Redactie Nieuwsbrief : PCS, Adviesdienst Gewasbescherming: Marc Vissers, Joachim Audenaert, Bart Haleydt, Ruth Verhoeven Vlaamse Overheid: Frans Goossens Nieuwsbrief Geïntegreerde Bestrijding Toedieningswijzen van roofmijten Voorwoord Beste lezer, In de vorige 3 nieuwsbrieven hebben we een overzicht gegeven van de biologische bestrijders die beschikbaar zijn tegen de diverse schadelijke mijten en insectenplagen. Deze biologische bestrijders behoren tot vele verschillende klassen van levende wezens (mijten, insecten, schimmels, aaltjes en bacteriën). Omwille van deze grote diversiteit zijn er voor de verschillende bestrijders diverse toedieningsmethoden. In deze nieuwsbrief zullen we bespreken op welke manieren één van de grootste groepen van bestrijders, de roofmijten, uitgezet kunnen worden. Jaargang 9, nr 5 september 2010 Gesubsidieerd door: IWT Verantwoordelijke uitgevers PCS abc abc Hartelijk dank aan: Syngenta Koppert Biobest BCP Certis Namens de redactie, Joachim Audenaert Ruth Verhoeven Agenda PCS 23 september Studiedag PCS september 2010 Pagina 1
THEMA-ARTIKEL: TOEDIENINGSWIJZEN VAN ROOFMIJTEN Strooikokers of bussen Strooikokers bevatten roofmijten, een draagstof (vermiculiet, zemelen, zaagsel of een combinatie van de drie) en in de meeste gevallen ook voermijten. De draagstof zorgt voor een goede verdeling bij de uitzetting. De roofmijten zorgen voor de eigenlijke bestrijding van de plagen. De voermijten dienen als voeding voor de roofmijten tijdens transport en kort na de toediening, wanneer er slechts weinig plagen in het gewas aanwezig zijn. De roofmijten kunnen puntsgewijs uitgestrooid worden of gelijkmatig verdeeld worden door ze uit te strooien met behulp van de doseerdop op de fles. Ook kunnen ze door middel van een verdeelsysteem (zoals een verblazer, zie verder) uitgezet worden in het gewas. Roofmijten worden bij voorkeur direct uitgezet, indien dit niet lukt worden de kokers het best al liggend bewaard. De ideale bewaartemperatuur staat op de verpakking. De houdbaarheid van de roofmijten is sterk afhankelijk van de soort en varieert tussen de 2 dagen en 1 week. Voor het uitzetten, moet de koker gedurende een minuut heen en weer gerold worden om de roofmijten gelijkmatig te verdelen. Volgende roofmijten zijn verkrijgbaar in een strooikoker: Amblyseius andersoni Biobest: Andersoni-System Syngenta: Anderline aa Amblyseius californicus Biobest: Californicus-System Koppert: Spical Syngenta: Amblyline cal BCP Certis: Ambsure (cal) september 2010 Pagina 2
Amblyseius cucumeris Biobest: Amblyseius-System Koppert: Thripex, Thripex-V Syngenta: Amblyline cu, Amblyline flo/bran free BCP Certis: Ambsure (c) en Ambsure (cv) Amblyseius degenerans Biobest: Degenerans-System Syngenta: Amblyline d BCP Certis: Ambsure (deg) Amblyseius montdorensis Syngenta: Amblyline m Amblyseius swirskii Biobest: Swirskii-System Koppert: Swirski-Mite Syngenta: Swirskiline as BCP Certis: Ambsure (sw) Phytoseiulus persimilis Biobest: Phytoseiulus-System en Phytoseiulus-T-System Koppert: Spidex en Spidex hot-spot Syngenta: Phytoline p BCP Certis: Phytosure (p) en Phytosure (delta) Hypoaspis aculeifer Biobest: Aculeifer-System Koppert: Entomite-A BCP Certis: Hyposure (a) Hypoaspis miles Biobest: Hypoaspis-System Koppert: Entomite-M Syngenta: Hypoline m september 2010 Pagina 3
Kweekzakjes en linten Naast kokers zijn er ook kweekzakjes beschikbaar. Dit zijn kleine zakjes waarin draagstof zit samen met roof en voermijten. In het zakje zit ook een klein gaatje, langswaar de roofmijten in het gewas kunnen kruipen. Binnenin de zakjes kunnen de roofmijten zich ontwikkelen en voortplanten waardoor ze gedurende vier tot zes weken roofmijten vrijlaten in het gewas. Het hoofdaandeel van de roofmijten (ongeveer 70%) kruipt er al tijdens de eerste 2-3 weken uit. Naast de gewone kweekzakjes heeft Syngenta ook gemini-zakjes (tweelingzakjes) op de markt. Dit zijn twee kweekzakjes die aan elkaar hangen en gemakkelijk over een tak van een plant gehangen kunnen worden. De uitkruipgaatjes worden naar de binnenkant gehangen, zo zijn ze beter bestand tegen bovenbegieting dan de gewone zakjes. Daarnaast heeft Syngenta ook kweeklinten beschikbaar. Dit is een aaneenschakeling van verschillende zakjes aan een lint. Dit zorgt voor een vlottere toepassing op grote partijen. kweeklinten en het gemini-zakje van Syngenta kleine kweekzakjes van Koppert uitkruipgaatje grotere kweekzakjes van Biobest september 2010 Pagina 4
Volgende roofmijten zijn verkrijgbaar als kweekzakje of lint: Amblyseius andersoni Biobest: Andersoni-Breeding-System Syngenta: Anderline aa (gewone en gemini zakjes) Amblyseius californicus Biobest: Californicus-Breeding-System Koppert: Spical-Plus Amblyseius cucumeris Biobest: Amblyseius-Breeding-System Koppert: Thripex-Plus Syngenta: Amblyline cu CRS en Amblyline cu CRS-WP (gemini zakje) en Bugline C (lint) BCP Certis: Ambsure (abs) Amblyseius swirskii Biobest: Swirskii-Breeding-System Koppert: Swirski-Mite-Plus Syngenta: Swirskiline as (gewone en gemini zakjes) en Bugline s (lint) BCP Certis: Ambsure (abs sw) Verdeeltoestellen Naast de kweekzakjes hebben de verschillende firma s ook diverse toestellen ontwikkeld waarmee de roofmijten in draagstof, zoals ze in de kokers verkocht worden, vlotter uitgezet kunnen worden. Hieronder volgt een overzicht van de verschillende toestellen. Mini-Airbug De mini-airbug is een verblaastoestel van Koppert waarmee de roofmijten gelijkmatig over het gewas verblazen worden. In de witte pot (zie foto) worden de zemelen gedaan. Als het toestel aangeschakeld wordt, draait deze en vallen de zemelen door de gaten. Zo komen ze in een luchtstroom terecht die door de ventilator verwekt wordt. Dit type is de kleinste verblazer, deze kan met één hand gedragen worden en zorgt voor een gelijkmatige verspreiding tot 1,5 meter ver. Het toestel kan ook gebruikt worden voor verspreiding van roofmijten over smalle stroken, zoals bijvoorbeeld hangboorden. Hiervoor laat men enkel de witte pot draaien, maar wordt de ventilator niet aangeschakeld. Zo vallen de roofmijten gelijkmatig door de gaten op de smalle strook met planten. Voor verschillende dosissen zijn er verschillende potjes beschikbaar met meer of minder en grotere of kleinere gaten. september 2010 Pagina 5
Airbug De airbug van Koppert werkt volledig volgens dezelfde principes als de mini-airbug. Hij is een stuk groter waardoor hij met een draaggordel gedragen wordt. De airbug heeft een werkingsbreedte van ongeveer 4,5 meter. Airobug Ook de airobug van Koppert werkt volgens dezelfde principes als de mini-airbug en airbug. Deze is echter nog een stuk groter en is volledig geautomatiseerd, met een zelfrijdende geleider die op een monorail of buis kan rijden. Er wordt gewerkt met 2 ventilatoren zodat roofmijten tegelijk langs twee kanten in het gewas geblazen kunnen worden. september 2010 Pagina 6
Biobolo De biobolo is een verdeeltoestel van Biobest waarbij een roterende schijf de roofmijten met draagstof over het gewas strooit. Het bestaat uit een trommel van 2 tot 2,5 liter, die via een opening in het deksel gevuld kan worden. Bij elke rotatie van de biobolo wordt met behulp van een schoepje een hoeveelheid draagstof met roofmijten opgeschept en op het gewas gedropt. De biobolo kan gedragen worden of aan een automatische spuitboom gemonteerd worden. De werpbreedte is zo n 60 tot 80 cm, dus afhankelijk van de breedte van het plantenbed moeten er een aantal biobolotrommels op de spuitboom gemonteerd worden. Mite applicator De mite applicator is een verdeeltoestel van Certis. Hier worden kokers met roofmijten met behulp van klemmen aan een as gehangen die op een spuitboom gemonteerd is. De as wordt aangedreven door een motor en draait rond. De kokers hebben een speciale doseerdop waarbij een bepaalde hoeveelheid draagstof met roofmijten valt per omwenteling van de koker. september 2010 Pagina 7
Gespot door de Adviesdienst Gewasbescherming Symptoomfoto en foto s van de sporen van Fusarium, zoals deze gezien worden onder een microscoop na uitplating van de schimmel op voedingsmedium. Proefcentrum voor Sierteelt Adviesdienst Gewasbescherming Schaessestraat 18 B-9070 Destelbergen T: +32 (0)9 353 94 94 F: +32 (0)9 353 94 95 E: joachim.audenaert@pcsierteelt.be De uitgevers zijn niet verantwoordelijk voor eventuele schadelijke gevolgen die kunnen ontstaan bij het gebruik van gegevens uit deze publicatie september 2010 Pagina 8