Plan van aanpak participatieverklaring Tholen Integratie & re-integratie nieuwkomers (2015) Auteur: S.Rook Instelling: Gemeente Tholen Plaats van uitgave: Tholen Datum: 29-03-2016 Versienummer: 1.0
Plan van aanpak participatieverklaring Tholen Integratie & re-integratie nieuwkomers Plaats van uitgave: Tholen Datum: 29-03-2016 Versie: 1.0
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 1 2. Doel participatieverklaringstraject... 2 2.1 Wat is er nodig... 2 2.2 Taal... 2 3. Maatschappelijke integratie... 3 4. Integratie gericht op scholing en de arbeidsmarkt... 5 5. Tot slot... 6
1. Inleiding Het kabinet heeft besloten om de participatieverklaring landelijk in te voeren voor alle inburgeringsplichtige nieuwkomers. Dit betekend dat ook onze gemeente een participatieverklaringstraject moet aanbieden aan onze nieuwkomers. Wij als gemeente hebben een centrale rol in dit traject, dit omdat wij de overheidsinstantie zijn waar de nieuwkomers het meest direct mee te maken hebben. Het participatieverklaringstraject is een middel om op planmatige en gestructureerde wijze zo effectief mogelijk nieuwkomers in onze samenleving en onze arbeidsmarkt op te nemen. Wat u in dit plan van aanpak kunt lezen is de manier waarop we dit in de gemeente Tholen willen aanpakken en hoe we op Thoolse wijze invulling willen geven aan het participatieverklaringstraject. 1
2. Doel participatieverklaringstraject Het doel van het participatieverklaringstraject is een snelle en goed georganiseerde integratie in onze Thoolse samenleving. Waar de nieuwkomer geaccepteerd wordt en zo snel mogelijk een bijdrage kan leveren aan onze samenleving met respect voor onze normen en waarden. Om dit doel te kunnen bereiken zijn er bepaalde voorwaarden nodig die wij moeten realiseren. Dit wordt opgenomen in dit plan van aanpak. Dit plan is niet statisch en kan lopende het traject aangepast worden om zo het beoogde doel te behalen. 2.1 Wat is er nodig Acceptatie is wisselwerking, zowel de acceptatie onze maatschappij bij de nieuwkomer als de acceptatie van de nieuwkomer door onze maatschappij ( inwoners van Tholen) Kennis van onze normen, waarden en gebruiken Kennis van historie en heden van de gemeenschap Kennis van ons scholingssysteem voor de jeugd en volwassenen Kennis van onze arbeidsmarkt Matching en bijwerken van de expertise van de nieuwkomer gericht op onze arbeidsmarkt 2.2 Taal Het staat buiten alle twijfel dat taal de eerste vereiste is. Zonder deze sleutel blijft de deur naar integratie en re-integratie gesloten. Voor wat betreft de taaltrajecten zijn deze bij vluchtelingenhulp Tholen in opbouw. Dit in samenwerking met het begint met taal en de stichting lezen en schrijven Dit wordt uiteindelijk ondergebracht in het in oprichting zijnde taalhuis. Nieuwkomers volgen het verplichte inburgeringstraject en daarnaast bieden wij taalcoaches aan ter ondersteuning. Deze bieden hulp bij huiswerk, sociale activering, laagdrempelige educatie zonder certificaat of diploma. Dit ter ondersteuning van de verplichte inburgering, en het versnellen van de spreekvaardigheid. Dit laatste is nodig om uitstroom naar stageplaatsen en de arbeidsmarkt te kunnen realiseren. 2
3. Maatschappelijke integratie Zoals in 2.1 beschreven zijn er bepaalde kaders nodig om de integratie en re-integratie van nieuwkomers succesvol te laten zijn. Deze worden nu onderverdeeld in twee delen de maatschappelijke integratie en de arbeidsintegratie of re-integratie. Acceptatie is wisselwerking Acceptatie van de nieuwkomer en acceptatie van onze samenleving, integreren is het accepteren van elkaar. Dit kan alleen goed verlopen als mensen elkaar leren kennen en de nieuwkomer goed op de hoogte is van de spelregels en gewoonten van zijn nieuwe woon en leefgebied. Dit betekend niet alleen de Nederlandse regels en gewoonten maar ook de plaatselijke regels en gewoonten. Het leren kennen van de ongeschreven regels is in de directe leefomgeving is van essentieel belang in het integratieproces. Bij dit proces ligt de focus op kennis maken met elkaar en hierbij is het nodig om alle lagen van onze gemeenschap te betrekken in dit proces. - Gemeente: project schilder/teken project, tentoonstelling met meet and greet in Atrium, rondgang met schilderwerken op scholen in de gemeente. Andere soortgelijke projecten met muziek, koken enzovoort. - Scholen: project nieuwkomers op bezoek. Nieuwkomers vertellen hun verhaal, waar komen ze vandaan, uit welke cultuur komen ze, wat vinden ze van Nederland ( schilder/ teken project) - Kerken: Muziek samenkomsten, samen eten ( projecten noodopvang verder uitwerken) - Verenigingen: Verenigingen bezoeken, vrijwilligers aan de slag bij verenigingen denk aan onderhoud voetbal velden. Reparaties maar ook verenigingen die laten zien wat ze te bieden hebben. - Dorpstafel: Deze betrekken en laten kennis maken met de nieuwkomers in de buurt en deze meenemen in acties. Kennis van normen, waarden en gebruiken Om een snelle integratie te bevorderen is het van belang dat nieuwkomers kennis maken en nemen van onze normen, waarden en gebruiken. Vaak betreft het hier ook ongeschreven regels die soms moeilijk te bevatten zijn voor nieuwkomers. Wat doen we al en wat kunnen we nog doen om dit nog verder uit te diepen met name ook naar de plaatselijke gebruiken. - Inburgeren ( Accessio), goede samenwerking, trajecten met elkaar kortsluiten en ook vanuit de gemeente korte lijnen houden met de inburgering die de nieuwkomers daar volgen. De vrijwilligers vluchtelingenhulp Tholen (VHT) hierin ook betrekken - Workshop participatieverklaring, organiseren van train de trainer met omliggende gemeenten om deze workshop te kunnen geven. Gewicht geven aan het ondertekenen van de participatieverklaring ( burgemeester of betreffende wethouder) - Inzetten vrijwilligers VHT met normen en waarden pamflet 3
Kennis van historie en heden van de gemeenschap Het tonen van interesse in de afkomst en historie van het nieuwe thuisland en daarbinnen in de lokale couleur, is een handreiking van de nieuwkomer naar de lokale bevolking. Iedereen vind het fijn dat er belangstelling voor hem of haar is. Het is ook een goed middel om als nieuwkomer inzicht te krijgen in de belevingswereld van de lokale bevolking. Kennis nemen van, door de nieuwkomer en kennis geven van, door de lokale bevolking is een krachtig middel bij de integratie in onze samenleving. Trajecten die we hier in kunnen starten : - Bezoeken van plaatselijke museums en veilingen - Bezoeken plaatselijke en regionale tentoonstellingen - Maken van een lokale historie map ( archief), geven van historie workshop door archivaris - Organiseren van een voedselmarkt met lokale hapjes en internationale hapjes van de nieuwkomers. - Participatie in evenementen zoals de color run Tholen zowel als vrijwilligers als deelnemen - Thema dagen bibliotheek - Excursie naar Neeltje Jans 4
4. Integratie gericht op scholing en de arbeidsmarkt Ons scholingssysteem is afwijkend van het systeem wat de nieuwkomers kennen vanuit het land van herkomst. Hierdoor ervaren we nu dat mensen keuzes maken die niet heel goed zijn voor hun toekomst en ook niet passen bij het niveau wat ze hebben. Je kunt ook geen goede keuze maken als je het systeem waar je je keuze op moet baseren niet snapt. Deze keuzes hebben direct gevolgen op het navolgende arbeidstraject. Het is dus van belang dat nieuwkomers inzicht krijgen in ons scholingssysteem en op de mogelijkheden op de arbeidsmarkt. Welke banen kennen wij in Nederland en welke opleiding op welk niveau is daar voor nodig. Kennis van het scholingssysteem - Goede uitleg scholingssysteem voor kinderen basis-middelbaar-hbo-universiteit. Hiervoor kunnen avonden georganiseerd worden, samenwerking RBL en iemand vanuit onderwijs - Goede uitleg volwassen educatie mogelijkheden met de participatie wet, samenwerking opzoeken met het UAF Matching en bijwerken van de expertise van de nieuwkomer gericht op onze arbeidsmarkt Hoog opgeleide nieuwkomers zijn een welkome aanvulling zijn op onze economische markt. Hiervoor is diploma waardering noodzakelijk, met de waardering kan er gekeken worden wat er nog nodig is aan opleiding om de nieuwkomer deel te kunnen laten nemen aan onze arbeidsmarkt in het expertise vlak waarin hij opgeleid is in het land van herkomst. Binnen de participatie wet is er voldoende ruimte om nieuwkomers met behoud van uitkering de ruimte te bieden om scholing te volgen. - Diploma waardering, na de waardering een plan van aanpak maken met betrekking tot scholing of een stage / werkervaringsplek op het expertise gebied van de nieuwkomer - Workshops maken CV en motivatiebrief gericht op de Nederlandse arbeidsmarkt. - Samenwerking zoeken met de omringende gemeenten in stage plekken en oriëntatie op de arbeidsmarkt Kennis van de arbeidsmarkt Kennis van de arbeidsmarkt is nodig om je goed te kunnen oriënteren op je mogelijkheden en kansen op een baan en in een bepaalde sector. De Nederlandse en lokale arbeidsmarkt is anders dan die de nieuwkomer gewend is in het land van herkomst. Om integratie op de arbeidsmarkt zo succesvol mogelijk te laten verlopen is het nodig de nieuwkomer kennis te laten maken en te laten nemen van de mogelijkheden die er zijn. Wat heb je nodig en waar kun je aan de slag met de diploma s die je hebt. - Oriëntatie bezoek UWV - Voorlichting KvK voor zelfstandigen, IMK hierin betrekken - Informatie over bedrijven in de regio, afdeling RO ( Hendrik Kieviet) W&I ( werkmakelaars) - Werkervaringsplaatsen, gemeente als kartrekker, actie opstarten om de werkgevers in de regio te motiveren werkervaringsplaatsen te creëren 5
- Vervoer in de regio, hoe is de afstand van de woonplek naar eventueel werk en welke vervoersmogelijkheden zijn er dan. ( dit kan in de workshop rechten en plichten uitkering) 5. Tot slot Zoals eerder al genoemd is het plan van aanpak voor het participatieverklaringstrajectgeen statisch plan. De kracht van het oplossen van de problematiek van integratie en re-integratie van nieuwkomers ligt met name in het kunnen anticiperen op gebeurtenissen en op omstandigheden. Cruciaal is dat naast het participatieverklaringstraject zwaar ingezet wordt op de beheersing van de Nederlandse taal. Met vrijwillige taalcoaches, de samenwerking met de inburgeringsinstantie, sociale activering, stageplaatsen bij werkgevers en verenigingen kunnen we de nieuwkomer een uitstekend op maat gemaakt traject aanbieden die leidt naar stabiele samenleving op maatschappelijk en arbeidsmarkt gebied. 6
7