ROC Menso Alting Onderzoek bestuur en opleiding(en) Herstelonderzoek Datum vaststelling: 13 maart 2019
Samenvatting Dit onderzoek betreft een tweede herstelonderzoek, uitgevoerd op 18 december 2018. De aanleiding hiervoor was een herstelonderzoek in oktober 2017 waarbij de kwaliteit van het onderwijs bij hiernaast genoemde opleidingen als onvoldoende werd beoordeeld. De kwaliteitszorg bij het bestuur en de opleidingen was na de hersteltermijn onvoldoende verbeterd, wij beoordelen de kwaliteit van het onderwijs nu als voldoende. De opleidingen zijn verbeterd, tegelijkertijd zijn er nog gebieden waarop de opleidingen hun kwaliteit kunnen verhogen. Wat is verbeterd? De kwaliteitszorg is verbeterd doordat er nu een volledige, samenhangende kwaliteitszorgcyclus is die werkt. Management en teams zijn gezamenlijk proactief bezig met de kwaliteit van het onderwijs. Wat kan beter? Bij de onderzochte opleidingen wordt er goed met studenten gesproken. Wat beter kan is het terugkoppelen aan studenten van de acties die de opleidingen al of niet ondernemen naar aanleiding van de input van de studenten. Door terug te koppelen ervaren studenten dat zij serieus genomen worden en dat het er echt toe doet wat zij van de opleiding vinden. Bestuur: Stichting Gereformeerde Scholengroep Menso Alting Bestuursnummer: 41789 BRIN: 14NZ Totaal aantal studenten: ongeveer 675 Lijst met onderzochte opleidingen: - Verzorgende IG, crebo 95530/25491, leerweg BOL, niveau 3 - Onderwijsassistent, crebo 93500/ 25485, leerweg BOL, niveau 4 - (Junior) accountmanager, crebo 25132, leerweg BOL, niveau 4 Onderzoeksnummer: 298308 Hoe verder? Wij verwachten dat de goede ontwikkeling zich voort zal zetten en dat managent en teams elkaar scherp houden op de kwaliteitsverbetering. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 2/12
Inhoudsopgave 1. Opzet herstelonderzoek 4 2. Hoofdconclusie en vervolg 6 3. Resultaten herstelonderzoek 7 4. Reactie van het bestuur 11 INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 3/12
1. Opzet herstelonderzoek De inspectie heeft op 18 december 2018 een herstelonderzoek uitgevoerd op bestuurs- en opleidingsniveau naar aanleiding van het oordeel onvoldoende tijdens een herstelonderzoek in oktober 2017. Werkwijze Wij vormen onze oordelen door de onderwijspraktijk van de opleiding te toetsen aan de standaarden uit het onderzoekskader 2017 middelbaar beroepsonderwijs. Onderstaand figuur geeft weer hoe het herstelonderzoek bij ROC Menso Alting is ingericht. Aangegeven is welke standaard is onderzocht bij het bestuur en bij de opleidingen. Herstel Standaard Bestuur Opleidingen Onderwijsproces OP1 Onderwijsprogramma OP2 Ontwikkeling en begeleiding OP3 Didactisch handelen OP7 Beroepspraktijkvorming Examinering en diplomering ED1 Kwaliteitsborging examinering en diplomering ED2 Exameninstrumentarium ED3 Afname en beoordeling Schoolklimaat SK1 Veiligheid SK2 Pedagogisch klimaat/leerklimaat Onderwijsresultaten OR1 Studiesucces OR3 Vervolgsucces Kwaliteitszorg en ambitie KA1 Kwaliteitszorg KA2 Kwaliteitscultuur KA3 Verantwoording en dialoog Onderzochte opleidingen: 1. Verzorgende IG, crebo 95530/25491 2. Onderwijsassistent, crebo 93500/25485 3. (Junior) accountmanager, crebo 25132 INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 4/12
Onderzoeksactiviteiten Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: we hebben documenten geanalyseerd en gesprekken gevoerd met studenten, docenten, management en bestuurder. Leeswijzer In hoofdstuk 2 staan de oordelen, de conclusie en het vervolgtoezicht. Hoofdstuk 3 gaat verder in op de resultaten van het onderzoek op de onderzochte standaarden. In hoofdstuk 4 is de reactie van het bestuur op het onderzoek en het rapport opgenomen. Legenda Beoordelingen zoals ze in de rapportages worden weergegeven: G V O Goed Voldoende Onvoldoende Kwaliteitsgebieden: Onderwijsproces Examinering en diplomering Schoolklimaat Onderwijsresultaten Kwaliteitszorg en ambitie Financieel beheer INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 5/12
2. Hoofdconclusie en vervolg In oktober 2017 hebben wij op bestuursniveau en bij de opleiding Verzorgende Ig, (Junior) Accountmanager en Onderwijsassistent een onderzoek uitgevoerd en het oordeel onvoldoende toegekend voor de standaard Kwaliteitszorg (KA1) van het gebied Kwaliteitszorg en ambitie. Dit oordeel gold zowel op instellings- als op opleidingsniveau. Op 18 december 2018 hebben wij de kwaliteit van het onderwijs opnieuw in kaart gebracht. Wij kennen nu het oordeel voldoende toe aan voornoemde standaard. Deze voldoende leidt tevens tot een voldoende op het gebied Kwaliteitszorg en ambitie. Er was tijdens dit onderzoek geen aanleiding eerdere oordelen op standaardniveau in twijfel te trekken. Afspraken over vervolgtoezicht Bij ROC Menso Alting is zowel op bestuurs- als op opleidingsniveau geen vervolgtoezicht nodig. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 6/12
3. Resultaten herstelonderzoek Algemeen Dit onderzoek betreft een 2e herstelonderzoek op de standaard Kwaliteitszorg voor zowel de instelling (bestuursniveau) als op opleidingsniveau van hieronder genoemde opleidingen. Hoewel binnen ROC Menso Alting dezelfde kwaliteitzorgstructuur gehanteerd wordt en er dus veel overeenkomsten zijn, hebben wij toch verschillende beschrijvingen per opleiding gegeven omdat er her en der verschillen zijn. Kwaliteitzorg op instellingsniveau De Kwaliteitszorg en ambitie op bestuursniveau bij ROC Menso Alting beoordelen we als voldoende, omdat er nu een volledig werkende kwaliteitszorgcyclus bij de instelling is. De kwaliteitszorg van de instelling is aanzienlijk verbeterd doordat de procesmatige stappen elkaar nu logisch opvolgen. Eerst is er een strategisch beleidsplan opgesteld, daarna een directieplan en vervolgens teamplannen. Daardoor is er samenhang gekomen tussen de verschillende plannen. De te bereiken doelen in de plannen zijn concreet en het is duidelijk wanneer wat behaald moet zijn. Hierdoor sluiten de uit te voeren acties aan bij de te behalen doelen. Het is voldoende duidelijk wat bereikt moet worden, waarom en hoe dat bereikt moet worden. Doelen zijn zo opgesteld dat het effect dat wordt behaald te meten is. De taken en verantwoordelijkheden binnen het kwaliteitszorgsysteem zijn duidelijk belegd en er is meer samenwerking tussen betrokken teams, management en kwaliteitszorgondersteuning. Ook zijn er degelijke analyses uitgevoerd en de risico s zijn bij het bestuur, directie en management in beeld. Het management stuurt en monitort de kwaliteitszorgcyclus in de teams. Een managementcontract ondersteunt ook de voortgang. Daarbij heeft het bestuur door versterking van P&O en een controller er beleidsmatig ook meer grip op. Tevens zijn de docententeams in stelling gebracht en deze dragen zelf zorg voor de kwaliteit van de opleidingen. Waar nodig zijn externe coaching, collegiale consultatie en scholing uitgevoerd zodat ieder zijn taak goed kan vervullen. Het effect is een gedragen kwaliteit, betere lessen, meer professionaliteit en veel enthousiasme bij alle betrokkenen om de kwaliteit te blijven verbeteren. Binnenkort wordt er geaudit met behulp van een auditpool met andere mboinstellingen. Hier hoort ook scholing bij van de eigen auditoren, die heeft al plaatsgevonden. Kwaliteitszorg op bestuur en opleidingsniveau INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 7/12
Resultaten Verzorgende IG De opleiding kent een voldoende effectief stelsel van kwaliteitszorg en verbetert op basis daarvan het onderwijs. Dit blijkt uit het feit dat het team het afgelopen jaar zelf de regie heeft genomen in het zorgdragen voor de kwaliteit van het onderwijs en de effecten ervan zijn terug te zien in de uitvoering. Ten eerste heeft het team een uitgebreide analyse van alle beschikbare informatie uitgevoerd en is het voor alle teamleden duidelijk wat beter moet en beter kan. Daarnaast is ook gekeken naar de uitgangspunten zoals die opgenomen zijn in het Strategisch beleidsplan 2018-2022 en het directieplan. Deze input en de analyses hebben geleid tot een teamplan met verbeterdoelen en de daaraan gekoppelde activiteiten die nodig zijn om deze doelen te behalen. Het team weet nu waaraan het komend jaar gewerkt wordt en waarom. Ten tweede zijn de activiteiten toegewezen aan teamleden die tevens verantwoordelijk zijn voor het bewaken van de voortgang van de doelen. Daarbij bespreken de teamleden op geregelde tijden de voortgang van de doelen en door de schriftelijke vastlegging ervan is dit voor alle teamleden inzichtelijk. Het team kan nu zelf tijdig ingrijpen als blijkt dat een bepaalde doelstelling achterblijft in de planning. Ten derde voert de afdelingsmanager nu regelmatig gesprekken met studentenpanels en klassenvertegenwoordigers waardoor zij informatie krijgt over de uitwerking van alle ingezette verbeteracties. Deze input wordt weer gedeeld met het team waarna er gekeken wordt of er verdere actie nodig is. Ook de tussentijdse evaluaties onder de studenten en de lesobservaties geven informatie over de geleverde onderwijskwaliteit. Bij deze lesobservaties door de docenten onder elkaar, alsook door de afdelingsmanager, wordt gebruik gemaakt van een kijkwijzer. Hierdoor krijgen alle teamleden meer zicht op de aanwezige onderwijskwaliteiten van de collega s en is gericht scholen mogelijk. De effecten van deze professionaliseringsslag zijn terug te zien in de tevredenheid van de studenten over de lessen. Tot slot hebben alle ingezette maatregelen eraan bijgedragen dat het team nu ervaart zelf de regie te voeren over de kwaliteit van de opleiding. Deze verantwoordelijkheid willen de teamleden zelf ook graag dragen. Wat beter kan volgens studenten is de planning van het onderwijs in de studiewijzers. Kwaliteitszorg: van los naar gezekerd Resultaten Onderwijsassistent De opleiding kent een effectief stelsel van kwaliteitszorg en verbetert op basis daarvan het onderwijs. Het team heeft, na het vorige inspectieonderzoek, voortvarend de regie gepakt door een tweedaagse te organiseren met behulp van externen en de manager. Dit heeft geleid tot een aantal maatregelen die ervoor zorgen dat het team zicht heeft of krijgt op de onderwijskwaliteit. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 8/12
Ten eerste is er daarna een visie ontwikkeld en een zelfevaluatie gemaakt die is gebaseerd op lesevaluaties, panelgesprekken, lesobservaties met behulp van een kijkwijzer en andere input uit de Quick scan. Deze zelfevaluatie leidt tot een team- en activiteitenplan met concrete doelen en normen, gekoppeld aan het strategisch beleidsplan en directieplan. Ten tweede zijn aan alle in het (dynamische )activiteitenplan genoemde activiteiten teamleden gekoppeld die op een genoemd onderwijsgebied de voortgang monitoren in samenspraak met de manager. Ook werkt het team met prioritering van acties en door deze systematiek is alles in beeld. Dit komt regelmatig terug in het teamoverleg. Daarbij is het terugkijken en analyseren meer een manier van denken geworden en de reflectietabel helpt hen daarbij. Tot slot leiden de ingezette maatregelen er toe dat er veel verbetert en het team zich eigenaar voelt van het onderwijs. Uit de studentenpanels blijkt dat er veel beter gaat. Dit zit hem in het pedagogisch didactisch handelen van de docenten tijdens de lessen, en ook dat ze serieus genomen worden. Zaken die nog beter kunnen zoals duidelijkheid over boeken en examenplanning worden opgepakt. Resultaten (Junior) Accountmanager De opleiding kent een stelsel van kwaliteitszorg en verbetert op basis daarvan het onderwijs. Ten eerste blijkt dit uit de uitgebreide analyse van evaluaties, eerdere bevindingen uit de inspectierapporten en het bestuderen van het inspectiekader door het team. Samen met deze analyses en andere informatiebronnen, zoals de zelfevaluatie en de uitkomsten van de JOB, heeft het team het teamplan opgesteld met daarin de meest urgente verbeteracties. De teamleden weten nu waaraan gewerkt moet worden en waarom. Voor de gestelde doelen zijn normindicatoren vastgelegd waaraan de doelstellingen moeten voldoen. Hierdoor is het voor het team duidelijk wat de vereiste maatstaf is voor dat doel. Ten tweede komen de verbeteringen tot uiting doordat de teamleden zelf verantwoordelijk zijn voor het behalen van de gestelde doelen. Hierdoor is kwaliteitszorg een zorg voor het gehele team geworden; alle teamleden voelen zich nu verantwoordelijk en betrokken. Ten derde volgt de afdelingsmanager samen met een teamlid de voortgang van de activiteiten. Voor het teamoverleg agendeert de afdelingsmanager de onderwerpen uit het teamplan waarbij het verantwoordelijke teamlid zich verantwoordt over de actuele stand van zaken. Door deze werkwijze blijven alle teamleden op de hoogte van de voortgang. Ook (eventuele) knelpunten in de voortgang zijn nu in beeld en dat maakt tijdig ingrijpen voor de haalbaarheid van een gesteld doel mogelijk. Tenslotte observeren de docenten elkaar tijdens een les en ook de afdelingsmanager legt lesbezoeken af. Hierbij wordt een kijkwijzer gebruikt waardoor de docenten en de afdelingsmanager meer inzicht INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 9/12
krijgen in de mogelijkheden voor en behoeften aan scholing. Dit kan bijdragen aan optimalisering van professioneel handelen van de docenten. De effecten van deze aanpak worden gemonitord via de uitkomst van de lesevaluaties onder de studenten. Alle ingezette maatregelen leiden er toe dat er aandacht is voor de kwaliteitszorg. De teamleden zijn er zich van bewust dat zij ervoor moeten waken om niet terug te vallen in hun oude gewoonte en dat het nodig is om de cyclus van kwaliteitszorg in zijn geheel te doorlopen. Wat beter kan is de bekendheid van studentenpanels en ook de terugkoppeling naar studenten van zaken die opgepakt zijn. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 10/12
4. Reactie van het bestuur We zijn blij met de positieve beoordeling van ons onderwijs op ROC Menso Alting. We herkennen de bevindingen in dit rapport. De beoordeling geeft energie om door te gaan op de ingeslagen weg van kwaliteitszorg en kwaliteitsborging. We zullen de adviezen binnen de teams oppakken en verder uitwerken. INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS - HERSTELONDERZOEK 11/12
Inspectie van het Onderwijs Postbus 2730, 3500 GS Utrecht T-algemeen 088 6696000 T-loket (voor vragen) 088 6696060