Inhoud INLEIDENDE BEGRIPPEN... 21 1 Belastingplichtigen onderworpen aan de personenbelasting... 21 1.1 Rijksinwoners... 21 1.2 Fiscale woonplaats in België... 21 1.3 Fiscale woonplaats... 21 1.4 Zetel van fortuin... 21 1.5 Wettelijke vermoedens (art. 2, 1, 1, tweede en derde lid WIB 1992)... 22 Inschrijving in het Rijksregister... 22 Woonplaats voor gehuwden/wettelijk samenwonenden... 22 2 Verkregen wereldwijd inkomen en niet ontvangen inkomen als oprichter van een juridische constructie... 22 3 Belastbaar tijdperk en aanslagjaar... 23 3.1 Algemene regel... 23 3.2 Uitzondering... 23 4 Individuele of gemeenschappelijke aanslag... 23 4.1 Echtgenoten/gehuwden... 23 4.2 Wettelijk samenwonenden... 24 Voorwaarden voor wettelijke samenwoning... 24 Einde van de wettelijke samenwoning... 24 4.3 Alleenstaanden... 25 4.4 Kinderen... 27 5 Volledige decumul... 27 6 Berekening van de belasting (per belastingplichtige)... 28 6.1 Federale en gewestelijke personenbelasting... 28 6.2 Basisbelasting... 29 6.3 Om te slane belasting... 29 6.4 Hoofdsom... 29 6.5 Belasting Staat... 29 6.6 Gereduceerde belasting Staat... 29 6.7 Gewestelijke personenbelasting... 29 6.8 Totale belasting... 30 6.9 Verschuldigde of terug te storten belasting... 30 7 Progressieve belasting... 32 8 Gemiddelde aanslagvoet... 33 9 Gemeentebelasting... 35 10 Aangiftetermijn... 36 10.1 Gewone aangiftetermijn... 36 10.2 Uitzonderlijke termijnen... 36 11 Kladversie versus definitieve aangifte... 36 12 Mogelijke gevolgen bij een laattijdig ingediende aangifte of bij niet aangifte... 37 DEEL 1 VAN DE AANGIFTE... 39 1 Vak I Bankrekening, telefoonnummer en e mailadres... 39 1.1 Bankrekening... 39 1.2 Telefoonnummer... 39 Inhoud 5
1.3 E mailadres... 39 2 Vak II Persoonlijke gegevens en gezinslasten... 40 2.1 De belastingvrije som... 40 Basisbedragen belastingvrije som (art. 131, eerste lid WIB 1992)... 40 Verhoging voor kinderen ten laste (art. 132, eerste lid, 1 tot 6 WIB 1992)... 40 Andere verhogingen... 40 Basisbedragen belastingvrije som... 40 2.2 Persoonlijke gegevens... 43 U was op 01 01 2016... 43 Deze aangifte betreft... 51 Internationale organisatie... 52 2.3 Gezinslasten... 55 Wie kan personen ten laste nemen?... 55 Welke personen kunnen als ten laste worden beschouwd?... 55 Voorwaarden om kinderen ten laste te mogen nemen... 56 Een zwaar gehandicapt kind ten laste telt dubbel... 67 Speciaal geval : kinderen ten laste van gemeenschappelijk belaste echtgenoten waarvan de echtgenoot met het hoogst gezamenlijk belastbaar inkomen, buitenlandse inkomsten heeft die bij verdrag zijn vrijgesteld (met progressievoorbehoud)... 68 Verhoging voor kinderen jonger dan drie jaar waarvoor geen belastingvermindering voor kinderoppaskosten wordt gevraagd... 69 Speciaal geval: fiscaal co ouderschap... 69 Voorwaarden om ascendenten en zijverwanten van 65+ t.e.m. de tweede graad ten laste te mogen nemen... 72 Voorwaarden om andere personen ten laste te mogen nemen... 74 Vermelding op de aangifte... 74 3 Vak III Inkomsten van onroerende goederen... 80 3.1 Wie moet het onroerend inkomen aangeven?... 80 3.2 Kadastraal inkomen... 82 Definitie van het kadastraal inkomen (KI)... 82 Bestaan van het kadastraal inkomen... 83 Kadastraal inkomen nog niet gekend... 83 KI opvraagbaar bij contactcenter... 83 Verandering van eigenaar tijdens het belastbare tijdperk... 83 Wijziging van bestemming tijdens het belastbare tijdperk... 84 Vermindering van het KI wegens onproductiviteit... 84 Vermindering van de OV wegens onproductiviteit... 84 (Geen) bevriezing (meer) van het KI voor bepaalde woningen... 85 Vrijstelling van het onroerend inkomen... 85 3.3 Onroerend inkomen uit de eigen woning: steeds vrijgesteld vanaf aanslagjaar 2015... 86 Schrapping van alle codes m.b.t. inkomen uit de eigen woning in vak III en schrapping van woningaftrek... 86 Het begrip eigen woning... 87 3.4 Belgische onroerende inkomsten... 92 Eigen woning... 92 Beroepsmatig gebruikte onroerende eigendommen... 92 Niet verhuurde of privé verhuurde onroerende eigendommen... 95 Eigendommen verhuurd volgens de pachtwetgeving voor land en tuinbouwdoeleinden... 98 Gebouwen verhuurd voor beroepsmatig gebruik... 99 Gronden verhuurd aan een beroepsgebruiker... 108 Materieel en outillering verhuurd aan beroepsgebruiker... 108 6
Ontvangsten uit erfpacht of opstal of ander gelijkaaardig recht... 109 3.5 Buitenlandse onroerende inkomsten... 111 Brutohuur of brutohuurwaarde of ontvangen erfpacht of opstalvergoeding... 111 Kostenforfait... 113 Vrijgestelde inkomsten... 114 Onroerend goed gelegen in een land waarmee België al dan niet een overeenkomst heeft gesloten om dubbele belasting te voorkomen... 114 Aangifte en belastbaarheid van onroerende goederen gelegen in een land waarmee België geen overeenkomst heeft gelslten om dubbele belasting te voorkomen... 114 Aangifte en belastbaarheid van onroerende goederen gelegen in een land waarmee België wel een overeenkomst heeft gesloten om dubbele belasting te voorkomen... 116 4 Vak IV Wedden, lonen, werkloosheidsuitkeringen, wettelijke uitkeringen bij ziekte of invaliditeit, vervangingsinkomsten en werkloosheidsuitkeringen met bedrijfstoeslag... 118 4.1 Gewone bezoldigingen... 118 4.2 Wedden en lonen... 118 Vrijgestelde kostenvergoedingen eigen aan de werkgever... 118 Vakantiegeld... 130 Vergoedingen in de bouwsector... 130 Niet belastbare vrijwilligersvergoedingen... 132 Belastingvrije fietsvergoeding en belastingvrije terbeschikkingstelling fiets... 139 Niet belastbare sociale of culturele vrijstellingen... 139 Vrijgestelde kleine kunstenaarsvergoedingen... 141 Vrijgestelde werknemersparticipaties in de winst van vennootschappen... 143 Vrijgestelde sociale voordelen... 144 Vrijgestelde voordelen... 147 Eenmalige innovatiepremie... 151 Belastingvrije ontslaguitkering als opvolger van de forfaitaire crisispremie... 152 De ontslagcompensatievergoeding van de RVA... 152 Vrijgesteld flexiloon en flexivakantiegeld in de horeca... 152 Vrijgestelde speciale overuren zonder inhaalrust in de horeca... 154 Vrijgestelde inkomsten... 155 4.3 Voordelen van alle aard... 155 Raming van de voordelen... 157 Privégebruik van een bedrijfswagen... 158 Kosteloze beschikking over onroerende goederen... 164 Kosteloze verstrekking van verwarming en elektriciteit... 167 Renteloze lening of lening tegen verminderde rentevoet... 168 Gratis beschikking over dienstbode, huispersoneel, hovenier, chauffeur e.d.... 171 Gratis computer plus internet... 171 Goedkope overdracht van aandelen aan personeelsleden... 172 Aandelenopties... 173 Gratis gebruik van telefoon, gsm, iphone, tablet e.d.... 179 Verwerven van een leasewagen na afloop van het leasingcontract... 180 Gratis verwerven van opstallen op het einde van de opstalovereenkomst... 182 Voordeel uit gratis kinderopvang... 182 Andere voordelen van alle aard... 183 4.4 Aandelenopties... 183 4.5 Achterstallen... 183 Inhoud 7
8 4.6 Vergoedingen verkregen op grond van of bij het stopzetten van de arbeid of het beëindigen van een arbeidsovereenkomst... 184 Vervroegd vakantiegeld... 184 Opzeggingsvergoeding en inschakelingsvergoeding... 186 4.7 Terugbetaling woon werkverkeer... 191 4.8 Niet recurrente resultaatsgebonden voordelen ( loonbonus )... 199 4.9 Tussenkomst van werkgever in een privé pc ( pc bonus )... 200 4.10 Bezoldigingen uit gelegenheidsarbeid in de horeca... 201 4.11 Belastingstelsel voor beroepsinkomsten van sportbeoefenaars... 202 Hoedanigheid... 203 Fiscaal regime... 205 4.12 Vestigingspremie van Impulsfonds voor huisartsen... 207 4.13 Vroeger verworven bezoldiging (art. 31, tweede lid, 5 WIB 1992)... 207 4.14 Helper van zelfstandige... 208 4.15 Niet ingehouden persoonlijke sociale bijdragen (code 1257 04/2257 71)... 208 4.16 Beroepskosten... 209 Werkelijke beroepskosten (1258 03/2258 70)... 209 Forfaitaire beroepskosten... 228 Wijze van taxatie... 232 4.17 Herstel van een tijdelijke inkomstenvermindering (art. 31, tweede lid, 4 en art. 31bis WIB 1992)... 234 Gewone vervangingsinkomsten... 234 Achterstallen van vervangingsinkomsten... 238 Vervangingsinkomsten van de maand december (openbare overheid)... 238 Reële kosten bij vervangingsinkomsten... 239 4.18 Huwelijksquotiënt... 240 Slechts een van beide echtgenoten heeft beroepsinkomsten... 240 Beide echtgenoten hebben beroepsinkomsten... 241 4.19 Inhoudingen... 242 Inhoudingen voor aanvullend pensioen... 242 Bedrijfsvoorheffing... 243 Inhoudingen voor de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid... 243 4.20 Overuren die recht geven op overwerktoeslag... 244 4.21 Overheidspersoneel zonder arbeidsovereenkomst... 246 4.22 Werkbonus... 246 4.23 Werkhervattingsloon... 247 4.24 Ingehouden roerende voorheffing op auteursinkomen... 247 4.25 Helpende gezinsleden van zelfstandigen... 247 5 Vak V Pensioenen... 248 5.1 Belastbare inkomsten... 248 Algemeen... 248 Pensioenen die betrekking hebben op een beroepswerkzaamheid... 248 Vergoedingen tot herstel van een bestendige inkomstenderving... 251 Het vrij aanvullend pensioen van de zelfstandige... 256 Uitkeringen van levensverzekeringen... 258 Collectieve (groepsverzekeringscontract en pensioenfondscontract) en individuele pensioentoezeggingen (IPT) met externe financiering... 261 Uitkeringen bij het pensioensparen... 265 5.2 De taks op het langetermijnsparen... 268 Algemeen... 268 Toepassingsgebied... 268 Het bevrijdende karakter van de taks... 268 Belastbaar feit... 268 (Verlaagd) tarief van de anticipatieve heffing en pre anticipatieve heffing... 270
6 Vak VI Ontvangen onderhoudsuitkeringen... 273 6.1 Algemeen... 273 6.2 Niet gekapitaliseerde uitkeringen... 275 6.3 Gekapitaliseerde onderhoudsuitkeringen... 276 6.4 Naam en adres van de schuldenaar... 276 7 Vak VII Inkomsten van kapitalen en roerende goederen... 277 7.1 Roerende inkomsten: wat zijn dat?... 277 7.2 Aangifte in hoofde van alleenstaanden en echtgenoten/wettelijk samenwonenden... 277 Alleenstaanden... 277 Echtgenoten/wettelijk samenwonenden... 277 7.3 Belasting op roerende inkomsten... 279 7.4 Aan te geven dividenden en interesten... 279 Algemeen... 279 Niet verplicht aan te geven dividenden en intresten... 280 Verplicht aan te geven dividenden en intresten... 282 7.5 Inkomsten uit verhuring, verpachting en concessie van roerende goederen... 288 Verhuring van een handelsfonds aan vennootschap na de stopzetting = roerend inkomen of beroepsinkomen?... 289 Verhuring van machines aan eigen vennootschap na de stopzetting = roerend inkomen?... 294 Verhuring van documentatie aan eigen vzw... 295 Verhuring van eigen personenwagen aan eigen vennootschap... 295 7.6 Inkomsten begrepen in lijfrenten of tijdelijke renten... 296 7.7 Belastingstelsel inzake auteursrechten en naburige rechten... 296 Algemeen... 296 Beoogde inkomsten voor het specifieke taxatiestelsel ( = de auteursinkomsten )... 296 Taxatiestelsel van de auteursinkomsten... 300 Kostenforfait... 300 Tarief... 301 Roerende voorheffing... 301 Verplichte aangifte van alle auteursinkomsten... 301 Aangifte... 301 Aangifte bij een gemeenschappelijke aanslag... 302 8 Vak VIII Vorige verliezen en aftrekbare bestedingen... 304 8.1 Nog aftrekbare beroepsverliezen van vorige jaren... 304 8.2 Onderhoudsuitkeringen... 306 Algemeen... 306 Voorwaarden van aftrekbaarheid... 306 Onderhoudsuitkeringen en jaar van feitelijke scheiding... 318 Regelmatige onderhoudsuitkering en fiscaal co ouderschap... 319 Aangifte... 320 8.3 Bijzondere bijdragen voor sociale zekerheid van de jaren 1982 tot 1988, diein 2015 aan de Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening zijn betaald... 320 8.4 Aanrekening van de aftrekbare bestedingen... 320 Algemeen... 320 Aanrekening van de aftrekbare bestedingen op de inkomsten van echtgenoten... 320 9 Vak IX: Intresten en kapitaalaflossingen van leningen en schulden, premies van individuele levensverzekeringen en erfpacht en opstalvergoedingen of gelijkaardige vergoedingen, die recht geven op een belastingvoordeel... 323 9.1 Algemeen en overzichtsschema s... 323 9.2 Rubriek IX.A. Intresten van groene leningen afgesloten tussen 2009 en 2011... 333 Inhoud 9
10 Aangifte... 334 Formaliteiten... 334 9.3 Rubrieken IX.B.1 en IX.B.2 gewestelijke woonbonus uitgaven... 335 Bestedingen die in aanmerking komen voor de gewestelijke woonbonus... 335 Begrenzing van de gewestelijke woonbonuskorf... 347 Vrije verdeling bij echtgenoten... 350 Tarief van de gewestelijke belastingvermindering woonbonus... 351 In de aangifte te vermelden bedrag en gegevens... 351 Voorbeelden... 355 Combinatie verschillende woonbonusleningen afgesloten tussen 01 01 2005 en 31 12 2014 (= van woonbonus generatie 1)... 372 Combinatie woonbonuslening afgesloten tussen 01 01 2005 en 31 12 2014 met woonbonuslening afgesloten in 20015 (= combinatie woonbonus generatie 1 met woonbonus generatie 2)... 373 Nieuwe Vlaamse woonbonus generatie 2 : optimalisatie superkorf door verdere aanvulling... 378 Omzetting gewestelijke belastingvermindering woonbonus in terugbetaalbaar belastingkrediet... 378 9.4 Rubriek IX.B.2 Andere intresten dan deze die in aanmerking komen voor gewestelijke woonbonus, die in aanmerking komen voor een gewestelijke belastingvermindering... 379 Info m.b.t. vrijgesteld inkomen uit de eigen woning... 379 Gewestelijke belastingvermindering voor gewone intresten (art. 145/43, WIB 1992)... 380 Gewestelijke belastingvermindering voor verrekening KI eigen woning (art. 145/44 WIB 1992)... 384 Gewestelijke belastingvermindering voor bijkomende intresten (art. 145/45, WIB 1992)... 387 9.5 Rubriek IX.B.3 Kapitaalaflossingen van hypothecaire leningen m.b.t. de eigen woning... 396 Gewestelijke belastingvermindering langetermijnsparen voor kapitaalaflossingen... 397 Gewestelijke belastingvermindering bouwsparen voor kapitaalaflossingen... 407 9.6 Rubriek IX.B.4 Premies van individuele levensverzekeringen m.b.t. de eigen woning, andere dan deze die in aanmerking komen voor de gewestelijke woonbonus... 411 De premies van een individuele levensverzekering die in aanmerking komen voor de gewestelijke belastingvermindering langetermijnsparen... 412 Premies van individuele levensverzekering die in aanmerking komen voor gewestelijke belastingvermindering bouwsparen... 413 9.7 Combinatie oude lening met nieuwe lening afgesloten tussen 01 01 2005 en 31 12 2013 die definitief in aanmerking kwam voor de woonbonus... 417 Algemeen... 417 Keuzeplicht... 417 Gevolgen als de belastingplichtige koos voor de woonbonus in het jaar van het afsluiten van de nieuwe lening... 418 9.8 Combinatie oude lening met nieuwe lening afgesloten vanaf 2014 die aan de woonbonusvoorwaarden voldoet... 420 9.9 Rubriek IX.B.5 Betaalde erfpacht en opstalvergoedingen en gelijkaardige vergoedingen voor de eigen woning... 426 9.10 Rubrieken IX.C.1 en IX.C.2 Federale woonbonus uitgaven... 426 Bestedingen die in aanmerking komen voor de federale woonbonus... 426 Begrenzing van de federale woonbonuskorf... 429 Tarief van de federale belastingvermindering woonbonus... 431
Vrije verdeling bij echtgenoten... 432 In de aangifte te vermelden bedrag en gegevens... 432 Ruimte voor federale belastingvermindering woonbonus... 435 Federale belastingvermindering woonbonus: optiestelsel... 436 Geen omzetting federale belastingvermindering woonbonus in terugbetaalbaar belastingkrediet... 439 Combinatie oude lening met nieuwe lening afgesloten tussen 01 01 2005 en 31 12 2013 die in aanmerking kwam voor de woonbonus... 439 9.11 Rubriek IX.C.3 Andere intresten dan deze die in aanmerking komen voor federale woonbonus, die in aanmerking komen voor een federaal belastingvoordeel... 441 Rubriek IX.C. 3.b Federale gewone intrestaftrek... 441 Rubriek IX.C. 3.a) Federale belastingvermindering voor bijkomende intresten... 445 9.12 Rubriek IX.C.4. Kapitaalaflossingen van hypothecaire leningen aangegaan voor het verwerven of (ver)bouwen van een andere dan de eigen woning... 453 Federale belastingvermindering langetermijnsparen voor kapitaalaflossingen... 453 Federale belastingvermindering bouwsparen voor kapitaalaflossingen... 461 9.13 Rubriek IX.C.5 Premies van individuele levensverzekeringen die geen betrekking hebben op de eigen woning, andere dan deze die in aanmerking komen voor de federale woonbonus... 466 Premies die in aanmerking komen voor de federale woonbonus... 466 De premies van een individuele levensverzekering die in aanmerking komen voor de federale belastingvermindering langetermijnsparen... 466 Premies van individuele levensverzekering die in aanmerking komen voor federale belastingvermindering bouwsparen... 468 9.14 Rubriek IX.C.6 Betaalde erfpacht en opstalvergoedingen m.b.t. onroerende goederen andere dan de eigen woning... 471 Belastingplichtigen die als alleenstaanden worden belast... 472 Belastingplichtigen voor wie een gemeenschappelijke aanslag wordt gevestigd... 472 9.15 Vier korven met elkaar in verbinding, per echtgenoot... 473 Overzicht... 473 Voorbeelden... 474 9.16 Toestand van de zes combinatiegevallen... 484 9.17 Hypotheekoverdracht of een pandwissel... 486 9.18 Vlaamse geïntegreerde woonbonus vanaf aanslagjaar 2017... 488 Voorwaarden Vlaamse geïntegreerde woonbonus voor interesten en kapitaalaflossingen... 489 Voorwaarden Vlaamse geïntegreerde woonbonus voor premies levensverzekeringen :... 490 Korf Vlaamse geïntegreerde woonbonus: basis + eventueel toeslagen... 491 Fiscaal voordeel van de korf... 492 Gemeenschappelijke aanslag... 492 Formaliteiten... 492 Keuzeregeling... 493 9.19 Waalse wooncheque: het nieuwe fiscaal woonvoordeel voor leningen afgesloten vanaf 01 01 2016... 493 Toekenningsvoorwaarden voor wooncheque voor de contracten gesloten vanaf 01 01 2016... 493 Voornaamste toekenningsmodaliteiten... 494 Berekening van het voordeel... 494 Enkele bijzonderheden aangaande de wooncheque... 495 Voorbeelden... 495 Inhoud 11
10 Vak X Uitgaven die recht geven op een belastingvermindering... 496 10.1 Algemeen... 496 10.2 Giften... 497 Algemeen... 497 Voorwaarden voor belastingvermindering... 497 Beperking van de aftrek... 497 Aangifte... 498 10.3 Kosten van kinderopvang... 498 Algemeen... 498 Voorwaarden van aftrekbaarheid... 498 Onverenigbaarheid... 500 Beperking van de aftrek... 501 Aangifte... 502 10.4 Uitgaven voor onderhoud en restauratie van beschermde eigendommen... 502 10.5 Bezoldigingen van een huisbediende... 503 10.6 Pensioensparen... 503 Principe... 503 Voorwaarden... 504 Bedrag dat in aanmerking komt voor belastingvermindering... 505 Aangifte... 505 10.7 Aandelen van de vennootschap werkgeefster... 506 Principe... 506 Voorwaarden... 506 Bedrag dat in aanmerking komt voor belastingvermindering... 506 Belastbaarheid bij vroegtijdige vervreemding... 507 Aangifte... 507 10.8 Uitgaven betaald aan een plaatselijk werkgelegenheidsagentschap (PWA)... 508 Algemeen... 508 Bedrag dat in aanmerking komt voor belastingvermindering... 508 Aangifte... 509 10.9 Dienstencheques... 510 Algemeen... 510 Bedrag dat in aanmerking komt voor belastingvermindering... 510 Omzetting belastingvermindering dienstencheques in belastingkrediet... 510 Aangifte... 511 10.10 Vlaamse belastingvermindering voor renovatieovereenkomsten... 511 Voorwaarden waaraan de renovatieovereenkomst moet voldoen... 512 Voor wie geldt de belastingvermindering?... 513 Bedrag van de belastingvermindering... 513 Bijzonderheid: overdracht van belastingvermindering... 514 10.11 Betalingen voor het verwerven van nieuwe aandelen van startende kleine vennootschappen... 514 Voorwaarden... 514 Belastingvermindering... 518 Terugname van de genoten belastingvermindering... 519 Aangifte... 520 10.12 Belastingvermindering voor energiebesparende uitgaven... 521 Dakisolatie uitgaven betaald in 201... 521 Overgedragen belastingverminderingen voor energiebesparende uitgaven betaald in 2012... 526 10.13 Belastingvermindering voor lage energiewoningen, passiefwoningen of nulenergiewoningen... 527 Algemeen... 527 Voor wie... 527 12
Wat is een lage energiewoning, een passiefwoning en een nulenergiewoning?... 528 Belastingvermindering... 529 Aangifte... 529 10.14 Belastingvermindering voor vernieuwing sociale huurwoning... 531 Algemeen... 531 Voorwaarden... 531 Bedrag en periode van toekenning belastingvermindering... 531 Formaliteiten... 532 Geen bevriezing meer van het verhoogd kadastraal inkomen... 532 Aangifte... 533 10.15 Belastingvermindering voor inbraak en brandbeveiliging in een particuliere woning... 533 Algemeen... 533 Welke uitgaven komen in aanmerking?... 533 Voor welke woningen?... 534 Voor wie geldt de belastingvermindering?... 535 Hoeveel bedraagt de belastingvermindering?... 535 Aangifte... 537 10.16 Belastingvermindering voor aandelen van erkende ontwikkelingsfondsen... 537 10.17 Belastingvermindering voor elektrische voertuigen... 538 Algemeen... 538 Voorwaarden... 538 Voor wie?... 539 Bedrag van de vermindering... 539 Aangifte... 540 11 Vak XI Bedragen die in aanmerking komen voor een belastingkrediet voor winwinleningen... 541 11.1 Algemeen... 541 11.2 Voorwaarden... 541 Voorwaarden voor de kredietnemer... 541 Voorwaarden voor de kredietgever... 542 Voorwaarden voor de Winwinlening... 542 11.3 Berekening van het belastingkrediet... 543 Jaarlijks belastingkrediet... 543 Eenmalig belastingkrediet... 544 11.4 Aangifte... 545 Aangifte inzake het jaarlijks belastingkrediet... 545 Aangifte inzake eenmalig belastingkrediet... 546 12 Vak XII Voorafbetalingen... 547 12.1 Algemeen... 547 12.2 Voorafbetalingen per echtgenoot... 547 12.3 Aangifte... 548 12.4 Belastingvermeerdering... 548 Toepassingsgebied... 548 Berekening van de belastingvermeerdering... 549 Bestemming van het teveel aan voorafbetalingen... 550 12.5 Bonificatie... 550 Toepassingsgebied... 550 Berekening van de bonificatie... 550 12.6 Geen discriminatie tussen bedrijfsvoorheffing en voorafbetaling... 551 13 Vak XIII Verrekenbare woonstaatheffing... 553 13.1 Doel van de Europese Spaarrichtlijn... 553 13.2 Toepassingsgebied van de Europese Spaarrichtlijn... 553 13.3 Geviseerde rente inkomsten... 553 Inhoud 13
13.4 Informatie uitwisseling... 554 13.5 Woonstaatheffing... 554 13.6 Schuldenaar van de woonstaatheffing... 555 13.7 Tarief van de woonstaatheffing... 555 13.8 Belastbare grondslag voor de woonstaatheffing... 555 13.9 Gevolgen voor de Belgische belegger... 555 14 Vak XIV Rekeningen en individuele levensverzekeringen in het buitenland, juridische constructies en leningen aan startende kleine ondernemingen... 557 14.1 Rekeningen in het buitenland... 557 Melindgsplicht in de aangifte personenbelasting... 557 Melding aan het centraal aanspreekpunt... 558 14.2 Individuele levensverzekeringen in het buitenland... 558 14.3 Juridische constructies... 559 Het begrip oprichter en derde begunstigde... 560 Het begrip juridische constructie... 560 Op welke vermogensstructuren is de meldplicht toch niet van toepassing?... 562 Invoering van de doorkijkbelasting of kaaimantaks... 563 Belastbaarheid van inkomsten uitgekeerd door juridische constructie type 2... 564 Ontbinding van een juridische constructie... 565 14.4 Leningen aan startende kleine ondernemingen... 565 DEEL 2 VAN DE AANGIFTE... 567 15 Vak XV Beroep en ondernemingsnummer... 567 15.1 Beroep uitgeoefend in 2015... 567 15.2 Ondernemingsnummer... 567 16 Vak XVI Diverse inkomsten... 568 16.1 Algemeen... 568 16.2 Diverse inkomsten van roerende aard... 570 Niet verplicht aan te geven inkomsten... 570 Verplicht aan te geven inkomsten... 572 16.3 Andere diverse inkomsten... 578 Winsten of baten uit toevallige of occasionele prestaties (art. 90, 1 WIB 1992)... 578 Prijzen, subsidies, renten of pensioenen aan geleerden, schrijvers en kunstenaars... 587 Persoonlijke vergoedingen uit de exploitatie van uitvindingen toegekend aan onderzoekers... 588 Meerwaarden op ongebouwde onroerende goederen... 590 Meerwaarden op gebouwde onroerende goederen... 598 Meerwaarden op aandelen verwezenlijkt buiten het normaal beheer van een privévermogen... 605 Meerwaarden op belangrijke deelnemingen... 614 17 Vak XVII Bezoldigingen van bedrijfsleiders... 618 17.1 Bedoelde personen... 618 Eerste categorie: de mandatarissen... 618 Tweede categorie: de zelfstandige directeurs en interne consultants... 620 17.2 Attractiebeginsel... 621 Wat houdt het attractiebeginsel in?... 621 Uitzonderingen uit de rechtspraak en commentaar... 623 17.3 Belastbare bezoldiging... 626 14
Tijdstip van belastbaarheid... 626 Indeling... 626 Eigenlijke bezoldiging... 626 Voordelen van alle aard... 629 Huurherkwalificatie... 637 Vergoedingen verkregen op grond van of bij het stopzetten van de arbeid of het beëindigen van een arbeidsovereenkomst... 641 Niet recurrente resultaatsgebonden voordelen (of loonbonus )... 643 Vergoedingen verkregen tot volledig of gedeeltelijk herstel van een tijdelijke derving van bezoldigingen... 643 Vroeger verworven bezoldigingen die na het stopzetten van de beroepswerkzaamheid zijn verkregen... 644 17.4 Vestigingspremie van het impulsfonds voor huisartsengeneeskunde... 644 17.5 Sociale lasten... 644 17.6 Beroepskosten... 645 Werkelijke beroepskosten... 645 Kostenforfait... 650 17.7 Inhoudingen... 650 17.8 Bezoldigingen van bedrijfsleiders tewerkgesteld in dienstverband... 651 17.9 Werkbonus... 651 17.10 Werkhervattingsloon... 652 17.11 Ingehouden roerende voorheffing op auteursinkomen... 652 18 Vak XVIII Winst uit nijverheids, handels of landbouwondernemingen... 653 18.1 Toepassingsgebied: wie geniet winsten?... 653 18.2 Belastbare tijdstip van winsten... 653 18.3 Berekening belastbare nettowinst... 654 18.4 De eigenlijke exploitatiewinst (code 1600 49/2600 19)... 654 Bedrijfseconomische brutowinst... 654 De andere winstbestanddelen... 655 Vaststelling van de exploitatiewinst (code 1600 49/2600)... 663 18.5 Voorheen vrijgestelde winst die belastbaar wordt... 668 18.6 Financiële opbrengsten (code 1602 47/2602 17)... 668 Principe... 668 Wanneer worden roerende goederen en kapitalen gebruikt voor de uitoefening van de brutowinst?... 669 Belastbaar roerend inkomen... 669 Tijdstip van belastbaarheid... 671 18.7 Meerwaarden (na aftrek van kosten van vervreemding) (code 1603 46/2603 16 en 1604 45/2604 15)... 672 Activa die voor de uitoefening van de beroepswerkzaamheid worden gebruikt... 672 Indeling van de meerwaarden... 674 De niet uitgedrukte en niet verwezenlijkte meerwaarden... 675 Uitgedrukte, niet verwezenlijkte meerwaarden... 675 Verwezenlijkte meerwaarden... 676 18.8 Voorheen afgetrokken kosten van vervreemding... 690 18.9 Compensatievergoedingen (code 1605 44/2605 14, 1618 31/2618 01 en 1610 39/2610 09)... 691 Bedoelde vergoedingen... 691 Belastbaar regime van de compensatievergoedingen... 692 Aangifte... 693 18.10 Vergoedingen verkregen tot herstel van een tijdelijke winstderving... 693 Bedoelde vergoedingen... 693 Inhoud 15
16 Vergoedingen wegens tijdelijke winstderving versus compensatievergoedingen... 694 Belastbaar regime van de vergoedingen tot tijdelijke winstderving... 694 Vrijstelling... 694 Aangifte... 695 18.11 Beroepskosten (code 1620 29/2620 96, code 1611 38/2611 08 en code 1606 43/2606 13)... 695 Algemeen principe: art. 49 WIB 1992... 696 Kosten van onroerende goederen... 699 Kosten van een waakhond... 701 Intresten van leningen... 701 Bezoldigingen van personeelsleden... 703 Voorziening voor vakantiegeld... 705 Commissies, erelonen, vergoedingen en voordelen betaald aan derden... 705 Afschrijvingen van investeringen... 709 Persoonlijke sociale bijdragen... 720 VAPZ bijdragen... 721 Verzekeringspremies... 722 Bijdragen voor een vergoeding bij arbeidsongeschiktheid... 723 Premies van collectieve verzekeringen... 723 Belastingen... 724 Geldboeten... 725 Kledingkosten... 728 Restaurantkosten... 729 Receptiekosten... 733 Onthaal en opendeurkosten... 736 Kosten van huwelijksfeest of huwelijksreceptie... 736 Kosten van relatiegeschenken... 737 Sponsoring... 740 Kosten met betrekking tot jacht, visvangst, jachten of andere pleziervaartuigen en lusthuizen... 741 Kosten die op een onredelijke wijze de beroepsbehoeften overtreffen... 741 Sociale voordelen... 746 Maaltijdcheques, sport/cultuurcheques en ecocheques... 753 Betalingen gedaan aan een belastingplichtige gevestigd in een belastingparadijs... 757 Autokosten... 757 Ledenbijdrage... 767 Lidgelden van serviceclubs en golfclubs... 768 Seminarie en opleidingskosten... 769 Bijdragen voor kinderopvang... 771 Lectuur... 772 Kosten voor 120 % aftrekbaar... 772 Overige beroepskosten... 773 Kosten van vervreemding van activa (code 1620 29/2620 96)... 774 Bezoldiging meewerkende echtgenoot of wettelijk samenwonende partner (code 1611 38/2611 08)... 774 Andere beroepskosten (code 1606 43/2606 13)... 776 18.12 Vrijgestelde waardeverminderingen en voorzieningen voor risico s en kosten (code 1609 40/2609 10)... 776 Algemeen... 776 Waardeverminderingen op handelsvorderingen... 777 Voorzieningen voor risico s en kosten... 778 Vrijstelling van opbrengsten ingevolge gerechtelijk reorganisatieplan of minnelijk akkoord (code 1608 41/2608 11)... 779
18.13 Economische vrijstellingen (code 1612 37/2612 07, 1613 36/2613 06, 1622 27/2622 94 en 1614 35/2614 05)... 780 Algemeen... 780 Vrijstelling voor bijkomend personeel voor uitvoer en integrale kwaliteitszorg... 780 Vrijstelling voor ander bijkomend personeel... 782 Vrijstelling voor tewerkstelling van stagiairs... 785 Investeringsaftrek... 786 18.14 Toekenning aan de meewerkende echtgenoot (art. 86 WIB 1992) (code 1616 33/2616 03)... 796 Toepassingsgebied... 796 Voorwaarden... 797 Fiscale gevolgen van toekenning meewerkinkomen... 798 18.15 Beroepsverliezen... 800 Principe... 800 Beroepsverliezen van het belastbare tijdperk... 801 Beroepsverliezen van vorige belastbare tijdperken... 802 Beroepsverliezen van de andere echtgenoot... 802 18.16 Huwelijksquotiënt... 802 Principe... 802 Slechts een van beide echtgenoten heeft beroepsinkomsten... 803 Beide echtgenoten hebben beroepsinkomsten... 803 18.17 Inkomsten verkregen als zelfstandige in bijberoep... 804 18.18 Winsten uit een nieuwe zelfstandige activiteit na werkhervatting... 804 18.19 Belastingkrediet... 805 19 Vak XIX Baten van vrije beroepen, ambten, posten of andere winstgevende bezigheden... 806 19.1 Toepassingsgebied... 806 19.2 Belastbaar tijdstip... 808 19.3 Berekening belastbare nettobaten... 814 19.4 Ontvangsten (code 1650 96/2650 66)... 815 19.5 Ontvangsten sportbeoefenaar (code 1658 88/2658 58)... 816 19.6 Ontvangsten opleider, trainer, begeleider (code 1659 87/2659 57)... 816 19.7 Achterstallige erelonen (code 1652 94/2652 64)... 816 Definiëring... 816 Tarief... 818 19.8 Voorheen vrijgestelde baten die belastbaar worden (code 1651 95/2651 65)... 818 19.9 Meerwaarden (code 1653 93/2653 63 en 1654 92/2654 62)... 819 19.10 Voorheen afgetrokken kosten van vervreemding... 819 19.11 Vergoedingen en premies (code 1655 91/2655 61,1667 79/2667 49 en 1661 85/2661 55)... 819 19.12 Vergoedingen verkregen tot herstel van een tijdelijke winstderving... 820 19.13 Sociale bijdragen (code 1656 90/2656 60)... 820 19.14 Beroepskosten... 821 Werkelijke beroepskosten (codes 1675 71/2675 41, 1669 77/2669 47 en 1657 89/2657 59)... 821 Kostenforfait... 824 19.15 Economische vrijstellingen (code 1666 80/2666 50, 1678 68/2678 38 en 1662 84/2662 54)... 825 19.16 Toekenning aan de meewerkende echtgenoot (code 1663 83/2663 53)... 825 19.17 Beroepsverliezen... 825 19.18 Huwelijksquotiënt... 825 19.19 Inkomsten verkregen in bijberoep (code 1668 78/2668 48)... 825 Inhoud 17
19.20 Baten uit een nieuwe zelfstandige activiteit na werkhervatting (code 1676 70/2676 40)... 826 20 Vak XX Voorheffingen in verband met een zelfstandige beroepswerkzaamheid... 827 20.1 Roerende voorheffing (code 1756 87/2756 57)... 827 20.2 Forfaitair gedeelte van de buitenlandse belasting (code 1757 86/2757 56)... 827 20.3 Bedrijfsvoorheffing (code 1758 85/2758 55)... 827 20.4 Belastingkrediet... 828 Principe... 828 Eigen middelen... 828 Aangroei van de eigen middelen... 829 Verrekening en terugbetaalbaarheid... 830 Formaliteiten... 830 Aangifte... 830 21 Vak XXI Bezoldigingen van meewerkende echtgenoten en wettelijk samenwonende partners... 831 21.1 Algemeen... 831 Wie geniet de bezoldiging?... 831 Voordelen volledig sociaal statuut... 831 Jaar van de overgang... 831 Komen niet in aanmerking voor dit vak... 831 21.2 Voorwaarden en beperkingen... 832 21.3 Fiscale gevolgen van toekenning bezoldiging meewerkinkomen... 832 Bij de geholpen echtgenoot... 832 Bij de meewerkende echtgenoot... 832 21.4 Tarief... 834 21.5 Aangifte... 834 22 Vak XXII Winst en baten van een vorige beroepswerkzaamheid... 835 22.1 Algemeen... 835 22.2 Stopzettingsmeerwaarden... 835 Principe... 835 Moment van belastbaarheid van stopzettingsmeerwaarden... 841 Belastbaar bedrag van de stopzettingsmeerwaarde... 842 Belastbaar regime van de stopzettingsmeerwaarden... 842 Voortzettingsstelsel... 848 Inbreng in een vennootschap... 850 Inbreng in een landbouwvennootschap... 851 Aangifte... 851 22.3 Voorheen afgetrokken kosten van vervreemding... 851 22.4 Premies en vergoedingen... 853 22.5 Winst en baten verkregen of vastgesteld na de stopzetting... 853 Principe... 853 Belastbaar tijdstip... 854 Belastbaar regime... 854 Aangifte... 854 22.6 Vergoedingen van alle aard die na de stopzetting zijn verkregen... 854 Principe... 854 Belastbaar tijdstip... 854 Belastbaar regime... 855 Aangifte... 855 22.7 Beroepskosten gedaan of gedragen na de stopzetting (code 1696 50/2696 20 en 1697 49/2697 19)... 855 Principe... 855 Kosten van vervreemding van activa (code 1696 50/2696 20)... 855 18
Andere beroepskosten (code 1697 49/2697 19)... 856 Gezamenlijk belastbare stopzettingsmeerwaarden uit een nieuwe zelfstandige activiteit na werkhervatting... 857 23 Vak XXIII Eerste vestiging als zelfstandige... 858 23.1 Principe... 858 23.2 Toepassingsgebied... 858 23.3 Datum van de eerste vestiging... 858 23.4 Aangifte... 859 ADDENDA... 861 24 Belastingkrediet voor lage activiteitsinkomens... 861 24.1 Doel... 861 24.2 Toepassingsgebied... 861 24.3 Kwantitatieve beperkingen... 861 24.4 Berekening belastingkrediet... 862 25 Aanvullend belastingkrediet voor werknemers/bedrijfsleiders in dienstverband... 865 25.1 Doel en toepassingsgebied... 865 25.2 Bedrag van het belastingkrediet... 865 AANGIFTE PERSONENBELASTING AJ 2016... 867 Inhoud 19