Revalidatie: Biodex-meting Dr. Sam Hendrix Fysische Geneeskunde & Revalidatie 15 november 2014
Wat is Biodex? Objectief, gestandaardiseerd meet- en trainingsinstrument voor de perifere gewrichten Isokinetische analyse
Biodex (Enraf-Nonius)
Waarom Biodex? Preventie: voldoende spierkracht en een correcte krachtverhouding tussen de verschillende spiergroepen zijn van groot belang in de preventie van sportletsels. Revalidatie: isokinetische krachtanalyses zijn een hulp in het optimaliseren van de oefentherapie. Bepalen moment van sporthervatting
Doelgroepen Sporters: preventie + opvolging, sporthervatting Revalidanten: opmaak + aanpassing revalidatieschema pré en postoperatieven: opvolging herstelproces verzekeringskwesties
Isokinetische analyse Isokinetische contractie: Beweging van de spier aan constante snelheid enkel met apparatuur mogelijk fietsen op hometrainer aan constante snelheid
Isokinetische analyse Isometrische (statische) contractie: Spier levert kracht, zonder beweging handhaven van houding (staan, zitten); vasthouden van boek in een hoek van 90 graden Isotone contractie: Spier wordt korter bij gelijkblijvende spanning opwekken van beweging en snelheid; meetrappen bij fietsen met wind mee; oogvolgbewegingen
Isokinetische analyse Het onderzochte lichaamsdeel beweegt tegen een variabele weerstand met een constante snelheid. Hoe harder kracht gezet, hoe hoger de weerstand wordt. Dit is enkel mogelijk met speciaal daarvoor ontwikkelde apparatuur.
Isokinetische analyse Geïsoleerde gewrichten en hun omgevende spiergroepen kunnen getest worden in biomechanisch correcte posities, aan snelheden die aan de gewrichtsfunctie beantwoorden. Alle parameters die de spierfunctie definiëren kunnen gemeten worden
Isokinetische analyse Enkel (plantair-/dorsiflexie) Knie (flexie/extensie) Heup (flexie/extensie; ab-/adductie) Pols (flexie/extensie; pro-/supinatie) Elleboog (flexie/extensie) Schouder (flexie/extensie; ab-/adductie; interne/externe rotatie)
Biodex-testing
Resultaten Peak torque: links/rechts verschillen < 10% Ratio Hpt / Qpt: 0,50 0,80 Ratio Qpt/lichaamsgewicht: referentiewaarden
Peak Torque 60 / s 90 / s Extensie Flexie Extensie Flexie Rechts Links Rechts Links Rechts Links Rechts Links 130,8 122,8 62,2 50,9 117,6 92,7 56,9 44,2 6,12 18,7 21,17 22,32 180 / s 240 / s Extensie Flexie Extensie Flexie Rechts Links Rechts Links Rechts Links Rechts Links 86,9 85,1 53,9 36,6 80,4 77,9 53,6 38,6 2,07 32,1 3,11 27,99
Ratio Hpt / Qpt op 60 /sec Rechts 0,48 Links 0,41 Ondergrens: 0,50 Bovengrens: 0,80
Ratio Qpt op 60 /lichaamsgewicht Rechts 1,64 Links 1,54 Normaalwaarde sedentair persoon: 2,5 2 = marathonloper 2,5 = sedentair 3 = voetballer, basketter 3,5 =spurter 4 = fysiologische limiet
Voordelen Een isokinetische beweging zorgt voor een maximale spieraanspanning gedurende de volledige beweging Mogelijkheid om de snelheid van uitvoering in te stellen en gelijk te laten blijven (verschillende snelheden zijn mogelijk) Reproduceerbaar, van belang voor hertestingen, verzekeringen
Voordelen Mogelijkheid om weerstand in te stellen aanpassing aan pijn en vermoeidheid mogelijk veilige testmethode pijn in spieren en gewrichten minimaal De isokinetische meettoestellen leveren een objectieve registratie van de gemeten krachten
Nadelen Isokinetische toestellen zijn duur. Gekwalificeerd personeel nodig voor het instellen van de apparatuur en het interpreteren van de testgegevens. Menselijke bewegingen zijn zelden isokinetisch. De isokinetische test moet altijd onderdeel van een behandelplan zijn.
Nadelen Weinig literatuur en wetenschappelijk onderzoek naar oefentherapie (wel naar testing). Hierdoor is het opmaken van oefenprogramma s sterk individueel bepaald
Absolute contra-indicaties Niet-geheelde fracturen Epilepsie Cardiale insufficiëntie Ernstige perifere vaatproblemen Aneurysma Anticoagulantia Recente bestraling of chemotherapie Chronisch CS-gebruik Acute spierscheur Zwangerschap Neurologische aandoening Ernstige osteoporose Lokale huidproblemen
Relatieve contra-indicaties Pijn Bewegingsbeperking gewricht Wonde weke weefsels Helende fractuur Effusies Milde osteoporose Anemie Reumatoïde artritis Recente operaties
DANK U! hh