Algemene informatie faillissement FNV KIEM Inleiding Als u deze informatie leest dan heeft u er waarschijnlijk mee te maken of u krijgt hiermee te maken dat uw werkgever failliet wordt verklaard. In een dergelijke situatie, is onze ervaring, dat er een groot aantal vragen zijn. De vragen proberen wij in deze uitgave zo goed mogelijk te beantwoorden. Wat is dat, failliet? Als een bedrijf failliet is dan waren er meer schulden (crediteuren) dan tegoeden (debiteuren). Het was niet mogelijk om uit de financiële problemen te komen. Met andere woorden: de schulden kunnen niet betaald worden. Vaak volgt dan een faillissement. Er is in ons land maar één instantie die een bedrijf failliet kan verklaren en dat is de Rechtbank. Nadat de Rechtbank een bedrijf failliet heeft verklaard wordt er een curator benoemd. De curator (altijd een advocaat) neemt de leiding van het bedrijf over. De directie of de directeur heeft eigenlijk niets meer te vertellen. De curator heeft maar één taak: de belangen van de schuldeisers te behartigen. Veel curatoren kijken ook naar de belangen van de werknemers maar dit gebeurt helaas lang niet altijd. Als de rechtspersoon van het bedrijf een BV is dan is de BV failliet. De eigenaar van de BV staat als persoon buiten het faillissement. Als de rechtsvorm van het bedrijf een VOF is of als er sprake is van een eenmanszaak dan worden ook de bezittingen van de eigenaar in het faillissement betrokken. U kunt hierbij denken aan een eigen huis of het vermogen van de eigenaar. Uw werkgever gaat (waarschijnlijk) binnenkort failliet Meestal zien we in dit soort gevallen dat een werkgever gewoon stopt met betalen van het salaris en/of de werknemers naar huis stuurt. Vaak is er ook geen geld meer. Wordt u naar huis gestuurd neemt u dan zo snel mogelijk contact op met de helpdesk. Totdat de werkgever failliet is bent u gewoon in dienst. U moet zich daarom ook beschikbaar houden voor uw eigen werkzaamheden. Omdat u in deze situatie nog een werkgever heeft (ook al betaalt hij niet meer) komt u niet in aanmerking voor een WW-uitkering. Ook als u zelf ontslag neemt en geen nieuwe werkgever heeft, dan verstrekt het UWV WERKbedrijf u geen WW-uitkering. Een werkgever die met de Noorderzon is vertrokken of gewoon iedereen laat zitten is niet failliet. Deze persoon is en blijft verantwoordelijk voor zijn schulden (tenzij de Rechtbank het faillissement uitspreekt). De werknemer komt in dit soort gevallen in de problemen: er komt geen salaris of uitkering. Zet de situatie op papier en stuur dit naar het UWV WERKbedrijf bij u in de buurt. Vraag in 1
de brief tegelijkertijd het formulier Aanvraag Overname betalingsverplichting wegens betalingsonmacht aan bij het UWV WERKbedrijf. Neemt u ook zo snel mogelijk contact op met de helpdesk. Als de werkgever zijn eigen faillissement niet aanvraagt dan kan FNV KIEM dat in sommige gevallen doen. Dat hangt er onder meer van af of er meerdere schuldeisers zijn en of ze allen een onbetwiste vordering op de werkgever hebben. Besef wel dat we toch al gauw een week of zes verder zijn voordat de Rechtbank het faillissement heeft uitgesproken. Pas daarna kan er een voorschot op het salaris worden verstrekt door het UWV WERKbedrijf. Maar ook dit kost al snel drie weken. Uw werkgever is failliet Als de datum van het faillissement bekend is kunt u uw vordering inzake loondoorbetalingverplichting over de periode voorafgaand aan het faillissement bij het UWV WERKbedrijf opgeven. Na het ontslag door de curator en na de opzegtermijn kunt u WW aanvragen. Geen ontslagvergunning nodig De curator heeft geen ontslagvergunning nodig om u te ontslaan. Ook zijn er geen ontslagverboden van toepassing. Protesteren tegen een ontslag (wat door de curator is gegeven) is niet nodig voor het verkrijgen van een eventuele WW-uitkering. Als u toch wilt protesteren tegen een ontslag dat door de een curator is gegeven dan dient u dit binnen 5 dagen te doen bij de curator. Opzegtermijn Nadat de curator de arbeidsovereenkomst met de werknemer(s) heeft opgezegd volgt er een opzegtermijn. De Faillissementswet bepaalt dat er tegen de kortst mogelijke termijn moet worden opgezegd. De opzegtermijn die volgens de CAO of het Burgerlijk Wetboek geldt, wordt beperkt tot een maximum van zes weken. Uitzondering hierop zijn de mensen die op 1 januari 1999 in dienst waren van de failliete werkgever hun opzegtermijn wordt verlengd met één week voor elk jaar dat de werknemer toen ouder was dan 45 jaar met een maximum van 19 weken. Het UWV betaalt het salaris over de opzegtermijn voor 100% uit. Ook wordt er vakantiegeld over de opzegtermijn verstrekt. De werkwijze van het UWV WERKbedrijf is dat u snel na het ontslag door de curator een zogenaamd werkbriefje ontvangt. Nadat u dit werkbriefje op de aangegeven datum heeft teruggezonden naar het UWV WERKbedrijf volgt de betaling van het salaris over de opzegtermijn. Bent u voor het faillissement al ontslagen? Let dan op! Het komt voor dat een werkgever via het UWV WERKbedrijf een ontslagvergunning heeft gekregen om een werknemer te ontslaan en van deze vergunning gebruik heeft gemaakt. De werknemer zit dan in zijn opzegtermijn. Vervolgens gaat naar korte of langere tijd het bedrijf failliet. Neem in dat geval contact op met de helpdesk. Werken tijdens de opzegtermijn De curator heeft de taak om de belangen van de schuldeisers te behartigen. Dat houdt in dat hij van de werknemers mag eisen dat er tijdens de opzegtermijn wordt gewerkt. 2
Doorstart van de onderneming Na faillissement kan er sprake zijn van een doorstart. U kunt hiervoor benaderd worden door de nieuwe eigenaar. De werknemer moet zich goed realiseren dat als hij niet mee wil met de doorstart dat dit consequenties kan hebben voor een eventuele WW-uitkering. Uw vordering op de failliete werkgever Op grond van de Werkloosheidswet kan het UWV WERKbedrijf de vordering die u hebt op de failliete werkgever overnemen. U moet hiervoor een formulier invullen dat u van het UWV WERKbedrijf krijgt. De volgende punten komen voor vergoeding in aanmerking: Achterstallig salaris; Niet betaalde reiskosten; Niet betaalde flex-, meer- en/of overuren; Niet afgedragen (premie) spaarloon; Andere zaken die uit de arbeidsovereenkomst voortkomen. De bovengenoemde zaken komen slechts voor vergoeding in aanmerking voor zover het recht erop in de drie maanden direct voorafgaand aan het faillissement is opgebouwd. Verder komen voor vergoeding in aanmerking: Achterstallig vakantiegeld; Achterstallige pensioenpremie; Snipperdagen. Deze zaken komen slechts voor vergoeding in aanmerking voorzover het recht erop in het jaar voorafgaand aan het faillissement is opgebouwd. Alles wat u meent nog tegoed te hebben van uw werkgever moet u bij het UWV WERKbedrijf claimen. Let hier erg goed op. Soms probeert het UWV WERKbedrijf u alleen die zaken te laten vorderen die het UWV WERKbedrijf mag overnemen. Vorder alles waar u recht op heeft. Alles wat u niet vordert krijgt u ook niet. Als er een vordering van u wordt afgewezen dan kan hier tegen altijd nog bezwaar worden gemaakt. Neem in dit geval contact met ons op. Wij kunnen u hierbij helpen. Voorschot op uw vordering op de failliete werkgever Indien men gedurende een bepaalde periode geen salaris heeft ontvangen dan verstrekt het UWV WERKbedrijf normaal gesproken een voorschot op dit niet betaalde salaris. Na het invullen van het formulier waarmee u uw vordering bij het UWV WERKbedrijf indient, kunt u een voorschot ontvangen. Meestal duurt dit nog wel drie weken. Besef wel dat het UWV WERKbedrijf niet verplicht is een voorschot te betalen. Afhandeling van uw vordering op de failliete werkgever Op grond van de Wet heeft het UWV WERKbedrijf zes maanden de tijd om over uw vordering te beslissen. Het duurt gelukkig niet altijd zo lang voordat u uw beslissing heeft. Soms is er al binnen drie maanden of nog sneller een beslissing. Als het UWV WERKbedrijf na zes maanden nog geen 3
beslissing heeft genomen dan kan u hiertegen bezwaar aantekenen. Neem in dit geval eerst contact met FNV KIEM op. Arbeidsongeschiktheid Voor degenen die op dit moment arbeidsongeschikt zijn is het verstandig zo snel mogelijk de afdeling Ziektewet van het UWV WERKbedrijf te informeren. Inschrijving als werkzoekende Als u ziet aankomen dat uw werkgever failliet gaat (of dit al is) dan moet u zich inschrijven als werkzoekende bij het UWV WERKbedrijf. U kunt zich ook inschrijven via internet: www.werk.nl. Om u bij het UWV WERKbedrijf als werkzoekende in te kunnen schrijven moet u het volgende meenemen: Paspoort of een ander geldig legitimatiebewijs (een rijbewijs voldoet niet); Laatste loonstrook (voor bijvoorbeeld uw sofi-nummer). Voordat u naar het UWV WERKbedrijf gaat kunt u het beste even bellen met deze instantie. Zorg er in ieder geval wel voor dat het UWV WERKbedrijf vastlegt wanneer u contact hebt opgenomen voor de inschrijving. Soms wil het UWV WERKbedrijf iemand die nog werk heeft niet inschrijven als werkzoekende. Dring hier toch op aan. U hebt hier gewoon recht op. In verband met de eventuele WW-uitkering moet u uw belangen veilig stellen. Ook voor degenen die arbeidsongeschikt zijn is het verstandig om zich op voorhand in te laten schrijven als werkzoekende (met vermelding dat u op dit moment geen werk kunt aanvaarden door uw ziekte). Naast het inschrijven als werkzoekende bij het UWV WERKbedrijf moet u vanaf het moment dat uw werkgever failliet verklaard is tenminste een keer per week (beter gezegd vier keer per vier weken) solliciteren naar een nieuwe baan. Ook dit is een eis die het UWV WERK bedrijf stelt om een WWuitkering te ontvangen. WW-uitkering Als u na het verstrijken van uw opzegtermijn geen nieuwe werkgever heeft gevonden dan volgt een WW-uitkering. Deze WW-uitkering moet u zelf aanvragen bij het UWV WERKbedrijf uiterlijk de eerste werkdag na de eerste werkeloosheidsdag. U dient tenminste de volgende zaken mee te nemen: Ontslagbrief van de curator; Paspoort of een ander geldig legitimatiebewijs (een rijbewijs is niet voldoende); Laatste loonstrook (voor bijvoorbeeld uw sofi-nummer). Voorwaarden om een WW-uitkering te ontvangen Een werknemer moet, om voor een WW-uitkering in aanmerking te komen, aan een aantal voorwaarden voldoen. U heeft recht op een WW-uitkering wanneer u voldoet aan de volgende voorwaarden: U moet werkloos zijn, dat wil zeggen een voldoende aantal arbeidsuren (minimaal 5 uur of als u minder dan 10 uur per week werkt de helft van het aantal uren per week) hebben verloren. 4
Er mogen geen uitsluitingsgronden voor het recht op een WW-uitkering zijn zoals verblijf in het buitenland, (anders dan wegens vakantie) of gedetineerd zijn. U mag geen recht hebben op doorbetaling van loon. U moet beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt (ingeschreven staan bij het UWV WERKbedrijf en solliciteren). De werknemer die werkloos is, moet voldoen aan de eerste referte-eis: in de periode van 36 weken voorafgaand aan de werkloosheid tenminste 26 weken als werknemer hebben gewerkt (26 uit 36). Als u aan deze voorwaarden voldoet dan heeft u recht op de basis WW-uitkering van 3 maanden (75-75-70% van het loon). De hoogte van de WW uitkering is gebonden aan het maximum dagloon. Voorwaarde voor een verlenging WW uitkering van 70% van het loon is dat u bovendien voldoet aan de 4 uit 5-eis. Dat wil zeggen: van de laatste 5 kalenderjaren voorafgaand aan het jaar waarin u werkloos wordt, moet u er tenminste 4 hebben gewerkt. Een jaar telt als gewerkt als er gedurende 52 dagen werk is verricht. De duur van de verlengde uitkering hangt af van het arbeidsverleden. De totale maximale duur van de basisuitkering plus verlengde uitkering is 38 maanden. Pensioenopbouw De Stichting Financiering Voortzetting Pensioenverzekering (FVP) levert onder voorwaarden kosteloos een bijdrage aan de beperking van de pensioenbreuk bij werkloosheid. Als u werkloos wordt en u bent 40 jaar of ouder, dan kunt u mogelijk gebruik maken van deze regeling. Het pensioen dat u via uw laatste werkgever heeft opgebouwd, kan - indien u aan de voorwaarden voldoet - tijdens de werkloosheid worden voortgezet. Dat is mogelijk met een bijdrage van de Stichting FVP. Aan deze bijdrage zijn voor u geen kosten verbonden. Als u binnen drie maanden geen bericht van het FVP heeft ontvangen neem dan contact op met dit fonds. Het adres is: Gondel 1, Postbus 2030, 1180 EA Amstelveen, tel. 020 656 9111. Werknemers die op of na 1 januari 2011 WW-gerechtigd worden, komen niet meer in aanmerking voor een FVP-bijdrage. Het FVP heeft de intentie om het recht op FVP-bijdrage van werknemers die nu WW-gerechtigd zijn én voor 1 januari 2011 werkloos worden zoveel mogelijk ongemoeid te laten. Het FVP geeft voor deze groep werknemers echter geen harde garanties af. Waar vind ik de bond Als u vragen heeft dan kunt u ons (FNV KIEM) benaderen. Voorwaarde is wel dat u lid van FNV KIEM bent. Wij zijn als volgt bereikbaar: Het telefoonnummer is 0900-FNVKIEM (0900-36 854 36) 0,10 per minuut. Per e-mail zijn wij bereikbaar onder: algemeen@fnv-kiem.nl. Het adres van FNV KIEM is: Jan Tooropstraat 1, Postbus 9354, 1006 AJ Amsterdam. FNV KIEM heeft een uitgebreid netwerk van afdelingen. Bij deze afdelingen kunt u ook terecht voor uw vragen of problemen. Als u niet weet hoe u uw afdeling kunt bereiken bel dan even met ons. Bij veel bedrijven zijn er vertrouwenspersonen van FNV KIEM actief. Veelal weten deze vertrouwenspersonen van de hoed en de rand. 5
Lid worden? In het kader van een faillissement gaan wij geen reclame voor onze bond maken. Daar is het nu het moment niet voor. Besef echter wel dat wij alleen kunnen bestaan als wij voldoende leden hebben. Brochures als deze kosten geld en kunnen wij alleen maken omdat wij veel leden hebben. Word mede daarom lid van FNV KIEM! Afsluiting In deze brochure hebben wij de belangrijkste informatie op een rij gezet die van belang is bij een faillissement. Wij hopen dat u hiermee weet waar u aan toe bent. Als u vragen over een en ander heeft dan kunt u contact opnemen met de helpdesk: 0900-3685436. Zoals bekend wijzigen wetten regelmatig of ontstaat er door uitspraken van rechters jurisprudentie. Wij moeten u er om deze reden uitdrukkelijk op attenderen dat aan de inhoud van deze uitgave geen rechten kunnen worden ontleend. Ook kan FNV KIEM niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud. FNV KIEM wenst u in de komende tijd veel sterkte en vooral een snel uitzicht op een nieuwe baan. FNV KIEM Amsterdam, februari 2009 6