Jaarverslag 2011 Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Beauduinstraat 150 3300 Tienen Tel.: 016/81 48 46 E-mail: secretariaat@begeleidwonentienen.be Website: www.begeleidwonentienen.be Erkend en gesubsidieerd door het VAPH
INHOUDSOPGAVE Voorwoord 2 DEEL 1: Statistische gegevens 3 DEEL 2: Inhoudelijke werking 10 Werkingen van Begeleid Wonen Tienen v.z.w. 11 Werkgroepen 18 Kwaliteitsbeleid 22 Stappenplan bij agressie tijdens een huisbezoek 24 Vorming 2011 26 Overlegstructuren 28 Opties 2012 29 Bijlagen 33 Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 1
VOORWOORD Het jaarverslag 2011 van Begeleid Wonen Tienen vzw omvat statistische gegevens en een beschrijving van de inhoudelijke werking. De statistische gegevens ondergingen in 2011 een vernieuwing en u vindt het resultaat hiervan in deel 1. In deel 1 statistische gegevens krijgt u de cijfergegevens van de v.z.w. met informatie over de clïenten, de kinderen, de samenwerking met andere diensten en de huisvesting. Deel 2 inhoudelijke werking beschrijft de werkingen van de v.z.w. en de thema s waar we in 2011 aan werkten. We stellen eerst de werking van de dienst Begeleid Wonen voor, gevolgd door de dienst Trajectbegeleiding en de projecten. Daarna krijgt u een overzicht van de werkgroepen die plaatsvonden in 2011 en wat ze realiseerden. In het hoofdstuk Kwaliteitsbeleid wordt de werking van de kwaliteitswerkgroep, het collectief overleg en het tevredenheidsonderzoek beschreven. De vormingsverantwoordelijke maakte een overzicht van de vorming in 2011, zowel de externe als interne vorming komt aan bod. We sluiten het jaarverslag af met de opties voor 2012. Ann Berwaerts directeur Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 2
Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 3
Cliëntgegevens totaal aantal cliënten in begeleiding 161 aantal mannen in begeleiding 70 aantal vrouwen in begeleiding 91 aantal cliënten alleenwonend 68 aantal cliënten samenwonend 93 met kinderen -18 jaar 53 met kinderen +18 jaar 15 met partner 80 met familie 12 met derden 1 met anderen 0 In 2011 was de dienst Begeleid Wonen Tienen erkend voor de begeleiding van 137 cliënten. We hebben totaal 161 cliënten begeleid. In 2011 werden er 23 nieuwe begeleidingen opgestart en 15 begeleidingen afgerond. 43% aantal mannen in begeleiding 57% aantal vrouwen in begeleiding We hebben in 2011 meer vrouwen begeleid dan mannen. 42% aantal cliënten alleenwonend 58% aantal cliënten samenwonend Het aantal cliënten dat samenwoont ligt hoger dan het aantal alleenwonende cliënten. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 4
80 80 70 60 50 40 30 20 10 0 53 met kinderen -18 jaar 15 met kinderen +18 jaar met partner 12 met familie 1 0 met derden met anderen De meeste cliënten wonen samen met een partner. Ze wonen vaak samen met kinderen jonger dan 18 jaar. Kinderen totaal eigen kinderen v/d cliënt 269 totaal alle kinderen die niet zelfstandig wonen: 181 aantal kinderen < 3 jaar 29 aantal kinderen tussen 3 & 11 jaar 82 aantal kinderen tussen 12 & 18 jaar 53 aantal kinderen +18 jaar 17 aantal kinderen die steeds thuis wonen 96 aantal kinderen die regelmatig thuis wonen 16 aantal kinderen die beperkt thuis wonen 3 aantal kinderen die steeds elders wonen met bezoekrecht 55 aantal kinderen die steeds elders wonen zonder bezoekrecht 11 aantal kinderen die een handicap hebben 52 aantal kinderen die vermoedelijk een handicap hebben 33 aantal kinderen die geen handicap hebben 96 Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 5
29% 10% 16% 45% aantal kinderen < 3 jaar aantal kinderen tussen 3 & 11 jaar aantal kinderen tussen 12 & 18 jaar aantal kinderen +18 jaar Uit deze tabel blijkt dat de grootste groep van de kinderen, kinderen tussen 3 en 11 jaar zijn, gevolgd door kinderen tussen 12 en 18 jaar. De groep van kinderen jonger dan 3 jaar maakt 16% uit. Voor deze kinderen wordt vaak samengewerkt met o.a. Kind en Gezin en kinderopvang. 30% 2% 9% 6% 53% aantal kinderen die steeds thuis wonen aantal kinderen die regelmatig thuis wonen aantal kinderen die beperkt thuis wonen aantal kinderen die steeds elders wonen met bezoekrecht aantal kinderen die steeds elders wonen zonder bezoekrecht 62% van de kinderen wonen steeds tot regelmatig thuis bij hun ouders wat ook zijn invloed heeft op de begeleiding. Er wordt opvoedingsondersteuning geboden aan de ouders en er gaat ook extra begeleiding naar de kinderen indien dit nodig is. 29% aantal kinderen die een handicap hebben 53% 18% aantal kinderen die vermoedelijk een handicap hebben aantal kinderen die geen handicap hebben Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 6
Ruim de helft van de kinderen heeft geen handicap, maar ook 29% van de kinderen heeft een handicap en 18% een vermoeden van handicap. Voor de kinderen met een handicap wordt er samengewerkt met andere diensten in functie van de handicap van het kind. Samenwerking met andere diensten consultatiebureau Kind & Gezin 11 kinderopvang 18 onderwijs 43 algemeen welzijnswerk 115 budgetbeheer/begeleiding 99 justitie 37 geestelijke gezondheidszorg 50 thuiszorg 61 ouderenzorg 4 VAPH 30 bijzondere jeugdzorg 106 gezondheidszorg 106 cultuur & vorming 21 mantelzorg/vrijwilligers 21 tewerkstelling 80 andere 3 140 120 100 80 60 40 20 0 11 18 43 115 99 37 50 61 4 30 106 106 21 21 80 3 Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 7
Uit deze tabel kunnen we afleiden dat we in functie van de begeleiding van onze cliënten intersectoraal samenwerken. We werken samen met andere diensten om een integrale ondersteuning te bieden aan de cliënt en de betrokkenen uit zijn netwerk (kinderen / partner). Als dienst nemen we in de samenwerking met andere diensten een brugfunctie of coördinerende functie op tussen de verschillende samenwerkende organisaties. Huisvesting cliënten huren een sociale woning 50 cliënten huren een privéwoning 48 cliënten hebben een eigen woning 54 cliënten wonen in bij de familie, ouders,... 2 cliënten hebben een andere opvangvorm,... 1 overige cliënten 6 33% 1% 1% 4% 30% 31% cliënten huren een sociale woning cliënten huren een privéwoning cliënten hebben een eigen woning cliënten wonen in bij de familië, ouders,... cliënten hebben een andere opvangvorm,... overige cliënten Er is een quasi gelijke verdeling tussen het aantal cliënten die een sociale woning huren of een woning huren op de privémarkt. Een grote groep van cliënten, 33%, is zelf eigenaar van een woning of appartement. Een aantal cliënten huren een woning bij het Sociaal Verhuurkantoor. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 8
Leeftijd Tussen 18 & 26 10 Tussen 27 & 30 8 Tussen 31 & 40 34 Tussen 41 & 50 46 Tussen 51 & 60 41 Ouder dan 60 22 14% 6% 5% 25% 21% Tussen 18 & 26 Tussen 27 & 30 Tussen 31 & 40 Tussen 41 & 50 Tussen 51 & 60 Ouder dan 60 29% De grootste groep van cliënten bevindt zich tussen de leeftijd van 40 en 50 jaar. Daarnaast heb je ook een grote groep van 50 plussers en cliënten tussen de 31 en 40 jaar. 14% van onze cliënten is ook ouder dan 60 jaar. De vergrijzing van onze doelgroep is een aandachtspunt in onze werking. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 9
Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 10
WERKINGEN VAN BEGELEID WONEN TIENEN v.z.w. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. omvat de volgende werkingen: - Dienst Begeleid Wonen - Dienst Trajectbegeleiding - Projectwerking: Project Ouderpraatgroepen voor kansarme ouders en kinderateliers Project De Huiswerkbrug Werking van de dienst Begeleid Wonen Begeleid Wonen Tienen biedt ondersteuning aan volwassen personen met een handicap die zelfstandig wonen en hun gezinssysteem (partner en / of kinderen). Ook thuiswonende personen met een handicap die zelfstandig wensen te gaan wonen kunnen beroep doen op onze dienst. De begeleiding probeert aanvullend te zijn op die terreinen waar dit niet door anderen kan opgenomen worden en waar dit noodzakelijk is omwille van de handicap van de cliënt. De hulpverlening vertrekt vanuit een emancipatorische zorgvisie en het inclusief werken. In 2011 was onze dienst erkend en gesubsidieerd door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) voor de begeleiding van 137 personen met een handicap. We begeleiden personen met een verstandelijke, motorische, visuele, auditieve handicap, personen met een niet-aangeboren hersenletsel en personen met autisme spectrum stoornissen (normaal begaafden en personen met een verstandelijke handicap), al dan niet met bijkomende problemen vb. fysieke of psychische problemen. De doelgroep bestaat uit alleenstaanden, gehuwden of samenwonende koppels met of zonder kind(eren). De begeleiding streeft naar een zo groot mogelijke zelfstandigheid en emancipatie van de cliënt. We vertrekken vanuit de vragen van de cliënt. We bieden een ondersteuning op maat van de cliënt. Cliënten komen vrijwillig in begeleiding en zijn gemotiveerd om actief mee te werken. We begeleiden ook cliënten die doorverwezen worden door justitiële diensten en die vanuit deze diensten gedwongen worden om begeleiding te aanvaarden. In deze begeleidingssituaties zijn het maken van goede afspraken en het aftoetsen van wederzijdse verwachtingen belangrijk. De cliënt kan zowel op praktisch, administratief, pedagogisch als psychosociaal vlak ondersteuning krijgen. De begeleiding kan bestaan uit het bieden van ondersteuning bij huisvesting, huishouden, administratie, budget, gezondheid en hygiëne, dagbesteding, vrijetijdsbesteding, verzorging en opvoeding van de kinderen, relatie met partner en sociaal netwerk, het bemiddelen bij Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 11
conflictsituaties, het aanleren van sociale en persoonlijke vaardigheden en het begeleiden bij handicap specifieke vragen. De begeleiding gebeurt aan huis, maar kan soms ook op de dienst plaatsvinden. Dit kan zowel overdag als s avonds. De begeleidingsfrequentie wordt samen met de cliënt afgesproken. Afhankelijk van de hulpvragen of bij een crisissituatie kan deze begeleidingsfrequentie ook wijzigen of aangepast worden. Binnen de begeleiding wordt steeds gezocht naar mogelijkheden om de directe omgeving te betrekken. We werken samen met andere diensten, reguliere en gespecialiseerde, om een zo optimaal mogelijke ondersteuning te kunnen bieden. Samenwerking met ander diensten of personen, zowel met professionelen als niet professionelen, is belangrijk in onze werking en gebeurt steeds na overleg met de cliënt. We houden regelmatig overleg met de diensten of personen waarmee we samenwerken met als doel de hulpverlening beter op elkaar af te stemmen. Als dienst nemen we in de samenwerking met andere diensten een brugfunctie of coördinerende functie op tussen de verschillende samenwerkende organisaties. De begeleiding is gratis en is van onbepaalde duur. Om in aanmerking te komen voor begeleiding moet de cliënt een toestemming van het VAPH voor begeleiding door een dienst begeleid wonen hebben of kunnen verkrijgen. Wanneer de cliënt nog niet ingeschreven is in het VAPH, zetten we samen met de cliënt de nodige stappen tot inschrijving. De vraag van de cliënt voor begeleiding wordt ook geregistreerd in de Centrale Gegevensbank van het VAPH (CRZ). We nemen het contactpersoonschap op voor de cliënten die aangemeld werden met een vraag begeleid wonen. De diensten Begeleid Wonen zijn regionaal georganiseerd. Om in aanmerking te komen voor begeleiding door onze dienst moet de cliënt wonen in de volgende gemeenten Tienen, Linter, Zoutleeuw, Hoegaarden, Landen, Glabbeek, Kortenaken, Geetbets en Boutersem. De intakefase bestaat meestal uit - een kennismakingsgesprek met de cliënt en eventueel zijn familie of doorverwijzer. In dit gesprek wordt de werking van de dienst voorgesteld en worden de verwachtingen van de cliënt bevraagd. - meerdere gesprekken tijdens de intakefase waarin nagegaan wordt of de cliënt beantwoordt aan de begeleidingsvoorwaarden en of begeleid wonen een antwoord kan zijn op zijn ondersteuningsnoden en vragen. De administratieve formaliteiten worden samen met de cliënt opgenomen, namelijk inschrijving in het VAPH, afspraken met een multidisciplinair team in functie van de VAPH inschrijving, registreren op de CRZ, Wanneer zou blijken dat een ander zorgaanbod beter beantwoord aan de ondersteuningsnoden van de cliënt, zetten we samen met hem de stappen naar een ander hulpverleningsaanbod, zowel binnen het VAPH als het reguliere aanbod. We leggen samen de contacten met de andere zorgaanbieder en begeleiden de cliënt bij dit traject. Een begeleiding kan pas opgestart worden als de voorwaarden vervult zijn en er een open plaats is op de dienst rekening houdend met de richtlijnen van de zorgregie. In tussentijd houden we regelmatig contact met de cliënt en in bepaalde situaties, waar de hulpvraag Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 12
hoogdringend en complex is, bieden we ook al (beperkt) ondersteuning. We schakelen, in zoverre dit mogelijk is en indien de cliënt dit wenst, andere diensten in om de meest dringende problemen al op te nemen. Bij de start van de begeleiding spreekt de begeleider samen met de cliënt af rond welke aspecten ze gaan werken. Deze afspraken worden genoteerd in het document begeleidingsafspraken dat door de cliënt en de begeleider ondertekend wordt. De begeleider stelt samen met de cliënt het handelingsplan op. Dit handelingsplan omvat de doelen van de cliënt. De doelen en de begeleiding worden jaarlijks geëvalueerd samen met de cliënt. Als team streven we naar een kwaliteitsvolle dienstverlening. Dit betekent de cliënt ondersteunen bij zijn levenstraject, zijn vragen en problemen en dit op een flexibele manier aangepast aan de ondersteuningsnood van de cliënt. Het gebeurt in dialoog met de cliënt en, indien aanwezig, zijn sociaal netwerk. Werking van de dienst Trajectbegeleiding Sinds september 2008 heeft onze v.z.w. een erkenning van het VAPH voor een dienst Trajectbegeleiding. In 2011 was onze dienst erkend voor 4,32 plaatsen trajectbegeleiding. Het Samenwerkingsverband Trajectbegeleiding Vlaams-Brabant & Brussel wat de diensten Trajectbegeleiding omvat heeft een gezamenlijk jaarverslag 2011 opgemaakt waarin de cijfergegevens en de werking van de diensten Trajectbegeleiding beschreven wordt. Ook de werking van onze dienst Trajectbegeleiding is opgenomen in dit jaarverslag. 2011 was het jaar van de verandering voor de diensten trajectbegeleiding. In maart 2011 kregen we nog een uitbreiding trajectbegeleiding met 2,88 plaatsen wat onze erkenning op 4,32 plaatsen bracht en ondertussen vernamen we dat we onze plaatsen trajectbegeleiding in het najaar zouden moeten overdragen aan een nieuw op te richten dienst. Deze onduidelijkheid had ook effecten op de organisatie van de eigen dienst trajectbegeleiding. De diensten trajectbegeleiding van Tienen, Aarschot en Leuven beslisten om proactief een aantal stappen te zetten n.a.v. de nieuwe doch onduidelijke ontwikkelingen van de overheid m.b.t. trajectbegeleiding en nauwer samen te werken in functie van trajectbegeleiding. Ze selecteerden nieuwe begeleiders voor hun diensten trajectbegeleiding, organiseerden supervisie, deden aan bekendmaking van trajectbegeleiding en boden trajectbegeleiding aan personen met een (vermoeden van) handicap en hun netwerk. Uiteindelijk heeft de overheid in het najaar van 2011 beslist dat een deel van de dienstverlening die nu geboden werd door de diensten trajectbegeleiding overgenomen wordt door de op te richten diensten ondersteuningsplan. In elke provincie moest een dienst ondersteuningsplan komen. Het moesten onafhankelijke vzw s zijn met als opdracht vraagverduidelijking en het opstellen van een ondersteuningsplan met grote aandacht voor de inbreng van het sociale netwerk (ouders, familie, vrienden, mantelzorg, ) en de reguliere diensten. Trajectbegeleiding als werkvorm zou binnen de regelgeving van de diensten begeleid wonen en thuisbegeleiding verdwijnen. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 13
In Vlaams-Brabant en Brussel werd in december de vzw Dienst Ondersteuningsplan opgericht met een regioteam in Oost-Brabant, een regioteam in West-Brabant en een regioteam in Brussel. De overdracht van de capaciteit van trajectbegeleiding naar de dienst ondersteuningsplan was eind 2011 nog geen feit. Projectwerkingen Project Ouderpraatgroepen voor kansarme ouders en kinderateliers In de ouderpraatgroepen streven we de volgende waarden en doelstellingen na: - We willen ouders een veilige plek geven waar in vertrouwen over opvoeding kan gepraat worden. Dit klimaat van vertrouwen en respect voor elkaar maakt het voor hen mogelijk om over opvoeding iets bij te leren. - Door de groepsgericht werking willen we het isolement van ouders doorbreken en hun netwerk verruimen. Als hun netwerk groter wordt, zijn ouders minder afhankelijk van professionele hulpverleners en kunnen ze zelfstandiger een oplossing vinden voor dagelijkse problemen. - We willen een groeiproces installeren waarbinnen ouders leren hun verhaal te brengen en hun mening op een aanvaardbare manier te uiten. We willen de mondigheid van ouders vergroten wanneer ze hun verhaal brengen door hen hierin te ondersteunen en door het geven van informatie. - We willen deze gezinnen weer hoop doen krijgen en hen leren opnieuw vertrouwen krijgen in de maatschappij. Ouders geven aan zich begrepen te voelen in hun verhaal en zich gesteund te voelen in hun eindeloze zoektocht naar antwoorden. Dit respectvol en niet-beoordelend luisteren is voor kansarme ouders van zeer groot belang. De volgende tabel geeft het aantal ouders weer dat in 2011 deelnam aan de ouderpraatgroepen en themagroep, alsook hun gezinssituatie. In 2011 zijn er effectief 3 nieuwe ouders ingestapt. Gezinssituatie Themagroep 1 OPG 2 OPG 3 Totaal Alleenstaande ouder Koppel, beide ouders nemen deel Koppel, één ouder neemt deel 8 2 7 17 2 2 0 4 5 4 2 11 Totaal 15 8 9 32 (OPG: ouderpraatgroep) In de ouderpraatgroepen ligt de klemtoon op het uitwisselen van levenservaringen, het aandachtig leren luisteren naar elkaar, het onder woorden brengen van wat je voelt, Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 14
denkt en doet, afstand leren nemen van je eigen gedachten, gevoelens en gewaarwordingen enz Kortom, binnen de ouderpraatgroepen draait alles rond een veelheid van opvoedingsvaardigheden. De themagroep is een interactieve leergroep waar telkens een opvoedingsthema aan bod komt dat op een creatieve en visuele manier toegelicht wordt en waar ruimte wordt gemaakt voor ervaringsuitwisseling tussen de ouders. De groepsbegeleidster bespreekt kort het thema op een theoretische, maar creatieve manier aangepast aan de mogelijkheden van het doelpubliek. Stap voor stap wordt er stilgestaan bij dit opvoedingsthema om daarna in kleine groepjes ervaringen te bespreken aan de hand van een aantal richtvragen. Daarna worden alle ervaringen teruggekoppeld naar de grote groep en worden de belangrijkste bevindingen nog eens herhaald. De groepsbegeleiders van de ouderpraatgroepen werken nauw samen met twee tandemkrachten. Dit zijn twee ouders ervaringsdeskundigen die vroeger zelf deelnamen aan de ouderpraatgroepen en nu de professionele begeleiders mee ondersteunen. De tandemkrachten bewaken mee het groepsproces en brengen hun eigen ervaringen in met betrekking tot opvoeden in een situatie van kansarmoede. De tandemkrachten bereiden ook de themagroepen inhoudelijk mee voor. Zij waken erover dat alles eenvoudig en aangepast is aan de behoeften van kansarme ouders. Tijdens de ouderpraatgroep bieden ze mee ondersteuning aan ouders die vragen hebben. Tijdens de ouderpraatgroepen en themagroep voorzien we kinderopvang in het kinderatelier. Hier kunnen de kinderen op een ontwikkelingsstimulerende manier samen leren spelen. Zonder kinderatelier zou het voor veel ouders onmogelijk zijn om aan de ouderpraatgroepen deel te nemen. Daarenboven leveren de observaties en ervaringen met de kinderen in het kinderatelier een duidelijker beeld van wat ouders bedoelen en kunnen we tevens gerichter ondersteuning bieden. Een vaste begeleidster en twee vrijwilligster staan samen in voor de inhoudelijke werking van het kinderatelier. Door deze samenwerkingsvorm is het mogelijk om voldoende aandacht te geven en flexibel in te spelen op de noden van de kinderen. In 2011 namen er in totaal 11 kinderen op frequente basis deel aan het kinderatelier. Tijdens schoolvakanties of groepsgebonden activiteiten ligt de opkomst vaak een heel stuk hoger omdat op deze momenten ook geplaatste kinderen deel kunnen nemen, kinderen van wie de ouders gescheiden zijn, enz... Gemiddeld komen er dan ongeveer 9 kinderen extra. De ouderpraatgroepen werden in 2011 financieel ondersteund door de stad Tienen, Welzijnszorg, de Koning Boudewijnstichting en Begeleid Wonen Tienen. Project De Huiswerkbrug De Huiswerkbrug voorziet huiswerkbegeleiding aan kansarme lagere schoolkinderen woonachtig in de regio Tienen. Anders dan de klassieke bijlesmethodiek focust De Huiswerkbrug op de randvoorwaarden die nodig zijn om te komen tot een duurzaam leerproces. We trachten concreet om kinderen en ouders uit te rusten met vaardigheden die belangrijk zijn bij het maken en het plannen van het huiswerk. Vanuit een doorleefde aandacht voor de maatschappelijke kwetsbaarheid van deze kinderen Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 15
streven we ernaar om de huiswerkbegeleiding in de thuissituatie door te laten gaan. Gezien de onderwijskundige noden van deze groep kinderen vaak inherent is verbonden met het gezin waarin ze opgroeien, hechten we veel belang aan ouderparticipatie en afstemming op de individuele context van het gezin. Naast de operationele kant van dit verhaal levert De Huiswerkbrug inspanningen om in samenwerking met de participerende scholen te komen tot een doordacht en verankerd huiswerkbeleid. Het project wordt gerealiseerd door onze dienst en loopt in samenwerking met het lokaal overlegplatform gelijke onderwijskansen basisonderwijs Tienen" (LOP). Het project wordt gesubsidieerd door het Ministerie van Onderwijs en een deel door de stad Tienen. De subsidiëring en werking van het project loopt per schooljaar. De dienstverlening van dit project berust op 2 operationele doelstellingen die elk worden vertaald naar een verscheidenheid aan subdoelen. Het 1 ste operationele doel beslaat de volledige huiswerkbegeleiding aan huis. We streven ernaar om kinderen en ouders te ondersteunen en vaardiger te maken in het realiseren van randvoorwaarden die nodig worden geacht om te komen tot een stimulerende leeromgeving in de eigen thuissituatie. De volgende subdoelen maken het voorgaande concreet. Subdoel 1: Lagere schoolkinderen uit kansarme gezinnen helpen slagen met hun schooltaken door hen ondersteuning te bieden aan huis (ondersteuning op het dynamisch-affectieve niveau en stimulerende interventies op cognitief, handelings-, en communicatief niveau). Subdoel 2: De ouders van deze jongeren vaardiger maken in het scheppen van omstandigheden waarbinnen kinderen en jongeren meer kans hebben op slagen in hun schoolopdrachten (Empowerment en opvoedingsondersteuning). Subdoel 3: Deze directe ondersteuning wordt bij voorkeur aangeboden door studenten in het kader van specifieke opleidingsonderdelen in hun curricula. Het merendeel van de studenten die aan dit project participeerden volgt momenteel een lerarenopleiding (BaLO) of een BaNaBa in het Buitengewoon Onderwijs. (Jongeren signaalgevoelig maken voor maatschappelijke kwetsbaarheid). Subdoel 4: De Huiswerkbrug wil een brug vormen tussen verschillende partners in de zorg voor leerlingen. Samenwerkingsverbanden met verschillende scholen (leerkrachten en directies) het CLB en andere hulpverleners zijn hierbij van primordiaal belang. Het 2 de operationele doel focust op de ondersteuning van basisscholen in de ontwikkeling van een duurzaam en verankerd huiswerkbeleid. Subdoel 1: Vanuit de aanwezige know-how in de scholen wordt een actueel overzicht gemaakt van het hoe en waarom van huiswerk in de Tiense basisscholen. Subdoel 2: Op basis van dit overzicht gaan scholen met het schoolteam samen nadenken wat binnen de school zelf kan worden gedaan om de knelpunten weg te werken. Dit vormt de basis voor het uitwerken van een doordacht huiswerkbeleid. Subdoel 3: Op basis van de verzamelde gegevens van subdoel 1 en 2 wordt een visienota Huiswerkbeleid en gelijke kansen in Tiense basisscholen opgemaakt. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 16
Subdoel 4: In het kader van een doordacht Tiens huistaakbeleid streven we naar een gelijkgerichte visie per individuele school, vertrekkend vanuit de aandachtspunten die het project naar boven heeft gehaald. Trimester 1 Trimester 2 Trimester 3 Vrijwilligers 14 11 17 Aantal kinderen 21 12 27 Scholen 13 13 13 * Het merendeel van de gezinnen die in deze periode begeleiding hebben ontvangen is van buitenlandse origine. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 17
WERKGROEPEN In 2011 kwamen de volgende werkgroepen samen. Het gaat om werkgroepen die zich richten op de organisatie van collectieve activiteiten voor cliënten en voor medewerkers. Daarnaast zijn er ook werkgroepen die als doel hebben de inhoudelijke werking te verbeteren. Werkgroep Cliëntenfeest Het cliëntenfeest vond plaats op vrijdag 6 mei 2011 in het jeugdhuis Rakkersveld in Tienen. Dankzij sponsoring konden we een uitgebreid koud buffet aanbieden aan democratische prijzen, waardoor alle cliënten de mogelijkheid hadden zich in te schrijven. De begeleiders zorgden voor de voorbereiding van het feest en dienden s avonds het koud buffet op. De cliënten hielpen bij de versiering van de zaal en s avonds bij de afwas. De vooravond werd verzorgd door de Tiense Straatmuzikanten. Zij brachten volkse muziek in het Tiense dialect. Dit werd erg gesmaakt door het aanwezige publiek. Na dit optreden zorgde een medewerker van de dienst als DJ ervoor dat de dansvloer bezet geraakte. Tegelijkertijd konden de kinderen aanschuiven in het kinderatelier. Geschminkte gezichtjes maakten de avond vrolijk en kleurrijk. Het cliëntenfeest werd voorbereid door een werkgroep van begeleiders. Dankzij de inzet van iedereen was het een geslaagd feest met een hoge opkomst. Werkgroep Daguitstap Op vrijdag 19 augustus 2011 was het onze jaarlijkse daguitstap. Met 73 volwassenen, 21 kinderen en 12 begeleiders trokken we naar Walibi, voor een dag vol plezier! Om 9u vertrokken we met 2 volle bussen naar Waver. Onderweg kreeg iedereen wat meer informatie om de dag zo vlot mogelijk te laten verlopen. Aangekomen in Walibi, had elke cliënt de keuze om op eigen houtje het park te verkennen ofwel om bij de begeleidersgroep te blijven. Gewapend met een grondplan doorkruisten we het hele park en probeerden we alle mogelijke attracties uit. De begeleiding zorgde ervoor dat iedereen die attracties kon beleven die aangepast waren aan hun eigen wensen. Voor de ene wat rustiger, voor de andere mocht het al wat spannender zijn! De begeleiders lieten zich niet kennen en waagden zich samen met een aantal cliënten aan de meest uitdagende achtbanen. Tussendoor maakten we ook tijd om terug op onze positieven te komen bij een lekkere tas koffie. Om 17u verzamelden we bij de uitgang en reden we terug naar Tienen. Hier gingen we een hapje eten in de Lunchgarden, waar speciaal voor ons een deel van het restaurant gereserveerd was. Er werd ons een lekker menu voorgeschoteld: vol-au-vent met frietjes en als dessert chocomousse. Op het einde van de dag keerde iedereen tevreden naar huis terug. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 18
Activiteitengroepje Elke maand komen een 8-tal handvaardige cliënten samen met hun handwerk. Er wordt vooral naarstig gebreid, genaaid, gehaakt en juweeltjes gemaakt. Het sociaal contact en de creatieve sfeer maken er een ontspannen moment van, waardoor de cliënten even kunnen ontsnappen aan hun dagelijks leven. Werkgroep Dag van de Armoede 17 oktober 2011 Voor het vierde jaar op rij heeft onze dienst zich in 2011 geëngageerd om een begeleider te laten deelnemen aan de werkgroep die zorgt voor de uitwerking van de activiteiten rond 17 oktober: Werelddag van verzet tegen de armoede in Tienen. In tegenstelling tot de vorige jaren waren de activiteiten deze keer niet geconcentreerd op 17 oktober. Er waren verschillende momenten gepland: De nationale manifestatie in Brussel op zondag 16 oktober Een actie op de wekelijkse dinsdagmarkt van Tienen op dinsdag 18 oktober De aanwezigheid van de werkgroep op de Dag van de jeugdbeweging in Tienen op vrijdag 21 oktober De activiteit op de Kinderhoogdag in Tienen op zondag 30 oktober Daarnaast waren er de traditionele activiteiten zoals de lakenactie (geknoopte lakens die als campagnebeeld uit de ramen gehangen werden op 17 en 18 oktober) en het aanbod van een informatief en educatief themapakket voor de scholen. Vanuit onze dienst zat er een begeleider in het groepje dat vooral gewerkt heeft aan een zelftest i.v.m. kansarmoede. De bedoeling van deze test was om mensen op een speelse manier bewuster te maken van de kansarmoedeproblematiek. Het Test-jezelf-blaadje bestond uit 10 vragen over de armoedeproblematiek, met een scoretabel waarin verwezen werd naar de website armoede.be voor meer informatie en naar de contactgegevens van de werkgroep 17 oktober. De test was in de bijlage van het educatief pakket voor de scholen terug te vinden. Verder werd ze uitgedeeld tijdens de acties van 18, 21 en 30 oktober. Werkgroep Teamspirit Het voorbije jaar hebben we onze collega s weer kunnen verwennen met twee leuke activiteiten binnen de werkuren. In het voorjaar gingen we met z n allen naar het Toscaanse huis Villa Vitis, hier konden we proeven van een vegetarische lasagne en kregen we een rondleiding doorheen de mooie wijngaarden van Borgloon. Helaas was het weer ons niet goed gezind. Voor de sportievelingen stond er een wandeling op het programma. Het vertrekpunt was aan het Martenshof te Mettekoven. Hierna sloten we af met een gezellig etentje. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 19
In het najaar werden we uitgenodigd op de trouw van Isabelle en Alexander te Attenhoven in een rustieke schuur. Tijdens deze activiteit werden de acteerprestaties van enkele collega s op de proef gesteld. Al snel bleek het om een moorddiner te gaan. Ook hier werden de collega s weer verrast met een culinair hoogstandje. Hiernaast organiseerden we ook na de werkuren twee fantastische activiteiten. Als eerste activiteit kozen we voor een walking diner at Rodins te Leuven. Daar werden wij feestelijk onthaald met een glaasje Cava en een buffet. Uiteraard konden we daarna onze beste danspasjes boven halen. Om het werkjaar in kerstsfeer af te sluiten gingen we eten in de Wiering in Leuven en dronken we een jenevertje op de kerstmarkt. Werkgroep Teamfunctioneren Het eerste doel van de werkgroep werd gerealiseerd in 2010, namelijk het maken van een procedure rond veranderingsgerichte feedback. Rond het tweede doel werkten we in 2011: toekomstbeleid rond teamfunctioneren. Het gaat hierbij over het professioneel samenwerken (en niet de sfeer). We wilden met het team nadenken over wat samenwerken specifiek in onze dienst betekent en wat we verwachten van elkaar. Duidelijke verwachtingen geven mogelijkheid tot feedback aan elkaar. We merkten dat er een relatie is tussen verwachtingen en competenties. We organiseerden een denkdag over samenwerken. Voor de denkdag gingen we daarom de piste op van een gedeelte te spenderen aan vaardigheden en een gedeelte aan verwachtingen. Concreet werd voor het gedeelte rond vaardigheden gekozen om met het Vaardighedenspel te werken. Ieder kiest een vaardigheid waar hij/zij goed in is en één waar hij aan wil werken. En in het groepje geeft men feedback en tips aan elkaar. Verder werden in een tweede gedeelte verwachtingen die je hebt naar collega s en naar de dienst als organisatie uitgesproken. Om het teamfunctioneren te optimaliseren, heeft iedereen een aandachtspunt gekozen uit de vaardigheden en werden de verwachtingen genoteerd. Beide zullen regelmatig geëvalueerd worden. Werkgroep Frans Aangezien onze regio tot aan de taalgrens reikt en de dienst steeds groter wordt, stijgt ook het aantal Franstalige cliënten. Om die reden werd er in 2010 samen met Begeleid Wonen Brussel een cursus Frans georganiseerd. Deze werd door een aantal begeleiders gevolgd. De inhoud was Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 20
dienstgebonden, laagdrempelig en verrijkend. Het motto van de lesgever was: Le plus important c est d oser parler plus que pouvoir parler le Français.. Van daaruit is het idee gegroeid om binnen de dienst een eigen werkgroep Frans op te richten. Het voornaamste doel is om in kleine groep Frans te praten en zo de spreekangst te overwinnen en om de passieve kennis terug op te frissen. Om de 14 dagen komt de werkgroep samen en wordt er gepraat over allerhande dienstgerelateerde onderwerpen: Franstalige benaming van samenwerkende diensten, een telefoongesprek voeren, voorstelling van de cliënten, benamingen van de financiële sector,... Verder wordt er ook gepraat over meer informele thema s: koken, vakantie, gebruik van het openbaar vervoer, familie, hobby s, Werkgroep Ongewenst Grensoverschrijdend Gedrag (OGG) In 2010 ging de werkgroep Ongewenst grensoverschrijdend gedrag ten aanzien van kinderen van start; deze liep door in 2011. We zijn gaan nadenken over een bruikbaar stappenplan: wat zijn de achtereenvolgende stappen die een begeleider kan ondernemen wanneer er ongerustheid is (vermoeden of feiten) ten aanzien van een kind dat opgroeit in een gezin dat door onze dienst begeleid wordt. We onderkennen hier de volgende fases: detectie, intern overleg, extern overleg, feedback aan gezin, opstellen actieplan, evaluatie en debriefing. Naast het stappenplan werden ook registratieformulieren ontwikkeld. Bovendien werd een lijst toegevoegd met de gegevens van belangrijke organisaties in het werkveld zoals het Vertrouwenscentrum, Comité Bijzondere Jeugdzorg, politie, crisisopvang kinderen, Dit stappenplan werd geïmplementeerd in de subteams. In bijlage zijn het stappenplan en de registratieformulieren terug te vinden. De werkgroep heeft een map met achtergrondinformatie aangelegd. We zijn op zoek gegaan naar bestaande signaallijsten of vragenlijsten die kunnen gebruikt worden door begeleiders om verontrustende situaties beter in kaart en ter bespreking te brengen. We denken hier bijvoorbeeld aan de signaallijst van de Integrale Jeugdhulp, de POS Bij de achtergrondinformatie zit ook materiaal die we verkregen via de vorming maatschappelijke noodzaak van Integrale Jeugdhulp: de waaier Hoe ze vast, de vijftien vuistregels voor confronterende gesprekken en dergelijke. In 2012 wordt gestart met de ontwikkeling van een stappenplan OGG ten aanzien van volwassenen. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 21
KWALITEITSBELEID Kwaliteitswerkgroep Thema s die in 2011 aan bod kwamen in de kwaliteitswerkgroep: - Kwaliteitsplanning: wordt elke vergadering overlopen en geëvalueerd. Op het einde van het jaar wordt er een nieuwe kwaliteitsplanning gemaakt. - Naar aanleiding van het nieuwe kwaliteitsdecreet werden de nieuwe richtlijnen overlopen. - We overlopen de klachten van het voorbije jaar om eventuele preventieve of corrigerende maatregelen op te stellen. - Regelmatig worden er procedures uit het kwaliteitshandboek kritisch doorgenomen en aangepast. - Er werd een nieuw auditplan opgemaakt. De verslagen van interne audits werden overlopen. Er was geen externe audit in 2011. - Voorbereiding denkdag rond het evalueren en optimaliseren van het teamfunctioneren. - In 2010 werd interne vorming gevolgd rond privacy en cliëntgebonden informatie. Op basis van een denkdag werd de werkinstructie hierover aangepast. In 2011 werden onder de opdracht evaluatie methodieken de huisbezoekverslagen op basis van deze werkinstructie geëvalueerd. Verder werd er een boekje gemaakt voor cliënten waarin deze afspraken kort en helder worden samengevat. - Het thema ouder wordende cliënt werd besproken in een denkdag die door de kwaliteitswerkgroep werd voorbereid. We nodigden iemand uit van het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg en van de dienst pensioenen van de stad Tienen om dit thema toe te lichten. Alle info betreffende dit thema werd gebundeld en staat ter beschikking van de medewerkers. Collectief overleg Op 13 oktober 11 organiseerden we onze jaarlijkse cliëntenvergadering met als thema privacy. In een toneeltje lieten we zien wat we daarmee bedoelden. De cliënten werden verdeeld in kleine groepjes zodat iedereen zijn gedacht hierover kon zeggen. De verschillende domeinen van privacy werden aangehaald: Bescherming van lichamelijke grens, bescherming van materiaal en ruimte van de cliënt, bescherming van informatie en gegevens over de cliënt. Daarnaast werd het Boekje voor cliënten aan de cliënten voorgesteld. Het bevat een aantal afspraken die we met de cliënten willen maken. Het gaat over privacy en respect voor elkaar. Er staat ook in hoe wij omgaan met gegevens en informatie over de cliënt en zijn situatie. De klachtenprocedure wordt er in uitgelegd. De cliënten kunnen het inkijken via de begeleidster als ze dit wensen. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 22
Verder werden de resultaten van het tevredenheidsonderzoek van 2010 en de resultaten van de peiling van de tevredenheid na een cliëntactiviteit in 2010 en 2011 meegedeeld: - We hebben onderzocht of we goed te bereiken zijn per telefoon. We hebben gemerkt dat de meeste mensen (96 %) onmiddellijk binnen geraken als ze bellen naar de dienst. - In 2010 ging Begeleid Wonen op daguitstap naar de zoo van Antwerpen. De meeste cliënten vonden het een leuke uitstap met lekker eten. Dit jaar ging de uitstap naar Walibi. Hier was iedereen tevreden over, ook over het eten. - Na het cliëntenfeest vroegen we aan de cliënten wat ze ervan vonden. De meeste cliënten hadden zich geamuseerd en hadden lekker gegeten. Sommigen vonden de muziek niet zo goed... Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 23
Stappenplan bij agressie tijdens een huisbezoek Tijdens de zomer van 2011 kwamen in één week tijd twee ernstige vormen van agressie voor, in beide gevallen ging het om bedreigingen naar de begeleidsters toe. Het werd ons duidelijk dat we er niet op voorzien waren hoe met dergelijke situaties om te gaan. In de daarop volgende teamvergaderingen en in het stafoverleg, werd een voorlopig stappenplan uitgewerkt. Dit biedt een eerste houvast, want het is de bedoeling dit plan gaandeweg te optimaliseren. Verder werd er contact gelegd met Icoba, om met het team verder rond deze problematiek aan de slag te gaan en om het stappenplan met ons te bekijken en te optimaliseren. De eerste vergadering met Icoba ging door op 7/11/2011. Hier werd met een werkgroep (bestaande uit begeleiders, een secretariaatsmedewerker, teamcoördinatoren en directie) verduidelijkt wat de vraag naar ondersteuning inhoudt. Uit dit intakegesprek vatte Icoba de algemene doelstellingen van de samenwerking als volgt samen: Het verder op punt stellen van het stappenplan - Een antwoord op de vraag: Wat zijn de grenzen van ons team, vanaf wanneer wordt de begeleidbaarheid van de cliënt in vraag gesteld? - Zicht krijgen op de risico s van de job door een risicoanalyse. Daarna werd door Icoba bruikbaar materiaal ter inzage gemaild. Er werd een volgende samenkomst met de werkgroep gepland voor het voorjaar 2012. De voorlopige versie van het stappenplan dat gebruikt wordt indien zich een agressieincident voordoet ziet er als volgt uit. Het gaat hier over agressie of dreiging van / met agressie tijdens een huisbezoek hetzij van de cliënt naar de begeleider toe, hetzij binnen het cliëntsysteem met het risico voor de begeleider en voor de andere betrokkenen. Het is een voorlopige versie die ontstaan is vanuit het overleg in de teams en in het stafoverleg. Belangrijk bij een agressie-incident (feitelijke agressie of dreiging met agressie) is: - zorg voor veiligheid - zorg voor overleg - zorg voor opvang na het incident Wat als er iets gebeurd? Maatregelen nemen voor veiligheid: 1. Breng jezelf in veiligheid, zo goed mogelijk. 2. Bel naar Begeleid Wonen Tienen. Er wordt steeds snel opgenomen (tijdens kantooruren). Opmerking: Als er maar 1 medewerker op secretariaat is, komt de 2 lijn binnen op de nachtbel! Belangrijk dat collega s die telefoon opnemen! Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 24
3. Secretariaatsmedewerker geeft de telefoon door aan de teamcoördinator of directie, die aanwezig is. 4. De teamcoördinator (of directie): - komt onmiddellijk naar waar de begeleider is (op het huisbezoek als stand by of op de dienst voor opvang en ondersteuning) - verwittigt de politie, indien ze inschat dat de situatie heel ernstig is 5. Te verwachten moeilijke situaties, met twee aanpakken. Met teamcoördinator of met een andere begeleider. En op de dienst of mee op huisbezoek. Opmerking: bij breng jezelf in veiligheid : De vraag naar buzzers, die rechtstreeks in contact staan met politie. Om buiten te raken bij cliënten. Vooral s avonds belangrijk. Opvang en ondersteuning verloop van het verdere proces: 1. De betrokken begeleider wordt opgevangen door teamcoördinator (of directie). 2. De onmiddellijk betrokkenen (andere collega s) worden opvangen. 3. De agressor: Dit gesprek kan even - of langer- wachten: eerst 1 en 2. Als die persoon zelf reeds onmiddellijk naar de dienst komt, wordt hij/zij kort gesproken om te zeggen dat: het een erge situatie is, we dit in team bespreken en daarna contact opnemen voor een gesprek met hem/ haar. Het gesprek met de agressor heeft 2 aspecten: stellen van de grens en als hulpverlener. Indien er een voorval is geweest wordt ook het secretariaat op de hoogte gebracht want op secretariaat komt de cliënt als eerste toe. De secretariaatsmedewerkers kunnen dan de teamcoördinator roepen i.p.v. de begeleider. 4. Communicatie naar en met het ganse team: de eerste maandag na de gebeurtenis. Dus: meestal tijdens de teamvergadering, maar ook in de vakantie. Communicatie omvat: - info over het gebeurde en over de verdere stappen - overleg Permanentiesysteem. Tijdens kantooruren: We zorgen ervoor dat er steeds iemand van de staf in huis of in de dichte nabijheid is. Er zijn echter personele beperkingen verbonden aan dit systeem om dit te kunnen realiseren: een teamcoördinator die deeltijds werkt, een teamcoördinator die ook intakes doet en de directeur die ook aanwezig moet zijn op externe vergaderingen. We proberen het systeem uit en evalueren het in januari 2012. Na kantooruren: Met de begeleiders werden de risicovolle avondbegeleidingen besproken en er werd afgesproken om deze te groeperen op twee avonden in de week. Ook de verwachtingen van de begeleiders werden afgetoetst. Er wordt een permanentiesysteem opgezet. Op maandag en donderdag is er telkens een teamcoördinator aanwezig tot 18u en bereikbaar op een GSM nummer. De directeur kan op maandag van 18u tot 20u bereikt worden indien nodig. Het geheel wordt in en na de vorming met Icoba bekeken en aangepast. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 25
VORMING 2011 Het voorbije jaar namen de medewerkers deel aan studiedagen of opleidingen die relevant waren voor de inhoudelijke begeleiding van de doelgroep en voor de organisatie van de dienst. De vormingsverantwoordelijke maakt een selectie uit het vormingsaanbod van diverse vormingsorganisaties en maakt hiervan een overzicht dat toegankelijk is voor de begeleiders. Rekening houdend met hun individuele vormingsnoden kunnen begeleiders vorming aanvragen. De volgende studiedagen of opleidingen werden in 2011 gevolgd : Zien, net iets anders (Okra) Feedback, samenwerken in dialoog (Impuls) Zelfmoordpreventie (FDBW) De cliënt en zijn context: hoe (on)zichtbaar (Vibeg) Insight in multiproblemgezinnen (Sig) Wat is autisme (Bond van Grote en jonge gezinnen) Een zijden draadje. Wanneer de gehechtheidsrelatie broos is (Vibeg) Vorming NAH (MPI Zonnestraal) Geconfronteerd worden met een terminale ziekte (Kern) Weet en eet gezond (Tievo) Psychische ziek zijn (FDBW) Tegemoetkomingen (KVG Inclusie) Verslaving en gedragsverandering (SEL/GOAL-ESAT) Kernkwadranten (Kern) Een puber in huis (Provincie Vl.-Brabant) De cliënt en zijn netwerk: een present en krachtig samenspel (Begeleid Wonen Leuven) Vorming maatschappelijke noodzaak + signalen (Vlaamse Overheid) Motiverend werken binnen Begeleid Wonen (FDBW) Autisme Inleefparcours (BLO De Bloesem) De doos van Pandora (Rapunzel) In relatie met autisme (Autisme Centraal) De vormingsverantwoordelijke plant de terugkoppeling van de gevolgde vormingen op het vormingsteam. Op het vormingsteam zelf wordt in grote lijnen de inhoud van de vorming geschetst en brengt de begeleider in wat hem speciaal is bijgebleven en/of wat bruikbaar is voor de dienst. In 2011 werden 8 vormingsteams gepland. Occasioneel worden op de vormingsteams externen uitgenodigd. Dit jaar kwam een medewerker van de Vlaamse Liga tegen epilepsie een vormingsteam verzorgen en gaf antwoord op onze vragen rond epilepsie. Daarnaast kwam een medwerker van CKG De Schommel een nieuwe deelwerking in Tienen voorstellen nl. De Tuimel. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 26
In 2011 werden ook interne vormingsdagen georganiseerd. Eén dag werd verzorgd door Peter Engelborghs (MCA) rond Vergadertechnieken (04/10/11). Deze vorming was er gekomen vanuit de nood aan kennis over efficiënt vergaderen en besluitvormingsprocessen en dit met het oog op het verbeteren van onze teamvergaderingen. Eigenlijk werd de dag een illustratie van hoe je met een grote groep aan de slag gaat en welke methodieken je kan gebruiken om de medewerkers mee te betrekken in een besluitvormingsproces (thema = gespreksleiding van het groot team). Uiteindelijk resulteerde dit in het voorstel dat de gespreksleiding in de toekomst door een beperkt aantal medewerkers zal opgenomen worden. Er is uiteindelijk een werkgroep opgestart met een vijftal kandidaten die in een beurtrol een aantal keren de vergadering leiden en die elkaar onderling feedback geven. Tevens werd op 14/11/11 in samenwerking met Paul De Schepper van Acerta voor de medewerkers een infosessie van een halve dag georganiseerd als aanloop naar het werken met competenties in de organisatie. Doelstellingen van de infosessie waren om de medewerkers te informeren over het WAAROM van de coachingscyclus (wat willen we bereiken), alsook over HOE het aangepakt wordt binnen Begeleid Wonen Tienen. Bedoeling is te komen tot het creëren van duidelijkheid over verwachtingen t.a.v. medewerkers, afstemmen van doelstellingen en komen tot regelmatige dialoog en feedback over competenties en talenten. Er was ook een interactieve initiatie in het werken met competenties. Er werd uitleg gegeven over de termen competenties, competentieprofiel, competentiewoordenboek en over de coachingscyclus (feedbackgesprek, planningsgesprek ). Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 27
OVERLEGSTRUCTUREN We geven hier een overzicht van de overlegstructuren en samenwerkingsverbanden waar we aan deelnamen in 2011. Het overleg en de samenwerking situeert zich zowel op beleidsmatig als inhoudelijk vlak: Federatie Diensten Begeleid Wonen (FDBW) Provinciale Stuurgroep Vlaams Brabant en Brussel Algemene Stuurgroep Adviesgroep Beleid Algemene Vergadering Pluralistisch Platform Gehandicaptenzorg (PPG) Provinciaal Overleg Vlaams-Brabant en Brussel Stuurgroep VAPH TrustNet ZAL (Zorgaanbieders Leuven) (vroegere benaming: ROG Leuven) Algemene Vergadering Raad van Bestuur Overleggroep personen met een licht verstandelijke handicap en bijkomende problemen Provinciaal Samenwerkingsverband Autisme Externe intervisiegroep Autisme Provinciaal Samenwerkingsverband Niet-Aangeboren Hersenletsel Provinciale werkgroep personen met gedragsproblemen Overleg Welzijnszorg Regio Tienen (OWRT) Platform Armoede Regio Tienen (PART) Therapeutisch Project Continuïteit in behandeling voor personen met een verstandelijke handicap en bijkomende psychiatrische problemen Netwerkoverleg art. 107 Gezinsraad Tienen vzw De Woonwinkel Tienen Algemene Vergadering Tievo vzw Algemene Vergadering en Raad van Bestuur Algemene Vergadering en Raad van Bestuur van de federatie KR8 Inclusie afdeling Tienen Werkgroep Toegankelijkheid Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 28
OPTIES 2012 Opties 2012 Begeleid Wonen Tienen Talent- en competentiemanagement en implementatie Coaching Cyclus We hebben met Acerta Consult een samenwerking lopende rond het werken met competenties en talenten en de implementatie van een Coaching Cyclus. Binnen onze dienst bestond de behoefte om op het vlak van HRM een kader te creëren om de doelstellingen van de organisatie en de verwachtingen van de medewerkers beter op mekaar af te stemmen. Het is de bedoeling om meer duidelijkheid te creëren over wat van de medewerkers verwacht wordt, zodat zowel de prestaties als de verdere ontwikkeling op een meer gestructureerde en coherente manier kunnen opgevolgd en begeleid worden. We willen met talent- en competentiemanagement alsook de implementatie van de Coaching Cyclus een kader scheppen om de doelstellingen van Begeleid Wonen Tienen en de verwachtingen van de medewerkers beter op mekaar af te stemmen. Met de competenties willen we duidelijkheid creëren over wat we verwachten van medewerkers (hun functioneren en hun resultaten). Via de Coaching Cyclus gaan we op een gestructureerde manier feedback geven en coachen. We kozen er voor om de competenties uit te werken in samenspraak met de medewerkers. We doen dit in fasen en starten eerst met de groep van begeleiders, daarna volgen de andere medewerkers. De aanpak van dit project is opgebouwd uit verschillende stappen: Stap 1: Infosessie In het najaar van 2011 werden alle medewerkers geïnformeerd over de doelstellingen van het project en de wijze waarop dit concreet aangepakt gaat worden. Stap 2: Bepalen van de waarden en de kerncompetenties Begin 2012 worden de kerncompetenties onder begeleiding van Acerta door de staf gedefinieerd op basis van de visie, missie en strategie van de organisatie. Deze kerncompetenties worden gevalideerd door de Raad van Bestuur. Stap 3: Opmaken van functiebeschrijvingen en competentieprofiel voor de functie van begeleider In het voorjaar van 2012 gaan twee workshops door waarin de kerncompetenties teruggekoppeld worden aan de begeleiders en de competenties van de begeleider besproken worden met de groep van begeleiders. De competenties van de begeleider worden door de staf gevalideerd. Stap 4: Implementatie van de Coaching Cyclus De Coaching Cyclus is bedoeld om jaarlijks met de medewerkers op een gestructureerde en formele manier af te stemmen zowel over te bereiken resultaten als over de ontwikkeling van competenties en talenten, de realisaties hiervan te coachen en op te volgen en feedback te geven over sterkten en aandachtspunten in het functioneren. Voor het voeren van de planningsgesprekken door de leidinggevenden en het formuleren van ontwikkelingsdoelstellingen door de medewerkers (in eerste fase de begeleiders) (opmaken van een Persoonlijk Ontwikkelingsplan POP) worden Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 29
workshops in het najaar van 2012 georganiseerd. Voor het opmaken van de POP stelt Acerta de POP-tool ter beschikking. Vanaf januari 2013 start de Coaching Cyclus voor de begeleiders en wordt een opstart gemaakt voor de andere functies. Zorgvernieuwing Perspectief 2020 van Minister Vandeurzen zal ook in 2012, net zoals in 2011, nog heel wat veranderingen teweegbrengen in de sector personen met een handicap zowel op inhoudelijk als organisatorisch vlak. De focus ligt op een vraaggestuurde zorg en persoonsvolgende financiering in een regelluw kader. Momenteel echter is er nog grote onduidelijkheid wat dit gaat betekenen voor de persoon met een handicap en voor de organisatie. Als organisatie gaan we ons als een sociale ondernemer moeten profileren. Personen met een handicap gaan met hun rugzakje met budget aan onze deur komen aankloppen voor begeleiding en wij gaan met de cliënt in overleg gaan hoe we op zijn vraag kunnen inspelen. We stappen een nieuw tijdperk binnen, uitbreidingen zoals voorheen zijn verleden tijd. Nu kunnen we alleen uitbreiden als we cliënten begeleiden met een persoonsvolgende convenant. Dit heeft natuurlijk ook een effect op het personeelsbeleid van de organisatie. Rechtstreeks toegankelijke hulpverlening (RTH), diensten ondersteuningsplan (DOP), persoonsvolgende financiering (PVF), prioritair te bemiddelen dossiers (PTB), convenant prioritair te bemiddelen dossier (convenant PTB), prioriteitengroep 1 (PG 1), noodsituatie, de zorgregie (CRZ), multifunctionele centra (MFC), samenwerkingsverbanden, intersectorale samenwerking, beheersovereenkomsten,. zijn ontwikkelingen binnen de sector personen met een handicap die een invloed zullen hebben op de inhoudelijke organisatie van de zorg voor personen met een handicap. De diensten trajectbegeleiding houden op te bestaan en de DOP neemt over, hetzij in een afgeslankte versie. De nieuwe DOP vzw werd in Vlaams-Brabant en Brussel opgericht in december 2011. Deze dienst moet aan vraagverduidelijking doen en een ondersteuningsplan opstellen met aandacht voor het eigen netwerk en de reguliere diensten. Het is geen begeleidingsdienst, maar een oriënteringsdienst. De diensten trajectbegeleiding waaronder ook onze dienst dienen hun middelen begin 2012 over te dragen naar de nieuwe DOP vzw. RTH als nieuwe hulpverleningsvorm was al aangekondigd in Perspectief 2020, maar eind 2011 was hierover nog weinig duidelijk. Binnen de federatie diensten begeleid wonen werd reeds een nota opgemaakt over rechtstreeks toegankelijke hulpverlening. De diensten begeleid wonen zijn alvast bereid om mee in te stappen in deze nieuwe hulpverleningsvorm. Het is echter nog afwachten hoe deze verder concreet uitgebouwd zal worden. Alles wordt in procedures en regels gegoten om de lange wachtlijst beheersbaar te houden. Als een situatie van een cliënt schrijnend is kan een PTB aangevraagd worden alsook een convenant PTB in de hoop dat hij daardoor sneller opvang of begeleiding krijgt. Ook voor sommige van onze cliënten die nood hebben aan een hogere zorgvorm en die niet meer zelfstandig kunnen blijven wonen vragen we een PTB aan, maar niets garandeert dat zij daardoor sneller kunnen opgevangen worden in een tehuis. Er moet immers plaats zijn en de lijst met wachtenden PG 1 voor een open plaats tehuis is vaak heel lang. De zorg voor onze Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 30
cliënten wordt zwaarder naarmate ze meer zorg nodig hebben en niet onmiddellijk terecht kunnen in een aangepaste voorziening. We moeten creatief gaan denken om hen de nodige ondersteuning te kunnen bieden in samenwerking met andere hulpverleners. Dit is soms alleen maar mogelijk als organisaties ook de mogelijkheid krijgen om soepel te kunnen omspringen met hun middelen en personele mogelijkheden en wanneer er een bereidheid is om soms buiten de grenzen van de normale hulpverlening te treden. MFC, samenwerkingsverbanden, intersectorale samenwerking,. Op dit moment is het nog koffiedik kijken waar de minister en de veranderingsmanager naartoe willen en ook wat ze beogen met de ambulante diensten? Uit onze cijfergegevens blijkt reeds dat we op cliëntniveau sterk intersectoraal samenwerken met andere sectoren bv. algemeen welzijnswerk, bijzondere jeugdzorg, gezondheidszorg, thuiszorg, geestelijke gezondheidszorg, tewerkstelling enzovoort. Onze kerntaak bestaat al jaren uit de coördinatie van de zorg en de intersectorale samenwerking in functie van de cliënt en zijn netwerk. Beoogt men een structurele samenwerking met intersectorale diensten of met VAPH diensten of.? Wat verstaat men onder samenwerkingsverbanden? Ook hier weer nog grote onduidelijkheid over wat er bedoeld wordt. We willen ons als organisatie voorbereiden op wat komen gaat zodat we een kwaliteitsvolle zorg kunnen blijven bieden aan personen met een handicap en ook zorg kunnen dragen voor ons personeel, maar dit veronderstelt ook dat de overheid open communiceert met de sector over haar projectplannen rond zorgvernieuwing. Als directie vinden we het belangrijk om duidelijkheid te kunnen geven over de ontwikkelingen die er zijn binnen de sector personen met een handicap, maar dit is moeilijk gezien we zelf geen (volledige) duidelijkheid krijgen over de projecten van de overheid. We willen echter in 2012 trachten te komen tot een beleidsvisie op lange termijn rekening houdend met de maatschappelijke veranderingen en de veranderingen in de zorg voor personen met een handicap. Huisvesting Met het groter worden van onze dienst stellen we vast dat onze huisvesting niet meer voldoende afgestemd is op het aantal personeelsleden en de ambulante ondersteuning die we bieden aan cliënten (m.a.w. cliënten die naar de dienst komen). We kampen met een plaatsgebrek op de dienst. Het vinden van een ruime en betaalbare huisvesting die centraal gelegen is en voorzien van parkeermogelijkheid is niet eenvoudig. In 2012 worden een aantal voorstellen m.b.t. huisvesting uitgewerkt waaronder o.a. thuiswerken, zoeken naar een grotere woning en eventuele aankoop,... Ook voor onze cliënten blijft het vinden van een betaalbare huisvesting een knelpunt. De huurprijzen stegen in de Tiense regio, met gevolg dat veel cliënten geen betaalbare woning, appartement of studio meer vinden. De wachtlijst in de Sociale Huisvestingsmaatschappij is lang en de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een SVK woning zijn streng. Dit knelpunt werd al meermaals signaleert aan de lokale beleidsmakers. Het blijft ook een aandachtspunt in 2012. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 31
Opties 2012 Projecten Voor de projecten Ouderpraatgroepen voor kansarme ouders en kinderateliers en De Huiswerkbrug blijven we zoeken naar een structurele financiering. We hebben de voorbije jaren een grote deskundigheid opgebouwd in de beide projecten en bewezen dat ze een belangrijke meerwaarde betekenen voor kansarme ouders en kinderen zowel op het vlak van opvoedingsondersteuning als op het vlak van huiswerkbegeleiding en huiswerkbeleid. Het telkens opnieuw moeten werken met tijdelijke en beperkte subsidiëringen heeft zijn impact op de doelgroep en de medewerkers verbonden aan deze projecten. We prijzen ons dat we gemotiveerde en gedreven medewerkers hebben die zich ten volle inzetten voor deze projecten. We hopen in 2012 een mogelijkheid te vinden om onze projecten op een duurzame manier te verankeren met een blijvende financiering als gevolg. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 32
Bijlagen Stappenplan: Verontrustende opvoedingssituaties Let op doorheen alle fasen: Als er sprake is van noodsituatie (acuut gevaar, ernstige fysieke letsels) t.a.v. minderjarigen, contacteer je TC of directie voor advies en samen overgaan tot acties. Neem contact op met VK of met parket/politie. Nadien wordt dit alsnog op team gebracht en geregistreerd. Fase 1: Detectie Je ongerustheid groeit n.a.v. - Eigen observaties : observeer nauwkeurig indien je iets ziet of voelt dat je ongerust maakt. - Je vangt signalen op van de ouder(s)/het kind/of derden : Sta open hiervoor en verken verder Als je het gevoel hebt dat de ouder(s)/het kind/betrokken derden het moeilijk hebben, bespreek dit dan zo vlug mogelijk met hen en verwoord vanuit je eigen bezorgdheid, spreek in ik-termen. Let op met interpretaties. (Tips zie 15 vuistregels voor confronterende gesprekken in de map stappenplan kinderen). Informeer naar steunbronnen in de omgeving (natuurlijk netwerk, professioneel netwerk) Stel zoveel mogelijk bespreekbaar bij de ouder(s)/betrokken derden. Vraag of je andere betrokken hulpverleners mag contacteren. Zoek samen uit wat hun hulpvraag of de hulpvraag van het kind zou kunnen zijn en welke hulpverlening hierop een antwoord zou kunnen zijn. Vraag of je nieuwe hulpverleners mag contacteren. Centraal bij stap 1 staat dat een vermoeden, signaal, intuïtie, voldoende is om alerter te observeren tijdens huisbezoeken. Je kan dit eventueel ook al met je team bespreken indien je dit wenst. Wordt de hulp, ondersteuning niet als ondersteunend ervaren of de ouders/cliënt /betrokken derden hebben geen hulpvraag en je ongerustheid blijft, ga dan naar stap 2. M.b.t. verslaggeving : - Noteer feiten, citaten, boodschappen e.d. en ook de bespreking met de ouders in je huisbezoekverslaggeving - Wat op team gebracht is, komt in teamverslag: hier kunnen ook hypotheses, vermoedens genoteerd worden. Fase 2: Intern overleg: omgaan met ongerustheid in je team Je blijft met een ongerust gevoel zitten na maximale openheid in bespreking met de ouders/betrokken derden en na eventueel checken bij andere betrokken hulpverleners: gebruik bijgevoegde checklist ideaal ouderschap/ideaal leefklimaat om te zien op welk niveau je ongerustheid zich afspeelt. Leg daarnaast de visie op goed genoeg ouderschap/leefklimaat. Je kan je bezorgdheid eveneens in kaart brengen op www.signaallijst.be. De signaallijst verhoogt je alertheid voor risicokenmerken. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 33
Het gebruik van de POS-schaal is ook een mogelijkheid. Ben je ongerust over: - Het lichamelijke welzijn van het kind/cliënt? - Het emotioneel welzijn? - De houding van de ouders/betrokken derden naar hun kind/cliënt toe? - De continuïteit die ouders/derden (niet) bieden - De ruimere problematiek van het gezin/omgeving (door zoveel problemen niet meer toekomen aan de kinderen)? - De openheid die je (niet) kan hebben met de ouders/betrokken derden over je ongerustheid? Breng je ongerustheid op het team: DEEL je ongerustheid en maak er een GEZAMENLIJKE VERANTWOORDELIJKHEID van. Ongerustheid op het team kan 2 doelen hebben: - Delen van ongerustheid en klankbord horen: zo heb je mensen die meekijken van op een afstand, voorkom je dat je eigen blinde vlekken kans krijgen in de inschatting. - Team vragen adviezen te formuleren rond te nemen acties: o o o o Er is geen expliciete hulpvraag van de ouders en de situatie is niet acuut: kijk naar de mate van engagement en investering van de ouders naar de kinderen en het opvolgen van de afspraken. Blijf zaken bespreekbaar stellen, spiegelen en motiveren. Als de cliënt(en) akkoord gaat om gespecialiseerde hulp te zoeken, ga je samen met hem/haar/hen op zoek naar een dienst die de gepaste opvoedingsondersteuning kan bieden (zie oa adressenlijst) Als de cliënt(en) reeds begeleid wordt door het Comité van Bijzondere Jeugdzorg/de Jeugdrechtbank/andere diensten m.b.t. kinderen (vb. MPI, thuisbegeleidingsdiensten, ) tracht je zo goed mogelijk te overleggen en samen te werken met hen. cfr. beroepsgeheim nl. gedeeld beroepsgeheim - Je maakt concrete afspraken met de cliënt en de betrokken hulpverleners - Je organiseert of neemt deel aan overleg met de betrokken diensten - Je bespreekt je eigen rol in de hulpverlening aan het gezin : je verwachtingen, verantwoordelijkheden, je grenzen, beperkingen van de dienst, Zolang er ruimte is voor gesprek met ouders, blijf je dit bespreekbaar stellen (soms over meerdere huisbezoeken). Doe geen verder gesprek met cliënt, ouders en of kind als (daardoor) de veiligheid van cliënt, ouders, kind of uzelf in het geding is. Ben je van mening dat het tot een (anoniem)melding op het VK moet komen of dat je stappen moet ondernemen naar een sanctionerende derde toe of je meent aan de grenzen van ons hulpverleningsaanbod te komen : zie fase 3 Noteer na de teambespreking op een REGISTRATIEFORMULIER naam van het kind/cliënt, datum van bespreking, aard van ongerustheid, kort verslagje van de bespreking en aard van de opvolging. Je ongerustheid is nu zaak van het team én de organisatie. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 34
Het is de individuele verantwoordelijkheid van elk teamlid om zijn gezinnen waarrond zij/hij een ongerustheid uitte, verder te agenderen en te bespreken. Noteer telkens op het opvolgingsblad datum van bespreking + aard van de opvolging. De TC bewaakt dit mee. Blijf zoveel mogelijk rechtstreeks bespreken met de ouders/betrokken derden. Centraal bij stap 2 is dat je bij vermoeden van kindermishandeling/verwaarlozing je verantwoordelijkheden deelt met je collega s/organisatie. M.b.t. verslaggeving : - Huisbezoekverslaggeving : feiten, bespreking met de ouders - Teamverslag - Registratiefiche Fase 3: extern overleg Je onderneemt actie volgens de afspraken (bv. doorverwijzing naar gespecialiseerd hulp op vlak van opvoedingsondersteuning, contacteren VK, Comité, Jeugdrechtbank ) Advies van het VK of andere instantie terugbrengen op het team Bij uitbouw van samenwerking in het gezin: - Je maakt concrete afspraken met de cliënt en de betrokken hulpverleners. - Je organiseert of neemt deel aan overleg met de betrokken diensten - Je bespreekt je eigen rol in de hulpverlening aan het gezin : je verwachtingen, verantwoordelijkheden, je grenzen, beperkingen van de dienst, - Je bespreekt dit tijdens team of met je TC Blijf zo n groot mogelijke openheid bewaren naar het gezin/cliënt/betrokken derden toe wat betreft de stappen die je onderneemt. Schat voldoende je eigen veiligheid in! Als: o o Comité van Bijzondere Jeugdzorg betrokken is: Maak je concrete afspraken met de cliënt(en) en de betrokken hulpverleners. Als het Comité van Bijzondere Jeugdzorg in een verontrustende opvoedingssituatie niets onderneemt en jij en je team/teamcoördinator bij voorkeur in samenspraak met de cliënt(en) wel stappen willen ondernemen, kan je de bemiddelingscommissie aanspreken. Comité van Bijzondere jeugdzorg of Jeugdrechtbank niet betrokken is: Contacteer het VK : Een melding waarbij je advies vraagt : Als het Comité van Bijzondere Jeugdzorg of de Jeugdrechtbank niet betrokken zijn en je ongerustheid blijft bestaan, bespreek je het met je team/teamcoördinator. Als jij en je team/teamcoördinator/directeur vervolgens van mening zijn dat het tot een anonieme melding op het VK moet komen, spreek je goed af wie de gemaakte afspraken uitvoert. Een anonieme melding betekent dat de namen van de cliënten niet genoemd worden. De situatie kan voorgelegd worden aan een Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 35
medewerker van het VK. Deze bespreekt dit in haar/zijn team. Zij geven je advies op basis van deze bespreking. Een melding waarbij je actieve hulp vraagt : Als men oordeelt dat de situatie verder opgevolgd moet worden door hen melden wij de namen van de betrokken cliënten. In functie van de begeleidingsrelatie wordt bekeken wie de cliënten op de hoogte brengt. Het VK neemt dan contact op met de cliënten en neemt bijgevolg de verantwoordelijkheid rond de kinderen verder op. Zij vertolken de stem van de kinderen. Wij kunnen de cliënten op deze wijze blijven ondersteunen in hun ouderrol. In dit geval kan met het VK afgesproken worden of onze dienst al of niet wordt vermeld. Er kan ook gekozen worden een melding te doen bij het Comité (bv. na overleg met het VK) Centraal bij stap 3 staat: Laat je omringen door deskundigens Fase 4: Feedback aan het gezin/cliënt (met oog voor je veiligheid!) De begeleider brengt de ongerustheid opnieuw ter sprake in het gezin/bij cliënt en/of betrokken derden en biedt ondersteuning aan bij gesprekken op VK, te nemen beslissingen, mogelijke doorverwijzing Spreek af wie deze terugkoppeling doet en waar dit gebeurt. Fase 5: Opstellen actieplan: Steeds betrokkenheid van en opvolging geven aan TC en subteam Verantwoordelijkheid ligt bij de organisatie, die moet op de hoogte zijn! Er is een akkoord met de ouders/cliënt/betrokken derden over hun hulpvraag of de hulpvraag van kind/cliënt: - Maak concrete afspraken met de ouders (handelingsplan) en de andere betrokken hulpverleners. - Informeer je tijdig en regelmatig bij het VK of andere instanties over de stand van zaken en je eigen rol in de hulpverlening aan het gezin. - Evalueer je afspraken met de cliënten. - Zorg voor genoeg ondersteuning voor jezelf door je team, teamcoördinator, het VK Er is geen akkoord met de ouders/cliënt/betrokken derden over hun hulpvraag of de hulpvraag van het kind/cliënt: heb oog voor je eigen veiligheid bespreek alternatieven met je team. - Kan je de ouders alsnog motiveren? - Doe een anonieme melding op het VK. - Neem je verantwoordelijkheid op en kies voor de veiligheid van de meest kwetsbare in het systeem: neem contact op met VK. Bespreek in team en met VK of je al dan niet de ouders zelf op de hoogte brengt en of VK al dan niet naam van onze dienst vermeld. - Bespreek met de ouders/cliënt dat je aan de grenzen van ons hulpverleningsaanbod bent gekomen en dat je hen wil doorverwijzen, indien mogelijk! Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 36
- Je beslist samen met je team/teamcoördinator/directeur welke stappen wie gaat ondernemen. Fase 6: Evaluatie Evalueer tijdig je afspraken (handelingsplan) met de ouders/cliënt. Zorg voor genoeg ondersteuning van jezelf door je team, de organisatie, VK, deskundigen andere Fase 7: Debriefing Na het stopzetten van de procedure is het noodzakelijk om samen met je team te kijken wat je uit de situatie geleerd hebt, wat het voor jezelf, het team betekend heeft, wat we er als organisatie uit kunnen leren naar de toekomst toe. Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 37
Fase 1: Detectie Fase 2: Intern Overleg Fase 3: Extern Overleg Fase 4: FB aan gezin Fase 5: Opstellen Actieplan Fase 6: Evaluatie Fase 7: Debriefing observatie signalen bespreekbaar stellen, let op met interpretaties informeer naar steunbronnen wat is de hulpvraag? ongerustheid in kaart brengen: checklist 'ideaal ouderschap /ideaal leefklimaat' www.signa allijst.be POS-schaal breng je ongerustheid in team delen van ongerustheid en er een gezamenlijke verantwoordel ijkheid van maken vul registratieformulier in in acute situaties: contacteer TC of Ann actie ondernemen volgens afspraak adviezen op team brengen bewaar openheid uitbouw van samenwerking concrete afspraken overleg eigen rol bespreken als: comité betrokken: concrete afspraken maken als er niets ondernomen wordt: bemiddelings comm. comité niet betrokken: anonieme melding VK? breng je ongerusthied opnieuw ter sprake in gezin en biedt ondersteuning eigen veiligheid! er is een akkoord over de hulpvraag concrete afspraken maken tijdig informeren bij VK of andere instanties afspraken evalueren zelfzorg geen akkoord: kan je de ouders nog motiveren? anonieme melding bij VK? neem je verantwoordle ijkheid bespreek grenzen van ons hulpverlenings aanbod samen met TC volgende stappen beslissen tijdig afspraken evalueren zelfzorg na stopzetten procedure bekijken wat je uit de situatie geleerd hebt en wat we als organisatie kunnen leren Begeleid Wonen Tienen v.z.w. Jaarverslag 2011 38