P&O NETWERKEN Extralegale voordelen bij lokale besturen SD Worx en de publieke sector 1
INLEIDING: Flexibel loonbeleid bij lokale besturen: contradictio in terminis? Wettelijk kader: - Art 131 RPB Gemeente: geen andere toelagen en vergoedingen dan die vermeld in dit besluit - Art 93 RPB OCMW: geen andere toelagen en vergoedingen dan die vermeld in dit besluit Vrijheidsgraad is beperkter maar sluit een individueel loonbeleid per bestuur niet uit. Trends in verloning in de tijd Trends Vast loon en sociaal dienstbetoon Fiscaal- Sociaaljuridische optimalisatie Work-Life Optimalisatie New-age benefits : kinderopvang, strijkdienst, Beloningsmanagement Strategisch Belonen Inkomensmanagement Arbeidsvoorwaarden à la carte 60-70 80-90 00 10? 2
IJsberg in de Publieke Sector Prive Boven water Loon Toelagen voor nacht, weekend, Overuren Haard & Standplaats Hogere functie-, gevaren-, permanentiemandaattoelage Opdrachthoudersschap- functioneringsmanagementtoelage Publiek Onder water (Vergoeding voor reiskosten) (Vergoeding voor verblijfskosten) (Maaltijdcheques)/ sociale voordelen hulpmiddelen Hospitalisatieverzekering Groepsverzekering 30 versus 35 dagen vakantie Arbeidstijd / inhaalrust Flex Income in de Publieke Sector bijkomende aandachtspunten Statuut van de ambtenaar : geen individuele overeenkomst Hoe keuze introduceren? als een collectief recht in de statuten opnemen? Syndicaal statuut Toezichthoudende overheid - Ondoordachte besteding van middelen? - Beginselen van behoorlijk bestuur Gelijkheidsbeginsel Zorgvuldigheids- en redelijkheidsbeginsel 3
Samenstelling loonkost klassieke verloning WN fiscus RSZ WN en WG rest NETTOLOON BV RSZ - WN BRUTOLOON RSZ - WG Belastbaar loon Loon, méér dan loon alleen Enkele bijkomende loonelementen op een rij (Forfaitaire) onkostenvergoedingen GSM/ Blackberry/ laptop Bedrijfswagen! Tendens = Omkering bewijslast + forfaitaire waardering Maaltijd- en ander cheques Andere sociale voordelen en geschenken Aanvullingen bij sociale zekerheid 4
Onkostenvergoedingen omkering van de bewijslast! Onkostenvergoedingen Bezint eer je begint! Praktijk = veelvuldig gebruik van onkostenvergoeding 2 soorten 1 Werkelijke kosten op basis van kostennota s parkingkosten restaurantbezoek openbaar vervoer 2 Onkosten op forfaitaire basis verblijfskosten voor dienstreizen bij FOD s (KB 24/01/1964) Forfaitaire maaltijdvergoeding Vlaams Personeelsstatuut (art. VII.83) 5
Forfaitaire onkostenvergoedingen Bezint eer je begint!! Bewijslast sociaal: TOT.. 2010 Traditionele visie RSZ(PPO) Werkgever moet werkelijke kosten bewijzen alsook de omvang Standpunt Hof van Cassatie (14/01/2002 & 2/02/2004) RSZ(PPO) moet 2 zaken bewijzen: bewijzen dat het voordeel loon is bewijzen dat er geen beperking is in RSZ-besluit Bewijslast in de praktijk = samenwerkingsplicht Verzamel bewijs van aard en omvang gemaakte kosten Zeker bij forfaitaire onkosten: transparant systeem Forfaitaire onkostenvergoedingen Bezint eer je begint!! Bewijslast sociaal: VANAF. 1/1/2010!! Opnieuw omkering van de bewijslast! 1. Doelstelling: RSZ(PPO) had moeite met bewijsvoering 2. Hoe? RSZ hoeft enkel het karakter van de vergoeding te betwisten 3. Bewijsmiddelen? Alle middelen behalve de eed Sanctie: Herkwalificatie van de kostenvergoedingen Kan ambtshalve door RSZPPO Tot 3 jaar terug Opgelet! Zowel patronale als persoonlijke bijdragen regulariseren 6
Fofaitaire onkostenvergoedingen Bezint eer je begint! Samenstelling van forfaitaire kostenvergoeding: TIPS & TRICKS 1. Stel een interne policy op 2. Maak de vergoeding afhankelijk van de functie 3. Bepaal het aandeel/ bedrag van elke kostenpost 4. Verzamel bewijzen van elke kost gedurende een referteperiode 5. Geen dubbeltellingen! 6. Maak evt. formele kostenakkoorden met fiscus Onderrichtingen 3 e kwartaal RSZ (nog niet overgenomen door RSZPPO): Mogelijke forfaitaire terugbetalingen!! 1. Baan-, dag-, maaltijdvergoeding, 2. Buitenlandse dienstreizen: korte en lange termijn 3. Gebruik eigen vervoer voor beroepsdoeleinden 4. Representatiekosten 5. Kledijkosten 6. Parkingtickets aan het werk 7. Bureaukosten ZIE BIJLAGE 7
Vb 1 Bureaukosten Thuis werken geeft extra kosten die inherent zijn aan de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. Deze kosten zijn supplementair aan de hulpmiddelen die de werkgever ter beschikking moet stellen. Verschillende soorten - WN die een deel van hun werk thuis doen 110,50 per maand Opname in functieomschrijving en binnen grenzen arbeidsduur Structureel en op regelmatige basis - Huisarbeiders met specifieke AO 10% van het loon welke de thuisarbeid vertegenwoordigd - Telewerkers 10% van het loon welke het telewerk vertegenwoordigd Vb. 2 Kosten verbonden aan auto RSZ: - De kosten die WG betaalt voor verplaatsing woon-werkverkeer zijn geen loon indien de kostprijs niet wordt overschreden. De parkingkosten die hieraan verbonden zijn, vallen hier ook onder. Fiscus: - De kosten voor woon-werkverkeer zijn soms belastingvrij. De parkingkosten mogen terugbetaald worden zolang er bewijzen kunnen geleverd worden. RSZ-forfait - 15 per maand voor kleine parkeerbedragen - 15 per maand voor car-wash indien de functie een voertuig van onberispelijke staat vereist - 50 per maand voor parking de veiligheid die vereist is voor het voertuig of de inhoud ervan Enkel indien het voertuig hoofdzakelijk voor beroepsdoeleinden wordt gebruikt 8
Hulpmiddelen: - GSM/ Blackberry - Bedrijfswagen GSM/ Blackberry - STAVAZA Vraag 1: ELK gebruik mobiele telefoon belastbaar voordeel? neen, enkel het privé gebruik is sociaal en fiscaal belast Vraag 2: momenteel geraamd? de werkelijke waarde gebrek aan realistische regels? RSZ hanteert forfait van ± 12,50 Welke werkwijzen/ verdeelsleutels zien we in de praktijk? Split bill Forfaitaire verdeelsleutel Max. bedrag voor professioneel gebruik 9
GSM/ Blackberry - STAVAZA Aangekondigde wetswijziging: Naar een forfaitair voordeel voor iedereen? Aanleiding: praktische discussies met RSZ(PPO) controles Ontwerp KB ministerraad 27/11/09: voordeel bedrijfsgsm= 12,50 eur - Uitz 1: geen privégebruik is toegestaan - Uitz 2: gefundeerde opsplitsing privégebruik professioneel gebruik En de Fiscus? Zou RSZ volgen. Tweede lezing Ministerraad = tekst afgekeurd! Uitstel is geen afstel Tijdelijk opnieuw werkelijk waarde Timing? 2010 niet gehaald, 2011? Afwachten Waardering privégebruik bedrijfsgsm: RSZ neemt standpunt in RSZ wacht niet op publicatie van de ontwerpteksten van het KB! Via een mededeling bevestigen zij de toepassing van de forfaitaire benadering zoals voorzien in het ontwerp van KB Samengevat: Privé gebruik toegestaan + geen GSM policy = forfait 12,50/maand Privé gebruik toegestaan + objectieve interne regeling = geen forfait 12,50 - Optie 1= aanrekening van werkelijk privégebruik aan medewerker (split bill) - Optie 2= lager maandelijks forfait dan 12,50 voor privé gebruik kan mits redelijk aantoonbaar (facturen bepaalde periode bijhouden) - Optie 3= forfait maandelijks beroepsgebruik vastleggen. Elk bedrag dat boven forfait komt wordt beschouwd als privé gebruik. Deze optie is het moeilijkste te verdedigen Geen privé gebruik toegestaan Werkwijze binnen het bestuur goed uitwerken in een GSM policy! 10
Bedrijfswagen: onbestaande in de publieke sector? Begrip bedrijfswagen en persoonlijk gebruik Circulaire BS 14/04/2006: Bij de evaluatie van de toepassing van de regeling van de solidariteitsbijdrage voor bedrijfsvoertuigen heeft de Regering vastgesteld dat deze reglementering niet correct wordt toegepast in de overheidssector. Vaststelling: FOD s, POD S, Regionale en lokale overheden privégebruik toegestaan Vaak onduidelijkheid wanneer er sprake is van een bedrijfswagen Bedrijfswagen: onbestaande in de publieke sector? Begrip bedrijfswagen en persoonlijk gebruik Alle voertuigen die: - Eigendom zijn van de besturen of geleased worden - ter beschikking gesteld worden aan personeelsleden - Gebruikt worden voor woon-werkverkeer en/ of privéverkeer Praktisch - voertuigen type M1 = CO2 taks + fiscaal VAA: alle personenwagens en monovolumewagens MAAR OOK: minibussen en voertuigen voor dubbel gebruik. - voertuigen type N1 (goederenvervoer)= CO2 taks + Fiscaal VAA maar op werkelijke waarde!: Lichte vrachtwagens Camionette 11
FISCAAL GEVOLG: Belastbaar voordeel alle aard (VAA) (kilometers x CO2-uitstoot x CO2-coëfficiënt) / 12 Belastbaar voordeel alle aard Kilometers 25 km = 5000 kilometers >25 km = 7500 kilometers CO2-uitstoot - Gelijkvormigheidsattest/gegevensbank van DIV - Onbekende CO2-uitstoot 205 g/km : benzine, aardgas, lpg 195 g/km : diesel CO2-coëfficiënt vanaf 01.01.2011-0,00216 /g CO2 Benzine, aardgas, lpg - 0,00237 /g CO2 Diesel 12
Belastbaar voordeel alle aard Woonwerk-afstand 25 km - Diesel : 2010 5000 x C02-uitstoot x 0,00230/12 5000 x 140 x 0,00230/12 = 134,67 - Diesel : 2011 5000 x C02-uitstoot x 0,00237/12 5000 x 140 x 0,00237/12 = 138,25 Meerkost voor de personeelsleden? Merk en type PK CO2 5.000 km en maandelijks voordeel berekend op basis van : Verschil CO2 - PK 7.500 km maandelijks voordeel berekend op basis van : Verschil CO2-PK PK CO2 PK CO2 Audi A 4 Avant 2,0 TDI 11 140 150,58 134,17-16,42 225,88 201,25-24,63 BMW 3 Tourin g 318 D 11 125 150,58 119,79-30,79 225,88 179,69-46,19 VW Passat Variant 2.0 TDI 11 129 150,58 123,63-26,96 225,88 185,44-40,44 Ford S- MAX 1.8tdci Ambie nte 10 164 137,38 157,17 19,79 206,06 235,75 29,69 Audi A3 Sportb ack 1.6tdi 9 112 124,17 107,33-16,83 186,25 161-25,25 Golf Plus 1.4tsi (benzi ne) 8 146 114,13 127,75 13,63 171,19 191,63 20,44 13
Berekeningsformule CO 2 -solidariteitsbijdrage (CO2 uitstoot x 9 correctie ifv brandstoftype)/12 maand x coëfficiënt Benzinevoertuigen 768 Dieselvoertuigen 600 LPG 990 Coëfficient : 1,1298 vanaf 01.01.2011 Berekening CO 2 solidariteitsbijdrage Wagen CO 2 CO 2 taks Audi A4 Avant 2,0 TDI 2010 Audi A4 Avant 2,0 TDI 2011 140 140 [(140 x 9) 600] x 1,1016 12 maand [(140 x 9) 600] x 1,1298 12 maand 60,59 62,14 14
Bedrijfswagen: onbestaande in de publieke sector? Begrip bedrijfswagen en persoonlijk gebruik Type wagen Personenwagen, wagen voor dubbel gebruik, minibus, onechte lichte vrachtwagen vrachtwagens, lichte vrachtwagens Belastbaar voordeel Ja, forfaitaire raming Ja, raming volgens werkelijke waarde CO2- solidariteitsbijdrage Ja, want categorie M1 Ja, want categorie N1 Bedrijfswagen: onbestaande in de publieke sector? Begrip bedrijfswagen en persoonlijk gebruik Vragen: praktische verwerking van het VAA in de loonlijn Verworven recht na langdurig privaat gebruik? verplichting om recht op bedrijfswagen op te nemen in RPR? éénzijdige wijziging van het recht of type wagen? vrije keuze van wagen wel privé gebruik maar geen tankkaart: impact op VAA? 15
Simulaties VAA in loonlijn Situatie 1: loonlijn zonder VAA Situatie 2: VAA komt in loonlijn Situatie 3: eigen bijdrage werknemer Situatie 1 Firmawagens in de loonberekening : situatie 1 (geen firmawagen) Bruto loon RSZ Belastbaar loon bedrijfsvoorheffing Netto 2.500 (330) 2.170 (750) 1.420 16
Firmawagens in de loonberekening: situatie 2 + 3 Gegevens: - Aantal privé kilometers : 6.000 KM - Woon- werkafstand : 45 km enkel - VAA = 206,06 - Volledige eigen bijdrage van bedrag = VAA Situatie 2 Bruto loon RSZ Belastbaar loon Voordeel van alle aard Belastbaar loon Bedrijfsvoorheffing verschil Voordeel van alle aard Netto loon 2.500 (330) 2.170 + 206,06 2.376,06 (810) 1.566,06-206,06 1.360 17
Situatie 3 Bruto loon RSZ Belastbaar loon Bedrijfsvoorheffing verschil Persoonlijke bijdrage Netto loon 2.500 (330) 2.170 (750) 1.420-206,06 1.213,94 Sociale voordelen: - Maaltijd- en ander cheques - Andere sociale voordelen en geschenken - Aanvullingen bij sociale zekerheid 18
Definitie en overzicht sociale voordelen Definitie: voordelen in natura of contanten met respect voor de sociale en fiscale regelgeving Soorten - Maaltijdcheques - Hospitalisatieverzekering - Woon-werkverkeer - Begrafenisvergoeding - Aanvullend pensioen (tweede pensioenpijler) - Andere zijn mogelijk. Maaltijdcheques Voorwaarden voor RSZ en fiscale vrijstelling 1. Toekenning vervat in (CAO) / IAO 2. Aantal cheques = effectief gewerkte dagen 3. Op naam / op individuele rekening 4. Alleen verbruiksklare voeding 5. Deel WG = max. 5,91 6. Deel WN = min. 1,09 7. Voorwaarden cumul bedrijfsrestaurant 8. Geen cumul met hotel en dagvergoeding (art 158 RPB) 9. Max. 3 maanden geldig 10.Afgifte in dezelfde maand 11.Vermeldingen op RSZ - aangifte 19
ECOCHEQUES Voorafgaandelijke opmerking: 1. Binnen de publieke sector bestaat er geen verplichting om eco-cheques te geven. Noch voor statutairen, noch voor contractuelen. 2. Mits wijziging aan de toepasselijke rechtspositie binnen het bestuur is dit in de toekomst niet uitgesloten 3. Na invoering gelden dezelfde fiscale en sociale regels zoals in de private sector Eco-cheque : basisvoorwaarden RSZ en fiscale vrijstelling - Toekenning vervat in (CAO) / Individuele arbeidsovereenkomst - Maximum 10 per cheque - Kan niet omgeruild worden voor geld - 24 maanden geldigheidsduur - (CAO)/ overeenkomst bepaalt frequentie - Op naam / op individuele rekening - Alleen voor aankoop producten met ecologisch karakter - Maximum 125 in 2009 - Maximum 250 in 2010 - NAR bepaalt wat ecologische producten zijn 20
Sport- en cultuurcheques Voorwaarden voor RSZ vrijstelling 1. Toekenning vervat in sectorale of (bedrijfscao) / IAO 2. Niet in geld 3. Op naam 4. Inwisseling bij erkende gesubsidieerde cultuuroperatoren of bij sportorganisatie aangesloten bij federatie 5. Maximum 100 6. Max. 1 jaar en 3 maanden geldig 7. Niet ter vervanging van loon Fiscale behandeling: Sociaal voordeel: niet belastbaar bij verkrijger SOCIALE VOORDELEN - FISCAAL - sociale voordelen zijn onbelangrijke voordelen: In geld of in natura die de werkgever met een uitgesproken sociaal oogmerk verstrekt aan de werknemers, bedrijfsleiders of de gewezen werknemers of hun rechthebbenden, met de bedoeling de betrekkingen tussen het personeel en hun binding aan de onderneming te bevorderen - Vrijgesteld zijn: Collectieve voordelen die niet geïndividualiseerd kunnen worden Individualiseerbare voordelen die niet de aard van een bezoldiging hebben Geringe voordelen/gelegenheidsgeschenken - Vbn: 21
Sociale voordelen/ vrijgevigheden - RSZPPO Voorwaarden vrijgevigheden: - Spontane toekenning door de werkgever - N.a.v. een gebeurtenis in de onderneming of in het persoonlijk leven van werknemer - Geen rechtstreeks verband met dienstbetrekking - Traditie in de onderneming om dergelijke voordelen uit te keren is uitgesloten - Voordeel mag niet worden toegekend aan alle werknemers die bepaalde voorwaarden vervullen Nog enkele voordelen/ geschenken uit de praktijk Geboorte of adoptie van een kind Geschenkbon 100 Huwelijk of wettelijk samenwonen Geschenkbon 150 Minder valide kinderen (66%) Geschenkbon van 50,00, jaarlijks Sinterklaasfeest: kind tot max. 7 jaar Geschenk van max 25 eur Toekenning van een ereteken Het ereteken Huldiging van een personeelslid voor: 20 jaar dienst 25 jaar dienst 30 jaar dienst 35 jaar dienst 40 jaar dienst 45 jaar dienst geschenkbon van 25,00 euro geschenkbon van 50,00 euro geschenkbon van 60,00 euro geschenkbon van 75,00 euro geschenkbon van 100,00 euro geschenkbon van 125,00 euro langdurig zieke personeelsleden Fruitmand van maximaal 20,00 euro Oppensioenstelling geschenkbon van 250,00 euro Overlijden van een personeelslid kroon van max. 50,00 euro Overlijden kind of partner kroon van max. 50,00 euro 22
Nog enkele voordelen/ wat is mogelijk Huwelijkspremie 25 jaar dienst 35 jaar dienst Eervolle onderscheiding Pensioen Sinterklaas, nieuwjaar of kerst Geboortepremie RSZ/PPO 200 1 x bruto maandwedde 2 x bruto maandwedde Max 105 eur 35 eur/ dienstjaar (min. 105 max 875 35 eur + 35 eur/ kind Max 1.086,11 eur BV 200 1 x bruto maandwedde 2 x bruto maandwedde Sociaal voordeel Sociaal voordeel sociaal voordeel Max. 50 eur Aanvullingen op sociale zekerheid Voordelen die door de fiscus niet aanvaard worden als sociale voordelen - Aanvullende vergoeding bij werkloosheid - Aanvullende kinderbijslag - Aanvulling bij pensioenen - Deze bijpassingen worden door de fiscus als bezoldigingen beschouwd, maar door de RSZ expliciet vrijgesteld DUS: zonder RSZ, met bedrijfsvoorheffing TOEPASSINGSGEVAL = bijpassing op ziekte-uitkering na periode van gewaarborgd loon 23
Bedankt voor uw aandacht! Contactgegevens juridisch team SD Worx Publieke Sector Johan Weemaes Legal manager Publieke Sector 03/220.21.18 of 0472/30.24.84 johan.weemaes@sdworx.com Dirk Neefs Legal Consultant Publieke Sector 03/201 71 98 of 0475 82 70 46 dirk.neefs@sdworx.com 24