januari 2013 Uitdagend en leerzaam jaar De opdrachtgevers van het IBD hebben te kampen met forse bezuinigingen. Dat heeft invloed op het aantal opdrachten in 2013. Directeur Bart van Nies verwacht dat het werkaanbod dit jaar met 10% zal afnemen, zo staat te lezen in het jaarplan 2013. Daarnaast is er de bezuinigingsdoelstelling, die de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden haar diensten voor 2013 heeft opgelegd. Het zal geen eenvoudig jaar worden, concludeert hij. Toch is er ook een lichtpuntje. Opmerkelijk is dat de flinke omzetdaling vanuit Dordrecht voor een groot deel gecompenseerd wordt door projecten voor Zwijndrecht. In het jaarplan 2013 draait het vooral om financiële zaken als omzet, declarabel zijn, winst. De normen voor de begroting in dit jaarplan zijn erg scherp gesteld. Medewerkers worden niet alleen op prestaties maar ook op het declarabel zijn beoordeeld. Dit vergt van iedereen volledige inzet en inzetbaarheid, aldus Bart. Met een productiviteit van 92% is het IBD overigens één van de best presterende publieke ingenieursbureaus. Behalve voor de financiële kant van de zaak heeft het IBD ook oog voor de verbetering van zijn dienstverlening. De in 2012 ingezette verbeteracties, gericht op organisatie, werkprocessen en resultaten, zijn of worden in 2013 afgerond. Ook worden nieuwe verbeterprojecten gestart, die moeten leiden tot het verhogen van de klanttevredenheid en de medewerkertevredenheid. Duurzaamheid Een ander thema dat hoog op de agenda staat voor 2013 is duurzaamheid. Bart: We hebben hier al veel ervaring mee opgedaan, denk aan de kinderboerderij van Weizigt Uitgangspunt is dat we op termijn naar 100% duurzaam gaan. Alles wat onder de noemer duurzaamheid op de markt komt, zullen we positief maar zeker ook kritisch benaderen. Verder zet het IBD in 2013 in op uitbreiding van zijn werkterrein. In 2012 is opnieuw het proces gestart om ook Alblasserdam, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht en Sliedrecht te laten deelnemen in het IBD. Hiermee kunnen we, naast kwaliteitsverbetering en een verbeterde bedrijfszekerheid, immers hoge besparingen bereiken op de zogenaamde vatkosten (voorbereiding-advies-toezicht) van een project, stelt Bart. Het uitbreidingsplan wordt begin 2013 aan het Drechtstedenbestuur voorgelegd. Alles overziend spreekt de directeur van een uitdagend, maar vooral ook leerzaam jaar. Ik reken erop dat onze medewerkers zich volledig zullen inzetten om de doelstelling uit dit jaarplan te realiseren. In het woord ingenieur zit niet voor niets het woord genie opgesloten. Opmerkelijke bodemvondst Verderop in deze nieuwsbrief vertelt Fridtjof Sanders over zijn werk op Stadswerven. Voordat hij hier aan de slag ging, was hij betrokken bij de ontwikkeling van het Gezondheidspark. Toen hij op het Gezondheidspark werkte, stond hij aan de wieg van een opmerkelijke bodemvondst. Toen ik langs de bouwput van de parkeergarage liep, zag ik dat de graafmachine een grote kloostermop naar boven haalde. Dat vond ik opmerkelijk. In de bodem zag ik restanten van een muurtje, ongeveer een halve meter onder het maaiveld. Ik heb meteen de stadsarcheoloog gebeld. De archeologen hadden al eerder onderzoek gedaan op de locatie, maar daarin geen aanleiding gezien voor opgravingen. Het telefoontje van Fridtjof maakte dat dit nu wel gebeurde. Met resultaat: in de bodem werd o.a. driehonderd skeletten gevonden uit het voormalige Wolbrandskerke. Dit dorp werd verzwolgen tijdens de Sint Elisabethsvloed van 1421. Het verhaal van Fridtjhof Sanders is te lezen op pagina 4. 1
IBD gevraagd voor herontwikkeling Plaatje In opdracht van de Regionale Ontwikkelingsmaatschappij Drechtsteden (ROM-D) werkt het IBD mee aan de herontwikkeling van Het Plaatje in Sliedrecht. Dit buitendijks gelegen gebied ter hoogte van het Nationaal Baggermuseum wordt een nieuw watergebonden industrieterrein. Op 28 juni vorig jaar keurde de gemeenteraad van Sliedrecht de plannen voor Het Plaatje goed. Er gingen vele jaren van voorbereiding aan vooraf. Met het oog op de nieuwe bestemming wordt de overgang van land naar water bestaande uit taluds met een stenen bekleding vervangen door een kademuurconstructie en het water verdiept. Het terrein zal worden ontsloten door een weg achter de geplande bedrijfshallen, die aansluit op de Deltalaan. Het Plaatje ligt op de grens van industrie en woongebied. Met beide belangen moet rekening worden gehouden. Ook de baggermolen Friesland van het Nationaal Baggermuseum moet bereikbaar blijven. Gezien de zwaarte van het project heeft Sliedrecht de ontwikkeling van Het Plaatje in handen gegeven van ROM-D. De ontwikkelingsmaatschappij heeft het IBD gevraagd om het ontwerp en de tekeningen te maken, de contractdocumenten op te stellen en de aanbesteding te verzorgen. Verder zal het IBD zich bezighouden met de vergunningen. Omdat er zoveel partijen bij betrokken zijn (o.a. Rijkswaterstaat en waterschap) wordt een aparte vergunningenplanning gemaakt. Het IBD neemt ook tijdens de uitvoering van de werkzaamheden de directievoering en het toezicht voor zijn rekening. Voor het project is een projectteam gevormd dat naast projectleider Andrew Hunter o.a. bestaat uit kostenspecialist Peter van der Eijnden en constructeur Aad van Dijke. Het IBD is op dit moment betrokken bij de vernieuwing van de Uilenkade in Zwijndrecht. De ervaringen die hier zijn opgedaan, worden benut bij Het Plaatje. Iedereen wil je graag helpen Vanuit zijn opleiding weg- en waterbouw aan het Da Vinci college loopt Melle Bregman (19) op dit moment stage bij het IBD. Nadat hij in het eerste en twee jaar van zijn mbo-studie ervaring opdeed met het werk buiten, proeft hij in het derde jaar van de werkzaamheden binnen de muren van het ingenieursbureau. Het is een bijzondere plek voor Melle. Zijn vader Wim Bregman, die twee jaar geleden overleed, werkte ook bij het IBD. Ik zit tussen zijn oudcollega s. Van hen hoor ik allerlei verhalen over mijn vader. De stage van Melle begon op 27 augustus. De afgelopen maanden liep hij met verschillende IBD ers mee onder wie Patrick Kars. Hij is mijn stagebegeleider. Samen met hem heb ik AutoCAD tekeningen, bestekken en begrotingen gemaakt voor onder andere rioleringsprojecten. Ook heb ik meegewerkt aan een trapconstructie in AutoCAD. Het is voor een voetgangerstrap die vlakbij de nieuwe Saturn aan het Bagijnhof moet komen. Goede sfeer Melle heeft veel geleerd. Ik heb aardige collega s, ook veel jonge gasten, en de sfeer is goed. Iedereen helpt je graag en geeft uitgebreid antwoord op je vragen. Als ik sommige klasgenoten bij andere bedrijven hoor, is dat wel eens anders. Jongens die bij een aannemer stage lopen, worden soms uitgefoeterd als ze wat vragen. Op 1 februari hoopt hij zijn stageperiode te beëindigen. Alle schoolopdrachten zijn af. De afgelopen weken ben ik echt aan het helpen geweest. In het 4e jaar van zijn studie beginnen de examens. Melle hoopt de eindexamenperiode ook bij het IBD door te brengen. Je moet dan een project doen vanaf de ontwerpfase tot de oplevering. Een project in Dordrecht lijkt me erg leuk om te doen. Van de 18 leerlingen in de klas van Melle hebben er maar drie gekozen voor weg- en waterbouw, de anderen zijn bezig met bouwkunde. Dat weg- en waterbouw kennelijk minder populair is, vindt hij niet erg. Hoe minder, hoe beter. Dat vergroot mijn kansen op een baan, grapt hij. Om die kansen nog groter te maken wil Melle hierna beginnen aan de hbo-studie civiele techniek. 2
Restauratie Statenschool bijna klaar De restauratie van de Statenschool in Dordrecht nadert haar voltooiing. De afgelopen maanden is hard gewerkt om het markante gebouw nabij het Hof een rijksmonument te verbouwen met respect voor het verleden. Architect Mazin Abdullsada maakte het ontwerp. Hij vormt met directievoerder Ben de Fretes en opzichter Govert Verstoep het IBD-projectteam dat de verbouwing begeleidt. De architect spreekt van een grote ingreep. Allereerst moest de zolder geschikt gemaakt worden om er vier klaslokalen, een personeelsruimte, kantoorruimte en toiletgroepen onder te brengen. Daarnaast moest er een goede trap komen naar de zolder én een vluchttrap. De nieuwe, ruime binnentrap heeft een centrale plek gekregen. De vluchttrap is aan de zijkant gekomen. Daar is, uit het oogpunt van de toegankelijkheid, ook een glazen lift gemaakt. Door het aanbrengen van een extra vloer over de helft van de zolder ontstond extra (berg)ruimte. Voor een optimaal binnenklimaat zijn achterzetramen geplaatst met een slank profiel en is passende zonwering aangebracht. Ook is een ingenieuze oplossing bedacht voor de radiatoren. Voor die radiatoren staat een iets verhoogde kast met schuifdeuren. De warmte gaat achter de kast het lokaal in. Daglicht Een andere uitdaging was de daglichttoetreding. Omdat het een rijksmonument is, mocht er niets worden toegevoegd. De oplossing is gevonden in het plaatsen van grote lichtkappen op het rechte vlak. Daar zie je van buiten nauwelijks iets van. Alles is overigens afgestemd met Monumentenzorg. Die koos ook de kleuren voor het schilderwerk na bouwhistorisch onderzoek. De kozijnen kregen een mintgroene kleur. De binnenkant van de luiken is donkergroen geworden terwijl de luiken zelf in rood en wit zijn geschilderd. Dat zijn de oorspronkelijk kleuren. De kleuren binnen zijn licht en neutraal gehouden. De architect is tevreden over het uiteindelijke resultaat. Het ziet er prachtig uit. De oude sfeer is terug, het monumentale karakter is in ere hersteld en het binnenklimaat is goed. Naar verwachting wordt de Statenschool eind januari teruggegeven aan de schooljeugd. Die verblijft in afwachting van de terugkeer in de nabij gelegen school De Vest. Bram Heijmans aan de slag in Alblasserdam Op 2 november is Bram Heijmans als projectassistent aan de slag gegaan in Alblasserdam. Gedurende drie maanden versterkt hij de afdeling buitenruimte en realisatie en werkt hij aan drie projecten. Een daarvan is de herinrichting van de Rivierenbuurt. Het riool in deze woonwijk is al vervangen, nu wordt de bestrating aangepakt. Het ontwerp voor de nieuwe bestrating is zo goed als definitief. Nadat het ontwerp is vastgesteld kan het bestek worden gemaakt, vertelt Bram. Het tweede project is de herinrichting van de Vinkenwaard-Noord, een verouderd bedrijventerrein waarvan de openbare ruimte opnieuw wordt ingericht. Er is een beeldkwaliteitsplan gemaakt. Het voorlopig ontwerp kan al worden gemaakt. In samenwerking met de belanghebbenden wordt het ontwerp vastgesteld. Bij dit project werkt Bram samen met Jim Schenkel van de gemeente Alblasserdam. Tot slot is hij betrokken bij de inrichting van het Wilgenplein, een parkeerterrein dat tevens dient doet als locatie voor de weekmarkt. Het plein is verouderd en toe aan vernieuwing. Een architectenbureau heeft in samenwerking met de winkeliers een planstudie gemaakt. Een van de varianten zal verder worden uitgewerkt tot een voorlopig ontwerp. Genoeg te doen dus. Bram is sinds januari 2010 werkzaam bij het Ingenieursbureau Drechtsteden. 3
Uitgelicht: Stadswerven Wie het parkeerterrein bij de Ark van Noach oprijdt, ziet aan zijn rechterhand een grijs gebouwtje. Het is de directiekeet van waaruit het Ingenieursbureau Drechtsteden werkzaamheden coördineert op Stadswerven. Het is al twee jaar de uitvalbasis van directievoerder Fridtjof Sanders en zijn collega s Henny van Dijk (werkvoorbereider) en Michael van Aken (opzichter). De IBD-post stond jarenlang op het Gezondheidspark in Dordrecht. Het gebouwtje verhuisde naar Stadswerven en Fridtjof Sanders verhuisde mee. Ik heb zes jaar toezicht en directievoering op het Gezondheidspark gedaan. De werkplek is hetzelfde, maar het uitzicht is anders, zegt de geboren en getogen Dordtenaar. Hij voert in opdracht van de gemeente Dordrecht de directie op het bouwrijp maken van de toekomstige woonwijk. Dat betekent onder meer termijnen en meerwerken van aannemers controleren, de bouwvergaderingen voorzitten en vooral véél overleggen. De directievoerder legt uit dat Stadswerven in feite uit drie delen bestaat. Naast het noordelijke deel waarop zich de Biesboschhal en de Ark bevinden, bestaat Stadswerven uit een zuidelijk deel (rond het Energiehuis) en het zogeheten Watertorenterrein. Sloop en sanering De afgelopen twee jaar is er met name in het noordelijke deel veel gebeurd. We zijn begonnen met de sloop van de opstallen. Daarna werd de verontreinigde grond gesaneerd en volgde de voorbelasting van het terrein. De volgende stap was het aanleggen van het parkeerterrein voor de Ark, vertelt Fridtjof. Fridtjof leidt de bouwvergaderingen. Hij zat niet alleen met aannemers rond de tafel, maar ook met vertegenwoordigers van o.a. de Ark en de Biesboschhal. Het ging dan om zaken als bereikbaarheid en toegankelijkheid tijdens bijvoorbeeld de grondtransporten en het asfalteren. Ander gesprekspartners zijn Rijkswaterstaat en, bijna dagelijks, de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. Fridthof en zijn collega s Henny van Dijk en Aan de kant van de Beneden Merwede is de oeverconstructie Michael van Aken. vernieuwd en baggerwerk uitgevoerd. Daarbij is gebruik gemaakt van een combinatie van betonnen en echte basaltblokken. Op dit moment is het aanleggen van de bouwstraten en het aanbrengen van de riolering in volle gang. Het werk heeft vertraging opgelopen. Dat komt niet alleen door de gecontroleerde afvoer van verontreinigde grond, maar ook door het handhaven van de kraanbaan en de vergunning voor de damwandconstructie. Op last van de rechter mag de Kraanbaan, voorlopig niet worden gesloopt. Hij is nu ingepast in het werk. Verrassingen Tijdens het werk kwamen verrassende dingen aan het licht. Dat was vooral het geval bij het zuidelijke deel van Stadswerven, het terrein tegenover het Energiehuis waar straks een bioscoop komt. Daar had je vroeger een haven. We kwamen daar resten tegen van historische kademuren en oude funderingen. Maar ook stuitten we op kabels en leidingen die nooit in kaart zijn gebracht. Daardoor ontstaat er veel meerwerk. In de bouwvergaderingen zijn daar vaak heftige discussies over. Vroeger besprak je hoe je een probleem technisch kon oplossen, nu gaat het veelal om geld. Jammer. Soms ben je halfjuridisch bezig. De aannemer neemt zijn jurist al mee naar de eerste vergadering. Binnenkort start het werk aan de damwandconstructie aan de zuidzijde van Stadswerven, bij het Wantij. Hierbij wordt het boven liggende talud afgewerkt met echte basaltblokken. Als de damwand en de laatste voorbelasting zijn aangebracht, zit het werk er hier wel op. We leveren het schoon op zodat er in afwachting van de woningbouw evenementen op het terrein kunnen plaatsvinden. Naar verwachting is het werk op Stadswerven-Noord eind mei klaar. Wat ik hierna ga doen? Dat weet ik nog niet. Het liefst doe ik iets in de constructieve hoek. Leuke projecten vond ik de reconstructie van kademuren in de binnenstad, maar ook de aanleg van kades in het Zeehavengebied en de bouw van tunnels en bruggen. Heel verrassend hoeveel geschiedenis je dan tegenkomt. 4
Medewerkers IBD ontdekken hun talenten De eerste twee pilotgroepen van 7 medewerkers van het Ingenieursbureau Drechtsteden hebben de afgelopen maanden een training Talentontwikkeling gevolgd. Hugerien van Steenis en Kees van Berchum van ANiMO - training & organisatieadvies hielpen hen inzicht te krijgen in hun persoonlijke talenten en kwaliteiten. Trainer Kees van Berchum: Goed om met gemengde groepen te werken. Op 27 november was de eerste trainingsdag. We hebben toen de verwachtingen van de deelnemers geïnventariseerd. Ook is gewerkt aan de juiste mind-set om je kwaliteiten te ontdekken, vertelt trainer Kees van Berchum. Het was voor de deelnemers even wennen om zo naar jezelf te kijken en te benoemen welke kwaliteiten in jouw functie bij het IBD van belang zijn. De volgende trainingsdagen hadden als thema s Bewustwording, Meting en Beweging. De cursisten namen de theorie van de kernkwadranten tot zich en beantwoordden vragen over hun drijfveren. Ook deden zij (zelf)onderzoek naar competenties, voerden opdrachten uit, interviewden elkaar over prestaties, speelden rollenspellen met feedback en hielden korte presentaties. Hecht Tijdens de trainingen merkte je dat de verbinding tussen de deelnemers steeds hechter werd. Men heeft elkaar in het groepsproces ondersteund in het vinden van antwoorden op de vragen Wie ben ik, Wat kan ik, en Wat wil ik?. Het bleek een juiste insteek om met gemengde groepen te werken: deelnemers van verschillende functies en afdelingen kijken vanuit een verschillend perspectief. Ze hebben daardoor elkaar veel te bieden. Afgelopen week vonden onder de noemer Actie de individuele eindgesprekken plaats waarbij de deelnemers concrete vervolgstappen formuleerden. Eerst waren de deelnemers wat afwachtend maar al snel werden ze enthousiast. Er is in een open sfeer veel met elkaar gedeeld. Uiteindelijk gaven meerdere deelnemers aan dat zij deze training van harte aanbevelen bij collega s op de afdeling. Breder inzetten Fred van Heeren, projectleider bij Beheer Onderhoud Gebouwen, is een van de cursisten. Waarom deed hij mee? Het idee dat ik de mogelijkheid kreeg om deze training te volgen en mijn talenten te ontdekken stond mij wel aan. Dat de training voor de helft in eigen tijd moest worden gedaan was voor mij geen enkele belemmering. Ik wist min of meer wel wat mijn talenten zijn, maar tijdens de training zijn deze talenten benoemd en nog eens bevestigd. Mijn sterkste punten zijn mijn klantvriendelijkheid, vakkennis en samenwerking. En nu? Voor mijn werk en toekomst betekent dit dat ik deze talenten zelfverzekerd en op een breder gebied in de Drechtsteden kan inzetten. Op die manier kan er op het vakgebied van het ingenieursbureau meer in de regio worden samengewerkt. Vergelijken Ook projectleider Robert Penning heeft tijdens de training zijn sterke en minder sterke kanten leren kennen. Je zou zeggen dat je dat van jezelf toch weet, maar het is goed om daar eens nadrukkelijk mee bezig te zijn. Ik vind het ook interessant om van mijn collega s te zien wat voor hen belangrijk is, en dat te vergelijken met mezelf. De training heb ik als zeer positief ervaren met voor mij een zeer concrete uitkomst, die met name in het eindgesprek duidelijk werd. Enkele van mijn vele sterke kanten, zegt Robert glimlachend, zijn mijn gevoel voor verantwoordelijkheid en secuur werken. Een minder sterke kant is perfectionisme. Vanuit mijn verantwoordelijkheidsgevoel en perfectionisme ben ik geneigd te veel zelf te doen, wat tot stress kan leiden. Door scherp te zijn op delegeren en hier bewust aan vast te houden kan ik dit voorkomen. En delegeren betekent kennis overdragen, waardoor je anderen kan laten groeien. Omdat vervolgens voor mij meer tijd voor andere zaken overblijft, kan ik ook zelf doorgroeien. Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Ingenieursbureau Drechtsteden Spuiweg 5-9 3311 GT Dordrecht Tel. 078-770 2810 ingenieursbureaudrechtsteden.nl Reageren? Mail: ingenieursbureau@drechtsteden.nl De volgende nieuwsbrief verschijnt eind februari 5