Vrijetijdsteam JES vzw Jaarplanning 2015 Algemene en specifieke opdrachten vanuit het convenant JES 2013-2017 1) Het op zoek gaan naar nieuwe methodes en producten die de participatiekansen van jongeren in de stedelijke, Brusselse context bevorderen, met expliciete aandacht voor (semi-) publieke ruimte; 2) Het ontwikkelen en ondersteunen van trajecten in de vrije tijd op vraag van Brusselse jeugdorganisaties of jongeren door middel van vorming, procesbegeleiding en productontwikkeling; 3) Het ontwikkelen en ondersteunen van trajecten op vlak van jeugdcultuur voor Brusselse kinderen en jongeren door middel van vorming, procesbegeleiding en productontwikkeling; 4)Het centraal stellen van competentie-ontwikkeling van jongeren in de werking; 5)Het realiseren van samenwerkingsverbanden en aandacht hebben voor een integrale en geïntegreerde benadering bij het uitvoeren van bovenstaande opdrachten zoals brede jeugdhulp, waarbij prioritaire aandacht gaat naar vrijetijdsorganisaties; 6)Het verspreiden en delen van de expertise rond bovenstaande opdrachten naar alle belanghebbenden die werken met kinderen en jongeren in het algemeen en de Nederlandstalige jeugdsector in het Brussels hoofdstedelijk gewest in het bijzonder. Het vrijetijdsteam van JES start, zoals de naam het zegt, vanuit de vrije tijd van Brusselse kinderen en jongeren. Via de verschillende deelwerkingen en bijhorende methodieken dagen we kinderen en jongeren uit om hun talenten te ontdekken of te verdiepen en vragen we bovendien aan beleidsmakers om kinderen en jongeren een stem te geven in de verschillende niveaus van beleidsvoering. Als team werken we vaak op kruispunten. Het kruispunt van eerste- en tweedelijns, van vraag- en aanbodsgericht, van georganiseerde en niet-georganiseerde jeugd, van Brusselaars en niet-brusselaars, van jongeren en organisaties, van eenmalige en langdurige begeleiding Dit impliceert een sterke mate van flexibiliteit, innovatie, expertise en vooral samenwerken. Competenties die het vrijetijdsteam sterk uitdraagt en toepast. We stellen hierna de planning van elke deelwerkingen voor, te starten vanuit de te bereiken resultaten die vastgesteld zijn in het convenant. Op dit moment is het voor de deelwerkingen echter nog niet mogelijk om, in detail, de verschillende activiteiten op te sommen die dit jaar zullen plaats vinden. We kunnen echter stellen dat de te bereiken resultaten zoals vastgesteld in het nieuwe convenant zowel in 2013 als in 2014 werden behaald.
Planning 2015 per deelwerking Stadsavontuur - Het voorzien van een continu aanbod met minstens 120 eigen stadsavontuurlijke activiteiten voor kinderen, jongeren en jeugdorganisaties, waarvan 20 met aandacht voor het gebruik van en de aanwezigheid in de publieke ruimte; Vanuit de deelwerking Stadsavontuur wordt in 2015 ingezet op de verdere ontwikkeling en verfrissing van de groepsdynamische oefeningen die tijdens Stadsavontuur-activiteiten worden ingezet. Er wordt een eerste aanzet gegeven om na te denken over een mobiel multi-inzetbaar tool. Een tool om ter plekke, waar jongeren zijn, materiaal en methodieken ter beschikbaar te hebben voor groepsdynamische oefeningen. Na jaren van gebruik, heeft de bakstapel-installatie het eind 2014 begeven. Op dit moment zijn we daarom dan ook aan het bekijken wat de mogelijkheden zijn (zowel financieel als technisch) voor een nieuwe installatie. Verder willen we in een nauwere samenwerking tussen Yota! en Stadsavontuur de mogelijkheden onderzoeken voor andere routes van stadstropies (het park aan Tour en Taxis, de kanaalzone, ) of andere methodieken tijdens de stadstropy. Vorig jaar was de deelwerking Stadsavontuur sterk betrokken op het experimenteel project rond Assistbegeleider. Dit geïntegreerd project van JES (Straathoekwerk-Vrijetijd en Deeltijds Onderwijs) was een laagdrempelige vorming voor 12 jongeren (zowel jongens als meisjes van diverse etnisch culturele achtergronden), met als doelstellingen om deze jongeren enerzijds te vormen tot een assistent-begeleider tijdens activiteiten die door JES worden georganiseerd (zoals bakstapel, soccis, stadstrophy, ) en anderzijds jongeren individueel te ondersteunen in hun levenstraject door middel van competentieherkenning. Ook dit jaar zal een soortelijk project in april plaats vinden. Naast de boekingen voor het hoogteparcours, klimwand en groepsdynamische oefeningen die worden aangevraagd vanuit een brede waaier aan organisaties die werken met jongeren, staan er een aantal projecten rond groepsdynamica op stapel met MIKS/VMJ (D broej), Chiro, Kazou, BON
Yota! - Het opzetten en ondersteunen van minimum 4 participatietrajecten en dialoog, samen met kinderen, jongeren en jeugdorganisaties, voor de realisatie van een kind- en jongerenvriendelijk gewest, waarvan minstens 1 in het kader van (semi-)publieke ruimte in eigendom van of met een nauwe band met de Vlaamse Gemeenschapscommissie. Voor de selectie van al deze trajecten wordt jaarlijks overlegd met de administratie van de Vlaamse Gemeenschapscommissie; In oktober 2014 werden er 2 nieuwe medewerkers (deeltijdse functies) aangenomen voor de deelwerking Yota!. Deze vervanging kwam enerzijds door het vertrek van een Yota!-medewerkster en anderzijds door een inhoudelijke verschuiving van de andere medewerkster. 2015 zal dan ook in het teken staan van het verkennen van het netwerk voor deze personen naast het organiseren van de participatieprojecten die nu reeds op stapel staan. Projecten in 2015:. Brussel Stad- Duurzaam wijkcontract Bloemenhof ( de 5 blokken ) In de context van het wijkcontract Bloemenhof blijft Yota! ook in 2015 actief op de site van de 5 blokken. De afgelopen 2 jaren werd op een geïntegreerde manier verder gewerkt met de jongeren en publieke ruimte aan de 5 blokken: samen met de animatoren en de kinderen uit de vakantiewerking van Habitat et Rénovation en Straathoekwerk van JES werden een fresco gerenoveerd, een grote picknicktafel gebouwd, spelprikkels aangebracht met graffiti op de ondergrond,... De signalen die hiermee werden gegeven, nam Yota! mee naar het wijkcontract. Naast deze trajectwerking, werd er vanuit Yota! het afgelopen jaar meer focus gelegd op de meisjes aan de 5 blokken. Doorheen de jaren, en op aansturen van de bereikte meisjes/adolescenten, stelden we immers vast dat zowel de publieke ruimte als de activiteiten sterk geclaimd werden door jongens. Tot op een zekere leeftijd is er geen differentiatie in voorkeur voor activiteit op te merken (+/- 10 jaar). Daarna begint er onbewust een nadruk te liggen op actievere spelletjes, en begint 'machogedrag en machismo' een grotere rol te spelen bij de activiteiten en de jongeren. Een zelfde vaststelling kwam naar boven bij de buurtbevraging door vzw BRAVVO: er is te weinig ruimte, zowel fysiek als 'psychologisch', voor meisjes. Het doel van dit traject met Yota! is dan ook om het referentiekader van meisjes te verbreden en hen te vormen om een rol op te nemen binnen hun wijk voor andere meisjes en kinderen. Verder staat in 2015 de heraanleg van het plein op het programma en zal Yota! betrokken zijn bij het participatietraject door eventueel samen met de kinderen en jongeren tijdelijke spelelementen te instaleren op het terrein, steeds in samenspraak met alle betrokken partners.. Sint-Gillis Mailage LUDIEK Vanuit het project Quartier Ludiek, in het kader van Duurzaam wijkcontract en Lokaal Cultuurbeleid in 2014, kwam er een vraag vanuit het netwerk Brede School Sint Gillis en de cultuurbeleidscoördinator. Het succesproject kon immers verankerd worden in het wijkcontract Bosnië. De vraag naar Yota! was om ook bij dit vervolgtraject rond speelweefsel een actieve rol op te nemen. Samen met de architecten die worden
aangesteld vanuit de gemeente zal Yota! instaan voor participatieve ateliers in de eerste helft van 2015 om zo, samen met hen, tot concrete plannen te komen voor de invulling van 5 plaatsen in de gemeente Sint Gilis die zijn vastgelegd voor dit project. Begin februari werd ons vanuit de Brede School gecommuniceerd dat het project werd goedgekeurd.. Etterbeek-Duurzaam Wijkcontract Jacht-Gray Dit project werd in 2013 geïnitieerd, maar kent in 2015 een verdere verdieping. In samenwerking met Brede School Domino zet Yota! een participatietraject op dat bestaat uit een reeks workshops met open of gesloten groepen en gerichte deelname aan bestaande initiatieven in de gemeente. Het participatietraject is gebaseerd op het project Quartier Ludiek en kent een soortelijk traject. Door middel van tijdelijke interventies of installaties met kinderen en jongeren wordt er in- en uitspraak gerealiseerd over de heraanleg van een aantal pleintjes om zo een aanzet te geven tot een speelweefsel. Ruwweg ziet de planning voor dit project er als volgt uit: 01-04-2015: Buitenspeeldag - aftrap participatietraject 06-18 / 04: open en gesloten workshops tijdens de paasvakantie 26-04-2015: Wijkfeest Ducasse De precieze ateliers en dialoogmomenten die vanaf mei tot eind 2015 zullen plaatsvinden, moeten nog bepaald worden met de samenwerkingspartners.. Sint-Jans-Molenbeek -Vierwindentuin Op vraag van een architectenbureau werd Yota!, vanuit haar expertise op vlak van participatie en de kennis van de wijk, gevraagd om partner te worden in een project rond de Vierwindentuin. Deze plek, die gelinkt is aan een gemeentelijke basisschool, zou moeten open staat voor de hele buurt. De gemeente Sint-Jans- Molenbeek constateert echter dat de site op dit moment nog te weinig gekend is door de buurtbewoners en jonge inwoners. Yota! zal instaan voor de participatieve ateliers om samen met architecten te bekijken hoe deze plek ontsloten kan worden voor de wijk en een verdere invulling kan krijgen door de buurtbewoners. Hierover is echter nog geen uitsluitsel.. Sint-Jans-Molenbeek Sint Remi Dit is een opvolging van het participatieproject dat in 2012 door Yota! werd uitgevoerd in het kader van het duurzaam wijkcontract Leopold-Leopold. Als gevolg van dit project heeft JES, in nauwe samenwerking met de gemeente Sint-Jans-Molenbeek, sinds juni 2014 een eigen geïntegreerde (werk-vrijetijd-welzijn) vindplaatsgerichte jeugdwerking opgebouwd op deze site. Door middel van vormingen op maat en persoonlijke begeleiding, worden jongeren gecoacht om zelf activiteiten te organiseren voor kinderen en jongeren in de Maritiemwijk. Naast de ondersteuning aan een vrijwilligerskern en het organiseren van activiteiten voor de kinderen en jongeren in de buurt, worden jongeren ook begeleid in hun zoektocht naar opleiding, werk of scholing. Yota! blijft ook in 2015 verder betrokken tijdens de heraanleg van het plein die vanaf begin maart gepland staat. De jeugdwerkers zullen, samen met Yota!, ateliers organiseren voor kinderen, jongeren en buurtbewoners tijdens de werkzaamheden.
Naast deze georganiseerde ateliers wil Yota! zich ook richten op het installeren van bepaalde spelelementen waardoor ook niet georganiseerde vrijetijdsactiviteiten kunnen plaats vinden op de site tijdens de heraanleg. Dit alles in nauw overleg en dialoog met kinderen, jongeren en de gemeente.. Tour & Taxi JES werkte in het kader van Parc Design mee aan de bouw van de Farmhouse, een serre waar ontmoetingen centraal staan, en ondersteunde afgelopen zomer het collectief Tcharmela, een jeugdinitiatief van jongeren uit Molenbeek, Laken en Jette. Op het slotdebat in september 2014 rond de toekomst van Parckfarm, gaven de jongeren aan dat ze bereid zijn om dit jeugdproject in de toekomst verder uit te bouwen in samenwerking met partners en buurtbewoners. In de maanden daarna ondersteunden we de jongeren van Tcharmela op verschillende gebieden: deelname aan de Jeugdraad van Sint-Jans-Molenbeek, hun betrokkenheid in de nieuwe vzw Farm House, vormingen tot wijkanimator Dit traject is zeker nog niet ten einde. Mede omdat meer en meer jongeren hun motivatie te kennen geven om betrokken te worden in hun wijk en andere jongeren op bepaalde momenten afhaken. In 2015 zal Yota! dus blijven inzetten op het experimenteren met methodes om jongeren te betrekken in de stadsontwikkelingen in dit gebied.. Brussel Stad- opvolging Moutstraat De betrokkenheid van Yota! bij de heraanleg van de Moutstraat dateert al van 2007. Na een hobbelig parcours werd er in het voorjaar van 2014 overgegaan tot het instaleren van de banken. Na de installatie van de banken was de inzet van Yota! op dit dossier dan ook eerder minimaal. De contacten met Brede School werden echter wel onderhouden waardoor er in januari 2015 opnieuw een vraag aan Yota! werd gesteld. De vraag komt deze keer van MOS, zij ondersteunen basis- en secundaire scholen, om van de school een milieuvriendelijke en duurzame leeromgeving te maken. Er is op dit moment een actieve overkoepelende leerlingenraad die graag een vervolg wil breien op Open Your Mouth. De gesprekken over een precies proces/project moeten nog plaats vinden. Naast deze projecten, zijn we gecontacteerd door de gemeente Elsene in het kader van een wijkcontract. Expertise Delen - Inspelen op vragen voor vorming rond kinder- en jongerenparticipatie in de publieke ruimte. - Verdere implementatie van Lomap in participatieprojecten. - Veelal wordt de rol van jongerenparticipatie onderschat of vergeten. Eén van de taken van Yota! is om dit blijvend op de agenda te zetten van beleidsmakers, architecten, designers, gemeenten, maar evengoed ook buurtbewoners en de jongeren zelf. De methodes en modellen die we ondertussen in verschillende projecten met succes hebben toegepast, in buurten die niet altijd even toegankelijk zijn, willen we tastbaarder maken. Het werk dat onder de radar gebeurt, abstraheren en zichtbaar maken dus. Op deze manier bieden we handvaten voor jongerenparticipatie in de publieke ruimte.
sonja- specifieke Ondersteuning Jeugdateliers - Het verzorgen van vraaggestuurde en trajectmatige ondersteuning door middel van vormingen, gezamenlijke projecten en acties voor de Nederlandstalige Brusselse jeugdorganisaties in het algemeen en de door de Vlaamse Gemeenschapscommissie erkende jeugdateliers en kinderclubs in het bijzonder. Voor de jeugdateliers en kinderclubs resulteert dit in minstens 4 gezamenlijke overlegmomenten en minimum 2 geïntegreerde jaartrajecten, waarbij een diversiteit van werkingen wordt nagestreefd en minstens 5 jeugdateliers en kinderclubs per traject regelmatig betrokken zijn; sonja staat voor specifieke ondersteuning jeugdateliers en biedt een platform aan voor jeugdateliers, IBO s en WMKJ s om elkaar te ontmoeten, uit te wisselen en samen te werken rond een specifiek thema door middel van een werkgroep doorheen het schooljaar. sonja heeft daarbij een faciliterende en stimulerende rol, niet altijd de makkelijkste rol om op te pakken bij ateliers die een dagelijkse werking hebben en voldoende andere uitdagingen hebben in het werken met hun doelgroep. Toch werken er een 14-tal jeugdateliers actief mee in de werkgroepen. De IBO s maken hier de grootste groep van uit. sonja werkt op drie niveaus: o Via het platform o Via werkgroepen o Aanbieden of ondersteunen van vormingen en projecten. Voor 2015 staan alvast op de planning: sonja speelt: het organiseren van 4 vormingen rond spelmethodes, spelbegeleiding, met een jaarlijks gemiddelde van 45 deelnemers (data nog te bepalen door de werkgroep) sonja leest voor: een traject gedurende het hele schooljaar. Kinderen en begeleiders krijgen zin in de Nederlandse taal door middel van voorlezen en eigen verhalen maken. Dit initiatief werd al twee maal met succes uitgewerkt met een werkgroep van 4 jeugdateliers. Telkens proberen we echter een nieuwe dimensie in dit project te brengen. In het najaar zal deze werkgroep opnieuw van start gaan wegens een duidelijke nood vanuit de IBO s en jeugdateliers. Topdag: een volledige dag in het teken van het spel. Deze dag krijgt vorm door een langdurig participatief traject met de begeleiders van de jeugdateliers. Ongeveer 200 kinderen worden op die dag bereikt. (midden april - Tour en Taxis) De stad als creatieve speeltuin : een werkgroep die doorheen het hele (school)jaar rond dit thema werkt en uiteindelijk een project zelf bedenkt en uitvoert. Dit project zal in nauwe samenwerking zijn met Yota!, de deelwerking van JES die werkt rond jeugdparticipatie in de publieke ruimte. Organisatie van 4 platform-bijeenkomsten Verder werd er de afgelopen jaren geconstateerd dat de betrokkenheid van de jeugdateliers van de gemeenschapscentra stagneerde. In 2015 zal dit netwerk dan ook opnieuw bevraagd worden naar noden en
verwachtingen ten aanzien van het platform om op die manier een grotere betrokkenheid vanuit deze doelgroep te realiseren. Cultuurparticipatie - Het opzetten en ondersteunen van muziektrajecten via de deelwerking Rockfabriek met minimum 35 muziekgroepen en 20 muziekworkshops en het organiseren van de jaarlijkse organisatie van een Brusselse voorronde van een landelijk georganiseerde wedstrijd voor Brusselse jongeren met als doelstellingen de creativiteit van jongeren te bevorderen door podiumkansen te bieden. Indien de landelijk georganiseerde, jaarlijkse wedstrijd met als doelstellingen de creativiteit van jongeren te bevorderen door podiumkansen te bieden wordt stopgezet of een sterke inhoudelijke verschuiving kent, kan JES een nieuw initiatief ontwikkelen op maat van Brussel; 1) Kunstbende De Voorronde Kunstbende 2015 vindt dit jaar plaats op zaterdag 7 maart in de Beurs. Ook dit jaar werkten we met een undercover jury. Op deze manier verbinden we jongeren en cultuurhuizen of initiatieven en bieden we ook na het evenement een trajectwerking aanbieden. Gezien de vermindering in middelen vanuit het convenant zijn we echter verplicht om de natrajecten minder intensief te maken dan voorheen. We trachten deze zoveel mogelijk te integreren in de andere deelwerkingen maar zullen vanaf 31 maart geen cultuurmedewerker meer hebben die hierin coördineert. 2) Rockfabriek De Rockfabriek blijft zich ook in 2015 inzetten om Brussels jongeren/bands te ondersteunen in hun muzikale ambities. Verder wordt ook de jongere doelgroep bereikt door middel van workshops Bricofonie of Bruitage. Workshops die inzetten op het uitdagen van muzikaal talent van jonge kinderen zonder muzikale scholing. Een verder samenwerking met BEAM in het kader van de Open Multimedia Ateliers (OMA) zorgt voor experimenteerruimte voor jongeren die op deze cross-over tussen geluid en media willen leren en oefenen (bv een workshop Ableton). Tieners zijn een moeilijke doelgroep om te bereiken, voor ons workshop-aanbod vanuit de Rockfabriek is dit evenzo. Toch willen we door het aanbieden van een workshop Zelf je microfoon solderen ook deze doelgroep bereiken. We konden deze al uittesten tijdens de infodag van Kunstbende begin februari 2015 en zagen een groep zeer gemotiveerde tieners. Binnen de Rockfabriek wordt verder ingezet op het trajectmatig en geïntegreerd werken met de jongeren. Zo begeleiden de werkers van zowel Rockfabriek als BEAM op dit moment 2 groepen. Dit zijn jongeren die in eerste instantie vanuit een opname- vraag bij de Rockfabriek terecht komen, maar vervolgens door de werkers uitgedaagd worden om andere pistes in audio of beeld te verkennen. Een videoclip van een song,
door zichzelf gemonteerd behoort, met ondersteuning van BEAM en de Rockfabriek, dan tot de mogelijkheden. Op deze manier leren jongeren vanuit eigen interesse technische skills. BEAM - Het opzetten en ondersteunen van minimum 8 trajecten, waarvan minstens de helft een vormend karakter hebben en minimum 20 workshops, voor kinderen, jongeren en jeugdorganisaties rond multimedia, het gebruik ervan en mediageletterdheid, waarbij een netwerkfunctie wordt uitgebouwd inzake multimediaondersteuning in de Brusselse Nederlandstalige vrije tijdsector en geëxperimenteerd wordt met een open atelierwerking die op termijn ook door andere partners in het netwerk kan overgenomen worden; In 2015 zijn er al verschillende workshop gepland rond fotografie, digital storytelling, tagtool, Lomap, Naast deze, vaak eenmalige, workshops willen we in 2015 verder inzetten op trajectwerking. Projecten die langer duren dan 1 activiteit, jongeren die langer in begeleiding zijn en op deze manier een grotere leercurve ontwikkelen. Een belangrijke focus ligt in 2015 op gaming. Afgelopen jaar hebben we hier al beperkt in kunnen experimenteren, bv in de Pianofabriek met kinderen of de jongeren van het Masir Avenir -project van BON. De methode van gaming laat toe om kinderen en jongeren op een zeer laagdrempelige manier, vanuit hun eigen interesses een eindresultaat te laten behalen (een eigen game op 5 namiddagen) waarbij ze ondertussen een heel scala aan technische skills ontwikkelen, terwijl ze er plezier aan beleven. BEAM organiseert voorts nog elke woensdagavond van 17.00u tot 20.00u een Open Multi Media Atelier (http://oma.jes.be/). Een atelier dat open staat voor zowel jongeren als jeugdwerkers, zonder specifieke voorkennis. Tijdens de ateliers kunnen jongeren en jeugdwerkers aan eigen materiaal werken, met ondersteuning van een expert. Er wordt tijdens deze ateliers ook een uur vrij gemaakt om gerichte vorming te geven rond een bepaald thema. Verder zal er ook in 2015 samengewerkt worden met BON in het kader van Masir Avenir en staan er al projecten gepland in de Pianofabriek en Aximax. Deze projecten duren een hele week en leggen een gevarieerd parcours af: buurtverkenning met Lomap (i.s.m Yota!), fotografie, een testgame maken, fotobewerking, videogames bespreken, storytelling, programmeren van de games, bruitage geluidjes (i.s.m de Rockfabriek) met als afsluiter een volwaardig toonmoment waar de kinderen hun games aan de ouders presenteerden.