Brugfiguur basisonderwijs Waregem Lynn Sobrie en Debby Deklerck 13,8% van de Vlaamse kinderen groeit op in armoede
Kinderarmoedecijfer regionaal Stad 2017 2016 2015 2014 2013 2012 2011 2010 Waregem 9.6% 9.0% 7.8% 8.3% 7.8% 7.3% 5.6% 4.4% Ieper 11.7% 10.1% 9.9% 10.3% 11.7% 11.6% 11.7% 9.9% Menen 20.9% 20.3% 21.6% 23.6% 25.9% 25.6% 24.8% 21.3% Kortrijk 18.6% 17.4% 12.9% 15.4% 17.6% 18% 14.4% 9.8% West-Vl. 12.68% 11.68% 10.47% 10.33% 10.81% 10.29% 9.01% 7.18%
Projectverloop 2014 Oprichting WOK Partners samenbrengen Visievorming 2015 Opstart project brugfiguren Proefproject in 5 scholen met hoogste SES-tijden per schoolnet Subsidie: Kinderen Eerst (POD MI Maggie De Block) 2015-2016 Uitrol naar alle 16 Waregemse basisscholen 2 e brugfiguur Subsidie: Impulsreglement Provincie 2018-2019 Uitbreiding project brugfiguren Samenwerking Anzegem 3 e brugfiguur Subsidie: Gezinsarmoede (POD MI Zuhal Demir)
Waregems Overlegplatform Kinderarmoede (WOK)
Wat doet het WOK? Op elkaar afstemmen van het hulpverleningsaanbod Visie en charter Ontwikkelen van preventieve en proactieve acties Een draaischijf die vanuit een helikoptervisie de acties rond kinderarmoede op elkaar afstemt
Brugfiguur: doel Ouders kind School Buurt/Netwerk BF probeert de relatie en de kloof tussen ouders, basisschool en buurt/ netwerk te verkleinen om zo de ontplooiingskansen, de leerprestaties, de sociaal-emotionele ontwikkeling en het algemene welbevinden van het kind te verhogen.
Brugfiguur: 4 pijlers BF streeft naar succesvolle samenwerking BF verhoogt open en eerlijke/oprechte communicatie betrokkenheid ouders, betrokkenheid school & andere partners vertrouwen in onderwijs BF verbindt en versterkt inspanningen en leidt toe BF sensibiliseert verschillende partners directies, leerkrachten, ouders en partners geven elke dag het beste van zichzelf rond achtergronden over armoede en kwetsbaarheid
Brugfiguur: toeleiding? Doorverwijsformulier L:\soc\PROJECTWERKING\Gezin\BRUGFIGUREN\Documenten\WOK doorverwijsformulier brugfiguur.pdf WIE? Schoolteam (leerkracht, directie, zoco, ) CLB medewerker Medewerker Kind en Gezin Mw er welzijnshuis Andere partners van WOK HOE? Ouder(s) kunnen doorgestuurd worden op volgende wijze: (Mondelinge) toestemming vragen aan de ouder(s) om hun gegevens door te geven aan de brugfiguur, zodat zij contact kan opnemen (laagdrempelig). Invullen van het doorverwijsformulier brugfiguur school (door de doorverwijzer of later door de brugfiguur bij het eerste gesprek met het gezin + handtekening ouder) Ouder neemt zelf contact op met de brugfiguur die verbonden is aan de school
Brugfiguur: toeleiding? ENKELE CONCRETE VRAGEN? Hebben de ouders nood aan steun of tips omtrent opvoeding? Is er een vermoeden van financiële problemen in het gezin? Beschikt het gezin niet over aangepaste kledij voor de kinderen? Vertoont het kind onaangepast gedrag op school? Heeft het kind geen volwaardig lunchpakket en tussendoortjes mee naar school? Is het kind veelvuldig onwettig afwezig op school (ook bij kleuters)? Zijn ouders moeilijk bereikbaar? Afwezigheid tijdens oudercontacten? Leeft het kind in slechte woonomstandigheden? Studietoelage?
Brugfiguur: beroepsgeheim/vertrouwelijke info Goede balans need to know vs nice to know Brugfiguur = medewerker OCMW: beroepsgeheim Medewerker van school: ambtsgeheim Protocol afspreken in het begin zodat informatiedeling geen knelpunt maar winstpunt is Doorverwijsformulier (toestemming)
Brugfiguur: soort hulpvragen Brugfiguur
Brugfiguur: methodiek Outreachend Positieve en open communicatie Versterkend/krachtgericht Verbindend Aanklampend Integraal
Brugfiguur: bekendmaking functie Bij start v/h project: 1) Info via directievergadering netten 2) Info aan alle schoolteams via personeelsvergadering 3) Info via personeelsvergadering aan beide CLB s en K&G 4) Info intern aan collega s v/h OCMW Jaarlijks verdere bekendmaking: 1) Info op maat via opmaak actieplan samen met directie, zoco en CLB aan het begin van het schooljaar (ieder schooljaar opnieuw) 2) Informeren via schoolkrant, websites, andere partners, 3) Flyer bij nieuwe inschrijvingen, 4) Wekelijkse aanwezigheid op alle scholen 5)
Brugfiguur: eigen aan Waregemse werking & functie Start en uitgangspunt vanuit Welzijnshuis Alle basisscholen (1 BF -> voor meerdere scholen) Netoverschrijdend Nabij Flexibel Géén leergebonden materie Rechten verkennen Vrije Basisschool Gaverke - College Vrije Basisschool Desselgem Vrije Basisschool voor Buitengewoon Lager Onderwijs Zonneburcht Stedelijke Basisschool Torenhof Gemeenschapsonderwijs Leefschool Het Biezebos Freinetschool De Kleine Wereld Vrije Basisschool Keukeldam - St.-Petrus Vrije Basisschool Nieuwenhove Vrije Basisschool Biest - Jager Vrije Basisschool Beveren-Leie Vrije Basisschool Duizendpluspoot Stedelijke Basisschool Guido Gezelle Stedelijke Basisschool Beveren-Leie Stedelijke Basisschool Desselgem Stedelijke Basisschool Sint-Eloois-Vijve Gemeenschapsonderwijs Basisschool TalentenSprong
Brugfiguur: financiële & materiële ondersteuning Materiële kosten Zuigelingenmelk Pamperbank Sociaal tarief kinderopvang Schoolschulden
Brugfiguur: ondersteunende acties Vorming Armoede binnenstebuiten Ouders Steunen In Opvoeding (VOT) Taalondersteuning door vrijwilligers
Brugfiguur: preventieve projecten Weerbaarheidstraining Rots&Water Budgetbeurs Spelotheek
Brugfiguur: werking in cijfers 140 120 39 100 80 60 40 20 50 26 43 87 0 2015-2016 2016-2017 2017-2018 nieuwe aanmeldingen bestaande brugfiguurgezinnen
Brugfiguur: doorverwijzers 90 66% 80 70 60 50 40 30 20 11% 13% 10 1% 1,5% 3% 4,5% 0 RSVK Pamperbank CLB Kind en Gezin Welzijnshuis Eigen initiatief School
Brugfiguur: profiel van de gezinnen
Brugfiguur: na 3 jaar werking 192 verschillende gezinnen 2574 hulpvragen
Brugfiguur: signaleren en adviseren 4 niveaus Operationeel Vbn. intake ifv kind, tsskomst materiële zorg, rechtstreekse intake OCMW via BF, Organisatie Vbn. Vorming krachtgerichte HV en armoede binnenstebuiten voor team sociale dienst, Intersectoraal Vbn. WOK, voorstelling van organisaties op team, Huizen van het Kind, zitdag K&G, Lokaal beleid Vbn. Stijging van anderstalige knd in scholen, aanbod Nederlandse lessen in zomerperiode, Structurele verankering
Brugfiguur: samenwerkingen/ deelnames Huis van het Kind Perinataal netwerk Lerend netwerk
Brugfiguur: succesfactoren Vooraf partners bevragen en hun engagement nagaan Structurele verankering voorzien; aftoetsen bij je beleid Werking is laagdrempelig en outreachend; wekelijkse zitdag op de scholen Vanuit een gemeenschappelijke visie rond kinderarmoede vertrekken met alle partners Generalistische methodiek; integrale aanpak Aanklampend en zij aan zij werken
Brugfiguur: uitdagingen voor de toekomst Overstijgend werken: sensibiliseren van de leerkrachten en zo nog meer preventief en pro-actief werken De groep anderstaligen nog meer bereiken adhv praatgroepen (info over schoollopen in Waregem) Preventieve acties (groepswerk) verder uitwerken op maat Werking van huizen van het kind nog meer integreren Verder inzetten op bekendmaking Maximaal inzetten op het uitschrijven van projecten i.f.v. projectoproepen. De werking Huizen van het Kind integreren binnen de cluster Gezin. De doelstellingen van de brugfigurenwerking verder realiseren, opvolgen, evalueren en bijsturen. Netwerken versterken via: Huizen van het Kind, Perinataal Netwerk, vormingen,
Brugfiguren Anzegem - Naar het voorbeeld van Waregem - Gelijklopende visie, doelen, pijlers zoals Waregem - Verdere uitbouw van de brugfigurenwerking - Verschil met Waregem: niet systematisch aanwezig op de scholen, wel op afroep - Momenteel goede samenwerking met 1 school
Projectverloop 2014 Aanwerving ½ maatschappelijk werker OCMW Ondersteuning projectmatige initiatieven Opstart Katrol: studie- en opvoedingsondersteuning Werking op een laag pitje omwille van personeelswissel 2017 Bonanza: onderwijsoverlegplatform Anzegem Kennismaking lagere scholen Signaal vanuit aantal scholen rond moeilijke gezinssituaties verwijzing naar werking Brugfiguren Waregem Begin 2018 Medewerker Huis van het Kind werd ingeschakeld als brug tussen Vrije Tijd/Kinderopvang en ouders (4u/week) Opstart werkgroep armoedebestrijding: Buitenschoolse Kinderopvang, Huis van het Kind, dienst Sociaal Welzijn, OCMW September 2018 Aanwerving ½ medewerker kinderarmoede 2 brugfiguren (samen ¾ FTE): visie ontworpen Samenwerking met Waregem Subsidie: Gezinsarmoede (POD MI Zuhal Demir)
2002 Oprichting VZW De Katrol Oostende Studie- en opvoedingsondersteuning aan huis Voor kinderen uit kwetsbare gezinnen 2015 Anzegem start met De Katrol Jaarlijks ongeveer 7 gezinnen die ondersteund worden Studenten lager onderwijs, psychologie, orthopedagogie, maatschappelijk werk, 2018: 12 gezinnen en 37 kinderen
De Katrol Anzegem Laagdrempelige hulpverlening als opstap naar brugfiguurwerking Methodieken: - Present zijn in de gezinscontext - Support bij ernstige gezinsproblemen die het gezin dreigen te ontwrichten - Installeren van een onderwijscultuur in het gezin - Multidisciplinair gebeuren van het project: terugkommomenten met studenten
De Katrol Anzegem Doelgroep - Kwetsbare, kansarme gezinnen - Met kinderen uit derde kleuter, eerste/tweede leerjaar - Betrokkenheid van alle aanwezige kinderen - Ouders kunnen ook ondersteuning krijgen (Nederlandse taal, opvoedingsvragen, )
De Katrol Anzegem Doelstellingen - Kansarme kinderen kansrijker maken - Zelfredzaamheid van de ouders verhogen - Toekomstige hulpverleners, leerkrachten, de kans bieden om zicht te krijgen op gezinnen die in kansarmoede leven
Brugfiguur: financiële & materiële ondersteuning Materiële kosten Pamperbank/voedselbank/ kledijwinkel Toelage groenten en fruit/ 1-2-3 euro (colruyt) Socio-culturele participatie Zuigelingenmelk Individueel verminderd tarief kinderopvang (baby-peuter) Tussenkomst schoolmateriaal Sociaal tarief kinderopvang via UiTpas (kansenpas) Paramedische ondersteuning (logopedie, kinesietherapie, )
Brugfiguur: ondersteunende acties Projecten rond Sinterklaas, ouder-kinddag, gezonde voeding, Taalondersteuning door vrijwilligers (bib school) Budgetbeurs
Debby.deklerck@welzijn.waregem.be Lynn.sobrie@welzijn.waregem.be Leni.vanhauwaert@welzijn.waregem.be Femke.vaneeckhout@anzegem.be