Kwartaaloverzicht meldingsplichtige infectieziekten in het kader van de Wet Publieke Gezondheid Hierbij ontvangt u het overzicht van de gemelde infectieziekten die bij de afdeling I&H van de GGD Haaglanden zijn binnengekomen. In de Wet Publieke Gezondheid staan taken die aan de gemeenten zijn opgedragen en die door de GGD moeten worden uitgevoerd op het gebied van de infectieziektebestrijding. De GGD krijgt meldingen (door artsen) van meldingsplichtige infectieziekten. Instellingen waar risicogroepen wonen of verblijven zijn ook verplicht een uitbraak van infectieziekten te melden bij de GGD. Het gaat hierbij vooral om kindercentra, scholen, verzorging - en verpleeghuizen. en ziekenhuizen. De GGD geeft voorlichting en adviezen over infectieziekten. De afdeling beantwoordt veel vragen van de burgers en professionals op dit gebied. De afdeling infectieziektebestrijding zoekt naar aanleiding van een melding de bron en/of de contacten om verder verspreiding te voorkomen. Op basis van de richtlijnen adviseert de GGD maatregelen. Naast het bron- en contactonderzoek heeft de infectieziektebestrijding nog een groot aantal taken zoals: surveillance, infectieziektewet taken (inclusief een 24-uurs bereikbaarheid), beleidsadvisering, preventie, netwerk- en regiefunctie, vangnetfunctie, outbreak management en preparedness, en onderzoek (toegepast wetenschappelijk en epidemiologisch onderzoek). De seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA) hebben een aparte plaats binnen de infectieziektebestrijding. De seksueel overdraagbare aandoeningen (behalve hepatitis B) zijn niet meldingsplichtig. De SOA-bestrijding is een aparte afdeling binnen de GGD Haaglanden. S:\AB-GGD-HAAGLANDEN\Vergadering 2016-02-17\TKN. Bijlage 011. 4e Meldingsplichtige ziekten.docx 1
Aantal meldingsplichtige infectieziekten 1 e 2 e 3 e 4 e A-ziekten MERS-CoV Pokken Poliomeylitis anterior acuta SARS Virala haemorrhagische koorts B-ziekten (humane infectie)avaire influenza Difterie Pest Rabies Tuberculose 21 28 23 21 93 Buiktyfus Cholera Hepatitis A 7 1 1 9 Hepatitis B acuut en chronisch 30 34 35 30 129 Hepatitis C acuut 1 1 Kinkhoest 122 106 94 78 400 Mazelen Paratyfus A,B,C 1 4 5 Rubella STEC (e-coli) 3 3 3 9 Shigellose 4 7 25 18 54 Invasieve GAS 2 2 2 1 7 Voedselinfectie 2 1 2 5 C-ziekten Antrax (miltvuur) Bof 22 3 2 27 Botulisme Brucellose 1 1 2 Ziekte van Creutzfeld-Jacob 1 2 3 klassiek Ziekte van Creutzfeld-Jacob variant Gele koorts Invasieve HIB 1 1 Hantavirusinfectie Legionellose 5 3 11 3 22 Leptospirose 3 3 Listeriose 1 2 1 4 Malaria 1 3 4 8 16 Meningokokkose 2 1 3 MRSA-infectie (cluster buiten ziekenhuis) Invasieve pneumokokken (bij kinderen) Psittacose Q-koorts Tetanus Trichinose West-Nilevirus 2 1 1 4 201 211 210 175 797 S:\AB-GGD-HAAGLANDEN\Vergadering 2016-02-17\TKN. Bijlage 011. 4e Meldingsplichtige ziekten.docx 2
aantal meldingsplichtige ziekten, meldingen uit instellingen en andere meldingen en vragen 1e 2e 3e 4e 624 561 546 526 2257 Aantal meldingsplichtige ziekten per gemeente aantal inwoners 1-1-2014 1e 2e 3e 4e Delft 100.046 10 13 17 20 60 Den Haag 508.940 123 122 95 98 438 Leidschendam-Voorburg 73.356 6 9 8 6 29 Midden-Delfland 18.456 3 3 5 2 13 Pijnacker-Nootdorp 51.071 12 10 17 9 48 Rijswijk 47.634 4 6 14 6 30 Wassenaar 25.675 2 1 0 7 10 Westland 103.241 18 24 32 16 90 Zoetermeer 123.561 23 23 22 11 79 totaal 1.051.980 201 211 210 175 797 Bijzonderheden binnen infectieziektebestrijding Influenza seizoen De influenza epidemie houdt deze winter en voorjaar lang aan. Dit is ook merkbaar geweest in het aantal artikel 26 meldingen vanuit de AWBZ instellingen. Het aantal meldingen over luchtweginfecties en influenza-achtige ziektebeelden is verhoudingsgewijs hoog dit. Een factor bij de epidemie in het huidige seizoen is de mismatch tussen de samenstelling van het dit jaar verstrekte vaccin en de influenza A H3N2 verwekkers binnen de huidige epidemie. Hierdoor geeft het vaccin waarschijnlijk minder bescherming dan de afgelopen jaren. Bof Tussen 2010 en 2013 is er grote verspreiding geweest van bofvirus in Nederland, ook in de regio van de GGD Haaglanden. Vanaf maart is er weer sprake van een verheffing van bof op verschillende locaties in Zuid- Holland. De GGD Haaglanden heeft in het 2 e 23 bofmeldingen gekregen; 22 van de 23 meldingen betrof jongeren tussen de 17 en 27 jaar, waarvan de meeste in hun jeugd twee maal gevaccineerd waren tegen deze ziekte. Een groot aantal van deze meldingen hangen samen met een 3-tal clusters, te weten rondom een sportvereniging, en uitgaansgelegenheid en een onderwijsinstelling. Op basis van DNA onderzoek werd bij deze clusters hetzelfde unieke genotype G bofvirus aangetoond. Er lijkt daarom eerder sprake te zijn van een uitbraak veroorzaakt door één oorspronkelijke besmettingsbron dan door los van elkaar staande ziektegevallen. Conform de landelijke richtlijn adviseert de GGD contacten van deze bofmeldingen, die niet of onvolledig gevaccineerd zijn, om hun vaccinatiestatus op peil te brengen. S:\AB-GGD-HAAGLANDEN\Vergadering 2016-02-17\TKN. Bijlage 011. 4e Meldingsplichtige ziekten.docx 3
Shigellose In het 3 e is een verheffing te zien van het aantal meldingen van shigellose in het werkgebied van de GGD Haaglanden. Shigellose is een ernstige darminfectie die wordt veroorzaakt door een shigellabacterie. De shigellabacterie zit in de ontlasting van iemand die besmet is. Bij toiletgebruik kunnen de toiletbril, de spoelknop en andere voorwerpen besmet raken. Door contact met deze voorwerpen kan de bacterie op de handen en daarna in de mond terechtkomen. Via de handen kan de bacterie ook op eetgerei en op eten terechtkomen. Gezinsleden van een geïnfecteerde persoon (vooral kinderen)lopen ook risico op besmetting. In Nederland gaat het meestal om infecties na een reis naar het buitenland. Dit bleek ook het geval bij de meeste meldingen van de GGD Haaglanden. In een aantal situaties bleken meerdere personen binnen een reisgezelschap besmet te zijn met deze bacterie. Vaccinatie tegen deze bacterie is niet mogelijk. Goede hygiëne helpt om verspreiding van de ziekte te voorkomen. Soms worden zieken geweerd van werk in de zorg of voeding of van de kinderopvang zolang zij de bacterie dragen. Scabiës (schurft) Scabiës is een ongevaarlijke huidziekte die door een schurftmijt wordt overgebracht. Een van de belangrijkste verschijnselen is toenemende jeuk. Het 3e van heeft de GGD opnieuw meldingen van scabiës in een zorginstelling en binnen de thuiszorg ontvangen, waaronder twee keer de zeer besmettelijke vorm van scabiës. Het komt helaas nog steeds voor dat scabiës bij patiënten soms lange tijd miskend wordt. Dit kan leiden tot ongewenste verspreiding binnen en buiten de instelling/thuiszorg. Ingrijpende en kostbare bestrijdingsoperaties kunnen hiervan het gevolg zijn. De rol van de GGD is hierbij met name gericht op advisering en preventieve behandeling van contacten buiten de instellingen. De GGD zal dit probleem onder de aandacht van de instellingen en de artsen blijven brengen. Rabiës (hondsdolheid) Rabiës wordt veroorzaakt door een virus dat besmette dieren bij zich dragen. Het is een dodelijke ziekte. Het virus wordt overgebracht doordat speeksel van een besmet dier in een wondje of op het slijmvlies van een mens terechtkomt. Dat kan gebeuren door bijten, likken of krabben door een besmet dier. Hondsdolheid komt wereldwijd voor. In landen buiten Nederland kunnen vleermuizen, vossen, honden, katten en andere zoogdieren besmet zijn met het virus. In Nederland zijn alleen bepaalde soorten vleermuizen mogelijk besmet. De GGD Haaglanden heeft dit jaar veel vragen gekregen van personen, die in het buitenland gebeten of gekrabd waren door een zoogdier. Na een verwonding door een dier in het buitenland beoordeelt de GGD of er kans bestaat op hondsdolheid. In dat geval is postexpositieprofylaxe nodig, die bestaat uit een vaccinatieserie van 5 inentingen, al dan niet in combinatie met antistoffen (afhankelijk van het soort verwonding). Vluchtelingen Vanaf augustus heeft Nederland te maken met een verhoogde instroom van asielzoekers. De hoge instroom heeft er toe geleid dat er in de regio van de GGD Haaglanden gedurende het 4 e van diverse gemeentelijke crisisnoodopvang locaties en (tijdelijke) asielzoekercentra zijn gerealiseerd. S:\AB-GGD-HAAGLANDEN\Vergadering 2016-02-17\TKN. Bijlage 011. 4e Meldingsplichtige ziekten.docx 4
De afdeling infectieziekten heeft in dit kader meerdere voorlichtingen voor medewerkers en vrijwilligers van opvanglocaties verzorgd en is betrokken geweest bij de afhandeling van meldingen van infectieziekten uit deze locaties. Daarnaast is er door de afdeling, samen met de tuberculose afdeling, voorlichting gegeven aan medewerkers van de IND te Rijswijk. Malaria In heeft de GGD Haaglanden 16 meldingen van malaria ontvangen( 17 in 2014), waarvan de helft in het laatste. Malaria is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door malariaparasieten die na een muggenbeet in het lichaam komen. Malaria is een van de meest bedreigende infectieziekten in de (sub)tropen. Malaria komt regelmatig voor in Nederland. Het gaat dan om importgevallen van mensen die de ziekte in (sub)tropen hebben opgelopen. Malaria is meestal te voorkomen door het gebruik van muskietnetten, muggenwerende middelen en het juiste geneesmiddel ter preventie van malaria. De bij de GGD gemelde patiënten waren allen besmet in Afrika en hadden, op één persoon na, geen geneesmiddelen tegen malaria genomen. Het blijft daarom belangrijk om reizigers die naar malariagebieden gaan goed voor te lichten over deze beschermende maatregelen. S:\AB-GGD-HAAGLANDEN\Vergadering 2016-02-17\TKN. Bijlage 011. 4e Meldingsplichtige ziekten.docx 5