Schoolrapportage 1. Achtergrondgegevens van de school Gegevens van de school: 02TC Christiaan Huygens College Aanvrager mw. Debby Verhoeve Locatie (vestigingsnummer) Broodberglaan (4) Adres Broodberglaan 3 Eindhoven Aangemelde schoolsoort Havo Leerlingenaantal 870 (door de school zelf opgegeven, april 2014) Bestuur: Stg. Eindhovens Protestants Voortgezet Onderwijs Het Christiaan Huygens College is een brede scholengemeenschap met drie vestigingen. De locatie Broodberglaan leidt op voor vmbo-technische leerweg, havo en vwo (klas 1 t/m 3). De laatste groep leerlingen vervolgt de bovenbouw op lyceum Bisschop Bekkers, de school waarmee gefuseerd wordt. De schoolleiding geeft aan een kansenbeleid te voeren. Relatief veel leerlingen worden geplaatst met een mavo/havo-advies en een lage citoscore. De afwezigheid van een vwo-afsluiting op deze vestiging is hierop mede van invloed. Een relatief grote groep leerlingen (30%) heeft te maken met sociaal-emotionele problemen en/of een complexe thuissituatie die van invloed is op de leerprestaties. De school is gehuisvest in een wat gedateerd gebouw. In 2016 is de nieuwbouw van de fusieschool gereed. Het leerlingaantal is met 870 stabiel. Het is de eerste keer dat het Christiaan Huygens College met de havo-afdeling opteert voor het predicaat Excellente School. 2. Motivatie van de school De onderbouwing die het Christiaan Huygens College bij de aanmelding als kandidaat Excellente School 2014 gaf, luidt als volgt. Het Christiaan Huygens College is een kleinschalige en betrokken school waar de leerlingondersteuning op een excellente wijze wordt vormgegeven. Dat dit op een excellente wijze gebeurt, blijkt uit de geboekte resultaten (cijferresultaten en leerling- en oudertevredenheid). Ondanks het feit dat het Christiaan Huygens College een sterk kansenbeleid hanteert, worden er uitstekende resultaten geboekt op zowel cognitief als sociaalemotioneel vlak. De begeleiding is sterk individueel gericht, zodat wij het beste uit de leerlingen kunnen halen. De leerling voelt zich niet alleen gekend, maar wordt ook echt gekend. Dit doen wij onder andere door: zeer betrokken personeel dat ook na schooltijd veel aandacht voor de leerling heeft; de wijze waarop het mentoraat wordt ingevuld; extra sociale vaardigheidslessen; extra vragenuurtjes; 1
sociale vaardigheids- en faalangsttraining; studiebegeleiding; studiebegeleiding speciaal voor lgf-leerlingen; extra rekenles; remedial teaching (dyslexie/dyscalculie/mvt); vertrouwensleerlingen; vertrouwensdocenten; zorgadviesteam; schoolpsycholoog; persoonsgericht decanaat; orthopedagoog binnen school; schoolpsycholoog binnen school; interne rebound (met een goede referentie van het centraal zorgloket). 3. De resultaten, breed opgevat (Criterium 1) Hierbij onderscheidt de jury drie gebieden: 1. resultaten op de kernvakken: Nederlands, Engels, wiskunde en rekenen; 2. resultaten op de andere vakken en leergebieden; 3. resultaten op aanvullende gebieden zoals burgerschap, sociaal-emotionele vorming, culturele vorming, redzaamheid, internationale oriëntatie. 3.1 Resultaten op de kernvakken (Indicator I) Hieronder geven we een overzicht van de resultaten van het Christiaan Huygens College over de periode 2011-2013 die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. Hierbij is gebruik gemaakt van de ruwe scores. Resultaatgegevens afkomstig van de Inspectie Havo Rendement onderbouw* 4,3 Rendement bovenbouw* 1,7 Gemiddelde centraal examen* 3 Gemiddeld verschil CE en SE** -0,01 * Gemiddelde van de score op een vijfpuntsschaal 2011-2013. ** Gemiddelde over de periode 2011-2013. Havo Gemiddeld cijfer CE 2011 6,4 Gemiddeld cijfer CE 2012 6,2 Gemiddeld cijfer CE 2013 6,3 Gemiddeld cijfer CE 2014 6,2 Op grond van de resultaten die het Christiaan Huygens College in 2011, 2012 en 2013 heeft behaald, stond de school niet in een voorselectie die de Inspectie van het Onderwijs aan de jury heeft verstrekt. De onderstaande gemiddelde cijfers bij het centraal examen over de periode 2011-2013 heeft de school zelf aangeleverd bij haar aanmelding. Eindexamenresultaten havo (CE) 2011 2012 2013 2014 Nederlands 6,1 6,1 5,9 6,5 Engels 6,3 6,2 6,2 6,3 Wiskunde 6,8 6,6 7,0 6,9 2
De resultaten van de kernvakken Nederlands en wiskunde zijn gestegen tot boven het landelijk gemiddelde. Het vak Engels scoort een half punt onder het landelijk gemiddelde. Reflectie Score Dronkers 2013 Waardering Elsevier 2014 7 +- De kwaliteit van de opbrengsten is gemiddeld. De geslaagdenpercentages kwamen in voorgaande jaren overeen met het landelijk gemiddelde; in 2014 is het geslaagdenpercentage sterk gedaald, ruim onder het landelijk gemiddelde: 80% geslaagden havo Christiaan Huygens Broodberglaan, 89% havo-geslaagden landelijk. De toegevoegde waarde is een sterk punt van de school. Ruim een kwart van de leerlingen komt verder dan het basisschooladvies en verlaat de school met een havodiploma. Samengevat: de school behaalt landelijk gezien gemiddelde resultaten. In vergelijking met enkele jaren geleden is er sprake van een terugloop van de resultaten. Toen behoorde de school tot de tien beste havo s van Nederland (bron: Elsevier). 3.2 Resultaten op andere leergebieden uit het standaardcurriculum (Indicator II) Ook het gemiddelde over de overige vakken bij het centraal examen (2011-2013) heeft de school zelf aangeleverd bij haar aanmelding. Eindexamenresultaten havo (CE) 2011 2012 2013 Gemiddelde overige examenvakken* 6,5 6,2 6,4 * De som van het gemiddelde op de overige examenvakken gedeeld door het aantal overige examenvakken. De resultaten van de overige vakken zijn van een gemiddeld niveau, maar vertonen een grillig verloop. Jaren waarin ruim voldoende wordt gescoord, worden afgewisseld met een jaar met lagere scores. In 2014 lag het gemiddelde cijfer van de overige vakken onder het landelijk gemiddelde, met de vakken Duits, biologie en aardrijkskunde als negatieve uitschieters. 3.3 Resultaten op aanvullende leergebieden (Indicator III) In haar aanmelding geeft de school aan dat ze over de volgende aanvullende gebieden aantoonbaar zeer goede resultaten boekt: burgerschap; sociaal-emotionele vorming; leerlingbegeleiding. De systematiek die de school daar volgens de aanmelding bij hanteert, is als volgt. 3
Behaalde cijfers maatschappijleer, godsdienst, geschiedenis, projectweken. (bij burgerschap) Verslaglegging, teams, mentoren, ZAT, specialisten, wekelijkse rapportage, evaluaties. (bij sociaal-emotionele vorming) Handelingsplan, monitoring, mentor, teams, ZAT, tevredenheidonderzoek, collegiale consultatie, evaluatie, intervisie. (bij leerlingbegeleiding) In haar aanmelding noemt de school de volgende vorderingen die bij deze aanvullende gebieden worden geboekt. Debat gemeenteraadsverkiezingen, bewustwording sociale media, diverse maatschappelijke items. (bij burgerschap) Speciaal mentoraatprogramma, verbetering TOF-training, opleiding mentorcoach, beleid rebound. (bij sociaal-emotionele vorming) Structureel overleg, handelingsgericht werken, intensiveren contact ouders, aanpassing programma H3. (bij leerlingbegeleiding) De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek kennis genomen van een aantal activiteiten uit bovenstaand aanbod op het gebied van burgerschap, sociaal-emotionele vorming en leerlingbegeleiding. Bij burgerschap is er aandacht voor normen en waarden, bij sociaal-emotionele vorming wordt er gewerkt met de methode Leefstijl; ook zijn er sociale vaardigheidslessen (Rots & Water). De basis voor de leerlingzorg en de leerlingbegeleiding vormt het zorgplan waarin opgenomen de zorgstructuur, met de taken en verantwoordelijkheden van de zorgfunctionarissen. Deze structuur wordt zo nodig uitgebreid met externen. Er is aandacht voor evaluatie van de ingezette zorg en het resultaat. Het aanbod aan zorg voor en begeleiding van de leerlingen is ruim. Het zorgteam beschikt over aanzienlijke expertise. De zorg wordt planmatig verleend en levert maatwerk. 4. De omstandigheden waarbinnen de school werkt (Criterium 2) In haar aanmelding stelt het Christiaan Huygens College dat er omstandigheden zijn die van invloed zijn op de resultaten die ze met de leerlingen behaalt. 4.1 Leerlingkenmerken en procesinrichting (Indicator IV) De omstandigheden die de school in de aanmelding noemt, zijn de volgende. Wij zijn een relatief kleine school op een klein leefoppervlak, waar leerlingen alleen een vmbo-t- of havodiploma kunnen halen. Hierdoor zijn we minder aantrekkelijk voor leerlingen met een havo/vwo-advies. Hierdoor krijgen we de zwakkere havoleerlingen binnen. Het aantal leerlingen met een vmbo-t-advies dat een havodiploma haalt, is groot. Veel basisscholen sturen leerlingen met een extra zorgbehoefte naar onze school. Dit betekent dat er vergeleken met andere scholen relatief veel leerlingen met een begeleidingsbehoefte in een klas zitten; zowel leerlingen met als leerlingen zonder indicatie. Er komen steeds meer leerlingen met gecompliceerde thuissituaties. De problemen zijn dusdanig dat school niet centraal staat. We merken dat de ouderbetrokkenheid sterk vermindert. Het betreft 30% van de leerlingen. Volgens de aanmelding houdt de school daar op de volgende wijze rekening mee. Zeker 30% van de leerlingen heeft een intensieve ondersteuningsbehoefte 4
(individuele auti-coach (voor leerlingen met autisme), begeleiding, interne rebound, interne huiswerkbegeleiding voor leerlingen met een indicatie, schoolpsycholoog). Daarnaast bieden we ondersteuning op individueel niveau aan alle leerlingen. Te denken valt aan: zeer betrokken personeel; dyslexieondersteuning; vragenuurtje; extra Nederlands en rekenen via een individueel gericht programma; extra rekenlessen; remedial teaching; sociale vaardigheidstraining; TOF-training; TROEF-training; examentraining; orthopedagoog; maatschappelijk werker; vertrouwenspersonen; vertrouwensleerlingen. De kwaliteit van de leerlingenzorg en leerlingbegeleiding is een sterk punt van deze school. Ze biedt maatwerk in de zorg voor en begeleiding van leerlingen. Zorg wordt aangeboden op basis van handelingsplannen, waarbij specialisten van de school een belangrijke rol vervullen. Er is ruim voldoende deskundigheid voor handen, zo nodig wordt deze uitgebreid met externen. Er is aandacht voor voortgangsbewaking en evaluatie van de handelingsplannen. Het aanbod voor zorg en begeleiding voor leerlingen is ruim, bijvoorbeeld faalangstreductietraining, dyslexie, Rots & Water, een psycho-fysieke training voor leerlingen. Het zorgplan vormt de basis voor de leerlingbegeleiding. De school heeft een duidelijke zorgstructuur, waardoor de zorg/begeleiding efficiënt en effectief kan worden aangeboden. Er is aandacht voor evaluatie van de inzet van zorg/begeleiding en het resultaat ervan. De school bereikt een behoorlijke balans tussen zorg verlenen en onderwijs bieden. Er zijn frequente leerlingenbesprekingen met het team, de lijnen zijn kort, de zorgverleners zijn laagdrempelig, leerlingen en ouders worden goed betrokken. Er is gesproken over de aanzuigende werking van de aanwezige expertise op het gebied van zorg en begeleiding, op de aanmelding. De school beschouwt het als haar kracht leerlingen deze zorg te bieden. Wel wordt de tamelijke unieke schoolinterne rebound extern low profile aangeboden. 4.2 Leerlingkenmerken en resultaten (Indicator V) De toegevoegde waarde is een sterk punt van de school. Ruim een kwart van de leerlingen verlaat de school met een havodiploma ondanks een lager basisschooladvies. Het rendement van de onderbouw is hoog. Meer leerlingen zitten op 15-jarige leeftijd in de havo-afdeling dan verwacht mocht worden op grond van het basisschooladvies. Dat is een prestatie te noemen. Vervolgens doen de leerlingen er echter aanzienlijk langer over om een diploma te halen dan 5
de 5-jarige cursusduur van het havo. Daarmee is het rendement van de bovenbouw onvoldoende. 4.3 Benutting van het inzicht in leerwinst bij onderscheiden categorieën leerlingen (Indicator VI) In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld waaruit blijkt dat ze leerwinst probeert bij te houden. Rekentoets (cito); referentietoetsen cito (Nederlands en moderne vreemde talen); screening brugklasleerlingen (taal en rekenen); via MagnaView worden de resultaten van leerlingen nauwlettend in de gaten gehouden (op individueel niveau); de resultaten van leerlingen worden eenmaal per twee weken besproken tijdens een teamvergadering; mentoren hebben met regelmaat gesprekken met leerlingen over de resultaten; mentoren spreken regelmatig apart met de teamleider over resultaten. De school beschrijft in de aanmelding de wijze waarop ze de cijfers over de leerwinst gebruikt als volgt. In de interne rebound vindt er meerdere keren per dag een korte reflectie/evaluatie plaats voor wat betreft de behaalde resultaten. Aan de hand van deze behaalde resultaten wordt er een vervolgtraject uitgestippeld op cognitief en sociaal-emotioneel gebied. Doordat de leerlingen in school blijven, zijn de lijntjes met de vakdocenten kort waardoor de leerlingen gemakkelijk terug kunnen keren in het reguliere onderwijsproces. In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld waaruit blijkt dat ze de cijfers over leerwinst vertaalt naar differentiaties aan de onderkant en aan de bovenkant (zwak- en goedpresteerders). Twee keer per jaar vindt er een rekentoets plaats in elk leerjaar. De uitkomst van de eerste toets bepaalt of een leerling extra rekenlessen nodig heeft. Aan het einde van het schooljaar wordt er onderzocht of het vereiste niveau is bereikt. Wanneer in het voor-examenjaar een leerling niet voldoende scoort voor 3F, krijgt een leerling een extra lesuur rekenen op zijn/haar lesrooster. Bij Nederlands krijgen leerlingen toetsen gesplitst in diverse domeinen. De resultaten bepalen of een leerling extra ondersteuning krijgt van een remedial teacher. In het examenjaar krijgen leerlingen met dyslexie extra remedial teaching bij Nederlands en Engels. Tijdens het schoolbezoek heeft de delegatie van de jury kennis genomen van de wijze waarop de school zicht heeft op de individuele leerprestaties van de leerlingen, in het bijzonder wat betreft rekenen en taal. Voor rekenen en taal maakt de school gebruik van methodeonafhankelijke toetsen (cito-vas) om het aanvangsniveau te bepalen. Er is een structuur om te voorzien in een vervolg: leerlingen die niet voldoen aan de gestelde niveaueisen, krijgen extra begeleiding en extra onderwijstijd. Resultaten worden opgenomen in het leerlingvolgsysteem. Deze metingen (ook voor het vak Engels) worden periodiek herhaald tot en met het derde leerjaar. 6
Gemiddelde van de cijfers bij het centraal examen van de 20% beste leerlingen (2013, gegevens Duo) Nederlands Engels Wiskunde Gemiddelde avo-vakken 6,85 7,15 7,19 7,24 5. De inrichting van het onderwijsproces (Criterium 3) 5.1 Schoolspecifieke aanpak en proceskwaliteit (Indicator VII) In het aanmeldingsformulier noemt het Christiaan Huygens College de volgende drie facetten als het meest kenmerkend voor de onderwijsaanpak die ze nastreeft: structurering van de leerstof; opbrengstgericht werken; begeleiding van leerlingen. In de aanmelding licht de school dit als volgt toe. Gebruik studiewijzers/gestructureerd aanbieden van de lesstof. Bovenbouw en onderbouw stemmen dusdanig op elkaar af dat er een optimale doorlopende leerlijn ontstaat. Van de docenten wordt verwacht dat zij de resultaten en het welzijn van de leerlingen monitoren en hierop anticiperen. De afspraken die gemaakt zijn om de leerling optimaal te begeleiden, worden tijdens teamvergaderingen, voortgangsvergaderingen en evaluatiegesprekken ten aanzien van de handelingsplannen geëvalueerd. De gemaakte afspraken worden gedeeld met vakdocenten (via vergaderingen, de zorglijst van de zorgcoördinator en logboek in Magister). De vakdocenten houden zich tijdens de lessen aan deze afspraken, waardoor leerlingen niet alleen tijdens begeleidingsuren extra aandacht krijgen. Opbrengstgericht werken heeft prioriteit in deze school. De docenten zijn verantwoordelijk voor hun resultaten; het management heeft daarbij een controlerende rol. Docenten verantwoorden zich over de leerresultaten van hun leerlingen en maken verbeterplannen bij tegenvallende resultaten, recentelijk voor het vak Duits en M&O (management en organisatie). Het schoolmanagement volgt de resultaten. In een aantal gevallen wordt afscheid genomen van docenten die na begeleiding matig presteren. De samenwerking tussen de vakdocenten en de zorgfunctionarissen is in balans. De leerlingbegeleiding kenmerkt zich door maatwerk, een breed aanbod, aanzienlijke expertise en een grote mate van zorgvuldigheid in de uitvoering en bewaking (bron: tevredenheidsonderzoek). De leerlingen van de rebound met de delegatie van de jury gesproken heeft, zijn heel tevreden over de rol van de mentoren, die betrokken zijn en goed bereikbaar, ook voor de ouders. 5.2 Schoolspecifieke aanpak en organisatiekwaliteit (Indicator VIII) In het aanmeldingsformulier noemt de school de volgende drie facetten als het meest kenmerkend voor de wijze waarop ze is georganiseerd: professionalisering van het personeel; schoolklimaat; 7
leerlingentevredenheid. In de aanmelding licht de school dit als volgt toe. Professionalisering staat hoog in het vaandel: veel ruimte hiervoor qua tijd en financiën, zowel individuele scholing als teamscholing. Door middel van voortgangs-, ontwikkelings- en ambitiegesprekken, 360 graden feedback waarin de nadruk ligt op de persoonlijke ontwikkeling van de docenten. Uit de tevredenheidonderzoeken blijkt dat onze school hoog scoort op het gebied van tevredenheid en schoolklimaat. Wij zijn een school met duidelijke regels, waar aandacht voor elkaar centraal staat. De leerlingen voelen zich erg veilig. De afstand tussen de leerlingen en personeel is klein, waardoor het vragen om hulp gemakkelijk gaat. De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek vastgesteld dat de school planmatig aandacht geeft aan de professionalisering van het team, zowel individueel als in teamverband. De gesprekscyclus wordt gehandhaafd, 360 graden feedback van teamleden en van leerlingen levert input aan de docent voor verbeteracties. In functioneringsgesprekken, die vooraf gegaan worden door lesbezoek, wordt daarop ingehaakt. Met de schoolleiding, zorgfunctionarissen en leerlingen, zowel aangewezen leerlingen als at random, is over het schoolklimaat gesproken. Ook eigen waarneming van de delegatie van de jury leverde informatie. De groepen waarmee gesproken is, zijn positief over het klimaat op deze school. Het biedt veiligheid en is door de respectvolle omgang stimulerend voor de leerlingen. De leerlingtevredenheid is op dit punt goed te noemen. 6. Verband tussen de inrichting van het onderwijsproces en de resultaten die de school boekt (Criterium 4) 6.1 Veranderingen vanwege resultaten (Indicator IX) In het aanmeldingsformulier is aan het Christiaan Huygens College gevraagd of ze een uitgewerkt systeem kent voor periodieke analyse van opbrengsten op verschillende niveaus: leerling, (jaar)groep, vakgebied, docent. De school geeft aan daarover te beschikken. In de aanmelding omschrijft de school dit systeem als volgt. MagnaView (elke acht weken), Magister (zowel op cijfers als leerlingvolgsysteem, dagelijks/wekelijks), teamvergadering (elke veertien dagen), voortgangsvergadering (drie keer per jaar), sectieoverleg (elke vier weken), overleg directie/sectievoorzitter (minimaal twee per jaar). Op zowel docent-, team-, teamleiders- als directieniveau wordt er voortdurend gemonitord. Indien noodzakelijk worden er verbeterplannen geschreven, uitgevoerd, gecontroleerd en geëvalueerd. Tijdens haar presentatie voor een delegatie van de jury heeft de school onder meer aandacht besteed aan de relatie tussen de aanpak van de school en de resultaten die ze boekt. De havo van het Christiaan Huijgens College op de Broodberglaan werd in 2012 en 2013 door Elsevier gerekend tot de sterkste havo s van Nederland. In 2014 doet de school het, opnieuw volgens Elsevier, 8
gemiddeld. De aanpak van de school kenmerkt zich door professionalisering (school werft bijvoorbeeld personeel met een Broodbergcompetentie). Daarnaast kent de school een sterke begeleidingsstructuur. Dit alles wordt op een planmatige manier gedaan. De school geeft aandacht aan de verbetering van de leerresultaten. Dit gebeurt planmatig. De school heeft een aantal instrumenten, zoals hierboven genoemd, tot haar beschikking om dit proces te sturen. Tussentijdse metingen van de resultaten maken daarvan deel uit. Zowel proactief beleid, in de vorm van extra lessen en examentraining, als systematische evaluatie, zoals de Wolffsystematiek en eigen analyses van de vakdocenten, leiden tot bijstelling van de aanpak. Een aantal jaren achtereen (2012 en 2013) was de school succesvol op het punt van leerresultaten, wat ook erkend werd door media en wetenschappelijk onderzoek. 6.2 Vasthouden van resultaten (Indicator X) In de aanmelding noemt de school het volgende voorbeeld van een aantoonbaar geslaagde interventie die ze naar aanleiding van de periodieke analyses heeft toegepast. Resultaatverbeterplan heeft zichtbaar geleid tot verbetering van het niveau van de examenklas; verschil SE/CE is nihil. De school investeert in verbetering van de opbrengsten, wat aanvankelijk geleid heeft tot behoorlijke leerresultaten met stabiele, lage discrepanties tussen het gemiddeld centraal examencijfer en het gemiddeld schoolexamencijfer. Afgelopen schooljaar had de school een minder gunstig jaar wat betreft de examenresultaten. De vraag is: hoe kon een stabiel goed examenresultaat in die mate terugvallen? Hoe konden de discrepanties bij Duits, M &O, biologie en de kunstvakken te groot uitvallen? Dit onderzoek is kortgeleden gestart. 6.3 Kwalificatie, professionaliteit, schoolkennis (Indicator XI) In de aanmelding geeft de school het volgende voorbeeld van de wijze waarop kennisdeling en ontwikkeling binnen de school worden vormgegeven. Inzet ict-innovator en ict-coaches die kennis delen met collega s. Doel: bevordering ict-vaardigheden van docenten en het frequenter inzetten van ict in het onderwijsproces. Resultaat: steeds meer docenten maken gebruik van ict ten behoeve van het onderwijs. Elektronische leeromgeving wordt vaker ingezet. Plenaire studiedagen, heidagen (managementteam en zorgteam). Als belangrijkste thema s binnen het professionaliseringsbeleid noemt de school in de aanmelding. leerlingbegeleiding; ict-gebruik ten behoeve van het onderwijs; activerende en differentiërende didactiek. 9
Het professionaliseringsbeleid van de school geschiedt planmatig en is gekoppeld aan de strategische doelen van de school. De bovengenoemde prioriteiten zijn herkenbaar in het schoolbeleid aanwezig. Leerlingbegeleiding is een must in deze school met een bovengemiddelde leerlingenproblematiek. Naast deskundigheidsbevordering door cursussen kunnen docenten daarvoor terecht bij de specialisten van de interne zorgcommissie, die hen actief voorlichten. Een punt van aandacht is de verdere ontwikkeling van de leerlingen in het vervolgonderwijs. De school stopt veel energie in het leiden naar een havodiploma, maar doen de leerlingen het in het vervolgonderwijs ook goed? De meest recente tevredenheidonderzoeken zijn afgenomen in 2014. Gemiddelde score op de tevredenheidonderzoeken Medewerkertevredenheid Gemiddelde score school - Landelijke score - Oudertevredenheid 7,7 7,8 Leerlingtevredenheid 7,4 6,8 In haar aanmeldingsformulier geeft de school aan dat ze naar aanleiding van de tevredenheidonderzoeken de volgende stappen heeft gezet. De bovenstaande gegevens zijn uitsluitend de resultaten van het brugklasonderzoek. De onderzoeksgegevens van klas 3 zijn wel binnen maar op dit moment voor ons nog niet beschikbaar. De resultaten zijn deze week binnengekomen. Daarom is er op dit moment nog geen plan van aanpak geschreven/uitgevoerd. In het kader van haar kwaliteitsbeleid doet de school regelmatig tevredenheidonderzoeken onder leerlingen, ouders en medewerkers. Verbeterpunten worden opgenomen in de schooljaarplannen. Leerlingen en ouders worden betrokken bij deze plannen. De meest recente enquêtegegevens van de hele school waren nog niet beschikbaar. Het is om die reden niet mogelijk over de actuele tevredenheid een uitspraak te doen. De delegatie van de jury heeft steekproefsgewijs met leerlingen gesproken; zij toonden zich positief over de school. Met name het prettige schoolklimaat, gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgang, werd genoemd. Ook hulp bij leer- en sociaal-emotionele problemen gebeurt zorgvuldig. De leerlingen vinden dat de meeste docenten goed lesgeven. 7. Het excellentiebeleid van de school (Criterium 5) Het uitgangspunt van de jury is dat een excellente school zeer goede resultaten behaalt en een weloverwogen onderwijsinrichting laat zien. Daarenboven kan een school op een specifiek excellentiegebied uitblinken. Dat kan betrekking hebben op diverse zaken en bijvoorbeeld gericht zijn op een inhoudelijk domein en/of op een specifieke groep leerlingen. 7.1 Het schooleigen excellentiebeleid (Indicator XII) Volgens de aanmelding kent het Christiaan Huygens College een excellentiegebied waarop ze de focus legt. De school licht dit in haar aanmeldingsformulier als volgt 10
toe. Ondersteuning van leerlingen; de culturele vakken (muziek en drama); de bètavakken; ict. De aandacht voor het excellentiegebied is gericht op een of meerdere specifieke groepen leerlingen. De doelgroep van het excellentiegebied is in de aanmelding als volgt omschreven. De leerlingondersteuning (zie vorige vragen). We bieden verrijking op de volgende gebieden: Leerlingen (80) die willen excelleren op het gebied van drama, nemen deel aan de scènefabriek. Dit is een jaarlijks terugkerend groot project waarbij er wekelijks gewerkt wordt aan een toneelproductie. Extra muziekuur voor leerlingen (klas 3 met belangstelling) en muziekavond voor alle leerlingen die na audities gekozen zijn om deel te nemen, schoolband. Mindstorms voor leerlingen die hierin willen excelleren. Leerlingen werken wekelijks aan de voorbereiding van RoboCup-wedstrijden. Het betreft ongeveer 45% van de leerlingen van de school. Tijdens haar presentatie voor een delegatie van de jury heeft de school aandacht besteed aan haar excellentiebeleid. De school noemt zichzelf een kansenschool. Het kernbegrip in het excellentiebeleid, leerlingenzorg, sluit daarop aan. De populatie van de havo kenmerkt zich door een relatief zwakke instroom. De school wil leerlingen begeleiden bij het ontdekken van hun talenten. De resultaten zijn terug te zien in eindopbrengsten en tevredenheidscijfers. Opmerkelijk in het betoog van de school was overigens de interne rebound. De school noemde verder de aandacht voor muziek en drama. De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek ruime aandacht gegeven aan de organisatie en uitvoering van de leerlingzorg/begeleiding. Ze onderschrijft de kwaliteiten van de school op dit punt. Het Christiaan Huygens College profileert zich als kansenschool en biedt daarvoor het noodzakelijke flankerend beleid. De school kent een duidelijke zorgstructuur, zorg wordt planmatig verleend, doelen van de zorg/begeleiding worden structureel vastgelegd in een ontwikkelingsperspectief waarvan de voortgang wordt bewaakt en geëvalueerd. Er is voldoende expertise beschikbaar op het gebied van leerlingenzorg en begeleiding, zowel intern als extern. De delegatie van de jury heeft uitvoerig stilgestaan bij de schoolinterne rebound, een project voor achttien leerlingen met aanzienlijke belemmeringen om tot een goed leerresultaat te komen. Het gaat vaak om jongeren met een behoorlijke intelligentie die door problemen in de thuissituatie of omdat zij gepest worden, matig presteren op school. De delegatie van de jury is onder de indruk van wat de school met deze groep jongeren presteert. Het onderwijsaanbod is afgestemd op de individuele leer- en begeleidingsbehoeften van de leerlingen. De Rots & Water-training helpt hen sociaal vaardiger en ook assertiever te worden. De culturele vakken (muziek en drama) bieden een ruim aanbod om talenten op dit gebied te ontwikkelen. In dit verband is met leerlingen gesproken over het dramaproject de scènefabriek. Zij waren positief over deelname aan het project, dat behalve leuk ook zinvol is, omdat bijvoorbeeld faalangst daardoor kon worden 11
overwonnen. 7.2 Erkenning door externe partijen (Indicator XIII) In de aanmelding stelt de school dat het gebied respectievelijk de gebieden waarop de school uitblinkt, wordt/worden erkend door externe partijen (bijvoorbeeld andere scholen, ouders, andere partners). De school licht dit in haar aanmeldingsformulier als volgt toe. Basisscholen sturen leerlingen met een specifieke begeleidingsbehoefte naar onze school. De voorstellingen van de scènefabriek en de muziekavond worden gehouden in grote theaterruimtes en zijn altijd uitverkocht. De leerlingen die hebben deelgenomen aan Mindstorms/ RoboCup hebben regelmatig wedstrijden gewonnen. De herkenbaarheid van het excellentiegebied blijkt volgens de aanmelding verder uit: externe bezoekers specifiek gericht op dit gebied; deelname aan een netwerk dat betrekking heeft op dit gebied. De jury heeft diverse referenten gevraagd in hoeverre ze de kwaliteit van het Christiaan Huygens College onderschrijven en het excellentiebeleid van de school herkennen. Van vijf referenten kreeg de jury een reactie. Uit deze referenties komt onder meer naar voren dat de zorg uitstekend is, dat de school een grote aantrekkingskracht heeft doordat het een leuke en veilige school is en dat de leerlingen een brede culturele en maatschappelijke basis ontwikkelen. De referenten onderschrijven dat het Christiaan Huygens College een excellente school is. 7.3 Versterking van het excellentiebeleid in de toekomst (Indicator XIV) Het Christiaan Huygens College heeft plannen om haar excellentiefocus in de toekomst verder te versterken. De school beschrijft deze plannen in haar aanmeldingsformulier als volgt. Resultaatverbeterplan; schooljaarplan; nieuw ondersteuningsprofiel; ondersteuningsplan (concept); cultuurbeleidsplan; strategisch beleidsplan. Volgens de aanmelding sluiten de plannen op de volgende wijze aan op specifieke behoeften van (groepen) leerlingen. Het deskundig ondersteunen van alle leerlingen die zijn toegelaten op de school wordt in voornoemde plannen gespecificeerd. In de plannen staat beschreven welke extra activiteiten leerlingen kunnen volgen om te kunnen excelleren op cultureel en bètagebied. In de aanmelding wordt de aansluiting op de door de school gehanteerde didactische aanpak als volgt beschreven. De plannen zijn geschreven op basis van de aandachtspunten die voor de school belangrijk zijn. Het is een handvat voor het gehele personeel. Ze zijn geformuleerd volgens de PDCA-cyclus en worden regelmatig bijgesteld. De 12
docenten en het management monitoren de plannen en de effecten daarvan. De delegatie van de jury heeft tijdens het schoolbezoek kennis genomen van de (mede op excellentie gerichte) plannen van de school, die betrekking hebben op de havo. Ook is gesproken met de beleidsverantwoordelijken over deze plannen, die voor een deel een voortzetting zijn van bestaand beleid, deels nieuw beleid betreffen. De plannen worden gekenmerkt door een goede balans tussen realisme (wat is haalbaar) en ambitie (dynamiek). Het schoolontwikkelingsprofiel laat zien dat de school zich openstelt voor leerlingen die specifieke ondersteuning behoeven. De school is goed in staat om deze ondersteuning te bieden. Binnen het team bestaat een aanzienlijk draagvlak voor de ontwikkelingen die in gang zijn gezet. Daardoor kan de schoolleiding de plannen die zij heeft om de school excellent te maken ten uitvoer brengen. 8. Opmerkingen Inspectie Geen aanvullende opmerkingen. 9. Conclusie van de jury Het Christiaan Huygens College is een brede scholengemeenschap met drie vestigingen. De locatie Broodberglaan leidt op voor vmbo-theoretische leerweg, havo en vwo (klas 1 t/m 3). De laatste groep leerlingen vervolgt de bovenbouw op Lyceum Bisschop Bekkers, de school waarmee gefuseerd wordt. Het Christiaan Huygens College heeft zich in 2014 voor het eerst kandidaat gesteld met de afdeling havo. De schoolleiding geeft aan een kansenbeleid te voeren. Relatief veel leerlingen worden geplaatst met een mavo/havo-advies en een lage citoscore. Een relatief grote groep leerlingen (30%) heeft te maken met sociaal-emotionele problemen en/of een complexe thuissituatie die van invloed is op de leerprestaties. De context waarbinnen de school haar werk doet, is tamelijk complex. Een positief punt is dat het onderwijs wordt gegeven door een team dat sterk betrokken is bij deze doelgroep. Het team beschikt over een brede deskundigheid op het gebied van zorg en begeleiding. De school trekt aanzienlijke aantallen leerlingen met een (extra) zorgbehoefte (ongeveer 30% van de leerlingen). Door het brede zorgaanbod dat ook vmboscholen veelal bieden, is er eerder sprake van een zorg-havo die bevolkt wordt door relatief veel leerlingen met negatieve ervaringen in het onderwijs (deels veroorzaakt door de thuissituatie) en leerlingen die met een laag advies vanuit de basisschool meer willen. In die zin is de leerlingenpopulatie beslist niet standaard voor havo. De schoolinterne rebound, met ongeveer achttien leerlingen, is daarvan het beste voorbeeld. Deze klas wordt bevolkt door kinderen met uiteenlopende problematieken zoals langdurig gepest zijn, autistisme, een complexe thuissituatie, drop outs, enzovoort. De school biedt hen een serieuze kans op herstel met uitzicht op een havo-diploma. De CE-resultaten van de kernvakken Nederlands en wiskunde van de havoafdeling van het Christiaan Huygens College zijn gestegen tot boven het landelijk gemiddelde. Het vak Engels scoort een half punt onder het landelijk gemiddelde. 13
De resultaten van de overige vakken zijn van een gemiddeld niveau, maar vertonen een grillig verloop. Jaren waarin ruim voldoende wordt gescoord, worden afgewisseld met een jaar met lagere scores. Veel basisscholen sturen leerlingen met een extra zorgbehoefte naar het Christiaan Huygens College. Dit betekent dat er vergeleken met andere scholen relatief veel leerlingen met een begeleidingsbehoefte in een klas zitten. Het gaat om leerlingen met en zonder indicatie. Er komen steeds meer leerlingen met gecompliceerde thuissituaties. De problemen zijn dusdanig dat school niet centraal staat. De school merkt dat de ouderbetrokkenheid sterk vermindert. Opbrengstgericht werken heeft prioriteit in deze school. Docenten verantwoorden zich over de leerresultaten van hun leerlingen en maken verbeterplannen bij tegenvallende resultaten, recentelijk voor het vak Duits en M&O (management en organisatie). Het schoolmanagement volgt de resultaten. In een aantal gevallen wordt afscheid genomen van docenten die na begeleiding matig presteren. De samenwerking tussen de vakdocenten en de zorgfunctionarissen is in balans. De school geeft aandacht aan de verbetering van de leerresultaten. Dit gebeurt planmatig. Ze heeft daartoe een aantal instrumenten tot haar beschikking, zoals tussentijdse metingen van de resultaten. Proactief beleid, in de vorm van extra lessen en examentraining, en systematische evaluatie, zoals de Wolff-systematiek en eigen analyses van de vakdocenten, leiden tot bijstelling van de aanpak. Een aantal jaren achtereen (2012 en 2013) was de school succesvol op het punt van leerresultaten, wat ook erkend werd door media en wetenschappelijk onderzoek. De jury heeft uitvoerig stilgestaan bij de schoolinterne rebound, een project voor achttien leerlingen met aanzienlijke belemmeringen om tot een goed leerresultaat te komen. Het gaat vaak om jongeren met een behoorlijke intelligentie die door problemen in de thuissituatie of omdat zij gepest worden, matig presteren op school. De jury is onder de indruk van wat de school met deze groep jongeren presteert. Het onderwijsaanbod is afgestemd op de individuele leer- en begeleidingsbehoeften van de leerlingen. De Rots & Water-training helpt hen sociaal vaardiger en ook assertiever te worden. Aandachtspunten voor de school zijn het rendement van de bovenbouw en de fluctuaties van de resultaten. Samengevat levert de havo-afdeling van het Christiaan Huygens College, locatie Broodberglaan, aanzienlijke inspanningen om leerlingen met stevige sociaalemotionele problemen op te vangen, te begeleiden en met succes naar het havodiploma mee te nemen, ook leerlingen van wie dat op grond van lage advisering of hun achtergronden niet werd verwacht. Daarmee levert de school een prestatie van formaat. Het kansenbeleid wordt waargemaakt. Anderzijds heeft de school voor dit resultaat extra leerjaren nodig en staan de examenresultaten onder druk. Uit de referenties komt onder meer naar voren dat de zorg van de school uitstekend is, dat ze een grote aantrekkingskracht heeft doordat het een leuke en veilige school is en dat de leerlingen een brede culturele en maatschappelijke basis ontwikkelen. 14
Alles overziende is de jury van oordeel dat het Christiaan Huygens College, locatie Broodberglaan, op basis van de door de jury waargenomen kenmerken en gerapporteerde bevindingen het predicaat Excellente School (havo) 2014 toekomt. 15