Macro Weekly Ietsjes beter Group Economics Macro Research oktober 1 Big Picture: Ons standpunt dat de wereldeconomie het dieptepunt bijna bereikt heeft, is in de afgelopen maanden niet altijd ondersteund door de gepubliceerde cijfers. De data die vorige week uitkwamen en met name die in de Verenigde Staten schetsen eindelijk een bemoedigender beeld. Wij blijven dan ook bij ons standpunt dat de wereldeconomie in de komende maanden iets zal aantrekken, hoewel een krachtig herstel onwaarschijnlijk blijft. Eurozone: ECB-president Mario Draghi verklaarde dat tijdens de reguliere oktober-vergadering zelfs niet is gesproken over een renteverlaging. Hij benadrukte verder dat het programma voor de aankoop van obligaties gereed is voor activering, maar dat regeringen wel eerst steun moeten aanvragen. Kortom: de bal ligt bij de Spaanse regering. VS: Dankzij de verbetering van ISM-indices en het meevallende rapport over de arbeidsmarkt is het pessimisme ten aanzien van de ontwikkeling van de Amerikaanse economie iets afgenomen. De gepubliceerde cijfers wijzen op een overigens slechts licht aantrekkende groei in het tweede halfjaar. Azië: De kans op monetaire verruiming in China op de korte termijn is afgenomen nu de leiderschapswisseling pas medio november plaatsvindt en de negatieve risico s ten aanzien van de mondiale economische vooruitzichten zijn afgenomen. We rekenen voor dit jaar niet langer op een verlaging van de kasreserveverplichtingen en voorzien nog slechts één renteverlaging met bp. Ramingen hoofd- en financiële indicatoren BBP-groei () 1 11 1e 1e M interbank rente /9/1 /1/1 +M +1M 1e 1e Verenigde Staten. 1... Verenigde Staten...... Eurozone 1.9 1. -.. Eurozone...... Japan. -.7. 1. Japan...... Verenigd Koninkrijk 1..9 -. 1. Verenigd Koninkrijk...... China 1. 9. 7.. Nederland 1. 1.1 -.. Wereld...1. Inflatie () 1 11 1e 1e 1j-rente /9/1 /1/1 +M +1M 1e 1e Verenigde Staten 1..1. 1.7 VS Treasury 1. 1.7 1.. 1.. Eurozone 1..7. 1. Duitse Bund 1. 1. 1.. 1.. Japan -.7 -. -.. Euro swap rente 1.7 1.79 1.. 1.. Verenigd Koninkrijk...7 1.9 Japans overheidspapier.7.7 1.1 1. 1.1 1. China.... VK gilts 1.7 1.77 1..1 1.. Nederland 1.... Wereld.... Beleidsrente /1/1 +M 1e 1e Wisselkoersen /9/1 /1/1 +M +1M 1e 1e Federal Reserve.... EUR/USD 1.9 1.1 1. 1.1 1. 1.1 ECB.7.7.7.7 USD/JPY 77.9 7.7 Bank of Japan.1.1.1.1 GBP/USD 1.1 1. 1. 1. 1. 1. Bank of England.... EUR/GBP..1..1.. People's Bank of China..7.7.7 USD/CNY.1....., ABN AMRO Economisch Bureau.
Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 The Big Picture Ons geduld wordt, voorlopig, beloond Vorige week luidde de titel van deze publicatie Geduld op de proef gesteld. Ons gematigd optimistische idee dat de wereldeconomie het dieptepunt bijna bereikt heeft, werd immers opnieuw niet ondersteund door de gepubliceerde cijfers. De afgelopen dagen hebben we echter enig bewijs voor ons standpunt gezien. In de Amerikaanse cijfers tekent zich een steeds duidelijker beeld van een (bescheiden) verbetering af. En zelfs in Europa steken hier en daar de eerste groene scheuten weer de kop op. Niettemin vormt één week met betere cijfers natuurlijk nog geen reden voor een al te groot optimisme. Met Europa blijft het kwakkelen, maar... De Europese economie is nog altijd erg zwak. Als de eurocrisis weer oplaait en de spanningen toenemen, kan de economie weer in een recessie terugvallen. De kans is zelfs groot dat de Europese economie in het derde kwartaal iets gekrompen is en ook in het vierde weinig zal groeien. De cijfers van vorige week waren ook niet hoopgevend. De Duitse fabrieksorders zijn in augustus met 1, m-o-m gedaald (-, j-o-j). Dit cijfer schommelt weliswaar vrij sterk, maar het is wel een belangrijke indicator van de stand van de conjunctuur. Duitsland: Fabrieksorders j-o-j 1-1 - - - 7 9 1 11 1 Toch waren er ook enkele lichtpuntjes. De detailhandelsomzet in de eurozone is in augustus, net als in juli, met,1 m-o-m gestegen, terwijl voor juli aanvankelijk een daling van, m-o-m was gemeld. De werkloosheid in de eurozone bedroeg in augustus 11,, even hoog als in juli maar dit cijfer is naar boven bijgesteld van 11,. In absolute cijfers zijn er in augustus. werklozen bijgekomen, de kleinste stijging sinds april 11. In Italië is de werkloosheid verrassend Han de Jong, tel. 1 genoeg gedaald en in Spanje is ze slechts matig gestegen. De negatieve uitschieter was Frankrijk, met een stijging van 9.. In een van de landen met een steunprogramma, Ierland, lijkt het weer de goede kant op te gaan, al blijven de problemen aanzienlijk. Uit overheidscijfers blijkt dat de werkloosheid in Ierland in september opnieuw is gedaald. Het aantal officiële werklozen is sinds 1 niet meer zo laag geweest. De inkoopmanagerindices voor het ondernemersvertrouwen (PMI) laten een vergelijkbaar beeld zien. Zowel de PMI voor de industrie als die voor de dienstensector is in september in Ierland gestegen. Ook in veel andere eurolanden neemt het ondernemersvertrouwen weer toe. De negatieve uitschieter is ook hier Frankrijk. De PMI voor de industrie is er naar,7 gezakt, de laagste stand sinds april 9! Deze slechte cijfers uit Frankrijk moeten geen trend worden, want dat zou een reden tot grote zorg zijn. De Italiaanse overheidsfinanciën zijn een andere kleine meevaller voor Europa. Het begrotingstekort over de eerste negen maanden van dit jaar bedroeg EUR, miljard, aanzienlijk minder dan de EUR 9, miljard van 11 en de EUR, en 7, miljard van respectievelijk 1 en 9. Wisselend beeld mondiale inkoopmanagerindices Op de eerste werkdag van de maand verschijnen in veel landen de cijfers over het ondernemersvertrouwen (gebaseerd op enquêtes onder inkoopmanagers). Die van vorige week leverden een wisselend beeld op. Dat klinkt niet goed, maar de cijfers waren aanzienlijk beter dan eerder dit jaar, toen ze merendeels slecht waren. In onder andere Taiwan, Korea, Mexico en Singapore is het ondernemersvertrouwen in september licht gedaald. Dat is van belang omdat deze economieën, vooral die in Azië, als conjuncturele voorlopers beschouwd moeten worden. Gelukkig zijn er ook landen waar het ondernemersvertrouwen is toegenomen, zoals China (zij het slechts weinig en vanaf een laag peil), Brazilië, Rusland en Turkije. Volgens de Tankan-index is het ondernemersvertrouwen in Japan in het derde kwartaal afgenomen, zij het niet zo sterk als verwacht. De meeste andere cijfers uit Japan van de afgelopen week waren ongunstiger. Onze favoriet is... de Amerikaanse ISM. Van alle indices van het ondernemersvertrouwen leverde die zonder meer de meest positieve verrassing op. De ISM voor de industrie steeg van 9, naar 1, en deed het daarmee veel beter dan verwacht.
Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 De ISM voor de dienstensector verbeterde van,7 in augustus naar,1 in september. Ook de details waren positief: het aantal nieuwe orders neemt toe. Uit het ISMrapport komt de binnenlandse vraag als de belangrijkste aanjager naar voren. In de VS zijn in september opnieuw meer auto s verkocht, in totaal 1,9 miljoen stuks (op jaarbasis), dat wil zeggen +1, j-o-j en zo n meer dan op het dieptepunt in 9. Bovendien is er nog flink wat ruimte voor verdere groei. Gezien de leeftijd van het Amerikaanse wagenpark en de demografische ontwikkelingen kan de verkoop van auto s verder groeien. In de periode - werden er gemiddeld bijna 17 miljoen auto s per jaar verkocht. VS: Autoverkopen miljoenen 1 1 1 1 1 1 7 9 1 11 1 De omzet in de bouw daalde in augustus in de VS met, m-o-m. Interessant is dat die daling vooral voor rekening komt van de utiliteitsbouw, want voor nieuwe woningen werd,9 m-o-m meer uitgegeven (7, in de afgelopen zes maanden). Opmerkelijk is de overeenkomst tussen de autoverkopen en de woningbouw. Vermeldenswaardig is voorts het feit dat het aantal hypotheekaanvragen opnieuw is gestegen. Dit is in ieder geval deels het gevolg van de monetaire verruiming via het QE-programma van de Fed, dat tot lagere hypotheekrentes heeft geleid. Belangrijk is tot slot het Amerikaanse werkgelegenheidscijfer over september, dat met een daling van,1 naar 7, verrassend goed uitvalt. Een dergelijke forse daling wordt meestal veroorzaakt door een krimpende beroepsbevolking en niet door een groei van het aantal banen. In dit geval is de beroepsbevolking echter fors toegenomen, met 1.. Volgens de zogenoemde household survey is de werkgelegenheid zelfs met het kolossale aantal van 7. banen gegroeid. Dit was de op twee na grootste stijging sinds hierover statistieken bestaan (eind jaren veertig). Een mooi cijfer, al geeft het wellicht een iets te gunstige indruk. Bemoedigend was ook de daling van het aantal langdurig werklozen, naar de laagste stand sinds 9. De household survey schommelt sterker dan de officiële index en de media en de financiële markten kijken meestal vooral naar die laatste. Volgens de officiële maatstaf zijn er, conform de verwachtingen, in september slechts 11. banen bijgekomen, maar die officiële maatstaf is voor de twee voorgaande maanden wel met circa. banen naar boven bijgesteld, wat uiteraard alleen maar goed is. Ik heb de indruk dat de stijging van het aantal banen met 7. volgens de household survey een te rooskleurige indruk van de arbeidsmarkt geeft. De officiële index met 11. nieuwe banen lijkt me echter een onderschatting van de feitelijke ontwikkelingen. Uit de details van de diverse barometers van het consumentenvertrouwen blijkt al geruime tijd dat de arbeidsmarkt aantrekt. Daar staat tegenover dat bedrijven zeer terughoudend zijn met hun investeringsuitgaven. Dit laat zich niet goed rijmen met een sterke verbetering van de arbeidsmarkt. VS: Werkloosheid 1 9 7 7 9 1 11 1 Al met al waren de cijfers vorige week bemoedigend. De wereldeconomie is nog zwak en kwetsbaar en in Europa en Japan gaat het slechter dan in veel andere landen. Maar uit een aanzienlijk aantal indicatoren blijkt nu toch dat de economie aantrekt of gaat aantrekken. Het is onwaarschijnlijk dat we een periode van sterke groei tegemoet gaan, maar wij blijven bij ons standpunt dat het in iedere geval op dit moment een iets betere kant lijkt op te gaan.
Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 Eurozone Economie en euro Detailhandel- en autoverkopen, consumptie m-o-m 1..7. -. -. 7 9 1 11 1 Gewogen gemiddelde van detailhandelsverkopen en autokentekenregistraties Particuliere consumptie Werkloosheid 1 1 7 9 1 11 1 Eurozone Griekenl. Spanje Portugal Italië Economie I Aline Schuiling, tel Georgette Boele (FX), tel 9 779 Het volume van de detailhandelsomzet steeg in augustus met,1 m-o-m (gelijk aan juli) en met, m-o-m (juli:,). Ondertussen daalden de kentekenregistraties van nieuwe personenauto s fors (-, m-o-m in augustus). Het gewogen gemiddelde van detailhandel- en autoverkopen (samen een aanzienlijk deel van de consumptie) steeg in augustus met,1. Wij verwachten echter niet dat de consumptie in K is toegenomen omdat er vermoedelijk minder is besteed aan diensten; de PMI voor de bedrijvigheid in de dienstensector daalde in augustus en september tot ruim onder de grens van punten. Vermoedelijk krimpt de consumptie in K wel iets minder dan de -, k-o-k van K. Vergeleken met een jaar eerder lag de detailhandelsomzet 1, lager in augustus, waarbij de omzet het sterkst terugliep in de perifere eurolanden (Griekenland -9,1 j-o-j, Portugal - en Italië -,). In Spanje was in augustus sprake van een verbetering van -7, j-o-j naar -,1. Dit hield echter verband met de BTW-verhoging per 1 september. Economie II De consumptieve bestedingen worden niet alleen gedrukt door ingrijpende begrotingsmaatregelen; ook de snel verslechterende arbeidsmarkt in een groot aantal landen van de eurozone speelt een rol. Het werkloosheidspercentage is voor juli naar boven bijgesteld van 11, naar 11, en bleef ook in augustus op dit niveau. In de perifere eurolanden steeg de werkloosheid in de afgelopen twaalf maanden het hardst: in Griekenland met ruim 7 procentpunt, in Portugal en Spanje met iets meer dan procentpunt en in Italië met, procentpunt. Duitsland is de enige grote lidstaat waar de werkloosheid iets lager is dan een jaar geleden (-, procentpunt). Sinds mei daalt ook hier de werkloosheid echter niet meer en beweegt deze zich zijwaarts. De sociale spanningen lopen in diverse landen duidelijk op. Met name de jeugdwerkloosheid vormt een probleem. Deze is inmiddels opgelopen tot in Griekenland, in Spanje, in Portugal en in Italië en Ierland. EUR/USD, ratio -maands rente 7 1 1 11 1 EUR months EURIBOR/USD monhs LIBOR (lhs) EUR/USD (rhs) 1. 1. 1. 1. 1. 1.1 EUR/USD Aan het begin van de week ontbrak een duidelijke koersrichiting. De onzekerheid of Spanje formeel steun zou gaan aanvragen, bepaalde het marktbeeld. De verwachting dat dit uiteindelijk wel gebeurt, gaf de euro een steun in de rug. Nadat de ECB had aangegeven dat de rente niet wordt verlaagd en dat zij bereid is om in actie te komen als landen aan de voorwaarden voldoen, liep de EUR/USD op tot boven 1,. De meevallende werkgelegenheidscijfers in de VS hadden een wisselende uitwerking op de dollarkoers. De USD steeg in waarde tegenover de JPY maar daalde versus de CAD en de EUR. Op de optiemarkt nam de volatiliteit verder af en verschoof het sentiment in opwaartse richting. Als de cijfers in de VS deze week beter uitvallen dan verwacht, zal dit opnieuw een duaal effect hebben op de USD. Wij denken dat de EUR/USD op korte termijn kan doorstijgen tot maximaal 1,. De meeste EUR-shortposities zijn afgewikkeld en de markt is per saldo al short gegaan in USD. Tegen het einde van het jaar zal de USD zich herstellen onder invloed van de toegenomen onzekerheid in de markt. Onze eindejaarsprognose is 1,.
Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 Eurozone Rente Inflatie in eurozone j-o-j 1 1 - -1-1 - 7 9 1 11 1 Energie (l.a) HICP-inflatie (r.a) Kerninflatie (r.a) 1-1 ECB Nick Kounis, tel: 1 Ruben van Leeuwen, tel: Zoals verwacht liet de ECB de rente ongemoeid. Tijdens de persconferentie na afloop van de vergadering verklaarde ECB-president Mario Draghi dat de Raad van Bestuur zelfs niet de behoefte had gevoeld om over een renteverlaging te praten. Dit onderstreept de inschatting van ECB-functionarissen dat de inflatie, ondanks de zwakke economie, in lijn is met de gehanteerde definitie van prijsstabiliteit. De centrale bank richt zich bovendien sterker op onconventionele maatregelen zoals niet in de laatste plaats het programma voor de aankoop van obligaties en deze worden in het huidige klimaat geacht effectiever te zijn dan conventioneel monetair beleid. Tijdens de persconferentie zei Draghi diverse keren dat het nieuwe programma (Outright Monetary Transactions (OMT)) gereed is voor implementatie. Het hoeft alleen maar geactiveerd te worden door regeringen die er een beroep op willen doen. Het is niet aan de ECB om dit voor hen te doen. De bal ligt dus bij de Spaanse regering. Gezien recente verklaringen is die hiertoe nog niet bereid. Duitse en Spaanse staatsobligatierente (1 jaar) 7 1 Jan-1 Apr-1 Jul-1 Oct-1 Duitsland Spanje Verschil Rekenrente Nederlandse pensioenfondsen 1 UFR rente (. ) 1 Oude methode Bronnen: Bloomberg, DNB, ABN AMRO looptijd (jaren) Nieuwe rekenrente Staatsobligaties Binnen het universum van Europese staatsobligaties stond Spanje vorige week opnieuw in de schijnwerpers. Obligatiebeleggers hopen nog altijd dat Spanje formeel steun gaat aanvragen. Daarmee wordt de laatste horde weggenomen voor de ECB om Spaanse obligaties te kopen in het kader van het OMT-programma. De ontwikkelingen van vorige week ondersteunden niet eenduidig deze verwachting. Dit leidde tot de gebruikelijke volatiliteit. Op vrijdag zaten Spaanse staatsobligaties echter in de lift na geruchten over een spoedig formeel verzoek. De Spaanse 1-jaars rente sloot hierdoor de week bp lager af op,9. Voor staatsobligaties van kernlanden was het een minder volatiele week, waarbij de rente naar iets hogere niveaus neigde: per saldo steeg de rente op 1-jaars Bunds met bp naar 1,. Wij denken dat de rente op staatsobligaties sterk afhankelijk zal zijn van maatregelen van beleidsmakers, met name op de korte termijn. Op de langere termijn (1) zou een lichte verbetering van de economie moeten leiden tot een stijgende rente. Renteswaps In lijn met staatsobligaties van kernlanden is de swapcurve vorige week steiler geworden. De interessantste ontwikkeling betrof niet de eurocrisis maar een verwachte structurele wijziging. DNB maakte de technische implementatierichtlijnen bekend voor een nieuwe rekenrente voor pensioenfondsen. De Ultimate Forward Rate (UFR) methodiek speelt hierin een belangrijke rol maar de curve komt niet overeen met de UFR-voorstellen die momenteel in het kader van Solvency II worden besproken. In de Nederlandse UFR-benadering voor pensioenfondsen blijft de marktrente belangrijk (looptijden langer dan jaar) maar de weging van de vaste rente op basis van de UFR neemt toe naarmate de looptijden langer worden. Deze benadering wijkt niet alleen af van die in andere Europese landen maar ook van het UFR-curve voor Nederlandse verzekeraars. De nieuwe rekenrente is nog altijd minder gevoelig voor de marktrente dan de oude curve. Hierdoor zal de vraag naar receiver renteswaps waarschijnlijk afnemen en kan het zeer lange stuk van de curve steiler worden.
Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 VS Peter de Bruin, tel 19 Samengestelde ISM-index en BBP-groei niveau k-o-k op jaarbasis 9 1 1 BBP k-o-k op jaarbasis (r.a.) - - - - ISM samengestelde index (l.a.) Economie I De cijfers van vorige gaven enige reden tot voorzichtig optimisme, maar wij blijven de risico s van de nadere fiscale klif benadrukken. De ISM-index voor de verwerkende industrie steeg in september van 9, naar 1, en kwam voor het eerst in vier maanden weer boven de grens tussen groei en krimp. Hoopgevend is dat de stijging te danken was aan een sterke toename van de meer vooruitkijkende index voor nieuwe orders. Ook de ISM-index voor de nietverwerkende sector steeg (van,7 naar,1), eveneens dankzij de forse verbetering van nieuwe orders. Dit bracht de samengestelde index op,, het hoogste peil sinds maart 1. De relatie tussen de samengestelde ISM-index en de BBP-groei is niet altijd duidelijk, maar het huidige indexniveau wijst op een BBP-groei van ongeveer. Dit is in lijn met onze BBP-prognose voor K, die met,1 is verhoogd vanwege de meevallende autoverkopen in september, en wijst erop dat de economie iets aan kracht heeft gewonnen na een groei van 1, in K. Werkloosheidspercentage 11 1 9 7 1 7 9 1 11 1 Vermogenstitels Fed USD mrd,,,, 1, 1, Jan- Jan-9 Jan-1 Jan-11 Jan-1 Economie II Ook de arbeidsmarkt blijft zich geleidelijk herstellen. In september kwamen er 11. banen (ex-agri) bij en de cijfers voor de twee voorgaande maanden werden met +. bijgesteld. Voorts werd de werkweek iets langer en nam het uurloon duidelijk toe, wat wijst op een iets sterkere inkomensgroei in september. De echte verrassing kwam van de Household Survey (het cijfer voor de banen komt uit het Establishment Survey), die een groei van de werkgelegenheid meldde met 7. de sterkste groei sinds januari. Mede hierdoor daalde de werkloosheid in september van,1 naar 7,, ondanks de toename van de beroepsbevolking met 1.. De Household Survey is echter volatiel en soms zelfs grillig. Het zou ons daarom niet verbazen als de arbeidsmarktcijfers van volgende maand een correctie laten zien. Per saldo denken wij nog steeds dat de arbeidsmarkt geleidelijk zal aantrekken nu de financiële markten stabieler zijn; wel zullen bedrijven met het oog op de fiscale klif mogelijk tijdelijk hun wervingsactiviteit beperken. Fed Uit de notulen van de FOMC-vergadering van september bleek opnieuw de intentie van de Fed om USD mrd aan langer lopende obligaties op te kopen. Op dit moment wordt USD mrd aan MBS (mortgage-backed securities) opgekocht in het kader van QE- en is de Fed bezig USD mrd aan lager lopende Treasuries op te kopen in het kader van het looptijdverlengingsprogramma. Dit programma loopt eind dit jaar af, maar omdat de Fed aangeeft nog steeds USD mrd aan langer lopend papier wil opkopen, denken wij dat vanaf januari ook Treasuries worden opgekocht onder het obligatieaankoop-programma, dat waarschijnlijk ten minste tot eind 1 doorloopt. Verder gaven FOMC-leden opnieuw aan dat zij de periode waarin de rente ongewijzigd blijft, afhankelijk willen maken van de economische situatie, in plaats van het huidige beleid waarbij de rente naar verwachting tot medio 1 onveranderd blijft. Er bleef echter discussie over de vaststelling van cijfermatige drempels voor de werkloosheid en de inflatie, evenals de angst dat deze onterecht worden gezien als doelstellingen van de Fed voor langere termijn.
7 Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 1-jaars rente en Vix volatiliteitsindex index..... 1. 1. 1 jan-1 jul-1 jan-11 jul-11 jan-1 jul-1 tienjaars rente staatspapier (l.a.) Vix volatiliteitsindex (r.a.) Rente Het was een slechte week voor Amerikaanse Treasuries: voor het eerst in twee weken liep de rente weer wat op. Aan het begin van de week bewoog de rente nog zijwaarts maar hieraan kwam vanaf donderdag een einde. De rente ging toen omhoog onder invloed van de risicobereidheid die licht toenam door enerzijds de notulen van de Fed-vergadering van september waaruit bleek dat er binnen het FOMC overeenstemming bestond over de noodzaak van QE-, en anderzijds speculatie dat Spanje spoedig om hulp zou vragen. Op vrijdag kreeg de stijgende trend van de rente een verdere impuls: volgens het zogeheten Household Survey van het officiële arbeidsmarktrapport is de werkloosheid onverwacht gedaald naar 7,. Per saldo sloot de 1-jaars rente de week 11 bp hoger op 1,7. Wij denken dat de rente in de komende weken weer wat gaat dalen naar circa 1,. Deze verwachting wordt ingegeven door de vermoedelijk toenemende onzekerheid rondom de fiscale klif. Dit zal de vraag naar veilige beleggingen zoals Amerikaanse Treasuries steunen.
Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 VK PMI s niveau 9 1 11 1 Verwerkende industrie Dienstensector Gehele economie Inflatie j-o-j 1 7 9 1 11 1 Inflatie Kerninflatie (excl. voedsel, energie, alcohol en tabak) Inflatiedoelstelling BoE Pond sterling GBP/USD 1. 1.1 1. 1. 1. EUR/GBP Jan-1 Apr-1 Jul-1 Oct-1 GBP/USD (l.a.) EUR/GBP omgekeerd, r.a.).77.. Economie Joost Beaumont, tel 7 Georgette Boele (FX), tel: 9 779 De PMI s over september duidden op onverminderd zwaar weer. Zo daalde de PMI voor de verwerkende industrie van 9, naar,, met name door de afnemende productie en werkgelegenheid. De subindex voor nieuwe orders steeg evenwel licht, een nieuw signaal dat de bedrijvigheid in de sector de komende maanden waarschijnlijk weer gaat aantrekken. De PMI voor de dienstensector daalde met 1, punt naar, maar de onderliggende cijfers waren bemoedigender: zowel uitstaande als nieuwe orders groeiden en ook het optimisme over de toekomstige bedrijvigheid nam toe. De enige deelindex die scherp daalde, was die voor de werkgelegenheid. Omdat de groei van de werkgelegenheid gedurende de neergaande fase verrassend sterk is gebleven, zou dit een teken kunnen zijn dat het groeiverschil tussen het BBP en de werkgelegenheid gaat afnemen. De huizenprijzen zijn volgens zowel Nationwide als Halifax gedaald op maandbasis. Het funding for lending programma zal de woningmarkt waarschijnlijk steunen. Het RICS-rapport van deze week, zal meer duidelijkheid verschaffen Rente De rente op 1-jaars Britse staatsobligaties ( Gilts ) steeg vorige week met bp naar 1,77, vooral dankzij sterke economische data aan het einde van de week. Zoals verwacht liet het MPC het monetair beleid ongewijzigd. Volgende maand moet het MPC echter beslissen over een eventuele verlenging van het huidige opkoopprogramma van gilts dat begin november afloopt. De notulen van de vergadering van vorige week, die op 17 oktober gepubliceerd worden, zullen vermoedelijk een indicatie geven van de richting waarin de discussie zich beweegt. Wij verwachten dat het MPC in november besluit om voor nog eens GBP mrd obligaties aan te kopen, waarmee de totale omvang komt op GBP mrd. Dit is gebaseerd op onze visie dat het herstel zwak blijft, de inflatie verder afneemt en de centrale bank de voorkeur geeft aan een zeer ruim monetair beleid om de forse begrotingsombuigingen te ondersteunen. Dit is ook de belangrijkste reden waarom de rente volgens ons de rest van het jaar vrij laag blijft en pas in 1 geleidelijk oploopt als de economie weer aan kracht wint. GBP De koers van het GBP liet een wisselend beeld zien. Door het verder verbeterende sentiment in de eurozone liep de EUR/GBP op van,79 naar,. Omdat de BoE deed wat er verwacht werd, was het effect op de markt beperkt. De GBP/USD steeg licht maar dit kwam vooral door de zwakte van de dollar versus de euro. Volgende week worden in het VK belangrijke cijfers gepubliceerd: de productie in de (verwerkende) industrie, handelsbalans en BBPraming voor september en de huizenprijzen. Als deze cijfers tegenvallen en Spanje formeel steun aanvraagt, zal dit de EUR/GBP verder opdrijven. Bij meevallende Britse cijfers kan de koers weer dalen tot onder, en zal de GBP/USD richting 1, gaan. Gezien de hierboven beschreven toestand van de economie rekenen wij echter niet op meevallende cijfers. Wij handhaven onze prognose voor de EUR/GBP op, eind dit jaar: het blijft immers een gevecht tussen twee zwakke broeders op basis van een ruim monetair beleid en magere groeivooruitzichten.
9 Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 Azië excl. Japan China: rente 1 1 1 Jun-91 Jun-9 Jun- Jun-1 leen rente India: export en import j-o-j 1 - - - deposito rente 7 9 1 11 1 export import China Maritza Cabezas, tel 1 Roy Teo Wellington (FX), tel. + 97 1 China heeft net de langste periode van feestdagen van dit jaar achter de rug. Daarom verschenen er na de publicatie van de PMI begin vorige week geen nieuwe extra economische cijfers of officiële bekendmakingen. China begint aan een cruciale fase op de politieke kalender: het Nationale Congres komt op november bijeen. De centrale bank heeft tot dusverre een behoedzaam verruimend beleid gevoerd: sinds juli is de rente ongemoeid gelaten terwijl verlaging van de kasreserveverplichtingen is uitgesteld, maar er zijn wel openmarktoperaties verricht. Om de economie te steunen, voerden de autoriteiten de investeringsprojecten op. Dit had geen wezenlijk effect op de groei gezien het vertraagde effect van dergelijke besluiten alsook de negatieve gevolgen van de eurocrisis. De kans op monetaire verruiming lijkt op korte termijn wat kleiner geworden gezien de op handen zijnde leiderschapswisseling en de groeiende kans op een wereldwijde stabilisatie na maatregelen van grote centrale banken. We rekenen voor dit jaar niet langer op een verlaging van de kasreserveverplichtingen, maar wel op extra openmarktoperaties en nog één renteverlaging dit kwartaal (bp). India Het tekort op de lopende rekening liet in K een verbetering zien, dankzij een lager tekort op de goederenrekening (van meer dan USD 1, mrd in K1 naar USD, mrd in K). De goederenexport daalde met, j-o-j, maar de import viel met, j-o-j harder terug als gevolg van een lagere invoer van goud en zilver (-7, in K als gevolg van hogere invoerrechten). De netto instroom van kapitaal (USD 17 mrd) bleef min of meer op het niveau van de vorige vier kwartalen. Op korte termijn blijven de vooruitzichten voor directe buitenlandse investeringen vrij onzeker. Het momentum hiervoor is in K waarschijnlijk niet krachtig geweest, terwijl het nog wel even duurt voordat de onlangs goedgekeurde hervormingen op de betalingsbalans gaan doorwerken. USD/INR niveau 1 1 11 1 11 1 1 1 Aziatische valuta Aziatische valuta s boekten terreinwinst ten opzichte van de USD. De risicobereidheid bleef vorige week steun bieden. De INR steeg verder in waarde doordat de markt erop speculeert dat de National Development Council het -jaars plan voor 1-17 gaat goedkeuren. Doel van dit plan is de groei op te voeren tot gemiddeld, over die jaar en tot 9 in 17. De kans is toegenomen dat de INR eind 1 hoger eindigt dan onze prognose van USD ; wij gaan dan ook onze prognose de komende weken herzien. De Chinese financiële markten gaan weer open na de nationale feestdagen van vorige week. Tussen 11-1 oktober wordt de kredietproductie in september bekendgemaakt. In Singapore verschijnt tussen 11-1 oktober de eerste BBP-schatting voor K en het monetaire beleidsbesluit van de centrale bank (MAS). Die berichten kunnen richting geven aan de SGD. We verwachten dat de MAS de hellingshoek van de curve voor appreciatie van de SGD wat verkleint. Onze eindejaarsprognose voor de USD/SGD is 1,.
1 Macro Weekly - Ietsjes beter - oktober 1 WEEKLY ECONOMIC CALENDAR Day Date Time Country Market indicator Period Latest outcome ABN AMRO Expectation consensus Monday /1/1 :: CN HSBC Services PMI Sep. Monday /1/1 :: HK Markit PMI Sep. Monday /1/1 7:: CH Unemployment Rate Sep.9. Monday /1/1 9:1: CH CPI (yoy) Sep -. -. Monday /1/1 1:: DE Industrial Production (mom) Aug -1. -. -. Monday /1/1 17:: EU Eurogroup finance ministers meeting Monday /1/1 :: NZ Business Confidence Q -. Tuesday 9/1/1 1:1: GB RICS house price balance () Sep -19. -1. -. Tuesday 9/1/1 1:1: GB BRC retail sales (yoy) Sep -. -. Tuesday 9/1/1 1:: JP Current account Aug. 9. Tuesday 9/1/1 :: WD IMF to publish World Economic Outlook Tuesday 9/1/1 :: FR Trade Balance (EUR mn) Aug -71. -. Tuesday 9/1/1 9:: EU ECOFIN Tuesday 9/1/1 1:: GB Trade Balance (GBP mn) Aug -719. -. Tuesday 9/1/1 1:: GB Manufacturing Production (mom) Aug. -. -. Tuesday 9/1/1 1:: US NFIB Small Business Optimism Index Sep 9.9 9. Tuesday 9/1/1 1:: MX CPI (yoy) Sep. Tuesday 9/1/1 1:: GB NIESR GDP estimate (qoq) Sep. Tuesday 9/1/1 19:: GB BoE Governor King to speak in London Wednesday 1/1/1 1:: KR Unemployment Rate () Sep.1. Wednesday 1/1/1 :: FR Industrial Production (mom) Aug.9 -. -. Wednesday 1/1/1 9:: SE Industrial Production (mom) Aug. Wednesday 1/1/1 1:: NO CPI (yoy) Sep 1. Wednesday 1/1/1 1:9: BR Selic Target Rate () Oct 1 7. 7. 7. Wednesday 1/1/1 :: KR PPI (yoy) Sep. Thursday 11/1/1 1:: JP Machinery Orders Aug. -. Thursday 11/1/1 :: AU Unemployment () Sep.1. Thursday 11/1/1 :: KR Official Bank Rate Oct 11.. Thursday 11/1/1 :: FR CPI (yoy) Sep.1. Thursday 11/1/1 9:: SE CPI (yoy) Sep 1. Thursday 11/1/1 1:9: CN Money Supply M (yoy) Sep 1. 1. Thursday 11/1/1 1:: ZA Manufacturing Production (yoy) Aug. Thursday 11/1/1 1:9: SG GDP Q A -.7 Thursday 11/1/1 1:: BR Retail Sales Volume (mom) Aug 1. Thursday 11/1/1 1:: US Trade Balance Balance (USD bn) Aug -. -.1 -. Thursday 11/1/1 1:: US Initial jobless claims (s) -Oct 7 Friday 1/1/1 11:: EU Industrial Production (mom) Aug. -. -. Friday 1/1/1 1:: US Producer prices (mom) Sep 1.7.7.7 Friday 1/1/1 1:: US PPI ex. food and energy mom Sep... Friday 1/1/1 1:: US Producer prices yoy Sep. 1.7 1.7 Friday 1/1/1 1:: US PPI ex. food and energy yoy Sep... Friday 1/1/1 1:: MX Industrial Production (yoy) Aug.9 Friday 1/1/1 1:: US University of Michigan Consumer Sentiment Survey Oct P 7. 7. 77.7 Source: Bloomberg, Reuters, ABN Amro Group Economics Blijf altijd op de hoogte van onze visie op de economie en sectoren en download nu de Market Insights app via abnamro.nl/marketinsights of direct in de App Store. Lees meer van het Economisch Bureau op: abnamro.nl/economischbureau Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product met inachtneming van alle mogelijke risico s past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden