Archiefinventaris van het Katholiek Vrouwengilde (KVG) Friesland (1920 2009) Samenstelling: Ruerd de Vries Datum: 18 dec. 2013 Bewaarplaats: Stichting Archief- en Documentatiecentrum voor R.K. Friesland, Grote Dijlakker 12, 8701 KV Bolsward (www.archiefrkfriesland.nl)
Inhoudsopgave Inleiding 2 Inventaris Afdelingen 1. KVG Bakhuizen (2002 2005) 4 2. KVG Balk Sloten (1946 2005) 4 3. KVG Blauwhuis (2004 2005) 5 4. KVG Bolsward (1957 2006) 5 5. KVG Bergum (2002 2006) 5 6. KVG Dokkum (2005 2006) 5 7. KVG Drachten (2002 2006) 5 8. KVG Dronrijp (2004 2007) 6 9. KVG Franeker (1920 2007) 6 10. KVG Harlingen (2002 2005) 8 11. KVG Heeg (2002 2003) 8 12. KVG Heerenveen (1968 2004) 8 13. KVG Irnsum (1990 2006) 8 14. KVG Joure (2003 2007) 8 15. KVG Leeuwarden (1945 2002) 8 16. KVG Lemsterland (1960 2006) 10 17. KVG Makkum (2002 2006) 10 18. KVG St. Nicolaasga (1969 2003) 10 19. KVG Oosterwierum (2002 2007) 11 20. KVG Oosterwolde (2003 2006) 11 21. KVG Sneek (1965 2005) 11 22. KVG Wolvega (2003 2006) 11 23. KVG Wijtgaard (1959 1968) 11 Friesland 24. KVG Friesland (1974 2009) 11-1 -
Inleiding ««Inventaris Archief KVG-Friesland»» Katholiek Vrouwengilde R.K. Vrouwenbond Het Katholiek Vrouwengilde (KVG) komt voort uit de R.K. Vrouwenbond. De eerste vrouwenbond zag op 28 november 1912 in Amsterdam, in het bisdom Haarlem, het licht. Ruim een jaar later ging de Diocesane R.K. Vrouwenbond in het bisdom Haarlem van start. Ook in andere bisdommen werden plaatselijke vrouwenbonden opgericht. De overkoepelende Federatie van R.K. Vrouwenbonden in Nederland dateert uit 1919. Doel van de R.K. Vrouwenbond was de deelneming der vrouw aan het katholieke leven op krachtige wijze te bevorderen met uitsluiting van zuiver politieke acties. De leden van de bond hielden zich vooral bezig met sociaal-charitatief werk. Katholieke Actie Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte de R.K. Vrouwenbond verstrengeld met de Katholieke Actie (KA). De KA was gericht op participatie van leken, die nadrukkelijk onder de leiding van de clerus stonden. De taken voor vrouwen in het KA-programma waren onder andere de verdediging van de godsdienstige en zedelijke beginselen, en het herstel van het katholieke leven in gezin en maatschappij dit alles in parochieel verband. Het sociaal-charitatieve werk van de vrouwenbond en het apostolaatswerk van de KA raakten vermengd. Soms ging de R.K. Vrouwenbond op in de R.K. Vrouwengemeenschap een onderafdeling van de KA. Katholiek Vrouwengilde Na de oorlog keerden R.K. Vrouwenbond terug onder de naam Katholiek Vrouwengilde. Er waren wel belangrijke verschillen. Was de bond bedoeld geweest voor katholieke vrouwen uit alle standen, het KVG was een standsorganisatie. Naast Katholieke Arbeidersvrouwenbeweging (KAV) en de Boerinnenbonden was het KVG onderdeel van het Centrum van de Nederlandse Katholieke Vrouwenbeweging (na 1957 Unie Nederlandse Katholieke Vrouwenbeweging). De taken van vrouwenorganisatie en KA werden gescheiden. Gaandeweg werden binnen het KVG de ontwikkeling van de katholieke vrouw en sociaal-politieke activiteiten belangrijker. Friesland R.K. Vrouwenbond, R.K, Vrouwengemeenschap, Katholiek Vrouwendispuut De meeste KVG-afdelingen in Friesland lijken na de Tweede Wereldoorlog te zijn opgericht. Sommige KVG s zijn echter (veel) ouder. In Bolsward ging in al 1919 een R.K. Vrouwenbond van start, in Franeker gebeurde dat in 1920. In het archief van KVG Franeker bevindt zich materiaal van de R.K. Vrouwenbond. In het archief van KVG Leeuwarden (opgericht in 1945) trof ik stukken van de R.K. Vrouwengemeenschap St. Dominicusparochie. De KVG-afdeling Balk-Sloten (opgericht in 1946) voerde nog tot in de jaren zestig de naam R.K. Vrouwengemeenschap. Het archief van KVG Bolsward bevat stukken van het zgn. Katholiek Vrouwendispuut. Het dispuut vervulde de rol van politiekmaatschappelijke actiegroep. Veel gildevrouwen waren er lid van. - 2 -
KVG Friesland In het archief van KVG Heerenveen trof ik stukken aan afkomstig van het KVG bisdom Groningen. Tot 1974 was het KVG diocesaan georganiseerd. Eerst vielen de Friese afdelingen onder het KVG van het (aarts)bisdom Utrecht, na 1956, toen het bisdom Groningen (sinds 2006 Groningen-Leeuwarden) werd gevormd, ging men tot dat bisdom behoren. In 1974 werd het diocesane bestuur opgeheven er kwamen provinciale besturen. KVG Friesland kende vier regio s (Bolsward, Heerenveen, Leeuwarden, Sneek) en 23 afdelingen (van elke afdeling is materiaal aanwezig). Men was aangesloten bij KVG Nederland. Dat werd in eind 2005 opgeheven. In 2009 hief ook KVG Friesland zich op. Veel afdelingen bestaan inmiddels niet meer. Er zijn nu nog ongeveer tien Friese afdelingen, waaronder KVG Franeker en KVG Heerenveen. Archief De omvang van het archief bedraagt ruim 2,5 meter. Het oudste stuk dateert uit 1920 (inv.nr. 24), het jongste uit 2009 (inv.nr. 119). De archiefvormers zijn de afdelingen van het KVG en KVG Friesland. Zij worden onderscheiden door middel van rubrieken. Van de afdelingen Balk-Sloten, Franeker, Leeuwarden en Lemsterland, en van KVG Friesland, is veel materiaal opgenomen. De archieven van de andere afdelingen zijn (zeer) beperkt in omvang. Het archief bestaat voor het merendeel uit vergaderverslagen, jaarverslagen, correspondentie, activiteitenprogramma s, financiële stukken en ledenlijsten. Vernietigd werden onder andere dubbelexemplaren en ter kennisgeving ingekomen stukken. Het archief is te raadplegen na toestemming van het ADRKF. Literatuur De hoofdstukken: Maria van Nispen tot Sevenaer-Ruys de Beerenbrouck (1903) en de katholieke vrouwenbeweging en Jef Severijnen-Cals (1908-1989) en het Katholiek Vrouwengilde uit het boek Roomse dochters (met als ondertitel: Katholieke vrouwen en hun beweging ), van Marjet Derks, Catharina Halkes en Annelies van Heyst. (Baarn, uitg. Arbor - 1992). - 3 -
Inventaris ««Inventaris Archief KVG-Friesland»» 1. KVG Bakhuizen (2002 2005) 1 Activiteitenprogramma s. 2002, 2005 2 katernen 2. KVG Balk-Sloten, voorheen R.K. Vrouwenbond St. Ludgerusparochie Balk (1946-2005) 2-7 Verslagen van vergaderingen 1946-2005. 6 deeltjes 2 1946-1953. 3 1953-1958. 4 1958-1968. 5 1968-1980. 6 1980-1992. 7 1992-2005. 8 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken. 1976, 1979, 1983-1996, z.j. 4 omslagen 9 Jaarverslagen. 1984-1990 1 omslag 10 Bankboekje. 1961-1977, met hiaten 1 deeltje 11-12 Kasboeken van inkomsten en uitgaven. 1963-2005. 2 deeltjes 11 1963-1988. 12 1989-2005. 13 Financiële jaaroverzichten. 1984-1986, 1988 1 omslag - 4 -
14 Stukken betreffende openingsavonden. 1984-1986, 1988-1990 1 omslag 15 Activiteitenprogramma s. 1986-1989, 2001-2005 1 omslag 16 Stukken betreffende de viering van het 40-jarig jubileum, met foto s. 1987 1 omslag 17 Adressenlijsten van abonnees op Doorkijk. 1988-1990 1 omslag 3. KVG Blauwhuis (2004 2006) 18 Activiteitenprogramma s. 2004-2006 2 katernen 4. KVG Bolsward (1957-2006) 19 Stukken betreffende KVG Bolsward, waaronder verslagen van bijeenkomsten van het Katholiek Vrouwendispuut. 1957, 1962-1964, 1983, 2003-2006 1 omslag 5. KVG Bergum (2002 2006) 20 Activiteitenprogramma s. 2002-2003, 2005-2006 2 katernen 6. KVG Dokkum (2005 2006) 21 Activiteitenprogramma. 2005-2006 1 katern 7. KVG Drachten (2002 2006) 22 Lijst van bestuursleden en activiteitenprogramma s. 2002-2003, 2005-2006, z.j. 1 omslag - 5 -
8. KVG Dronrijp (2004 2007) 23 Activiteitenprogramma s. 2004-2007 1 omslag 9. KVG Franeker, voorheen R.K. Vrouwenbond en R.K. Vrouwengemeenschap Franeker (1920 2007) 24-31 Verslagen van vergaderingen 1920-1997. 3 deeltjes en 5 delen 24 1920-1933, 1 deeltje. 25 1933-1947, 1 deeltje. 26 1947-1954, 1 deeltje. 27 1954-1963. 28 1963-1970, in slechte staat. 29 1970-1981. 30 1981-1987. 31 1987-1997. 32-36 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken. 1972-1974, 1976-1997, z.j. 5 omslagen 32 1972-1974, 1976-1984. 33 1985-1986. 34 1987-1989. 35 1990-1992. 36 1993-1997, z.j. 37 Stukken betreffende de viering van jubilea, met foto s. [ca. 1933] - 2007, met hiaten 1 omslag 38 Bankboekjes. 1939-1978 1 omslag - 6 -
39 Stukken betreffende het project VLAM (Vrouwen Leren Actief Meedoen). 1978-1982, 1984, 1986-1989, z.j. 1 omslag 40-42 Activiteitenprogramma s. 1938-2003, z.j., met hiaten 3 omslagen 40 1938-1939, 1942, z.j. 41 1982-1991. 42 1991-2003, met hiaten. 43-45 Plakboeken, met foto s. 1982-1992, 1994-2003, z.j., 3 stukken 43 1982-1992, z.j. 44 1994-1998. 45 1998-2003. 46 Adressenlijsten van leden en van abonnees op Doorkijk. 1982-1999, 2003, z.j. 1 omslag 47-52 Facturen en giroafschriften. 1988-1994. 6 omslagen 47 1988-1989. 48 1989-1990. 49 1990-1991. 50 1991-1992. 51 1992-1993. 52 1993-1994. 53 Statuten en reglementen. 1 omslag z.j. 54 Doek Het gaat ons om het behoud van de katholieke identiteit van de vrouw in onze parochie, als je het daarmee eens bent wordt dan lid van ons KVG. z.j. 1 omslag - 7 -
10. KVG Harlingen (2002 2005) 55 Activiteitenprogramma s. 2002, 2005 2 katernen 11. KVG Heeg (2002 2003) 56 Activiteitenprogramma. 2002-2003 1 katern 12. KVG Heerenveen, tevens KVG dekenaat H veen (1968-2004) 57 Stukken betreffende KVG Heerenveen. 1968-1975, 2002-2004, z.j. 1 omslag 13. KVG Irnsum (1990 2006) 58 Stukken betreffende KVG Jirnsum. 1989-2006, z.j. 1 omslag 14. KVG Joure (2003 2007) 59 Lijst van bestuursleden en activiteitenprogramma s. 2003 2007, z.j. 1 omslag 15. KVG Leeuwarden (1945 2002), tevens R.K. Vrouwengemeenschap St. Dominicusparochie Leeuwarden (1949 1955) 60-67 Agenda s voor en verslagen van vergaderingen, met bijlagen 1945-2001. 6 omslagen en 2 delen 60 1945-1955, 1 deel. 61 1956-1964, 1 deel. 62 1965-1968. 63 1968-1980. 64 1980-1987. - 8 -
65 1988-1990. 66 1991-1994. 67 1995-2001. ««Inventaris Archief KVG-Friesland»» 68 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken. 1961-2001, z.j., met hiaten 1 omslag 69 Jaarverslagen. 1960-1998, met hiaten 1 omslag 70 Financiële jaaroverzichten. 1954-2001, met hiaten 1 omslag 71 Stukken betreffende de viering van jubilea. [ca. 1955], 1989, 1999-2000 1 omslag 72-74 Activiteitenprogramma s. 1959-1960, 1962-2001. 3 omslagen 72 1959 1960, 1962-1980. 73 1980-1991. 74 1991-2001. 75 Adressenlijsten van leden en van abonnees op Doorkijk. 1970-1979, 1985-1992, 1995-1997 1 omslag 76 Brochure van de Vrouwenraad van Leeuwarden onder andere over KVG Leeuwarden. 1979 1 stuk 77 Tabellarisch kasboek van inkomsten en uitgaven. 1990-2002 1 stuk 78 Stukken betreffende de R.K. Vrouwengemeenschap St. Dominicusparochie. 1949-1955, z.j. 1 omslag - 9 -
16. KVG Lemsterland (1960 2006) 79-81 Verslagen van vergaderingen, met bijlagen. 1966 2004, z.j. 2 deeltjes en 1 omslag 79 1966-1983. 80 1983 2001. 81 2001 2004, z.j., 1 omslag. 82 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken. 1979-2004, z.j. 1 omslag 83 Presentielijsten. 1960-2006 1 omslag 84-85 Kasboeken van inkomsten en uitgaven. 1970-2005, z.j. 1 deeltje en 1 deel 84 1970-1984, 1 deeltje. 85 1983-2005. 86 Activiteitenprogramma. 1980-1992, 1996-2005 1 omslag 87 Adressenlijsten van leden en van abonnees op Doorkijk. 1987-2001, z.j., met hiaten 1 omslag 17. KVG Makkum (2002 2006) 88 Activiteitenprogramma s. 2002-2006 1 omslag 18. KVG St. Nicolaasga (1969 2003) 89 Activiteitenprogramma s. 1969 1970, 2002-2003 2 katernen - 10 -
19. KVG Oosterwierum (2002 2007) 90 Activiteitenprogramma s. 2002-2004, 2006-2007 1 omslag 20. KVG Oosterwolde (2003 2006) 91 Stukken betreffende KVG Oosterwolde. 2003-2006, z.j. 1 omslag 21. KVG Sneek (1965 2005) 92 Stukken betreffende KVG Sneek. 1965-1969, 2003-2005, z.j. 1 omslag 22. KVG Wolvega (2003 2006) 93 Lijst van bestuursleden en activiteitenprogramma s. 2004-2006, z.j. 1 omslag 23. KVG Wijtgaard (1959 1968) 94 Verslagen van vergaderingen. 1959-1963 1 deeltje 95 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken. 1960, 1963-1968, z.j. 1 omslag 96 Adressenlijsten. z.j. 1 omslag 24. KVG Friesland (1974 2009) 97-104 Agenda s voor en verslagen van vergaderingen, met bijlagen 1974-2002. 8 omslagen 97 1974-1982. 98 1983-1988. - 11 -
99 1989-1991. 100 1992-1993. 101 1994-1995. 102 1996-1997 103 1998-1999. 104 2000-2002. ««Inventaris Archief KVG-Friesland»» 105-112 Ingekomen stukken en minuten van uitgaande stukken. 1974-2002, 2008. 7 omslagen 105 1974-1982, z.j. 106 1980, 1982-1988. 107 1989. 108 1990-1991. 109 1992-1993. 110 1994-1996. 111 1997-1999. 112 2000-2004, 2008. 113-117 Jaarboeken. 1977-2002 5 omslagen 113 1977-1984. 114 1984-1988. 115 1989-1993. 116 1993-1998. 117 1998-2002. 118 Statuten. 1979 2 stukken 119 Stukken betreffende provinciale dagen. 1972-2009, met hiaten 1 omslag 120 Stukken de betaling van contributie door de afdelingen. 1974-1980, met hiaten 1 omslag - 12 -
121 Kasboeken van inkomsten en uitgaven. 1974-1989 2 stukken 122 Gedichten van afdelingen bij gelegenheid van de vorming van KVG Friesland. [ca. 1975] 1 omslag 123 Stukken betreffende kadercursussen. 1976-1977 1 omslag 124 Stukken betreffende regionale bijeenkomsten. 1979-1983 1 omslag 125-126 Stukken betreffende VLAM Friesland 1982-1991 2 omslagen 125 1982-1986. 126 1987-1991. 127 Adressenlijsten van abonnees op Doorkijk. 1992 ` 1 omslag 128 Reclamebord Activiteiten Katholiek Vrouwengilde Friesland. z.j. 1 omslag - 13 -