De Milieustraat in perspectief NVRD themadag Meer recycling! Meer verantwoordelijkheden? 30 oktober 2013 Max de Vries BRBS Recycling
Aandachtspunten BRBS Recycling Korte historie Nederlandse Recycling De wondere wereld van de Recycling Techniek Grof en fijn Huishoudelijk Afval naar meer recycling!
Missie BRBS Recycling wil een constructieve bijdrage leveren aan een duurzaam grondstoffenmanagement in Nederland. De verwerking van afval in Nederland bestaat uit recycling, verbranden en storten. BRBS Recycling vindt dat de keuze uit deze verwerkingsopties moet worden bepaald door de Ladder van Lansink. De recycling van afvalstoffen tot grondstof en brandstof heeft daarom het primaat en dient te worden gemaximaliseerd. BRBS Recycling pleit voor een overheidsbeleid dat recycling stimuleert.
60 Mton Totaal afvalvolume 2010 5,5 Mton HDO 20 Mton BSA 20 inert 6,5 Mton mixed BSA grof HHA 15 Mton Industrieel 6,5 Mton HHA 6,5 Mton rest Recycling sector 4
Hoe goed doen we het al 60 Mtonafvalin totaalper jaar 79 % gerecycled 25 Mtonbouw-en sloopafval 96 % gerecycled 20 Mtoninert bouw-en sloopafval 99,8 % gerecycled
2007 Cramer: in 2011 wilik9 MtonAVI capaciteit BRBS Recycling: de helft is meer dan genoeg
2008 Beleid gericht op recycling levert Nederland 4,5 MtonCO 2 reductieop
MKBA-studie Ook milieuaspecten uitgedrukt in euro s Aanbieden aan minister Henk Kamp 2013? Energiebesparing tov 2008 referentie (PJ/jaar) 25 20 15 10 5 0-5 Recycling+ Verbranding+ Succesvol huidig beleid Dakafval Beton Hout Drankenkartons PVC PET PS PP PE GFT Koper Aluminium Staal Textiel Glas Papier en karton CO2 emissie besparing tov 2008 referentie (ktco2/jaar) 2500 2000 1500 1000 500 0-500 Recycling+ Verbranding+ Succesvol huidig beleid Dakafval Beton Hout Drankenkartons PVC PET PS PP PE GFT Koper Aluminium Staal Textiel 9 Glas Papier en karton
Leden BRBS Recycling Bouw en sloopafval Bedrijfsafval..maar ook huishoudelijk afval 10
Waarom recyclen? Ziekte Milieu Ruimte Grondstoffen
Recycling historie Schandalen / bewustzijn voor milieu Lekkerkerk Volgermeerpolder Teermeren Groeves Hergebruik Boerenmix, Repac, Puingranulaat, BSA-granulaat, Recyclinggranulaat Doelstellingen: Brundtland, Kyoto,., KRA
Paardenmest - Londen rond 1900 circa 40.000 ton per jaar - New York in 1893 bijna circa 0,5 miljoen ton - Bedfort Street New York 1893
Volgermeerpolder
Turkije anno juni 2013 15
Nederland anno 2013
De wal keert het schip Grondstoffenschaarste: in politieke zin handelstechnisch grondstoffen zijn er echt niet meer Maatschappelijk: storten, ruimtebeslag milieu-klimaatimpact beleid gericht op recycling
NederlandseAchtergrond Bevolkingsdichtheid(NL 400/km2) Consequenties voor bouwen en slopen Geotechnische situatie 1/3 van NL is polder (kleiop zand) Veengronden Zand Natuurlijke hulpbronnen Zand en klei Grind: Noordzee en rivierbeddingen Beetje hout Kolen Gas (+ schalie gas?)
Escondida1.5% copper mine Atacama desert Chile 3050 m
Mining rare earth elements(ree) China
Mining REE in China is coming for 95% from small mines
Tailings after mining
Production of Lanthanum China 26
ENERGY REQUIREMENT TO PRODUCE PRIMARY AND SECUNDARY METAL Primary metal Secundary metal Energy saving GJ/ton GJ/ton Magnesium 400 11 36 x Aluminum 270 14 20 x Copper 115 19 6 x Zinc 30 10 3 x Lead 70 18 4 x
Afvalhiërarchie Motie 15800 nr. 21 1 november 1979 Ladder van Lansink 2010
Nederlandse situatie in het algemeen Verbod op storten Voorschriften bouwmateriaal voor inert materiaal op en in de bodem Nationaal afvalbeheersplan (LAP2) minimumstandaard voor verwerking van afvalstromen (80) Tarieven voor storten en verbranden waren hoog Goede kwaliteit secundaire producten recyclinggranulaten ferro/ non-ferro hout papier et cetera Uitbouwen Infrastructuur voor recycling Eerste Afvalpreventieprogramma augustus 2013
Productie en verwerking van afval in Nederland 2010 Mton per jaar Afval per doelgroep Nuttige toepassing Verbranden Storten en lozen Totaal Bouw- en sloopsector 23,2 0 0,5 23,7 Industrie 13,1 1,2 0,5 14,8 Huishoudens 4,3 4,5 0,1 8,9 Handel, diensten en overheid 3 2 0,3 5,3 Landbouw, bosbouw en visserij 2,5 0 0 2,5 Energievoorziening 1,2 0 0,1 1,4 Rioolwaterzuivering 0,3 1,2 0 1,5 Verkeer en vervoer 0,6 0,4 0 1,1 Drinkwatervoorziening 0,5 0 0 0,5 Totaal 48,7 9,5 1,6 60
Europees commissaris voor milieu Janez Potocnik Jaarlijkse Europese Grondstoffen Conferentie Overgang naar een circulaire economie waarin afval grondstoffen zijn, levert banen en miljarden op Cobouw 22 maart 2013
Rutte II Groene Groeistrategie 1 Energie: naar een duurzame, betaalbare en betrouwbare energievoorziening 2 Biobased economy: substitutie fossiele door groene grondstoffen (biomassa) 3 Klimaat: naar een ambitieus (inter-)nationaal klimaatbeleid 4 Afval: van afval naar grondstof 5 Bouw: naar een energiezuinige gebouwde omgeving 6 Voedsel: naar een duurzame landbouw en voedselvoorziening 7 Mobiliteit: naar duurzame wijzen van vervoer en transport 8 Water: duurzaam werken met water TNO rapport 11 juni 2013 Brief staatssecretaris Mansveld 20 juni 2013
en wat levert dat op? 8 TNO Ton Bastein Circulaire Economie Juni 2013 7 6 + 54.000 banen! 5 miljard euro 4 3 per periode cumulatief 2 1 0 0-3 j 3-7 j > 7j
Grondstof winning Ketengebied BRBS Recycling Productie Recycling Gebruik Sorteren Afval stadium Inzamelen Restafval
Van een Lineaire naar een Circulaire Economie Grondstof winning Productie Productie Recycling Gebruik Recycling Gebruik Sorteren Afval stadium Sorteren Afval stadium Inzamelen Inzamelen Restafval BRBS Recycling
Van een Lineaire naar een Circulaire Economie Grondstof winning Productie Productie Recycling Gebruik Recycling Gebruik Sorteren Afval stadium Sorteren Afval stadium Inzamelen Inzamelen Restafval BRBS Recycling
Metalen Hout De kassenteelt PVC Bitumen Beton Kunstgras Ketens een paar voorbeelden
Verwerking van >50% ferroen nonferroafval tot - hoogwaardige grondstoffen -geen export restafval -nul% stort -nul% AVI 38
Manual Sorting
41
Detection principles Visible Light Transmission Reflection 1-3 colours Other spectra Spectometry UV Infra-red X-ray/ XRF B W R G B Electro-magnetic Metal detection Electro-magnetic sensor Conductivity image Other Acoustic Mass Volume Heat capacity
Scheidingstechnieken Schredders Zeven Cyclonen Windzifting Floating Wassers Kamerfilterpers Kleurscheiding-systeem Eddy Current Near Infra Red apparatuur Röntgen Robotten
Houtafval Spaanplaat industrie Biomassa
Hout recycling Beleidsfocus te zeer op energieterugwinning. Effect hiervan: - papier en afvalhout niet meer gerecycled, -slechter milieuresultaat. CE Delft augustus 2012 Prof. Dr. UdoMantau Mai2012
F -ladder Hoe de hoogste waarde te verkrijgen uit biomassa? WageningenUniversity, chair of Biobased Commodity Chemicals Farma Fun (cosmetica, tabak, koffieetc.) /ton High High Food ingredients 5-20000 Food nutritional 100-500 Feed young 100-500 Feed pigs 100-300 Feed cattle 50-250 Functional chemical 500-800 Fibre 500 Fermentation 150-400 Fermentation bulk 100-300 Fuel 100-300 Fertilizer -/- 200-100 Fire 50-150 Flare 0 Fill -/-300
Geen steenwolafval meer Grondstof voor de baksteenindustrie Grondstof voor kunststofindustrie
Van gemengd hard kunststofafval 99,8 % zuivere PVC
Meerlaags buizen van Wavin met recyclaat in de kern 49
Bitumineus dakafval In nieuwe dakbedekking Grondstof voor de asfaltindustrie
Van teerhoudend asfalt tot ecogrind, zand en vulstof voor de betonindustrie
Recyclinggranulaat Duurzaam en goed gefundeerd
Producten Gemaakt van gebroken materiaal afkomstig van constructies: menggranulaat betongranulaat metselwerkgranulaat asfaltgranulaat fijngranulaat zeefzand recycling breker zand overig: kalkzandsteen, gips, vulstof, cement
Toepassingen Wegfundering (EN 13242 en EN 13285) snelwegen secundaire wegen tertiaire wegen vliegvelden (ongebonden) toplagen werkvloer bospaden voetpaden straatlaag paalmatrassen (0/40 0/90 mm) Betontoeslagmateriaal Ophogingen en aanvullingen
Recyclinggranulaat als vervanging voor grind en zand voor betontoepassingen
Slim breken geëtst grind en zand cementsteen kalksteenmeel cement vervanger
Sorteerresidu verwerkt tot hoogwaardige brandstof t.b.v. - cementindustrie - energiecentrales uit circa 0,5 Mtonniet recyclebaar afval 5 PJ energie binnen handbereik 58
Asbestcement gedenatureerd Grondstoffen voor de cementindustrie
Hoogwaardige recycling van kunstgras
Producenten en recyclingsector in discussie wat is recyclebaar Bouwproductenrichtlijn CPR Verordening (EU) Nr. 305/2011 Preambule regel 55 :..rekening te houden met de recycleerbaarheid van bouwwerken en van de materialen... Recycling kunstgras Infill zoals zand en rubber 100% recycling PP/EP ongescheiden omwikkeling drainage buizen Lijm residu Ten Cate wil PP en EP vervangen door één kunststof lijmen toe passen die makkelijker recyclebaar zijn
.. zonderof met goedbeleid in Nederland. Topindustrie zakt af naar Europese middelmaat! AndereEuropeselandenstrevenNederland voorbij of Zou het wat minder mogen? Verdere aanscherping tot bovengemiddeld Beleid gericht op innovatie Export van kennisen kunde Meer werkgelegenheid Meer CO 2 reductie Meer energie-besparing
Landelijke ambitie afval voor huishoudelijk afval
2010 2015 Afvalstroom Gescheiden inzameling2008 (kton) Prognoseeffect maatregelen Advies werkgroep (kton) Procentuele toename gesch. Inzameling/ afname restafval advies werkgroep Grof restafval 784-164 tot -327-21% tot -42% Restafval totaal 4.731-655 tot -1.299-14% tot -27 % Ambitie staatssecretaris 2015 (kton) -1.500 Bron Hoe kunnen we 2/3 van het huishoudelijk afval recyclen.
toename recycling Grof huishoudelijk afval Ambitie uit advies aan staatssecretaris
Overleg tussen twee schakels gemeenten en recyclingbedrijfsleven Optimalisering van de lokale schakels Mogelijkheden voor inzameling en bronscheidinggrof èn fijn huishoudelijk afval Verwerking van de droge restfracties van grof èn fijn huishoudelijk afval met als resultaat: Hoger scheidingspercentage Meer werkgelegenheid Onderdeel klimaatdoelstellingen Nu al kan tot 6,5% van de doelstelling (65%) gerealiseerd worden uit de grof HHA restfractie door sorteerders
Stroomschema GHA 2013
Opbrengst aan grondstoffen uit restfractie 40 tot 70% materiaalhergebruik verschil tussen rijke en arme bakken Verdere innovatie van scheidingstechnieken
Rapport VROM Inspectie (ILT) 2010 Milieustraten 700.000 ton restafval AVI BRBS Recycling bedrijven + ca. 50% restfractie herbruikbaar + ca. 350.000 ton + ca. 6,5 % doelstelling gemeenten
Slimme Mengsels In puin geen gips of cellenbeton Laminaat bij hout Droog en nat apart In de restafval droge mix van afvalstromen + behalve o Papier/karton o Glas o Gevaarlijk afval o Vuilniszakken (liever niet) + geen probleem o Puin o Gips en cellenbeton Vlakglas inclusief kozijnen (hout, metaal, kunststof)
Proeven Veldhoven Baetsen Recycling droge en natte restfractie fijn huishoudelijk afval scheiden aan de bron papier/karton glas KGA textiel restafval droog (proef vanaf 1 oktober ) Over aangepaste sorteerlijn kunststoffen (verpakkingafval en overig) hout puin metaal natte fractie GFT incontinentie materiaal E-apparaten textiel (versleten) papier/karton drankkartons restzak (o.m. stofzuigerzakken etc.)
Wat levert Recycling meer op dan verbranden? In 2013 Werkgelegenheid Recycling factor 6-10 groter dan verbranden Verbranden Grondstofbesparing 50 Mton 1,5 Mton Energiebesparing > 73PJ > 33 PJ CO 2 Reductie > 4,5Mton Nihil Beleid gericht op Circulaire Economie Levert nog extra op Werkgelegenheid Grondstofbesparing Energiebesparing CO 2 Reductie 54.000 Fte s 5 10 Mton > 75 PJ > 4 Mton
Kansen genoeg Rondleiding op recyclingbedrijf? Dank voor uw aandacht Max de Vries BRBS Recycling