KWALITEITSONDERZOEK MBO Rapport stelselonderzoek 2017

Transcriptie

1 KWALITEITSONDERZOEK MBO Rapport stelselonderzoek 2017 Regio College Kwaliteitsonderzoek opleiding Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider), Sport en bewegingsleider Plaats : Koog aan de Zaan BRIN nummer : 25RA Onderzoeksnummer : Datum onderzoek : 10 en 11 april 2017 Datum vaststelling : 25 oktober 2017

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Conclusie en vervolg Resultaten Sport en bewegen Onderwijsproces Examinering en diplomering Onderwijsresultaten Kwaliteitszorg en ambitie Onderzoek naar overige wettelijke vereisten Bijlage I Bijlage II Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 2 van 13

3 1.Inleiding Wat voor onderzoek heeft de inspectie gedaan? De inspectie voert dit onderzoek uit om in De Staat van het Onderwijs te kunnen rapporteren over de ontwikkelingen in het middelbaar beroepsonderwijs. Het onderzoek richt zich op de volgende vraag: voldoet de opleiding op de onderzochte gebieden en standaarden aan de basiskwaliteit, en daarmee aan de wettelijke eisen? We doen geen uitspraak over de kwaliteit van de opleiding als geheel. Voor het onderzoek is een aselecte steekproef getrokken van opleidingen. Bij het Regio College onderzochten we de in onderstaande tabel opgenomen opleidingen. Voor deze onderzoeken zijn separate rapporten opgesteld. In hoofdstuk 2 en 3 zijn de bevindingen van één van deze opleidingen opgenomen. De volgende opleidingen/kwalificaties zijn onderzocht: Opleidingen/kwalificaties 94072, Frontofficemedewerker (Frontofficemanager)/ 25351, Leidinggevende leisure & hospitality/ 25352, Leidinggevende travel & hospitality 95280, Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider)/ 25415, Sport en bewegingsleider Leerweg, niveau, locatie Leerweg bol, niveau 4, locatie Cypressehout 95-97, Zaandam Leerweg bol, niveau 3, locatie Wezelstraat 7b, Koog aan de Zaan Dit rapport heeft in detail betrekking op de volgende opleiding/kwalificatie en onderzoeksonderdelen: Gebied Onderwijsresultaten Gebied Onderwijsproces, Schoolklimaat, Kwaliteitszorg en ambitie en overige wettelijke vereisten Gebied Examinering en diplomering Leerweg, niveau, locatie bc , Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider) 25415, Sport en bewegingsleider 95280, Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider) Leerweg bol, niveau 3, locatie Wezelstraat 7b, Koog aan de Zaan Werkwijze We gebruiken bij dit onderzoek het nieuwe waarderingskader (onderdeel van het onderzoekskader mbo 2017), dus inclusief de daarin opgenomen standaarden en normering. We onderzochten vijf kwaliteitsgebieden: onderwijsproces, examinering en diplomering, schoolklimaat, onderwijsresultaten, kwaliteitszorg en ambitie. We onderzochten daarbij dertien standaarden. We hebben vervolgens een oordeel gegeven over tien standaarden. In het kader van het kwaliteitsgebied Onderwijsproces wordt bij de standaard OP1 (Onderwijsprogramma) in ieder geval ingegaan op onze bevinden op het gebied van loopbaanoriëntatie en begeleiding omdat dit thema deel uitmaakt van De Staat van het Onderwijs van De standaarden Ontwikkeling en begeleiding (OP2), Veiligheid (SK1) en Leerklimaat (SK2) hebben we wel onderzocht maar voorzien we niet van een oordeel. Voor het onderzoek analyseerden we alle bij ons beschikbare informatie over de betreffende opleidingen en vulden dit aan met onderzoeken op locatie. Op locatie zijn onderwijsactiviteiten geobserveerd, documenten onderzocht en gesprekken gevoerd. Er is gesproken met studenten, docenten, een medewerker van de stafdienst Onderwijs, Personeel en Kwaliteit, het management en het college van bestuur. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 3 van 13

4 Leeswijzer Hierna volgt eerst de conclusie en het vervolg van het onderzoek. (hoofdstuk 2). Hoofdstuk 3 geeft voor de opleiding de resultaten van het onderzoek weer. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 4 van 13

5 2. Conclusie en vervolg Vervolgtoezicht naar aanleiding van de onderzochte opleiding We voeren bij de opleiding Sport en Bewegingsleider vervolgtoezicht uit, omdat we niet alle kwaliteitsgebieden als voldoende hebben beoordeeld. Het vervolgtoezicht richt zich op de geconstateerde tekortkoming binnen de onvoldoende kwaliteitsgebieden , Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider) 25415, Sport en bewegingsleider Herstelopdracht Datum gereed Vervolgtoezicht De instelling zorgt ervoor dat er een integraal herstelplan opgesteld wordt voor alle onvoldoende gebieden en stuurt deze ter informatie op naar de inspectie. Het herstelplan wordt binnen drie maanden na vaststelling van het definitieve rapport aan de inspectie verzonden. De instelling stuurt het herstelplan op naar de inspectie. De inspectie geeft binnen drie weken een reactie op het herstelplan , Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider) Beoordeling Herstelopdracht Datum gereed Vervolgtoezicht Het gebied Examinering en diplomering is onvoldoende. ED1 Kwaliteitsborging examinering en diplomering is als onvoldoende beoordeeld. Er wordt niet voldaan aan artikel en eerste lid van de Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB). De instelling zorgt ervoor dat het gebied Examinering en diplomering voldoet aan de wettelijke vereisten en de gestelde normen. Uiterlijk de datum genoemd in de waarschuwingsbrief. De inspectie meldt het oordeel aan de minister. De instelling ontvangt een waarschuwing. Na de in de waarschuwingsbrief opgenomen termijn volgt een herstelonderzoek 95280, Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider) 25415, Sport en bewegingsleider Beoordeling Herstelopdracht Datum gereed Vervolgtoezicht Het gebied Kwaliteitszorg en ambitie is onvoldoende. KA1 Kwaliteitszorg is als onvoldoende beoordeeld. Er wordt niet voldaan aan artikel van de WEB. De onderwijsresultaten zijn onvoldoende. OR1 Studie-succes is als onvoldoende beoordeeld.* Er wordt niet voldaan aan artikel 7.2.7, eerste lid, van de WEB. De instelling zorgt ervoor dat het gebied Kwaliteitszorg en ambitie voldoet aan de wettelijke vereisten en de gestelde normen. De instelling zorgt ervoor dat de resultaten voldoen aan de wettelijke vereisten en de gestelde normen. Uiterlijk een jaar na vaststelling van het rapport. Uiterlijk een jaar na vaststelling rapport. Na ongeveer een jaar na vaststelling rapport volgt een herstelonderzoek. Na ongeveer een jaar na vaststelling rapport volgt een herstelonderzoek. *Het oordeel over de onderwijsresultaten betreft de opleidingen binnen de bc-id, zie bijlage I voor het overzicht waaruit blijkt op welke opleidingen dit oordeel van toepassing is. In het vervolgtoezicht voor onderwijsresultaten worden alle bijbehorende opleidingen betrokken. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 5 van 13

6 3. Resultaten In dit hoofdstuk lichten wij het resultaat van het kwaliteitsonderzoek van de opleiding toe. We geven per gebied en per onderzochte standaard aan wat het oordeel is (voldoende of onvoldoende) en geven aan waar sprake is van een waardering goed. Het oordeel per gebied is gebaseerd op de beoordeling van de onderliggende standaarden. Omdat we bij het gebied onderwijsproces niet alle standaarden onderzocht hebben, geven we hier geen waardering goed. We verantwoorden ons over het oordeel per onderzocht gebied en per standaard. 3.1 Sport en bewegen Het kwaliteitsonderzoek bij Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider), en Sport en bewegingsleider, 25415, niveau 3, bol, locatie Wezelstraat 7b, Koog aan de Zaan heeft geleid tot de onderstaande oordelen Onderwijsproces OP Onderwijsproces OP1 Onderwijsprogramma OP3 Didactisch handelen OP7 Beroepspraktijkvorming Voldoende O V G Het onderwijsprogramma is afgestemd op de eisen van het kwalificatiedossier en kent een duidelijke opbouw en voldoende samenhang. Wij zien in het onderwijsprogramma een balans tussen theorie en praktijk. Daarnaast kenmerkt het programma zich door het gevarieerde aanbod, waardoor de studenten kennismaken met een groot aantal sporten. De keuzevakken zijn gerelateerd aan bondsgediplomeerde kwalificaties. Hierdoor worden studenten, volgens het opleidingsteam, nog beter opgeleid voor het toekomstig beroep en hebben ze meer kansen op de arbeidsmarkt. Het programmaonderdeel loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) is opgebouwd uit lessen loopbaan en burgerschap in de verschillende leerjaren. Het LOB neemt daarbij een belangrijke plaats in binnen het curriculum doordat het team de beoogde beroepshouding verbindt aan de lessen LOB. Het maatwerk kan beter. Het programma laat weinig ruimte voor de docenten om maatwerk te bieden. Alle studenten volgen hetzelfde programma en het is niet mogelijk om te versnellen of te vertragen. Bij de generieke vakken is wel sprake van tempo- en niveaudifferentiatie doordat het onderwijsteam gebruik maakt van digitaal adaptieve programma s. Het didactisch handelen van het docententeam stelt studenten voldoende in staat tot leren en ontwikkelen. Docenten geven lessen die voldoen aan de basiseisen en van voldoende niveau zijn. Daarbij zorgt het docententeam voor afwisseling in de leeractiviteiten tijdens de lessen. Bovendien is de inhoud van de beroepsgerichte lessen afgestemd op de beroepspraktijk. Daarbij helpt het dat de meeste docenten, naast hun baan op school, ook werkzaam zijn in de beroepspraktijk als vakspecialist en daarmee actuele kennis hebben van ontwikkelingen binnen de beroepspraktijk. De lessen kunnen aan kracht winnen wanneer de docenten meer Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 6 van 13

7 gericht hun didactische aanpak met elkaar delen en op basis van onderlinge afspraken systematisch van elkaar leren. Tijdens de lesobservaties constateerden we verschillen in aanpak. Zo zagen wij lessen waarbij studenten nadrukkelijk betrokken worden bij de inhoud van de lessen. Het gevolg is dat studenten actief meedoen, vragen stellen en feedback en ondersteuning krijgen. Wij hebben ook enkele lessen gezien waar docenten niet altijd voldoende uitdaging weten te creëren, waardoor de studenten een wat passieve, consumerende houding hebben. Het gevolg is dat studenten tijdens deze lessen onvoldoende worden uitgenodigd tot het zelf nadenken. De beroepspraktijkvorming (bpv) is voldoende doeltreffend. Het onderwijsteam bereidt de studenten in de lessen voldoende voor op de bpv. Studenten zijn daardoor voldoende toegerust om aan de bpv te beginnen. De studenten zoeken in principe zelf een erkend leerbedrijf en krijgen opdrachten mee van de school. Uiteindelijk vindt elke student een bpv-plek. Tijdens de bpv worden de studenten in voldoende mate begeleid en er vindt met enige regelmaat afstemming plaats tussen het leerbedrijf en de bpv-consulent van de opleiding. Ook vindt er tijdens de bpv-periode een gesprek plaats tussen de student, de bpv-consulent en het leerbedrijf Examinering en diplomering ED Examinering en diplomering Onvoldoende O V G ED1 Kwaliteitsborging examinering en diplomering* ED2 Exameninstrumentarium ED3 Afname en beoordeling *De beoordeling van het gebied examinering en diplomering is tevens uitgevoerd op basis van het waarderingskader mbo Een overzicht hiervan treft u aan in bijlage II. De kwaliteitsborging examinering en diplomering voldoet niet omdat de examencommissie onvoldoende maatregelen neemt om een betrouwbare beoordeling te kunnen garanderen. De examencommissie vergewist zich nog niet met gepaste grondigheid en frequentie van de betrouwbaarheid van de afname en beoordeling. Om vast te stellen of de beoordeling adequaat verloopt, maakt de commissie onvoldoende grondig gebruik van verificatiemogelijkheden als bijwoningen, resultaatanalyses, evaluaties en/of dubbele beoordelingen. De examencommissie heeft daarom onvoldoende zicht op de betrouwbaarheid van de afname en beoordeling van de beroepsgerichte examinering. Hiermee voldoet de opleiding niet aan WEB art , eerste lid, betreffende de organisatie en kwaliteit van de examinering en niet aan de examenstandaarden zoals bedoeld in artikel van de WEB. Het management is zich bewust van de risico s van de examinering en heeft gerichte verbeterpunten aangegeven in het teamplan. Het exameninstrumentarium is voldoende. Het onderwijsteam werkt voor de beroepsgerichte en generieke vakken met ingekocht examenmateriaal van een examenleverancier. Deze examens zijn eerder goedgekeurd door de inspectie. De examens worden ongewijzigd ingezet. De examenprocessen van afname en beoordeling verlopen deugdelijk omdat bij de examinering voldoende waarborgen zijn voor een onafhankelijke en objectieve beoordeling. De examinering wordt afgenomen in de reële beroepscontext gedurende de beroepspraktijkvorming en in simulatie. De afname en de Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 7 van 13

8 beoordeling van de beroepsgerichte examinering vindt zorgvuldig plaats. Alle docenten van de opleiding zijn recentelijk geschoold tot assessor. Wat beter kan is de motivering van behaalde resultaten op het beoordelingsformulier door de beoordelaars. Op de beoordelingslijsten is namelijk goed te zien wanneer een bepaalde prestatie voldoende of onvoldoende is, maar het verschil tussen een score 3 of 4 is lastig te herleiden. Bij de taalexamens wordt de onafhankelijkheid van de beoordelaars geborgd doordat er geluidsopnames worden gemaakt voor de examens gesprekken voeren en spreken Onderwijsresultaten OR Onderwijsresultaten Onvoldoende O V G OR1 Studiesucces* OR3 Vervolgsucces Niet beoordeeld *De beoordeling van het gebied onderwijsresultaten is tevens uitgevoerd op basis van het waarderingskader mbo Een overzicht hiervan treft u aan in bijlage II. De onderwijsresultaten zijn onvoldoende op grond van de normstelling in het waarderingskader mbo Hieronder lichten wij dit oordeel toe. Het driejaarsgemiddelde over van het jaarresultaat is 50 procent en dat is onder de norm van 68 procent. Het driejaarsgemiddelde over van het diplomaresultaat is 53,4 procent en ook dit resultaat is onder de gestelde norm van 70 procent. Het driejaarsgemiddelde van het startersresultaat is 73,1 procent en is daarmee eveneens onder de norm van 82 procent. Daarmee zijn de drie indicatoren onvoldoende. Dit toont aan dat de opleiding in onvoldoende mate voldoet aan de in artikel 7.2.7, eerste lid, WEB opgelegde verplichting ervoor zorg te dragen de opleiding zodanig in te richten dat studenten in staat worden gesteld de kwalificatie binnen de vastgestelde studieduur te bereiken. In bijlage I is weergegeven welke opleidingen betrokken zijn bij de berekening van de resultaten. De beoordeling van het gebied onderwijsresultaten is tevens uitgevoerd op basis van het waarderingskader mbo Volgens deze normering zijn de onderwijsresultaten eveneens onvoldoende. Het jaarresultaat is met 62,2% onder de norm van 65,3%. Het diplomarendement is met 61,1% onder de norm van 67,3%. Het onderwijsteam voert verbeteracties door die de uitval moeten beperken. Uit hun analyse blijkt dat de onderwijsresultaten vooral achterblijven doordat aankomende studenten een verkeerd beeld hebben van hun toekomstige beroep. De verbeteracties zijn er dan ook op gericht om voorafgaand en tijdens de intake en plaatsing een helder beeld te geven van het beroep. Studenten worden opgeleid om sportlessen te geven. Aankomende studenten krijgen daarom een capaciteitstest, een lesgeeftest en een sporttest. Op dit moment is het echter nog te vroeg om concrete effecten aan de verbeteracties toe te schrijven. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 8 van 13

9 3.1.4 Kwaliteitszorg en ambitie KA Kwaliteitszorg en ambitie Onvoldoende O V G KA1 Kwaliteitszorg* KA2 Kwaliteitscultuur KA3 Dialoog en verantwoording *De beoordeling van het gebied kwaliteitsborging is tevens uitgevoerd op basis van het waarderingskader mbo Een overzicht hiervan treft u aan in bijlage II. De standaard kwaliteitszorg is onvoldoende omdat er nog geen sprake is van een werkend stelsel van kwaliteitszorg. De uitkomsten van beoordelingen leiden tot (verbeter)maatregelen, maar de cyclus is nog onvoldoende systematisch. De rollen in het team moeten zich nog verder uitkristalliseren. Hiermee wordt niet voldaan aan artikel uit de WEB. Het team is actie- en resultaatgericht, waarbij er veel acties tegelijkertijd uitgevoerd dienen te worden. We zien betrokken en bevlogen docenten die actiegericht willen werken aan verbeteringen, maar gerichte sturing van het management noodzakelijk. Er is veel in gang gezet en ontwikkeld, maar de verankering is nog pril. Dit zien wij bijvoorbeeld bij de examencommissie die nog een slag moet maken om de kwaliteit van de examinering te borgen. De sturing heeft dan ook het afgelopen jaar vooral in het teken gestaan van het op orde brengen van de organisatie en het weer op de rails krijgen van het functioneren van het team. Dit betekent dat het teamplan vooral stuurt op efficiënt werken en het verbeteren van onderwijs- en begeleidingsprocessen. Het doel was om de tevredenheid van studenten en docenten omhoog te brengen. Dat doel is inmiddels bereikt. Er is rust, meer structuur en structureel overleg in het team. Wat beter moet, de invulling van het teamplan als sturingsdocument binnen de kwaliteitscyclus. In de eerste plaats blijven analyses in het teamplan regelmatig hangen op het niveau van inspanningen. Daardoor is het onduidelijk of de gekozen activiteit passend is bij het geconstateerde probleem en/of leidt tot het gewenste te realiseren effect. In de tweede plaats is het niet duidelijk wanneer een doel behaald is, omdat duidelijke kwalitatieve normen hiervoor vaak ontbreken. Ook de monitoring van de doelen is minder duidelijk, wat deels ook te maken heeft met het feit dat de doelen niet voldoende meetbaar en specifiek zijn omschreven. Als laatste ontbreekt bij de doelstellingen een einddatum. Het gevolg is dat daardoor niet kan worden vastgesteld wanneer het resultaat daadwerkelijk behaald is. Wel merken we op dat het team beschikt over voldoende informatie over onderwijsresultaten en tevredenheid. Er worden audits ingezet met betrokkenheid van onafhankelijke deskundigen. Ook worden tevredenheidsenquêtes structureel afgenomen. Het onderwijsteam heeft een kwaliteitscultuur gericht op het voortdurend verbeteren van het onderwijs en de eigen professionaliteit. We hebben een klein en betrokken team gezien, bestaande uit ervaren en nieuwe teamleden. We zien daarbij diversiteit in expertise, ervaring en competenties. Het team heeft samen met de teammanager gewerkt aan de verbetering van onderwijskwaliteit. Gedurende het schooljaar zijn thema s opgepakt zoals de roostering en de informatievoorziening aan studenten waarvan positieve effecten zichtbaar zijn in het onderwijs. Door de komst van de huidige teammanager in april 2016 heeft het team nieuw elan gekregen waardoor het onderwijskundig leiderschap meer vorm heeft gekregen. De teammanager heeft als opdracht om de basiskwaliteit van de Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 9 van 13

10 opleiding op orde te brengen. Het afgelopen jaar heeft de teammanager geïnvesteerd in de teamdynamiek. Daarbij stuurt de teammanager gericht en geeft hij ontwikkelruimte aan de teamleden, met oog voor het ontwikkelperspectief van de individuele teamleden. Wat beter kan is het leren van elkaar. Dit kan onder meer door het een gezamenlijke pedagogisch didactische aanpak te formuleren en het structureel inregelen van intercollegiale consultatie. Het team heeft hierin al enkele stappen gemaakt. Wat ook beter kan is het opstellen van een samenhangend scholingsprogramma. Momenteel bestaat het risico dat er onvoldoende gericht geschoold gaat worden en dat er onvoldoende wordt aangesloten bij de beginsituatie van de docent of het team. De sturing is passend bij de fase van ontwikkeling van dit team. De taken en verantwoordelijkheden zijn een teamverantwoordelijkheid en specifieke taken zijn belegd bij de experts van de verschillende resultaatgebieden. Wel merken we op dat de rol van expert bij een beperkt aantal docenten is belegd. Door meer docenten taken toe te kennen wordt het eigenaarschap voor de kwaliteit breder gedragen. Het team is zich hiervan bewust en werkt daaraan. Het onderwijsteam legt intern toegankelijk en betrouwbaar verantwoording af over doelen en resultaten en voert daarover actief de interne dialoog. De dialoog met studenten en ouders is een sterk punt van het team. De studenten zijn tevreden over de wijze waarop de dialoog wordt gevoerd omdat de teammanager frequent overleg met hen heeft over de kwaliteit van het onderwijs. Ook docenten en teammanager zijn met elkaar in gesprek over de kwaliteit van het onderwijs. Op basis van alle gesprekken en uitkomsten van tevredenheidsenquêtes worden verbeteringen doorgevoerd om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. De teammanager voert verantwoordingsgesprekken met de sectordirecteur van het college Zorg & Welzijn. Het overleg met het regionale bedrijfsleven over de ontwikkelingen binnen de opleiding en de branche zou geïntensiveerd kunnen worden. Momenteel werkt het team gericht aan het versterken van deze dialoog. Aan de opbouw van een netwerk wordt gewerkt door de bpv-consulent van de opleiding Onderzoek naar overige wettelijke vereisten Naast het onderzoek naar kwaliteit hebben wij gekeken of bij de opleiding voldaan wordt aan de wettelijke vereisten met betrekking schoolkosten/wettelijke bijdragen. Schoolkosten/wettelijke bijdragen De opleiding voldoet aan de eisen gesteld in artikel van de WEB. Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 10 van 13

11 Bijlage I Bc-id overzicht In deze bijlage is per onderzochte bc-id aangegeven welke opleidingen betrokken zijn bij het bepalen van de onderwijsresultaten. bc-id: bc350 Niveau: 3 Crebo: Opleiding: Sport- en bewegen (Sport en bewegingsleider) Sport- en bewegen (Sport en bewegingsleider) Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 11 van 13

12 Bijlage II Oordeel op basis van waarderingskader mbo Sport en bewegen (Sport- en bewegingsleider) Sport en bewegingsleider Kwaliteitsgebied Goed Voldoende Onvoldoende 2. Examinering en diplomering 3. Opbrengsten 4. Kwaliteitsborging Slecht Kwaliteitsgebied Voldoende Onvoldoende Aspect Gebied 2: Examinering en diplomering 2.1 Exameninstrumentarium* 2.2 Afname en beoordeling* 2.3 Diplomering* Gebied 3: Opbrengsten 3.1 Rendement Gebied 4: Kwaliteitsborging 4.1 Sturing* 4.2 Beoordeling* 4.3 Verbetering en verankering* 4.4 Dialoog en verantwoording Rapport kwaliteitsonderzoek mbo Regio College Pagina 12 van 13