Meest Gastvrije 200
Colofon Samensteller: Lennert Rietveld Van Spronsen partners horeca-advies Herenweg 83 2362 EJ Warmond T: 07-548867 E: lennertrietveld@spronsen.com W: www.spronsen.com In samenwerking met: VVV Nederland Postbus 70 3956 ZS Leersum T: 0343-439489 E: paulvanharten@vvvnederland.nl W: www.vvvnederland.nl Drukwerk: Printshop Ouwehand Kabelbaan 0 2352 BL Leiderdorp T: 07-5897670 Publicatiedatum: 4 oktober 200 200, Van Spronsen partners horeca-advies Het onderzoek Meest Gastvrije van Nederland 200 is een initiatief van Van Spronsen Partners horeca-advies in samenwerking met VVV Nederland. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Verklaring aspecten op straat: Hoe waardeert de bezoeker de vriendelijkheid van mensen op straat? in horeca: Hoe waardeert de bezoeker de vriendelijkheid van horecamedewerkers? in winkels: Hoe waardeert de bezoeker de vriendelijkheid van winkelpersoneel? : Hoe waardeert de bezoeker het algemeen gevoel van veiligheid tijdens het bezoek aan de stad? : Hoe waardeert de bezoeker de verlichting in de stad in relatie tot het veiligheidsgevoel? (straten, pleinen, openbare ruimtes) concentratiegebieden: Hoe waardeert de bezoeker het aanbod, de grootte en de uitstraling van horeca concentratiegebieden? Terrasaanbod: Hoe waardeert de bezoeker het aanbod van terrassen? : Hoe waardeert de bezoeker de diversiteit aan restaurants? : Hoe waardeert de bezoeker de diversiteit aan cafés? : Hoe waardeert de bezoeker het aanbod,de grootte en de uitstraling van winkelgebieden? : Hoe waardeert de bezoeker de diversiteit aan winkels? : Hoe waardeert de bezoeker de openingstijden van winkels? Cultureel aanbod: Hoe waardeert de bezoeker het aanbod van musea, theaters en bioscopen binnen de stad? Straten: Hoe waardeert de bezoeker de inrichting, de sfeer en de uitstraling van de straten? Pleinen: Hoe waardeert de bezoeker de sfeer en uitstraling van de pleinen? Gebouwen: Hoe waardeert de bezoeker het type bouw, de sfeer en de uitstraling van de gebouwen? Binnenstad: Hoe waardeert de bezoeker de (autovrije) binnenstad op het gebied van inrichting, sfeer en uitstraling? : Hoe waardeert de bezoeker de groenvoorzieningen (parken, aanwezigheid van groen) in de stad? : Hoe waardeert de bezoeker de hygiëne van de stad in straten en openbare ruimtes? (bijvoorbeeld properheid, stank, (zwerf)afval, prullenbakken en hondenpoep) Vindbaarheid in de stad: Hoe waardeert de bezoeker de vindbaarheid in de stad door middel van de loopstromen, beschikbare plattegronden en wegwijzers? : Hoe waardeert de bezoeker de bereikbaarheid te voet van bestemmingen binnen de stad? : Hoe waardeert de bezoeker de bereikbaarheid van de stad met het openbaar vervoer? : Hoe waardeert de bezoeker de bereikbaarheid van bestemmingen in de stad met het openbaar vervoer? : Hoe waardeert de bezoeker de informatievoorziening binnen het openbaar vervoer? : Hoe waardeert de bezoeker de bereikbaarheid van de stad met de auto? : Hoe waardeert de bezoeker de parkeervoorzieningen van de stad? : Hoe waardeert de bezoeker de aanwezige werkzaamheden op het gebied van overlast en de effecten op bereikbaarheid en openstelling?
Van Spronsen Partners horeca-advies Van Spronsen Partners horeca-advies is onderdeel van Van Spronsen Partners Groep, een fullservice bureau voor horeca en leisure op het gebeid van advies, administratieve dienstverlening en personeel- en salarissystemen. Heeft u interesse om uw stad in 20 mee te laten doen? Neem dan contact op metlennert Rietveld, senior-adviseur: lennertrietveld@spronsen.com of 07-548867 Kijk voor meer informatie op www.meestgastvrijestad.nl
Voorwoord Gasten het gevoel geven dat ze welkom zijn, daar gaat het om in de gastvrijheidsbranche. Gastvrijheid bieden is echt een vak. Een mooi vak! Het is een kunst om mensen zich welkom te laten voelen en het naar de zin te maken. Daar komt nog bij dat de gastvrijheidsbranche van groot economisch en maatschappelijk belang is. Zo was de vrijetijdseconomie in 2009 goed voor zo n 8 miljoen vakanties door Nederlanders in Nederland met een totale waarde van 20 miljard euro. Vele honderdduizenden mensen zijn in de sector werkzaam. Daarnaast ondernemen Nederlanders jaarlijks bijna een miljard (!) dagtochten, waarbij ze gemiddeld ruim 4 euro p.p. uitgeven. Tot de meest favoriete activiteiten horen uitgaan, recreatief winkelen en het bezoeken van culturele activiteiten en evenementen. En tenslotte is een aantrekkelijke binnenstad een niet onbelangrijke reden voor bedrijven en bewoners om zich te vestigen. Het is dan ook goed om te weten wat gasten en bewoners aantrekkelijk vinden, waaraan ze plezier ontlenen en wat belangrijk is voor hun beleving van gastvrijheid. Dat lijkt voor de hand liggend, maar dat is het lang niet altijd. Goed onderzoek naar de gastvrijheidsbeleving is daarom van groot belang. De VVV stáát voor gastheerschap in stad en regio, al 25 jaar lang. De VVV sector stimuleert het bezoek aan en de bestedingen in de stad of regio en draagt op die manier bij aan de plaatselijke en regionale economie. Samen met Van Spronsen Partners horeca advies hebben wij in 2009 het initiatief genomen tot het onderzoek naar de meest gastvrije stad. Dit jaarlijkse consumentenonderzoek toont gefundeerd aan wat consumenten belangrijk vinden als zij een stad bezoeken en hoe zij die stad op voor hen relevante aspecten waarderen. Op maar liefst 27 criteria in 4 verschillende categorieën hebben wij bezoekers van het centrum van de 2 grootste steden in Nederland gevraagd naar hun mening over de mate van gastvrijheid van de betreffende stad. Voor u ligt de uitgewerkte rapportage die antwoord geeft op de vraag hoe uw stad door haar bezoekers is beoordeeld. Wij vertrouwen erop dat deze informatie zal bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de vrijetijdseconomie in uw stad. En de VVV is u daarbij uiteraard graag van dienst! Kees van Wijk Algemeen directeur VVV Nederland
Top 2 Meest Gastvrije van Nederland s-hertogenbosch 2 Haarlem 3 Breda 4 Maastricht 5 Nijmegen 6 Utrecht 7 Enschede 8 Groningen 9 Amsterdam 0 Eindhoven Arnhem 2 Leiden 3 Den Haag 4 Amersfoort 5 Tilburg 6 Zwolle 7 Rotterdam 8 Apeldoorn 9 Dordrecht 20 Almere 2 Zoetermeer on 0 5 5 4 3 0 9 6 9 9 8 7 7 2 2 8 8 7 7 9 On Neutraal Tevreden De uitkomsten zijn gebaseerd op 8.000 enquêtes afgenomen in de 2 grootste steden van Nederland onder Nederlandse bezoekers van de steden. Inwoners en buitenlandse toeristen zijn buiten beschouwing gelaten. De 4 clusters zijn opgebouwd uit 27 gastvrijheidaspecten. Per cluster is een top 2 gemaakt en daarna zijn per stad de uitkomsten te zien. Kijk op www.meestgastvrijestad meestgastvrijestad.nl voor meer informatie over het onderzoek en de veelgestelde vragen (FAQ). Dit onderzoek is uitgevoerd door Van Spronsen Partners horeca-advies advies in samenwerking met VVV Nederland. Onze doelstelling is het belang van een goede gastvrijheid voor alle betrokkenen te onderstrepen.
Nijmegen 2 Haarlem 3 Utrecht 4 Breda 5 Enschede 6 Maastricht 7 s-hertogenbosch 8 Amersfoort 9 Groningen 0 Eindhoven Arnhem 2 Leiden 3 Zwolle 4 Den Haag 5 Apeldoorn 6 Tilburg 7 Amsterdam 8 Rotterdam 9 Dordrecht 20 Zoetermeer 2 Almere 8 9 0 7 5 4 0 7 4 3 2 7 7 4 7 0 2 3 4 on On Neutraal Tevreden TOP 3 per aspect 5 op straat Haarlem 2 s-hertogenbosch 3 Breda 3 2 Nijmegen 2 Haarlem 3 Utrecht 7 7 6 Nijmegen 2 Utrecht 3 Groningen 9 5 0 in winkels Nijmegen 2 Breda 3 Haarlem 8 4 3 in horeca Haarlem 2 Nijmegen 3 Maastricht 6 4 4
Breda 4 2 Maastricht 3 s-hertogenbosch 4 Amsterdam 8 5 Nijmegen 7 6 Haarlem 6 7 Utrecht 0 8 Leiden 8 9 Enschede 7 0 Arnhem 5 Eindhoven 4 2 Tilburg 2 3 Den Haag 4 Groningen 8 5 Rotterdam 7 6 Amersfoort 6 7 Zwolle 5 8 Apeldoorn 6 9 Dordrecht 3 20 Almere 4 2 Zoetermeer 8 on On Neutraal Tevreden TOP 3 per aspect concentratiegebieden Maastricht 2 Breda 3 Nijmegen 3 0 6 Breda 2 Maastricht 3 Eindhoven 4,25 7 Nijmegen 2 Breda 3 Enschede 4 3 2 Maastricht 2 s-hertogenbosch 3 Breda 4,29 4,28 6 Cultureel aanbod Maastricht 2 Breda 3 s-hertogenbosch 4,40 4,30 6 Breda 2 s-hertogenbosch 3 Amsterdam 6 9 Amsterdam 2 Den Haag 3 Leiden 9 6 5 Haarlem 2 Breda 3 s-hertogenbosch 0 4
Maastricht 4 2 Haarlem 8 3 Breda 3 4 s-hertogenbosch 5 Utrecht 0 6 Nijmegen 2 7 Zwolle 9 8 Leiden 8 9 Amersfoort 3 0 Groningen 0 Arnhem 7 2 Amsterdam 5 3 Den Haag 4 4 Enschede 3 5 Apeldoorn 3 6 Dordrecht 2 7 Eindhoven 4 8 Tilburg 6 9 Rotterdam 5 20 Almere 2 Zoetermeer 0 on On Neutraal Tevreden TOP 3 per aspect Straten Pleinen Maastricht 2 Utrecht 3 Haarlem 0 7 6 Maastricht 2 Breda 3 Haarlem 4,29 9 Haarlem 2 Nijmegen 3 Zwolle 3 2 9 Gebouwen Binnenstad Maastricht 2 Amsterdam 3 Leiden 4,30 8 6 Breda 2 s-hertogenbosch 3 Maastricht 0 7 8 Maastricht 2 Haarlem 3 Nijmegen 4 3 2
Enschede 6 2 s-hertogenbosch 6 3 Eindhoven 5 4 Utrecht 6 5 Haarlem 4 6 Groningen 2 7 Breda 2 8 Nijmegen 8 9 Arnhem 6 0 Amsterdam 5 Tilburg 5 2 Den Haag 9 3 Maastricht 9 4 Amersfoort 9 5 Rotterdam 8 6 Zwolle 7 7 Leiden 5 8 Apeldoorn 0 9 Almere 3 20 Dordrecht 6 2 Zoetermeer on On Neutraal Tevreden TOP 3 per aspect Vindbaarheid in de stad s-hertogenbosch 2 Maastricht 3 Breda 6 2 2 Breda 2 Maastricht 3 s-hertogenbosch 6 3 0 Utrecht 2 Eindhoven 3 Amsterdam 2 8 5 Breda 2 s-hertogenbosch 3 Enschede 2 0 7 Amsterdam 2 Utrecht 3 Eindhoven 8 8 6 Amsterdam 2 Utrecht 3 Rotterdam 8 9 3 Enschede 2 Breda 3 Tilburg 7 6 8 Enschede 2 Utrecht 3 Amersfoort 3 6 5
s-hertogenbosch Ranking: e Score: 5 7 6 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 4,2 4,3 On Neutraal Tevreden Diversiteit terrasaanbod Gebouwen 4,28 6 0 7 5 5 0 3 4
Haarlem Ranking: 2 e Score: 4 9 6 8 4 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling on On Neutraal Tevreden Gebouwen Pleinen Diversiteit terrasaanbod Straten 2 0 9 6 6 4 8 0 2 2
Breda Ranking: 3 e Score: 3 4 3 2 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 4,3 4,2 4,2 4,3 2,9 2,8 On Neutraal Tevreden on Diversiteit terrasaanbod 4,30 4,25 6 6 2,79 2,89 2 5 8
Maastricht Ranking: 4 e Score: 0 4 9 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,8 2,8 on 4,4 4,3 4,3 4,3 overlast, bereikbaarheid, openstelling On Neutraal Tevreden Diversiteit terrasaanbod Gebouwen Pleinen concentratiegebieden 4,40 4,30 4,29 4,29 3 2,78 2,8 2,98 9
Nijmegen Ranking: 5 e Score: 0 8 7 2 8 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling on On Neutraal Tevreden Diversiteit terrasaanbod 5 2 0 9 7 5 6 2 5
Utrecht Ranking: 6 e Score: 9 0 0 6 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,9 2,9 On Neutraal Tevreden Gebouwen Straten Diversiteit terrasaanbod 8 7 4 3 7 2,89 2,94 6 3 6
Enschede Ranking: 7 e Score: 6 0 7 3 6 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling On Neutraal Tevreden Diversiteit terrasaanbod 0 7 7 6 5 en Gebouwen 9 2 3 4
Groningen Ranking: 8 e Score: 9 4 8 0 2 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling On Neutraal Tevreden Diversiteit terrasaanbod Pleinen 4 8 0 4 4 5 9 2
Amsterdam Ranking: 9 e Score: 9 7 8 5 5 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 4,2 4,2 2,8 2,8 2,6 on overlast, bereikbaarheid, openstelling 2,6 On Neutraal Tevreden Cultureel aanbod Gebouwen 9 8 4 9 8 Binnenstad 2,59 2,63 2,8 2,83
Eindhoven Ranking: 0 e Score: 8 0 4 4 5 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,9 On Neutraal Tevreden on 7 8 7 6 0 en Gebouwen 2,86 3 6 3 8
Arnhem Ranking: e Score: 7 7 5 7 6 on 2,9 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling On Neutraal Tevreden Diversiteit terrasaanbod 9 7 6 3 2 2,9 6 7 8 0
Leiden Ranking: 2 e Score: 7 4 8 8 5 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 4,2 2,9 2,7 On Neutraal Tevreden on Gebouwen Diversiteit terrasaanbod Straten 6 4 4 9 8 2,74 2,95 2,97 2,99 0
Den Haag Ranking: 3 e Score: 2 2 4 9 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,7 2,6 On Neutraal Tevreden Diversiteit terrasaanbod Gebouwen Cultureel aanbod 9 7 6 6 6 2,6 2,74 2,99 2 4
Amersfoort Ranking: 4 e Score: 2 5 6 3 9 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling On Neutraal Tevreden Straten Diversiteit terrasaanbod Gebouwen 8 5 5 4 4 4 8 8 5 8
Tilburg Ranking: 5 e Score: 8 2 6 5 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,8 2,6 On Neutraal Tevreden Diversiteit terrasaanbod concentratiegebied 0 9 9 7 3 en Gebouwen 2,6 2,76 6 9 8
Zwolle Ranking: 6 e Score: 8 3 5 9 7 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling On Neutraal Tevreden Straten Gebouwen Pleinen Diversiteit terrasaanbod 6 5 6 4 3 Cultureel aanbod 2 5 9 3 5
Rotterdam Ranking: 7 e Score: 7 7 5 8 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,7 2,9 On Neutraal Tevreden on 8 8 0 0 Binnenstad 2,75 2,89 2,99 0
Apeldoorn Ranking: 8 e Score: 7 6 3 0 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,9 2,9 2,9 On Neutraal Tevreden Vindbaarheid in de stad Binnenstad Openingstijden 5 3 2 0 8 voorzieningen OV Cultureel aanbod 2,86 2,86 2,94 8
Dordrecht Ranking: 9 e Score: 9 7 3 2 6 on op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,7 2,9 2,9 On Neutraal Tevreden Gebouwen Straten Pleinen 9 3 5 3 7 OV in de stad 2,65 2,86 2,89 2,99 2,99
Almere Ranking: 20 e Score: 0 7 4 3 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,8 2,8 2,7 On Neutraal Tevreden on Openingstijden Binnenstad 6 0 8 5 3 en Cultureel aanbod Gebouwen 2,66 2,75 2,79 2,96 2,96
Zoetermeer Ranking: 2 e Score: 5 4 8 0 on 2,9 op straat in horeca in winkels concentratiegebieden aanbod, grootte, uitstraling 2,9 2,8 2,6 2,9 2,9 2,6 2,8 2,5 2,5 2,8 2,8 On Neutraal Tevreden Binnenstad 6 8 4 3 3 Cultureel aanbod 2,50 2,5 2,58 2,64 2,75
Verantwoording FASE A. VOORBEREIDEND ONDERZOEK Medio 2008 Opzet: 5 diepte interviews literatuurstudie*. Doel: Bepaling factoren die gastvrijheidsbeleving en -beoordeling van bezoekers van steden beïnvloeden. Resultaat: 69 aspecten vastgesteld. FASE B. KWALITATIEVE INTERVIEWS Opzet: 50 kwalitatieve interviews met open en gesloten vraagstelling*. Doel: Eerste selectie van de belangrijkste aspecten. Resultaat: Selectie van 32 uit 69 aspecten. Medio 2009 FASE C. CRITERIA-ENQUÊTES Medio 2009 Opzet: 50 enquêtes met gesloten vraagstelling over importantie 32 aspecten*. Doel: Tweede selectie factoren en vaststellen wegingsfactor per aspect. Resultaat: Definitieve 27 aspecten en vastgestelde wegingsfactoren. FASE D. TEST-ENQUÊTES Medio 2009 Opzet: 50 enquêtes met gesloten vraagstelling over 27 aspecten ter beoordeling van de stad*. Doel: Testen van de enquête op de eindgebruiker. Resultaat: Definitieve vaststelling onderzoeksenquête. FASE E. ENQUÊTES JUN SEPT 200 Opzet: Representatieve steekproef van 38 enquêtes per onderzochte stad. Afname: Op winkel-, horeca- en centrumlocaties en op vaste tijdstippen op week- en weekenddagen. Doel: Vaststellen beoordeling gastvrijheid door Nederlandse bezoeker van de 2 grootste steden. Resultaat: In totaal 8.000 enquêtes. FASE F. VERWERKEN ANALYSEREN VAN GEGEVENS Opzet: Analyse van de onderzoeksgegevens Doel: Top 2 Meest Gastvrije en beoordeling factoren per stad. Resultaat: Rapportage Meest Gastvrije 200. SEPT OKT 200 *Bij fase A tot en met D zijn de interviews en enquêtes afgenomen bij een representatieve groep bezoekers van steden (verschillende leeftijdsgroepen en opleidingsniveaus).