29 oktober Samenlevingsopbouw bouwt met partners aan zorgnetwerken als schakel in het antwoord op onderbescherming

Transcriptie

1 29 oktober 2015 Samenlevingsopbouw bouwt met partners aan zorgnetwerken als schakel in het antwoord op onderbescherming

2 Samenlevingsopbouw: what s in a name? Zorgnetwerken: 10 jaar praktijk Samenwerking en innovatie Toekomst daagt uit

3 KANSEN SCHEPPEN GRONDRECHTEN GARANDEREN Veel actoren werken daaraan! Waar maakt samenlevingsopbouw het verschil?

4 Samenlevingsopbouw 2 kernopdrachten onlosmakelijk verbonden Politieke kernopdracht: verandering Structurele maatregelen, oplossingen, veranderingen in positie van maatschappelijk kwetsbare groepen = mikken op een sociaal en participatief gecorrigeerd beleid Agogische kernopdracht: versterken en stem geven Kwetsbare groepen ondersteunen i.f.v. verwerven en gebruiken sociale grondrechten = bevorderen van maatschappelijke en beleidsparticipatie van deze groepen

5 Samenlevingsopbouw 3 rollen: Werken aan directe oplossingen Beleidswerk sociale actie en tegenspraak groepen stem geven Sociale innovatie

6 Samenlevingsopbouw In gans Vlaanderen en Brussel : weet ons wonen! Sector en werksoort Onderscheid met individuele hulpverlening Belang van Vlaamse basisfinanciering om innovatief te kunnen werken

7 De wieg van zorgnetwerken stond in West-Vlaanderen Platteland en ouderen Centralisatie dienstverlening en verdwijnen voorzieningen Versnipperd en gespecialiseerd dienstenaanbod Afbrokkelen sociale netwerken Mobiliteitsproblematiek Kwetsbare mensen vallen door de mazen van het net onderbescherming tegengaan

8 10 jaar praktijkontwikkeling zorgnetwerken ontwikkeling concept landelijke context senioren en zorgbehoevenden : zorgnetwerken instrument ikv armoedebestrijding (kwetsbare ouderen, gezinnen en kinderen) Zorgnetwerken verbinden

9 Verbinden! Tussen lokale besturen en de brede welzijns- en zorgsector Om uitdagingen aan te kunnen

10 Zorgnetwerken als schakel in strijd tegen onderbescherming en puzzelstuk i.f.v. kwalitatieve en proactieve dienstverlening

11

12 Vermaatschappelijking van de zorg Eén van de uitdagingen voor de toekomst Kansen, maar ook knipperlichten: Vermaatschappelijking vraagt professionele ondersteuning én middelen Organiseren van nabije ontmoeting cruciaal Kwetsbare groepen zonder netwerk niet in de kou laten Grenzen aan inzet vrijwilligers

13 Samenlevingsopbouw Verder investeren in uitbouw van zorgnetwerken In verschillende contexten Met verschillende doelgroepen Met samenwerking-op-maat Al of niet gekoppeld aan een geïntegreerde basisvoorziening

14

15 NIET ONTLOPEN, WEL ONTKNOPEN

16 ZORGNETWERKEN VERBINDEN: uitdagingen voor de toekomst

17 UITDAGINGEN WAAR WE VOOR STAAN Hoe hulp- en dienst- en zorgverlening toegankelijker maken en onderbescherming tegengaan? Hoe meer lokale solidariteit creëren en zorg dragen voor elkaar? Hoe sociale netwerken rond mensen verstevigen en sociaal isolement counteren? Hoe vermaatschappelijking van de zorg lokaal kans op slagen geven ifv grotere levenskwaliteit van mensen?

18 Wat is een zorgnetwerk? Een zorgnetwerk is een lokale voorziening die een aanvullend dienstenaanbod brengt bij kwetsbare mensen. Dat gebeurt via nauwe samenwerking tussen de netwerkcoördinator, vrijwilligers en lokale actoren. De netwerkcoördinator stuurt de werking en bouwt bruggen tussen de verschillende partijen. Vrijwilligers ondersteunen kwetsbare mensen. Door het uitvoeren van bezoekjes of allerlei kleine zorgtaken worden eventuele verborgen noden opgemerkt door vrijwilligers. Deze verwijzen, waar mogelijk, door naar de passende dienst en signaleren nieuwe niet-beantwoorde noden.

19 Netwerkcoördinator: centrale figuur Schakelaar / matching tussen hulpvragers en vrijwilligers Vrijwilligers zoeken en begeleiden, administratieve opvolging - vrijwilligersbeleid Schakelaar tussen lokale overheid, professionele diensten, verenigingen, sleutelfiguren, enz

20 De vrijwilligers: de onmisbare kracht Worden lokaal ingezet om concrete hulpvragen op te volgen en (verjaardags)bezoeken te brengen Uiteenlopende dienstverlening, naargelang de lokale noden Nieuwe netwerkvorming rond hulpvragers en signaalfunctie

21 Lokaal netwerk van hulp, zorg en dienstverlening

22 SIGNAALFUNCTIE binnen zorgnetwerken Doelstelling: mensen bereiken die door professionele diensten nauwelijks of niet worden bereikt Opsporen van verborgen noden Vrijwilligers als de voelsprieten van het zorgnetwerk Via ondersteunende taken, via verjaardagsbezoekjes / huisbezoeken

23 WERKINGSPRINCIPES binnen zorgnetwerken (onderzoek HOWEST, 2014) Aanvullende dienstverlening Signaalfunctie Informatiefunctie Proactief en outreachend Samenwerking en integrale aanpak Maatgericht werken Groepsgericht en buurtgericht werken

24 Rol Samenlevingsopbouw ikv zorgnetwerken Innovatieve praktijkontwikkeling - Inzet specifieke expertise ; innovatief werken vraagt extra Projectondersteuning - uitwisselingstafel zorgnetwerken, draaiboek, vorming, Beleidswerk NIEUW : DRAAIBOEK ZORGNETWERKEN

25 Zorgnetwerken: opmerkelijke resultaten Mobiliseren sociaal kapitaal in dorpen, buurten Zijn een instrument om senioren en zorgbehoevenden langer kwaliteitsvol te laten thuis wonen via aanvullende taken Pro-actieve functie ikv onderbescherming en detectie verborgen noden (signaalfunctie) Werken ondersteunend naar maatschappelijke kwetsbare gezinnen en kinderen (armoedebestrijding) Reële bijdrage tav aantal maatschappelijke evoluties Vermaatschappelijking van de zorg Nood aan meer solidariteit en sociale cohesie Stimulering vrijwilligerswerk, mobiliseren sociaal kapitaal

26 Zorgnetwerk: opmerkelijke resultaten Flanders Care label voor innovatief werk ikv Slimmer zorgen voor morgen

27 Zorgnetwerk: opmerkelijke resultaten, relatief kleine investering Investering in netwerkcoördinator ESSENTIEEL = BASISVOORWAARDE - personeelskost netwerkcoördinator grootste kost - op dit moment volledig lokale beleidskeuze en middelen Inhoudelijke ondersteuning van netwerkcoördinatoren Nood aan een duurzaam beleidskader en ondersteuningsstructuur

28 ZORGNETWERKEN VERBINDEN

29 ZORGNETWERKEN VERBINDEN 4 DOELSTELLINGEN 1. UITROL VAN ZORGNETWERKEN IN VLAANDEREN 2. VERDIEPING EN VERBREDING VAN CONCEPT ZORGNETWERKEN 3. DUURZAME ONDERSTEUNINGSSTRUCTUUR 4. AANGEPAST BELEIDSKADER i.s.m. Cera en sector Samenlevingsopbouw Uitvoering door ann-sophie.maes@samenlevingsopbouw.be

30 ZORGNETWERKEN VERBINDEN UITROL VAN ZORGNETWERKEN IN VLAANDEREN Kaartje In alle provincies nieuwe zorgnetwerken in ontwikkeling al dan niet in samenwerking met Samenlevingsopbouw

31 ZORGNETWERKEN VERBINDEN VERBREDING EN VERDIEPING VAN HET CONCEPT ZORGNETWERKEN verkennend: kunnen zorgnetwerken ook een zinvolle bijdrage leveren tav - Andere doelgroepen bv. mensen met psychische problematiek, mensen met een beperking,... - Andere contexten bv. klein- en grootstedelijk, - Via: - gesprekken met stakeholders - praktijkgerichte denkoefeningen/simulaties met inventarisatie randvoorwaarden en succesfactoren

32 ZORGNETWERKEN VERBINDEN DUURZAME ONDERSTEUNINGSSTRUCTUUR - Ondersteuningsstructuur voor zorgnetwerken - Met een duurzaam en financieel haalbaar businessmodel AANGEPAST BELEIDSKADER - Verbeteringen wetgeving

33 Cera als supporter van het eerste uur

34 Cera als supporter van het eerste uur Onderzoek plattelandsarmoede : zorgnetwerken en armoede : zorgnetwerken verbinden - Dikke Merci Campagne KBC Vormingsmodule signaalfunctie - impactonderzoek

35 VORMINGSMODULE SIGNAALFUNCTIE VRIJWILLIGERS

36 IMPACTONDERZOEK ZORGNETWERKEN 1. Welke effecten heeft een zorgnetwerk op de gebruikers en de vrijwilligers? 2. Welke effecten heeft een zorgnetwerk op de solidariteit in een lokale gemeenschap? 3. Welk effect heeft de samenwerking op het terrein op de doelmatigheid van alle samenwerkende partners? i.s.m. Sociale Innovatiefabriek, met ondersteuning van Azetta

37 MEER INFO SAMENLEVINGSOPBOUW WEST-VLAANDEREN VZW GSM: GSM: 0474/ TEL: 050/ Programmaverantwoordelijke maatschappelijke dienstverlening en arbeid Cera cvba TEL: 016/ Programmacoördinator maatschappelijke dienstverlening