Afzet appels en peren door Russische boycot in de verdrukking Productie De appelproductie in de EU bedroeg in 215 ruim 12 miljard kilo. Dit was de op één na grootste EUoogst ooit. Bijna een derde van de oogst komt op naam van, gevolgd door Italië en Frankrijk. De se appeloogst kwam afgelopen jaar uit op 336 miljoen kilo, een aandeel van 3 procent van de totale EUoogst. In 215 is bijna 2,5 miljard kilo peren geplukt in de EU. speelt een belangrijke rol met een aandeel van 15 procent. De se oogst in 215 (349 miljoen kilo) evenaarde het productierecord in 214. 1 1. EU (28) productie van appels (mln kilo) Bron WAPA 3. 2.5 EU (28) productie van peren (mln kilo) Bron WAPA 8. 6. 4. Frankrijk 1.5 1. 5 Spanje Belgie 27 29 211 213 215 27 29 211 213 215 Met name in is een enorm productiepotentieel aan appel opgebouwd. De EU appelproductie is ten opzichte van de gemiddelde productie over de jaren 25 t/m 27 bijna 2 procent gegroeid van 1 naar 12 miljard kilo. Gemiddelde EU productie appels en peren 25 t/m 27 en 213 t/m 215 (mln kilo) Bron WAPA 1 1. 8. 6. 4. Appel Peer 2527 213215 4 35 3 25 2 15 1 5 Gemiddelde NL productie appels en peren 25 t/m 27 en 213 t/m 215 (mln kilo) Bron WAPA Appel Peer 2527 213215
De se hardfruit sector heeft ingespeeld op de verslechterde marktsituatie van appels door meer in te zetten op de teelt van peren. De EU productie van peren is ten opzichte van de gemiddelde productie over de jaren 25 t/m 27 met circa 1 procent afgenomen. Prijsontwikkeling De telersprijzen voor appels en peren zijn na het ingaan van de boycot over het algemeen zeer laag. De prijs van de belangrijkste appelrassen, Elstar en Jonagold, in lag in seizoen 214/15 zo n 35 procent lager dan in het seizoen voor de boycot. Ook ten opzichte van het driejaargemiddelde bleven de prijzen ver achter. De prijs van Conference was in het begin van het seizoen zeer laag. In het voorjaar trok de prijs aan waardoor de gemiddelde prijs 5 procent achterbleef op vorig seizoen en zelfs 2 procent lager was dan het driejaargemiddelde. Figuur : EU producentenprijs van appels Dit seizoen (215/16) is er voor het tweede seizoen op rij sprake van een dramatische prijsvorming voor appels en peren. De gemiddelde telersprijs van Elstar appel en Conference peer ligt zo n 2 tot 3 procent onder de gemiddelde prijs in de drie jaar voor de boycot. Veel telers en handelaren die extra kosten voor opslag hebben, door hun fruit in koelcellen op te slaan, dreigen in grote financiële problemen te komen. Fruit wordt opgeslagen in de hoop later in het seizoen kostendekkend af te kunnen zetten. Aan het einde van het seizoen zal er een overschot aan appels en peren zijn dat niet kan worden verkocht. Schattingen wijzen op een omzetschade als gevolg van de boycot van 1 125 miljoen euro per seizoen voor de se appel en perensector (teelt en handel).
Afzet De verkoop van se appels is vooral gericht op de binnenlandse markt. Zo wordt 65 procent van de oogst van se bodem door ers genuttigd. Circa 3 procent van de perenoogst wordt in gegeten. 7 procent van de se peren gaat naar het buitenland. Rusland was tot de boycot een grootverbruiker van appels en peren uit de EU. Zo ging het in 213 om een import van ruim 8 miljoen kilo appels en bijna 2 miljoen kilo peren. Dit kwam neer op circa 2 procent van de totale EU export van appels en peren. Deze volumes moeten nu dus elders worden afgezet. Voor de se perensector was Rusland exportbestemming nummer 1, goed voor bijna 3 procent van de totale export. se appels vonden in mindere mate afzet in Rusland, maar indirect ondervindt de se appel veel last van de boycot. Doordat diverse grote leveranciers zoals en Italië geen appels naar Rusland kunnen exporteren, geeft dat een enorme prijsdruk op de traditionele afzetmarkten in de EU. leverde in 213 maar liefst 7 miljoen kilo appels aan Rusland. In het lopende afzetseizoen kende het gehele seizoen een record voorraad appels. Cijfers geven aan dat na de start van de boycot grote volumes door WitRusland zijn geïmporteerd in Rusland. Deze stroom product stelt in het huidige afzetseizoen veel minder voor. De Russische import van appels uit WitRusland bedroeg in het eerste kwartaal 216 slechts 56 miljoen kilo tegen 159 miljoen kilo in het eerste kwartaal 215. 1.4 1.2 1. 8 6 4 2 Import appels in Rusland (x mln kilo) Bron Comtrade 211212213214215 45 4 35 Frankrijk 3 25 2 15 China 1 Servie 5 Wit Rusland Import peren in Rusland (x mln kilo) Bron Comtrade 211212213214215 Belgie ZuidAfrika China Argentinie Wit Rusland De Russische boycot heeft een gat geslagen in de export van s fruit. De maatregel heeft geleid tot meer concurrentie op de Europese markt en dus tot prijsdaling. De sector is naarstig op zoek naar nieuwe afzetmarkten. Sinds de afkondiging van de Russische boycot (zomer 214) zijn enkele successen geboekt. Dit is te danken aan de goede samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven in de Taskforce markttoegang nieuwe afzetmarkten. China, Brazilië, Vietnam en India zijn landen waar fruitexporteurs nu handel kunnen drijven. Daarmee kan het
wegvallen van de export naar Rusland niet worden gecompenseerd. Uitvoer naar nieuwe markten vergt een lange adem. De exportcijfers van peren naar bijvoorbeeld China tonen dat wel aan. Zo is vorig seizoen ruim 1 miljoen kilo peren uitgevoerd naar China. Bijna 95 procent van de se appelexport wordt afgezet in de EU. Bij peren gaat het om 9 procent. Dit seizoen bleef de totale export van se peren tot en met half mei 9 procent achter op vorig seizoen. Vooral de export naar Engeland en Duitsland viel lager uit. 8. Export van peren uit NL per seizoen (augjuni), in ton; Bron KCB/GroentenFruit Huis 6. 4. 2. 212/13 213/14 214/15 De nog te verkopen appelvoorraad in de EU was op 1 mei met bijna 1,4 miljard kilo nog nooit zo groot als dit jaar. Vooral in, Italië en Frankrijk is de voorraad groter. Ook bij peren ging het op 1 mei 216 om een record EUvoorraad (15 miljoen kilo). Handelsbedrijven in ondervinden veel hinder van de grote hoeveelheid appels en peren op de EU markt. Naast lage prijzen is het nu zeer moeilijk om het product überhaupt afgezet te krijgen. Consumptie Vlak na het afroepen van de boycot was er veel (media)aandacht om vooral meer appels en peren in te eten. Samen met een zeer lage prijs (veel prijsacties bij de retail) leidde dit tot een hogere consumptie van appels en peren in. Ook in veel andere EU landen nam de consumptie toe. Deze consumptiestijging was echter tijdelijk. De se consument kocht in seizoen 214/15 (sepaug) zowel 16 procent meer Elstar appels als 16 procent meer Conference peren met vooral een forse stijging in de periode september december. In seizoen 215/16 kocht de consument vooral in de eerste maanden van het seizoen (septdec 215) duidelijk minder dan vorig seizoen : 13% minder Conference peren en 13% minder Elstar appels. In het eerste kwartaal 216 werd ingezet op meer acties waardoor de verkoop steeg. Deze tendens was in diverse EUlanden te zien.
25 Huishoudelijke aankoop van appels in (in kilo per huishouden) Bron GfK/GroentenFruit Huis 8 Huishoudelijke aankoop van peren in (in kilo per huishouden) Bron GfK/Groenten Fruit Huis 2 15 1 6 4 5 2 29 21 211 212 213 214 215 Elstar 29 21 211 212 213 214 215 Conference