OPPER studie Onderzoeksprogramma Postpartum Psychose Erasmus MC, Rotterdam



Vergelijkbare documenten
Bipolaire stoornis en zwangerschap. Anja Stevens Dimence, kenniskring SCBS, 22 september 2016

Zwangerschap en bipolaire stoornis avontuur voor patient en behandelaar. Anja Stevens

Slaapverstoring als risicofactor voor psychopathologie in de postpartumperiode bij vrouwen met een bipolaire stoornis.

Postpartum psychiatrie op de moeder-baby unit

Bipolaire stoornis en zwangerschap: ervaringen uit de praktijk

Stemmingsstoornissen tijdens de zwangerschap en de postpartumperiode

Nieuwe ontwikkelingen in de diagnostiek en behandeling van Bipolaire Stoornissen Jelgersma Lezing LUMC 14 Februari 2012

Multidisciplinair (pre)conceptioneel advies

Moeder & Baby in de psychiatrie; een kwetsbare combinatie

Postpartumpsychose in de klinische praktijk: diagnostiek, behandeling en preventie

Psychiatrie rond zwangerschap. Corné van Lieshout, psychiater

Welkom bij Djoke.nl Kraamzorg bij Psychische klachten

Stop or Go? TerugvalprevenDe training bij het begeleid aiouwen van anddepressiva in de zwangerschap.

Nederlandse samenvatting

Weer stabiel? Tijd om het signaleringsplan te ontwikkelen of bij te stellen

1. In women with bipolar disorder, how does a pregnancy affect bipolar specific outcomes? During pregnancy and in the postpartum period

Stadiëring en interepisodisch functioneren bij Bipolaire Stoornissen

Depressie tijdens de zwangerschap uit de taboesfeer

Disclosure belangen spreker

Presentatie. POP poli Aandachtspunten bij kinderwens, zwangerschap en bevalling bij cliënten met psychische klachten/aandoeningen.

Diagnostische instabiliteit van terugval bij angststoornissen en depressie

Appendix Hoofdstuk 13 Tabellen wetenschappelijke onderbouwing farmacotherapie van ouderen met een bipolaire stoornis

Recente ontwikkelingen op het gebied van de Bipolaire Stoornissen

Moeder & baby in de psychiatrie, een kwetsbare combinatie

Kraambedpsychose ondanks lithiumgebruik bij vrouwen met een bipolaire stoornis Twee gevalsbeschrijvingen

Psychiatrie, Obstetrie en Pediatrie (POP) POP-adviescentrum

Informatieavond Bipolaire stoornis. Bart van den Bergh, verpleegkundig specialist GGz Ronald Vonk, psychiater

Patiënteninformatie. Psychiatrie- Obstetrie- Paediatrie (POP)-poli. Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi.

Schildklier en zwangerschap

Schildklier en zwangerschap

Heart and Soul. Cardiovasculair en Depressie

Discussion Summary Samenvatting Dankwoord Curriculum Vitae

SLEEPREG-BD Nieuwsbrief herfst 2017

Bipolaire Stoornissen en ADHD: Overlap en comorbiditeit

Immuun Activatie in Relatie tot Manische Symptomen in Depressieve Patiënten. Karlijn Becking MD-PhD student, UMCG

Schildklier en zwangerschap

Ontregeling van het immuunsysteem bij psychose

Positieve, Negatieve en Depressieve Subklinische Psychotische Symptomen en het Effect van Stress en Sekse op deze Subklinische Psychotische Symptomen

Zwangerschap met lithium

Bipolaire stoornissen in de eerste lijn?

De opzet en management van een vroegdetectie- en behandelcentrum. Hoe eerder, hoe beter 30 mei 2013, Den Haag Mark van der Gaag

Basistraining Psychiatrie. Psychische klachten na de bevalling Donderdag 19 oktober Voorschoten

borstvoeding Uit enkele case-reports is bekend dat trazodon in kleine hoeveelheden overgaat in de moedermelk.

Kinderwens en bipolaire stoornis: een uitdaging? Anja Stevens 2 november 2017

Zwangerschap en Schildklier

De toegevoegde waarde van antipsychotica bij de behandeling van een depressie. P. Moleman directeur Moleman Psychopharmacology

MEDICAMENTEUZE AANPAK VAN BIPOLAIRE STOORNIS

Vraag en antwoord: Veel gestelde verloskundige vragen.

HET ZWANGERSCHAPSPLAN VOOR VROUWEN MET EEN BIPOLAIRE STOORNIS

Stop or Go? TerugvalprevenBe training bij het begeleid ahouwen van anbdepressiva in de zwangerschap.

Schildklierafwijkingen en zwangerschap

Schizofrenie/psychotische stoornis: MAO-remmers bij depressie 6558 PANSS: Positive and Negative Syndrome Scale

Somatische comorbiditeit bij affectieve stoornissen

De POP polikliniek Voor zwangeren

Vos&de Kruif2015. Hedwig Vos, huisarts Marjolijn de Kruif, psychiater

Somatische zorg voor mensen met een psychotische aandoening

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darm

dr. Wiepke Cahn UMCUtrecht

Geen roze wolk. Psychische klachten & zwangerschap. Maaike Kloosterman-de Groot

Somatische zorg aan patienten met een bipolaire stoornis: wie doet wat?

Wat is de invloed van de zwangerschap en de. postpartum periode op het verloop en de. behandeling van een bipolaire stoornis?

Zwangerschap bij chronische ontstekingsziekten van de darmen

PSYCHIATRIE EN ZWANGERSCHAP. Just Wernand Psychiater

Werkafspraak SSRI in de zwangerschap oktober 2014

Wetenschappelijke conclusies en gedetailleerde toelichting op de wetenschappelijke redenen voor de verschillen met de aanbeveling van het PRAC

, v26; FK Achtergrondinformatie Bipolaire Stoornis

Gebruik van een noodplan bij de behandeling van patiënten met een recidiverende uni- of bipolaire stemmingsstoornis

Valproate referral Nationale implementatie. KenBis 21 september 2018

Neuro-imaging bij bipolaire stoornissen: een overzicht

Informatie voor mensen met een manischdepressieve. hun partners en andere betrokkenen. Kinderwens3

Schildklieraandoening en zwangerschap

Onder de tafel of op de (keuken) tafel?

Het belang van goede slaap voor het psychisch welzijn: oorzaken en gevolgen van slaapstoornissen in de psychiatrie

Slaapstoornissen in de psychiatrie: het belang van behandeling

LKPZ SYMPOSIUM Perinatale psychopathologie: voorkomen bevalt beter. 20 september 2012 NEMO, Amsterdam

Stagering en profilering van bipolaire stoornissen: Implicaties voor de klinische praktijk

Obsessieve-compulsieve stoornis tijdens de zwangerschap en post-partumperiode

Academische Werkplaats Ernstige Psychotische Aandoeningen

18/03/2016. inhoud. Zorg voor jongeren met psychiatrische problemen. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie. jongeren populatie

Management of preterm delivery in women with abnormal fetal presentation

Bijwerkingen van psychotrope geneesmiddelen. Nikkie Aarts

Depressie na een hartinfarct en risico op nieuwe hartklachten

Suïcide en suïcidepreventie

op het latere leven Anja Huizink Vrij Universiteit Amsterdam Radboud Universiteit Nijmegen

Gebruik van antidepressiva (SSRI) voor en tijdens de zwangerschap en in het kraambed

ZORGPROGRAMMA PERINATALE GEESTELIJKE GEZONDHEID. Gilbert Lemmens Innovaties in de GGZ Gent 2017

Manie na gebruik van een decongestivum

Brein in brand! De rol van ontstekingsprocessen in psychiatrische aandoeningen. Dr. Violette Coppens.

Maryleen Sorée. Dag van de kraamzorg 2015 Mama-Fit!

Psychose in. Natuurlijk fenotype Bestaat echt (Validiteit) Klinisch Nuttig Acceptabel. De Componenten van Diagnose

De Nederlandse Hersenbank voor Psychiatrie en post-mortem hersenonderzoek: kans om zorg te verbeteren

Informatie voor patiënten over de POP-poli van Tergooi.

Schildklierafwijkingen en zwangerschap

NVOG Voorlichtingsbrochure BENZODIAZEPINEN BIJ DE ZWANGERSCHAP EN IN HET KRAAMBED

DSM 5 - psychose Dr. S. Geerts Dr. O. Cools

Van genetische kwetsbaarheid naar herstel

Effecten van een postpartum depressie op kinderen en hun ontwikkeling

Lamotrigine in bipolar depression Loos, Marcus Lambertus Maria van der

Depression and inflammation; a life perspective

Transcriptie:

Postpartum Psychose Postpartum psychose patientenvereniging opgericht! www.kraambedpsychose.nl Veerle Bergink 31 Oktober 2012 Postpartum Psychose Binnen 4 weken na de bevalling Incidentie: 1 op de 1.000 bevallingen Hoogste Risico Factoren: Bipolaire stoornis (manische-depressiviteit) Sinds 2005, zijn er 120 vrouwen met postpartum psychose geincludeerd Geen risicofactoren gekoppeld aan zwangerschap, bevalling, borstvoeding of gezondheid van de baby Eerdere postpartum psychose Meeste vrouwen hebben geen psychiatrische voorgeschiedenis (First-onset Postpartum Psychosis) Geen risicofactoren gekoppeld aan zwangerschap, bevalling, borstvoeding of gezondheid van de baby Bergink V, Lambregtse-van den Berg, MP, Koorengevel K, Kupka R, Kushner SA, Firstonset psychosis occurring in the postpartum period: a prospective cohort study. J of Clin Psych, 2011 Sinds 2005, zijn er 106 vrouwen met postpartum psychose geincludeerd Geen risicofactoren gekoppeld aan zwangerschap, bevalling, borstvoeding of gezondheid van de baby Behandeling met antipsychotica en lithium, geen antidepressiva

Adverse effects of antidepressants postpartum Psychotische depressie postpartum AD= antidepressant Een derde heeft postpartum psychose met depressieve symptomen (vaak stemmingsincongruent) Bergink and Koorengevel, Am J Psych 2010 Ernstige acute depressie postpartum Vraag naar de voorgeschiedenis Sinds 2005, zijn er 106 vrouwen met postpartum psychose geincludeerd Vraag naar bipolaire familieanamnese Let op met gebruik antidepressiva Geen risicofactoren gekoppeld aan zwangerschap, bevalling, borstvoeding of gezondheid van de baby Behandeling met antipsychotica en lithium, geen antidepressiva Begin gemiddeld op dag 8, duur gemiddeld 40 dagen Behandeling postpartum psychose: benzodiazepine, antipsychotica, Lithium Bergink V, Lambregtse-van den Berg, MP, Koorengevel K, Kupka R, Kushner SA, First-onset psychosis occurring in the postpartum period: a prospective cohort study. J of Clin Psych, 2011

Etiologie Hormonen na de bevalling First hit Genetische kwetsbaarheid Second hit Omgevings factoren Bevallen van een kind Brein in ontwikkeling Kwetsbaar Brein Psychose Manie Depressie, etc Postpartum Psychose Ziektes die specifiek ontstaan in de kraamtijd zijn vaak autoimmuun ziektes Vrouwen met postpartum psychose hebben 3 keer zo vaak antistoffen tegen de schildklier in hun bloed vergeleken met gezonde kraamvrouwen. Ook vaker een schildklier die uitvalt Controle van de schildklierfunctie is van groot belang. We stellen voor om TSH, f T4 en TPO abs tijdens opname en 6 maanden postpartum te bepalen. High prevalence of autoimmune thyroid dysfunction Immuuncellen 48 Patienten met first onset postpartum psychose 46 Gezonde vrouwen 4 weken postpartum 138 Gezonde vrouwen niet postpartum Bergink V,et al. Prevalence of thyroid dysfunction in first onset postpartum psychosis. Brit J Psychiatry 2011

Monocyten activatie meten door genexpressie van inflammatoire genen Meer Monocyten Minder T cellen 51 pro-inflammatory monocyte genes Gen expressie proinflammatory cytokines IL1, IL6 and TNF inflammatory compounds PTGS2/COX2 and PTX3 inflammatory chemokines CCL20, CXCL2 and CXCL3 correlation to the transcription factors ATF3 and DUSP2 Signaling Gene 1 protein adhesion, motility, chemotactic factors EMP1, CDC42, CCL2, CCL7 correlation to the transcription factors PTPN7 and NAB2 Gene 2 Interferon genes Glucocorticoid receptor genes Fenotype switchen Monocyten activatie geactiveerde inflammatoire monocyten

Glucocorticoid receptor isotypes GRα=actieve vorm GRß=inactieve vorm GRα= GRß= GRα/ GRß = Meer Monocyten Glucocorticoid resistentie Geactiveerde monocyten Glucocorticoid resistentie Bergink, Biol Psych 2012 DANK! Prof. Dr. Hemmo Drexhage Karin Burgerhout Harm de Wit Karin Weigelt Annemarie Wijkhuis Thomas Hoogenboezem Angelique van Rijswijk Postpartum psychose preventie plan Eerdere postpartum psychose Bipolaire stoornis From: Episodes of Mood Disorders in 2,252 Pregnancies and Postpartum Periods Am J Psychiatry. 2011;168(11):1179-1185. doi:10.1176/appi.ajp.2011.11010148 Figure Legend: Munk-Olsen et al. Archives General Psychiatry 2009 Episode Occurrence Rates of Major Affective Episodes During Pregnancy and During the Postpartum Period in 1,162 Women With Bipolar I, Bipolar II, or Major Depressive Disorder a Munk Olsen T. Arch Gen Psy 2009; 66 (2): 189 195. Date of download: 9/3/2012 Copyright American Psychiatric Association. All rights reserved.

From: Risk of Recurrence in Women With Bipolar Disorder During Pregnancy: Prospective Study of Mood Stabilizer Discontinuation Am J Psychiatry. 2007;164(12):1817-1824 doi:10.1176/appi.ajp.2007.06101639 Risico van medicatie Risico ziekte - teratogeniteit - Neonatale toxiciteit - Lange termijn effecten - Borstvoeding? - Effecten van stress/ziekte op het kind - Moeilijk om moeder te stabiliseren - hechting moeder en kind Date of download: 5/7/2012 Copyright American Psychiatric Association. All rights reserved. Vrouwen met bipolaire stoornis: Preventie van postpartum psychose met lithium 91 Stewart n= 21 10 % 92 Austin n= 17 22 % versus 75% Postpartum psychose preventie plan 95 Cohen n= 27 7 % versus 62 % Rust Reinheid Regelmaat Medicijnen na de bevalling Postpartum psychosis preventie plan Postpartum psychose preventie plan Hoog risico vrouwen die medicatie-vrij zijn worden geadviseerd om lithium prophylaxis meteen na de bevalling..de eerste avond na de bevalling. Een keer per dag...geen borstvoeding We adviseerden niet om medicatie te stoppen tijdens de zwangerschap, geen polyfarmacy Lithium was eerste keus... Als patienten stabiel waren met carbamazepine, lamotrigine of antipsychotica, continueerden we deze medicatie.. spiegels dag 2, 5, 12 We adviseerden geen valproaat te gebruiken

Prevention of Postpartum Psychosis in women at high risk. Bergink et al. Am J Psych, 2012 41 vrouwen met bipolaire stoornis 29 vrouwen met alleen postpartum postpartum psychose in de voorgeschiedenis Terugval (%) 40% 30% 20% Terugval tijdens de zwangerschap en na de bevalling Bipolaire Stoornis Postpartum Psychose 10% 0% 0 5 10 15 20 25 30 35 40 Zwangerschapsduur (weken) Vrouwen met alleen een postpartum psychose in de voorgeschiedenis kunnen wachten met medicatie tot direct na de bevalling. Vrouwen met een bipolaire stoornis kunnen het beste medicatie continueren, tijdens zwangerschap en in de postpartum periode om het risico op terugval te beperken. Natuurlijk moet het gebruik van medicatie altijd worden afgewogen tegen de risico s ervan voor het ongeboren kind. Landelijk Postpartum Psychose Preventie zwanger, bipolair, eerdere postpartum psychose naturalistisch Patienten krijgen een vragenlijstje via web-link, net als 3000 zwangeren uit de algemene bevolking. Samenwerking met Sleepreg-BD Aanmelden via r.wesseloo@erasmusmc.nl v.bergink@erasmusmc.nl

DANK! Afdeling Psychiatrie Erasmus MC Verpleging P3 Afdeling Verloskunde