Strategieles Vragen stellen niveau B Wat doe je in deze les? Bij Nieuwsbegrip gebruik je bij het lezen van de tekst het stappenplan Lezen. Vragen stellen is een strategie die je helpt om de tekst beter te begrijpen. Voor, tijdens en na het lezen kun je vragen stellen over de tekst. Je controleert of de tekst antwoord geeft op je vraag. In deze les krijg je op verschillende manieren uitleg over de strategie vragen stellen en je oefent met de strategie. Doel van deze les: Je weet waar je de strategie vragen stellen voor kunt gebruiken. Je weet hoe je de strategie vragen stellen kunt toepassen. Zo staat het in het stappenplan Wanneer stel je vragen? Voor het lezen: Waar gaat de tekst over? Wat wil ik over dit onderwerp te weten komen? Tijdens het lezen: Snap ik wat er in de tekst staat? Geeft de tekst antwoord op de vraag die ik van tevoren had? Na het lezen Heeft de tekst al mijn vragen beantwoord? Heb ik begrepen wat er in de tekst staat? pagina 1 van 7
Zo werkt het 1. Eerst lees je de titel, de tussenkopjes en de tekst zelf. En je kijkt naar de plaatjes. Hier krijg je aanwijzingen over belangrijke zaken in de tekst. Ik lees... Ik zie... 2. Je weet dat je vragen kunt maken met woorden als wie, wat, waar, waarom, wanneer, welke, hoe. Ik weet...... 3. J e kunt dus goede vragen bedenken die over de tekst gaan. Let op: niet alle informatie in de tekst is even belangrijk. Vaak kun je aan een kopje zien op welke belangrijke vraag een stukje tekst antwoord geeft. Dus ik denk...... pagina 2 van 7
Nu oefenen Oefenen met vragen stellen (tweetal) Werk samen. Gebruik de Hulp van Sam. 1. Eén van jullie speelt Sam. Sam leest de tekstballonnetjes hardop voor. 2. De ander reageert op Sam. Begrijpen jullie hoe Sam het vragen stellen aanpakt? Aan de slag met vragen stellen (tweetal) Je gaat de strategie vragen stellen toepassen bij de tekst 1. Gebruik de uitleg of het verhaal van Sam. Bedenk samen minstens drie vragen bij de tekst. Doe hardop voor wat je denkt. 1... 2... 3... Tekst 1 Onderzoek naar zieke kinderen Eén op de vijf kinderen in Nederland is langere tijd ziek. Dat blijkt uit onderzoek. Het gaat om kinderen tussen de 4 en 12 jaar. Astma en chronische bronchitis komen het vaakst voor. Meest voorkomende ziektes Bij astma heb je last je luchtwegen en kun je je benauwd voelen. Chronische bronchitis betekent dat je een ontsteking hebt in je keel die niet meer overgaat. Één op de tien kinderen heeft deze twee ziektes. Uit het onderzoek blijkt ook dat één van de vier kinderen zo moe is, dat ze er last van hebben. Hoofdpijn kwam bij één op de vijf kinderen voor. Het onderzoek Het onderzoek is gedaan door het CBS, dat staat voor Centraal Bureau voor de Statistiek. Zij verzamelen alle gegevens over Nederlanders. Op 1 december 2008 hebben ze de uitslag van een onderzoek gegeven over zieke kinderen in Nederland. Overige resultaten Moeite met lezen en schrijven (dyslexie) komt bij één op de 25 kinderen voor. Eén op de 20 kinderen gedraagt zich hyperactief en aandachtsgestoord. Jongens hebben daar meer last van dan meisjes. Kanker komt bij kinderen minder vaak voor. Eén op de 1000 kinderen heeft ooit kanker gehad. Kinderen blijken bovendien vaak moe. In de twee weken pagina 3 van 7
voorafgaand aan het onderzoek van het CBS had ruim een kwart van de kinderen last van moeheid. Eén op de vijf kinderen werd in die periode geplaagd door hoofdpijn. Naar: www.jeugdjournaal.nl Opschrijven wat je doet bij vragen stellen (alleen) Bedenk nu twee vragen die in tekst 2 worden beantwoord. Schrijf op wat je doet. Vul in: Ik lees... Ik zie... Ik weet... Dus ik denk dat een goede vraag zou zijn:... En ook:... Op die vragen geeft de tekst volgens mij antwoord. pagina 4 van 7
Tekst 2 'Dieren moeten vaak oversteken' Een in het wild levend dier in Nederland komt gemiddeld na elke kilometer een lokale weg tegen. Het is dus geen wonder dat op de secundaire wegen elk jaar honderdduizenden dieren worden doodgereden. Dat hebben onderzoekers van de Wageningen Universiteit berekend. Zij stellen dat ruim honderdduizend egels per jaar worden doodgereden. Negen van de tien dode boommarters is slachtoffer van het verkeer. Tweederde van de ongeveer vijfhonderd dode dassen per jaar is aangereden op een lokale weg. Verkeersluwe gebieden De onderzoekers pleiten voor verkeersluwe gebieden. Wegen zouden om zo'n gebied heen moeten worden geleid om de dieren de ruimte te geven. Naar: www.telegraaf.nl Lukt het? Weet je nu hoe je vragen moet stellen? Vul in: pagina 5 van 7
Als ik een tekst lees, kan ik... stellen. Ik stel vragen voor,... en... het lezen. Eerst lees ik de... en de... En ik kijk naar de... Dan weet ik al een beetje wat... is in de tekst. Ik stel dan mijn... voor het... Daarna lees ik de... tekst. Tijdens en... het lezen, stel ik weer... Vragen kunnen beginnen met de woorden:...,...,...,...,... en... De vragen gaan over... pagina 6 van 7
Hulp van Sam Zo doe je het Ja, de tekst geeft antwoord op die vraag! Mijn naam is Sam. Ik lees een tekst. Lees je mee wat ik denk? Dus ik denk dat een goede vraag zou zijn:... Ik ben benieuwd wat er in de tekst staat. Ik weet dat je veel vragen kunt maken met woorden als wie, wat, waar, waarom, wanneer, Ik heb wel een paar vragen bij de tekst. Die vragen helpen me om de tekst te begrijpen. Vragen stellen Ik lees Ik zie Ik weet Dus ik denk Welke vragen? Ik let op belangrijke aanwijzingen in de tekst. Die lees ik in de tekst en zie ik op de plaatjes en in de kopjes. pagina 7 van 7