Overmatige wortelgroei Tomaat (Aubergine) Onderzoek Onderzoek Overmatige WortelGroei Beheersmaatregelen in de praktijk (PT2011) Analyse van hoeveelheid bacteriën in wortel, water ed. (PT2012) Besmettingsproef en invloed van ph, EC, e.d.(pt2012) Middelen in de teelt (PT2012) Antagonisten en milde variant (aanvraag 2013?) Symptomen Overmatige wortelgroei -> O2 tekort -> Pythium -> veelvuldig bestrijding om uitval te voorkomen Meer wortelpunten -> meer cytokinine -> meer gewasgroei Onregelmatig gewas -> moeilijk te sturen en meer arbeid om te corrigeren (1/3 bladeren verwijderen) Te vegetatief -> grote bladeren en minder productie Type onderstam: afhankelijk van groeikracht, meer en minder uiting van symptomen Ines van Marrewijk 30-10-2013 1 2 3 Ziekteverwekker Bacterie (eencellig, kan zich elk half uur delen) Infectie via wondjes op de wortels (mechanisch, Pythium) Breed waardplantenbereik: roos, fruit, druif, peen etc Bacterie overleeft in de grond (tot 15jr) en in water Besmettingen via water, wortel, grond, handen (via binnenvliegende insecten en vogels?) Bacterie lijkt niet in bovengrondse plantendelen te zitten Via wondjes in wortels Mechanische wonden Wondjes a.g.v. Pythium Infectie in wortel Eigenschappen Agrobacterium A. thumefaciens Ti-plasmid: verstoorde hormoonhuishouding gallen (tomaat roos) 4 5 A. rhizogenes Ri-plasmid: verstoorde hormoonhuishouding Overmatig wortels (crazy roots, root mat Genetische modificatie: plasmide (stukje erfelijk 6 materiaal) wordt ingebouwd in plantencel disorder) Meetbaarheid via DNA OWG 2012: Proefopzet kas OWG 2012: Effectieve middelen Water Bij lage infectiedruk: bepaling of A.t. aan- of afwezig Bij hoge infectiedruk: hoeveelheid bacteriën per ml Wortels hoeveelheid bacteriën per gram wortels 7 8 Waarnemingen na 6 weken kasteelt Chloor en peroxide: minste symptomen op het blok (-/-40%) Overige behandelingen: marginaal tot geen effect Effect op Behandeling Besmet symptomen Zonder besmetting, geen middel nee nvt Besmetting, geen middel ja Is referentie Actief chloor 2ppm ja Minimaal Actief chloor 5ppm ja Positief ECA-water 1ppm ja Minimaal ECA-water 3ppm ja Minimaal ph 5 ja Minimaal ph 7 ja Minimaal Waterstofperoxide 10ppm ja Positief Waterstofperoxide 30ppm ja Positief ZW laag ja Minimaal ZW hoog ja Minimaal Wortelsymptomen op blok na 6 weken kasteelt 9 Onbesmette plant 1
OWG 2012: Oogst Oogst na 6 weken kasteelt, vergelijking alle behandelingen Primair besmette plant t.o.v. niet besmette planten -/- 55% kg, -/- 24% aantal vruchten Geen verschillen in oogst tussen de diverse middelen 10 Besmette plant OWG 2012: Infectiedruk Toepassing middel -> NIET minder bacteriën per g wortels Symptomen nét zichtbaar -> weinig bacteriën per g wortels Daarna al snel verzadigingsniveau = miljoenen A.r. per g Middelen zijn snel uitgewerkt in het blok Geen meetbare concentraties in substraat/drainwater -> IN mat geen effect van middel op bacteriën in wortels Wortels van. Sympt Behandeling Aantal k.v.e. aan einde proef A.r. per g wortels Bovenop blok 1 Excl middel 2.604 Bovenop blok 1 Chloor 5ppm 11.920 Onderin mat 1 Excl middel 398.000 Onderin mat 1 Chloor 5ppm 12.240 Bovenop blok 4 Excl middel 152.000.000 Bovenop blok 4 Chloor 5ppm 25.200.000 Onderin mat 4 Excl middel 32.800.000 Onderin mat 4 Chloor 5ppm 31.600.000 Bovenop blok 7 Excl middel 23.400.000 Bovenop blok 7 Chloor 5ppm 64.000.000 Onderin mat 7 Excl middel 116.400.000 Onderin mat 7 Chloor 5ppm 103.600.000 Infectiedruk in wortels met RealTime-PCR DNA techniek Aantal k.v.e. is het aantal kolonievormende eenheden Bepaling is gedaan o.b.v. 250 mg wortels 11 Ervaren uit proef Eerste symptomen bij planten dicht bij het draingat Waarschijnlijk omdat watergehalte hoger is? Bij extra beschadiging wortels -> Daar het eerst symptomen 12 Concentratie middelen 1 Controleer concentratie bij aanmaak en bij de druppelaar Uitgangswater is vrijwel nooit homogeen (niet berekenbaar) Bacteriën, schimmels, OM in uitgangswater -> - actieve stof reageert al - effect op schadelijk organisme is minder - concentratie moet bij steker nog meetbaar zijn Op locatie gemaakte middelen worden vaak in-line geïnstalleerd. Controle gift-concentratie nauwelijks mogelijk Voor alle middelen geldt: -Bereken de gewenste concentratie -> test met regenwater -Klopt de concentratie dan nog? (vaak 50%) Concentraties middelen 2 Peroxide geleverde 35% (label) bleek minimaal 50% volgens MSDS Stabilisator bij Peroxide +Azijnzuur ->perazijnzuur is niet meetbaar (maar wel schadelijk vanaf 1mg/l, WaterWaarden) ECA-water en ZW is toegepast volgens minimale en maximale adviesdosering van de leveranciers apparatuur ECA-water en ZW, vaak in mengbak geïnstalleerd, waardoor controle op concentratie moeilijk is. Concentraties middelen 3 Betere techniek nodig voor gecontroleerde stuurbare en veilige concentraties Raadpleeg MSDS voor minimale/maximale concentratie van de werkzame stof(fen). Houdbaarheidsdatum, label. 13 14 15 Besmetten van planten Conclusies uit proef 2011 Watergehalte: droger geeft lokaal minder wortels Leeftijd plant: gevoeligheid van plant blijft gelijk na enten Micro-organismen: geen weerstand tegen infectie Lage ph geeft minder snelle uitbreiding van bacteriën Meer bacteriën bij besmetting->niet meer symptomen Extra verwonding van wortel: geen effect Veel symptomen = Veel bacteriën in wortels Teeltwisseling, alles of niets 1 Goten 2 Stekers: 3 Ondergronds drainsysteem 4 Silo s 5 Folie trekken 1: Goten Voorbehandeling (zuur) om kalkvrij te maken Visueel schoon maken met hoge druk water DAARNA met ontsmettingsmiddel Vergeet niet de verzamelbakken aan einde goot Let op met chloor na zuur -> damp (eerst water ertussen) EN / OF folie-strook over goot 16 17 Zij-aanzicht goot 18 2
2: Stekers Eraf en ontsmet via dompelen Nieuwe stekers Dubbele set stekers 24 uur dompelen in zuur ph 2-3 handhaven 3: Drainsysteem Water loopt erdoor tijdens het reinigen van t systeem Minimaal met ontsmettingsmiddel spoelen Totaal volzetten vanuit drainput (= beste als mogelijk) Drainslang en ondergronds drainsysteem Leeg laten lopen Organisch materiaal eruit Ontsmetten Vuil én schoon drainsilo 4: Silo s Wanneer wordt UV ontsmetter gecontrolleerd? 19 20 21 5: Folie Volvelds folie (is beste als mogelijk) OF Stroken met grote overlap en vast maken VOORKÓMEN van aantasting, na vorig jaar OWG Wat werkt voor u GOED Voorkómen Symptomen onderdrukken NA 1e AANTASTING, onderdrukken symptomen Wat werkt voor u GOED Wat werkt voor u NIET GOED Wat werkt voor u NIET GOED Wat zijn grootste RISICO s bij het voorkómen Wat zijn grootste RISICO s bij het onderdrukken 22 23 24 DÉ oplossing Waar ligt volgens u DÉ oplossing (-richting) voor OWG Chemisch middel aan druppelwater (hoe?) Betere methoden en controle op effect van middelen Biologisch (anthagonisme, bio-evenwicht) Bescherming (resistentie-veredeling, vaccinatie) Afwisselen van methoden/middelen (resistentie?) Combineren van de beste ervaringen van telers 25 Gevoeligheid Waardoor MEER/MINDER gevoelig of risico Belichte teelt Vroege opkweek, 1-op-1 geeënt of getopt Onderstam, Ras Grofheid tomaat Substraat Op goot of op de grond Folie volvelds, folie stroken, Gronddoek Ontstetten water: UV, Verhitter, Ozon, Biofilter 26 Praktijk ervaringen 2011 Preventieve + curatieve maatregelen -> minder uitbreiding Schade = extra arbeids, en middelen Meer ervaring -> beter beheersbaar, minder last In theorie: UV, verhitten afdoende (mits goed werkt) 7 vd 19 bedrijven druppelmiddel 7 chloor, 3 ECA, 2 peroxide, 1 ZO en 5 nvt 3x langdurig compostthee preparaten + toevoegingen. * de ervaringen hiermee worden als waardevol gezien * hoewel het geen makkelijk meetbare sturing kent. * de uitbreiding van OWG in de teelt die telers was groot 27 3
Praktijk ervaringen 2011, MAT Mat boven open snijden Draingat met flap -> voorkomt direct contact mat-goot Praktijk ervaringen 2011 Bovenkant van blok/substraat droog -> -> minder wortels bovenop zichtbaar -> OWG meer in en onder de mat Snel herbesmetting: open grond, slecht profiel, teelt op grond Onderstam + ras -> proef in aubergine (LTO Groeiservice) 28 29 Geen verschillende in onderstammen 30 Hoog (10 ppm) actief chloor in water Symptomen IN steenwolmat Minder OP blok Matten open snijden geeft Algen, symptomen in mat Actief droog oppervlak van blok (steenwol) tijdens beheersfase realiseren -> symptomen IN mat en minder OP blok 31 32 Callus op stam -> open wond is invalspoort voor ziekten 33 Andere oorzaak Symptomen niet op blok maar in/onder mat 34 Water loopt over het blok -> donkere (algen) streep over folie van blok Indicatie dat actie nodig is 35 Lekkende druppelaar -> Plant krijgt 24 uur per dag water 36 4
Zeldzame symptomen Bedankt voor uw aandacht Ines van Marrewijk i.vanmarrewijk@agrocontrol.nl 015-2572511 of 06-11347778 - Hygiëne-check: test op effect schoonmaak - Analyse: Microbiologie, nutriënten, residu - Advies op maat, hygiëne, teeltwisseling - WaterWaarden (zware metalen etc) - Methaan in osmosewater - OpnameAnalyse: een nieuwe kijk op voeding Gallen op wortel en op entplaats 37 info@agrocontrol.nl 015 2572511 38 5