Wetenschap en praktijk: door co-creatie verbonden Petri Embregts 11 april 2013
Kwaliteit van zorg- en hulpverlening vindt in de meest wezenlijke vorm plaats in een betekenisvolle relatie tussen de cliënt en de hulpverlener. De waarde van praktijkonderzoek krijgt vorm in een betekenisvolle relatie tussen de cliënt, de hulpverlener en de onderzoeker Verbinding : hulpverleners, cliënten en cliëntsystemen praktijk, opleiden en onderzoek
Menslievendheid Een betekenisvolle relatie tussen de cliënt en de hulpverlener Menslievendheid: betrokkenheid en bereidheid om kennis en kunde iedere dag opnieuw aan te wenden voor wie dan ook (A. Van Heyst) Onderscheid aandacht (om zorg te zien ) verantwoordelijkheid (om zich aangesproken te voelen en bewogen te worden) competentie (om in beweging te kunnen komen als professional)
Onderzoek Een betekenisvolle relatie tussen de cliënt, de hulpverlener en de onderzoeker 1. Kennisontwikkeling 2. Kennisdeling 3. Vanuit verschillende perspectieven: praktijk onderzoek
Kennis ontwikkelen en delen: overwegingen vooraf In de praktijk is vaak onbekend of interventies effectief zijn, soms onderzocht, vaak helemaal niet Nieuwe kennis wordt niet autmatisch in de praktijk gebruikt Effecten kunnen uiteenlopen in verschillende culturele en situationele omstandigheden Verwachtingen: evidence omzetten in bruikbare informatie kost heel veel tijd
Kennis ontwikkelen en delen: voorbeeld Verhoogd risico op psychopathologie: Biologische factoren Omgevingsfactoren bv ouderlijk dysfunctioneren, ingrijpende levensgebeurtenissen, invloed van begeleiders Begeleiders Kunnen gedragsproblemen in stand houden door: Tekort aan kennis over de oorzaak Negatieve emoties Ervaren stress en gebrek aan zelfvertrouwen
Kennis ontwikkelen en delen: voorbeeld Afgrijzen, angst, verdriet vermijden Emotionele reacties hangen samen met verklaring voor gedrag: gedrag buiten controle van client (bv medische reden) + hulp gedrag binnen controle van client (bv intimidatie) - hulp Enorm appel op de begeleider Training en coaching heeft resultaat Meta-analyse: combinatie klassikaal en coaching
Kennis ontwikkelen en delen: overwegingen vooraf In de praktijk is vaak onbekend of interventies effectief zijn, soms onderzocht, vaak helemaal niet Nieuwe kennis wordt niet autmatisch in de praktijk gebruikt Effecten kunnen uiteenlopen in verschillende culturele en situationele omstandigheden Verwachtingen: evidence omzetten in bruikbare informatie kost heel veel tijd
Kennisontwikkeling Probleemanalyse Onderzoeksdesign Dataverzameling Data-analyse Rapportage Perspectief: onderzoek
Kennisdeling Onderzoeksagenda Ontwikkelen Bewerken Overdragen Toepassen Evalueren Perspectief: praktijk ontwikkelen onderzoeksagenda evalueren bewerken overdragen= leren toepassen J.W. Schuurman
Kloof tussen wetenschap en praktijk Wetenschap vooral kennisontwikkeling, praktijk vooral kennis delen Ieder een eigen taal, code en cyclus Onvoldoende kennis van de praktijksituatie en contextvariabelen Informatie niet op een gebruikersvriendelijke manier aanbieden Missen incentives om resultaten te vertalen naar de praktijk
Kloof tussen wetenschap en praktijk Zijn daarvoor niet gemotiveerd: publiceren in high impact journals en begeleiden van promotieonderzoek heeft prioriteit (kloof in output) Bewust van soorten kennis?
Kennis meer dan science based kennis : 3 soorten kennis van belang 1. Kennis zorgvrager 2. Professionele kennis 3. Onderzoekskennis
Perspectief: praktijk in verbinding met onderzoek Hoe professionele en ervaringskennis te ontsluiten? Hoe toepassing wetenschappelijke kennis stimuleren? 1. Visie 2. Verbinden
Onderzoek en praktijk: Visie Professionele en ervaringskennis te ontsluiten Bij alle onderzoeksfasen betrekken, incl. de start van probleemanalyse Participatie Erkenning kennis is halffabrikaat Vertaling van kennis naar de praktijk is noodzakelijk Denk in termen van co-creatie in plaats van implementatie Meer aandacht voor context nodig rijkere beschrijvingen van interventies Academ. Werkpl/ Klinische praktijk
Ervaringskennis Uit onderzoek van Clarkson (2009) en Roeleveld, Embregts, Hendriks & vd Bogaard (2010) blijkt dat cliënten zelf in staat zijn om hun behoeftes en wensen te formuleren t.a.v. de begeleiding die zij wensen om te komen tot een betekenisvolle relatie. Wat vindt u belangrijk aan een hulpverlener? Mensen met een verstandelijke beperking: interesse tonen, complimenten geven, grenzen accepteren, aandachtig luisteren, cliënt vertrouwen geven en cliënt accepteren en respecteren Zij doet het op de manier zoals wij dat willen. Ze accepteert ons zoals wij zijn. Ze laat ons in onze waarde. Ze ziet ons niet als de verstandelijk gehandicapten, of de idioten. Laat ik het maar cru zeggen. Ze ziet ons als mens.
Ervaringskennis Opleiden tot ervaringsdeskundigen 1. Eigen ervaringen: inzicht in eigen ervaringen 2. Ervaringen delen: ervaringskennis 3. Ervaringsdeskundigheid: ervaringskennis inzetten Werk: interviews door mensen met een verstandelijke (dataverzameling) co-docent op de UvT
Onderzoek en praktijk: Visie Onderzoeksagenda: state of the art wetenschap, maatschappelijke ontwikkelingen,/beleid, behoefte vanuit de praktijk (gezamenlijk) Ontwikkelen van kennis: Probleemanalyse Onderzoeksdesign (Effectladder Veerman & van Yperen)) Dataverzameling (incl. voortgangsinformatie) Data-analyse Rapportage (artikel maar ook workshops, discussiebijeenkomsten Delen van kennis: bewerken, gebruiken en evalueren
Onderzoek en praktijk: Visie Delen van kennis: bewerken, gebruiken en evalueren wie is de afnemer van de kennis hoe ziet zijn of haar werk eruit bij welke andere kennis kan worden aangesloten gebruiken is toepassen en borgen in de dagelijkse processen Welke steun is nodig tijdens toepassen nieuwe kennis (coaching) In alle onderzoeksfasen gebruik makend van wetenschappelijke kennis, ervaringskennis en professionele kennis
Onderzoek en praktijk: verbinden Samenwerken met de praktijk via meerdere sporen: Onderzoeksprogrammering Uitwisselen informatie, opzetten kennisinfrastructuur Langdurige samenwerking, volledige gelijkwaardigheid Win-win situatie Structurele, persoonlijke contacten op meerdere niveaus Science practitioners In alle gevallen een volwaardige interactie nastreven tussen wetenschap, praktijk EN zorgvraag, op basis van gelijkwaardigheid
Onderzoek en praktijk: verbinden In alle gevallen een volwaardige interactie nastreven tussen wetenschap, praktijk en zorgvraag, op basis van gelijkwaardigheid Voorbeeld: Academische Werkplaats Een duurzaam samenwerkingsverband met als doel academisering van de sector
Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking CZ Koraal Fontys S&L Zuid wester AW Leven met een verstandelijke beperking Lunetzorg Dichterbij LFB UvT (Tranzo) MEE Zuid-NL HAN
Academische Werkplaats Leven met een verstandelijke beperking Structuur stuurgroep (bestuurders, LFB, Universiteit) coordinerende werkgroep (managers, directeuren, kennismakelaars) teamoverleg (promovendi, science practitioners) Onderzoeksprogramma: Versterking van eigen kracht van medewerkers in het primaire proces Effectieve interventies voor mensen met een VB Versterken van eigen kracht van mensen met een VB Zorgethiek en menslievende professionalisering Ondersteuning en de impact van maatschappelijke veranderingen
In alle gevallen een volwaardige interactie nastreven tussen wetenschap, praktijk en zorgvraag: Op basis van gelijkwaardigheid in co-creatie
Co-creatie: Het beste van jezelf delen met de ander Dank voor uw aandacht & Veel inspiratie gewenst!