uw brief van uw kenmerk Ons kenmerk Datum 24/04/2019

Transcriptie

1 Heeft u vragen? Nood aan bijkomende info? Mail naar onze frontdesk via vraag@mi-is.be Of bel naar Dienst Stedelijke Samenhang en armoedebestrijdingsbeleid uw brief van uw kenmerk Ons kenmerk Datum 24/04/2019 Bijlage(n) 6 Betreft: forum voor de uitwisseling van goede praktijken verslag van het uitwisselingsmoment m.b.t. het thema brugfiguren. In het kader van de subsidie Gezinsarmoede effectief en efficiënt bestrijden, startten op 1 november 2018 twintig OCMW s met het actief opzetten en uitbouwen van een lokaal overlegplatform. De subsidie legt de nadruk op hoe netwerken effectief kunnen bijdragen om gezinnen uit de armoede te helpen. Op 24 april 2019 kregen alle aan de projectoproep deelnemende OCMW s (samen met de OCMW s waarmee een cluster wordt gevormd) de kans om hun collega s te ontmoeten en met hen een tweede maal ervaringen en kennis uit te wisselen. Het uitwisselingsmoment stond volledig in het teken van het thema brugfiguren. Het thema werd door de deelnemende OCMW s tijdens een eerste uitwisselingsmoment (november 2018) gekozen. Nog te vaak worden de relevante doelgroepen niet betrokken bij de sleutelaspecten van een projectwerking, bij de werking van een overlegplatform enz. Dit zou evenwel een evidentie moeten zijn. Enkel door de doelgroep te betrekken krijgen overlegplatformen en projecten in het algemeen duidelijkheid over de vraag of hun vooropgestelde doelstellingen ook daadwerkelijk aan de noden van de doelgroep beantwoorden. Drempels verhinderen vandaag nog geregeld directe dialoog met de doelgroep. Proactive outreaching door bijvoorbeeld het inzetten van brugfiguren, stewards en bemiddelaars kan helpen dergelijke drempels te overwinnen. Een offensieve aanpak - naar de doelgroep toe stappen doorbreekt fysieke grenzen en persoonlijke contacten maakt het de hulpverlening makkelijker om de noden van de doelgroep correct te identificeren. Het hoofddoel van dit uitwisselingsmoment was gelegenheid creëren om in een open gesprek ervaringen en expertise van de deelnemers uit te wisselen en te capteren. De agenda van de bijeenkomst zag er concreet als volgt uit : - 9u30: Verwelkoming door Alexandre Lesiw, voorzitter a.i. van de POD Maatschappelijke Integratie. - 9u40: Kennismaking met de twintig betoelaagde lokale overlegplatformen in de strijd tegen de gezinsarmoede (interactieve oefening).

2 u20: Buurtstewards : methodieken en hefbomen; Stad Gent. - 11u00: Waregem-Anzegem tegen gezinsarmoede : een praktijkvoorbeeld; OCMW Waregem en OCMW Anzegem. - 11u40: Brugfiguren in een landelijke context; OCMW Wingene. - 12u20: Praktische informatie / afspraken (financiering, rapportage); POD Maatschappelijke Integratie (diensten Budget en Armoedebestrijding). - 12u30 : eindbeschouwingen door Alexandre Lesiw, voorzitter a.i. van de POD Maatschappelijke Integratie. - 12u45 : Broodjeslunch De resultaten van het uitwisselingsmoment worden samengevat in voorliggend verslag. 1. Overzicht betoelaagde projecten. Tijdens het uitwisselingsmoment werd van start gegaan met een voorstelling van de twintig door de PODMI betoelaagde projecten / overlegplatformen. Isabelle Martijn (PODMI) lichtte kort de voornaamste resultaten van de online bevraging van deze lopende overlegplatformen (kick-off) toe (presentatie als bijlage). Daarna volgde een interactieve oefening met als bedoeling de deelnemers meer informatie te geven over elkaars aanpak en werkterrein en in het bijzonder over de factoren die in hun lokale context meespelen. Drie discussiethema s worden aangereikt : (A) Algemene focus van het project (B) Prioritaire doelgroep van het project (C) Drempels en uitdagingen van het project Om aan de vraag van de deelnemende OCMW s te voldoen zal de PODMI de contactgegevens van de projectcoördinatoren / projectcontactpersonen delen. Alle deelnemers stemden hiermee in. Ook zal een korte beschrijving van alle projecten op de website van PODMI gepubliceerd worden. (overzicht contactgegevens als bijlage) 2. Buurtstewards : methodieken en hefbomen De Gentse buurtstewards werken over het grondgebied van Gent en zijn niet verbonden aan een bepaalde wijk. Ze werken met de doelgroep van de Intra-Europese migranten (in het bijzonder voornamelijk kwetsbare Roma). In praktijk betekent dit voor Gent hoofdzakelijk: Slovaken, Bulgaren en Roemenen met een zeer kwetsbaar profiel. Dergelijke armoedemigratie zorgt voor precaire leefomstandigheden en beperkte rechten. De buurtstewards leiden de doelgroep toe naar relevante dienst- en hulpverlening en ondersteunen diensten en organisaties in hun opdracht naar deze doelgroep. De presentatie van Marieke LAMAIRE (coördinator buurtstewards binnen de dienst Outreachend werken Stad Gent) en Maaike BUYTS (beleidsmedewerker Migratie/Integratie binnen de dienst Welzijn en Gelijke Kansen Stad Gent) vindt u als bijlage.

3 3. Centraal in hun presentatie staan Marieke en Maaike stil bij (1) de methodieken die de buurtstewards gebruiken en (2) de drempels die een toegang tot de reguliere hulpverlening bemoeilijken. Uit de discussieronde onthouden we : - Indien een OCMW expertise nodig heeft rond werken met de prioritaire doelgroep van de buurtstewards dan kan zeker contact opgenomen worden met Marieke. Uiteraard kunnen de buurtstewards niet ter plaatse komen maar kennisuitwisseling is zeer belangrijk en zeker een mogelijkheid. - Indicatoren zijn niet voorhanden. Resultaten meten, trajecten in cijfers uitdrukken is moeilijk. Er zijn dan ook weinig cijfers beschikbaar. De buurtstewards kiezen er voor om hun werk uit te leggen via verhalen (Straatpraat). Wel wordt opgemerkt dat het project startte vanuit een samenlevingsproblematiek (klachten inzake overlast). Er is een duidelijke afname van het aantal klachten. Dit is een bruikbare indicator. - Niet zozeer de origine van de buurtsteward is belangrijk wel de talenkennis helpt om vertrouwen te scheppen. Buurtstewards gaan ook vaak op pad met interculturele bemiddelaars om eventuele cultuurbarrières te overbruggen. Diversiteit binnen het team is zeker een must. 3. Waregem Anzegem tegen gezinsarmoede Hulpverlening preventief en proactief inzetten met het oog op het terugdringen van kinderarmoede gebeurt in Waregem en Anzegem door o.m. in te zetten op de outreachende methodiek van de brugfiguurwerking. OCMW Waregem deelt haar kennis en expertise met OCMW Anzegem ter ondersteuning van de ontwikkeling van een gelijkaardige werking in Anzegem. OCMW Waregem en OCMW Anzegem focussen tijdens hun presentatie op de werking van de brugfiguren, de connectie die met de scholen wordt gelegd en hoe er wordt omgegaan met vertrouwelijke informatie. De presentatie van Femke VANEECKHOUT (Gezinsbegeleider, OCMW Anzegem), Lynn SOBRIE (brugfiguur, OCMW Waregem) en Debby DeKLERCK (brugfiguur, OCMW Waregem) vindt u als bijlage. Uit de discussieronde onthouden we : - Het belang voor leerkrachten om altijd eerst de ouders aan te spreken vooraleer over te gaan tot de toeleiding tot de brugfiguren. Openheid en eerlijkheid staan hierbij centraal. Deze aanpak maakt ook de uiteindelijke doorverwijzing naar de brugfiguren een stuk makkelijker. Heel sterk wordt ingezet op de coaching van de leerkrachten. - De brugfiguren krijgen te maken met heel uiteenlopende hulpvragen, verspreid over heel uiteenlopende levensdomeinen. Brugfiguren werken m.a.w. integraal. - Focus wordt gelegd op het empoweren ter versterking van de zelfstandigheid van de doelgroep. Het volledig loslaten van de doelgroep lukt niet steeds maar in elk geval zal de intensiteit van de begeleiding verminderen in de tijd. - Inzetten op bekendmaking van de brugfiguurwerking is heel belangrijk en noodzakelijk (onderwijsnetten, schoolteams, intern OCMW ). - De brugfigurenwerking in Waregem startte vanuit het welzijnshuis. Dit zien de brugfiguren als een meerwaarde, evenals het feit dat zij niet verbonden zijn aan één school, zich profileren als deel van het schoolteam en netoverschrijdend werken.

4 4. - Zowel in Anzegem als in Waregem verloopt de samenwerking met de collega s (vb. medewerkers sociale dienst) binnen het OCMW goed. In vele gevallen gaat het over andere dossiers. Veel gezinnen waarmee de brugfiguren werken zijn vaak in eerste instantie niet gekend binnen het OCMW. Samenwerking is dan ook cruciaal! Brugfiguren nemen de taken van het OCMW niet over. Brugfiguren gaan vaak verder dan de OCMW-hulpverlening. Doorverwijzing is soms nodig. - In Waregem worden ouders gevraagd om een doorverwijzingsdocument te ondertekenen (dit vaak na een eerste vrijblijvend gesprek). - In Anzegem gebeurt de doorverwijzing via de school. In Waregem nemen de brugfiguren zelf contact op met de gezinnen. Steeds staat het kind centraal en is de begeleiding gericht op het vergroten van de ontplooiingskansen van de kinderen. 4. Brugfiguren in een landelijke context Een brugfiguur is een neutrale vertrouwenspersoon die vanuit lokaal sociaal beleid een brug vormt tussen kinderen en gezinnen, hulp- en dienstverleningsaanbod en de school. Op die manier worden grondrechten gerealiseerd en ontwikkelingskansen van kinderen geoptimaliseerd. Brugfiguren bestaan reeds langer in stedelijke context. Uitdaging is om brugfiguren ook in landelijke context uit te bouwen. Ook meer landelijke gemeenten worden immers steeds meer geconfronteerd met problematiek van (kinder)armoede en gezinnen die het moeilijk hebben. De presentatie van Elise VERTRIEST (brugfiguur, OCMW Wingene) en Anje HUYSENTRUYT (opbouwwerker bij Samenlevingsopbouw) steekt als bijlage bij dit verslag. Zij staan onder meer stil bij vervoersarmoede (een evidentie waarmee rekening moet gehouden worden), de methodieken die ze gebruiken en de uitdagingen waarmee ze in een landelijke omgeving geconfronteerd worden. Een interessante praktijkgids kan besteld worden via: 5. Praktische informatie / afspraken (financiering, rapportage, studie) Het intervisiemoment wordt afgesloten met een overzicht van de relevante bepalingen inzake budget en financiering. De presentatie van Sophie Peuskens (financiële dienst van de PODMI) kunt u als bijlage bij dit verslag vinden. 6. Slotbeschouwingen door Alexandre LESIW, voorzitter a.i. PODMI De Heer Lewis dankt de deelnemers voor de rijke uitwisseling van uiteenlopende goede praktijken (stedelijke context versus landelijke context, werken met scholen, mobiliteitsarmoede ). Hij onderstreept ook enkele rode draden die hij uit de discussie zal onthouden. Deze zijn : - Elke voorgestelde praktijk streeft een gelijk doel na, namelijk het uitputten van rechten en het bewerkstellingen van bruggen tussen de doelgroep en de bevoegde diensten en /of partnerorganisaties.

5 5. - Empowerment, versterken van de zelfstandigheid / autonomie van de doelgroep is steeds het focuspunt. - Op vlak van methodologie kunnen zowel individuele begeleiding als groepsbijeenkomsten succesvol zijn. Steeds is een open communicatie, sereniteit, het opbouwen van vertrouwen cruciaal. Dit vraagt tijd. Kortlopende projecten kunnen hier weinig meerwaarde betekenen. - In elk geval is sensibiliseren (ook naar het beleid toe) zeer belangrijk. - Proactief werken is hier dé prioriteit!! (en niet het curatief werken) en dit in een integrale aanpak. Brugfiguren denken globaal en werken niet in hokjes. - Uit de rapportage van de projecten en de discussie blijkt dat projecten nog vaak worstelen met het evalueren van wat ze doen. Dit thema kan een onderwerp voor een volgende bijeenkomst zijn. De PODMI onderhandelt momenteel met een externe partner om een algemene evaluatie van het project uit te voeren. Door beide uitdagingen te linken kan tot zeer interessante inzichten gekomen worden. OCMW Charleroi en OCMW Neerpelt zijn kandidaat om hun werking op vlak van evaluatie met de andere OCMW s te delen. 7. Bijlage - Voornaamste resultaten van de online bevraging van de 20 lopende overlegplatformen (kick-off), Isabelle Martijn (PODMI) - Overzicht contactgegevens - Buurtstewards : methodieken en hefbomen, Marieke Lamaire en Maaike Buyts (Stad Gent) - Waregem Anzegem tegen gezinsarmoede, Femke Vaneeckhout (OCMW Anzegem), Lynn Sobrie en Debby De Klerck (OCMW Waregem) - Brugfiguren in een landelijke context, Elise Vertriest (OCMW Wingene) en Anje Huysentruyt (opbouwwerker bij Samenlevingsopbouw). - Praktische informatie / afspraken (financiering, rapportage, studie), Sophie Peuskens (Financiële dienst PODMI) Co-funded by the Rights, Equality & Citizenship Programme of the European Union