Kenniswerkplaats Tienplus Laagdrempelige ondersteuning aan ouders met tieners in Amsterdam Pauline Naber, Hogeschool INHolland Marjan de Gruijter, Verwey-Jonker Instituut http://www.kenniswerkplaats-tienplus.nl/ Onderdeel ZonMw-programma Diversiteit in het Jeugdbeleid Opgesteld op verzoek van het ministerie voor Jeugd & Gezin. En Ministerie Wonen, Wijken & Integratie. Doel: verbeteren positie van migrantenkinderen en -jongeren in het jeugdbeleid, verminderen van maatschappelijke achterstand en voorkomen van polarisatie en radicalisering. Drie programmalijnen: Intercultureel vakmanschap; Versterking (lokale) jeugdvoorzieningen en Interculturele Kennis (drie regionale academische werkplaatsen).
Opzet Workshop Achtergrond en leefsituatie van de jeugd in Amsterdam Wat is en doet Kenniswerkplaats 10+ Achtergrond: opvoeden in multi-etnische stad Introductie dilemma s en discussie Afsluiting Achtergrond en leefsituatie migrantenjeugd Amsterdam Van de Amsterdamse bevolking is 29% jonger dan 25 jaar. In totaal 216.000 jeugdigen, waarvan 60% ouders met niet-westerse achtergrond. Grootste groepen: Marokkaanse, Turkse, Surinaamse of Antilliaanse achtergrond. Idem leeftijdgroep 10-14 jaar (doelgroep Kenniswerkplaats Tienplus).
Achtergrond en leefsituatie van migrantenjeugd Amsterdam Drie stadsdelen, onderling verschillend: Slotervaart: 63% van de jongeren niet-westerse herkomst (vooral Marokkaans en Turks) Noord: 55% van de jongeren niet-westerse herkomst (Marokkaans, Turks, Surinaams) Zuidoost: 80% van de jongeren niet-westerse herkomst (Surinaams, maar ook Afrikaans, bijvoorbeeld Ghanees) Achtergrond en leefsituatie migrantenjeugd Amsterdam Een derde van 0-17-jarigen in de drie standsdelen groeit op onder de armoedegrens (verg. bij autochtone jongeren 13%) In gezinnen met niet-westerse achtergrond in de drie stadsdelen spreekt de helft thuis geen Nederlands In drie stadsdelen: lager opleidingsniveau (ouders en kinderen) en meer vroegtijdig schoolverlaten
Kenniswerkplaats Tienplus, doel en werkwijze Versterking pedagogische infrastructuur rondom gezin Verankering en verbinding beleid en voorzieningen Onderzoek dichtbij praktijk Door kennis ondersteunde doorontwikkeling Kennis delen en naar opleidingen Onderzoek migrantenouders en jeugd Behoefte aan ondersteuning bij: Leren communiceren Overgang nieuwe opvoeding Begeleiden kind in onderwijsloopbaan Begeleiding bij religieuze vorming Puberteit, overgang po-vo Context: Onveilige wijken, armoede Eenouderschap Soms gebrekkige taalbeheersing Argwaan tov professionele voorzieningen
Een citaat Sinds ik in Nederland woon is de opvoeding voor mij moeilijker geworden, want ik weet niet meer hoe de juiste opvoeding is. Ik twijfel aan alles en ben bang dat ik het fout en verkeerd doe. Zelfs straf geven doe ik niet alleen ( ). Ik moest een keer mijn jongste dochter straffen, daar hebben we met de oudere kinderen samen over nagedacht en over beslist. (Irakese moeder, 4 kinderen) In Suriname hebben we geen puberteit. We moesten gewoon gehoorzamen. De Nederlandse instanties willen dat we t op hún manier doen. (Surinaamse moeder, 3 kinderen) Onderzoek preventieve voorzieningen Niet overal dekkend aanbod; Beperkt aanbod voor ouders met tieners; Nog weinig voorbeelden van samenwerking tussen professionele voorzieningen en zelforganisaties; OKC nog weinig bekend en vertrouwd
Resultaten voorbereidingsjaar Onderbereik preventieve voorzieningen Gebrekkige aansluiting voorzieningen ouders Traag proces van interculturalisatie Sterke nadruk op evidence base Gebrekkige evidence base bottom-up projecten Projectencarroussel: weinig verankering Ouder en Kindcentra in ontwikkeling Deelprojecten 2010-2011 Ondersteuning ouders op vindplaats school verbinding OKC en school in laagdrempelige ondersteuning ouders op maat steunaanbod dat aansluit bij vragen en behoeften van ouders Triple P-Divers doorontwikkeling interventie Triple P Verbinding bottom-up en regulier aanbod schakeling opvoedingsondersteuning door migrantenorganisaties en reguliere aanbod Professionalisering diversiteitsgevoeliger maken van opleidingen en professionals
Dilemma 1 Ouderbetrokkenheid om de kloof tussen thuis en school te verkleinen? Ik vind het ook belangrijk dat ouders meer betrokken zijn bij onze school, maar ik hoef geen vader mee op werkweek die wil controleren wat z n dochter doet. (docent school voortgezet onderwijs) Ouderbetrokkenheid betekent voor mij dat als mijn kind een onvoldoende haalt, dat de school mij dan direct zou bellen. Dan kan ik maatregelen nemen. Nu hoor ik het vaak pas later. (moeder kind in bovenbouw)
Dilemma 1 Ouderbetrokkenheid om de kloof tussen thuis en school te verkleinen? Wat is en beoogt ouderbetrokkenheid? Wederkerige relatie. Ouderbetrokkenheid = extra taken voor docenten? Wat zijn de behoeften van leerlingen? Hoe afstemming samenwerking ouders, OKC en school. Dilemma 2 Voldoet de inzet van bestaand aanbod om migrantenouders te ondersteunen?
Als je op het schoolplein tussen de moeders staat, dan hoor je vanzelf wel wat ouders nodig hebben. Dat is hulp bij het aanvragen van een uitkering, oplossen van huurschuld, weten welke school voor het kind te kiezen. Pas als dat geregeld is, komt er ruimte voor opvoedvragen die ouders hebben. Die vragen zijn niet meteen zichtbaar, maar ze zijn er wel. (vertegenwoordiger zelforganisatie) Ik heb eerst een opvoedcursus in het Nederlands gedaan. Maar die begreep ik niet zo goed, het ging ook zo snel. Toen ben ik bij de Marokkaanse vrouwengroep geweest. Die vrouw kwam ik tegen in de buurt. Dat was heel leuk, ik hoorde van andere moeders hoe ze de opvoeding doen. Toen snapte ik het wel. (Marokkaanse moeder, 4 kinderen)
Dilemma 2 Inzetten van bestaand aanbod om vragen van migrantenouders te beantwoorden? Materiële en immateriële vragen zijn verweven Vraagarticulatie Bottum-up werken versus gebruik maken van effectieve interventies Dilemma 3 Nieuwe lichting allochtone professionals: is de interculturalisatie van opvoedingsondersteuning voltooid?
Op school en in de stage leren we hoe we gezinnen moeten begeleiden, dat ouders niet mogen slaan, hun kinderen niet alleen mogen laten. Maar ik ben het thuis anders gewend. En ik snap die moeders wel hoor. Maar dat mag ik dan niet zeggen. (Antilliaanse student, 22 jaar, 2 kinderen) Ik was nog nooit bij een Marokkaans of Turks gezin thuis geweest. In dit onderzoek heb ik gesprekken met moeders gedaan. Ik weet niet of hun opvoedingsvragen zo anders zijn. (Nederlandse student, 45 jaar, 2 kinderen) Dilemma 3 Multiculturele klas leidt niet vanzelf tot diversiteitgevoelige professionals Visie van de opleiding op diversiteit en onderwijs. Inzicht in welk type kennis, training en ervaring nodig is. Docent als spil. Teamleren en HRM-beleid.
Meer weten? www.kenniswerkplaats-tienplus.nl