandigheid. Zij hebben de volledige dekkingsbevoegdheid bij de voorlopige acceptatie en ook ligt indien gewenst de schadebevoegdheid bij hen. Ze kunnen de posten via ons aanbieden, maar ook rechtstreeks, via ons agentennummer, bij de maatschappij. Ketenintegratie is nu nog een illusie Het is duidelijk dat André Bastiaans niet meedeint met de hypes die tegenwoordig elkaar in snel tempo opvolgen. De gedrevenheid waarmee hij over het verzekeringsvak kan praten, missen we een beetje waar het de verworvenheden van het nieuwe tijdperk betreft. Nee, het is geen toeval dat hij onderwerpen als internet en GIM nog niet ter sprake heeft gebracht. We kunnen nu wel allemaal prat gaan op de GIM-koppeling en natuurlijk ontkomt ook onze organisatie daar niet aan. Maar voorlopig verwacht ik daar bepaald nog geen wonderen van. Kijk nou gewoon nuchter naar de praktijk van alledag. Dan zie je dat iedereen in de branche van alles wat heeft. Sommigen zijn er net achter gekomen wat POR is, terwijl anderen nog bezig zijn om ADN te ontdekken. Terwijl de ene partij nog in DOS zit te muteren, gebruikt een ander de nieuwste webbased technieken. En dan heb ik het zowel over aanbieders als intermediairs. Ja, ook veel verzekeraars zijn echt nog niet zo ver. Ze hebben misschien wel hun GIM-koppeling tot stand gebracht, maar dan moet je je wel afvragen wat je er wel en allemaal nog niet mee kan. De realiteit is, dat die werkt voor een beperkt aantal productgroepen, maar lang nog niet voor alle. Nou, probeer in die situatie maar eens je systeem op alles aan te sluiten. Daarnaast spelen nog de commerciële motieven van de verzekeraars, die, aldus Bastiaans, er belang bij hebben dat het meest gebruik gemaakt wordt van hun intra- en extranetten. Maatschappijen hebben de neiging hun systeem verplicht te stellen bij de intermediairs. Die kunnen alleen zaken doen wanneer ze op dat indiviudele systeem zijn aangesloten. Wat dat betreft is het slikken of stikken. Hetgeen niet betekent dat de BAE-deelnemers hun aanvragen per post of fax indienen. Natuurlijk kunnen zij gebruikmaken van alle faciliteiten die er bestaan. Zij krijgen de inlogcodes en wachtwoorden van BAE om rechtstreeks te communiceren met de systemen van de maatschappijen. Maar ik wil alleen maar zeggen dat daarmee de branche niet revolutionair is veranderd. De manier waarop we met elkaar zaken doen is minder veranderd, dan wel wordt gesuggereerd. Volmachtbedrijf is niet leidend Bastiaans is overtuigd lid van de FKO, de Federatie van Koepel Organisaties. Evenals veel andere FKO-leden beschikt BAE over een volmachtbedrijf, EAG Assuradeuren. Hoewel dat eigenlijk onze melkkoe is, is de volmacht bij ons niet leidend, geeft hij aan ook hier niet de huidige trend te volgen. Terwijl de ene partij nog in DOS zit te muteren, gebruikt een ander de nieuwste webbased technieken. nummer 5-2 maart 2006 17

interview Wat wij absoluut niet willen, is het aanbod van onze deelnemers beperken. We zullen dan ook niet aangeven wat voor ons de belangrijkste aanbieders en producten zijn. Natuurlijk kunnen de bemiddelaars gebruik maken van ons volmachtbedrijf. Maar het is niet meer en ook niet minder dan een faciliteit die wij bieden. Als we de nadruk daarop zouden leggen, dan betekent dat automatisch dat we een selectie van maatschappijen maken of, met andere woorden, dat we André Bastiaans: Behoud het goede. bepaalde aanbieders uitsluiten en dat doen we niet. Bastiaans vertaalt het in Wfd-termen: BAE Groep heeft een eigen Wfd-vergunning aangevraagd en ook onze deelnemers hebben dat gedaan. Zij fungeren als onderbemiddelaar wat een ongelukkige term is dat toch. Doordat zij van ons agentschap gebruik kunnen maken, zijn zij stuk voor stuk ongebonden bemiddelaars die adviseren op basis van een objectieve analyse. De meest onafhankelijke intermediairvorm die de Wfd kent. Zij maken het klantprofiel en dragen de volledige adviesaansprakelijkheid. Daarbij hoort dus niet, dat wij via het volmachtbedrijf het aantal producten beperken. Onafhankelijkheid geen pre Bastiaans legt de nadruk op de onafhankelijkheid van zijn deelnemers, omdat dat nodig is voor het goed functioneren van de bedrijfstak en niet omdat het commercieel voordeel biedt. Wat dat betreft helpt de Wfd ons niet verder, zegt hij. Jammer genoeg heeft de consument daar geen belangstelling voor. Het interesseert hem totaal niet of een bemiddelaar gebonden of ongebonden is. Alle inspanningen van de NBVA en de NVA ten spijt. We hebben als intermediaire bedrijfskolom nog een lange weg te gaan om de klanten het belang van ongebondenheid uit te leggen. Toch hoop ik dat er een gezamenlijke actie komt. Dan kunnen we ook uitleggen dat bemiddelaars weliswaar provisie ontvangen, maar dat verzekerden de producten van direct writers echt niet gratis krijgen. Bastiaans begrijpt wel dat de tijd voor zo n campagne nog ontbreekt. De 2006-wetgeving is een schoolvoorbeeld van onbehoorlijk bestuur. De politiek heeft er jaren over kunnen doen om alle ellende bij elkaar te bedenken om het vervolgens in één keer op ons bord te gooien, windt hij zich op. Neem alleen de ziektekosten. Adviseurs hebben driemaal zoveel klanten nodig om de verdiensten van het vorige jaar te kunnen handhaven. Maar dat drijft hem niet tot pessimisme. Tot oktober/november leefde het idee sterk dat de intermediairs zich niet op deze branche zouden storten. Ik vind het indrukwekkend om te zien hoe die houding is veranderd. Op dit moment regent het aanvragen en er is zo n eindspurt ingezet dat ik denk dat we de omzet van vorig jaar minstens gaan evenaren. Gelukkig zien de goede tussenpersonen dat kwaliteit belangrijker is dan collectiviteit, en opnieuw de vinger wijzend naar Den Haag : Het is alleen vrijwel onmogelijk om in de korte tijd die ons gegund wordt, een fatsoenlijk advies uit te brengen. Zeker nu alle publiciteit zich doorlopend heeft gericht op de prijsstelling. Onder invloed daarvan zijn de afgelopen maanden de tarieven soms wel vier keer verlaagd en spelen door die prijsconcurrentie de voorwaarden nauwelijks nog een rol. Wfd-shake out bleef uit Dat is wel de top van de verwachtingen, reageert Bastiaans op het bericht dat de AFM zo n 11.000 vergunningaanvragen heeft ontvangen. De shake out die voorspeld was, is uitgebleven, maar toch is er wel sprake van enige opruiming, al is die kleiner dan ik gedacht had. Onze deelnemers hebben wel bij elkaar zo n zestig kantoren overgenomen, maar, zo relativeert hij, die waren zo klein dat ze uit de achterzak betaald konden worden. Aan de andere kant zou het me niet verbazen wanneer er nog wat kantoren afvallen als de AFM de aanvragen heeft beoordeeld. De andere kant van de medaille is, dat zich nu al nieuwe kantoren aandienen, die nog niet zijn ingeschreven. Om nu een bedrijf te beginnen is moeilijker dan voorheen. Desondanks is er een groot aanbod van starters. BAE wil die alleen binnenhalen als ze volledig aan de Wfd-eisen voldoen. Bastiaans weet dat sommige koepels de adviesaansprakelijkheid van postenaanbrengers willen overnemen, waardoor die wellicht niet zelf een Wfdvergunning hoeven aan te vragen. Zoiets zou een tussenpersoon niet moeten willen. Hij heeft immers het eerste klantcontact gehad en de persoonlijke omstandigheden met de relatie doorgesproken. Maar hoe dan ook, bij ons zijn alleen de kantoren welkom die de vereiste vergunning bezitten. Dat zijn professionals die niet zouden willen dat wij hen gaan controleren. Voor een goed functionerende markt was, wat Bastiaans betreft, de komst van de Wfd niet nodig. We hadden heel goed met de Wabb kunnen blijven leven, als die wet maar goed was nageleefd en daar ontbrak het aan, omdat de FIOD/ECD daarvoor onvoldoende mensen kon inzetten. Het gaat er niet om onder welk wettelijk regime we leven, maar om de controle op de naleving. Als het met de Wfd- AFM net zo gaat als met de Wabb-FIOD/ECD dan blijft er gesjoemeld worden en krijgen bepaalde elementen opnieuw de kans de grenzen van de wet te zoeken. Daar kunnen ook de maatschappijen en de wetgever een halt aan toeroepen. De maatschappijen moeten dan hun omzethonger wat beteugelen en de wetgever zou de privacybescherming wat minder strak kunnen maken. Het klinkt misschien gek, maar dat laatste is zonder meer in het belang van de consument. Dan immers kunnen aanbieders onderling persoonlijke gegevens uitwisselen, waardoor echte oplichters eerder ontdekt kunnen worden. Integraal advies nog steeds belangrijk Consumenten gaan er steeds meer toe over om eenvoudige producten rechtstreeks al dan niet via internet in te kopen. Alleen voor de ingewikkelder zaken vragen zij advies. Einde van het tijdperk van de totaalklant dus. Ik weiger dat te geloven, is de reactie van André Bastiaans. De consument is juist uit op integraal advies. Hij heeft er helemaal geen zin in om lastig gevallen te worden door een x-aantal specialisten en daar heeft hij gelijk in. Want als er straks iets mis is met zijn portefeuille, wassen al die specialisten hun handen in onschuld. De klant zit te wachten op iemand van vlees en bloed, die zelfs durft te zeggen dat hij het antwoord niet meteen bij de hand heeft. Door een opmerking als dat ga ik voor u uitzoeken, zal de klant een gat in de lucht springen, omdat hij beseft dat zijn probleem serieus genomen wordt en dat er aan zijn situatie echt aandacht wordt besteed. Met zo n benadering van de markt kunnen we nog jaren vooruit. Daar kan geen techniek tegenop. 18

Het nieuwe verzekeringsrecht Een systematisch naslagwerk over de nieuwe wet Dankzij maatschappelijke invloeden en afhankelijke wetgeving (bijv. zorgverzekering) is het nieuwe verzekeringsrecht een feit. Onder invloed van de jurisprudentie was al het nodige gewijzigd, maar met de nieuwe wet verandert er toch nog één en ander; denk daarbij bijvoorbeeld aan de gevolgen van verzwijging. De auteur gaat heel systematisch in op die veranderingen. Hij behandelt het nieuwe recht op een logische en inzichtelijke wijze, waardoor een prachtig naslagwerk werd verkregen over de exacte implicaties voor de verzekeringsbranche. De auteur verduidelijkt per artikel de praktische betekenis van de veranderingen. Vanzelfsprekend komt ook het overgangsrecht,waaronder de lopende polissen vallen, uitgebreidt aan de orde. In het overgangsrecht wordt bepaald in hoeverre het nieuwe recht van toepassing is op deze polissen. Het geeft antwoord op vragen als: Hoe om te gaan met schades van vóór 1 januari 2006 in de nieuwe situatie of met een schade van na 1 januari 2006 waarvan de polisvoorwaarden nog niet waren aangepast aan de nieuwe wet. Bestellen www.kluwer.nl/shop Telefoon (0570) 67 34 44 Fax (0570) 69 15 55 E-mail: info@kluwer.nl Prijswijzigingen voorbehouden mr J.H. Tuit ISBN 90 13 03312 1 129 pagina's, 19,50 1e druk 2005 www.kluwer.nl/shop

jurisprudentie JURISPRUDENTIE Waarschuwing: nieuwe verjaringsgevaren verzorgd door mr Tirza Hekster, advocaat bij Bosselaar & Strengers te Utrecht. Stel A gaat met vliegvakantie naar Spanje en parkeert zijn auto op het parkeerterrein bij de luchthaven. Tijdens de vakantie wordt zijn auto gestolen. A ontdekt dit drie weken later, nadat hij van een heerlijke vakantie is teruggekomen. Stel bovendien dat A tegen het risico van diefstal is verzekerd bij verzekeraar B. Heeft een en ander plaatsgevonden vóór 1 januari 2006 dan heeft A in beginsel na de diefstal vijf jaar de tijd om zijn aanspraak op verzekeraar B geldend te maken. De komst van het nieuwe verzekeringsrecht verandert dit. Het nieuwe verzekeringsrecht brengt namelijk voor A een andere verjaringstermijn mee en bovendien een ander beginmoment waarop de verjaring gaat lopen. Maar er verandert meer. De wijzigingen op het gebied van de verjaring (en stuiting) bij verzekeringen zijn omvangrijk en zeker belangrijk genoeg om daar even stil bij te staan. Een nieuw verjaringssysteem Onder het nieuwe verzekeringsrecht heeft A drie jaar de tijd en die drie jaar gaat in nadat A met de opeisbaarheid van zijn aanspraak bekend is geworden. Kortom: nadat hij heeft ontdekt dat zijn auto is gestolen. Deze wijzigingen zullen bij A niet tot grote paniek leiden. Is zijn auto gestolen na 1 januari 2006, dan heeft A nog drie jaar de tijd. Is de auto voor 1 januari 2006 al gestolen dan zorgt het overgangsrecht er tot 1 januari 2007 voor dat verzekeraar B niet opeens kan melden dat de vordering is verjaard doordat de vijfjaarstermijn nu is gewijzigd in een driejaarstermijn. In het lopende jaar moeten A en andere verzekerden dan ook goed nagaan wat voor hen de stand van zaken is en zonodig hun vordering stuiten. Meer reden voor onrust is er wanneer A niet goed oplet op een andere verandering die het nieuwe verzekeringsrecht meebrengt. Het gaat dan om het volgende. Stel dat verzekeraar B aan A te kennen geeft dat er helemaal geen dekking onder de polis bestaat en A het daarmee niet eens is. Dan kan dit er vanaf 1 januari 2006 toe leiden dat de aanspraak van A al na zes maanden na die afwijzing verjaart. Het goede nieuws is dat A deze verjaringstermijn kan stuiten. Dat is anders bij de algemene vervaltermijnen waarop verzekeraars zich beroepen nadat een aanspraak is afgewezen. Zulke algemene vervaltermijnen zijn niet meer toegestaan onder het nieuwe verzekeringsrecht. De hiervoor genoemde veranderingen zijn opgenomen in het nieuwe artikel 7:942 BW. Om een en ander helder in beeld te brengen, wordt het verjaringstraject hierna in chronologische volgorde in kaart gebracht: - nieuwe beginmomenten en verjaringstermijnen (1); - nieuwe mogelijkheid om de verjaring te stuiten (2); - actie verzekeraar nodig voor volgende verjaringstermijn (3); - geen algemene vervaltermijnen meer (4). Nieuwe beginmomenten en verjaringstermijnen (1) Zoals hiervoor al is gezegd, verandert het moment waarop de verjaring van start gaat. Een vordering van een verzekerde op een verzekeraar om tot uitkering over te gaan, is pas aan verjaring onderhevig als de vordering opeisbaar is geworden en hij hiermee bovendien bekend is. De verjaringstermijn is niet langer vijf jaar maar drie jaar. Gaat het om een aansprakelijkheidsverzekering, dan verjaart de rechtsvordering in ieder geval niet voordat zes maanden zijn verstreken nadat de vordering waartegen de verzekering dekking verleent binnen de voor deze geldende verjaring- of vervaltermijn is ingesteld. Zie artikel 7:942 BW. Nieuwe mogelijkheid om de verjaring te stuiten (2) Een verzekerde kan natuurlijk voorkomen dat een verjaring zich voltooit. Hij kan de lopende verjaring afbreken. De niet-voltooide verjaring wordt daarmee gestuit. De wet kent daarvoor een aantal mogelijkheden. Bekend is bijvoorbeeld dat een vordering wordt gestuit door het instellen van een eis of door een schriftelijke aanmaning. Het nieuwe verzekeringsrecht geeft de verzekerde een extra mogelijkheid om te stuiten. De verzekerde kan verjaring namelijk stuiten door het verzenden van een schriftelijke mededeling, waarbij op uitkering aanspraak wordt gemaakt. Met andere woorden: de verzekerde hoeft alleen een briefje te schrijven aan de verzekeraar dat hij aanspraak Artikel 7:942 BW 1. Een rechtsvordering tegen de verzekeraar tot het doen van een uitkering verjaart door verloop van drie jaren na de aanvang van de dag, volgende op die waarop de tot uitkering gerechtigde met de opeisbaarheid daarvan bekend is geworden. Niettemin verjaart de rechtsvordering bij verzekering tegen aansprakelijkheid niet voordat zes maanden zijn verstreken nadat de vordering waartegen de verzekering dekking verleent, binnen de voor deze geldende verjarings- of vervaltermijn is ingesteld. 2. De verjaring wordt gestuit door een schriftelijke mededeling, waarbij op uitkering aanspraak wordt gemaakt. Een nieuwe verjaringstermijn begint te lopen met de aanvang van de dag, volgende op die waarop de verzekeraar hetzij de aanspraak erkent, hetzij bij aangetekende brief ondubbelzinnig heeft medegedeeld de aanspraak af te wijzen onder eveneens ondubbelzinnige vermelding van het in lid 3 vermelde gevolg. 3. In geval van afwijzing verjaart de rechtsvordering door verloop van zes maanden. 20